CNI International News

ဘေဂျင်း၊ နိုဝင်ဘာ ၃

အမေရိကန်နှင့် ကနေဒါ စစ်သင်္ဘောများသည် ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားကို ဖြတ်သန်းမောင်းနှင်ခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်ကလည်း နိုဝင်ဘာ ၂ ရက်က ၎င်း၏ တပ်ဖွဲ့များကို အသင့်အနေအထားတွင် ရှိစေရန် တပ်လှန့်နှိုးဆော် ခဲ့ကြောင်း CNA မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုဖြစ်စဉ်သည် နှစ်လအတွင်း အမေရိကန်နှင့် ကနေဒါ စစ်သင်္ဘောများ ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားမှ ဒုတိယအကြိမ် မြောက် ဖြတ်သန်းမောင်းနှင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

အမေရိကန်၏ Arleigh Burke အမျိုးအစား ဖျက်သင်္ဘောဖြစ်သည့် USS Rafael Peralta နှင့် ကနေဒါ တော်ဝင် ရေတပ်မှ Halifax အမျိုးအစား ဖရီးဂိတ်စစ်သင်္ဘော HMCS Ottawa တို့သည် နိုဝင်ဘာ ၁ ရက်က ထိုင်ဝမ် ရေလက်ကြားကို ပုံမှန်လုပ်ငန်းစဉ်အတိုင်း ဖြတ်သန်းမောင်းနှင် ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု အမေရိကန် ရေတပ်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ 

ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားအနီးရှိ စစ်နယ်ဝန်းတွင် ရှိနေသည့် တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် အမြဲမပြတ် နိုးကြားမှုရှိနေပြီး တရုတ်နိုင်ငံ၏ အချုပ်အခြာအာဏာ၊ လုံခြုံရေးနှင့် ဒေသတွင်း တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးကို ပြတ်သားစွာ ကာကွယ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်၏ အရှေ့ပိုင်း စစ်နယ်ဝန်း ကွပ်ကွဲမှု ဌာနချုပ် (Eastern Theatre Command) ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ရှီယိ (Shi Yi) က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ဟစ်ဘိုလာ အဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုကဲ့သို့ ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားမှ အမေရိကန်နှင့် ကနေဒါ စစ်သင်္ဘောများ ဖြတ်သန်းမှုကို ရှီက ပြင်းထန်စွာ ဝေဖန်ခဲ့ပြီး တရုတ်ရေတပ်နှင့် လေတပ်သည် ထိုသင်္ဘောများ ဖြတ်သန်းမောင်းနှင်ခဲ့သည့် လမ်းကြောင်းကို ခြေရာခံစောင့်ကြည့်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

စက်တင်ဘာ ၉ ရက်ကလည်း အမေရိကန်နှင့် ကနေဒါစစ်သင်္ဘော နှစ်စင်းသည် တရုတ်နှင့် ထိုင်ဝမ် ရေလက် ကြားကို ပိုင်းခြားထားသည့် ကျဉ်းမြောင်းသော ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားမှ ဖြတ်သန်းမောင်းနှင်ခဲ့ပြီးနောက် ယခုဖြစ်စဉ် ထပ်မံဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ 

အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏မဟာမိတ် အနောက်နိုင်ငံများသည် ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားနှင့် ရေပြင်ပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွား နေသည့် တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် သင်္ဘောများ ဖြတ်သန်း မောင်းနှင်မှုကို တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်နေသဖြင့် တရုတ်ကို ဒေါသထွက်စေခဲ့သည်။

အမေရိကန်၏ အမှတ် ၇ စစ်သင်္ဘောကမူ ထိုကဲ့သို့ သင်္ဘောများ ဖြတ်သန်းမောင်းနှင်မှုသည် နိုင်ငံတကာ ဥပဒေနှင့်အညီ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ မည်သည့်နိုင်ငံ၏ ပင်လယ်ပြင် နယ်နိမိတ်ထဲတွင်မှ မပါဝင်သည့် ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြား၏ စင်္ကြံလမ်းတစ်ခုမှ ဖြတ်သန်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကလည်း ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားအတွင်း အမေရိကန်နှင့် ကနေဒါစစ်သင်္ဘောများ ဖြတ်သန်းမောင်းနှင်မှုကို စောင့်ကြည့်ခဲ့ကြောင်းနှင့် ထိုဖြစ်စဉ်သည် ပုံမှန်ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ်သာ ဖြစ်သည်ဟု ထုတ်ပြန် ခဲ့သည်။

Source: CAN

CNI International News

နယူးယောက်၊ နိုဝင်ဘာ ၃

အစ္စရေးနှင့် ဟားမာ့စ် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အကြား ဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲတွင် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ အင်အားနည်းသွားခဲ့ မည်ဆိုပါက ရှီးယိုက် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဖြစ်သော ဟစ်ဇ်ဘိုလာ (Hezbollah) အဖွဲ့သည် စစ်ပွဲအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာနိုင်သည်ဟု တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ကို ချေမှုန်းမည့် အစ္စရေး၏ ခြိမ်းခြောက်မှုသည် ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့အား စစ်ပွဲအတွင်းသို့ ဝင်ရောက် လာစေနိုင်သည့် နောက်ဆုံးစည်းတစ်ခု ဖြစ်လာလိမ့်မည်ဟု အမေရိကန်၏ New York Times သတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့သည်။

လက်ဘနွန်နိုင်ငံရှိ ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့သည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတွင် ကြီးမားကျယ်ပြန့်သည့် စစ်ပွဲကြီးတစ်ခု ဖြစ်ပွားလာနိုင်ခြေရှိသော အခြေအနေကို ရှောင်လွှဲရန်အတွက် အစ္စရေး-ဟားမာ့စ် စစ်ပွဲအတွင်းသို့ တိုက်ရိုက် ပါဝင်လာခြင်း မရှိသေးခြင်းဖြစ်နိုင်သည်ဟု အမည်မဖော်လိုသည့် လက်ဘနွန်အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိအချိန်တွင် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့သည် ပြင်ပမှ အကူအညီ မလိုအပ်သေးကြောင်း ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့က ယူဆထား သည်ဟု ထိုအရာရှိက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က ဂါဇာကမ်းမြောင် ဒေသအတွင်းမှ ဟားမာ့စ်အဖွဲ့သည် အစ္စရေးနယ်မြေထဲသို့ ရုတ်တရက် ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး အစ္စရေးနယ်စပ်ရှိ ဒေသခံ ၁၄၀၀ ခန့်ကို သတ်ဖြတ်ကာ ၂၄၀ ကျော်အား ပြန်ပေးဆွဲ ဖမ်းဆီးသွားခဲ့သည်။ 

ထို့နောက် အစ္စရေးစစ်တပ်က လက်တုန့်ပြန်သည့် အနေဖြင့် ဂါဇာဒေသတွင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သဖြင့် ဂါဇာ၌ ဒေသခံ ၉၀၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ပြီး အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှာ တင်းမာမှုများ ပိုမိုမြင့်တက် လာခဲ့သည်။ 

ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ကမူ အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က ၎င်းတို့၏ တိုက်ခိုက်မှုသည် ဂျေရုဆလင် (Jerusalem) မြို့၏ မြို့ဟောင်း (Old City) ရှိ Temple Mount တောင်ပေါ်ရှိ Al-Aqsa ဗလီကို ဆန့်ကျင်သည့် အစ္စရေးအာဏာပိုင် များ၏ ရန်လိုသော လုပ်ဆောင်ချက်များကို တုန့်ပြန်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ဟားမာ့စ်အဖွဲ့၏ တိုက်ခိုက်မှုကို တုန့်ပြန်သည့်အနေဖြင့် အစ္စရေးသည် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသအား အလုံးစုံ ပိတ်ဆို့ပြီး လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြင်းထန်စွာ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် လက်ဘနွန်နှင့် ဆီးရီးယားနိုင်ငံတို့ရှိ နေရာဒေသအချို့ကိုပါ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ 

ထို့ပြင် အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသ (West Bank) တွင်လည်း အစ္စရေးနှင့် အခြား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များအကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

လန်ဆင်း၊ နိုဝင်ဘာ ၃ 

အစ္စရေး-ဟားမာ့စ်စစ်ပွဲတွင် အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) ၏ ရပ်တည်ချက်ကြောင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲ၌ မဲဆန္ဒရှင်များ၏ ထောက်ခံမဲများ ဆုံးရှုံးနိုင်မည့်အရေးကို ဒီမိုကရက်များက စိုးရိမ်နေကြသည် ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

အထူးသဖြင့် မီချီဂန် (Michigan) ပြည်နယ်မှ ဒီမိုကရက်များက ၂၀၂၄ ခုနှစ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် ထိုပြည်နယ် အတွင်း၌ နေထိုင်သည့် အာရပ်-အမေရိကန် အသိုင်းအဝိုင်းသည် အစ္စရေးဘက်မှ ရပ်တည်နေသော ဘိုင်ဒန်ကို ထောက်ခံမဲများ ပေးဖွယ်မရှိသည့်အခြေအနေကို အိမ်ဖြူတော်အား သတိပေးခဲ့ကြသည်။

ထို့ကြောင့် အိမ်ဖြူတော်သည် မီချီဂန်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ လူသိများထင်ရှားသည် ဒီမိုကရက်အချို့နှင့် တင်းမာမှု များ မြင့်တက်မည့် အခြေအနေကို ရှောင်လွှဲနိုင်ရန် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်လျက်ရှိသည်။ 

မီချီဂန်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ ဒီမိုကရက်ခေါင်းဆောင် အချို့သည် အစ္စရေး-ဟားမာ့စ်စစ်ပွဲတွင် ဘိုင်ဒန်၏ ရပ်တည် ချက်ကို ဝေဖန်ခဲ့ကြသူများ ဖြစ်သည်။ 

အမေရိကန်နိုင်ငံသားတွေကိုတွေ့ရစဉ်

မီချီဂန်ပြည်နယ်သည် ဝစ္စကွန်ဆင် (Wisconsin) နှင့် ပင်ဆယ်လ်ဗေးနီးယား (Pennsylvania) ပြည်နယ်တို့ အပါအဝင် "အပြာရောင် တံတိုင်း ပြည်နယ်များ" (Blue Wall states -ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီကို ထောက်ခံသည့် အမာခံ ပြည်နယ်များ) ထဲတွင် ပါဝင်ပြီး ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်က ဘိုင်ဒန်ကို အနိုင်ရရှိစေရန် အဆုံးအဖြတ် ပေးနိုင်ခဲ့သည့် ပြည်နယ်များ ဖြစ်သည်။

သို့သော်လည်း လက်ရှိ အခြေအနေများအရ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲအတွက် လုံလောက်သည့် ထောက်ခံမဲများရရန် စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

မကြာသေးမီ လများအတွင်းကလည်း မီချီဂန်ပြည်နယ်တွင် မော်တော်ယာဉ်လုပ်သားသမဂ္ဂက ဘိုင်ဒန်၏ ရွေးကောက်ပွဲ ကတိကဝတ်များ အကောင်အထည် မဖော်ခဲ့သည့်် အခြေအနေကို ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြခဲ့ကြပြီး ထရမ့်သည် ထိုဆန္ဒပြမှုကို အခွင့်ကောင်းယူ၍ ဘိုင်ဒန်ကို ထိုးနှက်ခဲ့သည်။ 

မော်တော်ယာဉ်လုပ်သားများ ဆန္ဒပြစဉ်

လက်ရှိတွင် မော်တော်ယာဉ်လုပ်သားများ၏ ဆန္ဒပြမှုသည် ပြေလည်စွာ ညှိနှိုင်းနိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်ပြီး အစ္စရေး-ဟားမာ့စ် စစ်ပွဲသည် ဘိုင်ဒန်အတွက် နောက်ထပ် နိုင်ငံရေး စိန်ခေါ်မှုတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ 

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲအတွင်း အမေရိကန်ရှိ မွတ်ဆလင် မဲဆန္ဒရှင်များသည် ထရမ့်ထက် ဘိုင်ဒန်ကို ပိုပြီး ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။ ထိုအချိန်က မွတ်ဆလင် မဲဆန္ဒရှင်များ၏ ဆန္ဒမဲပေးမှု ရာခိုင်နှုန်းအရ ဘိုင်ဒန်သည် ၆၄ ရာခိုင်နှုန်းရရှိခဲ့ပြီး ထရမ့်သည် ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းသာ ရရှိခဲ့သည်။ 

Source: အေပီ

CNI International News

ဂျေရုဆလင်၊ နိုဝင်ဘာ ၂ 

အစ္စရေးစစ်တပ်သည် အောက်တိုဘာ ၁ ရက်က ပင်လယ်နီ (Red Sea) တွင် စစ်သင်္ဘောများ ဖြန့်ကြက်ချထားပြီး စစ်အင်အားကို တိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အီရန်က ကျောထောက်နောက်ခံ ပေးထားသည့်် ဟူရ်သီ (Houthi) လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့က ၎င်းတို့သည် အစ္စရေးကို ဒုံးကျည်များ၊ ဒရုန်းများဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်းနှင့် နောက်ထပ် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်မည်ဟု ကြေညာခဲ့ပြီး နောက် တစ်ရက်အကြာတွင် အစ္စရေးစစ်တပ်က ပင်လယ်နီ၌ စစ်အင်အားများ တိုးမြှင့်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ပင်လယ်နီရှိ အီလက် (Eilat) ဆိပ်ကမ်းအနီးတွင် ဆား (Saar-class) အမျိုးအစား စစ်သင်္ဘောငယ်များ ကင်းလှည့် နေသည့် ဓာတ်ပုံများကို အစ္စရေး စစ်တပ်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ 

အစ္စရေးသည် အီရန်က ကျောထောက်နောက်ခံ ပေးထားသည့် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့နှင့် ဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲအတွင်း ပင်လယ်နီကို စစ်မြေပြင် အသစ်တစ်ခုအဖြစ် ရှုမြင်ထားသည်။

ဟူရ်သီလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့က ၎င်းတို့အဖွဲ့သည် အောက်တိုဘာ ၇ ရက်တွင် ဟားမာ့စ်-အစ္စရေးစစ်ပွဲ စတင် ဖြစ်ပွားခဲ့ချိန်ကတည်းက ဒရုန်းသုံးစင်းနှင့် ဒုံးကျည်တိုက်ခိုက်မှုများကို ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း အောက်တိုဘာ ၃၁ က်က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အောက်တိုဘာ ၃၁ ရက် ညပိုင်းက တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်စဉ်တစ်ခုတွင် ပင်လယ်နီပေါ်၌ လေကြောင်း ခြိမ်းခြောက်မှု တစ်ခုကို ကြားဖြတ်ပစ်ချခဲ့ကြောင်း အစ္စရေးစစ်တပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟူရ်သီသူပုန်ကိုတွေ့ရစဉ်

အစ္စရေးအမျိုးသားလုံခြုံရေး အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် ဇာက်ချီ ဟာနစ်ဘီ (Tzachi Hanegbi) က ဟူရ်သီ၏ တိုက်ခိုက်မှု များသည် သည်းခံနိုင်စရာမရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သော်လည်း အစ္စရေးအနေနှင့် မည်ကဲ့သို့ လက်တုန့်ပြန် သွားမည်ဆိုခြင်းကို အသေးစိတ်ပြောကြားရန် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ဟူရ်သီ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့သည် အစ္စရေးနှင့် အမေရိကန်ကို ရန်လိုသည့် လက်ဘနွန်နိုင်ငံရှိ ဟစ်ဇ်ဘိုလာ (Hezbollah) အဖွဲ့နှင့် အီရတ်ရှိ အီရန်က ထောက်ခံပေးထားသည့် ပြည်သူ့စစ်များကို ရန်လိုတိုက်ခိုက်နေသည့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဖြစ်သည်။ 

ဟူရ်သီ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့သည် အစ္စရေးနှင့် မိုင်ပေါင်း ၁၀၀၀ ကျော် ကွာဝေးသည့် ယီမင်နိုင်ငံ၏ ဆန်နာမြို့တော် အပါအဝင် ယီမင်၏ နေရာ ဒေသအများအပြားကို ထိန်းချုပ်ထားသည်။ 

အောက်တိုဘာ ၇ ရက်ကစပြီး ပင်လယ်နီဒေသမှ အစ္စရေးသို့ ပစ်လွှတ်ခဲ့သည့် ဒုံးကျည်များနှင့် ဒရုန်းတိုက်ခိုက် မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ထိုဒရုန်းများနှင့် ဒုံးကျည်များသည် အစ္စရေးကို ရောက်ရှိခြင်းမရှိဘဲ အချို့မှာ ပစ်ချခံခဲ့ရသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ နိုဝင်ဘာ ၂

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နှင့် အိန္ဒိယတို့သည် ရထားလမ်းကွန်ရက် ချိတ်ဆက်မှုနှစ်ခုနှင့် အပူစွမ်းအင်သုံး ဓာတ်အားပေးစက်ရုံ တစ်ခု တည်ဆောက်ရေး စီမံကိန်းများကို နိုဝင်ဘာ ၁ ရက်က စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် ခိုင်မာအားကောင်းသည့် အတိုက်အခံများ၏ ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားနေသည့် အချိန်မှာပဲ ဒေသ တွင်း ဆက်သွယ်မှုများနှင့် စွမ်းအင်လုံခြုံရေးတို့ကို မြှင့်တင်ရန် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နှင့် အိန္ဒိယတို့က လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Narendra Modi) နှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဝန်ကြီးချုပ် ရှိတ်ဟာစီနာ (Sheikh Hasina) တို့သည် အိန္ဒိယက ထောက်ပံ့ပေးထားသည့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးစီမံကိန်း ၃ ခုကို ဗွီဒီယို ဆက်သွယ်မှုမှတစ်ဆင့် ပူးတွဲ ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။

အိန္ဒိယသည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် ခူလ်နာမြို့နှင့် မွန်ဂလာ ဆိပ်ကမ်းကို ဆက်သွယ်ဖောက်လုပ်မည့် (Khula-Mongla) ရထားလမ်းအတွက် ဒေါ်လာ ၃၈၈ ဒသမ ၉၂ သန်း ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဝန်ကြီးချုပ် ရှိတ်ဟာစီနာ ရထားလမ်း အချက်ပြနေစဉ်

ထို့ပြင် အိန္ဒိယသည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အတွက် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ၁၃၂၀ မဂ္ဂါဝပ်ရှိသည့် အပူစွမ်းအင်သုံး လျှပ်စစ် ဓာတ်အားပေးစက်ရုံ စီမံကိန်းအတွက်လည်း ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၆ ဘီလျံ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်ဟု အိန္ဒိယ၏ ပြည်ပရေးရာ ဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၌ ဝန်ကြီးချုပ် ရှိတ်ဟာစီနာ ဦးဆောင်သည့် အစိုးရအဖွဲ့ကို နုတ်ထွက်ရန်နှင့် ကြားဖြတ် အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းပြီး အာဏာလွှဲပြောင်းပေးရန် တောင်းဆိုသည့် ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားနေသည်။

အောက်တိုဘာ ၂၈ ရက်က စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဆန္ဒပြမှုများအတွင်း လူ ၆ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးကာ လူပေါင်း ဒါဇင်ချီ ဒဏ်ရာရခဲ့သည်ဟု အရာရှိများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဝန်ကြီးချုပ် ရှိတ်ဟာစီနာနဲ့ အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီကို တွေ့ရစဉ်

ရှိတ်ဟာစီနာသည် ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် အိန္ဒိယနှင့် နိုင်ငံရေးအရ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုများ ပြုလုပ်နေသော်လည်း အိန္ဒိယသည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့်် ဆူပူအုံကြွမှုများ နှင့်ပတ်သက်ပြီး တိုက်ရိုက် မှတ်ချက်ပေးခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၊ ဒါကာ (Dhaka) မြို့တော် အခြေစိုက် အမေရိကန်နှင့် အနောက်နိုင်ငံများမှ အစိုးရများက တော့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရနှင့် အတိုက်အခံများကို ပြေလည်မှုရရှိအောင် ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း ဆောင်ရွက်ကြရန် နှင့် လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတမှုရှိသည့် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။ 

တရုတ်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့ကမူ အမေရိကန်သည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၏ ပြည်တွင်းရေးနှင့် နိုင်ငံရေးကိစ္စများကို ကြားဝင် စွက်ဖက်နေသည်ဟု မကြာသေးမီလများအတွင်းက စွပ်စွဲခဲ့ပြီး လာမည့်နှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် ပြုလုပ်မည့်် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် အစိုးရနှင့် အတိုက်အခံများကြား ဆွေးနွေးကြရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။ 

Source: အေပီ

CNI International News

တဲလ်အဗစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂

အီဂျစ်သည် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသအနီးရှိ ရာဖာ (Rafah) နယ်စပ်ဂိတ် တည်ရှိရာ နေရာသို့ တင့်ကားများနှင့် ကျည်ကာကားများ ဖြန့်ကြက်ချထားခဲ့သည်ဟု တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။  

ဂါဇာကမ်းမြောင် နယ်စပ်တစ်လျှောက်တွင် ဒါဇင်နှင့်ချီသည့် ကျည်ကာကားများ၏ ဓာတ်ပုံများကို အစ္စရေး၏ The Times of Israel သတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

အစ္စရေး-ဂါဇာ ပဋိပက္ခကြောင့် ပါလက်စတိုင်း ဒုက္ခသည် အများအပြား အီဂျစ်နိုင်ငံအတွင်း ဝင်ရောက်လာမည့် အရေးကို စိုးရိမ်သည့်အနေဖြင့် အီဂျစ်အစိုးရက ထိုကဲ့သို့ အစီအမံများ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု The Times of Israel သတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့သည်။

အီဂျစ်သည် ဒုက္ခသည်များ ဝင်ရောက်မှုကို ဟန့်တားရန် ရာဖာနယ်စပ်ဂိတ်ကို ပိတ်ထားခဲ့ပြီး ဂါဇာဒေသအတွင်းသို့ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူအညီများပေးပို့မည့် ထရပ်ကားများကိုသာ ဝင်ရောက်ခွင့်ပြုထားသည်။

အနောက်ဘက် ကမ်းဒေသ (West Bank)ကို တွေ့ရစဉ်

၁၉၇၉ ခုနှစ် ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ်အရ အီဂျစ်သည် ဆိုင်းနိုင်း ကျွန်းဆွယ် (Sinai Peninsula) ပေါ်တွင် စစ်သားများ ကို အင်အားအကန့်အသတ်ဖြင့် ထားရှိနိုင်သော်လည်း ယခင်က ဒေသတွင်း သောင်းကျန်းသူများကို တိုက်ခိုက်ရန် အတွက် အီဂျစ်စစ်သား အရေအတွက် တိုးမြှင့်၍ ဖြန့်ကြက်ချထားခွင့်ကို အစ္စရေးက ခွင့်ပြုခဲ့သည်။ 

အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က ဟားမာ့စ် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့သည် အစ္စရေးနိုင်ငံအတွင်း ရုတ်တရက် ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် အစ္စရေးနှင့် စစ်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ကာ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတွင် တင်းမာမှုများ နောက်တစ်ကြိမ် ပြန်လည် မြင့်တက်လာခဲ့သည်။

အစ္စရေးအာဏာပိုင်များသည် ဂျေရုဆလင် (Jerusalem) မြို့၏ မြို့ဟောင်း (Old City)ရှိ Temple Mount တောင်ပေါ်မှ အယ် အက်ဆာ (Al-Aqsa) ဗလီအပေါ် အစ္စရေးအာဏာပိုင်များ၏ ရန်လိုသည့်် လုပ်ဆောင်မှုများ ကြောင့် ယခုကဲ့သို့ တုန့်ပြန်တိုက်ခိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ဟားမာ့စ်အဖွဲ့က ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေးစစ်တပ်သည် ဂါဇာဒေသတွင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်နေပြီး တစ်ချိန်တည်းမှာပင် လက်ဘနွန်နှင့် ဆီးရီးယားနိုင်ငံတို့၏ အချို့နေရာ ဒေသများတွင်လည်း လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများ လုပ်ဆောင် နေသည်။

ထို့အပြင် အနောက်ဘက် ကမ်းဒေသ (West Bank) တွင်လည်း အခြားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသည်။

Source: တာ့စ်

CNI Internatonal News

ဟောင်ကောင်၊ နိုဝင်ဘာ ၁ 

ဟောင်ကောင်တွင် ပြုလုပ်မည့် ဒေသန္တရ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် သတ်မှတ်ထားသည့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများ သည် လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတမှုရှိကြောင်း ဟောင်ကောင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဂျွန်လီ (John Lee) က အောက်တိုဘာ ၃၁ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ဟောင်ကောင်၏ အကြီးဆုံး ဒီမိုကရေစီလိုလားသည့် ပါတီဖြစ်သည့် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီသည် ဒီဇင်ဘာလတွင် ပြုလုပ်မည့် ခရိုင်ကောင်စီ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည် မဟုတ်ပေ။

ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ လိုကင်ဟိုင် (Lo Kin-hei) ကမူ သူနှင့် သူ၏ပါတီဝင်များသည် လက်ရှိ ဟောင်ကောင် အာဏာပိုင်များ၏ ဥပဒေသစ်များအောက်တွင် ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ခွင့်ရရှိရန် မသေချာကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ လိုကင်ဟိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

ဟောင်ကောင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဂျွန်လီကမူ ရွေးကောက်ပွဲဝင် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ အနေနှင့် ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ခွင့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကို လေးစားလိုက်နာရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။
 
"ဒါက သင်တို့အပေါ်မှာပဲ မူတည်ပါတယ်။ သင်တို့ မဲဆွယ်မယ့်လူတွေကို သင်တို့က ထောက်ခံဖို့ စည်းရုံးနိုင်ပါ တယ်" ဟု ဂျွန်လီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟောင်ကောင်တွင် ပြုလုပ်မည့် ခရိုင်ကောင်စီ ရွေးကောက်ပွဲများသည် ပြည်သူများက ရွေးချယ် ခန့်အပ်သည့် နိုင်ငံရေး ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့များ ဖြစ်သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ နိုဝင်ဘာ ၁

အမေရိကန်အနေဖြင့် အစ္စရေးနှင့် ယူကရိန်းကို အထောက်အပံ့များ ချက်ချင်းပေးပို့သင့်သည်ဟု အမေရိကန် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လွိုက် အော်စတင် (Lloyd Austin) နှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကင် (Antony Blinken) တို့က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အော်စတင်နှင့် ဘလင်ကင်တို့သည် အစ္စရေးနှင့် ယူကရိန်းအတွက် ဒေါ်လာ ၁၀၅ ဘီလျံတန်ဖိုးရှိ အရေးပေါ် အကူအညီများကို တောင်းဆိုသည့် အထက်လွှတ်တော် ကြားနာစစ်ဆေးမှုတွင် အထက်ပါအတိုင်း ထွက်ဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌသစ် မိုက်ဂျွန်ဆင်ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းတို့နှစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်ကို အထက်လွှတ်တော်အား လွှမ်းမိုးထားသည့် ဒီမိုကရက်တစ်နှင့် ရီပတ်ဘလစ် ကန် ပါတီဝင်အများစုက ထောက်ခံခဲ့သော်လည်း ရီပတ်ဘလစ်ကန်များ လွှမ်းမိုးထားသော အောက်လွှတ်တော် တွင်မူ သဘောထားကွဲလွဲမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ 

အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌသစ် မိုက် ဂျွန်ဆင် (Mike Johnson) က ယူကရိန်းကို ထောက်ပံ့မှုများအား ရပ်တန့်ပြီး အစ္စရေးကိုသာ ထောက်ပံ့ပေးရန် အာရုံစိုက်သင့်သည်ဟု အဆိုပြုခဲ့သည်။ 

ထို့နောက် အမေရိကန် အထက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ ချက်ရှူမာ (Chuck Schumer) ကမူ အမေရိကန်သည် အမှန်တရားကို မျက်ကွယ်ပြုလို့ မရသည့် အခြေအနေနှင့် ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း၊ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင် ဒီမိုကရေစီနှင့် လွတ်လပ်ခွင့်သည် နည်းပေါင်းစုံနှင့် တိုက်ခိုက်ခံနေရကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန် အထက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ ချက်ရှူမာကို တွေ့ရစဉ်

ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်သည် ရုရှားနိုင်ငံကို ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံ ဖြစ်စေရန် လုပ်ဆောင်နေချိန်တွင် ရီပတ်ဘလစ်ကန်များအနေနှင့် သတင်းအမှားများ ပျံ့နှံ့နေမှုအား စိစစ်သုံးသပ်သင့်သည်ဟုလည်း ရှူမာက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ယူကရိန်း စစ်ပွဲနှင့်ပတ်သက်ပြီး လွှတ်တော်အတွင်း မေးမြန်းခံရချိန်တွင် အထက်လွှတ်တော်၏ ရီပတ်ဘလစ်ကန် ခေါင်းဆောင်  မစ်ချ် မက်ကွန်နဲလ် (Mitch McConnell) က ယူကရိန်းနှင့် အစ္စရေးကို စစ်ရေးအရ ညီတူမျှတူ ထောက်ပံ့ပေးသင့်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ 

Source: အေပီ

CNI International News

ဘန်ကောက်ပို့စ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁ 

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် အာဏာရ ဖြူးထိုင်းပါတီ ခေါင်းဆောင်အဖြစ် ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra) ကို ခန့်အပ်ခြင်းသည် ၎င်းအား ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာစေရန် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ထင်ကြေးပေး မှုများ ထွက်ပေါ်နေကြောင်း Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ထိုင်းတွင် လက်ရှိ ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူး နေရာသည် သက်တမ်းမပြည့်မီ လစ်လပ်သွားမည်ဆိုပါက သို့မဟုတ် လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲအပြီး၌ ပေတုန်တန်ကို ဝန်ကြီးချုုပ်နေရာအတွက် လျာထားဖွယ်ရှိသည်ဟု ကျယ်ကျယ် ပြန့်ပြန့် ယူဆခံထားရသည်။

ထို့ကြောင့် သက်ဆင်မိသားစုသည် ဖြူးထိုင်းပါတီအပေါ် ဆက်လက်ပြီး သြဇာလွှမ်းမိုးထားဖွယ် ရှိနေသည့် အချက်ကို မီးမောင်းထိုး ပြသရာ ရောက်ခဲ့သည်။

သက်ဆင်ရှင်နာဝပ်နဲ့ ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ်ကို တွေ့ရစဉ်

ပေတုန်တန်၏ဖခင် သက်ဆင်ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) သည် ဖြူးထိုင်းပါတီနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံရေးလောက တွင် ဆယ်စုနှစ် နှစ်စုကျော်ကြာ လွှမ်းမိုးထားခဲ့ပြီး ယခုအချိန်သည် သက်ဆင်၏သမီးဖြစ်သူ ပေတုန်တန်က ပါတီကို ဦးဆောင်ရန် အချိန်ကျပြီဖြစ်ကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံရေးလောကကို သဘောထား ကွဲလွဲစေခဲ့သည့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်သည် ဖြူးထိုင်းပါတီ အတွင်း တရားဝင် ရာထူးနေရာကို ရယူထားခြင်း မရှိသော်လည်း ထိုပါတီကို နောက်ကွယ်မှ ကြိုးကိုင်သည့် ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးအဖြစ် ရှုမြင်ခံခဲ့ရသည်။ 

 လက်ရှိထိုင်း၀န်ကြီးချုပ် ဆရီသာနဲ့ ပေတုန်တန်ကို တွေ့ရစဉ်

သက်ဆင်သည် ပြည်ပြေးဘဝဖြင့် ပြည်ပတွင် ၁၅ နှစ်ကြာ နေထိုင်ခဲ့ပြီးနောက် ထိုင်းသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိခဲ့ကာ တရားရေး အမှုအခင်းများဖြင့် ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခံထားရသည်။ 

ပေတုန်တန်သည် သက်ဆင်၏ ညီမ ယင်းလပ် ရှင်နာဝပ် (Yingluck Shinawatra) ၏ တူမတော်စပ်သူ ဖြစ်သည်။

ယင်းလပ်သည်လည်း ၂၀၁၁ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၄ ခုနှစ်အထိ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် ပေတုန်တန်သည် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာပါက ထိုင်းနိုင်ငံကို ဦးဆောင်ရသည့် တတိယမြောက် ရှင်နာဝပ် မိသားစုဝင် ဖြစ်လာမည်ဖြစ်သည်။ 

Source: Thai PBS World