CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဇူလိုင် ၆

အမေရိကန်သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲတွင် လက်ရှိဒုတိယသမ္မတ ကာမယ်လာ ဟားရစ် (Kamala Harris)က သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) နေရာကို အစားထိုး ဝင်ရောက်နိုင်ခြေရှိသည့် အလားအလာကို ဝါရှင်တန် (Washington) မြို့တော်နှင့် မိုင်ပေါင်း ၈၀၀၀ ကျော် အကွာအဝေးတွင်ရှိသည့် အိန္ဒိယတောင်ပိုင်း ကျေးရွာလေးတစ်ရွာက အနီးကပ် စောင့်ကြည့်နေသည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

သူလဆန်ဒရာပူရမ် (Thulasendrapuram) အမည်ရှိ ထိုကျေးရွာတွင် လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ ကျော်က ဟားရစ်၏ အဖိုးဖြစ်သူကို မွေးဖွားခဲ့ပြီး ဟားရစ် အဖိုး၏ ဇာတိချက်ကြွေရွာဖြစ်သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်က ဟားရစ်၏ ဒုတိယသမ္မတအဖြစ် ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆိုသည့် အချိန်တွင် ထိုကျေးရွာ၌ မီးရှုးမီးပန်းများ ဖောက်ခြင်း၊ ချောကလက်များ အခမဲ့ဝေပေးခြင်း၊ ဟားရစ်၏ ရုပ်ပုံများကို ချိတ်ဆွဲခြင်းတို့ပြုလုပ်ပြီး အောင်ပွဲခံခဲ့ ကြသည်။

ဘိုင်ဒန်နဲ့ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်သို့ ရွှေ့ပြောင်းဝင်ရောက်ခဲ့သည့် အိန္ဒိယမိခင်နှင့် ဂျမေကာ ဖခင်တို့က မွေးဖွားခဲ့သည့် ဟားရစ်သည် နိုဝင်ဘာ ၅ ရက် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် ဘိုင်ဒန်၏နေရာကို အစားထိုး ဝင်ရောက်မည့်သူအဖြစ် ရေပန်းစားနေ သည်။

ဇူလိုင် ၂၇ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဘိုင်ဒန်နှင့် သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) တို့၏ စကားစစ် ထိုးပွဲတွင် ဘိုင်ဒန်သည် ထရမ့်လောက် စွမ်းဆောင်ရည် မကောင်းခဲ့၍ ဘိုင်ဒန်သည် ရွေးကောက်ပွဲမှ နုတ်ထွက် ဖွယ်ရှိပြီး ဟားရစ်က အစားထိုး ယှဉ်ပြိုင်ဖွယ်ရှိနေသည့် သတင်းများ ထွက်ပေါ်လျက်ရှိသည်။

ထို့ကြောင့် သူလဆန်ဒရာပူရမ် ကျေးရွာတွင် နေထိုင်သူများသည် အမေရိကန် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲနှင့် ပတ်သက် ပြီး ထုတ်ပြန်သည့် သတင်းများ၊ အစီအစဉ်များကို မလွတ်တမ်း စောင့်ကြည့်လျက်ရှိသည်။

ဟားရစ်ပုံကို ကိုင်ပြီး ဂုဏ်ပြုနေကြတဲ့ သူလဆန်ဒရာပူရမ်ကျေးရွာသားများကိုတွေ့ရစဉ်

“သူ (ဟားရစ်) သာ သမ္မတအဖြစ် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မယ်ဆိုရင်တော့ ကြီးမားတဲ့ အောင်ပွဲခံ အခမ်းအနားကို ပြုလုပ်သွားမှာပါ”ဟု သူလဆန်ဒရာပသူရမ် ကျေးရွာကော်မတီဝင်တစ်ဦးဖြစ်သည့် ကေကာလီယာပါရူမယ်လ် (K. Kaliyaperumal) က ပြောကြားခဲ့သည်။

အကယ်၍ ဟားရစ်သာ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲဝင် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းအဖြစ် ရွေးချယ်ခံရမည်ဆိုပါက မကြာသေးမီက ခရစ်ကတ် ကမ္ဘာ့ဖလားရရှိခဲ့သည့် အိန္ဒိယ လက်ရွေးစဉ် ခရစ်ကတ်အသင်းကို ဂုဏ်ပြုသကဲ့သို့ တစ်နိုင်ငံလုံး အုံးအုံးကြွက်ကြွက် ဖြစ်လာလိမ့်မည်ဟုလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။

ဟားရစ်သည် အသက် ၅ နှစ်အရွယ်က သူလဆန်ဒရာပူရမ် ကျေးရွာကို လာရောက်ခဲ့ဖူးပြီး သူ့အဖိုးနှင့်အတူ ထိုကျေးရွာနှင့် မိုင် ၂၀၀ အကွာတွင် တည်ရှိသည့် ချန်နိုင်း (Chennai) မြို့ ကမ်းခြေပေါ်တွင် လမ်းလျှောက်ခဲ့ ဖူးကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇူလိုင် ၅

အမေရိကန်သည် ၅ နှစ်အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် တရုတ်ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူ ၁၁၆ ဦးကို စင်းလုံးငှား လေယာဉ်ဖြင့် နေရပ်သို့ ပြန်လည်ပို့ဆောင်ခဲ့ကြောင်း အမေရိကန် အမိမြေလုံခြုံရေး ဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့ သည်ဟု The Guardian မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

“ကျနော်တို့ဟာ ကျနော်တို့ရဲ့ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး ဥပဒေတွေကို ဆက်လက်ပြဋ္ဌာန်း သွားမှာဖြစ်ပြီး အမေရိကန် မှာ ဆက်နေဖို့ အထောက်အထားမရှိတဲ့ သူတွေကို ဖယ်ရှားသွားမှာပါ” ဟု အမိမြေလုံခြုံရေးဝန်ကြီး အလက်ဇန်ဒရို မာယာကက်စ် (Alejandro Mayorkas) က ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီ တရုတ်၏ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံရေး စကားစစ်ထိုးမှုများ ပြင်းထန်နေချိန်တွင် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်ကုန်ပိုင်းက တရုတ်ရွှေ့ပြောင်းများကို လေယာဉ် ဖြင့် ပြန်လည်ပို့ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အသစ်ထုတ်ပြန်ထားသည့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး လုပ်ငန်းစဉ်များဖြင့် တရားမဝင် ရွှေ့ပြောင်းများ ဝင်ရောက်မှုကို လျှော့ချရန်နှင့် ဟန့်တားရန် ၊ တရားမဝင် လူမှောင်ခိုကူးမှုကို တိုက်ဖျက်ရန် တရုတ်နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက် နေသည်ဟု အမေရိကန်အမိမြေ လုံခြုံရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောသည်။

အမိမြေလုံခြုံရေးဝန်ကြီး အလက်ဇန်ဒရို မာယာကက်စ်ကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော်လည်း တရုတ်သို့ ပြန်ပို့ခဲ့သည့် ရွှေ့ပြောင်းများသည် အမေရိကန်တွင် မည်မျှ ကြာမြင့်စွာ နေထိုင်ခဲ့သည် ဆိုသည့် အချက်ကိုမူ ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

အနာဂတ်တွင်လည်း ရွှေ့ပြောင်းများကို လေယာဉ်ဖြင့် ပြန်လည်ပို့ဆောင်ရေး အစီအစဉ်များအတွက် တရုတ်နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေသည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သော်လည်း မည်သည့်အချိန်တွင် ပြန်လည်ပို့ဆောင်မည်ဆိုခြင်းကိုမူ အသေးစိတ် မထုတ်ပြန်ခဲ့ပေ။

မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း အမေရိကန်သည် အမေရိကန်တွင် နေထိုင်ခွင့်မရှိသည့် တရုတ်နိုင်ငံသားများကို နေရပ်ပြန်ပို့ရန် အခက်အခဲများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။ 

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် တရုတ်နိုင်ငံသားများက နေရပ်သို့ ပြန်ရန် ငြင်းဆိုနေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က တရုတ်ရွှေ့ပြောင်း နေထိုင်သူ အများအပြားသည် မက္ကဆီကိုနိုင်ငံမှတစ်ဆင့် အမေရိကန်နိုင်ငံ အတွင်းသို့ တရားမဝင် ဝင်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း အမေရိကန် နယ်စပ်အရာရှိများသည် နိုင်ငံတောင်ပိုင်း နယ်စပ်တွင် တရုတ်နိုင်ငံသား ၃၇,၀၀၀ ကျော်ကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ပြီး ထိုအရေအတွက်သည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၁၀ ဆအထိ မြင့်တက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

Source: The Guardian

CNI International News

ဝါရှင်တန် ၊ ဇူလိုင် ၅

ပြီးခဲ့သည့် ဇွန်လ ၂၇ ရက်က ရွေးကောက်ပွဲအကြို စကားစစ်ထိုးပွဲတွင် သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) ၏ စွမ်းဆောင်ရည်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ဝေဖန်မှုများ ထွက်ပေါ်နေချိန်၌ ဘိုင်ဒန်သည် ရွေးကောက်ပွဲမှ နုတ်ထွက်ဖွယ် ရှိသည်ဟု ပြိုင်ဘက်ဖြစ်သူ သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ပြောကြောင်း တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဘိုင်ဒန်၏ နေရာတွင် ဒုတိယသမ္မတ ကာမယ်လာ ဟားရစ် (Kamala Harris) ကို အစားထိုးယှဉ်ပြိုင် စေလိမ့်မည်ဟု သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က ပြောသည်။

“သူ (ဘိုင်ဒန်) ထွက်ကာနီးနေပါပြီး၊ သူဒီပြိုင်ပွဲက ထွက်တော့မှာပါ။ သူ့ကို ကျနော် ပြိုင်ပွဲက ထုတ်ခဲ့တာပါ။ သဘောကတော့ သူ့နေရာမှာ ကာမယ်လာဟားရစ် ဝင်ပြိုင်မယ့် သဘောပါပဲ ”ဟု ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း Daily Beast သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဟားရစ်နှင့် ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းသည် သူ့အတွက် ပိုပြီး လွယ်ကူလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

 ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ ဘိုင်ဒန်ကို တွေ့ရစဉ်

ထရမ့်သည် ဟားရစ်ကို ပျော့ညံ့သူ တစ်ဦးအဖြစ် ရှုမြင်ထားသူ ဖြစ်သည်။

ဇွန်လ ၂၇ ရက်က ဂျော်ဂျီယာ (Georgia) ပြည်နယ်၊ အတ္တလန္တာ (Atlanta) မြို့တွင် ပထမဆုံးအကြိမ် ပြုလုပ်ခဲ့ သည့် စကားစစ်ထိုးပွဲကို ကြည့်ရှုခဲ့သူ စုစုပေါင်းအနက် ၆၇ ရာခိုင်နှုန်းက ထိုစကားစစ်ထိုးပွဲတွင် ထရမ့်က အသာစီး ရခဲ့ကြောင်း ယူဆခဲ့ကြသည်ဟု CNN ၏ စစ်တမ်း၌ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဘိုင်ဒန်၏ စွမ်းဆောင်ရည်များ ဆိုးရွားခဲ့ခြင်းကြောင့် ဒီမိုကရက်အချို့သည် ထိတ်ထိတ်ပျာပျာ ဖြစ်နေသည့် သတင်းများလည်း ထွက်ပေါ်လျက်ရှိသည်။

ထို့နောက် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီအတွင်းမှာ ဘိုင်ဒန်ကို သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မှု မလုပ်ရန် ဖိအားပေးလျက်ရှိနေသည်။

အမေရိကန်တွင် ယခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်နေ့၌ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပမည်ဖြစ်ပြီး ထရမ့်သည် ရီပတ်ဘလစ်ကန်ပါတီ ကိုယ်စားပြု ယှဉ်ပြိုင်ရန် ရီပတ်ဘလစ်ကန်များထံမှ ထောက်ခံမဲများကို လုံလောက်စွာ ရရှိထားခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇူလိုင် ၄

ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်း ရုရှားကို တရုတ်မှ ကူညီထောက်ပံ့ပေးမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး စိုးရိမ်မှုများအား  အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်က (Antony Blinken) က ဝါရှင်တန်တွင် ပြုလုပ်မည့် နေတိုး အစည်းအဝေး မတိုင်မီ ပြောကြားခဲ့သည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

စစ်အေးကာလ အဆုံးသတ်ချိန် ကတည်းကစပြီး ဥရောပအတွက် အကြီးမားဆုံး လုံခြုံရေးခြိမ်းခြောက်မှုကို တရုတ်က မီးထိုးပေးနေသည်ဟု ဘလင်ကင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုပြောစကားသည် အာရှရှိ တရုတ်၏ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ ပြောကြားချက်များအတိုင်း သံယောင်လိုက် ပြောဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဘလင်ကင်သည် ဝါရှင်တန်အခြေစိုက် ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်အဖွဲ့ဖြစ်သည့် ဘရွတ်ကင်း အင်စတီကျူးရှင်း (Brooking Institution) တွင် အဆိုပါ မှတ်ချက်စကားများကို ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

“ဥရောပက မိတ်ဆွေတွေဟာ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှာ စိန်ခေါ်မှုတွေကို မြင်တွေ့နေရပြီး အာရှဒေသက စိတ်ခေါ်မှုတွေ ဟာ ဥရောပနဲ့ သက်ဆိုင်လာမယ်လို့ ယူဆထားကြပါတယ်။ အာရှဒေသက မိတ်ဆွေတွေကလည်း ကမ္ဘာတစ်ဝန်း က စိန်ခေါ်မှုတွေကို မြင့်တွေ့နေရပြီး ဥရောပက စိန်ခေါ်မှုတွေဟာ အာရှနဲ့ သက်ဆိုင်လာလိမ့်မယ်လို့ ယူဆထား ကြပါတယ်”ဟု ဘလင်ကင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ရှီနဲ့ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က နေတိုးအဖွဲ့နှင့် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ဖူမီယို ကီရှီဒါ (Fumio Kishida) တို့၏ ပူးတွဲ အစီရင်ခံစာကို ဘလင်ကင်က ထောက်ပြခဲ့ပြီး  ဥရောပတွင် ဖြစ်ပျက်နေသည့် အခြေအနေများသည် မနက်ဖန်တွင် အာရှတွင် လည်း ဖြစ်လာနိုင်သည်ဆိုသော အချက်ကို ထိုအစီရင်စာက ပြသရာရောက်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဩစတြေးလျ၊ နယူးဇီလန်၊ ဂျပန်နှင့် တောင်က်ိုရီးယားတို့သည် အင်ဒိုပစိဖိတ်ဒေသတွင် နေတိုးအဖွဲ့၏ မိတ်ဖက် နိုင်ငံများဖြစ်ပြီး ဇူလိုင် ၉ ရက်တွင် စတင်မည့် နေတိုးအစည်းအဝေးကို တက်ရောက်မည်ဖြစ်သည်။

ထိုအာရှ ၄ နိုင်ငံမှ ခေါင်းဆောင်များသည် အဖွဲ့ဝင် ၃၂ ဦး ပါဝင်သည့် နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ ခေါင်းဆောင်များ နှင့် ၃ ရက်ကြာပြုလုပ်မည့် နေတိုးအစည်းအဝေးတွင် တွေ့ဆုံသွားမည်ဖြစ်သည်။

ထိုအစည်းအဝေးသည် နေတိုးအဖွဲ့အတွင်းသို့ ဆွီဒင်နိုင်ငံ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီးနောက် ပထမဆုံးအကြိမ် ပြုလုပ်သည့် အစည်းအဝေးလည်း ဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့်လကလည်း နေတိုးအတွင်းရေးမှူးချုပ် ဂျန်းစ် စတိုတန်ဘာ့ချ် (Jens Stoltenberg) က တရုတ်နှင့် ရုရှား အကြား ဆက်ဆံရေးများ နီးစပ်နေခြင်းကြောင့် နေတိုးအဖွဲ့သည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ မိတ်ဖက်များ၊ အထူးသဖြင့် အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသတွင် မိတ်ဖက်များကို ချဲ့ထွင်ရသည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိစေခဲ့သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: SCMP

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဇူလိုင် ၄

အိန္ဒိယနှင့် မွန်ဂိုလီးယား စစ်တပ်များအကြား ၁၆ ကြိမ်မြောက် Nomadic Elephant အမည်ရှိ ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုကို အိန္ဒိယ၏ မက်ဂါလာယာ (Meghalaya) ပြည်နယ်၊ အွမ်ရိုအီ (Umroi) မြို့တွင် ဇူလိုင် ၃ ရက်မှ စတင်ပြီး ၁၆ ရက်အထိ ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အိန္ဒိယစစ်တပ်က ကြေညာခဲ့သည်ဟု Economic Times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မက်ဂါလာယာပြည်နယ်တွင် ပြုလုပ်မည့် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများသည် နှစ်နိုင်ငံစစ်တပ်အကြား မြို့ပြနှင့် တောင်တန်းဒေသများ၌ သမားရိုးကျ စစ်ဆင်ရေးများ ပြုလုပ်ရာမှာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်စွမ်းကို မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်ကြောင်း အိန္ဒိယ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြည်သူ့ပြန်ကြားရေးဦးစီးဌာနက X လူမှုမီဒီယာတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

Nomadic Elephant စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုသည် မွန်ဂိုလီးယားနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံများတွင် တစ်လှည့်စီ ပြုလုပ်လေ့ ရှိသည့် နှစ်စဉ်စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုဖြစ်သည်။

၁၅ ကြိမ်မြောက် Nomadic Elephant စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုကို မွန်ဂိုလီးယားနိုင်ငံ၊ အူလန်ဘာတာ (Ulaanbaatar) မြို့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း အိန္ဒိယကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် အဆိုပါ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတွင် မွန်ဂိုလီးယားစစ်တပ်၏ တပ်ဖွဲ့ ၀၈၄ နှင့် အိန္ဒိယ၏ ဂျမူးနှင့် ကက်ရှ်မီးယား (Jammu and Kashmir) ခြေမြန်တပ်ရင်းမှ စစ်သားများ ပါဝင်ခဲ့သည်။

မွန်ဂိုလီးယားနဲ့ အိန္ဒိယ ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုမှာ ပါတဲ့ စစ်သားတွေကိုတွေ့ရစဉ်

ယခုနှစ် မေလ ၁၆ ရက်နှင့် ၁၇ ရက်ကလည်း အိန္ဒိယ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးနှင့် မွန်ဂိုလီးယား ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး တို့အကြား ၁၂ ကြိမ်မြောက် ပူးတွဲလုပ်ငန်းအဖွဲ့ (JWG) အစည်းအဝေးကို ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး နှစ်နိုင်ငံအကြား ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုကို တိုးမြှင့်ရန် များပြားသည့် ကာကွယ်ရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အစီအစဉ်များ၏ တိုးတက်မှု အလားအလာကို သုံးသပ်ခဲ့ကြသည်။

ထိုအစည်းအဝေးကို အိန္ဒိယ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ နိုင်ငံတကာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဆိုင်ရာ တွဲဖက် အတွင်းဝန် အမီတာပရာဆက် (Amitabh Prasad) နှင့် မွန်ဂိုလီးယား ဗိုလ်မှူးချုပ် ဂန်ခူယက် ဒါဗက်ဒေါ့ဂျ် (Gankhuyag Davagdori) တို့က သဘာပတိအဖြစ် ကြီးမှူးကျင်းပခဲ့သည်။

ထိုအစည်းအဝေးကို မွန်ဂိုလီးယားနိုင်ငံဆိုင်ရာ အိန္ဒိယသံအမတ်လည်း တက်ရောက်ခဲ့ပြီး ကာကွယ်ရေး ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုများနှင့်ပတ်သက်ပြီး အားရကျေနပ်မှုရှိကြောင်း အစည်းအဝေး တက်ရောက်လာသည့် နှစ်နိုင်ငံ ကိုယ်စားလှယ်များက ဖော်ပြခဲ့သည်။

မွန်ဂိုလီးယား တာဝန်ရှိသူများက အိန္ဒိယ၏ စက်မှုလုပ်ငန်းကဏ္ဍ၏ စွမ်းဆောင်ရည်အပေါ် ယုံကြည်မှုရှိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ပြီး နှစ်နိုင်ငံအကြား ဆက်ဆံရေးများ မြင့်တက်နေသည့် အခြေအနေကို နှစ်ဖက်စလုံးက အသိအမှတ်ပြု လက်ခံခဲ့ကြသည်။

Source: Economic Times 

CNI International News

အက်စ်တာနာ၊ ဇူလိုင် ၄

ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) နှင့် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) တို့သည် ကာဇက်စတန်နိုင်ငံ၌ ပြုလုပ်သည့် ရှန်းဟိုင်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့ (SCO) ညီလာခံတွင် တွေ့ဆုံမည်ဖြစ်ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရုရှား၊ တရုတ်နှင့် ဗဟိုအာဏာနိုင်ငံများသည် အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏ မဟာမိတ်များ၏ လွှမ်းမိုးမှုကို တန်ပြန်ရန် အတွက် ၂၀၀၁ ခုနှစ်က SCO ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့နောက် အီရန်၊ အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်တို့ပါ ပါဝင် လာခဲ့သည်။

ပူတင်သည် ကာဇက်စတန်နိုင်ငံ အက်စ်တာနာ (Astana) မြို့တော်တွင် ဇူလိုင် ၃ ရက်နှင့် ၄ ရက်၌ ပြုလုပ်မည့် SCO ညီလာခံမှာ အခြားနိုင်ငံများမှ ခေါင်းဆောင်များနှင့်လည်း သီးသန့် တွေ့ဆုံမှုများ ပြုလုပ်မည်ဖြစ်သည်။

ယခုလကုန်ပိုင်းတွင် ရုရှားသို့ သွားရောက်မည့် အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Narendra Modi) ကမူ ယခုပြုလုပ်နေ သည့် SCO အစည်းအဝေးကို တက်ရောက်မည် မဟုတ်ကြောင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံက ပြောကြားခဲ့သည်။

ပူတင်နဲ့ရှီကျင့်ဖျင်ကိုတွေ့ရစဉ်

မိုဒီသည် ၎င်းကိုယ်စား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆူဘရာမန်ယမ် ဂျိုင်ရှန်ကာ (Subrahmanyam Jaishankar) ကို စေလွှတ်ခဲ့သည်။

SCO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ ခေါင်းဆောင်များသည် လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့် အခြေအနေနှင့် အဖွဲ့အစည်းအတွင်း အပြန်အလှန် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကို တိုးမြှင့်ရေးအတွက် အလားအလာများကို ဆွေးနွေးကြမည်ဖြစ် ကြောင်း ကရင်မလင် (Kremlin) က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ဗွီဒီယို ဆက်သွယ်မှုမှတဆင့် ပြုလုပ်သည့် SCO အစည်းအဝေးတွင် သက်ဆိုင်ရာ တစ်နိုင်ငံချင်းစီ အလိုက် သို့မဟုတ် နိုင်ငံအုပ်စုအလိုက် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဒုံးကျည်ကာကွယ်ရေးစနစ်များကို အကန့်အသတ်မရှိ ချဲ့ထွင်နေသည့် ဆိုးကျိုးများအား ဝေဖန်ကြောင်း အစီအရင်ခံစာ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုအစီရင်ခံစာသည် နေတိုး၏ အင်အားချဲ့ထွင်မှုနှင့် အနောက်နိုင်ငံများက ယူကရိန်းကို စစ်ရေးအကူအညီများ ပေးနေမှုအား ရည်ညွှန်းပြောဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ယူဆခံခဲ့ရသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလကလည်း တရုတ်နှင့် ရုရှားသည် နှစ်နိုင်ငံအကြား အကန့်အသတ် မရှိသည့် ဆက်ဆံရေး ကို ကြေညာခဲ့ပြီး ပူတင်နှင့်ရှီအကြား မိတ်ဖက်ဆက်ဆံမှုများ ပိုမိုနက်ရှိုင်းခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇူလိုင် ၄

အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) သည် သမ္မတအဖြစ် ဆက်လက် တာဝန်ထမ်းဆောင်ရန် စိတ်ပိုင်း ဆိုင်ရာနှင့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာကြံ့ခိုင်မှု ရှိသည်ဆိုသည့် အချက်ကို သက်သေပြရန် ပါတီတွင်း ဖိအားများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဒီမိုကရက်တစ် လွှတ်တော်အမတ် တစ်ဦးဖြစ်သူ လွိုက် ဒေါ့ဂက် (Lloyd Doggett) က ဘိုင်ဒန်ကို သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ ထပ်မံဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ခြင်း မပြုတော့ရန် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် လူသိရှင်ကြား တောင်းဆိုခဲ့ ပြီးနောက် ဘိုင်ဒန်အပေါ် ဖိအားများ မြင့်တက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဘိုင်ဒန်သည် ဇွန်လ ၂၇ ရက်က ဂျော်ဂျီယာ (Georgia) ပြည်နယ်၊ အတ္တလန္တာ (Atlanta) မြို့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ပထမဆုံးအကြိမ် စကားစစ်ထိုးပွဲ၌ ရီပတ်ဘလစ်ကန်ပါတီမှ ပြိုင်ဘက်ဖြစ်သူ ဒေါ်နယ်ထရမ့်(Donald Trump) ကို ကောင်းမွန်စွာ ချေပပြောဆိုနိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိသည့်အတွက် ဝေဖန်ခံနေရခြင်းဖြစ်သည်။

ဘိုင်ဒန်နဲ့ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကိုတွေ့ရစဉ်

ဇွန်လ ၂ ရက်တွင် တက္ကဆက် (Texas) ပြည်နယ်မှ အောက်လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် လွိုက်ဒေါ့ဂတ်က ဘိုင်ဒန် ကို ရွေးကောက်ပွဲမှ နုတ်ထွက်ရန် လူသိရှင်ကြား တောင်းဆိုခဲ့သည့် ပထမဆုံး ဒီမိုကရက်တစ် လွှတ်တော်အမတ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။

“လင်ဒန်ဂျွန်ဆင် (Lyndon Johnson) - (အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း) ရဲ့ ဖြစ်စဉ်ကို ကျနော် တင်ပြချင်ပါတယ်။ အရမ်းခက်ခဲနေတဲ့ အခြေအနေမှာ သူဟာ ရွေးကောက်ပွဲကနေ နုတ်ထွက်ဖို့ နာကျင်စရာကောင်းတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက် ကို ချမှတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဘိုင်ဒန်လည်း အဲဒီလို လုပ်သင့်ပါတယ်”ဟု ဒေါ့ဂက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဝါရှင်တန် (Washington) ပြည်နယ်မှ နောက်ထပ် အောက်လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် မာရီ ဂလူဆန်ကမ့် ပီးရက်ဇ် (Marie Gluesenkamp Perez) ကလည်း ဘိုင်ဒန် ရွေးကောက်ပွဲမှ နုတ်ထွက်ရန် ပြောကြားခဲ့ခြင်း မရှိသည့်တိုင် ဇွန်လ ၂၇ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် စကားစစ်ထိုးပွဲသည် ဘိုငဒန်ကို အထိနာစေလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒီမိုကရက်တစ် လွှတ်တော်အမတ် တစ်ဦးဖြစ်သူ လွိုက်ဒေါ့ဂက်ကို တွေ့ရစဉ်

“ကျမတို့ မြင်ခဲ့တာတွေက ငြင်းလို့မရပါဘူး။ ဒါက အမှန်တရားပါပဲ။ ဘိုင်ဒန်ဟာ ထရမ့်ကို ရှုံးတော့မယ်လို့ ထင်ပါ တယ်။ ဒါက ခက်ခဲမှန်းသိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် စကားစစ်ထိုးပွဲမှာ ထိခိုက်ခဲ့ရတာကတော့ အသေအချာပါပဲ” ဟု ပီးရက်ဇ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

မိန်း (Maine) ပြည်နယ်မှ အောက်လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဂျရက် ဂိုးလ်ဒန် (Jared Golden) ကလည်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် အနိုင်ရနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒီမိုကရက် အများအပြားက ဂျိုးဘိုင်ဒန်ကို ပါတီကိုယ်စားပြု ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ်က ဆင်းသင့်၊ မဆင်းသင့်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ထိတ်ထိတ်လန့်လန့်တွေ ဖြစ်နေကြပါပြီ” ဟု ဂိုးလ်ဒန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇူလိုင် ၃

အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump)က သူသည် အမေရိကန်သမ္မတအဖြစ် နောက်တစ်ကြိမ် ရွေးကောက်ခံရမည်ဆိုပါက ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို တစ်ရက်အတွင်း ပြေလည်မှုရရှိစေရန် လုပ်ဆောင်ပေးနိုင်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့ကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

သို့သော် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ ရုရှားသံအမတ် ဗက်စီလီ နီဘန်ဇီယာ (Vassily Nebenzia) ကမူ ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ ပြောကြားချက်ကို မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ ပြောကြားချက်များနှင့် ပတ်သက်ပြီး သတင်းထောက်များ၏ မေးမြန်းမှုကိုခံရချိန်တွင် ရုရှား သံအမတ် နီဘန်ဇီယာက “ယူကရိန်းပဋိပက္ခကို တစ်ရက်တည်းနဲ့ မဖြေရှင်းနိုင်ပါဘူး” ဟု ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့ သည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလက CNN town hall အစီအစဉ်တွင် ဒေါ်နယ်ထရမ့်က “သူတို့တွေ သေကြေနေကြပါပြီ။ ရုရှား တွေနဲ့ ယူကရိန်းတွေပေါ့။ အဲဒီလို သေကြေပျက်စီးနေတာကို ရပ်တန့်စေချင်ပါတယ။ ကျနော်သာဆိုရင် ၂၄ နာရီ အတွင်း ရပ်တန့်ပစ်နိုင်ပါလိမ့်မယ်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဒေါ်နယ်ထရမ့်က သူသည် ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskyy) ၊ ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) တို့နှင့် တွေ့ဆုံပြီးမှသာ ယူကရိန်း-ရုရှားစစ်ပွဲ အဆုံးသတ်လိမ့်မည်ဟုလည်း ပြောကြားခဲ့သည်။

 ရုရှားသံအမတ် နီဘန်ဇီယာကို တွေ့ရစဉ်

ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် ထိုစကားကို မဲဆွယ်စည်းရုံးချိန် ကာလတစ်လျှောက်လုံး ထပ်တလဲလဲ ပြောကြားခဲ့ပြီး ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ဘိုင်ဒန်နှင့်ပြုလုပ်သည့် စကားစစ်ထိုးပွဲတွင်လည်း ထိုအကြောင်းအရာကို ထည့်သွင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“တကယ်လို့ ကျနော်တို့မှာ သမ္မတစစ်စစ်တစ်ဦး၊ ပူတင်က လေးစားရတဲ့ သမ္မတတစ်ဦး ရှိခဲ့မယ်ဆိုရင် သူ (ပူတင်) ဟာ ယူကရိန်းကို ဘယ်တော့မှ ကျူးကျော်မှာ မဟုတ်ပါဘူး”ဟု ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားသံအမတ် နီဘန်ဇီယာကမူ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီလက တူရကီနိုင်ငံ၊ အစ္စတန်ဘူလ် (Istanbul) မြို့တွင် ရုရှားနှင့် ယူကရိန်းအကြား သဘောတူညီမှုရကာနီး အခြေအနေအထိဖြစ်ခဲ့သည်။

ထိုအချိန်ကတော့ ယူကရိန်းစစ်ပွဲသည် အဆုံးသတ်ရန် ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်ခဲ့လိမ့်မည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် အနောက်နိုင်ငံများသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်ကို တားမြစ်ခဲ့ကာ ရုရှားအား ဆက်လက်တိုက်ခိုက်ရန် ယူကရိန်းကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟု နီဘန်ဇီယာက ဝေဖန်ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇူလိုင် ၃

သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) အနေဖြင့် သမ္မတအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ချိန်က ၎င်း၏ ဖွဲ့စည်းပုံဆိုင်ရာ အခွင့်အာဏာများအရ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည့် မည်သည့် လုပ်ရပ်မျိုးအတွက်နှင့်မျှ တရားစွဲဆိုခံရမည် မဟုတ်ကြောင်း အမေရိကန်တရားရုံးချုပ်က ဇူလိုင် ၁ ရက်တွင် အမိန့်ချမှတ်ခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရားရုံးချုပ်၏ ဆုံဖြတ်ချက်သည် တရားစွဲဆိုခံရမှုမှ ကာကွယ်ပေးထားသည့် သမ္မတဆိုင်ရာ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာ ခွင့်ကို ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုသည့် စီရင်ချက်တစ်ခုဖြစ်ခဲ့သည်။

ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို သမ္မတဆိုင်ရာ ကင်းလွတ်ခွင့်ပြုရန်အတွက် တရားသူကြီးချုပ် ဂျွန် ရောဘတ် (John Roberts) က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် မဲခွဲဆုံးဖြတ်မှုတွင် တရားသူကြီး ၆ ဦးမှ ထောက်ခံမဲပေးခဲ့ပြီး ၃ ဦးမှာ ကန့်ကွက်မဲပေးခဲ့သည်။

တရားရုံးဆုံးဖြတ်ချက်ကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့ကြောင့် ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်က သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) ကို ရှုံးနိမ့်ခဲ့သည့် ရွေးကောက် ပွဲတွင် မဲရလဒ်များအား ပြောင်းပြန်လှန်ရန် အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှု အပါအဝင် ဖက်ဒရယ် ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာ စွဲချက် များမှ ကင်းလွတ်ခွင့်မရှိကြောင်း ငြင်းဆိုခဲ့သည့် အောက်တရားရုံး၏ ဆုံးဖြတ်ချက်မှာ ပျက်ပြယ်သွားခဲ့သည်။

ရီပတ်ဘလစ်ကန်ပါတီ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းဖြစ်သည့် ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ ကိုယ်စားလှယ် လောင်းဖြစ်သော ဘိုင်ဒန်နှင့် နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်တွင် ပြုလုပ်မည့် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် မကျေပွဲ ထပ်မံယှဉ်ပြိုင် ရမည်ဖြစ်သည်။

“ကျနော်တို့ဟာ ဒီအမှုကို ဖွဲ့စည်းပုံဆိုင်ရာ တရားရေးစနစ်အောက်မှာ လုပ်ဆောင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ သမ္မတ ဆိုင်ရာ လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာရဲ့ သဘောသဘာဝအရ သမ္မတဟာ သူတာဝန် ထမ်းဆောင်နေချိန်အတွင်း တရားဝင်မှု ရှိတဲ့ လုပ်ရပ်တွေအတွက် ပြစ်မှုဆိုင်ရာ တရားစွဲဆိုခံရမှုကနေ ကင်းလွတ်ခွင့်ရှိပါတယ်” ဟု ရောဘတ်က ပြော ကြားခဲ့သည်။

 ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ လုပ်ပိုင်ခွင့်များနှင့်အညီ ဒေါ်နယ်ထရမ့်အတွက် သမ္မတဆိုင်ရာ လွတ်ငြိမ်း ချမ်းသာခွင့် အပြည့်အဝရှိကြောင်း၊ ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် ၎င်း၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်အတွင်း လုပ်ဆောင်ခဲ့သည့် လုပ်ရပ်များ အတွက် တရားစွဲဆိုခံရမည် မဟုတ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘိုင်ဒန်ကမူ တရားရုံးချုပ်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သည်  အန္တရာယ်များသည့် စီရင်ထုံးတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း၊ အဘယ်ကြောင့် ဆိုသော် သမ္မတ၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာကို ဥပဒေဖြင့် ထိန်းချုပ်၍ မရနိုင်တော့ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်ဟု ပြောကြား ခဲ့သည်။

“အမေရိကန်မှာ ဘုရင်တွေ မရှိဘူးဆိုတဲ့ မူဝါဒအပေါ်မှာ ဒီနိုင်ငံကို တည်ထောင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပဒေရဲ့ အထက်မှာ ဘယ်သူမှ မရှိပါဘူး။ ဥပဒေရဲ့ အထက်မှာ အမေရိကန်သမ္မတတောင် မရှိရပါဘူး” ဟု ဘိုင်ဒန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ