CNI International News

မနီလာ၊ မတ်လ ၅

တောင်တရုတ်ပင်လယ် အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဖိလစ်ပိုင်သည် တရုတ်နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည် ဖြစ်သော်လည်း မိမိတို့၏ အချုပ်အခြာနှင့် ပင်လယ်ရေကြောင်းဆိုင်ရာ အကျိုးစီးပွားများ မျက်ကွယ်ပြု ခံရမည်ဆိုပါက ဆန့်ကျင်သွားမည်ဟု ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ ဖာဒီနန် မားကို့စ် ဂျူနီယာ (Ferdinand Marcos Jr) က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မားကို့စ်သည် ဩစတြေးလျနိုင်ငံသို့ သွားရောက်သည့် ခရီးစဉ်အတွင်း Lowy Institute တွင် အမှာစကား ပြောကြားခဲ့ချိန် ၎င်းအနေဖြင့် တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် နိုင်ငံတကာ ဥပဒေများအပေါ် အခြေခံပြီး ကျင့်ဝတ် စည်းကမ်း (CoC) တစ်ခုရေးဆွဲရန် အာဆီယံ၊ တရုတ်တို့နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကတိပြုခဲ့သည်။

“အဲဒီ ကြိုးပမ်း အားထုတ်မှုတွေကို ဒီအတိုင်း ပစ်ထားလို့ မရပါဘူး။ တင်းမာမှုတွေကို ထိထိရောက်ရောက် ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းဖို့ အထောက်အကူဖြစ်စေတဲ့ အခြေအနေဟာ CoC ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုတွေ အောင်မြင်စေဖို့ အဓိကကျပါတယ်”ဟု မားကို့စ်က ပြောသည်။

တရုတ်သင်္ဘောများကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော် ဖိလစ်ပိုင်၏ မည်သည့် နယ်နိမိတ်ကိုမျှ ပြည်ပအင်အားစုထံ အပါခံမည် မဟုတ်ကြောင်း ၎င်းက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတအဖြစ် မားကို့စ် အာဏာရလာခဲ့ပြီးနောက် တောင်တရုတ်ပင်လယ်၏ ကျောက်တန်းများနှင့် ကျွန်းစုများအနီးတွင် တရုတ်နှင့် ဖိလစ်ပိုင် သင်္ဘောများအကြား ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ကာ နှစ်နိုင်ငံအကြား တင်းမာမှုများမြင့်တက်ခဲ့သည်။

ဖိလစ်ပိုင်နှင့် အမေရိကန်၏ မဟာမိတ်ဖွဲ့မှုသည် ပိုမိုခိုင်မာ တိုးတက်လာခဲ့ကြောင်း၊ မိမိတို့ မဟာမိတ် ဆက်ဆံရေး သည် ဆယ်စုနှစ်များစွာအတွင်း ဒေသတွင်းတည်ငြိမ်ရေး၏ ထောက်တိုင်တစ်ခုဖြစ်ခဲ့ကြောင်း မားကို့စ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

 တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်းက သင်္ဘောများကို တွေ့ရစဉ်

မားကို့စ်မတိုင်မီ ယခင် ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ ရိုဒရီဂို ဒူတာတေး (Rodrigo Duterte) သည် တရုတ်လိုလားသည့် သဘောထားကို ပြသခဲ့သော်လည်း မားကို့စ် လက်ထက်တွင်မူ ဖိလစ်ပိုင်၏ အထူးစီးပွားရေးဇုန်အတွင်း တရုတ် သင်္ဘောများက ရန်စမှုများပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် တရုတ်ကို ဝေဖန်ပြစ်တင်ခဲ့သည်။

မားကို့စ် လက်ထက်တွင် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံအတွင်း အမေရိကန်အား အသုံးပြုခွင့်ပေးသည့် စစ်စခန်း အရေအတွက်ကို နှစ်ဆမြှင့်တင်ခဲ့ပြီး ထိုစစ်စခန်းများထဲမှ သုံးခုသည် တရုတ်က ၎င်း၏ နယ်နိမိတ်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာထားသည့် ထိုင်ဝမ်ကျွန်းအနီးတွင် တည်ရှိသည်။

ထို့ပြင် မားကို့စ်သည် တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် အမေရိကန်နှင့် ရေကြောင်း၊ လေကြောင်း ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများ ပူးတွဲကင်းလှည့်မှုများကို တိုးမြှင့်ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး တရုတ်ကမူ ထိုစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများနှင့် ကင်းလှည့်မှုများကို ဝေဖန်ခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ မတ် ၄ 

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင် ရှင်နာဝပ် (Thiksin Shinawatra) သည် ထိုင်းနိုင်ငံရေးလောကတွင် လက်ရှိ ဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavisin) နှင့် အတိုက်အခံ Move Forward ပါတီ (MFP) ၏ အကြံပေး ပုဂ္ဂိုလ် ပီတာ လင်မ်ဂျာရွတ်ရတ် (Pita Limjaroenrat) တို့ထက် ကျော်လွန်ပြီး ဩဇာလွှမ်းမိုးမှု အရှိဆုံးပုဂ္ဂိုလ် အဖြစ် ရပ်တည်နေသည်ဟု Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုင်း၏ အမျိုးသား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အုပ်ချုပ်ရေး အင်စတီကျူ (NIDA) သည် ထိုင်းနိုင်ငံရေးလောကတွင် ဩဇာ လွှမ်းမိုးမှုအရှိဆုံးပုဂ္ဂိုလ်ကို ရွေးချယ်ရန် အသက် ၁၈ နှစ်နှင့်အထက် ထိုင်းနိုင်ငံသားမျာကို ဖေဖော်ဝါရီ ၂၇ ရက်မှ ၂၉ ရက်ကြား စစ်တမ်းကောက်ယူခဲ့သည်။

သက်ဆင်နဲ့ သမီးဖြစ်သူ ပေတုန်တန်တို့ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုစစ်တမ်း၌ ပါဝင်ဖြေဆိုသူ ၄၂ ဒသမ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းက သက်ဆင်ကို ရွေးချယ်ခဲ့ကြပြီး ၂၁ ဒသမ ၉၁ ရာခိုင်နှုန်း က လက်ရှိဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ၊ ၁၇ ရာခိုင်နှုန်းက ပီတာ၊ ၁၅ ဒသမ ၁၁ ရာခိုင်နှုန်းက ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ပရာယွတ်ချန်အိုချာ (Prayut Chan-o-cha) ၊ ၉ ဒသမ ၀၁ ရာခိုင်နှုန်းက သက်ဆင်၏ သမီးဖြစ်သူ ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra)၊  ၆ ဒသမ ၁၁ ရာခိုင်နှုန်းက ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာယွတ် ဝေါင်ဆူဝမ် (Prawit Wongsuwan) ကို ရွေးချယ်ခဲ့ကြပြီး ကျန် ၁၀ ဒသမ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းကမူ မည်သူ့ကိုမှ ရွေးချယ်ခြင်းမရှိခဲ့ပေ။

မည်သည့် နိုင်ငံရေးသမားက ကိုယ်ချင်းစာတရား အရှိဆုံးဖြစ်သည်ကို မေးမြန်းချိန်တွင် ၄၆ ဒသမ ၇၉ ရာခိုင်နှုန်း က ပီတာကို ရွေးချယ်ခဲ့ကြပြီး ၎င်း၏နောက်တွင် Future Forward ပါတီ ခေါင်းဆောင်ဟောင်း သာနာသွန်း ဂျူအန်ရွန်းဂရူအန်ကစ် (Thanathorn Juangroongruangkit) ၊ ဆရီသာ ၊ ပရာယွတ်နှင့် သက်ဆင်တို့ကို အစဉ်လိုက် ရွေးချယ်ခဲ့ကြသည်။

Source: Thai PBS World

CNI International News

ဘေကျင်း၊ မတ်လ ၄

တောင်တရုတ်ပင်လယ်နှင့် ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံဆိုင်ရာ ဖိလစ်ပိုင်သံတမန်၏ မှတ်ချက်စကားကို ပြင်းထန်စွာ ရှုတ်ချကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၊ မနီလာ (Manila) မြို့တော်ရှိ တရုတ်သံရုံးက မတ်လ ၃ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဖိလစ်ပိုင်သံတမန်၏ ပြောကြားချက်များသည် အခြေခံ အချက်အလက်များကို လျစ်လျူရှုထားခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ ဖိလစ်ပိုင်သံတမန်၏ မှတ်ချက်စကားများသည် တောင်တရုတ် အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး အကြောင်းမဲ့ သက်သက် အလွန်အကျူး ပြောကြားနေခြင်းဖြစ်ပြီး တရုတ်ကို သားပုပ်လေလွင့် ရှုတ်ချခြင်းဖြစ်သည်ဟု တရုတ် သံရုံးက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈ ရက်က အမေရိကန်နိုင်ငံဆိုင်ရာ ဖိလစ်ပိုင်သံတမန် ဟိုဆေး မန်နျူရယ် ရိုမြူယယ်ဒက်ဇ် (Jose Manuel Romualdez) က တောင်တရုတ်ပင်လယ်အရေးနှင့် ထိုင်ဝမ်အရေးသည် အလွန်စိုးရိမ်စရာ ကောင်း ကြောင်း၊ ထိုအရေးကိစ္စများသည် အနောက်ဖိလစ်ပိုင် ပင်လယ်တွင် တင်းမာမှုများ ပေါက်ကွဲလာစေနိုင်သည့် အကြောင်းရင်းခံများဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်ကို တွေ့ရစဉ်

ဖိလစ်ပိုင်သံတမန်၏ မှတ်ချက်စကားများသည် မိမိအိမ်ထဲသို့ ဝံပုလွေများ ခေါ်သွင်းနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် မတူကွဲပြားမှုများကို ဖြေရှင်းရာတွင် ကူညီမပေးသည့် အသိုင်းအဝိုင်း အနည်းငယ်နှင့် ထိတွေ့ ဆက်ဆံရုံသာမက ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေးကို လျော့ပါးစေပြီး ဒေသတွင်း အခြေအနေ များကို ရှုပ်ထွေးစေနိုင်ကြောင်း တရုတ်သံရုံးက တုန့်ပြန်ခဲ့သည်။

ရိုမြူယယ်ဒက်ဇ် အနေဖြင့် “တရုတ်ခြိမ်းခြောက်မှု သီအိုရီ” (China threat theory) ကို ဖြန့်နေခြင်းကို ရပ်တန့် ရန်နှင့် အခြားနိုင်ငံများအတွက် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ တစ်ဦးအဖြစ် ဟန်ဆောင်နေခြင်း မပြုရန်လည်း တရုတ်သံရုံး က တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ထိုပြောကြားချက်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံ၊ ဘေကျင်းမြို့တော်ရှိ ဖိလစ်ပိုင်သံရုံးက မှတ်ချက်မပေးခဲ့ပေ။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် တရုတ်နှင့် ဖိလစ်ပိုင်အကြား နယ်နိမိတ်ပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားမှုများကြောင့် တင်းမာမှု များ မြင့်တက်ခဲ့သည်။

တရုတ်သည် နှစ်စဉ် ဒေါ်လာ ၃ ထရီလျံတန်ကြေးရှိ ပင်လယ်ကူးသင်္ဘော လမ်းကြောင်းများ တည်ရှိသည့် တောင်တရုတ်ပင်လယ်၏ နယ်နိမိတ်အားလုံးနီးပါးကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာထားပြီး ဖိလစ်ပိုင်၊ ဗီယက်နမ်၊ မလေးရှား၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ ဘရူနိုင်းတို့နှင့် နယ်နိမိတ် ပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားလျက်ရှိသည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

အေဒင်၊ မတ်လ ၄

ပင်လယ်နီတွင် ပြီးခဲ့သည့်လက ဟူရ်သီသူပုန်များ၏ ဒုံးကျည်တိုက်ခိုက်မှု ထိမှန်ခဲ့သည့် ဗြိတိန်ပိုင် သင်္ဘော တစ်စင်းသည် နစ်မြှုပ်သွားပြီဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်စစ်တပ်က မတ်လ ၂ ရက်တွင် အတည်ပြုခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အလွန်အန္တရာယ်များသည့် ဓာတ်မြေဩဇာများ တင်ဆောင်ထားသော ထိုသင်္ဘော နစ်မြှုပ်မှုကြောင့် သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်အတွက် ဘေးအန္တရာယ်များရှိလာနိုင်ကြောင်း ယီမင်၏ နိုင်ငံတကာအသိအမှတ်ပြု အစိုးရအဖွဲ့နှင့် အမေရိကန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဗြိတိန်နိုင်ငံအလံ တင်ထားသည့် Rubymar သင်္ဘောသည် ပင်လယ်နီတွင် နိုဝင်ဘာလကစပြီး ဟူရ်သီသူပုန်များ၏ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် နစ်မြှုပ်သွားခဲ့သည့် ပထမဆုံးသင်္ဘောဖြစ်သည်။

ဟူရ်သီတို့၏ ဒရုန်းနှင့် ဒုံးကျည် တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် သင်္ဘောကုမ္ပဏီများသည် သင်္ဘောလမ်းကြောင်းများကို ပြောင်းလဲပြီး အာဖရိကဘက်မှ ရှောင်ကွင်းမောင်းနှင်နေသဖြင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းများ ကို ထိခိုက်စေခဲ့ပြီး ကုန်ကျစရိတ်များ မြင့်တက်ကာ ကုန်စည်ပို့ဆောင်မှုများ နှောင့်နှေးကြန့်ကြာခဲ့ရသည်။

ဓာတ်မြေဩဇာများ တင်ဆောင်လာသည့် Rubymar သင်္ဘောနစ်မြှုပ်မှုသည် သင်္ဘောသွားလာမှု လမ်းကြောင်းများ များပြားသည့် ရေကြောင်းနယ်နိမိတ်များတွင် အခြားသင်္ဘောများအတွက်လည်း အန္တရာယ်ရှိစေနိုင်ကြောင်း အမေရိကန် ဗဟိုစစ်ဌာနချုပ် (CENTCOM) က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

 ဟူရ်သီသူပုန်တွေ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် နစ်မြှုပ်သွားတဲ့ သင်္ဘောကို တွေ့ရစဉ်

ယီမင်နိုင်ငံမြောက်ပိုင်းနှင့် အခြားနယ်နိမိတ်များကို ထိန်းချုပ်ထားသည့် ဟူရ်သီသူပုန်အဖွဲ့ကမူ ဂါဇာဒေသရှိ ပါလက်စတိုင်းများနှင့် စည်းလုံးညီညွတ်မှုရှိကြောင်း ပြသသည့် အနေဖြင့် ပင်လယ်နီတွင် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟူရ်သီအဖွဲ့၏ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် အမေရိကန်နှင့် ဗြိတိန်ဦးဆောင်သည့် နိုင်ငံတကာရေတပ်များက စူးအက် တူးမြောင်း (Suez Canal) ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းကို ကာကွယ်ပေးနေရပြီး အမေရိကန်နှင့် ဗြိတိန်တပ်ဖွဲ့များ သည် ယီမင်နိုင်ငံအတွင်းရှိ ဟူရ်သီတို့၏ ပစ်မှတ်များကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

Rubymar သင်္ဘောသည် ပင်လယ်နီတောင်ပိုင်းတွင် မတ်လ ၂ ရက်နေ့ညပိုင်း သို့မဟုတ် မတ်လ ၃ ရက်နေ့ နံနက် အစောပိုင်းတွင် နစ်မြှုပ်သွားခဲ့ဖြင်းဖြစ်ကြောင်း ယီမင်အစိုးရနှင့်  CENTCOM က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုသင်္ဘောသည် မီးလောင်လွယ်သည့် ဓာတ်မြေဩဇာ ၂၁,၀၀၀ မက်ထရစ်တန်ကို သယ်ဆောင်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး သင်္ဘောမနစ်မြှုပ်ခင်အချိန်တွင် ရေပြင်ပေါ်၌ လောင်စာဆီယိုစိမ့်မှုသည် ၂၉ ကီလိုမီတာ (၁၈ မိုင်) အရှည်ရှိခဲ့ ကြောင်း CENTCOM က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

အစ္စလာမ်မာဘက်၊ မတ်လ ၄

ပါကစ္စတန်နိုင်ငံတွင် မတ်လ ၃ ရက်က ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ရှာဘက်ရှရစ်ဖ် (Shehbaz Sharif) ကို ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ် ဒုတိယအကြိမ် မဲပေးရွေးချယ်ခဲ့ကြောင်း CNA မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန်တွင် ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် သီတင်း ၃ ပတ်အကြာတွင် အမျိုးသားလွှတ်တော်၌ ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆိုခဲ့ကြသည့် လွှတ်အမတ်များက ရှရစ်ဖ်ကို ထောက်ခံမဲ ၂၀၁ မဲဖြင့် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ရွေးကောက် တင်မြှောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

“ရှာဘက်ရှရစ်ဖ်ကို ပါကစ္စတန် အစ္စလာမ်မစ်သမ္မတနိုင်ငံရဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ခန့်အပ်ကြောင်း ကြေညာပါတယ်” ဟု အမျိုးသားလွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌသစ် ဆာဒါး အိုင်ယက်ဇ် ဆာဒစ် (Sardar Ayaz Sadiq) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ရှရစ်ဖ်မိသားစု၏ ပါကစ္စတန် မွတ်ဆလင်အဖွဲ့ချုပ်-နာဝက်ဇ် (PML-N) ပါတီသည် ၎င်းတို့၏ ကာလကြာရှည် ပြိုင်ဘက်ဖြစ်ခဲ့သည့် ပါကစ္စတန်ပြည်သူ့ပါတီ(PPP) အပါအဝင် အခြားပါတီငယ်များနှင့်အတူ မဟာမိတ်ဖွဲ့ ခဲ့သော်လည်း အကျဉ်းချခံထားရသည့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း အမ်မရာခမ်း (Imran Khan) ကို ထောက်ခံသည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများကိုမူ ထည့်သွင်းခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း အမ်မရာခမ်းကို တွေ့ရစဉ်

လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသည့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဘနာဇီယာ ဘူတို (Benazir Bhutto) ၏ ကျန်ရစ်သူ ခင်ပွန်း သည်ဖြစ်သည့် PPP ပါတီအကြီးအကဲ အဆစ်ဖ် အလီ ဇာဒါရီ (Asif Ali Zardari) ကို သမ္မတရာထူးပေးမည်ဟု PML-N ပါတီက သဘောတူခဲ့သည်။

ခမ်းသည် ဖေဖော်ဝါရီ ၈ ရက် ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီက အကျဉ်းချခံခဲ့ရပြီး ၎င်း၏ ပါကစ္စတန် တာရက်အီ အင်ဆက်ဖ် (PTI) ပါတီဝင်များသည်လည်း ဖမ်းဆီးခံရခြင်း၊ အကျဉ်းချခံရခြင်းတို့ဖြင့် ဖိနှိပ်ခံခဲ့ရသည်။

ထို့ကြောင့် PTI ပါတီဝင်များသည် တစ်သီးပုဂ္ဂလ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများအဖြစ် ရွေးကောက်ပွဲဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ရပြီး နေရာအနည်းငယ်သာ အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။

အသက် ၇၂ နှစ်အရွယ် ရှရစ်ဖ်သည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်က ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ပထမအကြိမ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ဖူးပြီး ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခံခဲ့ရသည့် အမ်မရာခမ်း နေရာတွင် အစားထိုး တာဝန်ယူခဲ့သည်။

Source: CNA

CNI International News

မော်စကို၊ မတ်လ ၂

အနောက်နိုင်ငံများအနေဖြင့် ယူကရိန်းသို့ စစ်သားများ စေလွှတ်မည်ဆိုပါက နျူကလီးယားစစ်ပွဲ ဖြစ်ပွားမည့် အန္တရာယ်ကို မြင့်တက်စေလိမ့်မည်ဖြစ်ပြီး ရုရှားသည် အနောက်နိုင်ငံများရှိ ပစ်မှတ်များကို တိုက်ခိုက်နိုင်စွမ်း ရှိကြောင်း ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင် (Vladimir Putin) က ဖေဖော်ဝါရီ ၂၉ ရက်တွင် သတိပေးခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ်ပွဲကြောင့် ရုရှားနှင့် အနောက်နိုင်ငံများအကြား ဆက်ဆံရေးသည် ၁၉၆၂ ခုနှစ် ကျူးဘားဒုံးကျည် အရေးအခင်းနောက်ပိုင်း အဆိုးရွားဆုံး အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိစေခဲ့သည်။

ပူတင်သည် ယခင်ကလည်း နေတိုးနှင့် ရုရှားအကြား တိုက်ရိုက် ထိပ်တိုက်တွေ့မည့် အန္တရာယ်များကို ပြောကြား ခဲ့ဖူးသော်လည်း ဖေဖော်ဝါရီ ၂၉ ရက်က သတိပေးချက်သည် ၎င်း၏ အပြတ်သားဆုံး သတိပေးချက်ဖြစ်သည်။

အသက် ၇၁ နှစ်အရွယ် ပူတင်သည် လွှတ်တော်အမတ်များနှင့် အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဝင်များကို မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့ချိန် တွင် အနောက်နိုင်ငံများသည် ရုရှားကို အင်အားလျော့နည်းစေရန် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်နေကြကြောင်း၊  ရုရှား၏ ပြည်တွင်းရေးကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်းသည် အန္တရာယ်မည်မျှ များပြားသည်ကို အနောက်အုပ်စု ခေါင်းဆောင် များက နားမလည်ခဲ့ကြကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

နေတိုးအဖွဲ့ဝင် ဥရောပနိုင်ငံများသည် ယူကရိန်းသို့ စစ်သားများ စေလွှတ်နိုင်မည့် အခြေအနေနှင့်ပတ်သက်ပြီး ပြင်သစ်သမ္မတ မက်ခရွန် (Emmanuel Macron) ၏ ပြောကြားချက်များ ထွက်ပေါ်ခဲ့ပြီးနောက် ပူတင်က ထိုကဲ့သို့ သတိပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ယူကရိန်းသို့ စစ်သားများ စေလွှတ်လိုသည့် မက်ခရွန်၏ အိုင်ဒီယာကို အမေရိကန်၊ ဂျာမနီ၊ ဗြိတိန်နှင့် အခြားနိုင်ငံ များက လျင်မြန်စွာ ငြင်းဆိုခဲ့ကြသည်။

“ကျနော်တို့ဆီမှာ သူတို့နယ်မြေတွေထဲက ပစ်မှတ်တွေကို ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်နိုင်တဲ့ လက်နက်တွေ ရှိတယ်ဆိုတာ ကို အနောက်နိုင်ငံတွေက နားလည်ထားရပါမယ်။ အဲဒီအခြေအနေတွေဟာ နျူကလီးယား လက်နက်တွေ အသုံး ပြုမယ့် စစ်ပွဲဖြစ်ပွား လာစေနိုင်ပြီး လူသားတွေ ထိခိုက်သေဆုံးစေပါလိမ့်မယ်” ဟု ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

မတ်လ ၁၅ ရက်မှ ၁၇ ရက်အထိ ပြုလုပ်မည့် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီ ပူတင်က ရုရှားစစ်တပ်၏ နျူကလီးယား လက်နက်အင်အား အဆင့်မြှင့်တင် မွမ်းမံမှုကိုလည်း ချီးကျူးဂုဏ်ပြုခဲ့သည်။

“မဟာဗျူဟာမြောက် နျူကလီးယားတပ်ဖွဲ့ဟာ အသင့် အနေအထား ရှိနေပါတယ်” ဟု ပူတင်က ပြောကြားခဲ့ပြီး ၂၀၁၈ ခုနှစ်က ပထမဆုံးအကြိမ် ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည့် မျိုးဆက်သစ် ဟိုက်ပါဆိုးနစ် နျူကလီးယားလက်နက် ထုတ်လုပ်မှုနှင့် စမ်းသပ်မှုကိုလည်း အပြီးသတ် လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည်ဟု ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

တိုကျို၊ မတ်လ ၂

ဂျပန်၏ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (SDF)သည် ၎င်းတို့၏ သက်တမ်းကြာမြင့်နေပြီဖြစ်သည့် လေယာဉ်များနှင့် ရဟတ် ယာဉ်များနေရာတွင် ခေတ်မီမောင်းသူမဲ့ လေယာဉ်များဖြင့် အစားထိုးရန် စီစဉ်နေသည်ဟု Japan Times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယခုနှစ်အတွင်း စင်္ကာပူနိုင်ငံတွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် လေကြောင်းပြပွဲတွင် လက်နက်ခဲယမ်းများ၊ အာရုံခံ ကိရိယာများ တပ်ဆင်ထားသည့် ဒရုန်းဟု လူသိများသည့် နည်းပညာမြင့် မောင်းသူမဲ့လေယာဉ် (UAV) များကို ပြသခဲ့ပြီးနောက်  ဂျပန်လေတပ်ကို အဆင့်မြှင့်တင်ရန် စီစဉ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း ပြီးဆုံးသွားခဲ့သည့် စင်္ကာပူလေကြောင်းပြပွဲတွင် မောင်းသူမဲ့စနစ်များအပေါ် နိုင်ငံတကာ ၏ ဝယ်လိုအား မြင့်တက်နေမှုကို မီးမောင်းထိုးပြသရာ ရောက်ခဲ့သည်။

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်များ သို့မဟုတ် ဒရုန်းများသည် အဓိကကျသည့် အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နေသည်ကို နိုင်ငံတကာက မြင်တွေ့ခဲ့ရပြီး မျက်မှောက်ခေတ် စစ်တပ်များသည် လူသားများ အသုံးပြုမှုကို လျှော့ချနိုင်သော ထိုမောင်းသူမဲ့စနစ်များကို မှီခိုအားထားလာကြသည်။

ဒရုန်းများသည် စစ်ပွဲအခြေအနေကို ပြောင်းလဲနိုင်စွမ်းရှိသည့်အပေါ် ဂျပန်ကာကွယ်ရေး အသိုင်းအဝိုင်းက ကောင်းစွာ သိရှိနားလည်ထားသဖြင့် ဒေသတွင်း လုံခြုံရေးအခြေအနေ တင်းမာနေချိန်တွင် လေကြောင်းနှင့် ရေကြောင်း၌ အသာစီးရနိုင်ရန် SDF က မောင်းသူမဲ့စနစ်များ၏ ကြီးမားသည့် အခန်းကဏ္ဍကို မျှော်မှန်းတွေးဆ လျက်ရှိသည်။

ထို့ကြောင့် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂၂ ရက်က ဂျပန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် အမေရိကန် ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနတို့သည် ဂျပန်၏ မျိုးဆက်သစ် တိုက်လေယာဉ်နှင့်အတူ ပူးတွဲအသုံးပြုမည့် AI နည်းပညာအခြေပြု ဒရုန်းများကို ထုတ်လုပ်ရန် သဘောတူစာချုပ်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဒီဇင်ဘာ ၁၄ ရက်ကလည်း ဂျပန်၊ ဗြိတိန်နှင့် အီတလီတို့သည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဝေဟင် တိုက်ပွဲဝင် အစီအစဉ် (GCAP) စာချုပ်ကို ချုပ်ဆိုခဲ့ကြပြီး ၂၀၃၅ ခုနှစ်တွင် မျိုးဆက်သစ် တိုက်လေယာဉ်ကို ဒီဇိုင်းရေးဆွဲ ရန်နှင့် ထုတ်လုပ်ရန် သဘောတူခဲ့ကြသည်။

ဂျပန်အစိုးရသည် တရုတ်၏ မြင့်တက်နေသည့် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို တန်ပြန်ရန်အတွက် ပင်လယ်ရေကြောင်း လုံခြုံရေးကို တိုးမြှင့်ရန် မောင်းသူမဲ့ ရေအောက်ဒရုန်းများ ထုတ်လုပ်မှုကိုလည်း တိုးမြှင့်သွားမည်ဟု ပြီးခဲ့သည့်နှစ် အတွင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂျပန်နှင့် တရုတ်သည် ဂျပန်က ထိန်းချုပ်ထားသည့် ဆန်ကာကူကျွန်းစု (Senkaku Islands) ပိုင်ဆိုင်မှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး ကာလကြာရှည် ထိပ်တိုက်တွေ့ခဲ့ကြပြီး တရုတ်ကမူ ထိုကျွန်းစုကို တျောင်ယွီ (Diaoyu) ကျွန်းစုဟု သတ်မှတ်ခေါ်ဆိုခဲ့သည်။

Source: Japan Times

CNI International News

မော်စကို၊ မတ်လ ၂

ယူကရိန်းအတွက် အနောက်နိုင်ငံများ၏ အကူအညီများ ပေးအပ်မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ပြင်သစ်သမ္မတ မက်ခရွန် (Emmanuel Macron) နှင့် ဂျာမနီဝန်ကြီးချုပ် အိုလက်ဖ်ရှောဇ် (Olaf Scholz) တို့အကြား သဘောထား ကွဲလွဲမှုသည် ပိုမိုနက်ရှိုင်းလာခဲ့သည်ဟု ဂျာမန်နိုင်ငံရေးကျွမ်းကျင်သူနှင့် လွတ်လပ်သည့် ဂျာနယ်လစ်တစ်ဦး ဖြစ်သည့် ဒေါက်တာ ဂရီဂေါ စပစ်ဇန် (Gregor Spitzen) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု Sputnik မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းအတွင်း အနောက်နိုင်ငံများမှ မီဒီယာများသည် မက်ခရွန်နှင့် ရှောဇ်တို့အကြား သဘောထား ချင်း မတိုက်ဆိုင်မှုများကို ဖော်ပြခဲ့ကြသည်။

မက်ခရွန်က ယူကရိန်းသို့ ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) ၏ စစ်သားများစေလွှတ်မည့် အစီအစဉ်ကို စာရင်းမှ ဖယ်ထုတ်ရန် ငြင်းဆိုခဲ့ပြီးနောက် ရှောဇ်က ထိုအိုင်ဒီယာကို ပယ်ချခဲ့ပြီး ယူကရိန်းတွင် ဥရောပသမဂ္ဂ သို့မဟုတ် နေတိုးတပ်ဖွဲ့ ဝင်များ ရှိလာလိမ့်မည်မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“မက်ခရွန်နဲ့ ရှောဇ်ကြားမှာ သဘောထား မတိုက်ဆိုင်မှုတွေ အကြာကြီးရှိခဲ့တာ သေချာပါတယ်။ သူတို့နှစ်ဦးကြား က ပြဿနာဟာ ယူကရိန်းကို ကူညီပေးရေး ကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး လက်ရှိ သဘောထား ကွဲလွဲနေတဲ့ အခြေအနေကို ပိုဆိုးစေပါတယ်”ဟု ဒေါက်တာ စပစ်ဇန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ယူကရိန်းသို့ နေတိုးမြေပြင် တပ်ဖွဲ့များ စေလွှတ်လိုသည့် ပြင်သစ်၏ အစီအစဉ်သည် မက်ခရွန်အား မိုက်မဲ သူဖြစ်ကြောင်း ပြသရာရောက်ခဲ့ပြီး ထိုအစီအစဉ်ကို ရုရှားဆန့်ကျင်သည့် နေတိုး၏ အဓိက အင်အားကြီး နိုင်ငံများ ဖြစ်သည့် ဗြိတိန်နှင့် ပိုလန်တို့ကပင် ထောက်ခံခဲ့ခြင်းမရှိကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

အမေရိကန်ကလည်း မက်ခရွန်၏ အိုင်ဒီယာကို အကောင်းမမြင်ကြောင်း စပစ်ဇန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြင်သစ်၏ ပြည်ပတပ်ဖွဲ့မှ လုပ်အားပေးစစ်သားများသည် ယူကရိန်းတွင် တိုက်ပွဲဝင်နေပြီး သေဆုံးနေချိန်တွင် ဥရောပနိုင်ငံများမှ စစ်သားများသည် ရန်သူများကို မမြင်ရဘဲ ရော့ကတ်များဖြင့် တိုက်ခိုက်ခံနေရသည့် ခေတ်သစ် စစ်ဆင်ရေးတွင် ပါဝင်တိုက်ခိုက်လိုစိတ် မရှိကြကြောင်းလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။

အနောက်နိုင်ငံများ၏ လက်နက်များသည် ယူကရိန်းသို့ ရောက်ရှိလာမည်ဖြစ်သော်လည်း အဆုံးသတ်တွင် ယူကရိန်းသည် စစ်ရှုံးသည့် အခြေအနေကို အနောက်နိုင်ငံများက မြင်တွေ့ရလိမ့်မည်ဖြစ်ပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးယူရန် ယူကရိန်းကို တောင်းဆိုလိမ့်မည်ဟု စပစ်ဇန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

နေတိုးအဖွဲ့အနေနှင့် ယူကရိန်းသို့ စစ်သားများ စေလွှတ်မည်ဆိုပါက နျူကလီးယားစစ်ပွဲ ဖြစ်ပွားမည့် အန္တရာယ် များ မြင့်တက်လာလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) က သတိပေးခဲ့ပြီးနောက် စပစ်ဇန်၏ မှတ်ချက်စကားများ ထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Source: Sputnik

CNI International News

ကိယက်၊ မတ်လ ၁

ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များသည် အက်ဗ်ဒိဗ်ကာ (Avdiivka) မြို့ အနောက်ဘက် အော်လစ်ဗ်ကာ (Orlivka) ကျေးရွာတွင် ရုရှားတပ်ဖွဲ့များကို တွန်းလှန်တိုက်ခိုက်ခဲ့သော်လည်း အရှေ့ပိုင်းစစ်မြေပြင်တွင် အခြေအနေများသည် ခက်ခဲနေ ကြောင်း ယူကရိန်းစစ်တပ်အကြီးအကဲ အိုလက်ဆန်းဒါး ဆိုစကီး (Oleksandr Syrskyi) က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အော်လစ်ဗ်ကာကျေးရွာသည် မကြာသေးမီက ရုရှားတပ်ဖွဲ့များ သိမ်းပိုက်ခဲ့သည့် လက်စ်တိုချကနီ (Lastochkyne) ကျေးရွာ၏ အနောက်မြောက်ဘက် ၂ ကီလိုမီတာအကွာတွင် တည်ရှိသည်။

ရုရှားတပ်ဖွဲ့များသည် မကြာသေးမီက အက်ဗ်ဒိဗ်ကာမြို့ကို တစ်လကြာ ပြင်းထန်စွာ တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် မဟာဗျူဟာအရ အရေးပါသည့် ထိုမြို့ကို ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ကာ ရှေ့တန်းစစ်မျက်နှာ တစ်လျှောက်တွင်ရှိသည့် အခြားနေရာဒေသများကိုလည်း ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။

ယူကရိန်းအား အနောက်မဟာမိတ်နိုင်ငံများ၏ ထောက်ပံ့မှုများ နှေးကွေးလာသဖြင့် ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များသည် ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း အက်ဗ်ဒိဗ်ကာမြို့အနီးရှိ ကျေးရွာနှစ်ရွာမှ ဆုတ်ခွာခဲ့ရသည်ဟု ယူကရိန်းစစ်တပ်က ပြောသည်။

ယူကရိန်းမြေပုံကိုတွေ့ရစဉ်

“ရန်သူတွေက ရှေ့တန်းစစ်မြေပြင်က နေရာအများအပြားမှာ ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်မှုတွေကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ အထူးသဖြင့် အက်ဗ်ဒိဗ်ကာမြို့နဲ့ ဇာပိုရီရှား (Zaporizhzhia) ဒေသတွေက တိုက်ပွဲ အခြေအနေတွေဟာ ပြင်းထန်နေပါတယ်”ဟု ဆိုစကီးက Telegram တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှား၏ ချေမှုန်းရေးတပ်ဖွဲ့များသည် ယူကရိန်း၏ ခံစစ်စည်းကို ချိုးဖျက်ရန် ကြိုးပမ်းနေပြီး တိုနန်ကီ (Tonenke) အော်လစ်ဗ်ကာ၊ ဆီမီနစ်ဗ်ကာ (Semenivka)၊ ဘာဒီချီ (Berdychi) နှင့် ကရက်စ်နိုဟိုရစ်ဗ်ကာ (Krasnohorivka) မြို့များ၏ ရပ်ကွက်များကို သိမ်းယူရန် ကြိုးပမ်းနေသည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ယူကရိန်း၏ အရှေ့ပိုင်းစစ်မြေပြင်ရှိ စစ်သားများထံ သွားရောက်ခဲ့သည့် ဆိုစကီးက တပ်မှူးအချို့သည် ရန်သူများ ၏ အခြေအနေကို လေ့လာသိရှိမှု အားနည်းလာသဖြင့် ခံစစ်အတွက် ပြင်ဆင်မှုများအပေါ် တိုက်ရိုက် သက်ရောက် မှုရှိခဲ့သည့် အခြေအနေကို ၎င်းအား တင်ပြခဲ့သည်ဟု ပြောသည်။

ယူကရိန်းစစ်တပ်အကြီးအကဲ အိုလက်ဆန်းဒါး ဆိုစကီးကို တွေ့ရစဉ်

“မြေပြင်က အခြေအနေတွေကို အဆင်ပြေစေဖို့အတွက် လက်နက်ခဲယမ်းနဲ့ လိုအပ်တဲ့ အရင်းအမြစ်တွေကို ခွဲတမ်း ချမှု၊ အရန်တပ်ဖွဲ့တွေကို လျာထားမှု အပါအဝင် လိုအပ်တဲ့ အစီအမံတွေအားလုံးကို လုပ်ဆောင်ပေးခဲ့ပါတယ်” ဟု ဆိုစကီးက ပြောသည်။

ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskiy) ကလည်း အနောက်မဟာမိတ်များထံမှ စစ်ရေး အကူအညီများ လျော့နည်းလာသဖြင့် ရုရှားတပ်ဖွဲ့များကို ခုခံရန် လိုအပ်သည့် စစ်လက်နက် ပစ္စည်းများနှင့် ခဲယမ်းများ လျော့နည်းလာကြောင်း မကြာခဏ ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ