CNI International News

ဝါဆော၊ ဇန်နဝါရီ ၂၁

ပိုလန်နိုင်ငံသည် ဥရောပသမဂ္ဂ၏ ၆ လသက်တမ်း ကြာမြင့်သည့် အလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌတာဝန်ကို ရယူထားချိန်အတွင်း လုံခြုံရေးကဏ္ဍကို အာရုံစိုက်လုပ်ဆောင်နေကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပိုလန်သည် ပြီးခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း ဥရောပ၏ အကြီးဆုံး စစ်မြေပြင်တစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သဖြင့် ဥရောပသမဂ္ဂ ကို ကာကွယ်ရန်နှင့် ရုရှား၏ မဟာမိတ်ဖြစ်သည့် ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံတို့နှင့် နယ်စပ်ချင်း ထိစပ်နေခြင်းကြောင့် စိန်ခေါ်မှုများကို ရင်ဆိုင်နေရသည်။

ထို့ကြောင့် ပိုလန်သည် ကီလိုမီတာ ၄၀၀ (မိုင် ၂၅၀) ရှည်လျားသည့် ၎င်း၏ နယ်စပ်ဒေသကို ကာကွယ်ရန် နယ်ခြားစောင့်တပ်ဖွဲ့များနှင့် စစ်သားအင်အား ၁၃,၀၀၀ ကို ဖြန့်ကြက်ချထားသည်။

လွန်ခဲ့သည့် ၃ နှစ်က ဘယ်လာရုစ်၏ မဟာမိတ် ရုရှားသည် အိမ်နီးချင်း ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ခဲ့ချိန်ကတည်းက ပိုလန်သည် ကြားခံနယ်တစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။

 ယူကရိန်းသမ္မတနဲ့ ပိုလန်ဝန်ကြီးချုပ်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် ပိုလန်သည် ရုရှား ကလင်နင်ဂရက် (Kaliningrad) ဒေသနှင့် ထိစပ်နေသည့် ၎င်း၏ မြောက်ပိုင်းနယ်စပ် ကိုလည်း အခိုင်အမာ ခံတပ်ပြင်ဆင်ထားသည်။

ပိုလန်သည် ရုရှားနှင့်စစ်ပွဲ ဖြစ်ပွားနေသည့် ယူကရိန်းအတွက် ထိပ်သီး ထောက်ပို့လမ်းကြောင်း တစ်ခုဖြစ်သည်။

အနောက်နိုင်ငံများမှ ပေးပို့ခဲ့သည့် လက်နက်ခဲယမ်းများနှင့် ပစ္စည်းကိရိယာများသည် ပိုလန်နယ်စပ်မှတဆင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံသို့ ပို့ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုအချိန်အတွင်း ရုရှားကလည်း ၎င်း၏ ကျူးကျော်စစ်အတွက် ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံကို စစ်ပြင်ဆင်သည့် ဇုန်တစ်အခု အဖြစ် အသုံးပြုနေသည်။

ထို့ကြောင့် ပိုလန်သည် ဘယ်လာရုစ်နှင့် ထိစပ်နေသည့် နယ်စပ်ဒေသအနီးရှိ ပိုလော့စ် (Połowce) မြို့ နယ်စပ် တွင် သံဆူးကြိုးများ တပ်ဆင်ထားသော ၅ ဒသမ ၅ မီတာ (၁၈ ပေ) အမြင့်ရှိ ခြံစည်းရိုးတစ်ခု ကာလိုက်၍ လုံခြုံရေးကင်မရာများကိုလည်း တပ်ဆင်ခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဘိုဂိုတာ ၊ ဇန်နဝါရီ ၂၁

ကိုလံဘီယာနိုင်ငံတွင် အကြမ်းဖက်မှုများကြောင့် သေဆုံးသူ ၈၀ အထိရှိလာကြောင်း အာဏာပိုင်များက ပြော ကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(ELN) သူပုန်များက နိုင်ငံမြောက်ပိုင်း ကာတာတွမ်ဘို (Catatumbo) ဒေသရှိ လူမျိုးစုခေါင်းဆောင်များ၊ သီးခြားသူပုန်အဖွဲ့မှ အဖွဲ့ဝင်ဟောင်းများကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်နေသည်။

ထိုအကြမ်းဖက်မှုသည် မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း လူသေဆုံးမှု အများဆုံး အကြမ်းဖက်မှုဖြစ်ကြောင်း ကိုလံဘီယာကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး အိုင်ဗန် ဗီလာစကွက်ဇ် (Ivan Velasquez) က ဇန်နဝါရီ ၁၉ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ကိုလံဘီယာသမ္မတ ပက်ထရို (Gustavo Petro)ကလည်း ELN သည် စစ်ရာဇဝတ်မှုများကို ကျူးလွန်နေကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့ပြီး ထိုသူပုန်အဖွဲ့နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုများကို ဆိုင်းငံ့ခဲ့သည်။

ELN သည် ၂၀၁၆ ခုနှစ် ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်အရ အစိုးရနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးယူခဲ့သည့် ကိုလံဘီယာ တော်လှန်ရေး လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ (FARC) သူပုန်အဖွဲ့မှ အဖွဲ့ဝင်ဟောင်းများ၊ ၎င်းတို့၏ မိသားစုဝင်များနှင့် ကူကူတာ ( Cucuta) မြို့ရှိ လူမျိုးစု အကြီးအကဲများကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်နေခြင်းဖြစ်သည်။

ELN သူပုန်အဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

ကိုလံဘီယာ သူပုန်အဖွဲ့များသည် အစိုးရ၊ လက်ယာယိမ်း အရန်တပ်ဖွဲ့များနှင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှုကဲ့သို့ တရားမဝင် ဝင်ငွေရှာရန်အတွက် အခြားသူပုန်အဖွဲ့များနှင့်လည်း နယ်မြေစိုးမိုးရေးအတွက် တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။

ထို့ပြင် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များသည် ၎င်းတို့အား ဆန့်ကျင်သည့် အရပ်သားများကိုလည်း မကြာခဏ ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် လူပေါင်း ၈၀၀၀ ခန့် အိမ်ပစ်ရာပစ် စွန့်ခွာထွက်ပြေးခဲ့ရကြောင်း ဗီလာစကွက်ဇ်က ပြောသည်။

ပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံး၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် သေဆုံးသူ ၆၀ ရှိသည်ဟု ဖော်ပြထားသော်လည်း လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ အစိုးရအရာရှိ တစ်ဦးကမူ သေဆုံးသူ ၈၀ အထိရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ELN ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင်မူ လက်နက်ဖြုတ်သိမ်း လိုက်ပြီဖြစ်သည့် FARC သူပုန်များသည် လက်နက်များ ပြန်လည် စွဲကိုင်ခဲ့ကြောင်းနှင့် သေဆုံးသူများသည် အရပ်သားများ မဟုတ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘေကျင်း၊ ဇန်နဝါရီ ၂၁

မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် မြန်မာအမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်(MNDAA)တို့သည် အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့ သည်ဟု The Straits Times မှ ေဖာ်ပြခဲ့သည်။

အဆိုပါ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးသည် ယာယီသာဖြစ်ပြီး ဇန်နဝါရီ ၁၈ ရက်က စတင်၍ အသက်ဝင်မည်ဖြစ်သည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် MNDAA သည် တရုတ်နိုင်ငံ၊ ကူမင်း (Kunming) မြို့တွင် ဆွေးနွေးပွဲများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး တရုတ်၏ ငြိမ်းချမ်းရေး အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများအတွက် ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု တရုတ်နိုင်ငံ ခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မော်နင်း (Mao Ning) က ဇန်နဝါရီ ၂၀ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

“မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ဒေသတွင်း နိုင်ငံအားလုံးရဲ့ အကျိုးစီးပွားတွေအတွက်နဲ့ တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်ဒေသ လုံခြုံရေး၊ တည်ငြိမ်ရေးတွေအတွက် မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းက အခြေအနေကို တင်းမာမှု လျှော့ချနေပါပြီ”ဟု မော်က ပြောကြားခဲ့သည်။

MNDAA ရဲဘော်များကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းတွင် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်အတွက် ကူညီထောက်ပံ့ပေးရန်၊ ဆွေးနွေးပွဲများနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးရရှိစေရန် တရုတ်က တက်ကြွစွာ ဆက်လက် ဆောင်ရွက်ပေးမည်ဟု မော်က ပြောသည်။

MNDAA သည် ၎င်းတို့၏ နယ်မြေများဟု ယူဆထားသည့် နယ်နိမိတ်များကို ပိုင်ဆိုင်ရေးအတွက် မြန်မာ့ တပ်မတော်နှင့် တိုက်ပွဲဝင်နေသည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များထဲတွင် ပါဝင်သည်။

ထို့ပြင် MNDAA သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလက တအောင်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (TNLA)၊ အာရက္ခတပ်တော် (AA)တို့ဖြင့် ပူးပေါင်းပြီး မြန်မာ့တပ်မတော်ကို ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကာ တရုတ်နယ်စပ်အနီးရှိ နယ်မြေများကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။

MNDAA-AA-TNLA ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

တရုတ်လူမျိုးများဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် MNDAA က တရုတ်နယ်စပ်အနီးရှိ မြန်မာ့တပ်မတော်၏ အဓိကစစ်စခန်း တစ်ခုကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ဇူလိုင်လက ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့မျာသည် အလွန်အရေးကြီးသည့် နယ်စပ်ဒေသများကို သိမ်းယူပြီး မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်း မန္တလေးမြို့ဆီ ဦးတည်သော လမ်းများပေါ်တွင် တိုက်ပွဲများဖော်ဆောင်ရန် ပြင်ဆင်လာသဖြင့် တရုတ်ကို စိုးရိမ် စေခဲ့ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

တိုက်ပွဲများကြောင့် မြန်မာနှင့်ထိစပ်နေသည့် ကီလိုမီတာ ၂၀၀၀ အရှည်ရှိ နယ်စပ်ဒေသ တစ်လျှောက်တွင် ကုန်သွယ်ရေးနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ထိခိုက်စေနိုင်သည့် အခြေအနေကို တရုတ်က စိုးရိမ်လျက်ရှိသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလကလည်း တရုတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းတွင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီမှု ရရှိအောင် ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးခဲ့သော်လည်း ထိုသဘောတူညီချက်သည် လအနည်းငယ် အကြာမှာပင် ကျိုးပျက် သွားခဲ့သည်။

Source: The Straits Times

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၀

မြန်မာနိုင်ငံမှတဆင့် ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းသို့ တရားမဝင် ဝင်ရောက်ခဲ့သည့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသား ၃၂ ဦး (အမျိုးသား ၃၀ ၊ အမျိုးသမီး ၂ ဦး) ကို ထိုင်းရဲတပ်ဖွဲ့က မဲဆောက် (Mae Sot) တွင် ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ပြီး  စစ်ဆေးမေးမြန်းရန် ထိန်းသိမ်းထားကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

သတင်းရင်းမြစ်များအရ တရားမဝင် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများကို ဇန်နဝါရီ ၁၈ ရက် ညပိုင်းက ထိုင်းနယ်စပ်ရှိ ဝန်တာခီယန် (Wang Ta Khian) ကျေးရွာတွင် ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ထိုအင်ဒိုနီးရှား နိုင်ငံသားများက ၎င်းတို့သည် ၎င်းတို့ အလုပ်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြဝတီမြို့မှ ထွက်ပြေး လာခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဖမ်းဆီးခံရချိန်တွင် နယ်စပ်လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

၎င်းတို့သည် မြဝတီကို ပြန်သွားပြီး အလုပ်မလုပ်ချင်တော့ဘဲ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံကိုသာ ပြန်ချင်နေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းက ဖမ်းထားတဲ့ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသား ၃၂ ဦးကို တွေ့ရစဉ်

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသား အားလုံးကို တရားရေးဆိုင်ရာ အရေးယူမှု မပြုလုပ်မီ စစ်ဆေးမေးမြန်းရန် မဲဆောက် ရဲစခန်းတွင် ထိန်းသိမ်းထားသည်။

ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ်အနီးတွင် အွန်လိုင်းငွေလိမ်ဂိုဏ်းများ၏ လူမှောင်ခိုကူးမှု ဖြစ်စဉ်များ မြင့်တက်လာသဖြင့် နယ်စပ်ဒေသ၌ ကင်းလှည့်မှုများကို တိုးမြှင့်ထားသည်။

ကျားဖြန့်ဟု လူသိများသည့် အွန်လိုင်းငွေလိမ်ဂိုဏ်းများ၏ လိမ်ညာခေါ်ယူမှုကို ခံရသူများသည် ထိုင်းနယ်စပ်က တစ်ဆင့် ၎င်းတို့၏ သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံများသို့ ပြန်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ကြသည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၀

မြန်မာအစိုးရအနေဖြင့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ ကြီးထွားနေချိန်တွင် ရွေးကောက်ပွဲပြုလုပ်ရန် စီစဉ်နေခြင်းကို ဦးစားပေး မလုပ်ဆောင်သင့်ဘဲ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုနှင့် ရန်လိုမှုများအား ချက်ချင်းအဆုံးသတ်ရန်သာ ဦးစားပေး ဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း အာဆီယံနိုင်ငံများက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အားလုံး အနေဖြင့် တိုက်ခိုက်မှုများ ရပ်တန့်ရန်နှင့် လူသားချင်း စာနာ ထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများကို ခွင့်ပြုပေးရန် အာဆီယံနိုင်ငံများက အစည်းအဝေး တက်ရောက်လာ သည့် မြန်မာကိုယ်စားလှယ်အား တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟု မလေးရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မိုဟာမက် ဟက်ဆန်က (Mohamad Hasan) ပြောကြားခဲ့သည်။

“မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အစီအစဉ်ကို မလေးရှားနိုင်ငံက သိချင်နေပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲက ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်ရမယ့် အရာ မဟုတ်ဘဲ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးက ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်ရမယ့် အရာဆိုတာကို ကျနော်တို့က မြန်မာနိုင်ငံ ကို ပြောခဲ့ပြီးပါပြီ” ဟု ဟက်ဆန်က ပြောသည်။

ဇန်နဝါရီ ၁၉ ရက်တွင် လန်ကာဝီ (Langkawi) ကျွန်းတွင် ပြုလုပ်သည့် အာဆီယံဝန်ကြီးများအဆင့် အစည်းအဝေး အပြီး သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ ပြုလုပ်ပြီး ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် တပ်မတော်က အာဏာကိုရယူခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် အစောပိုင်း ကတည်းက နိုင်ငံရေး အကျပ် အတည်းနှင့် ရင်ဆိုင်နေရပြီး လက်ရှိတွင် တပ်မတော်နှင့် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များအကြား တိုက်ပွဲများ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားနေသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

မလေးရှားနိုင်ငံသည် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ မလေးရှားအထူးသံတမန်အဖြစ် သံတမန်ဟောင်း တစ်ဦးဖြစ်သည့် အိုသ်မန် ဟာရှင်မ် (Othman Hashim) ကို ခန့်အပ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် လူဦးရေ၏ ၃ ပုံ ၁ ပုံကျော်ဖြစ်သည့် လူပေါင်း သန်း ၂၀ နီးပါးသည် လူသားချင်း စာနာ ထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများ လိုအပ်နေကြောင်း ကုလသမဂ္ဂက ပြောကြားခဲ့သည်။

အိုသ်မန်သည် မြန်မာနိုင်ငံသို့ မကြာမီ အချိန်အတွင်း သွားရောက် လိမ့်မည်ဟုလည်း မိုဟာမက်က ပြောသည်။

အိုသ်မန်သည် အာဆီယံ၏ မြန်မာ့အရေး ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ကို အကောင်အထည် ဖော်နိုင်ရန်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံတွင် အဖွဲ့အစည်းအားလုံးကို စည်းရုံးမည်ဖြစ်သည်။

“ကျနော်တို့ ဆန္ဒကတော့ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ကို လိုက်နာဖို့၊ ရန်လို တိုက်ခိုက်မှုတွေ ရပ်တန့်ဖို့၊ ဆွေးနွေးပွဲတွေ ပြုလုပ်ဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါက အရမ်းကို ရိုးရှင်းပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံ အတွက် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီတွေကိုလည်း တားဆီးခြင်း မပြုဖို့လည်း ကျနော်တို့ ဘက်က ဆန္ဒရှိနေပါတယ်” ဟု မိုဟာမက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဒမတ်စကတ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၀

ဆီးရီးယားနိုင်ငံတွင် အာဆတ် (Bashar al-Assad) အစိုးရအဖွဲ့ ပြုတ်ကျသွားခဲ့ပြီးနောက် ခေါင်းဆောင်အသစ်များ သည် ဆီးရီးယား လေကြောင်းခရီးစဉ်များ၌ အီရန်နှင့်အစ္စရေးနို င်ငံသားများကို လိုက်ပါစီးနင်းခွင့် တားမြစ်ပိတ်ပင် ခဲ့ကြောင်း အေအက်ဖ်ပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဆီးရီးယားတွင် အစ္စလာမ်မစ်သူပုန်များက အာဆတ်အစိုးရကို ဖြုတ်ချခဲ့ပြီးနောက် တစ်လနီးပါးအကြာဖြစ်သည့် ဇန်နဝါရီ ၇ ရက်၌ ဒမတ်စကတ်မြို့တော်ရှိ အဓိကလေဆိပ်တွင် နိုင်ငံတကာ လေကြောင်းခရီးစဉ်များ ပြန်လည် ပြေးဆွဲခဲ့သည်။

သို့သော် ထိုလေဆိပ် ပြန်ဖွင့်ပြီးနောက် လေကြောင်းလိုင်း အနည်းငယ်သာ ပြန်လည်ပြေးဆွဲခဲ့ကြောင်း လေဆိပ် သတင်းအရင်းအမြစ် တစ်ခုက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဆီးရီးယား လေကြောင်းလိုင်းများက ပြည်တွင်းသို့ ပျံသန်းပြေးဆွဲလာသော လေကြောင်းခရီးစဉ်များတွင် အစ္စရေးနှင့်အီရန် နိုင်ငံသားများကို လိုက်ပါခွင့် မပြုထားကြောင်း ဒမတ်စကတ်လေဆိပ် သတင်းအရင်းအမြစ်က ဆိုသည်။

ဆီးရီးယားနှင့်အစ္စရေးတို့သည် သဘောတရားအရ စစ်ပွဲဖြစ်ပွားနေသည့် အနေအထားတွင် ရှိနေပြီး သံတမန် ဆက်ဆံရေး မရှိသဖြင့် အစ္စရေးနိုင်ငံသားများသည် ဆီးရီးယားနိုင်ငံအတွင်းသို့ ဝင်ခွင့်မရခဲ့ပေ။

အာဆတ်နဲ့ အီရန်ခေါင်းဆောင်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် အီရန်သည် အာဆတ် အစိုးရ၏အဓိက ကျောထောက်နောက်ခံ ဖြစ်ခဲ့သဖြင့် အာဆတ်အစိုးရ ပြုတ်ကျ သွားချိန်တွင် ဆီးရီးယား ခေါင်းဆောင်သစ်များနှင့် အီရန် ဆက်ဆံရေးသည် ယခင်ကလောက် ကောင်းမွန်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။

အာဆတ်အစိုးရ ပြုတ်ကျသွားခဲ့ပြီးနောက် ဒီဇင်ဘာလ အစောပိုင်းကတည်းက ဆီးရီးယားဒုက္ခသည် ၂၀၀,၀၀၀ နီးပါးသည် နေရပ်သို့ ပြန်လာခဲ့ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ ဒုက္ခသည်အကြီးအကဲ ဖိလစ်ပိုဂရန်ဒီ (Filippo Grandi) က ဇန်နဝါရီ ၁၈ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒီဇင်ဘာ ၈ ရက်မှ ဇန်နဝါရီ ၁၆ ရက်အတွင်း ဆီးရီးယားနိုင်ငံသား ၁၉၅,၂၀၀ ခန့်  နေအိမ်များသို့ ပြန်လာခဲ့ ကြောင်း ၎င်းက  X လူမှုမီဒီယာတွင် ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ဆီးရီးယားနယ်စပ်မှ မိုင်ပေါင်း ၅၆၀ ကွာဝေးသည့် တူရကီသည် ၂၀၁၁ ခုနှစ်ကတည်းက ဆီးရီးယားနိုင်ငံမှ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်လာသည့် စစ်ပြေးဒုက္ခသည် ၂ ဒသမ ၉ သန်းကို လက်ခံထားသည်။

Source: အေအက်ဖ်ပီ

CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၀

တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၊ ဆိုးလ်မြို့တော်ရှိ တရားရုံးတစ်ရုံးက သမ္မတယွန်းဆော့ရွဲ (Yoon Suk-yeol)အား နောက်ထပ် ရက်ပေါင်း ၂၀ ထပ်မံ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းရန် သက်တမ်းတိုးခဲ့သည့် ဆိုးလ်မြို့တော်ရှိ တရားရုံးကို ယွန်းအား ထောက်ခံသူများက ဒေါသတကြီး ဝင်ရောက်ဖျက်ဆီးခဲ့ကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဆိုးလ်အနောက်ပိုင်းခရိုင် တရားရုံးသည် ဇန်နဝါရီ ၁၉ ရက် နံနက် ၃ နာရီက ယွန်းအား ထိန်းသိမ်းခွင့် ကာလကို သက်တမ်းတိုးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

ထို့နောက် မိနစ်ပိုင်းအတွင်းမှာပဲ ယွန်းကို ထောက်ခံသူများက တရားရုံး အတွင်းဝင်ရောက်၍ နံရံများ၊ ပြတင်းပေါက်မှန်များနှင့် တံခါးများကို ရိုက်ခွဲဖျက်ဆီးခဲ့ကြသည်။

ထို့ကြောင့် အဓိကရုန်း နှိမ်နင်းရေးရဲတပ်ဖွဲ့က ဆန္ဒပြသူများကို အင်အားသုံး ဖြိုခွင်းခဲ့ရပြီး ဆန္ဒပြသူများအား ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခဲ့သည်။

သောင်းနှင့်ချီသည့် ပြည်သူများသည် ယွန်းကို ထောက်ခံကြောင်း ပြသရန်အတွက် ဇန်နဝါရီ ၁၈ ရက် ကတည်းက ဆိုးလ်အနောက်ပိုင်းခရိုင် တရားရုံး အပြင်ဘက်တွင် စုရုံးခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။

ယွန်းသည် ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းက ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရပြီး သူသည် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ သမိုင်းတွင် ရာထူးလက်ဝယ် ရှိနေစဉ် ဖမ်းဆီးခံရသည့် ပထမဆုံး သမ္မတ ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ရုပ်သံမှတ်တမ်းများတွင် ဆန္ဒပြသူများသည် တရားရုံးဝင်ပေါက်၌ စောင့်ကြပ်နေသည့် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များကို မီးသတ်ဗူးများဖြင့် ပက်ဖြန်းခဲ့ကြပြီးနောက် တရားရုံးအတွင်းဝင်ရောက်၍ ပရိဘောဂများအား ဖျက်ဆီးခဲ့ကြသည်။

ယွန်းဆော့ရွဲကို ဖမ်းဆီးဖို့ကြိုးပမ်းစဉ်

ယွန်းနှင့် ၎င်း၏ ရှေ့နေများသည် ဇန်နဝါရီ ၁၈ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ကြားနာစစ်ဆေးမှုအတွက် တရားရုံးသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ကြသည်။

ယွန်းကမူ ၎င်း၏ စွပ်စွဲပြစ်တင်မှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ တရားရုံးတွင် အမှုရင်ဆိုင်နေရ ပြီး အခြားပုန်ကန်မှု စွပ်စွဲချက်များဖြင့် စုံစမ်းစစ်ဆေးခံ နေရသည့်တိုင် အဆုံးအထိ တိုက်ပွဲဝင်သွားမည်ဟု ကြေညာထားသည်။

ထို့ပြင် ၎င်းအား ထောက်ခံကြသူများကို ကျေးဇူးတင်ကြောင်းနှင့် ထောက်ခံသူများ၏ ပြင်းထန်သည့် မျိုးချစ် စိတ်ဓာတ်အတွက် ကျေးဇူးတင်စကားကို ယွန်းက ၎င်း၏ ရှေ့နေများမှတဆင့် အမှာစကား ပါးခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဟောင်ကောင်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၈

ဂျပန်၏ ယန်းငွေတန်ဖိုး လျော့ကျနေသဖြင့် ဟောင်ကောင်ဒေသခံ အများအပြားသည် ဂျပန်သို့ ခရီးထွက်ဖွယ် ရှိနေကြောင်း ဂျပန်ခရီးသွားလုပ်ငန်းမှ ကိုယ်စားလှယ်များက ပြောကြားခဲ့ကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဂျပန်နိုင်ငံသည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ပြည်ပခရီးသွား လာရောက်မှု စံချိန်တင် များပြားခဲ့ပြီး ယခုနှစ်အတွင်း ဟောင်ကောင်ခရီးသွား အများအပြား ဝင်ရောက်လာမည့် အလားအလာသည် ပြည်တွင်း စားသုံးသူကဏ္ဍကို ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်း လက်လီအရောင်းကဏ္ဍမှ ကိုယ်စားလှယ်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် တရုတ်၏ ရှန်ကျန်း (Shenzhen) ဒေသတွင် နေထိုင်သူများအတွက် အဝင်၊အထွက် ဗီဇာများကို ပြန်လည် ခွင့်ပြုပေးခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်ပြည်မကြီးမှ ခရီးသွားများ ဝင်ရောက်မှု မြင့်တက်လာခြင်းသည် ပြည်တွင်းစားသုံးသူ ကဏ္ဍအတွက် ထိခိုက်မှုများကို လျှော့ချပေးနိုင်လိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကိုယ်စားလှယ်များက ပြောသည်။

EGL Tours အမည်ရှိ ဟောင်ကောင် ခရီးသွားအေဂျင်စီ၏ အမှုဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူး စတိဗ် ဟွမ်ကော့ချွမ် (Steve Huen Kwok-chuen) ကလည်း ယန်းငွေကြေးများ ကျဆင်းမှုကြောင့် ဂျပန်တွင် ပစ္စည်းစျေးများနှင့် အစားအစာစျေးနှုန်းများ ကျဆင်းမည်ဖြစ်သဖြင့် ဟောင်ကောင်ဒေသခံများက ဂျပန်ကို ခရီးထွက်ရန် ရွေးချယ် နေကြကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ဟောင်ကောင် တရုတ်လူမျိုးများကိုတွေ့ရစဉ်

ဟောင်ကောင်နှင့် ဂျပန်အကြား ပြေးဆွဲသည့် လေကြောင်းလိုင်းများကိုလည်း ပိုမိုတိုးချဲ့ပြေးဆွဲနေကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

“ဂျပန်က အခုနှစ်ထဲမှာ ဟောင်ကောင်ဒေသခံတွေရဲ့ ထိပ်သီးခရီးသွား နေရာတစ်ခုအဖြစ် ဆက်ရှိနေဦးမယ်လို့ ကျနော် ယုံကြည်ပါတယ်”ဟု စတိဗ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟောင်ကောင်ဒေသခံ အများစုသည် ဂျပန်၏ ချယ်ရီပန်းများ ပွင့်လန်းသည့် မတ်လနှင့် ဧပြီလအတွင်း ဂျပန်သို့ ခရီးသွားရန် ဘိုကင်တင်နေကြသည်ဟုလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။

ဂျပန်အမျိုးသား ခရီးသွားလုပ်ငန်းအဖွဲ့က ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်သည့် အချက်အလက်များတွင် ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း ဂျပန်သို့ ပြည်ပခရီးသွား ၃၆ ဒသမ ၉ သန်း လာရောက်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

ထိုခရီးသွား အရေအတွက်သည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်က စံချိန်တင်ခဲ့သည့် ခရီးသွား အရေအတွက် ၃၂ သန်းနှင့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်က ခရီးသွားအရေအတွက် ၂၅ သန်းထက် ပိုမိုများပြားခဲ့ပြီး စံချိန်သစ်တင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

မော်စကို၊ ဇန်နဝါရီ ၁၈

ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင် (Vladimir Putin) သည် မော်စကို (Moscow) သို့ ရောက်ရှိလာသည့် အီရန်သမ္မတ မာဆွတ် ပီဇက်ရှ်ကီယန် (Masoud Pezeshkian) နှင့် နှစ်နိုင်ငံအကြား ပြည့်စုံကျယ်ပြန့်သည့် မဟာဗျူဟာမြောက် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေး သဘောတူစာချုပ် ချုပ်ဆိုခဲ့ကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပူတင်နှင့် ပီဇက်ရှ်ကီယန်တို့ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည့် ထိုစာချုပ်သည် နှစ်နိုင်ငံပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေးကို အဆင့်သစ်တစ်ခုအထိ ရောက်ရှိစေလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကရင်မလင်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ပြီး အီရန်ကို တင်းမာစွာ ဆက်ဆံသွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည့် အမေရိကန် ရွေးကောက်ခံသမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ ဇန်နဝါရီ ၂၀ ရက် ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုပွဲ မတိုင်မီ ရုရှားနှင့်အီရန်တို့က စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ရုရှားအင်ပါယာသည် ယခင်က ပါရှန်းခေါင်းဆောင်များ ထိန်းချုပ်ခဲ့သည့် ကော့ကေးဆပ် (Caucasus) နှင့် ကက်စ်ပီယံ (Caspian) ဒေသများရှိ ကျယ်ပြန့်သည့် နယ်မြေများကို သိမ်းပိုက်ခဲ့မှုနှင့်အတူ ရုရှားနှင့် အီရန်သည် ၁၈ ရာစုနှင့် ၁၉ ရာစုများတွင် စစ်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ဖူးသည်။

၂၀ ရာစု အစောပိုင်းကလည်း ရုရှားစစ်သားများသည် အီရန်မြောက်ပိုင်းရှိ နယ်နိမိတ် အများအပြားကို သိမ်းပိုက် ထားခဲ့သော်လည်း ၁၉၁၇ ခုနှစ်က ဘော်ရှီဗစ်တော်လှန်ရေး(Bolshevik Revolution)ကြောင့် အီရန်မှ ရုရှား စစ်သားများ ပြန်လည်ထွက်ခွာသွားခဲ့သည်။

အီရန်ခေါင်းဆောင် ခိုမေနီနဲ့ ရုရှားသမ္မတ ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

ဒုတိယကမ္ဘာစစ် အတွင်းကလည်း ဆိုဗီယက်ယူနီယံနှင့် ဗြိတိန်တို့သည် အီရန်ကို ဝင်ရောက်ကျူးကျော်ခဲ့ဖူးသဖြင့် အီရန်သည် ရုရှားနှင့်ပတ်သက်ပြီး နာကျင်စရာကောင်းသည့် အတိတ်ကာလများ ရှိခဲ့ဖူးသည်။

ထို့ပြင် စစ်အေးကာလက အီရန်သည် အမေရိကန်၏ မဟာမိတ်ဖြစ်ခဲ့သဖြင့် အီရန်နှင့် ရုရှားအကြား တင်းမာမှု မြင့်တက်ခဲ့သည်။

သို့သော် ၁၉၇၉ ခုနှစ် အစ္စလာမ်မစ် တော်လှန်ရေး (Islamic Revolution) တွင် အမေရိကန်လိုလားသည့် ရှားဘုရင် ပြုတ်ကျသွားခဲ့ပြီးနောက် တော်လှန်ရေးခေါင်းဆောင် အယာတိုလာ ရူဟိုလာ ခိုမေနီ ( Ayatollah Ruhollah Khomeini) က အမေရိကန်ကို ခါးသီးစွာ ဆန့်ကျင်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် ဆိုဗီယက်ယူနီယံ ပြိုကွဲခဲ့ပြီးနောက် ရုရှား-အီရန် ဆက်ဆံရေးများ ကောင်းမွန်လာခဲ့ ကာ ရုရှားသည် အီရန်၏ အဓိကကုန်သွယ်ဘက် ဖြစ်လာခဲ့ကာ အီရန်ကို လက်နက်နှင့် နည်းပညာများ ထောက်ပံ့ ပေးခဲ့သည်။

၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ရုရှားသည် အီရန်၏ ပထမဆုံး နျူကလီးယား စွမ်းအင်စက်ရုံကို တည်ဆောက်ပေးခဲ့ပြီး လာမည့် နှစ်တွင်လည်း ရုရှားက အီရန်အတွက် နျူကလီးယား ဓာတ်ပေါင်းဖို ၂ လုံး တည်ဆောက်ပေးရန် စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့ သည်။

Source: အေပီ