CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဩဂုတ် ၂၄

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) က ၎င်းနှင့် စစ်တပ်အကြီးအကဲဟောင်း ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာဝစ် ဝေါင်ဆူဝမ် (Prawit Wongsuwan) အကြား ဆက်ဆံရေး ပြတ်တောက်ခဲ့သည့် အကြောင်း ရင်းအပေါ် ၎င်း၏သဘောထားကို ပထမဆုံးအကြိမ် ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်ဟု Thai PBS World မှ ဖော်ပြ ခဲ့သည်။

ဩဂုတ် ၂၂ ရက် ညပိုင်းက The Nation မီဒီယာနှင့်ပြုလုပ်သည့် အမေးအဖြေကဏ္ဍတွင် သက်ဆင်က သူ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ချိန်၌ ပရာဝစ်သည် ထိုင်း၏ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးအေဂျင်စီ၏ အကြီးအကဲနေရာအတွက် ၎င်း၏ ထောက်ခံမှုကိုရရှိရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သော်လည်း အောင်မြင်မှု မရရှိခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ပရာဝစ်သည် ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် စစ်တပ်အကြီးအကဲအဖြစ်မှ အနားယူရန် ပြင်ဆင်နေချိန်တွင် မိမိအားချဉ်းကပ်ခဲ့ပြီး အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးအေဂျင်စီ အကြီးအကဲနေရာအတွက် ထောက်ခံပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း သက်ဆင်က ပြောသည်။

ထို့ပြင် ပရာဝစ်သည် စစ်တပ်ထဲတွင် ရာထူးနေရာများ တိုးမြင့်ရရှိခဲ့မှုအတွက် မိမိကို ကျေးဇူးတင်ရန် အကြွေးရှိ ကြောင်း သက်ဆင်က ပြောသည်။

"သူ့ကို First Army Region ရဲ့ တပ်မှူးရာထူး ခန့်အပ်ခဲ့တာ ကျနော်ပါ" ဟု သက်ဆင်က ဩဇာကြီးမားသည့် စစ်တပ်၏ တပ်ရင်းတပ်ဖွဲ့ကို ရည်ညွှန်းပြောကြားခဲ့သည်။ 

First Army Region သည် အတိတ်ကာလက စစ်အာဏာသိမ်းမှုများတွင် အဓိကကျသည့် အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ခဲ့သည်။

 ပရာဝစ်နဲ့သက်ဆင်ကို တွေ့ရစဉ်

နောက်ပိုင်းတွင် ပရာဝစ်သည် စစ်ဦးစီးချုပ် ရာထူးနေရာအထိ ရာထူးတိုးခဲ့ပြီး ၂၀၀၆ ခုနှစ်က သက်ဆင်၏ အစိုးရအဖွဲ့ကို ဖြုတ်ချခဲ့သည့် အာဏာသိမ်းမှု၌ အဓိကနေရာက ပါဝင်ခဲ့သူဖြစ်ကြောင်း ယူဆခံခဲ့ရသည်။

ပရာဝစ်သည် စစ်တပ်မှ အနားယူပြီးနောက် အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးကော်မရှင်၏ ဥက္ကဋ္ဌရာထူးအတွက် အကူအညီ တောင်းခံခဲ့ချိန်တွင် ၎င်းတို့နှစ်ဦး၏ ဆက်ဆံရေးမှာ ကျိုးပျက်သွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု သက်ဆင်က ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအချိန်မှစပြီး ပရာဝစ်နှင့် တိုက်ရိုက်ဆက်ဆံမှု မရှိခဲ့ကြောင်း၊ သူ့အနေနှင့်လည်း ပရာဝစ်နှင့် စကားပြောချင်စိတ် မရှိကြောင်း သက်ဆင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ပရာဝစ်၏ Palang Pracharath ပါတီသည် သက်ဆင်မိသားစုနှင့် ဆက်နွှယ်သည့် ဖြူးထိုင်းပါတီ ဦးဆောင်သည့် ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့ထဲတွင် ပါဝင်သည့် မိတ်ဖက်ပါတီဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် ဖြူးထိုင်းပါတီ၏ လွှတ်တော်အမတ်အချို့က ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့အတွင်း ပရာဝစ် မပါဘဲ အခြားပါတီများ နှင့် ဆက်လက် လုပ်ဆောင်လိုသည့် သဘောထားများကို ပြသနေသဖြင့် ပါတီတွင်း သဘောထားကွဲလွဲမှုများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသည်။

Source: Thai PBS World

CNI International News

ချီကာဂို၊ ဩဂုတ် ၂၄

အမေရိကန်ဒုတိယသမ္မတ ကာမယ်လာဟားရစ် (Kamala Harris) သည် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ ညီလာခံတွင် ပါတီ ကိုယ်စားပြု သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းအဖြစ် တရားဝင်ရွေးချယ်ခံခဲ့ရ ပြီးနောက် အာဏာရှင်စနစ်ကို ဝေဖန်သည့် မိန့်ခွန်းကို ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

၄ ရက်ကြာ ပြုလုပ်သည့် ပါတီညီလာခံ၏ နောက်ဆုံးနေ့ဖြစ်သော ဩဂုတ် ၂၃ ရက် ညပိုင်းတွင် မိန့်ခွန်းပြောကြား ခဲ့ရာ၌ ဟားရစ် (၅၉ နှစ်)က အမေရိကန်နိုင်ငံသား အားလုံးအတွက် လက်တွေ့ကျပြီး စစ်မှန်သည့် သမ္မတတစ်ဦး အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်သွားမည့် အကြောင်းကို ကတိပြုခဲ့သည်။

"ဒီမိုကရေစီနဲ့ အာဏာရှင်စနစ်အကြား အားပြိုင်မှုတွေ ရှိနေပါတယ်။ ကျမ ဘယ်ဘက်က ရပ်တည်နေလဲဆိုတာနဲ့ အမေရိကန်က ဘယ်စနစ်ကို ပိုင်ဆိုင်ထားလဲဆိုတာကို ကျမသိပါတယ်" ဟု ဟားရစ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

၎င်း၏ ရွေးကောက်ပွဲ ပြိုင်ဘက်ဖြစ်သည့် ရီပတ်ဘလစ်ကန် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) သည် အာဏာရှင်များကို ဦးညွှတ်သူဖြစ်ကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဟားရစ်က သူသည် နေတိုးနှင့် ယူကရိန်းကို ထောက်ခံမည်ဖြစ်ပြီး ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင် (Vladimir Putin) ကို ရင်ဆိုင်သွားမည်ဟုလည်း ကတိပြုခဲ့သည်။

 ကာမယ်လာဟားရစ်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုမိန့်ခွန်းသည် ဟားရစ်၏ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ကာလအတွင်း အားမာန်ပါသည့် မိန့်ခွန်းတစ်ခု ဖြစ်သော်လည်း အမေရိကန်အတွက် ရှင်းလင်းတိကျသော ၎င်း၏ သဘောထားများကိုမူ ပြသရခြင်း မရှိသေးပေ။ 

ထို့ပြင် ဟားရစ်သည် ထရမ့်၏ ပုဂ္ဂိုလ်ရေး တိုက်ခိုက်မှုများနှင့်လည်း ရင်ဆိုင်နေရပြီး ထရမ့်က ဟားရစ်ကို နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းအတွင်း ပျော့ညံ့သူဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ပါတီညီလာခံ ကျင်းပရာ အဆောက်အအုံ အပြင်ဘက်တွင် ပါလက်စတိုင်း ထောက်ခံသူများ စုရုံးဆန္ဒပြခဲ့ကြပြီး နောက် ဟားရစ်က အစ္စရေး-ဟားမာ့စ် စစ်ပွဲအတွင်း အစ္စရေးကို ဘေးကင်းလုံခြုံစေရန်၊ ဂါဇာတွင် ဖမ်းဆီးခံ ထားရသည့် ဓားစာခံများကို ပြန်လည်လွတ်မြောက်စေရန်၊ ပါလက်စတိုင်း နယ်နိမိတ်ဖြစ်သည့် ဂါဇာတွင် ဖြစ်ပွား နေသော စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်စေရန် လုပ်ဆောင်မည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။

"အခုချိန်က ဓားစာခံတွေ လွတ်မြောက်ဖို့နဲ့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ရဖို့ အချိန်ကျပါပြီ။ ရှင်းအောင် ပြောရမယ်ဆိုရင် အစ္စရေးရဲ့ ကိုယ်ကိုယ့်ကို ကာကွယ်ပိုင်ခွင့်အတွက် ကျမ အမြဲတမ်း ရပ်တည်သွားမှာ ပါ။ ပြီးတော့ အစ္စရေးရဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကာကွယ်နိုင်စွမ်းကို စိတ်ချသေချာစေအောင် လုပ်ဆောင်ပေးသွားမှာပါ" ဟု ဟားရစ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် အီရန်ကို ဆန့်ကျင်ပြီး အမေရိကန်၏ အကျိုးစီးပွားများကို ကာကွယ်ရန် လိုအပ်လာသည့် အချိန်တွင် မည်သည့် လုပ်ရပ်ကိုမဆို လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ပြီး မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန် (Kim Jong Un) အပါအဝင် အာဏာရှင်များသည် ထရမ့်ကို အားပေးထောက်ခံနေကြကြောင်း ဟားရစ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်တွင် နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်၌ ပြုလုပ်မည့် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ၌ ဟားရစ် အနိုင်ရခဲ့မည်ဆိုပါက သူသည် အမေရိကန်သမိုင်းတွင် ပထမဆုံးအမျိုးသမီးသမ္မတ ဖြစ်လာမည်ဖြစ်သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဩဂုတ် ၂၄

ရုရှားတို့ သိမ်းပိုက်ထားသည့် ခရိုင်းမီးယား (Crimea) ဒေသကို လောင်စာများနှင့် လက်နက်များ ပေးပို့ရန် အသုံးပြု သည့် ရုရှား၏ ကာဗ်ကက်ဇ် (Kavkaz) ဆိပ်ကမ်းတွင် ကူးတို့သင်္ဘောတစ်စင်းကို ဖျက်ဆီးနိုင်ခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်း ရေတပ်က ဩဂုတ် ၂၃ ရက်တွင် အတည်ပြုခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရုရှားတောင်ပိုင်း ခရက်နိုဒါ (Krasnodar) ဒေသရှိ ထိုဆိပ်ကမ်းတွင် ဩဂုတ် ၂၂ ရက်က ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တိုက်ခိုက်မှု အတွင်း ကူးတို့သင်္ဘောတစ်စင်း မီးလောင်ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း ဒေသခံအာဏာပိုင်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

"နောက်ထပ် စစ်ရေးပစ်မှတ်တစ်ခုကို ဖျက်ဆီးခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီကူးတို့သင်္ဘောဟာ ကျူးကျော်သူတွေကို လောင်စာ ထောက်ပံ့ပေးနေတာပါ။ ကူးတို့သင်္ဘောဟာ နစ်မြုပ်သွားခဲ့ပြီး အဲဒီသင်္ဘောကို မဆယ်နိုင်မချင်း ဆိပ်ကမ်းဟာ လည်း အသုံးပြုနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး" ဟု ယူကရိန်းရေတပ် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒီမီထရို ပလက်တန်ချော့ (Dmytro Pletenchuk)က ယူကရိန်းရုပ်သံတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှား စစ်သင်္ဘောကို တွေ့ရစဉ်

ရုရှားသည် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနှင့် ထောက်ပံ့မှုများ စုစုပေါင်း၏ ၄ ပုံ ၃ ပုံကို ထိုကူးတို့သင်္ဘောများဖြင့် ပို့ဆောင် နေခြင်း ဖြစ်သည်ဟုလည်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရသည့် ကူးတို့သင်္ဘောပေါ်တွင် လောင်စာကန် ၃၀ တင်ဆောင်ထားကြောင်း တမ်ယော့ခ် (Temryuk)၏ အကြီးအကဲ ဖယိုဒါ ဘာဘန်ကော့ဗ် (Fyodor Babenkov) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်း၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ထိခိုက်ပျက်စီးမှု များပြားခဲ့ပြီး ထိုဖြစ်စဉ်သည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်း ယူကရိန်း တပ်များက ရုရှား၏ နယ်နိမိတ်ထဲဝင်ပြီး တိုက်ခိုက်နေသည့် ဖြစ်စဉ်များထဲတွင် နောက်ဆုံး တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်သည်။

ကာဗ်ကက်ဇ် ဆိပ်ကမ်းသည် ပင်လယ်နက်တွင် ရုရှား၏ အကြီးဆုံး ဆိပ်ကမ်းများထဲ၌ တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်သည်။

ထိုဆိပ်ကမ်းတွင် ၂၀၁၄ ခုနှစ်က ရုရှားတပ်ဖွဲ့များ သိမ်းပိုက်ခဲ့သည့် ယူကရိန်း၏ ခရိုင်းမီးယားဒေသအတွက် လောင်စာများနှင့် အခြားကုန်စည်များပေးပို့သည့် သင်္ဘောများ ဆိုက်ကပ်သည့် ဆိပ်ကမ်းဖြစ်သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဩဂုတ် ၂၃

ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ထိပ်သီးနိုင်ငံရေးသမားလည်းဖြစ်၊ စစ်တပ်အကြီးအကဲဟောင်းလည်းဖြစ်သည့် ပရာဝစ် ဝေါင်ဆူဝမ် (Prawit Wongsuwan) သည် သတင်းထောက်တစ်ဦးကို ပါးရိုက်ခဲ့သည့် ဗွီဒီယိုမှတ်တမ်း ထွက်ပေါ်လာခဲ့ပြီး နောက် ထိုဖြစ်စဉ်ကို စုံစမ်းစစ်ဆေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ထိုင်းလွှတ်တော်က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု CNA မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဩဂုတ် ၁၆ ရက်က ထိုင်း၏ Thai PBS ရုပ်သံဌာနမှ အမျိုးသမီး သတင်းထောက်တစ်ဦးဖြစ်သည့် ဒူအမ်သစ် ယီအမ်ဖို (Duangthip Yiamphop) သည် ဖြူးထိုင်းပါတီခေါင်းဆောင် ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra) အား ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူး ခန့်အပ်မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး မေးမြန်းခဲ့ရာတွင် ပရာဝစ်က ထိုသတင်းထောက် ကို ပါးရိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ပရာဝစ်သည် လွှတ်တော်တွင်းမှ ထွက်ခွာရန် ပြင်ဆင်နေချိန်တွင် သတင်းထောက်၏ မေးခွန်းကို "မင်း ဘာမေး လိုက်တာလဲ။ ဘာလဲ၊ ဘာလဲ" ဟုပြောကာ ပါးရိုက်လိုက်သည့် မြင်ကွင်းကို ဗွီဒီယိုမှတ်တမ်းထဲတွင် မြင်တွေ့ခဲ့ ရသည်။

၂၀၀၀ ပြည့်နှစ် အစောပိုင်းက ထိုင်းစစ်တပ် အကြီးအကဲအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် ပရာဝစ်သည် ပေတုန်တန်၏ အဒေါ်ဖြစ်သော ဝန်ကြီးချုပ် ယင်းလပ်ရှင်နာဝပ် (Yingluck Shinawatra) ကို ရာထူးမှ ဖြတ်ချခဲ့ သည့် ၂၀၁၄ အာဏာသိမ်းမှုကို ဦးဆောင်ခဲ့သူများအနက် တစ်ဦးဖြစ်သည်။

ပေတုန်တန်ကို တွေ့ရစဉ်

သူသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်အထိ စစ်တပ်က ကျောထောက်နောက်ခံ ပြုထားသည့် အစိုးရအဖွဲ့အတွင်း လက်ထောက် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။

ထိုင်းလွှတ်တော်ကမူ ထိုဖြစ်စဉ်နှင့်ပတ်သက်ပြီး Thai PBS ရုပ်သံက တရားဝင် တိုင်ကြားစာပေးပို့ခဲ့သဖြင့် ထိုဖြစ်စဉ်ကို စုံစမ်းစစ်ဆေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ပရာယွတ်အနေဖြင့် ကျင့်ဝတ်သိက္ခာ ချိုးဖောက်မှုဖြင့် ပစ်မှတ်ထင်ရှား တွေ့ရှိခဲ့မည်ဆိုပါက လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ်မှ ဆိုင်းငံ့ခံရနိုင်ပြီး ရာသက်ပန် ပိတ်ပင်ခံရဖွယ်ရှိသည်။

ထိုင်းဂျာနယ်လစ်များ အသင်းကမူ ပရာဝစ်သည် ဂျာနယ်လစ်တစ်ဦးကို အကြမ်းဖက်ခဲ့မှုအတွက် ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့ပြီး ပရာဝစ်၏ လုပ်ရပ်သည် သတင်းလွတ်လပ်ခွင့်ကို ခြိမ်းခြောက်နေကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

Thai PBS ရုပ်သံဌာန၏ အမှုဆောင် အယ်ဒီတာတစ်ဦးဖြစ်သူ နော့ပါဒိုလ် ဆရီဟတ်တိုင်း (Noppadol Srihatai) ကလည်း ပရာဝစ်၏ လုပ်ရပ်သည် စာနယ်ဇင်းကို ခြိမ်းခြောက်နေကြောင်း သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့ သည်။

Source: CAN

CNI International News

ဂျာကာတာ၊ ဩဂုတ် ၂၃

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၊ ဂျာကာတာ (Jakarta) မြို့တော်ရှိ လွှတ်တော်အဆောက်အအုံ၏ ဂိတ်ပေါက်ဝများကို ဆန္ဒပြသူ များက ဝင်ရောက်စီးနင်းရန် ကြိုးပမ်းနေသဖြင့် ဩဂုတ် ၂၂ ရက်က လွှတ်တော်တွင် ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေများ ပြင်ဆင်ရန် အတည်ပြုမည့် အစီအစဉ်ကို ရွှေ့ဆိုင်းခဲ့ရသည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အင်ဒိုနီးရှားတွင် ရာထူးမှ ထွက်ခွာတော့မည့် သမ္မတ ဂျိုကို ဝီဒိုဒို (Joko Widodo) ၏ နိုင်ငံရေးဩဇာလွှမ်းမိုးမှုကို ပိုမိုခိုင်မာစေလိမ့်မည်ဟု ယူဆခံထားရသည့် ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေ ပြင်ဆင်မှုများကြောင့် လူထုက ဒေါသထွက်နေ ကြပြီး နိုင်ငံတစ်ဝန်း ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

ထိုရွေးကောက်ပွဲဥပဒေ ပြင်ဆင်မှုကို အတည်ပြုရန် လွှတ်တော်တွင် လိုအပ်သည့် ထောက်ခံမှုပမာဏ မရရှိခဲ့ သဖြင့် အတည်ပြုမည့် အစီအစဉ်ကို ရွှေ့ဆိုင်းခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်ဟု လွှတ်တော်အမတ် ဟာဘီဘူရိုခမန် (Habiburokhman) က သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

လွှတ်တော်အနေဖြင့် ဩဂုတ် ၂၇ ရက်တွင် ပြုလုပ်မည့် ဒေသန္တရ ရွေးကောက်ပွဲများအတွက် မှတ်ပုံတင်စာရင်း သွင်းမှုများကို မပြုလုပ်မီ အချိန်၌ ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေများ ပြင်ဆင်ရန် အတည်ပြုဖို့ ရှိ/မရှိ ရှင်းလင်းစွာ မသိရသေးပေ။

ဝီဒိုဒိုကို ဆန္ဒပြနေသူများကို တွေ့ရစဉ်

ထိုရွေးကောက်ပွဲဥပဒေ ပြင်ဆင်မှုများတွင် ဩဇာကြီးမားသည့် ဂျာကာတာ အုပ်ချုပ်ရေးမှု ရာထူးနေရာအတွက် အစိုးရအား ဝေဖန်သူများကို ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့် ပိတ်ပင်မည်ဖြစ်သည်။

ထို့အပြင် လာမည့် နိုဝင်ဘာလတွင် ဂျာဗား (Java) ပြည်နယ်၌ ပြုလုပ်မည့် ရွေးကောက်ပွဲများအတွက် ဝီဒိုဒို၏ သားအငယ်ဆုံးဖြစ်သူကို ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့် ရှိစေမည်ဖြစ်သည်။

ယခုသီတင်းပတ် အစောပိုင်းက ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံး၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဆန့်ကျင်ပြီး လွှတ်တော် သည် ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေများ ပြင်ဆင်ပြောင်းလဲမှုကို အတည်ပြုရန် စီစဉ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ကမ္ဘာ့ တတိယအကြီးဆုံး ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံဖြစ်သည့် အင်ဒိုနီးရှားတွင် သီတင်းပတ်များစွာကြာ နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲများအတွင်း လွှတ်တော်နှင့် တရားရေးစနစ်အကြား အာဏာလွန်ဆွဲမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

 အင်ဒိုနီးရှားမှာ ဆန္ဒပြနေကြစဉ်

ထို့နောက် သမ္မတ ဝီဒိုဒိုကမူ ထိုအားပြိုင်မှုများသည် တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် စောင့်ကြည့်၊ ထိန်းညှိသည့် စံနှုန်း တစ်မျိုးဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂျာကာတာမြို့တော်၏ လွှတ်တော် အဆောက်အအုံ အပြင်ဘက်တွင်မူ ထောင်နှင့်ချီသည့် ဆန္ဒပြသူများ စုရုံးခဲ့ ကြပြီး အချို့သည် လွှတ်တော်ခြံစည်းရိုးကို ချိုးဖောက်ဝင်ရောက်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း လူအနည်းငယ်သာ လွှတ်တော်ဝင်းအတွင်းသို့ ရောက်ရှိခဲ့ကြသည်။

အင်ဒိုနီးရှား သမ္မတဆိုင်ရာ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဟက်ဆန် နက်စ်ဘီကမူ ဆန္ဒပြသူများကို စိတ်ထိန်းရန်နှင့် အကြမ်းဖက်မှုများ မပြုလုပ်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့သော်လည်း ဘန်ဒန်း (Bandung) မြို့တွင် ဆန္ဒပြသူ အချို့သည် လွှတ်တော် အဆောက်အအုံများကို ကျောက်ခဲများဖြင့် ပစ်ပေါက်ခဲ့ကြသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘေကျင်း၊ ဩဂုတ် ၂၃

အမေရိကန်နှင့် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေး ရှိသော ထိုင်းနိုင်ငံသည် တရုတ်နှင့် ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်နေသည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများတွင် အသေးစားစစ်ပွဲ တစ်ခုအတွက် အဓိကလိုအပ်ချက်များအားလုံး ပါဝင်ခဲ့ကြောင်းနှင့် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် အထူးတပ်ဖွဲ့ဝင်များလည်း ပါဝင်ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့သည်။

The Falcon Strike 2024 အမည်ရှိ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများကို ဩဂုတ် ၁၈ ရက်က ထိုင်းနိုင်ငံ အရှေ့မြောက်ပိုင်း တွင် စတင်ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများသည် ယခင်က နှစ်နိုင်ငံအကြား ပြုလုပ်ခဲ့ဖူးသည့် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများထက် ပိုမို ရှုပ်ထွေးပြီး ပိုမိုကျယ်ပြန့်ကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံပိုင် CCTV ရုပ်သံက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဩဂုတ် ၂၉ ရက်အထိ ပြုလုပ်မည့် ထိုစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများတွင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ထောက်ပံ့မှု၊ တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ဖြန့်ကြက်ချထားမှု၊ ပူးတွဲလေကြော င်းကာကွယ်ရေးနှင့် ဟန့်တာမှုများကဲ့သို့ အဓိကလိုအပ်ချက်များ လွှမ်းခြုံ ပါဝင်လိမ့်မည်ဟု CCTV က ဖော်ပြခဲ့သည်။

နှစ်နိုင်ငံ လုံခြုံရေး စိန်ခေါ်မှုများကို ဖြေရှင်းရန်နှင့် စစ်ရေးပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုကို တိုးမြှင့်ရန် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု များအတွင်း အထူးတပ်ဖွဲ့များ၊ စစ်လေယာဉ်များနှင့် ရဟတ်ယာဉ်များ ပါဝင်ခဲ့သည်။

စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုသည် ၎င်းတို့၏ စစ်သားများ၏ နည်းဗျူဟာနှင့် နည်းစနစ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်မှုများကို ပိုမို မြင့်တက်စေလိမ့်မည်ဟု နှစ်နိုင်ငံစလုံးမှ တပ်မှူးများက ယုံကြည်ထားကြကြောင်း CCTV ကဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်နဲ့ ထိုင်း စစ်သားများကို တွေ့ရစဉ်

တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (PLA) အရာရှိဟောင်း တစ်ဦးဖြစ်ပြီး စစ်ရေးကျွမ်းကျင်သူ တစ်ဦးဖြစ် သည့် ဖူချန်ရှောင် (Fu Qianshao) ကလည်း ထိုစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုသည် သမားရိုးကျ ပြုလုပ်နေကြ စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုမျိုး မဟုတ်ဘဲ ဆန်းပြားပြီး ကြီးမားသည့် ပြောင်းလဲမှုရှိခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

"အဆင့် ၅ ဆင့်ခွဲပြီး ပြုလုပ်တဲ့ အဲဒီစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုတွေမှာ အသေးစား စစ်ပွဲတစ်ပွဲအတွက် အဓိကလိုအပ်ချက် တွေ အားလုံး ပါဝင်ပါတယ်" ဟု ဖူက ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်နှင့် ထိုင်းအကြား စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများကို ယခင်က သာမန်ပူးတွဲ လေ့ကျင့်ခန်းများ ပြုလုပ်ရန်အတွက်သာ အာရုံစိုက်ခဲ့သော်လည်း လက်ရှိတွင် လက်တွေ့ကျသည့် တိုက်ခိုက်ရေးပုံစံမျိုးအဖြစ် ပြောင်းလဲပြုလုပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

တရုတ်နှင့် ထိုင်းသည် ၂၀၁၅ ခုနှစ်ကတည်းက လေတပ် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများကို နှစ်စဉ်ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး COVID-19 ကပ်ရောဂါ ဖြစ်ပွားချိန်အတွင်း စစ်ရေးလေ့ကျ့င့်မှုများကို ၂ နှစ်ကြာ ဆိုင်းငံ့ခဲ့ရသည်။

Source: SCMP

CNI International News

ချီကာဂို၊ ဩဂုတ် ၂၂

အမေရိကန်၏ ရီပတ်ဘလစ်ကန် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲဝင် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းဖြစ်သည့် ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က ရွေးကောက်ပွဲတွင် သူအနိုင်ရခဲ့မည်ဆိုပါက ရုရှားနှင့် လက်နက်ထိန်းချုပ်ရေးကိစ္စကို ဆွေးနွေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ထရမ့်သည် ဒုံးကျည်ကာကွယ်ရေး စနစ်အသစ်များကို ထုတ်လုပ်ပြီး အမေရိကန်၏ အင်အားကို ပိုမိုခိုင်မာ စေရန် လုပ်ဆောင်လိမ့်မည်ဟုလည်း ၎င်း၏ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ထိပ်သီးအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် ဘရိုင်ယန် ဟုချ် (Brian Hughes) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားသတင်းဌာနဖြစ်သည့် တာ့စ်က ထရမ့်အနေဖြင့် ရုရှားနှင့် လက်နက်ထိန်းချုပ်ရေး သဘောတူညီချက် အသစ် များပြုလုပ်ရန် စိတ်ဝင်စားမှု ရှိ/မရှိ ဟုချ်ကို မေးမြန်းခဲ့ရာတွင် "သမ္မတကြီး ထရမ့်က အင်အားတောင့်တင်းမှ ငြိမ်းချမ်းရေးကို ရယူနိုင်လိမ့်မယ်လို့ ယူဆထားပါတယ်"ဟု ဟုချ်က ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့သည်။

၎င်းက "နိုင်ငံကို ပိုမိုအင်အား တောင့်တင်းစေဖို့ အရေးအကြီးအချက်က ဒုံးကျည်ကာကွယ်ရေးစနစ်တွေ ထုတ်လုပ် ဖို့ဆိုတာကို သူ (ထရမ့်) က မကြာခဏ ပြောခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအကြောင်းကိုလည်း ပြီးခဲ့တဲ့ ဆယ်စုနှစ်တွေ ကတည်း က ပြောလာခဲ့တာပါ။ အဲဒီလို လုပ်မယ်ဆိုရင် အမေရိကန်ပြည်သူတွေကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ပြီး ကျနော်တို့ ပိုမို အင်အား တောင့်တင်းလာမှာပါ" ဟု ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

ဟုချ်က "ကမ္ဘာပေါ်မှာ သင်ဟာ အင်အားကြီးမားတဲ့ နေရာမှာ ရှိနေချိန်မှာ သင့်အနေနဲ့ သင်ပြောထားတဲ့ လက်နက်တပ်ဆင်မှု အဆင့်နဲ့ လက်ရှိရှိနေတဲ့ လက်နက်အင်အားကို စဉ်းစားချင့်ချိန် သုံးသပ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီလို တွေ မလုပ်ခဲ့တာကြောင့် အမေရိကန်ဟာ ဒီနေ့အချိန်အခါမှာ အင်အားနည်းတဲ့ နေရာကို ရောက်ရှိနေတာပါ။ အဲဒါကြောင့် ပထမဆုံး အချက်ကတော့ ပထဝီနိုင်ငံရေး ဇာတ်ခုံပေါ်မှာ အမေရိကန်ရဲ့ အင်အား ကို နောက်တစ်ကြိမ် အသိအမှတ်ပြုခံရဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအခြေအနေဟာ ဘိုင်ဒန်-ဟားရစ် (Biden - Harris) အစိုးရ လက်အောက်မှာ မဖြစ်ခဲ့ပါဘူး" ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်အနေဖြင့် ရုရှားနှင့် လက်နက် ထိန်းချုပ်ရေး သဘောတူစာချုပ်များ လက်မှတ်ရေးထိုးရန် စိတ်ဝင်စားခြင်း ရှိ/ မရှိ သို့မဟုတ် တရုတ်ကိုလည်း လက်နက်ထိန်းချုပ်ရေး သဘောတူညီချက်ထဲတွင် ထည့်သွင်းရန် ကြိုးပမ်းရန် ရှိ/မရှိကို တာ့စ်သတင်းဌာနက ဟုချ်ကို မေးမြန်းခဲ့သည်။

ထိုသို့ မေးမြန်းခံရစဉ် ဟုချ်က "ကျနော်တို့ဟာ ဒီနေ့မှာ စာချုပ်တွေ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းဦးမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဘာလို့လဲ ဆိုတော့ ကျနော်တို့မှာ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းနိုင်မယ့် နေရာတစ်ခုကို မရသေးလို့ပါပဲ။ ကျနော်တို့ နေရာရလာခဲ့မယ် ဆိုရင် (ရွေးကောက်ပွဲနိုင်ခဲ့ရင်) အမေရိကန်ဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ နောက်တစ်ကြိမ် လေးစားခံရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီ အခြေအနေမျိုးဟာလည်း ဘိုင်ဒန်-ဟားရစ် လက်ထက်မှာ မဖြစ်ခဲ့ပါဘူး" ဟု ပြန်လည် ဖြေကြားခဲ့သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

မော်စကို၊ ဩဂုတ် ၂၂

ယူကရိန်းက ရုရှား၏ ကာ့စ် (Kursk) ဒေသကို ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် ရန်သူများ အပြီးသတ် မရှုံးနိမ့်မချင်း ရုရှားအနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုလုပ်မည် မဟုတ်ကြောင်း ရုရှားလုံခြုံရေးကောင်စီ လက်ထောက်ဥက္ကဋ္ဌ ဒီမီထရီ မက်ဗီဒက်  (Dmitry Medvedev) က ပြောသည်ဟု တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

"ကာစ့်ဒေသကို ယူကရိန်းက အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့ လုပ်ရပ်ကြောင့် ဆွေးနွေးပွဲ လုပ်ငန်းစဉ်တွေ အားလုံး ဟာ အဆုံးသတ်သွားခဲ့ပါတယ်။ အခုဆိုရင် ရန်သူတွေ အပြီးတိုင် မရှုံးနိမ့်မချင်း ဆွေးနွေးပွဲတွေ ဖြစ်မလာနိုင်တော့ ဘူးဆိုတာကို လူတိုင်းက ပါးစပ်က ထုတ်မပြောရင်တောင် သိရှိနားလည်လာကြပါပြီ" ဟု မက်ဗီဒက်ဗ်က Telegram တွင် ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။

ကာ့ဒ်ဒေသကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် မိမိတို့နိုင်ငံကို ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရေး စားပွဲဝိုင်းတွင် ပိတ်မိနေစေခဲ့သည့် အန္တရာယ်များကို မျက်ဝါးထင်ထင် တွေ့မြင်လာရကြောင်း၊ နိုင်ငံတကာ၏ ဆွေးနွေးပွဲ အဆိုပြုချက်များသည်လည်း အချိန်မတိုင်သေးဘဲ မလိုလား အပ်သည့် အဆိုပြုချက်များဖြစ်သည်ဟု မက်ဗီဒက်ဗ်က ထောက်ပြခဲ့သည်။

ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဘိုးရစ်ဂျွန်ဆင်က ယူကရိန်းအနေဖြင့် သီတင်းတစ်ပတ်ကြာ နည်းဗျူဟာမြောက် အသာစီးရခဲ့မည်ဆိုပါက စစ်ပွဲကို ရပ်တန့်နိုင်လိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကာ့စ်ဒေသတွင် ဖြစ်ပွားသည့် တိုက်ခိုက်မှု များနှင့်ပတ်သက်ပြီး လူမှုမီဒီယာတွင် ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မက်ဗီဒက်ဗ်ကမူ အကြမ်းဖက် စစ်ဆင်ရေးကို ပြင်ဆင်ခဲ့သည့် ဗြိတိန်နိုင်ငံ၏ ကျက်သရေ ကင်းမဲ့သည့်ပုဂ္ဂိုလ် တစ်ဦး၏ မှတ်ချက်စကားများအပေါ် ကျေနပ်နေစရာမလိုကြောင်း၊ ဗြိတိန်သည် ယူကရိန်း၏ နယ်မြေများအတွက် အဆိုးရွားဆုံး အရာများဖြစ်စေရန် ဖန်တီးခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

တိုင်ပေ၊ ဩဂုတ် ၂၁

ထိုင်ဝမ်စစ်တပ်သည် ဩဂုတ် ၂၀ ရက်က ထိုင်ဝမ်ကျွန်း၏ အရှေ့တောင်ဘက် ကမ်းရိုးတန်းပေါ်ရှိ လူသူ အရောက်အပေါက်နည်းသည့် ဒုံးကျည်စမ်းသပ်ရေးစခန်းတွင် မြေပြင်မှဝေဟင်ပစ် ဒုံးကျည်များကို သတင်းထောင်များ၏ရှေ့တွင် ပစ်ခတ်ပြသခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်သည် ဒီမိုကရေစီနည်းကျ အုပ်ချုပ်နေသည့် ထိုင်ဝမ်ကို ၎င်း၏ နယ်နိမိတ်တစ်ခုအဖြစ် ကြေညာထားသည်။

ထိုကြေညာချက်ကို ထိုင်ဝမ်က လက်ခံစေရန် ဖိအားပေးသည့် အနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်ကျွန်းအနီးတွင် စစ်ရေးလှုပ်ရှား မှုများအား အရှိန်မြှင့်တင်နေသလို ထိုင်ဝမ်ကလည်း ၎င်းတို့၏ ခုခံဟန့်တားနိုင်မည့် စွမ်းဆောင်ရည်များကို တိုးမြှင့်ခဲ့သည်။

ဒုံးကျည်များသည် ထိုင်ဝမ်၏ ကာကွယ်ရေးမဟာဗျူဟာတွင် အဓိကကျသည့် အခန်းကဏ္ဍတွင် ပါဝင်နေသည်။

ထိုဒုံးကျည်များသည် အမေရိကန်လုပ် ဒုံးကျည်များနှင့် ပြည်တွင်းတွင် ထုတ်လုပ်သည့် ဒုံးကျည်များဖြစ်သည်။

တရုတ်နဲ့ ထိုင်ဝမ်အလံကိုတွေ့ရစဉ်

ဩဂုတ် ၂၀ ရက်က ထိုင်ဝမ်၏ ပင်တန် (Pingtung) ကောင်တီရှိ ကျီယူဖန် (Jiupeng) စစ်စခန်းတွင် ထိုင်ဝမ် စစ်တပ်သည် အမေရိကန်လုပ် Patriot ဒုံးကျည်များနှင့် ပြည်တွင်းဖြစ် Sky Bow III ဒုံးကျည်များကို မြေပြင်မှ ပစ်ခတ်ခဲ့ပြီး ပင်လယ်အတွင်းရှိ စစ်သင်္ဘောတစ်စင်းမှလည်း RIM-66 Standard ဒုံးကျည်များကို ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။

"ဒီနေ့ ပစ်လွှတ်ခဲ့တဲ့ ဒုံးကျည်တွေအားလုံးဟာ သတ်မှတ်ထားတဲ့ ပစ်မှတ်တွေကို ထိမှန်ခဲ့ပါတယ်။ ကျနော်တို့ စစ်သားတွေရဲ့ လေ့ကျင့်ခန်းတွေ ခိုင်မာသေချာမှု ရှိတယ်ဆိုတဲ့အချက်နဲ့ ကျနော်တို့ရဲ့ လက်နက်စနစ်တွေဟာ တိုးတက်ကောင်းမွန်မှု ရှိတယ်ဆိုတဲ့အချက်ကို ဒီနေ့ ဒုံးကျည်ပစ်ခတ်မှုတွေက သက်သေပြခဲ့ပါတယ်" ဟု ထိုင်ဝမ် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ စွန်းလီဖန် (Sun Li-fang) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ကျီယူဖန်စစ်စခန်းတွင် အစိုးရပိုင် လက်နက်ထုတ်လုပ်သည့် အမျိုးသား ချောင်းရှန် သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာဌာနလည်း ဖွင့်လှစ်ထားပြီး တရုတ်၏ နယ်နိမိတ်အတွင်းပိုင်းထဲရှိ ပစ်မှတ်များကို ပစ်ခတ်ရန် ရည်ရွယ်ထုတ်လုပ်ထားသည့် Hsiung Feng အမျိုးအစား တာဝေးပစ် ဒုံးကျည်များကို စမ်းသပ်လျက်ရှိသည်။

ထိုင်ဝမ်အစိုးရကမူ တရုတ်၏ နယ်နိမိတ် ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာချက်များကို ငြင်းဆိုထားပြီး ထိုင်ဝမ်ကျွန်း၏ အနာဂတ်ကို ထိုင်ဝမ်လူထုကသာ ဆုံးဖြတ်နိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ