CNI International News

နယူးယောက်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၈

ကွန်ဂိုအရှေ့ပိုင်းဒေသကို ထိုးစစ်ဆင်နေမှုအား ရပ်တန့်ရန် M23 သူပုန်တပ်ဖွဲ့ကို ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကာင်စီက တောင်းဆိုခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဒီအာရ်ကွန်ဂိုနှင့် ရဝမ်ဒါတို့ အနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်ရန်အတွက် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ ပြန်လည် စတင်ရန်လည်း ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကာင်စီက တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ကွန်ဂိုအရှေ့ပိုင်းတွင် ရဝမ်ဒါကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များ တည်ရှိနေမှုနှင့် ရဝမ်ဒါလွတ်မြောက်ရေး ဒီမိုကရက်တစ် တပ်ဖွဲ့ (FDLR)အား ကွန်ဂိုက ထောက်ပံ့ပေးနေသည့် အခြေအနေတို့ကို ဖြေရှင်းရန် လုံခြုံရေးကောင်စီက တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

M23 သူပုန်အဖွဲ့က တူစီလူမျိုးစုများ၏ အကျိုးစီးပွားကို ကာကွယ်ပေးမည်ဟု ကြေညာထားပြီး FDLR အဖွဲ့ကဲ့သို့ ဟူတူပြည်သူ့စစ်များကဲ့သို့ လက်နက်ကိုင်များကို ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်နေသည်။

၁၉၉၄ ခုနှစ်က တူစီလူမျိုးစုများနှင့် သဘောထား အလယ်အလတ်ရှိသည့် ဟူတူလူမျိုးစုဝင် ၈၀၀,၀၀၀ ကျော် လူမျိုးသုဉ်း သတ်ဖြတ်ခံရသော ဖြစ်စဉ်အပြီးတွင် FDLR အဖွဲ့ကို ဟူတူလူမျိုးစုများက ထူထောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဇန်နဝါရီ ၂၆ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် လုံခြုံရေးကောင်စီ အစည်းအဝေးတွင် အမေရိကန်၊ ပြင်သစ်၊ ဗြိတိန်တို့က M23 သူပုန်များကို ရဝမ်ဒါနိုင်ငံက ထောက်ခံပေးနေမှုအား ရှုတ်ချခဲ့ပြီး ရဝမ်ဒါနိုင်ငံကမူ M23 သူပုန်များကို ထောက်ပံ့ခြင်းမရှိကြောင်း ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ကုလလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

လုံခြုံရေးကောင်စီက ထုတ်ပြန်သည့် အစီရင်ခံစာတွင် ဒီအာရ်ကွန်ဂိုနိုင်ငံ၏ အချုပ်အခြာအာဏာနှင့် နယ်မြေ တည်တံ့ခိုင်မြဲမှုတို့ကို ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း ချိုးဖောက်မှုနှင့် ဒီအာရ်ကွန်ဂို အရှေ့ပိုင်းတွင် ပြည်ပတပ်ဖွဲ့များ တပ်စွဲထားမှုတို့ကို ရှုတ်ချခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း အဆိုပါ ပြည်ပတပ်ဖွဲ့များသည် မည်သည့် တပ်ဖွဲ့များ ဖြစ်သည်ဆိုခြင်းကို အသေးစိတ် အမည်တပ် ပြောကြားခဲ့ခြင်းမရှိဘဲ ဒီအာရ်ကွန်ဂိုနိုင်ငံအတွင်းမှ ချက်ချင်းရုပ်သိမ်းရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။

ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ အမေရိကန် ယာယီသံအမတ် ဒေါ်ရိုသီ ရှီယာ (Dorothy Shea) က ရဝမ်ဒါနိုင်ငံသည် GPS စနစ်များအား နှောင့်ယှက်နေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

မြောက်ကီဗူး (North Kivu) ပြည်နယ်တွင် M23 သူပုန်များ၏ စစ်ဆင်ရေးကို ထောက်ပံ့မှုများ၊ အရပ်ဖက် လေကြောင်းလိုင်းများ၏ ဘေးကင်းလုံခြုံရေးကို ထိခိုက်စေသည့်  GPS စနစ်များအား နှောင့်ယှက်မှုတို့အပေါ် လုံခြုံရေးကောင်စီ အဖွဲ့ဝင်များက အလွန်စိုးရိမ်ကြောင်း လုံခြုံရေးကောင်စီက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၈

ပြည်ပအကူအညီများကို ထောက်ပံ့ပေးနေသည့် အမေရိကန်နိုင်ငံတကာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအေဂျင်စီ (USAID) ၏ ဝန်ထမ်းများအနေဖြင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းကို အကူအညီများပေးရာတွင် အမေရိကန်ပထမ မူဝါဒနှင့် ကိုက်ညီမှုရှိစေ ရန် (“America First” policy) ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများတွင် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ကြရန် ထရမ့်က တိုက်တွန်းခဲ့ သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အစိုးရအဖွဲ့၏ အမိန့်များကို လျစ်လျှူရှုသည့် မည်သည့် ဝန်ထမ်းကိုမဆို စည်းကမ်းချိုးဖောက်မှုများဖြင့် အရေး ယူရမည်ဖြစ်ကြောင်း ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်အစိုးရအဖွဲ့၏ မှာတမ်းကို USAID ၏ ဝန်ထမ်း ၁၀၀၀ ကျော်ထံ ဇန်နဝါရီ ၂၅ ရက်က ပေးပို့ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

USAID ကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် ဝန်ထမ်းများအနေဖြင့် ဇန်နဝါရီ ၂၅ ရက်တွင် အလုပ်တာဝန်များကို ရပ်နားရန် ညွှန်ကြားခဲ့သဖြင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ အမေရိကန်၏ ပြည်ပအကူအညီများကို ရပ်တန့်စေခဲ့သည်။

ရိုက်တာသတင်းဌာနက ကြည့်ရှုခဲ့သည့် ထိုအမှာစာတွင် ထရမ့်၏ ရည်မှန်းချက်များ အောင်မြင်မှုရှိစေရန် လုပ်သား အင်အားစုထံမှ ရရှိနိုင်မည့် မျှော်မှန်းချက်များကိုလည်း ရေးသားဖော်ပြထားသည်။

“ကျနော်တို့ အနေနဲ့ သမ္မတကြီးရဲ့ ရည်မှန်းချက်တွေကို အောင်မြင်ပြည့်မြောက် စေဖို့အတွက် ကူညီထောက်ပံ့ပေး ဖို့ တာဝန်ရှိပါတယ်”ဟု စီမံခန့်ခွဲရေးနှင့် အရင်းအမြစ်ဆိုင်ရာ လက်ထောက်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ကန်ဂျက်ဆင် ( Ken Jackson)က ပြောသည်။

ကန်ဂျက်ဆင်သည် “လုပ်သားအင်အားစုအတွက် အမှာစကားနှင့် မျှော်မှန်းချက်" (Message and Expectation to the Workforce) ဆိုသည့် ခေါင်းစဉ်တပ်ထားသော အမှာစာတွင် ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

“လာမယ့် ဆယ်စုနှစ်တွေအတွက် နိုင်ငံခြား အထောက်အပံ့ပေးမှုမှာ ကျနော်တို့ရဲ့ ချဉ်းကပ်ပုံ ပြောင်းလဲရာက တဆင့် ကြီးမားတဲ့ အခွင့်အလမ်းတွေကို သမ္မတကြီးက ပေးအပ်ခဲ့ပါတယ်”ဟု ထိုအမှာစာတွင် ရေးသားဖော်ပြ ထားသည်။

ဒေါ်နယ်ထရမ့်ရဲ့ အမေရိကန်ပထမ မူဝါဒကိုတွေ့ရစဉ်

ထရမ့်သည် ၎င်း၏ ပထမသက်တမ်းဖြစ်သည့် ၂၀၁၇ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း ၎င်းအပေါ် ရန်လိုသည်ဟု ယူဆထားသည့် ဖက်ဒရယ်ဗျူရိုကရေစီစနစ်ကို ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းသွားမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။

ထို့နောက် ထရမ့်သည် ဘိုင်ဒန် လက်ထက်က ခန့်ထားခဲ့သည့် အစိုးရအေဂျင်စီ အများအပြားမှ ရာနှင့်ချီသော ဖက်ဒရယ်ဝန်ထမ်းများကို ရာထူးကနေ ထုတ်ပယ်ခြင်း၊ ရာထူးပြောင်းလဲ ခန့်ထားခြင်းတို့ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ထရမ့်က  ၎င်း၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒတွင် ဦးစားပေးကိစ္စများနှင့် ကိုက်ညီမှုရှိစေရန် ပြည်ပအကူအညီများကို စိစစ်သုံးသပ်ရေးအတွက် ရက် ၉၀ ကြာ ပြည်ပ အကူအညီပေးမှုကို ရပ်တန့်ရန် အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အမေရိကန်သည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင် အကြီးဆုံး အလှူရှင်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် အမေရိကန်၏ ပြည်ပ အကူအညီသည် ဒေါ်လာ ၇၂ ဘီလျံရှိခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၇

တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ ဆိုးလ်ဗဟိုခရိုင်တရားရုံးက သမ္မတယွန်းဆော့ရွဲ(Yoon Suk Yeol) အား ထိန်းသိမ်းခွင့် ကာလကို သက်တမ်းတိုးရန် အစိုးရရှေ့နေများ၏ တောင်းဆိုချက်ကို ဇန်နဝါရီ ၂၅ ရက်က ငြင်းပယ်ခဲ့ကြောင်း CNA မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အစိုးရရှေ့နေများသည် ယွန်းအား စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ကြေညာမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး စစ်ဆေးမေးမြန်းရန် ထိန်းသိမ်းခွင့်ကာလကို သက်တမ်းတိုးပြီး တရားစွဲဆိုရန် ပြင်ဆင်နေခြင်းဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ယွန်းသည် ပုန်ကန်မှု စွဲချက်များဖြင့် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရပြီး တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ သမိုင်းတွင် သမ္မတရာထူးတွင်ရှိနေစဉ် ဖမ်းဆီးခံရသည့် ပထမဆုံးသမ္မတ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ 

ဇန်နဝါရီ ၂၅ ရက်တွင်မူ ဆိုးလ်ဗဟိုခရိုင်တရားရုံးက ယွန်းအား ထိန်းသိမ်းခွင့်ကာလကို သက်တမ်းတိုးရန် တောင်းဆိုချက်အား ပယ်ချခဲ့ကြောင်း အစိုးရရှေ့နေများက ပြောကြားခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်းဆော့ရွဲကို တွေ့ရစဉ်

ထိန်းသိမ်းခွင့်ကာလကို သက်တမ်းတိုးခွင့်ပြုရန် ခိုင်မာသည့် အထောက်အထားများ မတွေ့ရကြောင်း တရားသူကြီးတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့ပြီးနောက် တစ်ရက်အကြာတွင် တရားရုံးက ထိန်းသိမ်းခွင့်ကာလကို သက်တမ်းတိုးမည့် တောင်းဆိုချက်အား ပယ်ချခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အစိုးရရှေ့နေများကမူ ယွန်းအား စစ်ဆေးမေးမြန်းမှုများ ပြုလုပ်ရန် တရားဝင် စွဲချက်တင်ခြင်းမပြုမီ ဖေဖော်ဝါရီ ၆ ရက်အထိ ထိန်းသိမ်းထားရန် စီစဉ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

“ထိန်းသိမ်းခွင့်ကာလ သက်တမ်းတိုးဖို့ တရားရုံးရဲ့ ငြင်းဆိုလိုက်တာကြောင့် အစိုးရရှေ့နေတွေဟာ ယွန်းကို အကျဉ်းထောင်ပို့ဖို့အတွက် တရားဝင် စွဲချက်တင်ဖို့ အမြန်ဆုံး လုပ်ဆောင်ရတော့မှာပါ” ဟု အစိုးရရှေ့နေ ယူးဂျွန်ဟွန်း (Yoo Jung-hoon) က အေအက်ဖ်ပီ သတင်းဌာနကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ယွန်း၏ တရားရေးအဖွဲ့က စုံစမ်းစစ်ဆေးသူများသည် တရားဝင် အာဏာပိုင်မှု အားနည်းကြောင်း ပြောကြားမှုနှင့် အတူ ယွန်းသည် ပြစ်မှုဆိုင်ရာ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို ပူးပေါင်းရန် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

Source: CAN

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၇

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် အကျဉ်းချခံထားရသည့် တရုတ်လောင်းကစား လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးက သူသည် ထိုင်းအကျဉ်းထောင် အတွင်း လူမဆန်စွာ ဆက်ဆံခံနေရကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

သူသည် တရုတ်သူလျှို တစ်ဦးဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့ပြီးနောက် အကျဉ်းထောင်အတွင်း နှိပ်စက်ခံခဲ့ရပြီး အသက်အန္တရာယ်ကို စိုးရိမ်ရကြောင်း ၎င်း၏ ရှေ့နေများက နိုင်ငံတကာရဲတပ်ဖွဲ့ (အင်တာပိုလ်) ကို ပြောကြားခဲ့ သည်။

တရုတ်နိုင်ငံတွင် မွေးဖွားပြီး ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသားဖြစ်သည့် ရှီကျီကျန်း (She Zhijiang) သည် အကြမ်းဖက် ခံရမှုကြောင့် မတ်တပ်ပင် မရပ်နိုင်ဘဲ တရုတ်အရာရှိများကလည်း မလိုအပ်ဘဲ လာတွေ့လေ့ရှိကြောင်း ရှီ၏ ရှေ့နေများက ပြော
ကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းအကျဉ်းထောင်ကိုတွေ့ရစဉ်

လောင်းကစား လုပ်ငန်းရှင်ဖြစ်သည့် ရှီသည် တရုတ်၏ တောင်းဆိုချက်ဖြင့် အင်တာပို၏ အနီရောင် ကြေညာချက် နှင့်အတူ နိုင်ငံတကာဖမ်းဝရမ်းဖြင့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်က ဘန်ကောက်မြို့တော်တွင် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်။

ရှီသည် အရှေ့တောင်အာရှတွင် တရားမဝင် လောင်းကစားလုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်မှုဖြင့် စွပ်စွဲခံခဲ့ရသည်။

ဇန်နဝါရီ ၉ ရက် နေ့စွဲဖြင့် အင်တာပိုက ထုတ်ပြန်သည့် ကြေညာချက်တွင် ရှီသည် တိုက်ပိတ်ခံထားရပြီး ခြေလက်များလည်း တုတ်နှောင်ခံထားရသည်။

ထို့ပြင် နောက်ကျောဒဏ်ရာကိုလည်း ဆေးဝါးကုသမှု ခံယူခွင့်မရှိသလို မိသားစုနှင့်လည်း ဆက်သွယ်ခွင့် မရှိကြောင်း ၎င်း၏ ရှေ့နေများက ပြောကြားထားသည်။

ရှီသည် အခြေခံဥပဒေ၏ သဘောသဘာဝအရ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခံနေရပြီး လူမဆန်စွာ ဆက်ဆံခံနေရ ကြောင်း ပြင်သစ်အခြေစိုက် လူ့အခွင့်အရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသည့် FTMS Avocats ကုမ္ပဏီ၏ ရှေ့နေများ ဖြစ်သည့် ကလာရာ ဂျီရတ် ရိုဒရီဂုဇ် (Clara Gerard-Rodriguez) နှင့် ပီရာရီ အိုလီဗီယာ ဆော (Pierre-Olivier Sur) က ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုအခြေအနေများကြောင့် မိမိတို့ အမှုသည်၏ အသက်အန္တရာယ်ကို စိုးရိမ်ရကြောင်းနှင့် ရှီကို တရုတ်နိုင်ငံသို့ လွှဲပြောင်းအပ်နှံခွင့်ရရှိရန် အင်တာပို၏ အနီရောင် သတိပေးချက်ကို ရုပ်သိမ်းပေးရန် အဆိုပါရှေ့နေများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအကြောင်းအရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး ထိုင်းတရားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ အကျဉ်းထောင်ဌာနနှင့် ဘန်ကောက်မြို့တော်ရှိ တရုတ်သံရုံးတို့က မှတ်ချက်ပေးရန် တောင်းဆိုချက်ကို တုန့်ပြန်ခြင်းမရှိခဲ့ပေ။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၇

ယူကရိန်း၏ မဟာမိတ်နိုင်ငံများအနေဖြင့် ရုရှားနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲများအတွက် မူဘောင်တစ်ခု ချမှတ်လုပ်ဆောင်သင့်ကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelensky) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုဆွေးနွေးပွဲများတွင် ယူကရိန်းနိုင်ငံ ပါဝင်မှသာ ရေရှည်တည်မြဲသည့် ငြိမ်းချမ်းရေးကို ဆောင်ကြဉ်းပေးနိုင်လိမ့် မည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုပုံစံတွေ ဘယ်လိုဖြစ်လာမလဲဆိုတာကို ကျနော် သေချာမပြောနိုင်ပါဘူး။ ကျနော်တို့မှာလည်း ဘုံသဘောတူတဲ့ အစီအစဉ် မရှိသေးတာကြောင့် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရေး လုပ်ငန်းစဉ် ဘာဆက်ဖြစ်လာမလဲဆိုတာ မသိသေးပါဘူး”ဟု ဇာလန်းစကီးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ရန် အမေရိကန်၊ ယူကရိန်း၊ ရုရှားနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂတို့ အစည်းအဝေး ပြုလုပ်သင့်ကြောင်း ဇာလန်းစကီးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) ကလည်း ယူကရိန်း စစ်ပွဲနှင့်ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်(Donald Trump) နှင့် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ရန် အသင့်ရှိကြောင်း ယခုသီတင်းပတ် အစောပိုင်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို တားဆီးနိုင်ခြေရှိသည့် လိမ္မာပါးနပ်သော ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်ကြောင်း ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် ကရင်မလင်နန်းတော်ကမူ ပူတင်နှင့် ထရမ့်တို့ မည်သည့်အချိန်တွင် တွေ့ဆုံမည်ဆိုခြင်းကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ ခြင်းမရှိပေ။

ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို အဆုံသတ်ပေးမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည့် ထရမ့်ကလည်း သူသည် ပူတင်နှင့်ချက်ချင်း တွေ့ဆုံရန် ဆန္ဒရှိကြောင်း ဇန်နဝါရီ ၂၃ ရက်က ကြေညာခဲ့သည်။

ဇန်နဝါရီ ၂၀ ရက်က ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုခဲ့သည့် ထရမ့်သည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို အဓိပ္ပာယ်မရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့ ပြီး ရုရှားအနေဖြင့် ယူကရိန်းထိုးစစ်ကို ရပ်တန့်ခြင်း မရှိပါက ပြင်းထန်သော စီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်မည် ဖြစ်ကြောင်း ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၇

COVID-19 ကပ်ရောဂါသည် ဓာတ်ခွဲခန်းမှ ယိုစိမ့်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း အမေရိကန် ဗဟိုထောက်လှမ်းရေး အေဂျင်စီ(စီအိုင်အေ)က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

စီအိုင်အေက ၎င်းတို့၏ လေ့လာတွေ့ရှိချက်အပေါ် ယုံကြည်မှု အနည်းငယ်သာရှိကြောင်း ဝန်ခံခဲ့သည့်တိုင် ယခု ထုတ်ပြန်ချက်သည် တရုတ်ကို ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း လေ့လာသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုလေ့လာတွေ့ရှိချက်သည့် ထောက်လှမ်းရေးသတင်း အသစ်တစ်ခု မဟုတ်သော်လည်း စီအိုင်အေ ဒါရိုက်ဟောင်း ဝီလျံ ဘန်းစ် (William Burns) နှင့် အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) အစိုးရအဖွဲ့တို့၏ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများဖြစ်ခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က စီအိုင်အေ ညွှန်ကြားရေးမှူးရာထူး ခန့်အပ်ခဲ့သည့် ဂျွန် ရက်ကလစ်ဖီ (John Ratcliffe) ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုပြီးနောက် ထိုလေ့လာတွေ့ရှိချက်ကို လူသိရှင်ကြား ထုတ်ပြန် ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

COVID-19 ကပ်ရောဂါသည် သဘာဝအလျောက် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ခြင်းထက် ဓာတ်ခွဲခန်း မတော်တဆမှုကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာခြင်းဖြစ်နိုင်သည်ဟု လေ့လာချက်တွင် ဖော်ပြထားသော်လည်း ထိုအချက်ကို အတည်ပြုရန် ယုံကြည်မှုနည်းကြောင်း စီအိုင်အေက ဝန်ခံခဲ့သည်။

တရုတ်ဓာတ်ခွဲခန်းတစ်ခုကိုတွေ့ရစဉ်

စီအိုင်အေ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ဝါရှင်တန်ရှိ တရုတ်သံရုံးက ချက်ချင်း မှတ်ချက်မပေးခဲ့ပေ။

တရုတ်အစိုးရကမူ COVID-19 ကပ်ရောဂါ၏ မူလဇစ်မြစ်ကို ဆုံးဖြတ်ရန် သုတေသန လုပ်ဆောင်မှုကို ထောက်ခံ ကြောင်းနှင့် ပူးပေါင်းပါဝင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ထို့နောက် အမေရိကန်ထောက်လှမ်းရေး အေဂျင်စီများ၏ စုံစမ်းထောက်လှမ်းသည့် အားထုတ်ကြိုးပမ်းများ နှင့်အတူ အမေရိကန်အစိုးရသည် ထိုအရေးကိစ္စကို နိုင်ငံရေးသဘော သက်ဝင်စေရန် လုပ်ဆောင်နေကြောင်း တရုတ်က စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ထို့ပြင် COVID-19 သည် ဓာတ်ခွဲခန်းမှ ယိုစိမ့်လာသည်ဆိုသည့် ပြောကြားချက်များသည် ယုံကြည်လက်ခံနိုင်စရာ မရှိကြောင်း တရုတ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: AP

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၅

ထိုင်း-မြန်မာ-ကမ္ဘောဒီးယား နယ်စပ်ဒေသတစ်လျှောက် ကြီးထွားလာသည့် ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းကွန်ရက်ကို တိုက်ဖျက်ရန် ထိုင်းနှင့်တရုတ်တို့က ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ရေးစင်တာများ တည်ထောင်သွားမည်ဟု CNA မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများ အထူးသဖြင့် ထိုင်း၊ မြန်မာ၊ လာအိုနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံများကြားရှိ နယ်စပ်ဒေသ များသည် COVID-19 ကပ်ရောဂါ စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့ချိန်ကတည်းက ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းများ ဖွင့်လှည်သည့် အဓိက ဆုံချက်တစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ထိုကျားဖြန့် လုပ်ငန်းများတွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်ရန် လူပေါင်းသောင်းချီ မှောင်ခိုကူးခံခဲ့ရကြောင်း ကုလသမဂ္ဂက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းနှင့်တရုတ် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ရေးစင်တာ တစ်ခုကို ဘန်ကောက်မြို့တော်ရှိ အမျိုးသားရဲတပ်ဖွဲ့ဌာနချုပ်တွင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့မည်ဖြစ်ပြီး တရုတ်အာဏာပိုင်များက မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြဝတီမြို့နှင့် နယ်စပ်ချင်းထိစပ်နေသည့် ထိုင်းနိုင်ငံ မဲဆောက်ခရိုင်တွင် နောက်ထပ်စင်တာတစ်ခု ထပ်မံထူထောင်သွားရန် စီစဉ်ထားသည်။

ထိုင်း-တရုတ် နိုင်ငံတော်အလံကိုတွေ့ရစဉ်

ဘန်ကောက်မြို့တော်တွင် ဖွင့်လှစ်မည့် စင်တာ၌ မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြဝတီမြို့နှင့် ကမ္ဘောဒီးယားနယ်စပ် တစ်လျှောက်ရှိ ကျားဖြန့်ဂိုဏ်းများကို စုံစမ်းစစ်ဆေးရန်နှင့် တိုက်ဖျက်ရန် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက် သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း ထိုင်းရဲတပ်ဖွဲ့က ပြောကြားခဲ့သည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်း ထိုညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ရေးစင်တာကို စတင်လည်ပတ် သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဘန်ကောက်မြို့တော်တွင် ထိုင်းနှင့်တရုတ် လုံခြုံရေးအရာရှိများအကြား အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မကြာသေးမီက ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းများ တိုက်ဖျက်ရေး လှုပ်ရှားမှုများအနက် ထိုင်းစစ်တပ်၏ ကိုယ်စားလှယ် အဖွဲ့နှင့် မြန်မာအာဏာပိုင်များအကြား နေပြည်တော်တွင် တွေ့ဆုံပြီး အစည်းအဝေး ပြုလုပ်မှုလည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။

“ဒီကိစ္စက ထိုင်းတစ်နိုင်ငံတည်းနဲ့ သက်ဆိုင်တာ မဟုတ်ပါဘူး။ မြန်မာနဲ့ တရုတ် နိုင်ငံတွေကလည်း ကူညီရမယ့် ကိစ္စဖြစ်ပါတယ်”ဟု ထိုင်းလက်ထောက်ဝန်ကြီးချုပ် ဖွမ်သမ် ဝီချာယာချိုင်း (Phumtham Wechayachai) က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: CAN

CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၅

ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် မြောက်ကိုရီးယားစစ်သားများ ထိခိုက်သေဆုံးမှုများရှိခဲ့ပြီးနောက် မြောက်ကိုရီးယား သည် ရုရှားကို စစ်သားများ ထပ်မံပို့ဆောင်ပေးရန် ပြင်ဆင်နေသည်ဟု တောင်ကိုရီးယားက ဇန်နဝါရီ ၂၄ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယား ကင်းထောက်ဂြိုဟ်တု တစ်စင်းနှင့် အမေရိကန်အထိ ပစ်ခတ်ရောက်ရှိနိုင်သည့် တိုက်ချင်းပစ် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်တစ်စင်း ပစ်လွှတ်ရန် ပြင်ဆင်နေသည်ဟုလည်း တောင်ကိုရီးယား ပူးတွဲစစ်ဦးစီးချုပ်များအဖွဲ့ (JCS) က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အမေရိကန်တွင် သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) အာဏာပြန်ရလာမှုနှင့်အတူ အမေရိကန်နှင့် မြောက်ကိုရီးယားအကြား ထိပ်သီးအဆင့် သံတမန်ဆွေးနွေးပွဲများ ဖြစ်မြောက်မည့် အလားအလာများလည်း ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် ပထမသက်တမ်းအတွင်း မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန် (Kim Jong Un ) နှင့် ၃ ကြိမ် တွေ့ဆုံခဲ့ဖူးသည်။

မြောက်ကိုရီးယားသည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်း ရုရှားကို လက်နက်ကြီးများနှင့် အခြားလက်နက်ခဲယမ်းများ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ကာ ပြီးခဲ့သည့်နှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ရုရှားအား မြောက်ကိုရီးယားစစ်သား ၁၀,၀၀၀ မှ ၁၂,၀၀၀ အကြား ပို့ဆောင်ပေးခဲ့ကြောင်း အမေရိကန်၊ တောင်ကိုရီးယားနှင့် ယူကရိန်းထောက်လှမ်းရေး အေဂျင်စီများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကင်မ်ဂျုံအန်နဲ့ ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

အပြန်အလှန်အားဖြင့် မြောက်ကိုရီးယားသည် ရုရှားထံမှ ခေတ်မီဆန်းသစ်သည့် လက်နက်နည်းပညာများကို ရရှိခဲ့ကြောင်း တောင်ကိုရီးယားနှင့် အမေရိကန်တို့က ပြောကြားခဲ့သည်။

“ရုရှား-ယူကရိန်း စစ်ပွဲအတွက် မြောက်ကိုရီးယားစစ်သားတွေ စေလွှတ်ခဲ့တာ ၄ လကျော်လာတာနဲ့အမျှ စစ်မြေပြင်မှာ မြောက်ကိုရီးယားစစ်သားတွေ ထိခိုက်သေဆုံးတာတွေ၊ ဖမ်းဆီးခံရတာတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။  မြောက်ကိုရီးယားဟာ နောက်ထပ်စစ်သားတွေကို စေလွှတ်ဖို့ ပြင်ဆင်နေပြီး နောက်ထပ် အစီအစဉ်တွေကို တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ ယူဆရပါတယ်”ဟု JCS က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များနှင့်ဖြစ်ပွားနေသည့် တိုက်ပွဲများအတွင်း မြောက်ကိုရီးယားစစ်သား ၃၀၀ ခန့်သေဆုံးပြီး ၂၇၀၀ ခန့် ဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်အတွင်း တောင်ကိုရီးယားထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီက ပြောကြား ခဲ့သည်။

ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskyy) ကမူ မြောက်ကိုရီးယားစစ်သား ၄၀၀၀ ခန့်သေဆုံး သို့မဟုတ် ဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး အမေရိကန်ကမူ ထိခိုက်၊ သေဆုံးခဲ့သည့် မြောက်ကိုရီးယား စစ်သား အရေအတွက်ကို ၁၂၀၀ ခန့်ရှိကြောင်း ခန့်မှန်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၅

ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင် (Vladimir Putin) နှင့် တွေ့ဆုံရန် ဆန္ဒရှိကြောင်းနှင့် ယူကရိန်း-ရုရှားစစ်ပွဲကို အမြန်ဆုံး ရပ်တန့်စေလိုကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်က ပြုလုပ်သည့် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ ကတည်းက သူသမ္မတ အဖြစ် စတင်တာဝန်ထမ်းဆောင်သည့် နေ့မှာပင် ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ရန် ကြားဝင်ဆောင်ရွက် ပေးမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် ယခုတွင်မူ ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို လနှင့်ချီ အချိန်ယူပြီး အဆုံးသတ်ရနိုင်ကြောင်း ထရမ့်၏ အကြံပေး များက ပြောကြားခဲ့သည်။

“သမ္မတပူတင်နဲ့ တွေ့ဆုံပြီး စစ်ပွဲကို အမြန်ဆုံး ရပ်တန့်စေချင်ပါတယ်”ဟု ထရမ့်က ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ၊ ဒါးဗို့စ် (Davos) မြို့တွင် ပြုလုပ်သည့် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးဖိုရမ်၌ ဗွီဒီယိုဆက်သွယ်မှုမှတဆင့် ပြောကြားခဲ့သည်။

“စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ဖို့အတွက် စီးပွားရေး ရှုထောင့်ကနေကြည့်တာ မဟုတ်ပါဘူး။ သန်းနဲ့ချီတဲ့ လူ့အသက်တွေ ဆုံးရှုံးရနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ ရှုထောင့်က ကြည့်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်”ဟု ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

 ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

“ကျနော် ကြားရတာကတော့ ပူတင်ကလည်း ကျနော်တို့ကို တွေ့ချင်နေတယ်တဲ့။ အဲဒါကြောင့် ကျနော်တို့ အမြန်ဆုံးတွေ့နိုင်မှာပါ။ ကျနော်ကတော့ ချက်ချင်းတောင် တွေ့ချင်ပါသေးတယ်။ ကျနော်တို့နှစ်ယောက် မတွေ့မချင်း စစ်မြေပြင်မှာ စစ်သားတွေ နေ့စဉ်သေဆုံးနေကြမှာပါ” ဟု ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။
ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးကလည်း စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ရန် သဘောတူညီချက်ရရှိရန် အသင့်ဖြစ်နေသည်ဟု မိမိအားပြောခဲ့ကြောင်း ထရမ့်က ပြောသည်။

အမေရိကန်သည် ရုရှားနှင့် ယူကရိန်းအကြား ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ ဖြစ်မြောက်စေရန် လုပ်ဆောင် နေကြောင်း ဒါ့ဗို့စ် အစည်းအဝေးတွင် ပြောကြားခဲ့သော်လည်း အသေးစိတ် ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ယခုသီတင်းပတ် အစောပိုင်းတွင်မူ ထရမ့်က  ရုရှားအနေဖြင့် ယူကရိန်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက် မပြုလုပ်ပါက ရုရှားအပေါ် ပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်မည်ဖြစ်ပြီး ရုရှား၏ ပို့ကုန်များအပေါ် အခွန်တိုးမြှင့် ကောက်ခံသွား မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ