CNI International News

နယူးယောက်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃ 

မြန်မာနိုင်ငံမှ နျူကလီးယားနှင့် ဆက်နွှယ်သည့် ပစ္စည်းများကို ထိန်းချုပ်ပြီး တရားမဝင် ရောင်းချနိုင်ရေး အကျိုး ဆောင်ပေးမှုဖြင့် ဂျပန်ယာကူဇာ ဒုစရိုက်ဂိုဏ်းဝင်တစ်ဦးကို တရားစွဲဆိုခဲ့ကြောင်း အမေရိကန်အာဏာပိုင်များက ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို ယာကူဇာခေါင်းဆောင်သည် တရားမဝင် လက်နက်များ ရောင်းချရေးကိုလည်း လုပ်ဆောင်သူ ဖြစ်စစ်သည်။

မန်ဟက်တန် (Manhattan) တရားရုံးတွင် စွပ်စွဲပြစ်တင်ခဲ့သည့် ထိုအမှုတွင် ယာကူဇာခေါင်းဆောင် တာကီရှီ အီဘီဆာဝါ (Takeshi Ebisawa) နှင့် ၎င်း၏ အမှုတွဲ ဆွမ်ဖို့ ဆင်ဟာသိရီ (Somphop Singhasiri) တို့ကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီလကတည်းက မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှု၊ လက်နက်နှင့်ပတ်သက်သည့် ပြစ်မှုများဖြင့် တရားစွဲဆိုခဲ့ ခြင်းဖြစ်ကြောင်းနှင့် နှစ်ဦးစလုံးကို ရမန်ဖြင့် ထိန်းသိမ်းထားကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

 အမေရိကန် DEA ကိုတွေ့ရစဉ်

“တရားစွဲဆို ခံထားရသူနှစ်ဦးဟာ မြန်မာနိုင်ငံက လက်နက်ပြုလုပ်နိုင်တဲ့ နျူကလီးယား ပစ္စည်းတွေနဲ့ မူးယစ် ဆေးဝါးတွေကို ရောင်းချဖို့နဲ့ လက်နက်ကိုင် သောင်းကျန်းသူတွေကိုယ်စား စစ်လက်နက်ပစ္စည်းတွေ ဝယ်ယူပေးဖို့ စွဲချက်တွေနဲ့ စွပ်စွဲခံထားရပါတယ်”ဟု အမေရိကန် တရားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေးဌာနမှ လက်ထောက်အစိုးရရှေ့နေချုပ် မက်သူး အိုလ်ဆန် (Matthew Olsen) က ပြောကြားခဲ့သည်။

“သူတို့ရဲ့ အစီအစဉ်တွေသာ အောင်မြင်ခဲ့မယ်ဆိုရင် နောက်ဆက်တွဲ အကျိုးဆက်တွေကို တွေးကြည့်ရုံနဲ့တင် တော်တော် စိုးရိမ်ဖို့ကောင်းပါတယ်။ တရားရေးဝန်ကြီးဌာနက အမေရိကန်ရဲ့ အမျိုးသားလုံခြုံရေးနဲ့ နိုင်ငံတကာ တည်ငြိမ်မှုကို ခြိမ်းခြောက်နေတဲ့ ဒီအမှုမှာ တာဝန်ရှိသူတွေကို အရေးယူသွားမှာဖြစ်ပါတယ်”ဟု အိုလ်ဆန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အီဘီဆာဝါနှင့် ဆင်ဟာသီရိတို့၏ လက်နက်ရောင်းဝယ်ရေး သဘောတူညီချက်ထဲတွင် ပါဝင်သည့် လက်နက်များ အနက် မြေပြင်မှ ဝေဟင်ပစ် ဒုံးကျည်များလည်း ပါဝင်နေသည်ဟု အမေရိကန်အာဏာပိုင်များက စွပ်စွဲထားသည်။

အီဘီဆာဝါသည် မြန်မာနိုင်ငံမှ ယူရေနီယံပါဝင်သည့် ပစ္စည်းများနှင့် လက်နက် ထုတ်လုပ်နိုင်သော ပလူတိုနီယံ များကို မူးယစ်ဆေးဝါးများနှင့်အတူ ရွှေ့ပြောင်းသယ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း အမေရိကန် အစိုးရရှေ့နေများက စွပ်စွဲခဲ့ သည်။

ယာကူဇာခေါင်းဆောင် တာကီရှီ အီဘီဆာဝါကို တွေ့ရစဉ်

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်မှစပြီး အီဘီဆာဝါသည် နျူကလီးယား ဆက်စပ်ပစ္စည်းများကို ရောင်းချရန် အမေရိကန်၏ အသွင်ယူ ထောက်လှမ်းရေး အရာရှိတစ်ဦးနှင့် ဆက်သွယ်ခဲ့ကြောင်း တရားရုံးမှတ်တမ်းများတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

၎င်းတို့နှစ်ဦး၏ အစီအစဉ်အား ဖော်ထုတ်သည့် စစ်ဆင်ရေးတွင် ထိုင်းအာဏာပိုင်များက အမေရိကန် စုံစမ်း စစ်ဆေးသူများကို အကူအညီပေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထိုအမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး အီဘီဆာဝါနှင့် ဆင်ဟာသီရိတို့အား တရားရုံးတွင် စစ်ဆေးကြားနာမည့် နေ့ကိုမူ ထုတ်ပြန်ခြင်း မရှိသေးပေ။

Source: Thai PBS World

CNI International News

ဘေကျင်း၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃

တရုတ်နိုင်ငံသည် စင်္ကာပူလေကြောင်းပြပွဲတွင် ၎င်း၏ Z-10 တိုက်ခိုက်ရေး ရဟတ်ယာဉ်ကို ပွဲထုတ်ပြသခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ထိုကဲ့သို့ ပြသမှုသည် Z-10 ရဟတ်ယာဉ်ကို တရုတ်နိုင်ငံပြင်ပတွင် ပထမဆုံးအကြိမ် ပြသခြင်းဖြစ်သည်။

တရုတ်၏ AVIC ကုမ္ပဏီမှ ထုတ်လုပ်ခဲ့သည့် Z-10 တိုက်ခိုက်ရေး ရဟတ်ယာဉ်သည် ယခုနှစ်အတွင်း အနောက် နိုင်ငံများ၏ ဒီဇိုင်းမျိုးမဟုတ်သည့် တစ်ခုတည်းသော တိုက်ခိုက်ရေး ရဟတ်ယာဉ်ဖြစ်သည်။

ထိုလေကြောင်းပြပွဲတွင် ရုရှားကာကွယ်ရေးကုမ္ပဏီများ ပါဝင်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

အဆိုပါ Z-10 ရဟတ်ယာဉ်ကို ဝယ်ယူသည်ဟု သိရသည့် တစ်ခုတည်းသောနိုင်ငံမှာ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ထိုလေကြောင်းပြပွဲတွင် အရောင်းပိတ်မည့် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃ ရက် မတိုင်မီ Z-10 ရဟတ်ယာဉ် ဝယ်ယူမှုများနှင့် ပတ်သက်ပြီး ကြေညာချက်များ မထွက်ပေါ်သေးပေ။

 နိုင်ငံတကာ မဟာဗျူဟာလေ့လာရေး အင်စတီကျု၏ ကျွမ်းကျင်သူ ဒေါက်ဂလပ်စ် ဘာရီကို တွေ့ရစဉ်

“Z-10 ရဟတ်ယာဉ်ဟာ အမေရိကန်ကာကွယ်ရေး နည်းပညာတွေကို မသုံးစွဲနိုင်တဲ့ နိုင်ငံအချို့အတွက် အစားထိုး အသုံးပြုနိုင်မယ့် ရဟတ်ယာဉ် အမျိုးအစား ဖြစ်လာပါလိမ့်မယ်” ဟု နိုင်ငံတကာ မဟာဗျူဟာလေ့လာရေး အင်စတီကျု၏ ကျွမ်းကျင်သူ ဒေါက်ဂလပ်စ် ဘာရီ (Douglas Barrie) က ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒါပေမယ့် ရဟတ်ယာဉ်တွေ ရောင်းချပြီးတဲ့နောက် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးနဲ့ ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရေး အပိုင်းမှာတော့ စိန်ခေါ်မှုရှိလာနိုင်ပါတယ်။ တရုတ်ဟာ အဲဒီနယ်ပယ်မှာ အတွေ့အကြုံ သိပ်မရှိသေးလို့ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ထိုအကြောင်းအရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး စင်္ကာပူလေကြောင်းပြပွဲရှိ AVIC ၏ ကိုယ်စားလှယ်များကမူ မှတ်ချက်ပေးရန် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

လေကြောင်းပြပွဲတွင် Z-10 ရဟတ်ယာဉ်နှင့်အတူ ထိုရဟတ်ယာဉ်တွင် တပ်ဆင်အသုံးပြုနိုင်သည့် သေနတ်များ၊ ဒုံးကျည်များနှင့် ရော့ကတ်များကိုပါ ပြသထားခဲ့သည်။

 တရုတ်ထုတ် Z-10 တိုက်ခတ်ရေး ရဟတ်ယာဉ်ကို တွေ့ရစဉ်

စင်္ကာပူစစ်တပ်နှင့် အမေရိကန်၏ မဟာမိတ်နိုင်ငံများ အသုံးပြုနေသည့် Boeing ကုမ္ပဏီ၏ AH-64 Apache တိုက်ခိုက်ရေး ရဟတ်ယာဉ်နှင့် ကွာခြားမှု မရှိသည်ကို တွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။

သို့သော် Z-10 ရဟတ်ယာဉ်သည် Apache ရဟတ်ယာဉ်၊ Airbus ကုမ္ပဏီ၏ Bell ရဟတ်ယာဉ်များ အပါအဝင် လေကြောင်းပြပွဲတွင် ပြသခဲ့သည့် တိုက်ခိုက်ရေး ရဟတ်ယာဉ်များနှင့် ယှဉ်နိုင်စွမ်း မရှိနိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူ များက ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်အစိုးရသည် Z-10 တိုက်ခိုက်ရေး ရဟတ်ယာဉ်၏ စွမ်းဆောင်ရည်နှင့် လုပ်နိုင်စွမ်းအားများကို လူသိရှင် ကြား ကြေညာခဲ့ခြင်း မရှိသော်လည်း တရုတ်နိုင်ငံပိုင် Global Times သတင်းစာကမူ Z-10 ရဟတ်ယာဉ်သည် ပျံသန်းမှုစွမ်းရည်၊ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုအပိုင်းနှင့် အကြမ်းခံနိုင်မှုတို့တွင် အလွန်ကောင်းမွန်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂

ရုရှားအတိုက်အခံခေါင်းဆောင် အလက်ဇီ နာဗာညီ (Alexei Navalny) သေဆုံးမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန် သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ တုန့်ပြန်မှုကို ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden)က ပြစ်တင်ဝေဖန် ခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ထရမ့်သည် အမေရိကန်ကို အဘယ်ကြောင့် အမြဲတမ်း အပြစ်တင် နေသနည်းဟုလည်း ဘိုင်ဒန်က မေးခွန်းထုတ်ခဲ့သည်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆ ရက်က နာဗာညီ သေဆုံးသည့်သတင်း ထွက်ပေါ်လာခဲ့ပြီးနောက် ဘိုင်ဒန်သည် ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင် (Vladimir Putin) ကို တိုက်ရိုက်ဝေဖန် ပြစ်တင်ခဲ့ပြီး ထရမ့်ကမူ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉ ရက် မတိုင်မီ အချိန်အထိ နာဗာညီသေဆုံးမှုအား ရေငုံနှုတ်ပိတ်နေခဲ့သည်။ 

ထရမ့်၏ လူမှုမီဒီယာတွင်လည်း နာဗာညီ သေဆုံးမှုအပေါ် အပြစ်တင်ခြင်း၊ ဝမ်းနည်းခြင်းတို့ ဖော်ပြခဲ့ခြင်းမရှိခဲ့ပေ။ 

သို့သော် ထရမ့်သည် အမေရိကန်တွင် ၎င်း၏ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ တရားရေး အမှုအခင်းများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသဖြင့် နာဗာညီ၏ သေဆုံးမှုကို အာရုံမစိုက်နိုင်ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်ဟုလည်း သုံးသပ်ချက်များ ထွက်ပေါ်လျက်ရှိသည်။

ဘိုင်ဒန်ကို တွေ့ရစဉ်

“သမ္မတဟောင်း ထရမ့်နဲ့ အခြား ရီပတ်ဘလစ်ကန်တွေဟာ နာဗာညီ သေဆုံးမှုအတွက် ပူတင်မှာ တာဝန်ရှိတဲ့ အကြောင်းကို ပြောဖို့ ငြင်းဆိုနေကြပါတယ်။ အဲဒီအစား ထရမ့်ဟာ နာဗာညီရဲ့ သေဆုံးမှုကို အမေရိကန်နိုင်ငံ ဘယ်လောက် ဆိုးရွားနေလဲဆိုတာကို သူနားလည်တဲ့ ပုံစံမျိုးနဲ့ ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်”ဟု ဘိုင်ဒန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

“ထရမ့်က အမေရိကန်ကို ဆုတ်ယုတ်နေပြီး ကျရှုံးနိုင်ငံ ဖြစ်လာကြောင်း ပြောခဲ့ပါတယ်။ သူ့အနေနဲ့ ဘာလို့ အမေရိကန်ကိုပဲ အပြစ်တင် နေရတာလဲ။ နာဗာညီ သေဆုံးမှုမှာ ပူတင်က တာဝန်ရှိပါတယ်။ အဲဒါကို ထရမ့်က ဘာလို့မပြောခဲ့တာလဲ” ဟု ဘိုင်ဒန်က မေးခွန်းထုတ်ခဲ့သည်။

နာဗာညီ သေဆုံးမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် ပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ဘိုင်ဒန်က ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀ ရက်တွင် ကြေညာခဲ့သည်။ 

ထရမ့်ကမူ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀ ရက်က Fox News သတင်းဌာနနှင့် ပြုလုပ်သည့် အင်တာဗျူးတွင် နာဗာညီသည် ဖမ်းဆီးခံရမည်မှန်း သိလျက်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံသို့ ပြန်လည် ဝင်ရောက်လာခဲ့ခြင်းသည် အလွန်သတ္တိရှိသူဖြစ်ကြောင်း၊ မည်သို့ပင်ဆိုစေ နာဗာညီအနေဖြင့် ပြည်ပတွင် နေထိုင်ပြီး အတိုက်အခံ ဆက်လုပ်လျင် ပိုမိုအလုပ်ဖြစ်လိမ့်မည် ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

CNI International News

ကရာမာတော့စ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂

ယူကရိန်း-ရုရှား စစ်ပွဲသည် ၃ နှစ်တာ ကာလအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာခဲ့ချိန်တွင် ရုရှားကို ခုခံတိုက်ခိုက်နေရသည့် ယူကရိန်းဘက်မှာ စစ်သားအင်အားနှင့် လက်နက်အင်အားများ လျော့နည်းလာခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့ သည်။

အထူးသဖြင့် ရှေ့တန်း စစ်မျက်နှာပြင်တစ်ခုရှိ ယူကရိန်း၏ အမှတ် ၅၉ တပ်မဟာမှ ခြေလျင်တပ်ဖွဲ့တစ်ခုတွင် စစ်ပွဲ စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း စစ်မှုထမ်းအင်အားသည် လက်ရှိအချိန်၌ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းသာ ကျန်ရှိတော့သည်။

ကျန်စစ်သားများသည် သေဆုံး၊ ဒဏ်ရာရခဲ့ကြကြောင်း၊ အချို့စစ်သားများမှ အသက်အရွယ်ကြီးရင့်မှု၊ နာမကျန်း ဖြစ်မှုတို့ကြောင့် အနားပေးခံခဲ့ရကြောင်း တပ်မှူးတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားတပ်ဖွဲ့များ၏ အဆက်မပြတ် တိုက်ခိုက်မှုများအောက်တွင် ယူကရိန်းစစ်တပ်ဘက်၌ သေဆုံးသူများနှင့် ဒဏ်ရာရသူ အများအပြားရှိနေမှုနှင့်အတူ အလွန်အေးခဲသည့် ရာသီဥတုတွင် စိုစွတ်ပြီး ထူထပ်သည့် ရွှံ့မြေများက စစ်သားများ၏ ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေခဲ့သည်ဟု အမည်မဖော်လိုသည့် ယူကရိန်းတပ်မှူးတစ်ဦးက ပြောသည်။

ရုရှားစစ်သားကို တွေ့ရစဉ်

“ရာသီဥတုကတော့ မိုးရွာလိုက်၊ နှင်းကျလိုက်၊ မိုးရွာလိုက်၊ နှင်းကျလိုက်ပါပဲ။ လူတွေက တုပ်ကွေးနဲ့ နှလုံးရောဂါ တွေကို ခံစားခဲ့ရပါတယ်။ တချို့အချိန်တွေဆိုရင် ထိန်းမနိုင်၊ သိမ်းမရ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ရောဂါရှိနေတဲ့ တပ်သား တွေနေရာမှာ အစားထိုးမယ့် တပ်သားလည်း မရှိပါဘူး”ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ယူကရိန်းစစ်ပွဲ ၂ နှစ်ပြည့်ခဲ့သည့် အချိန်ကတည်းက ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) သည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲ ကို သမားရိုးကျ မြေပြင်စစ်ဆင်ရေးနှင့် နည်းပညာမြင့် ဒရုန်းများအား ပေါင်းစပ်ကာ တိုက်ပွဲဗျူဟာသစ်တစ်ခုကို ဖော်ဆောင်ခဲ့သည်။

ရုရှားသည် မကြာသေးမီလများအတွင်း စစ်မြေပြင်တွင် အနည်းငယ် အသာစီးရခဲ့ကာ ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ် ကုန်ကလည်း ဒွန်နက်စ်(Donetsk) ဒေသ၏ ပြိုင်ဆိုင်မှု ပြင်းထန်သည့် အက်ဗ်ဒိဗ်ကာ (Avdiivka) မြို့ကို သိမ်းပိုက် နိုင်ခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ်သား ဒရုန်းတီထွင်နေစဉ်

ထိုမြို့ကို ကာကွယ်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည့် ယူကရိန်း၏ အမှတ် ၃ သီးခြားတိုက်ခိုက်ရေး တပ်မဟာမှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိ သူက “မြို့ကို သိမ်းပိုက်ရန် ချီတက်လာသည့် ရုရှားစစ်သားအင်အားသည် အလွန်များပြားခဲ့ပြီး စစ်သား အချိုး အရ ရုရှားစစ်သား ၇ ဦးရှိချိန်တွင် ယူကရိန်းစစ်သား ၁ ဦးသာ ရှိခဲ့ကြောင်း” ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် အနောက်နိုင်ငံများ၏ စစ်ရေး အကူအညီများ နှေးကွေးနေသဖြင့် စစ်မြေပြင်တွင် လက်နက်အင်အားအရ ရုရှားစစ်သားများက ယူကရိန်းစစ်သားများထက် ပိုမိုသာလွန်နေသည်ဟုလည်း ယူကရိန်းစစ်တပ်၏ ရှေ့တန်း ရောက် တပ်မှူးများနှင့် စစ်သားများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂

ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဟွန်ဆန် (Hun Sen) သည် ဖနွမ်ပင်မြို့တော်မှ ကိုယ်ပိုင် ဂျက်လေယာဉ်ဖြင့် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) ၏ ဘန်ကောက်မြို့တော်ရှိ နေအိမ်သို့ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁ ရက်တွင် အလည်အပတ် ရောက်ရှိလာခဲ့သည်ဟု Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

သက်ဆင်သည် အကျဉ်းထောင်မှ ပြန်လည် လွတ်မြောက်လာခဲ့ပြီးနောက် ဟွန်ဆန်သည် သက်ဆင်ထံသို့ လာရောက်သည့် ပထမဆုံး ပြည်ပခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်သည်။

သက်ဆင်သည် အကျင့်ပျက်ခြစားမှု စွဲချက်သုံးခုဖြင့် ထောင်ဒဏ်ချမှတ် ခံခဲ့ရပြီးနောက် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်တွင် ခံဝန်ဖြင့် ပြန်လည်လွတ်မြောက် လာခဲ့သူဖြစ်သည်။

အစောပိုင်းက ဟွန်ဆန်သည် ကိုယ်ပိုင်ဂျက်လေယာဉ်ပေါ်တွင် ရိုက်ထားသည့် ၎င်း၏ ဓာတ်ပုံကို facebook တွင် တင်ခဲ့ပြီးနောက် “ကျနော့် အစ်ကိုဖြစ်တဲ့ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်ရှင်နာဝပ်ဆီကို သွားလည်ဖို့ ဘန်ကောက်ကို သွားနေပါပြီ” ဆိုသည့် စာသားကို ရေးသားခဲ့သည်။

သက်ဆင်နဲ့ဟွန်ဆန် တွေ့ဆုံစဉ်

ဟွန်ဆန်သည် ၎င်း၏ နှစ်ရှည်လများကြာ ရင်းနှီးခင်မင်ခဲ့သည့် သက်ဆင်နှင့်အတူ နေ့လည်စာစားပြီး မွန်းလွဲ ၂ နာရီတွင် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသို့ ပြန်လည်ထွက်ခွာသွားခဲ့သည်။

ကမ္ဘောဒီးယားသမိုင်းတွင် သက်တမ်း အရှည်ကြာဆုံး ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သည့် ဟွန်ဆန်သည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲ၌ အနိုင်ရရှိခဲ့သည့် ၎င်း၏ သားအကြီးဆုံးဖြစ်သူ ဟွန်မာနက် (Hun Manet) ကို အာဏာလွှဲပြောင်း ပေးခဲ့သည်။

ဟွန်ဆန်သည် သက်ဆင် ပြည်ပြေးဘဝသို့ ရောက်ရှိနေချိန်က ကမ္ဘောဒီးယားသို့ ခေါ်ယူကာ ၎င်း၏ ပုဂ္ဂိုလ်ရေး ဆိုင်ရာ စီးပွားရေး အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့ဖူးသည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်ကလည်း ဖနွန်ပင်မြို့တော်တွင် ပြုလုပ်သည့် ဟွန်ဆန်၏ မွေးနေ့ပွဲ၌ သက်ဆင်သည် ၎င်း၏ ညီမ ဖြစ်သူ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ယင်းလပ် ရှင်နာဝပ် (Yingluck Shinawatra) နှင့်အတူ တက်ရောက်ခဲ့သည်။

Source: Thai PBS World

CNI International News

မင့်စ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂

ဘယ်လာရုစ်သမ္မတ အလက်ဇန္ဒား လူကာရှန်ကို (Alexander Lukashenko)က ပြည်သူများ၏ ဘေးကင်း လုံခြုံရေးကို စိတ်ချသေချာစေရန် တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးအေဂျင်စီများအား လမ်းများပေါ်တွင် လက်နက်ငယ်များ ကိုင်ဆောင်ပြီး ကင်းလှည့်ဖို့ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀ ရက်က တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

“ပြည်သူတွေအနေနဲ့ အိမ်မှာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အလုပ်မှာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ လမ်းပေါ်မှာပဲဖြစ်ဖြစ် တစ်နေ့တာရဲ့ ဘယ်လိုအချိန်မျိုး မှာမဆို ဘေးကင်းလုံခြုံတဲ့ ခံစားချက်မျိုး ရရှိသင့်ပါတယ်”ဟု လူကာရှန်ကိုက ဘယ်လာရုစ်၏ ထိပ်သီးလုံခြုံရေး အဖွဲ့များနှင့် အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ချိန်တွင် ပြောကြားခဲ့သည့် ဗွီဒီယိုဖိုင်ကို နိုင်ငံပိုင် Pu Pervovo မီဒီယာက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဘယ်လာရုစ်တွင် ရာဇဝတ်မှုနှုန်း လျော့ကျလာခဲ့သော်လည်း နိုင်ငံအတွင်း အစွန်းရောက်သည့် ရာဇဝတ်မှုများ ဖြစ်လာနိုင်သော အန္တရာယ်ရှိနေကြောင်း လူကာရှန်ကိုက ပြောသည်။

ဘယ်လာရုစ် နိုင်ငံသူ/သားတွေကို တွေ့ရစဉ်

“လူဆိုးတွေရဲ့ လုပ်ရပ်တွေကို နှိမ်နင်းဖို့၊ လူ့အသက်တွေကို ကယ်တင်ဖို့အတွက် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို ထိန်းသိမ်းဖို့ ရှုထောင့်က ကြည့်မယ်ဆိုရင် အရေးအကြီးဆုံး ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ဆက်လက်ပြီး အစွန်းရောက်အန္တရာယ်ကို ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့၊ အထူးတပ်ဖွဲ့များနှင့် အစိုးရရှေ့နေရုံး အပါအဝင် လိုအပ်သည့် လူတိုင်းကို သတိပေးထားပြီး မိမိတို့၏ လှည့်ကင်း အဖွဲ့များသည် ပစ္စတိုကဲ့သို့ လက်နက်ငယ်များကို ကိုင်ဆောင်ရမည်ဟု လူကာရှန်ကိုက ပြောကြားခဲ့သည်။

လူကာရှန်ကိုသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလက ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်ခဲ့သည့် ရုရှားနိုင်ငံအား ထောက်ခံခဲ့ပြီး ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ရုရှား၏ စစ်ဆင်ရေးများ ပြုလုပ်ရန်အတွက် ဘယ်လာရုစ်နယ်နိမိတ်ကို အသုံးပြုခွင့်ပေးခဲ့ သည်။

ထို့ပြင် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်ကလည်း လူကာရှန်ကိုသည် ရုရှား၏ အနောက်ဘက် နယ်စပ်ဒေသဖြစ်သည့် ဘယ်လာရုစ် နိုင်ငံအတွင်း ရုရှား၏ နည်းဗျူဟာမြောက် နျူကလီးယားလက်နက်များ ဖြန့်ကြက်ချထားရန် သဘောတူညီခဲ့ သည်။

ဘယ်လာရုစ် နိုင်ငံသူ/သားတွေကို တွေ့ရစဉ်

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ယူကရိန်းနှင့် ဘယ်လာရုစ်နယ်စပ်တွင် အကြမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ရေး စစ်ဆင်ရေး အတွင်း ယူကရိန်းနှင့် ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံသားများ အပါအဝင် အဖျက်အမှောင့် လုပ်ဆောင်မည့်သူအချို့ကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့သော အဖွဲ့များကို သီတင်းတစ်ပတ်အတွင်း နှစ်ကြိမ်၊ သုံးကြိမ်ခန့် ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ကြောင်း လူကာရှန်ကိုက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဇန်နဝါရီလ အတွင်းကလည်း ဘယ်လာရုစ် အာဏာပိုင်များသည် လွတ်လပ်ပြီး အမှီအခိုကင်းသည့် လေ့လာ စောင့်ကြည့်သူများ၊ ဝေဖန်သူများ အပါအဝင် လူပေါင်း ၂၀ ခန့်ကို စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် နိုင်ငံအတွင်းမှ ထွက်ခွာသွားပြီဖြစ်သည့် ထိုလူ ၂၀ ကို အစွန်းရောက်မှု အားပေးလှုံ့ဆော်သူများ ဖြစ်ကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ကွန်နာကရီ၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁ 

ဂီနီနိုင်ငံတွင် ပြီးခဲ့သည့် ၂ နှစ်ကျော်က အာဏာသိမ်းခဲ့သည့် စစ်တပ်က ယာယီအစိုးရအဖွဲ့ကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ပြီး အစိုးရအဖွဲ့သစ် ဖွဲ့စည်းပေးသွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့ကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉ ရက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် ဗွီဒီယိုတစ်ခုတွင် စစ်ခေါင်းဆောင်များက အစိုးရအဖွဲ့၏ ညွှန်ကြားရေး မှူးများ၊ အတွင်းဝန်ချုပ်များနှင့် ၎င်းတို့၏ လက်ထောက်အရာရှိများသည် အစိုးရအဖွဲ့သစ် မဖွဲ့စည်းခင်အချိန်အထိ နိုင်ငံကို စီမံအုပ်ချုပ်သွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ယခုဖျက်သိမ်းခဲ့သည့် အစိုးရအဖွဲ့သည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လကတည်းက ဖွဲ့စည်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

စစ်တပ်အရာရှိများနှင့် စစ်သားများခြံရံထားသည့် ဂီနီသမ္မတဆိုင်ရာ အတွင်းရေးမှူးချုပ် အမ်မရာ ကမ်မရာ (Amara Camara) သည် ယခုကဲ့သို့ မမျှော်မှန်းထားသည့် မိန့်ခွန်းပြောကြားနေပုံကို ကြိုတင်ရိုက်ကူးထားသည့် ဗွီဒီယိုဖိုင်ထဲတွင် ဖော်ပြထားသည်။

အစိုးရအဖွဲ့ကို မည်ကဲ့သို့ ဖျက်သိမ်းသည်ဆိုခြင်းကို ရှင်းလင်းစွာ မသိရဘဲ ကမ်မရာကလည်း အစိုးရအဖွဲ့ ဖျက်သိမ်းရသည့် အကြောင်းရင်းကို ပြောကြားခဲ့ခြင်းမရှိဘဲ ယခုထုတ်ပြန်ချက်သည် ချက်ချင်း အကျုံးဝင် သက်ရောက်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

 ဂီနီနိုင်ငံ သမ္မတကို ဖမ်းဆီးထားစဉ်

ဂီနီစစ်တပ်သည် ဂီနီနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံခဲ့ရသည့် သမ္မတ အယ်လ်ဖာ ကွန်ဒီ (Alpha Conde) ကို ဖြုတ်ချခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလက အာဏာသိမ်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထို့နောက် နိုင်ငံတကာ၏ ဖိအားများအောက်တွင် စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်မှူးကြီး မာမက်ဒီ ဒွမ်ဘူယာ (Mamady Doumbouya) က ၂၀၂၄ ခုနှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် အရပ်သားအစိုးရထံ အာဏာလွှဲပြောင်းပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ကတိပြုခဲ့သည်။

ဂီနီတွင် သမ္မတကွန်ဒီက ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် တတိယသက်တမ်းအတွက် ပြန်လည် ရွေးကောက်ခံ ရန် ကြိုးပမ်းမှုမှ စတင်ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည့် နိုင်ငံရေး တင်းမာမှုများသည် တအုံ့နွေးနွေး ဖြစ်လာခဲ့ပြီးနောက် နိုင်ငံ၏ အထူးတပ်ဖွဲ့က အာဏာသိမ်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

 ဂီနီနိုင်ငံ ဆန္ဒပြနေကြစဉ်

ကွန်ဒီသည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် မတ်လက ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေသစ်တစ်ရပ်ကို တွန်းအားပေး လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး သမ္မတသက်တမ်းကို နှစ်ကြိမ်သာ ကန့်သတ်ထားသည့် သတ်မှတ်ချက်ကို လျစ်လျူရှုကာ တတိယသက်တမ်း အတွက် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ကွန်ဒီ၏ လုပ်ဆောင်ချက်များကို ဆန့်ကျင်သူများက ဆန္ဒပြခဲ့ကြပြီးနောက် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များနှင့် အဓိကရုဏ်းဖြစ်ပွားကာ လူပေါင်းဒါဇင်ချီ သေဆုံးခဲ့ပြီး လူပေါင်းရာချီ ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

မော်စကို၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁

ရုရှားနှင့် မြောက်ကိုရီးယားအကြား ဆက်ဆံရေးများ မြင့်တက်နေချိန်တွင် ရုရှားသမ္မတ ပူတင်(Vladimir Putin) က မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန် (Kim Jong Un)ကို ရုရှားနိုင်ငံလုပ် ကားတစ်စီး လက်ဆောင် ပေးခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အဆိုပါ ကားလက်ဆောင်ကို မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်၏ ညီမဖြစ်သူ ကင်မ်ယိုဂျုံ (Kim Yo Jong) နှင့် အာဏာရအလုပ်သမားပါတီမှ ဗဟိုကော်မတီ အတွင်းရေးမှူး ပါ့ခ်ဂျုံချွန် (Pak Jong Chon) တို့က လက်ခံ ရယူခဲ့သည်ဟု မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံပိုင် KCNA သတင်းအေဂျင်စီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

သို့သော် ထိုလက်ဆောင်ကို မြောက်ကိုရီးယား၏ မည်သည့်နေရာတွင် လက်ခံခဲ့သည်ဆိုခြင်းကိုမူ KCNA က ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ ရုရှား ကိုယ်စားလှယ်များ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးနေကြစဉ်

မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်သည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် စက်တင်ဘာလက ရုရှား၏ အရှေ့ဖျားဒေသ စီးပွားရေး ဖိုရမ်သို့ သွားရောက်ခဲ့သည့် ခရီးစဉ်အတွင်း Aurus ဇိမ်ခံကားတစ်စင်းကို လေ့လာကြည့်ရှုခဲ့ပြီး ထိုကား၏ နောက်ခန်းထဲတွင် ဝင်ထိုင်ခဲ့ဖူးကြောင်း ရုရှား၏ တာ့စ်သတင်းဌာနက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ ကြေညာချက်များတွင် မြောက်ကိုရီးယား၏ နျူကလီးယားနှင့် ဒုံးကျည် စီမံကိန်း များကြောင့် မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံအတွင်းသို့ ကားများ အပါအဝင် ဇိမ်ခံပစ္စည်းများ တင်ပို့ရောင်းချခွင့် တားမြစ် ပိတ်ပင်ထားသည်။

ကင်မ်ယိုဂျုံက ပူတင်ကို ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည့် အစ်ကိုဖြစ်သူ ကင်မ်၏ ကျေးဇူးတင်စကားကို ထပ်ဆင့် ပြောကြားခဲ့ပြီး ထိုလက်ဆောင်သည် နှစ်နိုင်ငံ ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးအကြား အလွန်ကောင်းမွန်သည့် ပုဂ္ဂိုလ်ရေး ရင်းနှီးခင်မင်မှုကို ပြသရာ ရောက်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယား ဒုံးကျည်များ ပစ်ခတ်နေစဉ်

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ယူကရိန်းကို ရုရှားက ကျူးကျော်ခဲ့သည့်စစ်ပွဲ စတင်ဖြစ်ပွားချိန်ကတည်းက မြောက်ကိုရီးယားနှင့် ရုရှားအကြား ဆက်ဆံရေးများ မြင့်တက်ခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယားသည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ရုရှားအား စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများ ကူညီထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်ဟု အမေရိကန်က စွပ်စွဲခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

အော့တဝါ၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀

တရုတ်အနေဖြင့် ပင်လယ်နီတွင် ကုန်သွယ်ရေးသင်္ဘောများ ဘေးကင်းလုံခြုံရေးအတွက် အခန်းကဏ္ဍတစ်ခုမှ ပါဝင်လှုပ်ရှားသင့်ကြောင်း ကနေဒါနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မယ်လာနီ ဂျိုလီ (Melanie Joly)က ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု CNA မှ ဖော်ပြခဲ့သင်္ည။

ပင်လယ်နီအတွင်း တိုက်ခိုက်မှုများသည် တရုတ်သင်္ဘောများအတွက်လည်း အန္တရာယ်ကြီးမားကြောင်း၊ တရုတ် အနေဖြင့် ရုရှားအပေါ် နိုင်ငံတကာ ပိတ်ဆို့မှုများချမှတ်ရာတွင် ရုရှားကို ကူညီပေးနေမှုများကို ရပ်တန့်ရန်လည်း ဂျိုလီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ပင်လယ်နီတွင် ဟူရ်သီ (Houthi) သူပုန်များ၏ တိုက်ခိုက်မှုများကို ရပ်တန့်စေရန် တရုတ်အနေဖြင့် ဟူရ်သီအဖွဲ့ အပေါ် ဩဇာလွှမ်းမိုးနိုင်ရေးအတွက် အကူအညီပေးသင့်ကြောင်း ဖေဖော်ဝါရီ ၁၇ ရက်က တရုတ်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ဝမ်ယိ (Wang Yi)နှင့် အစည်းအဝေးတွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ဂျိုလီက ပြောသည်။

“ဒါဟာ ကုန်စည်တွေ တင်ပို့ရောင်းချနေတဲ့ တရုတ်ရဲ့ အကျိုးစီးပွားတွေ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ဂျိုလီက ဂျာမနီနိုင်ငံတွင် ပြုလုပ်သည့် မြူးနစ်လုံခြုံရေးဖိုရမ်၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

 ကနေဒါနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မယ်လာနီဂျိုလီနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိကို တွေ့ရစဉ်

ယီမင်နိုင်ငံတွင် အီရန်၏ ကျောထောက်နောက်ခံ ရရှိထားသည့် ဟူရ်သီသူပုန်များသည် ပင်လယ်နီ၌ ကုန်တင် သင်္ဘောများကို အဆက်မပြတ် တိုက်ခိုက်နေပြီး ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆ ရက်ကလည်း M/T Pollux ရေနံတင်သင်္ဘောအား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်ဟု အမေရိကန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟူရ်သီသူပုန်များကမူ ဂါဇာဒေသရှိ ပါလက်စတိုင်းများကို ထောက်ခံကြောင်း ပြသသည့်အနေဖြင့် ထိုတိုက်ခိုက်မှု များကို ပြုလုပ်နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် တရုတ်သင်္ဘောများ အများဆုံး သွားလာနေသည့် အာရှနှင့် ဥရောပအကြား ရေကြောင်း ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းများကို အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေခဲ့သည်။

ကနေဒါနိုင်ငံအပြင် အမေရိကန်နှင့် ဗြိတိန်တို့ကလည်း အီရန်နိုင်ငံကို ဖိအားပေးမှုမှတစ်ဆင့် ဟူရ်သီသူပုန်များ၏ တိုက်ခိုက်မှုများကို ဟန့်တားပေးရန် တရုတ်အစိုးရကို တိုက်တွန်းထားသည်။

ထို့ပြင် တရုတ်အနေဖြင့် အနောက်နိုင်ငံများ၏ ပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်ခံထားရသည့် ရုရှားနိုင်ငံကို အကူအညီ မပေးရန်လည်း ကနေဒါနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဂျိုလီက ဝမ်ယိကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်။ 

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ရုရှားသည် ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံကို ကျော်ဖြတ်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံအား ရေနံတင်ပို့ရောင်းချမှု အများဆုံးနိုင်ငံအဖြစ် ရပ်တည်နိုင်ခဲ့ကာ ရုရှားသည် တရုတ်ကို ရေနံများ ရောင်းချခြင်းဖြင့် အနောက်နိုင်ငံများ၏ ပိတ်ဆို့မှုများကို ဖီဆန်နိုင်ခဲ့သည်။

Source: CNA