CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၅

တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံတွင် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုရေးသည် အဓိက နိုင်ငံရေးပြဿနာတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့ပြီး နိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ပုံစနစ်၊ သမ္မတလုပ်ပိုင်ခွင့် အာဏာများနှင့်ပတ်သက်ပြီး အငြင်းအခုံများ ဖြစ်ပွားနေ ကြောင်း Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်းဆော့ရွဲ(Yoon Suk Yeol) သည် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ထုတ်ပြန်ခဲ့မှု အတွက် အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးက ယွန်းအား လွှတ်တော်က စွပ်စွဲပြစ်တင်မှုကို စီရင်ချက်ချရန် ပြင်ဆင်လျက် ရှိသည်။

တောင်ကိုရီးယား၏ လက်ရှိ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ၁၉၈၇ ခုနှစ်က နောက်ဆုံးအကြိမ် ပြင်ဆင်တည်းဖြတ် ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး သမ္မတတစ်ဦး၏ ရာထူးကို ၅ နှစ်သက်တမ်း တစ်ကြိမ်သာ သတ်မှတ်ထားကာ ဒုတိယအကြိမ် ရွေးကောက်ပွဲဝင်ခွင့်မရှိပေ။

ထိုစနစ်သည် သမ္မတတစ်ဦးအတွက် သက်တမ်းကုန်မည့် အချိန်တွင် နောက်ဆုံးလက်ကျန် သမ္မတသက်တမ်း အတွင်း အာဏာကို အစွမ်းကုန် အသုံးပြုစေသည့် အခြေအနေကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ထောက်ပြခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယားလွှတ်တော်နဲ့ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် နိုင်ငံကို သမ္မတက အုပ်ချုပ်သည့်စနစ်ထက် လွှတ်တော်က အုပ်ချုပ်သည့်စနစ်ကို ပြောင်းလဲရန်လည်း တောင်းဆိုမှုများ ထွက်ပေါ်နေသည်။

ထိုစနစ်အရ ဝန်ကြီးချုပ်နှင့် လွှတ်တော်က အဓိကကျသည့် အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်မည်ဖြစ်ပြီး ဥပမာပြရပါက ဝန်ကြီးချုပ်နှင့် လွှတ်တော်က အဓိကအုပ်ချုပ်သည့် အိန္ဒိယ၊ ဂျပန်နှင့် အစ္စရေးနိုင်ငံတို့ကဲ့သို့ ဖြစ်သည်။

အချို့ကမူ သမ္မတနှင့် ဝန်ကြီးချုပ်တို့က အာဏာကို ခွဲဝေအုပ်ချုပ်သည့် ပြင်သစ်နိုင်ငံကဲ့သို့ အုပ်ချုပ်ပုံစနစ်ကို ပြောင်းလဲကျင့်သုံးရန် တောင်းဆိုနေကြသည်။

လက်ရှိ တောင်ကိုရီးယား၏ အာဏာရ People Power Party ၏ ဆိုးလ်မြို့တော်ဝန်ဖြစ်သည့် အိုဆဲဟွန်း (Oh se hoon) ကမူ ယခုကဲ့သို့ နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်း ကြုံနေရချိန်တွင် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲ မှုများ ပြုလုပ်သင့်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

၂၀၂၇ ခုနှစ်တွင် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားမှုနှင့်အတူ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို မကြာမီအချိန် အတွင်း ပြုပြင်ရေးဆွဲသင့်ကြောင်း ထောက်ခံနေသူများလည်းရှိနေပြီး စီးပွားရေးနှင့် နိုင်ငံခြားရေးမူဝါကို ဦးစားပေး သင့်ကြောင်း ထောက်ခံနေသူများလည်းရှိသည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

မော်စကို၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၅

ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) အနေဖြင့် ယူကရိန်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်ကို သဘောမတူ ပါက အမေရိကန်က ရုရှားကို ပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်မည်ဟု အမေရိကန်ဒုတိယသမ္မတ ဂျေဒီဗန့်စ် (JD Vance) က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အလားတူ စစ်ရေးအရ အရေးယူမည့် အလားအလာလည် ရှိလာလိမ့်မည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။ 

“ပူတင်ကို ပစ်မှတ်ထားဖို့အတွက် စီးပွားရေးအရ လုပ်စရာတွေရှိသလို စစ်ရေးအရလည်း လုပ်စရာတွေရှိပါတယ်” ဟု ဗန့်စ်က ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃ ရက်တွင် ဝေါစထရိဂျာနယ်နှင့် အင်တာဗျူး၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဖော်မြူလာတွေ၊ အစီအစဉ်တွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျနော်တို့ ဂရုစိုက်ပြီး လုပ်ရမှာကတော့ ယူကရိန်းဟာ အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် လွတ်လပ်မှုကို ရရှိဖို့ပါပဲ” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump)သည် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ ရက်က ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) ၊ ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskiy) တို့နှင့် သီးခြားဆီ ဖုန်းဆက် စကားပြောခဲ့ပြီး ယူကရိန်းစစ်ပွဲ အဆုံးသတ်ရေးကို ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

ရုရှားသမ္မတ ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

ရုရှားက ခရိုင်းမီးယားဒေသကို မသိမ်းယူမီ ယူကရိန်း၏ နယ်စပ်များကို ၂၀၁၄ ခုနှစ် အစောပိုင်းက အနေအထား အတိုင်း ပြန်လည် ရောက်ရှိစေရေးသည် လက်တွေ့မကျဘဲ ယူကရိန်းကို နေတိုးအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် လက်ခံမှုသည် လည်း ဖြေရှင်းချက်တစ်ခု မဟုတ်ကြောင်း အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ပိ ဟက်ဆက် (Pete Hegseth) က ဘရပ်ဆဲလ် (Brussels) မြို့တွင် ယူကရိန်း၏ မဟာမိတ်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် ပူတင်နှင့် ဖုန်းပြောဆိုခဲ့ပြီးနောက် ယူကရိန်း၏ နယ်မြေများကို ရုရှားအား လွှဲပြောင်းပေးရန် ပြင်ဆင်နေမည့် အရေးကို ယူကရိန်းက စိုးရိမ်လျက်ရှိသည်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃ ရက် အစောပိုင်းကလည်း ရုရှားနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲများတွင် ယူကရိန်းလည်း ပါဝင် လိမ့်မည်ဟု ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

စစ်ပွဲ အဆုံးသတ်ရေးနှင့် ပတ်သက်ပြီး ရုရှားနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်သည့် အခါတိုင်းတွင် ယူကရိန်းသည် စားပွဲဝိုင်း၌ နေရာတစ်နေရာ ရလိမ့်မည်ဟု ထရမ့်က အိမ်ဖြူတော်မှာ သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းပဋိပက္ခတွင် ရရှိလာမည့် သဘောတူညီချက်သည် လူအများကို အံ့အားသင့် သွားစေလိမ့်မည်ဟုလည်း ဒုသမ္မတဗန့်စ်က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ဝေါစထရိဂျာနယ်က ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၅

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် ( Donald Trump)  နှင့် အိန္ဒိယ၏ ဟိန္ဒူအမျိုးသားရေး ဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ ( Narendra Modi ) တို့သည်  ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃ ရက်က ဝါရှင်တန်တွင် တွေ့ဆုံခဲ့ချိန်က လက်နက်ဝယ်ယူမှုမှအစ ကုန်သွယ်ရေးအဆုံး အကြောင်းအရာများစွာကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

သို့သော်လည်း လူ့အခွင့်အရေးနှင့် လူနည်းစုများ အနိုင်ကျင့်ခံနေရသည့် ထိလွယ်ရှလွယ်ရှိသော အကြောင်းအရာ များကိုမူ လူသိရှင်ကြား မှတ်ချက်ပေးခဲ့ခြင်း မရှိကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း အိန္ဒိယ၏ လူ့အခွင့်အရေး အခြေအနေနှင့်ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်၏ ပါတီနှစ်ရပ် စလုံးက စိုးရိမ်ခဲ့ကြသော်လည်း အိန္ဒိယသည် အမေရိကန်နှင့် ကုန်သွယ်မှုကို တိုးမြှင့်ခဲ့သဖြင့် လူ့အခွင့်အရေး စိုးရိမ်မှုများသည် ကုန်သွယ်ရေး လောင်းရိပ်အောက်တွင် မှေးမှိန်သွားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယသည် တရုတ်ကို တန်ပြန်သည့် အမေရိကန်၏ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများအတွက် မိတ်ဖက်နိုင်ငံ ဖြစ်လာခဲ့ သဖြင့် ထရမ့်၏ ဒုတိယသက်တမ်းတွင်လည်း လူ့အခွင့်အရေး စိုးရိမ်မှုများသည် အလားတူ ပုံစံအတိုင်း ဆက်လက် မှေးမှိန်နေလိမ့်မည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်နှင့် မိုဒီတို့သည် အိမ်ဖြူတော်တွင် တွေ့ဆုံခဲ့ပြီးနောက် ပူးတွဲသတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ ပြုလုပ်ချိန်တွင်လည်း လူ့အခွင့်အရေး ကိစ္စများကို ထည့်သွင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီနဲ့ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ်

“ထရမ့်က အိန္ဒိယရဲ့ လူ့အခွင့်အရေး အခြေအနေကို စိတ်ဝင်စားပုံ မပေါ်ပါဘူး။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ သူ့ရဲ့ နိုင်ငံခြားရေး မူဝါဒကိုက အကျိုးစီးပွားအပေါ် အခြေခံထားလို့ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ဝီလ်ဆင်စင်တာ ကျွမ်းကျင် ပညာရှင်များ၏ တောင်အာရှရေးရာဌာနမှ ညွှန်ကြားရေးမှူး မိုက်ကယ် ကူဂျယ်မန် (Michael Kugelman) က ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဂျိုးဘိုင်ဒန်(Joe Biden) လက်ထက်ကမူ အန္ဒိယနှင့် ခိုင်မာသည့် ဆက်ဆံရေးကို ထိန်းသိမ်းထားခဲ့သော်လည်း တစ်ဖက်တွင်လည်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဟောင်း အန်တိုနီ ဘလင်ကင် ( Antony Blinken) က အိန္ဒိယတွင် လူနည်းစုများ အနိုင်ကျင့်ခံနေရသည့် အခြေအနေများကို မကြာခဏ ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့ သည်။

အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနကလည်း မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း အိန္ဒိယတွင် လူ့အခွင့်အရေး၊ ဘာသာရေး လွတ်လပ်ခွင့်များ ချိုးဖောက်ခံနေရသည့် သတင်းများကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး အိန္ဒိယအစိုးရကမူ ထိုသတင်းများကို ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

မိုဒီနှင့် ထရမ့်တို့သည် အတွေးအမြင် တူညီမှုရှိသည့် အာဏာရှင်ဆန်သော ခေါင်းဆောင်များဖြစ်သည်ဟု Chatham House ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်အဖွဲ့မှ သုတေသီတစ်ဦးဖြစ်သူ ချီတစ် ဘာဂျပီ (Chietigj Bajpaee) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ကူဂျယ်မန်ကလည်း ထရမ့်နှင့် မိုဒီတို့သည် လူ့အခွင့်အရေး ကိစ္စများတွင် ချဉ်းကပ်ဆောင်ရွက်ပုံများ တူညီမှုရှိခဲ့ ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘေကျင်း၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄

ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ရေးအတွက် အကူအညီပေးရန် ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) နှင့် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) တို့ တွေ့ဆုံပြီး အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ရန် တရုတ်က အဆိုပြုခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မကြာသေးမီ သီတင်းပတ်များအတွင်း တရုတ်အရာရှိများသည် ပူတင်နှင့် ထရမ့်တို့အကြား အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ရေးအတွက် အဆိုပြုချက်ကို ထရမ့်၏ အဖွဲ့ထံ ပေးပို့ခဲ့သည်ဟု ဝေါစထရိဂျာနယ်က ဘေကျင်းနှင့် ဝါရှင်တန်ရှိ တာဝန်ရှိသူများကို ကိုးကားပြီး ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုအကြောင်းအရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး သတင်းထောက်များက ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃ ရက်တွင် တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူကို မေးမြန်းရာတွင် ထိုကိစ္စကို မသိကြောင်း ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ဖြေကြားခဲ့သည်။

ပူတင်နှင့် ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး ( Volodymyr Zelenskiy) တို့သည် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ ရက်က ၎င်းနှင့် သီးခြားစီ ဖုန်းပြောခဲ့ချိန်တွင် ငြိမ်းချမ်းရေးယူရန် ဆန္ဒရှိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ကြသည်ဟု ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ထရမ့်သည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲ အဆုံးသတ်ရေးအတွက် ဆွေးနွေးပွဲများကို စတင်ရန် ထိပ်သီး အမေရိကန် အရာရှိများကို အမိန့်ပေးခဲ့သည်။

ပူတင်၊ ရှီကျင့်ဖျင်နဲ့ ဒေါ်နယ်ထရမ့်တို့ကို  တွေ့ရစဉ်

ပူတင်နှင့်ထရမ့်တို့သည် တွေ့ဆုံရန် သဘောတူညီခဲ့ကြကြောင်း၊ ပူတင်သည် ထရမ့်ကို မော်စကိုသို့ လာရောက်ရန် ဖိတ်ကြားခဲ့ကြောင်း ကရင်မလင်နန်းတော်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထရမ့်ကမူ သူနှင့် ပူတင်တို့သည် ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံတွင် ပထမဆုံးအကြိမ် တွေ့ဆုံပြီး အစည်းအဝေး ပြုလုပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“နိုင်ငံတကာ အရေးကိစ္စတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်နဲ့ ရုရှားက ခိုင်မာတဲ့ အဆက်အသွယ်တွေ ရှိနေတာကို မြင်ရတာ တရုတ်နိုင်ငံက ပျော်ရွှင်မိပါတယ်။ အမေရိကန်နဲ့ ရုရှားဟာ ဩဇာကြီးမားတဲ့ နိုင်ငံတွေ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဂူးကျားကွမ် (Guo Jiakun) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများသည် ပဋိပက္ခကို ဖြေရှင်းနိုင်မည့် တစ်ခုတည်းသော ခိုင်မာသည့် နည်းလမ်းဖြစ်ပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးကို အကောင်အထည် ဖော်နိုင်လိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ဂူးက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Narendra Modi) သည်  အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) နှင့် တွေ့ဆုံသည့်အခါ အိန္ဒိယ၏ ပို့ကုန်များအပေါ် အခွန်ကောက်ခံမှုများကို လျှော့ပေးစေလိုသည့် အနေဖြင့် အပေးအယူလုပ်၍ ညှိနှိုင်းရန် ပြင်ဆင်ထားကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မိုဒီသည် တရုတ်နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အလားအလာကို လျှော့ချခြင်း စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများတွင် အမေရိကန်ကို လိုက်လျော အလျှော့ပေးခြင်းတို့ ပြုလုပ်ဖွယ်ရှိနေသည်။

ထရမ့်သည် သမ္မတအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ချိန် ၁ လ မပြည့်သေးသည့် အချိန်မှာပင် ရန်ဘက်နိုင်ငံများသာမက မိတ်ဖက်နိုင်ငံများကိုပါ အခွန်များ တိုးမြှင့်ကောက်ခံမည်ဟု ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် ၎င်း၏ ပထမသက်တမ်းအတွင်း မိုဒီနှင့် ဆက်ဆံရေး ကောင်းမွန်ခဲ့သော်လည်း အိန္ဒိယသည် ကုန်သွယ်ရေးကဏ္ဍတွင် ဗိုလ်ကျစိုးမိုးခဲ့ကြောင်း ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့၍ အိန္ဒိယသည်လည်း အမေရိကန်၏ အခွန်တိုးကောက်မည့် အခြေအနေနှင့် ကင်းလွတ်နိုင်ခြေမရှိပေ။

မိုဒီသည် အိမ်ဖြူတော်တွင် ထရမ့်နှင့် အစည်းအဝေး မပြုလုပ်မီ အမေရိကန်ထံမှ ဓာတ်ငွေ့ရည်များ၊ တိုက်လေယာဉ်များနှင့် ဂျက်လေယာဉ် အင်ဂျင်များ ဝယ်ယူမှုကို တိုးမြှင့်သွားမည်ဟု ကတိပြုရန် ပြင်ဆင်ထား ကြောင်း အမည်မဖော်လိုသည့် အိန္ဒိယအစိုးရအရာရှိများက ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီနဲ့ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် မိုဒီသည် ကုန်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများကိုလည်း ပြုလုပ်ရန် ပြင်ဆင်ထားပြီး အမေရိကန်မှ အိန္ဒိယသို့ စိုက်ပျိုးရေးကုန်စည်များ တင်ပို့မှုနှင့် နျူကလီးယား စွမ်းအင်ကဏ္ဍတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ပြုလုပ်ရေး၊ အိန္ဒိယမှ တင်ပို့သည့် လျှပ်စစ်ပစ္စည်းများ၊ ဆေးဝါးများ၊ ခွဲစိတ်ခန်းသုံး ပစ္စည်းကိရိယာများနှင့် ဓာတုပစ္စည်းများ အပါအဝင် ဒါဇင်နှင့်ချီသည့် ကုန်စည်များအပေါ် အခွန်ကောက်ခံမှု လျှော့ချရေးတို့အတွက် ဆွေးနွေးသွားမည် ဖြစ်သည်။

ထိုကဏ္ဍများသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံဘက်မှ တိုးတက်ကောင်းမွန်အောင် ဆောင်ရွက်ရမည့် ကဏ္ဍများဖြစ်သည်ဟု ထရမ့်၏ အစိုးရအဖွဲ့က ယုံကြည်ထားသည့် ကဏ္ဍများဖြစ်ကြောင်း မိုဒီနှင့် နီးစပ်သည့် သတင်းရင်းမြစ်တစ်ခုက ပြောသည်။

“ဒါတွေကို ကြည့်ရမယ်ဆိုရင် မိုဒီက ထရမ့်ကို လက်ဆောင်ပေးတဲ့ သဘောမျိုး ဖြစ်နေပါတယ်။ ပြီးတော့ လက်ဝှေ့ ပွဲလိုလည်း ဖြစ်နေပါတယ်။ အိန္ဒိယက လက်သီးချက် အနည်းငယ် အထိုးခံမှာဖြစ်ပေမယ့် အကန့်အသတ်တော့ ရှိပါတယ်”ဟု အဆိုပါ သတင်းရင်းမြစ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယနှင့် ကုန်သွယ်မှုတွင် အမေရိကန်ဘက်မှ ကုန်သွယ်ရေး လိုငွေပြမှု ၄၅ ဒသမ  ၆ ဘီလျံရှိနေကြောင်း ကမ္ဘာ့ ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့ (WTO) ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄

ထိုင်းအစိုးရ၏ ရာဇဝတ်မှုနှိမ်နင်းရေး အစီအစဉ်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် လက်နက်များ သယ်ဆောင်ခွင့် ပါမစ်များ ထုတ်ပေးမှုကို ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄ ရက်မှစပြီး ၁ နှစ်ကြာ ဆိုင်းငံ့ခဲ့ကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ လက်နက်များ သယ်ဆောင်ခွင့်ပါမစ်များ ထုတ်ပေးမှုအား ဆိုင်းငံ့သည့်အမိန့်ကို ဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်  (Paetongtarn Shinawatra) နှင့် ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး အနူတင် ချန်ဗီရာကူလ် (Anutin Charnvirakul) တို့က ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ ရက်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ထရိုင်ဆူရီ တိုင်ဆာရာနာကူလ် (Traisuree Taisaranakul) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအမိန့်ကို ထိုင်းအစိုးရက ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃ ရက်တွင် တော်ဝင်အမိန့် ပြန်တမ်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄ ရက် ၌ စတင်အသက်ဝင်မည်ဖြစ်သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် လူအများစုသည် အကြောင်းပြချက် ခိုင်ခိုင်လုံလုံမရှိဘဲ ပြည်သူပိုင်နေရာများတွင် လက်နက်များ သယ်ဆောင်သွားလာနေပြီး အချို့သူများသည် ၎င်းတို့၏ သေနတ်များကိုပြ၍ အခြားသူများကို ခြိမ်းခြောက်နေ ကြောင်း မစ္စစ် ထရိုင်ဆူရီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအပြုအမူများသည် အများပြည်သူ၏ အသက်အိုးအိမ် စည်းစိမ်များနှင့် အကျင့်စာရိတ္တပိုင်းအတွက် အန္တရာယ် ရှိစေပြီး ရာဇဝတ်မှုများ ဖြစ်ပွားစေနိုင်သည်ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

သေနတ်များကို တွေ့ရစဉ်

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် သေနတ်များသည် အလွန်ဈေးကြီးပြီး ဝယ်ယူရရှိရန် ခက်ခဲသော်လည်း ၂၀၂၃ ခုနှစ်က ထိုင်းနိုင်ငံ အတွင်း တရားဝင်မှတ်ပုံတင်ထားသည့် သေနတ်အရေအတွက် ၆ ဒသမ ၂ သန်းခန့်ရှိကြောင်း ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ဌာန၏ အချက်အလက်များတွင် ဖော်ပြထားသည်။

နောက်ထပ် မှတ်ပုံတင် မထားသည့် သေနတ်အရေအတွက် ၄ သန်းခန့်ရှိနေပြီး အခြားနိုင်ငံများမှ မှောင်ခိုတင်သွင်း သော လက်နက်များလည်းရှိနေကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်က ကမ္ဘာ့လူဦးရေ စစ်တမ်း၏ အချက်အလက်များတွင် ထိုင်းနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာပေါ်၌ သေနတ်ပစ်ခတ်မှု များကြောင့် လူအများဆုံးသေဆုံးသည့် နိုင်ငံများစာရင်းမှာ အဆင့် ၁၅ နေရာတွင်ရှိနေပြီး ပျမ်းမျှနှုန်းထားအရ လူ ၁၀၀,၀၀၀ တွင် ၃ ဒသမ ၉ ဦးသည်  သေနတ်ကြောင့် သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံ ဘန်ကောက်မြို့တော်ရှိ ကလောင် ထော်အီ (Klong Toey) ရပ်ကွက်တွင် ပြိုင်ဘက် ကျောင်းသားဂိုဏ်း ၂ ဂိုဏ်းအကြား အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ကျောင်းဆရာမတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီးနောက် မစ္စတာ အနူတင်သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလတွင် သေနတ်သယ်ဆောင်ခွင့် ပါမစ်များထုတ်ပေးမှုကို ဆိုင်းငံ့ခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ နှစ်လယ်ပိုင်းတွင် အစ္စရေးသည် အီရန်၏ နျူကလီးယားစီမံကိန်းကို ကြိုတင်လက်ဦးမှု ရယူ၍ တိုက်ခိုက်ဖွယ်ရှိကြောင်း အမေရိကန်ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့က သတိပေးခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အီရန်၏ နျူကလီးယားစီမံကိန်းသည် သီတင်းပတ်များစွာ သို့မဟုတ် လပေါင်းများစွာကြာ နှောင့်နှေးကြန့်ကြာသွားစေနိုင်ပြီး ဒေသတွင်း ပိုမိုကြီးမားကျယ်ပြန့်သည့် ပဋိပက္ခဖြစ်လာမည့်အန္တရာယ် မြင့်တက် လာစေနိုင်သည်ဟု ဝါရှင်တန်ပို့စ် သတင်းစာက ထောက်လှမ်းရေးသတင်းများကို ကိုးကားပြီး ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ ရက် က ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုသတင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး ရိုက်တာသတင်းဌာနက ချက်ချင်း အတည်မပြုနိုင်ဘဲ အိမ်ဖြူတော်ကလည်း မှတ်ချက် ပေးရန် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ထို့ပြင် အစ္စရေးအစိုးရ၊ စီအိုင်အေ၊ ကာကွယ်ရေး ထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီနှင့် အမျိုးသားထောက်လှမ်းရေး ညွှန်ကြားရေးမှူးရုံးတို့ကလည်း မှတ်ချက်ပေးရန် ငြင်းဆိုခဲ့ကြောင်း ဝါရှင်တန်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) သည် အီရန်ကို နျူကလီးယားလက်နက် ရရှိပိုင်ဆိုင်ခွင့် ပြုမည်မဟုတ်ကြောင်း အိမ်ဖြူတော် အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဘရိုင်ယန် ဟုချ် (Brian Hughes) က ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေးနဲ့ အီရန်နယ်မြေကို တွေ့ရစဉ်

“ထရမ့်ဟာ နျူကလီးယား စီမံကိန်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး အီရန်အစိုးရနဲ့ ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆွေးနွေးအဖြေရှာမယ့် အမေရိကန် ရဲ့ မူဝါဒကို လက်ခံပေမယ့်လည်း အီရန်က ဆွေးနွေးဖို့ ဆန္ဒမရှိဘူးဆိုရင် ထရမ့်ကလည်း အချိန်ကို စောင့်နေမှာ မဟုတ်ပါဘူး”ဟု ဟုချ်က ဝါရှင်တန်ပို့စ်ကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ဇန်နဝါရီလ အစောပိုင်းက ထွက်ပေါ်ခဲ့သည့် ထောက်လှမ်းရေး သတင်းများကို ပူးတွဲစစ်ဦးစီးချုပ်များအဖွဲ့၏ ထောက်လှမ်းရေး ဦးစီးဌာနနှင့် ကာကွယ်ရေး ထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီတို့က ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဝါရှင်တန်ပို့စ်က ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

အစ္စရေးသည် အီရန်၏ Fordow နှင့် Natanz နျူကလီးယားစက်ရုံများကို တိုက်ခိုက်ရန် ကြိုးပမ်းဖွယ်ရှိသည်ဟု လည်း ဝါရှင်တန်ပို့စ်က သတိပေးခဲ့သည်။

အီရန်ကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ပြီး အီရန်၏ လေကြောင်းကာကွယ်ရေးစနစ်ကို အားနည်းစေရန် လုပ်ဆောင်မည်ဟု အစ္စရေးက ဆုံးဖြတ်ထားကြောင်း အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေးနှင့် နီးစပ်သည့် လက်ရှိ တာဝန်ထမ်းဆောင် နေသော အရာရှိများနှင့် အရာရှိဟောင်းများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က အမေရိကန်၏ ပို့ကုန်များအပေါ် အခွန်တိုးကောက်မည့် မည်သည့်နိုင်ငံကိုမဆို တန်ပြန် အခွန်တိုးမြှင့်ကောက်မည်ဟု ပြောကြားခဲ့သဖြင့် ထရမ့်၏ အကြံပေးများသည် ထိုအစီအစဉ်များကို အပြီးသတ် ရေးဆွဲခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် အမေရိကန်နှင့် အခြားနိုင်ငံများအကြား ပို့ကုန်၊သွင်းကုန်များအပေါ် အပြန်အလှန် အခွန်များ တိုးမြှင့် ကောက်ခံခြင်းဖြင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲ ပိုမိုကျယ်ပြန့်လာမည့် အရေးကို စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက် စေခဲ့သည်။

ထရန့်သည် မတ်လ ၁၂ ရက်ကစပြီး အမေရိကန်သို့ တင်ပို့သည့် သံမဏိနှင့် အလူမီနီယံ ကုန်စည်များအပေါ် အခွန်ကောက်ခံမည်ဟု ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက်က ကြေညာခဲ့သဖြင့် ပြည်ပစျေးကွက်များကို ဂယက်ရိုက်ခတ် သွားစေခဲ့သည်။

ထိုအစီအစဉ်ကို မက္ကဆီကို၊ ကနေဒါနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂတို့က ရှုတ်ချခဲ့ကြပြီး ဂျပန်နှင့် ဩစတြေးလျတို့ကမူ အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်အတွက် ချွင်းချက်များရရှိရန် ကြိုးပမ်းနေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် သံမဏိနှင့် အလူမီနီယံ ထုတ်ကုန်များသည် အမေရိကန်သို့ တင်ပို့ရောင်းချရာတွင် အခွန်များ ပေးဆောင်ရမည်ဖြစ်သဖြင့် ထိုကုန်ကျစရိတ်ကို ကာမိစေရန် စျေးနှုန်းများကို မြှင့်တင်ဖွယ်ရှိနေသည်။

သံမဏိစက်ရုံကိုတွေ့ရစဉ်

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ထရမ့်သည် တရုတ်နိုင်ငံမှ အမေရိကန်သို့ တင်ပို့သည့် ကုန်စည်များကို နောက်ထပ် အခွန် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်း တိုးမြှင့်ကောက်ခံခဲ့သဖြင့် တရုတ်ကလည်း ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း တန်ပြန်အစီအစဉ်ဖြင့် အမေရိကန်ကုန်စည်များကို အခွန်များတိုးမြှင့်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ထရမ့်သည် မက္ကဆီကိုနှင့် ကနေဒါနိုင်ငံတို့မှ တင်ပို့သည့် ကုန်စည်များအပေါ် အခွန် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း ကောက်ခံမည့် အစီအစဉ်ကို မတ်လ ၄ ရက်အထိ ရွှေ့ဆိုင်းပေးခဲ့ပြီး အမေရိကန်နယ်စပ်ဒေသများ လုံခြုံမှုရှိစေရန် နှင့် ဖန်တနိုင်း (fentanyl) မူးယစ်ဆေးဝါးများ အမေရိကန်နိုင်ငံအတွင်းသို့ စီးဝင်မှုကို ရပ်တန့်ရန်အတွက် သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံများနှင့် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်နေသည်။

အမေရိကန်၏ လုပ်သားအချို့ကမူ သံမဏိနှင့် အလူမီနီယံများအပေါ် အခွန်ကောက်ခံမှုကို ကြိုဆိုခဲ့ကြသော်လည်း အကြီးစား စက်ယန္တရား ထုတ်လုပ်သည့် ကုမ္ပဏီများကမူ ထိုအစီအစဉ်သည် ထောက်ပံ့ရေး ကွင်းဆက်ကို ဂယက် ရိုက်ခတ်နိုင်ပြီး ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းများအပေါ် မှီခိုနေရသည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းအားလုံးကို ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်း သတိပေးခဲ့သည်။

ထရမ့်ကမူ အမေရိကန်သို့ တင်ပို့သည့် ကားများ၊ တစ်ပိုင်းလျှပ်ကူး ပစ္စည်းများနှင့် ဆေးဝါးပစ္စည်းများကိုလည်း သီးခြားစီ အခွန်ကောက်ခံရန် စီစဉ်နေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃

ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အထူးစုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဌာန(DSI)က ကရင်နယ်ခြားစောင့်တပ်ဖွဲ့(BGF) ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်မှူးကြီး စောချစ်သူနှင့် အခြား ထိပ်သီးအရာရှိနှစ်ဦးကို လူမှောင်ခိုကူးမှု စွဲချက်များဖြင့် ဖမ်းဆီးနိုင်ရေးအတွက် ဖမ်းဝရမ်း ထုတ်ရန် ကြိုးပမ်းနေကြောင်း တရားရေးဝန်ကြီး တာဝီ ဆွတ်ဆောင် (Tawee Sodsong)က ဖေဖော်ဝါရီ ၁၁ ရက် တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

စောချစ်သူ အပြင် အခြားသံသရှိသူနှစ်ဦးမှာ ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး မုတ်သုံနှင့် ဗိုလ်မှူး တင်ဝင်းတို့ဖြစ်ကြောင်း DSI သတင်းရင်းမြစ်တစ်ခုက ပြောကြားခဲ့သည်။

BGF သည် ရာဇဝတ် လုပ်ငန်းများတွင် ကျယ်ပြန့်စွာ လုပ်ကိုင်နေသည့် ရွှေကုက္ကိုလ် ပရောဂျက်ကို ထိန်းချုပ်ထား သည်။ ထိုပရောဂျက်သည် မြန်မာနိုင်ငံ၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ မြဝတီမြို့အနီးရှိ ရွှေကုက္ကိုလ်မြို့တွင် တည်ရှိသည်။

အဆိုပါ သံသယရှိသူများကို ဖမ်းဆီးရန် ပူးပေါင်းဆောက်ရွက်မှုတွင် အာဆီယံနှင့် တရုတ်တို့၏ အားထုတ်ကြိုးပမ်း မှုများနှင့်အတူ မြန်မာနိုင်ငံနှင့်လည်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု ထိုင်းရဲမှူး တာဝီက ပြောကြားခဲ့သည်။

DKBA က ထိုင်းဘက်ကို ကျားဖြန့်ဂိုဏ်းက လူတွေကို လွှဲပြောင်းပေးစဉ်

“အဲဒီသံသယရှိသူတွေကို ဖမ်းဆီးဖို့ အရမ်းတော့ မခက်ခဲပါဘူး။ ဒါပေမယ့်လည်း ဒီကိစ္စဟာ ဒေသတွင်း ခေါင်းဆောင်တွေက ဘယ်လောက် ကူညီပေးချင်လဲဆိုတဲ့အပေါ် မူတည်နေပါတယ်။ သူတို့က အဲဒီ ရာဇဝတ်မှု တွေကို သူတို့နိုင်ငံတွေအတွက် ခြိမ်းခြောက်မှုတွေအဖြစ် ရှုမြင်ထားတယ်ဆိုရင်တော့ သူတို့ ကူညီကြပါလိမ့်မယ်” ဟု တာဝီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဖမ်းဝရမ်း ထုတ်ရန်အတွက် DSI က စုဆောင်း ရရှိထားသည့် အချက်အလက်များ၊ ငွေကြေး လွှဲပြောင်းမှု လမ်းကြောင်းများ အစရှိသည့် ခိုင်လုံသည့် သက်သေများ ရရှိထားကြောင်း တာဝီက ပြောကြားခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် လှုပ်ရှားနေသည့် ကျားဖြန့်ဂိုဏ်းများ၏ လိမ်ညာခေါ်ယူ ခံခဲ့ရသူများထဲတွင် အမေရိကန်နိုင်ငံသား များလည်း ပါဝင်နေသဖြင့် ထိုင်းအစိုးရက နိုင်ငံအတွင်းရှိ အမေရိကန်သံရုံးနှင့်လည်း အနီးကပ် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်နေကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

DKBA က ထိုင်းဘက်ကို ကျားဖြန့်ဂိုဏ်းက လူတွေကို လွှဲပြောင်းပေးစဉ်

စောချစ်သူနှင့် အထက်ဖော်ပြပါ ထိပ်သီး အရာရှိနှစ်ဦးအပြင် နောက်ထပ် သံသယရှိသူများလည်း ရှိနေကြောင်း၊ ၎င်းတို့အနက် ထိုင်းနှင့်မြဝတီမြို့တွင် အပန်းဖြေစခန်း ဖွင့်ထားသည့် ကုမ္ပဏီတစ်ခုအတွက် အလုပ်လုပ်ပေးနေ သော ထိုင်းနိုင်ငံသား ၂ ဦးလည်း ပါဝင်ကြောင်း DSI သတင်းရင်းမြစ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

DSI သည် လူမှောင်ခိုကူးမှုဆိုင်ရာ တရားစွဲဆိုရေးဌာနတွင် အစိုးရရှေ့နေများနှင့် အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ပြီးသော် လည်း ဖမ်းဝရမ်းအသစ်များ ထုတ်ရန်အတွက် တောင်းဆိုရခြင်း မရှိသေးကြောင်း DSI ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ရဲမှူး ဝေါ်ရန်နန် သီရိလမ် (Worranan Srilum) က ပြောကြားခဲ့သည်။

“မကြာသေးခင်က တာ့ခ်ပြည်နယ် မဲဆောက်ခရိုင်နဲ့ မျက်နှာချင်းဆိုင်မှာရှိတဲ့ မြဝတီမြို့က ဟန်ရှန်း (Heng Sheng) ကာစီနိုရုံထဲက ကျားဖြန့်စင်တာ တစ်ခုကနေ အိန္ဒိယနိုင်ငံသား ၇ ဦးကို ထိုင်းအာဏာပိုင်တွေက ကယ်တင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်”ဟု DSI သတင်းရင်းမြစ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်