CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃

ကာစီနိုဖျော်ဖြေရေး လုပ်ငန်းစီမံကိန်းကို တရားဝင်ခွင့်ပြုခြင်းသည် ဒုစရိုက်မှုများ မြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping)က ထိုင်းအစိုးရကို သတိပေးခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်အတွင်း တရုတ်သို့ သွားရောက်ခဲ့သည့် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်(Paetongtarn Shinawatra)နှင့် တွေ့ဆုံစဉ် သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်က သတိပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ပေတုန်တန်သည် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၁ ရက်က အစိုးရအိမ်တော်တွင် သတင်းထောက်များနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ချိန်က ၎င်း၏ တရုတ်ခရီးစဉ်အတွင်း ကာစီနိုရုံ စီမံကိန်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး ရှီကျင့်ဖျင်နှင့် ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ရှီသည် ကာစီနိုရုံများကို တရားဝင်ခွင့်ပြုမည့် စီမံကိန်းနှင့် ပတ်သက်သည့် အချက်အလက်များကို မေးမြန်းခဲ့ သည်ဟု ပေတုန်တန်က ဆိုသည်။

ထိုစီမံကိန်းကို ဟိုတယ်များ၊ စားသောက်ဆိုင်များနှင့် အခြား ဖျော်ဖြေရေး အစီအစဉ်များနှင့် ပေါင်းစပ်ရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း၊ ကာစီနိုရုံများသည် ဖျော်ဖြေရေး အဆောက်အအုံဝင်း၏ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်း အောက်တွင်သာ ရှိလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပေတုန်တန်က ရှီကို ရှင်းပြခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

တရုတ်ပြည်မကြီးတွင် လောင်းကစားလုပ်ငန်းသည် တရားမဝင်ဘဲ ထိုင်းနိုင်ငံတွင်လည်း တင်းကျပ်သည့် ဥပဒေများဖြင့် ထိန်းချုပ်ထားသည်။

 ပေတုန်တန်ကို တွေ့ရစဉ်

သမ္မတရှီက ကာစီနိုရုံများကို တရားဝင် ခွင့်ပြုပေးခြင်းသည် လူမှုရေးပြဿနာများ ပေါ်ပေါက်လာနိုင်သည့် အကြောင်းကို သတိပေးခဲ့ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ကာစီနိုရုံများကို တရားဝင်ခွင့်မပြုမီ နောက်ထပ် လေ့လာမှုများ ပြုလုပ်မည်ဟု ရှင်းပြခဲ့ရကြောင်း ပေတုန်တန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ကာစီနိုရုံများကို တရားဝင်ခွင့်ပြုမည့် အစီအစဉ်သည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် စက်တင်ဘာ ၁၂ ရက်တွင် ပေတုန်တန်က လွှတ်တော်၌ ချပြခဲ့သည်။

ထိုအစီအစဉ်သည် ဖြူးထိုင်းပါတီ ဦးဆောင်သည့် အစိုးရအဖွဲ့၏ မူဝါဒများထဲမှ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။

လောင်းကစား လုပ်ငန်းများနှင့် ဆက်စပ်လှုပ်ရှားမှုကို ရာဇဝတ်မှုများအဖြစ် သတ်မှတ်ခြင်းသည် တရားမဝင် မြေအောက် လုပ်ငန်းများအဖြစ် ဆက်လက် တည်ရှိနေနိုင်သဖြင့် ထိုလုပ်ငန်းများကို တရားဝင် ခွင့်ပြုပေးလိုက် ခြင်းဖြင့် နိုင်ငံအတွက် ဝင်ငွေများ ရှာဖွေနိုင်ကြောင်း ဖြူးထိုင်းပါတီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဇန်နဝါရီ ၁၃ ရက်တွင် အစိုးရအဖွဲ့က ကာစီနိုရုံများနှင့် လောင်းကစား လုပ်ငန်းများကို တရားဝင် ခွင့်ပြုပေးမည့် ဥပဒေမူကြမ်းအား မူအရ အတည်ပြုခဲ့သဖြင့် နောက်တဆင့်ကို ဆက်လက် အကောင်အထည်ဖော်ရန် လမ်းပွင့် သွားခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃

မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံပိုင် မီဒီယာက ဂါဇာဒေသကို လွှဲပြောင်းရယူပြီး ပါလက်စတိုင်းများကို ရွှေ့ပြောင်းနေရာ ချထားပေးမည်ဟု အဆိုပြုခဲ့သည့် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ ပြောကြားချက်ကို မြောက်ကိုရီးယားက ရှုတ်ချခဲ့ ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်သည် ဓားပြတိုက်နေကြောင်း မြောက်ကိုရီးယားက စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ထိုအဆိုပြုချက်ကြောင့် ပါလက်စတိုင်းများသည် ဘေးကင်းလုံခြုံစွာနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာ နေထိုင်ရေးအတွက် မျှော်လင့်ချက်များကို မှေးမှိန်စေခဲ့သည်ဟု မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံပိုင် KCNA သတင်းအေဂျင်စီက ဖော်ပြခဲ့ပြီး ထရမ့်ကိုမူ တိုက်ရိုက်အမည်တပ် ပြောဆိုခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

“အမေရိကန်ရဲ့ ကြေညာချက်ကြောင့် ကမ္ဘာကြီးဟာ အခုဆိုရင် ပွက်ပွက်ဆူနေတဲ့ ယာဂုအိုးကြီးတစ်လုံးလို ဖြစ်နေပါပြီ” ဟု KCNA က ဖော်ပြခဲ့သည်။

KCNA ၏ ထုတ်ပြန်ချက်သည် ဂါဇာဒေသခံများကို ဂါဇာမှဖယ်ရှားပြီး စစ်ပွဲကြောင့် ကြေမွနေသည့် ဂါဇာကို အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ၏ လှပသော အပန်းဖြေကမ်းခြေအဖြစ် ဖန်တီးသွားမည်ဆိုသည့် ထရမ့်၏ အံ့အား သင့်ဖွယ် ကြေညာချက်အား ရည်ရွယ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

စစ်ပွဲကြောင့် ကြေမွနေတဲ့ ဂါဇာဒေသကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် ပနားမားတူးမြောင်းနှင့် ဂရင်းလန်းကျွန်းတို့ကို လွှဲပြောင်းရယူလိုပြီး မက္ကဆီကို ပင်လယ်ကွေ့၏ အမည်အား အမေရိကပင်လယ်ကွေ့ဟု အမည်ပြောင်းလဲလိုသည့် ထရမ့်အစိုးရအဖွဲ့ကို KCNA က ဝေဖန်ခဲ့သည်။

“အမေရိကန်အနေနဲ့ ယုတ္တိမရှိတဲ့ အိမ်မက်ကနေ နိုးထသင့်နေပါပြီ။ အခြားနိုင်ငံတွေရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာနဲ့ အချုပ်အခြာ အာဏာကို ထိပါးနေတဲ့ လုပ်ရပ်ကိုလည်း ရပ်တန်းက ရပ်သင့်နေပါပြီ” ဟု KCNA က ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး အမေရိကန် ကို ကြမ်းကြုတ်ရက်စက်သည့် ဓားပြဟု ခေါ်ဆိုခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် ၎င်း၏ ပထမသက်တမ်းအတွင်း မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန် (Kim Jong Un) နှင့် အစည်းအဝေးများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအရ အဆင်ပြေခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် မကြာသေးမီကလည်း ကင်မ်နှင့် နောက်တစ်ကြိမ် အဆက်အသွယ် လုပ်သွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သော် လည်း မြောက်ကိုရီးယားကမူ ထရမ့်၏ ဒုတိယသက်တမ်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး မှတ်ချက် အနည်းငယ်သာ ပြောကြားခဲ့ သည်။

ထို့ပြင် မြောက်ကိုရီးယားသည် အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏ မဟာမိတ်များ၏ လှုပ်ရှားမှုများကို ဆိုးရွားသည့် လုံခြုံရေး ခြိမ်းခြောက်မှုအဖြစ် ရှုမြင်ထားသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

နယူးယောက်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂

အမေရိကန်က ကုလသမဂ္ဂ၏ ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအစီအစဉ် (WFP) အတွက် အစားအစာ လှူဒါန်းမှုအား  ရပ်နားထားမှုကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်း လိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် WFP အား အစားအစာ လှူဒါန်းမှုများ ဆိုင်းငံ့ထားမှုသည် အဆုံးသတ်သွားပြီဖြစ်ပြီး လက်ရှိတွင် စားနပ်ရိက္ခာ မက်ထရစ်တန်ချိန် ၅၀၀,၀၀၀ သင်္ဘောများပေါ်တွင်ရှိနေပြီး ထိုရိက္ခာများကို ပို့ဆောင်ရမည့် အခြေအနေသည် သောင်မတင်ရေမကျ အခြေအနေ၌ ရှိနေကြောင်း WFP က ပြောကြားခဲ့သည်။

မကြာသေးမီက အမေရိကန်လယ်သများထံမှ Title II ရန်ပုံငွေဖြင့် ဝယ်ယူခဲ့သည့် အစားအစာ အကူအညီများ ယာယီရပ်ဆိုင်းမှုကို ပယ်ဖျက်လိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း အတည်ပြုနိုင်သည်ဟု WFP က X လူမှုမီဒီယာတွင် ဖေဖော်ဝါရီ ၉ ရက်က ရေးသားခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် တည်ဆဲ USAID သဘောတူညီချက်များအရ အစားအစာ ဝယ်ယူမှုနှင့် ဖြန့်ချိမှုများကို ပြန်လည် လုပ်ဆောင်ခွင့် ရရှိပြီဟုလည်း WFP က ရေးသားခဲ့သည်။

ပုံစာ- WFP က စားနပ်ရိက္ခာ ထောက်ပံ့ပေးရန် ကားများဖြင့် လာနေကြစဉ်

အမေရိကန်သည် အရေးပေါ် စားနပ်ရိက္ခာ ကူညီထောက်ပံ့မှုတွင် ကန့်သတ်ချက်များ လျှော့ပေါ့ပေးခဲ့သည့်တိုင် လှူဒါန်းမည့် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် အမေရိကန် လယ်သမားများ ထုတ်လုပ်သည့် စားနပ်ရိက္ခာများကို ဝယ်ယူခွင့် ဆိုင်းငံ့ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်  (Donald Trump) သည် ၎င်း၏ "အမေရိကန် ပထမ" နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒနှင့် ကိုက်ညီမှု ရှိ/ မရှိ လေ့လာရန်အတွက် ပြည်ပကူညီထောက်ပံ့မှုများကို ရက်ပေါင်း ၉၀ ကြာ ဆိုင်းငံ့ခဲ့ပြီးနောက် WFP အတွက် အစားအစာ လှူဒါန်းမှုများကို ဆိုင်းငံ့ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

သို့သော် ယခုအခါတွင် ထိုဆိုင်းငံ့မှုကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်း ပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အခြားဆိုင်းငံ့ခံခဲ့ရသည့် အစိုးရထောက်ပံ့ကြေး အစီအစဉ်အချို့သည် အမေရိကန်က အခြားနိုင်ငံများကို စားနပ်ရိက္ခာ အကူအညီပေးရေးနှင့် ပတ်သက်သည့် Food for Peace Title II  စီမံကိန်းအောက်တွင် ပါဝင်နေသည့် အစီအစဉ်များဖြစ်သည်။

ထို Food for Peace Title II စီမံကိန်းသည် နှစ်စဉ် အမေရိကန်၏ စားနပ်ရိက္ခာ လှူဒါန်းမှုတန်ဖိုး ဒေါ်လာ ၂ ဘီလျံခန့်ကို သုံးစွဲခဲ့သည်။

 Source: အေပီ

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂

NSCN-K/AM (Ang Mai-Mulatonu)အဖွဲ့က နာဂလူထု၏ ပြင်းပြသော ရည်မှန်းချက်ကို ဖော်ဆောင်ပေးသည့် အနေဖြင့် အိန္ဒိယအစိုးရနှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး လုပ်ငန်းစဉ်ကို ပါဝင်လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း ဖေဖော်ဝါရီ ၉ ရက် က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု Eastern Mirror သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အိန္ဒိယ-နာဂ-မြန်မာ နိုင်ငံရေးပြဿနာကို ဖြေရှင်းရန် လုပ်ငန်းစဉ်ကို သွက်လက် မြန်ဆန်စေရန်နှင့် ဆွေးနွေး ညှိနှိုုင်းမှုများအတွက် အထောက်အကူ ဖြစ်စေသည့် အခြေအနေအား ဖန်တီးရန် လုပ်ဆောင်နေကြောင်းလည်း NSCN-K/AM (Ang Mai-Mulatonu) အဖွဲ့က ပြောကြားခဲ့သည်။

အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ဖြစ်မြောက်စေလိုသည့် လူထု၏ ဆန္ဒကို ဖြည့်ဆည်းရန် ရည်မှန်းချက်နှင့်အတူ ထိုရည်မှန်း ချက်ကို အကောင်အထည်ဖော်ရာတွင် NSCN သည် အိန္ဒိယအစိုးရ၏ ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် အစည်းအဝေးများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်းလည်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဒေသတွင်း ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများနှင့် သွေးထွက်သံယို ဖြစ်မှုများကို တားဆီးပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကို အရှိန်အဟုန်မြှင့်တင်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ကြောင်းလည်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပုံစာ- NSCN-K/AM အဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုအချိန်အတောအတွင်း NSCN က နာဂအချုပ်အခြာအာဏာကို ထိန်းသိမ်းရန် စုပေါင်းလုပ်ဆောင်နေချိန်တွင် နာဂလူမျိုးများအနေဖြင့် မိမိတို့အား ထောက်ခံပေးရန်နှင့် ငွေကြေး အကူအညီများ ပေးရန်လည်း မေတ္တာရပ်ခံခဲ့ သည်။

ထိုအကြောင်းအရာကို  Dimapur(ဒီမာပူ)၊ Niuland(နွီလန်)နှင့် Chümoukedima (ချူမောက်ကီမာ) ခရိုင်များ အတွက် တာဝန်ယူရသည့် ministry of Chaplee affairs ဝန်ကြီးဌာနနှင့် လက်ထောက်အတွင်းရေးမှူး ကန်ရှီလန်း (Kangxi Lang)တို့အား အကြောင်းကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

နာဂအမျိုးသားဆိုရှယ်လစ်ကောင်စီ-ကပ္ပလန်/အန်းမိုင်(NSCN-K/AM)အဖွဲ့သည် NSCN-K/YA အဖွဲ့ကနေ ၂၀၂၃ ခုနှစ်က ခွဲထွက်ရေး ထူထောင်ခဲ့သော နာဂလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဖြစ်သည်။

ထိုနာဂလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့သည် မြန်မာဘက်ခြမ်းတွင် အခြေစိုက်ရေး စစ်ရေးလှုပ်ရှားလျက်ရှိသည်။

Source: Eastern Mirror

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ ထိပ်သီးအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်များက ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း ရုရှား-ယူကရိန်း စစ်ပွဲ အဆုံးသတ်ရေးကို ဆွေးနွေးမည့် မြူးနစ်လုံခြုံရေးညီလာခံတွင် ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskyy) နှင့် တွေ့ဆုံသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယူကရိန်းနှင့် ရုရှားနိုင်ငံဆိုင်ရာ ထရမ့်၏ အထူးသံတမန်ဖြစ်သည့် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်း ကိတ်သ် ကဲလော့ဂျ် (Keith Kellogg) က နှစ်စဉ်ကျင်းပသည့် မြူးနစ်လုံခြုံရေးညီလာခံအတွင်း ယူကရိန်းအရေးကို အသေးစိတ်ဆွေးနွေးရန် အိမ်ဖြူတော်က ပြင်ဆင်နေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန် ဒုတိယသမ္မတ ဂျေဒီ ဗန့်စ် (JD Vance) ၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကို ရူဘီယို (Marco Rubio) နှင့် ကဲလော့ဂျ်တို့က ဂျာမနီတွင် ပြုလုပ်မည့် မြူးနစ်လုံခြုံရေးညီလာခံကို တက်ရောက်မည်ဖြစ်ပြီး ဇာလန်းစကီးနှင့် ပြုလုပ်မည့် ဆွေးနွေးပွဲများ၌ ပါဝင်ဆွေးနွေးမည်ဖြစ်သည်။

ပုံစာ- ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးကို တွေ့ရစဉ်

“လုပ်ငန်းစဉ်က ဘယ်လို အလုပ်ဖြစ်မလဲဆိုတာကို သိထားမယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့ တွေ့ဆုံချိန်မှာ ဇာလန်စကီး ဘက်က ကောင်းကောင်း ပြင်ဆင်လာနိုင်ပါလိမ့်မယ်” ဟု ကဲလော့ဂျ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ထရမ့်ကလည်း သူသည် ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း ဇာလန်းစကီးနှင့် စကားပြောဆိုဖွယ် ရှိကြောင်း ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

မြူးနစ်လုံခြုံရေးညီလာခံကို အသုံးချပြီး နိုင်ငံတကာခေါင်းဆောင်များ စုရုံးရောက်ရှိလာစေရန်နှင့် ရုရှားကို တွန်းလှန် တိုက်ခိုက်နေသည့် ယူကရိန်းအား ကူညီထောက်ပံ့မှုများပေးနေသော ဥရောပနိုင်ငံများ၏ ကူညီ ထောက်ပံ့မှုကို ပိုမိုမြှင့်တင်ရန် လုပ်ဆောင်သွားလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ထရမ့်နှင့် အမေရိကန်အစိုးရအရာရှိများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ပုံစာ- အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ်

ကဲလော့ဂျ်က ၎င်းနှင့် အမေရိကန် အရာရှိများသည် ယူကရိန်းအရေးကို ဆွေးနွေးရန် ဝါရှင်တန်တွင် ဥရောပ သံတမန်များနှင့်လည်း အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် မြူးနစ်တွင် ပြုလုပ်မည့် ဆွေးနွေးမှုများသည် ထရန့်၏ ထိပ်သီး လက်ထောက်များအတွက် အမေရိကန် အစိုးရအဖွဲ့၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒ အလားအလာ၊ စစ်ပွဲအပေါ် ချဉ်းကပ်မှုတို့နှင့် ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတကာကို ချပြနိုင်မည့် ကြီးမားသည့် အခွင့်အလမ်းတစ်ခု ဖြစ်လာမည်ဖြစ်သည်။

ထရမ့်ကမူ အမေရိကန်သည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွက် ငွေကြေး အလွန်သုံးစွဲနေကြောင်းနှင့် ဥရောပနိုင်ငံများသည် ယူကရိန်းကို ထောက်ပံ့သင့်သလောက် ထောက်ပံ့ခဲ့ခြင်းမရှိကြောင်း ဝေဖန်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဥရောပနိုင်ငံများ အနေဖြင့် ယူကရိန်းကို အကူအညီပေးခဲ့သည့် အမေရိကန်၏ ငွေကြေးသုံးစွဲမှုများအား ပြန်ပေးသင့်ကြောင်းလည်း ထရမ့်က တောင်းဆိုခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဒါကာ၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဝန်ကြီးချုပ် ရှိတ်ဟာစီနာကို ဖြုတ်ချခဲ့သည့် ကျောင်းသားများသည် နိုင်ငံရေးလောထဲသို့ ဝင်ရောက်လာနေသည်ဟု Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ် နှစ်လယ်ပိုင်းက ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် ကျောင်းသားများဦးဆောင်သည့် ဆူပူအုံကြွမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ဝန်ကြီးချုပ် ရှိတ်ဟာစီနာ (Sheikh Hasina) သည် နိုင်ငံအတွင်းမှ ထွက်ပြေးခဲ့ကာ အစိုးရအဖွဲ့ ပြုတ်ကျခဲ့သည်။

ထိုဆူပူအုံကြွမှုများသည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ဇူလိုင်လ အစောပိုင်းက စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားများသည် အစိုးရ အလုပ်အကိုင်များ၏ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ၁၉၇၁ ခုနှစ် လွတ်လပ်ရေး စစ်ပွဲတွင် ပါဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သူများ၏ သားစဉ်မြေးဆက်များအတွက် သီးသန့်လျာထားသည့် အလုပ်အကိုင် ခွဲတမ်း ချသည့်စနစ်ကို ဆန့်ကျင်သည့် အနေဖြင့် ဆန္ဒပြခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုစနစ်သည် ခေတ်မမီတော့ဘဲ တရားမျှတခြင်းမရှိကာ များပြားသည့် လူဦးရေအတွက် အခွင့်အလမ်းများကို ကန့်သတ်ထားခြင်းဖြစ်သည်ဟု ကျောင်းသားအများစုက ရှုမြင်ခဲ့ကြသည်။

ပုံစာ- ငြိမ်းချမ်းရေး နိုဘယ်ဆုရှင် မိုဟာမက် ယူနွတ်ကို တွေ့ရစဉ်

ဆန္ဒပြမှုများကို လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များနှင့် ဟာစီနာ၏ အာဏာရ  Awami League ပါတီမှ ကျောင်းသားအဖွဲ့ ဖြစ်သည့်  Bangladesh Chhatra League တို့က အင်အားသုံးဖြိုခွင်းချိန်တွင် ဆန္ဒပြမှုများ ပိုမိုပြင်းထန်လာပြီး ဆူပူအုံကြွမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

ထိုဆူပူအုံကြွမှုအတွင်း လူပေါင်း ၁၅၀ ထက်မနည်း သေဆုံးကာ ဒါဇင်နှင့်ချီ ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရကြောင်း မီဒီယာများက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဝန်ကြီးချုပ် ဟာစီနာသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၅ ရက်တွင် ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်သွားခဲ့သည်။

ထို့နောက် ငြိမ်းချမ်းရေး နိုဘယ်ဆုရှင် မိုဟာမက် ယူနွတ် (Muhammad Yunus) ဦးဆောင်သည့် ကြားဖြတ်အစိုးရ အဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။

ထိုကြားဖြတ်အစိုးရအဖွဲ့အတွင်း ဆန္ဒပြမှုကို ဦးဆောင်ခဲ့သည့် ကျောင်းသားခေါင်းဆောင်အချို့သည် အဓိက ရာထူးနေရာများတွင် ခန့်အပ်ခံခဲ့ရသည်။

ဥပမာပြရပါက ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတိုက်ဖျက်ရေး ကျောင်းသားများ လှုပ်ရှားမှုအမည်ရှိ ဆန္ဒပြမှုကို ဦးဆောင်ခဲ့သည့် ကျောင်းသားခေါင်းဆောင် နာဟစ် အစ္စလာမ် (Nahid Islam) သည် ဆက်သွယ်ရေး၊ သတင်းအချက်အလက် နည်းပညာရေးရာ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ် ခန့်အပ်ခံခဲ့ရသည်။

ပုံစာ- ဆန္ဒပြသူများကို တွေ့ရစဉ်

ထိုကျောင်းသားခေါင်းဆောင်များသည် နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်နေသည့် ယာယီအစိုးရအဖွဲ့တွင် တက်ကြွစွာ ပါဝင်နေပြီး ၎င်းတို့ ဆန့်ကျင်ခဲ့သည့် စနစ်များကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ ပြုလုပ်ရန် ရည်ရွယ်လုပ်ဆောင်နေသည်။

ရွေးကောက်ပွဲများ မကျင်းပမီ ပြည့်စုံကျယ်ပြန့်သည့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ ပြုလုပ်ရန် လိုအပ်ကြောင်းကို ကြားဖြတ်အစိုးရအဖွဲ့အတွင်းရှိ ကျောင်းသားခေါင်းဆောင်များက အလေးထား ပြောဆိုနေကြသည်။

ထို့ကြောင့် အဂတိလိုက်စားမှု ဖြစ်စေသည့် စနစ်များကို ဖျက်သိမ်းခြင်း၊ မျှတသည့် စနစ်များကို ဖော်ဆောင်ခြင်း တို့ကို ပြုလုပ်နေသည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ကျောင်းသားများ၏ ဆန္ဒပြမှုသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ပထမဆုံး အောင်မြင်သည့် Gen Z တော်လှန်ရေး အဖြစ် သုံးနှုန်းဖော်ပြခံခဲ့ရပြီး နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းများတွင် လူငယ်တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ၏ အဓိကကျသည့် အခန်းကဏ္ဍတွင် ပါဝင်နေသည်ကို နောက်ထပ်တစ်ကြိမ် မီးမောင်းထိုးပြသရာ ရောက်ခဲ့သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၁

ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်ရှိ ကျားဖြန့်စင်တာများကို နှိမ်နင်းရာတွင် ကူညီပေးရန် မြန်မာနိုင်ငံရှိ အဖွဲ့အစည်းများအား ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်(Thaksin Shinawatra) က တိုက်တွန်းခဲ့ကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့ သည်။

ထိုကျားဖြန့်စင်တာများကို နှိမ်နင်းပြီးချိန်တွင် ထိုင်းက မြန်မာနယ်စပ် ဒေသများသို့ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများနှင့် အင်တာနက်လိုင်းများ ပြန်လည်ထောက်ပံ့ပေးမည်ဟုလည်း သက်ဆင်က ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ၊ လူမျိုးစု ပဋိပက္ခများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရပြီး လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အချို့သည် ကျားဖြန့်စင်တာများနှင့် မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှုများမှ ရန်ပုံငွေများ ရရှိနေကြောင်း သက်ဆင်က ပြောသည်။

“အမြစ်ပြတ် မချေမှုန်းနိုင်မခြင်း ဒီပြဿနာက ပြီးဆုံးသွားမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ မြန်မာနိုင်ငံက အဖွဲ့အစည်းတွေ အနေနဲ့လည်း ကျားဖြန့်ဂိုဏ်းတွေကို ထောက်ပံ့မပေးသင့်ဘူးဆိုတာ နားလည်ရပါမယ်”ဟု သက်ဆင်က ပြောကြား ခဲ့သည်။

 မြန်မာက ဖမ်းဆီးထားတဲ့ ကျားဖြန့်ဂိုဏ်းကိုတွေ့ရစဉ်

“အဲဒီ ကျားဖြန့်တွေကို အမြစ်ပြတ် ချေမှုန်းလိုက်မယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့ကလည်း မြန်မာနိုင်ငံကို လျှပ်စစ်ဓာတ်အား နဲ့ အင်တာနက်တွေ ပြန်လည်ထောက်ပံ့ပေးသွားမှာပါ”ဟု သမီးဖြစ်သူ ဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra) ဦးဆောင်သည့် အာဏာရဖြူးထိုင်းပါတီကို နောက်ကွယ်မှ ကြိုးကိုင်နေသည်ဟု ယူဆခံထားရသော သက်ဆင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံမှ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ဖြတ်တောက်မှုကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသည် လာအိုနိုင်ငံထံမှ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများ ဝယ်ယူရန် ပြင်ဆင်နေသည်။

သက်ဆင်ကမူ မြန်မာသို့ လောင်စာဆီ ထောက်ပံ့မှု ဆိုင်းငံ့ခြင်းသည် မီးစက်များတွင် အသုံးပြုပြီး လျှပ်စစ် ဓာတ်အား ရယူမည့်အရေးကို တားဆီးရန်ဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ထိုင်း၏ ဆာ ကေအို (Sa Kaeo) ပြည်နယ်နှင့် နယ်စပ်ချင်း ထိစပ်နေသည့် ကမ္ဘောဒီးယား၏ ပွိုင်ပက် (Poipet) မြို့ရှိ အဆောက်အအုံတစ်ခု၏ ၂၅ ထပ်တွင် ကျားဖြန့်စင်တာရှိကြောင်း သတင်းရရှိထားသည်ဟု သက်ဆင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

“ကျနော်တို့အနေနဲ့ ကမ္ဘောဒီးယားနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရပါမယ်။ အဲဒီအဆောက်အအုံ ပိုင်ရှင်က ဘယ်သူလဲဆို တာ ကျနော်တို့ သိပါတယ်။ သူက ထိုင်းနိုင်ငံသား ခံယူထားပါတယ်။ အချိန်တန်ရင်တော့ သူ့ရဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံသား ခံယူမှုကို ရုပ်သိမ်းသွားမှာပါ”ဟု သက်ဆင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဟောင်ကောင်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၁

တရုတ်၏ နျူကလီးယား ရေငုပ်သင်္ဘောသည် တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် ဘုရင်ဖြစ်လာသည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်စစ်တပ်ကို ကမ္ဘာ့အင်အား အကြီးဆုံးစစ်တပ်အဖြစ် ထူထောင်လိုသည့် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် ( Xi Jinping) ၏ အစီအစဉ်များအရ တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(PLA)သည် ဆယ်စုနှစ်တစ်စုနီးပါး အတွင်း စစ်အင်အားကို မြှင့်တင်ခဲ့သည်။

တရုတ်၏ လက်နက်စနစ်များကို အမျိုးအစားအလိုက် စောင့်ကြည့်သင့်သလို တရုတ်ရေတပ်၏ ရေငုပ်သင်္ဘောများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမှုကိုလည်း စောင့်ကြည့်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်သည် တောင်တရုတ်ပင်လယ်ပြင်၏ ရေအောက်ဘက်တွင် လက်နက်အပြည့်အဝ တပ်ဆင်ထားသည့် ရေငုပ်သင်္ဘောများဖြင့် လှုပ်ရှားမောင်းနှင်လျက်ရှိသည်။

ထိုရေငုပ်သင်္ဘောများ၏ အထူးတာဝန်မှာ အမေရိကန် အပါအဝင် တရုတ်၏ ဖြစ်လာနိုင်ခြေရှိသည့် ရန်သူများ၏ နျူကလီးယား ရန်စမှုများကို ဖြေရှင်းရန်နှင့် တရုတ်အား ရန်စပါက နောက်ဆက်တွဲ ဆိုးကျိုးများနှင့် ရင်ဆိုင်ရမည် ကို ပြသရန်ဖြစ်သည်။

တရုတ်ရေငုပ်သင်္ဘော ဒီဇိုင်းကို တွေ့ရစဉ်

Type 094 နျူကလီးယား ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်တပ် ရေငုပ်သင်္ဘောသည် တရုတ်၏ ကြီးမားသည့် အောင်မြင်မှုတစ်ခု ဖြစ်ပြီး အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကမူ ထိုရေငုပ်သင်္ဘောသည် တရုတ်၏ ပထမဆုံး ပင်လယ်ပြင် အခြေစိုက် နျူကလီးယား အခြိမ်းအခြောက် အဟန့်အတား (sea-based nuclear deterrent) ဖြစ်သည်ဟု သုံးနှုန်းဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်သည် JL-2 ဒုံးကျည်များနှင့် JL-3 ဒုံးကျည်များ ပစ်လွှတ်နိုင်သည့် Type 094 နျူကလီးယား ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည် တပ် ရေငုပ်သင်္ဘော ခြောက်စင်းဖြင့် လည်ပတ်နေသည်။

ထိုဒုံးကျည်များသည် တရုတ်၏ ကမ်းရိုးတန်းမှ ပစ်လွှတ်မည်ဆိုပါက အမေရိကန်၏ နယ်နိမိတ်အထိ ရောက်ရှိနိုင် သည်ဟုဆိုသည်။

ထို့ကြောင့် အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏ မဟာမိတ်များက ပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားနေသည့် တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်း ကင်းလှည့်နေသည့် ထိုရေငုပ်သင်္ဘောများကို  အနီးကပ်စောင့်ကြည့်နေသည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ဇွန်လအတွင်းကလည်း Type 094 ဟု ယူဆရသည့် တရုတ်ရေငုပ်သင်္ဘော တစ်စင်းသည် ထိုင်ဝမ် ရေလက်ကြားတွင် ရေမျက်နှာပြင်ပေါ်သို့ ထွက်ပေါ်လာခဲ့သဖြင့် မီဒီယာများ၌ ခေါင်းကြီးပိုင်းသတင်းများ ဖြစ်ခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀

ထိုင်းနိုင်ငံမှ ထောက်ပံ့သည့် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများ ဖြတ်တောက်ခံရမှုကြောင့် တာချီလိတ်လျှပ်စစ်ဓာတ်အား အာဏာပိုင်အဖွဲ့သည်  မြို့တွင်းရှိ စားသောက်ဆိုင်များနှင့် ဟိုတယ်များကို ထောက်ပံ့ပေးထားသော လျှပ်စစ် ဓာတ်အားကို ယာယီ လျှော့ချနေရကြောင်း The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပင်မ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ဖြန့်ဖြူးသည့်စနစ်မှ ဓာတ်အားထုတ်လွှတ်မှုသည် လျော့ကျခဲ့သဖြင့် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား သုံးစွဲမှုကို လုံလောက်မှုရှိစေရန်အတွက် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများကို ယာယီလျှော့ချမည်ဟု တာချီလိတ် လျှပ်စစ် ဓာတ်အားကော်မတီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ကော်မတီသည် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများကို အများအပြား အသုံးပြုလေ့ရှိသည့် စားသောက်ဆိုင်များနှင့် ဟိုတယ်များအတွက် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားဖြန့်ဖြူးမှုကို ယာယီလျှော့ချပေးမည်ဖြစ်ပြီး မကြာမီ အချိန်အတွင်း လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများကို ပုံမှန်အနေအထားအတိုင်း ပြန်လည်ထောက်ပံ့ပေးမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ ဘာသာရေး၊ အစိုးရဌာနများ၊ ကုန်ထုတ်လုပ်ရေးစက်ရုံများ၊ ဘဏ်များ၊ အင်တာနက် ဝန်ဆောင်မှုကုမ္ပဏီများကိုမူ ပုံမှန်အတိုင်း လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများ ထောက်ပံ့ပေးမည်ဟု ကော်မတီ က ကြေညာခဲ့သည်။

 တာချီလိတ်မြို့ရှိ ဟိုတယ်ကို တွေ့ရစဉ်

လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများ အလေအလွင့် မဖြစ်စေရန်အတွက် မရှိမဖြစ် လိုအပ်သည့် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ပမာဏကို သာ အသုံးပြုခြင်းအားဖြင့် အကူအညီ ပေးသွားမည်ဟုလည်း ကော်မတီက ကြေညာခဲ့သည်။

တာချီလိတ်မြို့တွင် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများ ပြတ်တောက်မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ထိုကော်မတီ၏ မှတ်ချက်ကို တောင်းခံရန် ဆက်သွယ်ခဲ့သော်လည်း တုန့်ပြန်ခြင်းမရှိသေးပေ။

ဒေသခံမီဒီယာများ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ထိုင်းဘက်မှ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများ ဖြတ်တောက်လိုက်ချိန်တွင် တာချီလိတ်မြို့သည် လာအိုနိုင်ငံထံမှ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများကို ဝယ်ယူနေကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ်ဒေသတွင် ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းများကို တိုက်ဖျက်ရန်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံ၏ နယ်စပ်ဒေသ ၅ နေရာကို လျှပ်စစ်ဓာတ်အားနှင့် အင်တာနက်လိုင်းများ ထောက်ပံ့မှုကို ဖြတ်တောက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထိုင်း ဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ်(Paetongtarn Shinawatra) က ပြောကြားခဲ့သည်။

လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများ ဖြတ်တောက်ခံရသည့် မြန်မာနယ်စပ်မြို့များထဲတွင် မြဝတီ၊ ဘုရားသုံးဆူ၊ မိုင်းတုံနှင့် တာချီလိတ်မြို့များ ပါဝင်ခဲ့သည်။

Source: The Nation