CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇူလိုင် ၂၂

ယူအေအီးနိုင်ငံတွင် သောင်တင်နေသည့် အာဖဂန်နိုင်ငံသားများကို ကူညီပေးမည်ဟု အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump)က ဇူလိုင် ၂၀ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယူအေအီး အစိုးရအဖွဲ့သည် အာဖဂန်နိုင်ငံသားများကို နေရပ်ပြန်ပို့သည့် လုပ်ငန်းစဉ်ကို စတင်လုပ်ဆောင်နေပြီး အမေရိကန်ကလည်း ထိုလုပ်ငန်းစဉ်အတိုင်း လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ အတွင်းစည်း သတင်းများအရ သိရသည်။

အမေရိကန်၏ လုံခြုံရေး မဟာမိတ်ဖြစ်သည့် ယူအေအီးသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်က အာဖဂန်မှ ယူအေအီးသို့ ရောက်ရှိ လာသော ထောင်နှင့်ချီသည့် အာဖဂန်နိုင်ငံသားများကို ယာယီလက်ခံထားရှိရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။

ထိုအာဖဂန်နိုင်ငံသားများသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လက အမေရိကန် ထောက်ခံပေးထားသည့် အစိုးရအဖွဲ့ ပြုတ်ကျခဲ့ပြီး တာလီဘန်များ အာဏာရလာခဲ့ပြီးနောက် နိုင်ငံအတွင်းမှ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင် ခဲ့သူများဖြစ်သည်။

အာဖဂန်သားတွေကိုတွေ့ရစဉ်

နောက်ပိုင်း နှစ်များအတွင်း အာဖဂန်နိုင်ငံသား ၁၇,၀၀၀ ခန့်သည် ယူအေအီးနိုင်ငံ၏ လူသားချင်း စာနာထောက် ထားမှုဆိုင်ရာမြို့ဟု လူသိများသည့် အဘူဒါဘီ (Abu Dhabi) မြို့၏ စခန်းတစ်ခုတွင် နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။

လက်ရှိ အချိန်တွင် ယူအေအီးနိုင်ငံ၌ ကျန်ရှိသည့် အာဖဂန်နိုင်ငံသား ၃၀ ကျော်သည် ၎င်းတို့၏ အနာဂတ်များ မရေရာမှုနှင့်အတူ ယူအေအီးမှာ သောင်တင်နေကြသည်။

မီဒီယာများ၏ ဖော်ပြချက်အရ ယူအေအီး အရာရှိများသည် အာဖဂန်ဒုက္ခသည် အချို့ကို တာလီဘန် အာဏာပိုင် များထံ လွှဲပြောင်းပေးအပ်ရန် ပြင်ဆင်နေသည်ဟု ဆိုသည်။

"ကျနော် သူတို့ကို ကယ်တင်သွားမှာပါ။ အခုကစပြီးတော့ပေါ့" ဟု ထရမ့်က ၎င်း၏ Truth Social လူမှုမီဒီယာတွင် ဇူလိုင် ၂၀ ရက်က ရေးသားခဲ့သည်။

ဇူလိုင် ၁၀ ရက်က အဘူဒါဘီမြို့ရှိ အမေရိကန် အရာရှိများနှင့် တွေ့ဆုံချိန်တွင် ယူအေအီး နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး၏ အထူးအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်သည့် ဆာလမ် အယ် ဇာဘီ (Salem al-Zaabi) က ဇူလိုင်လ အစောပိုင်း၌ အာဖဂန် မိသားစု ၂ စုကို အာဖဂန်နစ္စတန်သို့ ဘေးကင်းစွာနှင့် အောင်မြင်စွာ ပြန်လည်ပို့ဆောင်ပေးခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International

ဒမတ်စကတ်၊ ဇူလိုင် ၂၂

ဆီးရီးယားရှိ လက်နက်ကိုင် ဘီဒူအင်လူမျိုးစုများသည် သီတင်းတစ်ပတ်ကြာ တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် အမေရိကန်က ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးသော အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးအပြီးတွင် ဒရုဇ်မျိုးနွယ်စု အများစုနေထိုင်သည့် ဆဝိုက်ဒါ (Sweida) မြို့မှ ဇူလိုင် ၂၀ ရက်တွင် ပြန်လည်ဆုတ်ခွာခဲ့သည်ဟု အေပီသတင်းမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဒရုဇ်ပြည်သူ့စစ်များနှင့် ဆွန်နီမွတ်စလင် ဘီဒူအင်ကြား တိုက်ပွဲများအတွင်း လူပေါင်းရာချီ သေဆုံးခဲ့သလို နိုင်ငံ၏ ယိုယွင်းနေသော စစ်ပွဲလွန်ကာလ တည်ငြိမ်မှုကို အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေခဲ့သည်။

အစ္စရေးက ဆဝိုက်ဒါမြို့ရှိ ဘီဒူအင်တို့ကို ကျောထောက် နောက်ခံပြုသော အစိုးရတပ်ဖွဲ့များအား ပစ်မှတ်ထားပြီး ဒါဇင်နှင့်ချီသည့် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

ဘီဒူအင် လက်နက်ကိုင်တွေကိုတွေ့ရစဉ်

ဒရုဇ်လူမျိုးများကို မျိုးနွယ်စု တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဘီဒူအင်တို့အပေါ် လက်စားချေ တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ရာမှ အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ပြည်နယ်အတွင်းရှိ မြို့များ၌ အပြန်အလှန် ပြန်ပေးဆွဲမှုများကြောင့် မတည်မငြိမ် ဖြစ်ရာမှာ နောက်ပိုင်းတွင် ဆဝိုက်ဒါမြို့အထိ ပျံ့နှံ့သွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အစိုးရတပ်ဖွဲ့များသည် ဇူလိုင် ၁၇ ရက်က အသစ် ပြန်လည် တိုက်ခိုက်မှုများကို ထိန်းချုပ်ရန်အတွက် ပြန်လည် တပ်ဖြန့်ခဲ့သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ပြန်လည်တပ်ဆုတ်ခဲ့သည်။

ယာယီသမ္မတ အာမက်အယ်ရှား(Ahmad al-Sharaa)က အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို လေးစားကြရန် တိုက်တွန်း ပြောကြားခဲ့သည်။

မြို့ပြင်တွင် ဒါဇင်နှင့်ချီသော ဘီဒူအင် တိုက်ခိုက်ရေးသမားများ ဆက်လက်ရှိနေပြီး ရဲတပ်ဖွဲ့နှင့် အစိုးရ လုံခြုံရေး၏ စောင့်ကြည့်မှုအောက်တွင် ရှိသည်။

တိုက်ခိုက်ရေး သမားတစ်ဦးဖြစ်သည့် ခါလစ်အယ်မိုဟာမက်(Khaled al-Mohammad)က ဒရုဇ်ဘာသာရေး ခေါင်းဆောင် ရှိတ်ဟစ်မတ်အယ်ဂျီရီ(Sheikh Hikmat al-Hijri)နှင့် ၎င်း၏ မဟာမိတ်များ အညံ့မခံမချင်း ထွက်ခွာ သွားမည် မဟုတ်ကြောင်း သတိပေးခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဒမတ်စကတ်၊ ဇူလိုင် ၂၁

ဆီးရီးယားအစိုးရသည် ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း နိုင်ငံတောင်ပိုင်းသို့ စစ်သားများ ဖြန့်ကြက်ချထားခဲ့ပြီးနောက် အစ္စရေး၏ တုံ့ပြန်လာဖွယ်ရှိသည့် အလားအလာကို အဓိပ္ပာယ်ကောက်လွဲနေသည်ဟု ထိုကိစ္စနှင့်ရင်းနှီးသည့် သတင်းရင်းမြစ် ၈ ဦးက ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အစ္စရေးသည် ဇူလိုင် ၁၆ ရက်က ဆီးရီးယားတပ်ဖွဲ့များနှင့် ဒမတ်စကတ် (Damascus) မြို့တော်ကို လေကြောင်း တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

ဆီးရီးယားတပ်ဖွဲ့များသည် ဆဝိုက်ဒါ (Sweida) မြို့ရှိ ဒရုဇ် (Druze) လူမျိုးစုများကို သတ်ဖြတ်နေကြောင်း အစ္စရေးက စွပ်စွဲခဲ့ပြီး ဒမတ်စကတ်မြို့တော်ကို လေကြောင်း တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဆီးရီးယားအစိုးရကမူ နိုင်ငံတောင်ပိုင်းတွင် တပ်ဖွဲ့ဝင်များကို ဖြန့်ကြက်ချထားရန် အမေရိကန်နှင့် အစ္စရေးတို့ထံမှ ခွင့်ပြုချက် ရရှိခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း မှားယွင်းစွာယူဆခဲ့သည်။

ထို့နောက် အစ္စရေးကမူ ဆီးရီးယားတပ်ဖွဲ့များကို အစ္စရေး၏ နယ်စပ်ဒေသဖြစ်သည့် ဆီးရီးယားတောင်ပိုင်း၌ ဖြန့်ကြက်ချထားခြင်း မပြုရန် ကာလကြာရှည် သတိပေးထားသည်ဟု ဆီးရီးယားနိုင်ငံရးနှင့် စစ်ရေးအရာရှိများ၊ သံတမန် ၂ ဦးနှင့် ဒေသတွင်း လုံခြုံရေးသတင်းရင်းမြစ်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆဝိုက်ဒါမြို့က လက်နက်ကိုင်ထားသူ တစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ် 

ဆီးရီးယားနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန် အထူးသံတမန် သောမတ် ဘာရက် (Thomas Barrack) က ဆီးရီးယား အနေ ဖြင့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ဒေသများ မရှိဘဲ ဗဟိုက ချုပ်ကိုင်သည့်စနစ်ကို ကျင့်သုံးရန်နှင့် လူနည်းစု အပါအဝင် ဆီးရီးယားပြည်သူအားလုံးကို ကာကွယ်ပေးရန် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆီးရီးယားအစိုးရက ထိုမှတ်ချက်စကားကို တလွဲအဓိပ္ပာယ်ကောက်ပြီး ဆဝိုက်ဒါမြို့သို့ တပ်ဖွဲ့ဝင်များ စေလွှတ် ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

သောမတ်ဘာရက်၏ ပြောကြားချက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက မှတ်ချက်ပေးရန် ငြင်းဆိုခဲ့သော်လည်း အမေရိကန်သည် ဆီးရီးယားနိုင်ငံ၏ နယ်နိမိတ်များအားလုံး ပေါင်းစည်းရေးကို အားပေး ထောက်ခံကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆီးရီးယား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနကမူ ဆဝိုက်ဒါမြို့သို့ တပ်ဖွဲ့များ ဖြန့်ကြက်ချထားမှုသည် သောမတ်ဘာရက် ၏ မှတ်ချက်စကားကြောင့် မဟုတ်ကြောင်း ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

နိုင်ငံတောင်ပိုင်းသို့ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များ စေလွှတ်ခြင်းသည် သွေးချောင်းစီ လူသတ်ပွဲများကို တားဆီးရန်နှင့် အရပ်သားများကို ကာကွယ်ရန်သာဖြစ်ကြောင်း ဆီးရီးယားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ဆီးရီးယားလုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့များသည် ဆဝိုက်ဒါမြို့တွင် ဒရုဇ်လူမျိုးစုများနှင့် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေသည့် ဘီဒူအင် (bedouin) လူမျိုးစုများဘက်မှ ကူညီတိုက်ခိုက် ပေးနေကြောင်း စွပ်စွဲခံထားရသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ကင်ရှာဆာ၊ ဇူလိုင် ၂၁

ဒီအာကွန်ဂိုနိုင်ငံနှင့် M23 လက်နက်ကိုင် သူပုန်အဖွဲ့တို့က ဩဂုတ် ၁၈ ရက်တွင် ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ် ချုပ်ဆိုမည် ဖြစ်ကြောင်း ဇူလိုင် ၁၉ ရက်က ကာတာနိုင်ငံ၊ ဒိုဟာ (Doha) မြို့တော်၌ ပြုလုပ်သည့် ပွဲအခမ်းအနား တစ်ခုမှာ ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူစာချုပ် ချုပ်ဆိုရန် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းစရာ အသေးစိတ် အချက်အလက်များ ကျန်ရှိနေ သေးသည်ဟု ဆိုသည်။

ဒီအာကွန်ဂိုနှင့် M23 သူပုန်အဖွဲ့တို့၏ ကိုယ်စားလှယ်များသည် ငြိမ်းချမ်းရေး စာချုပ်အတွက် စည်းကမ်း သတ်မှတ်ချက် တစ်စောင်ကို ဒိုဟာတွင် လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထာဝရ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးအတွက် နှစ်ဖက်စလုံးက ၎င်းတို၏ ကတိကဝတ်များကို ထိမ်းသိမ်းမည်ဖြစ်ပြီး အမုန်းတရား ဝါဒဖြန့်မှုများ၊ နယ်မြေများကို အင်အားသုံး သိမ်းယူမှုများအား ရှောင်ကြဉ်မည်ဖြစ်ကြောင်း စည်းကမ်းသတ်မှတ်ချက် သဝဏ်လွှာတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်သံတမန်နဲ့ ကာတာကိုယ်စားလှယ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ကာတာနိုင်ငံက ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးခဲ့သည့် ၎င်းတို့နှစ်ဖွဲ့ကြား ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများကို ဧပြီလက စတင်ခဲ့ပြီး နောက် ငြိမ်းချမ်းရေးယူရန် သဘောတူညီခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။

ယခုကဲ့သို့ ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ် ချုပ်ဆိုရန် သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့ခြင်းသည် ရွှေ၊ ကိုဘော့၊ ကြေးနီ၊ လစ်သီယံနှင့် အခြားသတ္တုများ ပေါကြွယ်ဝသည့် ဒီအာကွန်ဂိုနိုင်ငံတွင် အနောက်နိုင်ငံများ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ပေါ်ပေါက် လာစေလိမ့်မည်ဟု အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က ပြောကြားခဲ့သည်။

အာဖရိကသမဂ္ဂကလည်း ထိုအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ကို ချီးကျူးခဲ့ပြီး ယင်းသည် ဒီအာကွန်ဂို အရှေ့ပိုင်းတွင် ရေရှည်တည်တံ့သည့် ငြိမ်းချမ်းရေး၊ လုံခြုံရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေးတို့ကို ရရှိအောင် လုပ်ဆောင်သော အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများ၏ သမိုင်းမှတ်တိုင် တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့်လက ဒီအာကွန်ဂိုနှင့် M23 သူပုန်အဖွဲ့ကို ထောက်ပံ့ပေးနေသည်ဟု စွပ်စွဲခံခဲ့ရသည့် ရဝမ်ဒါနိုင်ငံမှ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများသည် ဝါရှင်တန်ရှိ အိမ်ဖြူတော်တွင် ထရမ့်နှင့်တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး နှစ်နိုင်ငံ ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ် ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ယူကရိန်းနိုင်ငံတွင် စစ်သားများ အပါအဝင် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာအရ စစ်မှုထမ်းဆောင်ရန် အရည်အချင်း မပြည့်စုံသည့် အမျိုးသားများကို စစ်တပ်အတွင်း တပ်သားသစ်အဖြစ် စုဆောင်းနေကြောင်း DW  သတင်းမှ ဖော်ပြထားသည်။

ရုရှားနှင့် စစ်ပွဲ စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ယူကရိန်းတွင် စစ်သားများစွာ ထိခိုက်သေဆုံးခဲ့သည်။

ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskyy) ၏ ခန့်မှန်းချက်အရ ထိခိုက်၊ သေဆုံးသူ ၃၁,၀၀၀ ခန့်ရှိသည်ဟု ဖော်ပြချက်နှင့်အတူ စစ်သားအင်အား ပြတ်လပ်မှုနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

စိတ်ကျန်းမာရေးရောဂါ ရှိတဲ့ စစ်သားကို တွေ့ရစဉ်

ထိုပြဿနာကို ဖြေရှင်းရန် ယူကရိန်းအာဏာပိုင်များက စစ်မှုထမ်းဆောင်ရမည့် အသက်အရွယ်ကို ၂၇ နှစ်မှ ၂၅ နှစ်အထိ လျှော့ချခဲ့ပြီး ယခင်က သတ်မှတ်ထားသည့် ကျန်းမာရေး အကြောင်းပြချက်ဖြင့် ခြွင်းချက်ပေးထားသော သတ်မှတ်ချက် အများအပြားကို ဖယ်ရှားခဲ့သည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လမှစပြီး ယူကရိန်းကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက စိတ်ကျန်းမာရေး အခြေအနေ အသင့်အတင့် သို့မဟုတ် အလယ်အလတ်ရှိသူများကို စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့်အောက်တွင်  စစ်မှုထမ်းဆောင်ခြင်းမှ ကင်းလွတ်ခွင့် မပေးတော့သည့် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ သတ်မှတ်ချက်များကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများကြောင့် စိတ်ကျမ်းမာရေး ပြဿနာ အနည်းငယ် ရှိသူများကိုပါ စစ်မှုထမ်းဆောင်ရန် အရည်အချင်း ပြည့်မီသည်ဟု သတ်မှတ်ခဲ့သည်။

ယူကရိန်းတွင် စစ်ဆရာဝန်များ အသုံးပြုသည့် ဟယ်စီ(Helsi) အမျိုးသား ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ အချက်အလက် ဝက်ဘ်ဆိုက်၌ လူနာများက ၎င်းတို့၏ ကျန်းမာရေး မှတ်တမ်းများကို ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် တင်ခဲ့ကြသော်လည်း စိတ်ကျန်းမာရေးနှင့်ပတ်သက်သော မှတ်တမ်းများမှာ ကာယကံရှင်၏ သဘောဆန္ဒ လိုအပ်သဖြင့် ဖော်ပြခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

ယူကရိန်းလွှတ်တော်၏ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီး ဒီမိုင်ထရို လူဘီနက်ကို တွေ့ရစဉ်

ဖြစ်စဉ်တစ်ခုတွင် ၂၀၁၅ ခုနှစ်က စိတ်ကျန်းမာရေး ပြဿနာကို ခံစားခဲ့ရသည့် အသက် ၂၈ နှစ်အရွယ် အမျိုးသား တစ်ဦးသည် စစ်မှုထမ်းအဖြစ် ခေါ်ဆောင်ခံခဲ့ရပြီး ၎င်း၏ စိတ်ကျန်းမာရေး အချက်အလက်များသည် အလွန်ကြာ မြင့်ပြီး ဟောင်းနွမ်းနေပြီဟု စစ်ဘက်အရာရှိများက ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။

အမျိုးသား အများစုသည် စစ်မှုထမ်းခြင်းမှ ကင်းလွတ်ခွင့်ရရန် စိတ်ကျန်းမာရေးရောဂါ ခံစားနေရသည့် အချက်အလက် အတုများကို အသုံးပြုခဲ့သဖြင့် စစ်ဆရာဝန်များသည် တရားဝင် အချက်အလက်များကိုသာ ယုံကြည်ပြီး ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။

ယခုနှစ်အတွင်း စစ်မှုထမ်းအဖြစ် ခေါ်ဆောင်ခံချိန်တွင် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများနှင့်ပတ်သက်ပြီး တိုင်ကြားစာ ၂၀၀၀ ကျော် ရှိခဲ့သည်ဟု ယူကရိန်းလွှတ်တော်၏ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီး ဒီမိုင်ထရို လူဘီနက် (Dmytro Lubinets) က ပြောကြားခဲ့သည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် အလားတူ တိုင်ကြားစာပေါင်း ၃၅၀၀ အထိရှိခဲ့သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

Source: DW

CNI International News

ဒမတ်စကတ်၊ ဇူလိုင် ၂၁

ဆီးရီးယားနိုင်ငံတွင် ဒရုဇ်မျိုးနွယ်စုများ လွှမ်းမိုးထားသော ဆဝိုက်ဒါ (Sweida) မြို့၌ ဇူလိုင် ၁၉ ရက်က မျိုးနွယ်စု ပဋိပက္ခများ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အစ္စလာမ်မစ် ဦးဆောင်သည့် အစိုးရက အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် ရုန်းကန်နေရချိန်တွင် ရက်ပေါင်းများစွာ သွေးစွန်းတိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ပဋိပက္ခများ ဆက်လက်ဖြစ်ပွား နေခြင်းဖြစ်သည်။

ဆဝိုက်ဒါမြို့တွင်း သေနတ် ပစ်သံများနှင့် အနီးအနားရှိ ကျေးရွာများတွင် လက်နက်ကြီးကျည်များ ကျရောက် သံများကို ရိုက်တာ သတင်းထောက်များက ကြားခဲ့ရသည်။

လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များသည် ငြိမ်းချမ်းရေးကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ရန် ကြိုးပမ်းသည့် အနေဖြင့် တောင်ပိုင်းဒေသသို့ တပ်ဖြန့်ထားပြီး ပစ်ခတ်မှုများကို ရပ်တန့်ရန် နှစ်ဖွဲ့လုံးကို တိုက်တွန်းထားသည်။

လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များ တပ်ဖြန့်ချထားခဲ့ပြီးနောက် ဇူလိုင် ၁၉ ရက် နှောင်းပိုင်းတွင် ဆဝိုက်ဒါမြို့၌ တိုက်ခိုက်မှုများ ရပ်တန့်ခဲ့ကြောင်း ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒရုဇ်လူမျိုးစု လက်နက်ကိုင်ထားသူတွေကိုတွေ့ရစဉ်

ဇူလိုင် ၁၃ ရက်ကတည်းက ဒရုဇ်လူမျိုးစုများနှင့် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဘီဒူအင် (bedouin) လူမျိုးစုများကို ကူညီပေးရန် ဆီးရီးယား၏ အခြားနေရာ ဒေသများတွင် နေထိုင်သော လူမျိုးစု လက်နက်ကိုင်များသည် ဆဝိုက်ဒါမြို့သို့ ချီတက်လာခဲ့ကြသည်။

လွန်ခဲ့သည့် သီတင်းပတ်ကတည်းက ဆဝိုက်ဒါမြို့ တစ်ဝိုက်တွင် ဖြစ်ပွားသော တိုက်ခိုက်မှုများအတွင်း လူ ၉၄၀ ထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သည်ဟု ဗြိတိန်အခြေစိုက် ဆီးရီးယားလူ့အခွင့်အရေး စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဇူလိုင် ၁၉ ရက်တွင် ဆဝိုက်ဒါမြို့၌ လူနေအိမ်များနှင့် ကားများ မီးရှို့ခံရပြီး လက်နက်ကိုင် အမျိုးသားများသည် ဈေးဆိုင်များကို ဝင်ရောက်လုယက်ခဲ့ကြသည်။

ဒရုဇ်လူမျိုးစုများသည် ရှီးအိုက် အစ္စလာမ်မှ ခွဲထွက်လာသည့် အစ္စလာမ် ဘာသာတစ်ခုကို ကိုးကွယ်သူများ ဖြစ်သည်။

လူဦးရေ တစ်သောင်းခွဲခန့် နေထိုင်သည့် ဆဝိုက်ဒါမြို့တွင် ဒေသခံများသည် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားနှင့် သောက်သုံးရေ ပြတ်လပ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

 Source: ရိုက်တာ

ထရမ့်၏ ခြိမ်းခြောက်မှုက ကန်-ရုရှား ဆွေးနွေးမှုကို မထိခိုက်

CNI International News

မော်စကို၊ ဇူလိုင် ၁၉

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က ရုရှားအပေါ် ပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက် ခဲ့သော်လည်း ထိုခြိမ်းခြောက်မှုသည် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးကို ပြန်လည် အသက်သွင်းရန် ရည်ရွယ်ထားသည့် အမေရိကန်-ရုရှား ဆွေးနွေးမှုများအား ထိခိုက်စေလိမ့်မည် မဟုတ်ကြောင်း ကရင်မလင် နန်းတော်က ဇူလိုင် ၁၈ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် ဇူလိုင် ၁၄ ရက်က ၎င်း၏ အစီအစဉ်သစ် တစ်ခုကို ကြေညာခဲ့ပြီး ရုရှား အနေဖြင့် ရက်ပေါင်း ၅၀ အတွင်း ယူကရိန်းနှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက် ရရှိအောင် မလုပ်ဆောင်ပါက ပိတ်ဆို့မှုများ နှင့်ရင်ဆိုင်ရမည်ဟု ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ယူကရိန်းကို ဒုံးကျည်များ ထပ်မံပေးပို့မည်ဟု ထရမ့်က ကတိပြုခဲ့သဖြင့် ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ထရမ့်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ပြင်းထန်စွာ ဝေဖန်ခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးကို တွေ့ရစဉ်

ထရမ့်၏ ပြောကြားချက်များသည် ရုရှား-အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး ဆွေးနွေးမှုများကို အဆုံးသတ် စေနိုင်ခြင်း ရှိ၊ မရှိ မေးမြန်းချိန်တွင် ကရင်မလင်နန်းတော် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒီမီထရီ ပက်စ်ကော့ဗ် (Dmitry Peskov) က "ဒါက အဆုံးသတ် မဟုတ်ဘူးလို့ ကျနော်တို့ ယူဆထားပါတယ်။ သဘောထား ကွဲလွဲမှုတွေကတော့ ရှိနေပါတယ်။ အဲဒီအထဲက တစ်ခုကတော့ ယူကရိန်းငြိမ်းချမ်းရေးကိစ္စပါ။ ကျန်တာတွေကတော့ ကျနော်တို့ နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံ ရေး ကိစ္စတွေပါ" ဟု ဖြေကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်နှင့် ဆက်ဆံရေး မြှင့်တင်ရာတွင် သဘောထား ကွဲလွဲမှုများနှင့် ပြဿနာများ ရှိနေဆဲဖြစ်ကြောင်း ပက်စ်ကော့ဗ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် ဇန်နဝါရီလက သမ္မတအဖြစ် စတင်ရုံးထိုင်ခဲ့ပြီးနောက် ရုရှားနှင့် အမေရိကန်ကြား ဆွေးနွေးမှုများ သည် တိုးတက်ခဲ့သည်ဟု ယူဆနိုင်သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ ရုရှားသမ္မတ ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော်လည်း မကြာသေးမီက ထရမ့်သည် ယူကရိန်းနှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီမှု မပြုလုပ်သေး သည့် ရုရှားသမ္မတ ပူတင် ( Vladimir Putin) ကို စိတ်မရှည်တော့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုနှစ် အစောပိုင်းက ရုရှားနှင့် ယူကရိန်းသည် တူရကီတွင် ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲ နှစ်ကြိမ် ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး အကျဉ်းသားများနှင့် စစ်ပွဲအတွင်း ကျဆုံးခဲ့သည့် နှစ်နိုင်ငံစစ်သားများ၏ ရုပ်အလောင်းများကို လဲလှယ်ရန် သဘောတူညီချက် ရရှိခဲ့သည်။

သို့သော် တတိယအကြိမ်မြောက် ဆွေးနွေးမှုအတွက် နေ့ရက် အတိအကျ မသတ်မှတ်ရသေးဘဲ အပစ်အခတ်ရပ်စဲ ရေးအတွက် တစ်ဖက်၏ တောင်းဆိုချက်များကို တစ်ဖက်က လိုက်လျောခြင်း မရှိခဲ့သဖြင့် ဆွေးနွေးမှုများ ရပ်တန့်ခဲ့ရသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇူလိုင် ၁၉

ရီပတ်ဘလစ်ကန်များ ထိန်းချုပ်ထားသည့် အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်က ပြည်ပထောက်ပံ့မှုနှင့် မီဒီယာ ထောက်ပံ့ငွေများထဲမှ ဒေါ်လာ ၉ ဘီလျံကို ဖြတ်တောက်မည့် သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ အစီအစဉ်ကို ဇူလိုင် ၁၈ ရက်က အတည်ပြုခဲ့ကြောင်း DW သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်က ဖော်ပြခဲ့သည်။

"သမ္မတထရမ့်နှင့် အောက်လွှတ်တော် ရီပတ်ဘလစ်ကန်တွေက ဘဏ္ဍာရေးတာဝန်ယူမှုနဲ့ အစိုးရအဖွဲ့ အဆင်ပြေ ချောမွေ့စေဖို့ ကတိပြုခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီနေ့မှာတော့ ကျနော်တို့ဟာ အဲဒီကတိကို တည်အောင် လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့ပါ တယ်" ဟု အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ မိုက် ဂျွန်ဆင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထောက်ပံ့ငွေများ ဖြတ်တောက်ရေးကို လွှတ်တော်တွင် မဲခွဲဆုံးဖြတ်ရာ၌ ထောက်ခံမဲ ၂၁၆ မဲ၊ ကန့်ကွက်မဲ ၂၁၃ မဲဖြင့် အတည်ပြုနိုင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ရီပတ်ဘလစ်ကန် နှစ်ဦးဖြစ်သည့် ပင်ဆယ်ဗေးနီးယား (Pennsylvania) ပြည်နယ် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဘရိုင်ယန် ဖစ်ဇ်ပက်ထရစ် (Brian Fitzpatrick) နှင့် အိုဟိုင်းယိုး (Ohio) ပြည်နယ် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် မိုက်တာနာ (Mike Turner) တို့က ဒီမိုကရက်များနှင့်အတူ ကန့်ကွက်မဲ ပေးခဲ့ကြသည်။

ထိုအသုံးစရိတ် ဖြတ်တောက်မှုသည် ထရမ့်၏ ကြီးမားလှပသည့် ဥပဒေမူကြမ်း (Big Beautiful Bill) အမည်ရှိ ဘတ်ဂျက်အစီအစဉ်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်သည်။

ထရမ့်၏ ထောက်ပံ့ငွေများ ဖြတ်တောက်မှုသည် ရောဂါများ ကူးစက်ဖြစ်ပွားနေသည့် နိုင်ငံများ၊ ပဋိပက္ခနှင့် သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ဖြစ်ပွားနေသော နိုင်ငံများအား ကူညီမှုများအပေါ် သက်ရောက်စေလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

ကုလဝန်ထမ်းများကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် အမေရိကန်အစိုးရက ထောက်ပံ့ပေးထားသည့် Corporation for Public Broadcasting (CPB) မီဒီယာ ကုမ္ပဏီအတွက် လာမည့် ၂ နှစ်အတွင်း ထောက်ပံ့ငွေ ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၁ ဘီလျံ ဆုံးရှုံးရမည်ဖြစ်သည်။

ပြည်တွင်း ရေဒီယိုဌာနများနှင့် ရုပ်သံဌာနများ၊ NPR နှင့် PBS တို့ကဲ့သို့ ရုပ်သံလိုင်းများ အပါအဝင် မီဒီယာလုပ်ငန်း ၁၅၀၀ ကျော်ကို ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုသည် မလိုအပ်ကြောင်းနှင့် သတင်းများ ဖော်ပြရာတွင် ဘက်လိုက်မှုများ ဖြစ်စေနိုင်ကြောင်း ကွန်ဆာဗေးတစ်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့် အစိုးရအဖွဲ့သည် လူပေါင်း ၂၆ သန်း၏ အသက်ကို ကယ်တင်ပေးနေသည့် အမေရိကန်၏ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ AIDS ရောဂါ တားဆီးကုသရေး စီမံကိန်းအတွက်လည်း ထောက်ပံ့ငွေများကို ဒေါ်လာ သန်း ၄၀၀ ဖြတ်တောက် ခဲ့သည်။

သို့သော် သဘောထား အလယ်အလတ်ရှိသည့် ရီပတ်ဘလစ်ကန်များ၏ ကြားဝင်တားဆီးမှုကြောင့် ထိုရန်ပုံငွေ ဖြတ်တောက်မှုကို ရပ်တန့်နိုင်ခဲ့ပြီး AIDS ရောဂါ တားဆီးကုသရေးစီမံကိန်းအား ကယ်တင်နိုင်ခဲ့သည်။

Source: DW

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇူလိုင် ၁၉

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ဇူလိုင် ၁၇ ရက်က Queen Sirikit အမျိုးသား ကွန်ဗန်းရှင်းစင်တာ၌ နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံလိုင်း MCOT မှ ပြုလုပ်သည့် ပွဲအခမ်းအနားတစ်ခုမှာ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) တက်ရောက်၍ မိန့်ခွန်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

"ထိုင်း၏ အနာဂတ်ကို ဖွင့်လှစ်ခြင်း - ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်း တိုက်ဖျက်ရေးပွဲ အခမ်းအနား" အမည်ရှိ ပြုလုပ်သည့် ထိုပွဲတွင် သက်ဆင်က မိန့်ခွန်းပြောကြားရာ၌ ထိုင်းနိုင်ငံ၏ လက်ရှိ စီးပွားရေး စိန်ခေါ်မှုများနှင့် နိုင်ငံရေး စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို လိုအပ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် သက်ဆင်သည် ရုပ်သံတင်ဆက်သည့် ဂျာနယ်လစ်များဖြစ်သော ဝီရ သီရာပက် (Veera Theerapat) ၊ ချူတီမာ ပွန်ခါဝမ်ဆွတ် (Chutima Pungkhwamsook) တို့နှင့်ပြုလုပ်သည့် Listen Up အမည်ရှိ အင်တာဗျူး တွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။

သက်ဆင်နဲ့ သမီးနှစ်ယောက်ကို တွေ့ရစဉ်

မိန့်ခွန်းအတွင်း သက်ဆင်က အစိုးရအဖွဲ့တွင် နိုင်ငံ၏ အဓိကပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရာ၌ ဥပဒေများအား လျင်မြန်စွာ ထုတ်ပြန်ရန် ဥပဒေကြောင်းအရ မှန်ကန်သည့် တရားဝင်မှုရှိကြောင်း အလေးထား ပြောဆိုခဲ့သည်။

"ကျနော်တို့ မြန်မြန် မလုပ်ဘူးဆိုရင် ဘာမှ ပြောင်းလဲမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ အစိုးရအဖွဲ့ဟာ ဝန်ကြီးချုပ် ပြောင်းလဲ လိမ့်မယ်လို့ ဘယ်သူကမှ တွေးမှာမဟုတ်ပါဘူး။ ကျနော်တို့ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်ရပါမယ်။ ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra) က ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်နေတယ်ဆိုတဲ့ သဘောက ကျနော်ဟာ နိုင်ငံအတွက် ဆက်လက် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေတယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်ဖြစ်ပါတယ်" ဟု သက်ဆင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိ နိုင်ငံရေး အခြေအနေကို စိုးရိမ်ကြောင်း၊ အစိုးရအဖွဲ့အတွက် လိုအပ်သည့် အကြောင်းအရာများနှင့် ဖြေရှင်း ချက်များ အားလုံးကို စုဆောင်းရာတွင် ကူညီပေးရန် ဆန္ဒရှိကြောင်း၊ ထိုအရေးကိစ္စများကို ဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ဝန်ကြီး များထံ တင်ပြသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သက်ဆင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

သက်ဆင်နဲ့ပေတုန်တန်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ခရီးသွားများ လာရောက်လေ့ရှိသည့် မြို့များကို အနာဂတ်တွင် စမတ်စီးတီးများအဖြစ် ပြောင်းလဲထူထောင်ပြီး ထိုမြို့များ၌ AI ကင်မရာများ တပ်ဆင်ရန် လိုအပ်ကြောင်းလည်း သက်ဆင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

သက်ဆင်သည် မကြာသေးမီက ၎င်း၏ နေအိမ်အနီး မီးခိုးဗုံးတစ်လုံး ပေါက်ကွဲခဲ့သည့် ကိစ္စနှင့်ပတ်သက်ပြီး ရည်ညွှန်းပြောဆိုရာတွင် နည်းပညာသည် လူထု၏ လုံခြုံရေးအတွက် အရေးကြီးလာကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

"တကယ်လို့ ကျနော်တို့မှာ AI ကင်မရာတွေနဲ့ မှန်ကန်တဲ့ ဆော့ဖ်ဝဲတွေ တပ်ဆင်ထားတဲ့ စမတ်စီးတီးတွေ ရှိလာမယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့ရဲ့ ဘေးကင်းလုံခြုံရေးကို ပိုမိုမြင့်တက်စေပါလိမ့်မယ်" ဟု သက်ဆင်က ပြောကြား ခဲ့သည်။

Source: The Nation