CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၆

တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်းဆော့ရွဲ (Yoon Suk Yeol) သည် ဒီဇင်ဘာ ၁၅ ရက်က အစိုးရရှေ့နေများ၏ ဆင်ခေါ်မှုကို လာရောက်ခြင်းမရှိခဲ့ဘဲ အမိန့်ကို ဖီဆန်ခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အစိုးရရှေ့နေများသည် ယွန်း၏ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ထုတ်ပြန်ကြေညာမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး စုံစမ်းစစ်ဆေး နေချိန်တွင် နောက်ထပ် ဆင့်ခေါ်မိန့်ကိုလည်း ထုတ်ပြန်ရန် ပြင်ဆင်နေကြောင်း ယွန်ဟပ် သတင်းအေဂျင်စီက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယွန်းနှင့် ထိပ်သီး အရာရှိအချို့သည် ပုန်ကန်မှု၊ အာဏာအလွဲသုံးမှု၊ ပြည်သူများ၏ အခွင့်အရေးကို တားမြစ် ပိတ်ပင်မှုတို့ဖြင့် စွပ်စွဲခံနေရပြီး ပြစ်မှုဆိုင်ရာ စုံစမ်းစစ်ဆေးခံနေရသည်။

ယွန်း၏ အမှုကို စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုအား ကိုင်တွယ်နေသည့် အထူးအစိုးရရှေ့နေအဖွဲ့က ယွန်းအား စစ်ဆေး မေးမြန်း ရန်အတွက် ဒီဇင်ဘာ ၁၅ ရက်၊ ဒေသစံတော်ချိန် နံနက် ၁၀ နာရီတွင် လာရောက်ရန် ဆင့်ခေါ်ခဲ့သော်လည်း ယွန်း က လာရောက်ခြင်းမရှိခဲ့ကြောင်း ဟွန်ဟပ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

သမ္မတ ယွန်းဆော့ရွဲကို ဆန္ဒပြနေကြစဉ်

အစိုးရရှေ့နေများသည် နောက်ထပ် ဆင့်ခေါ်မိန့်ကို ဒီဇင်ဘာ ၁၆ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ရန် စီစဉ်နေကြောင်းလည်း သိရသည်။

ယွန်းသည် ဒီဇင်ဘာ ၁၄ ရက်က လွှတ်တော်တွင် စွပ်စွဲပြစ်တင် ခံခဲ့ရပြီးနောက် သမ္မတတာဝန်များမှ ဆိုင်းငံ့ခံ ခဲ့ရသည်။

အစိုးရရှေ့နေများသည် ဒီဇင်ဘာ ၁၅ ရက်က စစ်တပ် အထူးစစ်ဆင်ရေးဌာနနှင့် ဆိုးလ်မြို့တော် ကာကွယ်ရေးဌာန အကြီးအကဲ အပါအဝင် ထိပ်သီး စစ်တပ်အရာရှိများကို ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ကြောင်း ယွန်ဟပ်မှ ဖော်ပြခဲ့ သည်။

တောင်ကိုရီးယား အတိုက်အခံ ခေါင်းဆောင် လီဂျေမြောင် (Lee Jae-myung) ကမူ ယွန်းအား ရာထူးမှ လျင်မြန် စွာ ဖယ်ရှားရန် အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံးရုံး၏ တရားသူကြီးများကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးသည် စွပ်စွဲပြစ်တင်ခံရသည့် ယွန်းအား ရာထူးတွင် ဆက်လက် ထားရှိရန် သင့်၊ မသင့်ကို ရက်ပေါင်း ၁၈၀ အတွင်း စီရင်ချက် ချသွားမည်ဖြစ်သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၆

ရုရှားသည် ကာ့စ် (Kursk) ဒေသရှိ ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များကို တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ရန် မြောက်ကိုရီးယား စစ်သား များကို ပထမဆုံးအကြိမ် စတင်အသုံးပြုနေကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskyy)က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း The Guardian သတင်းမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

"ဒီနေ့ ကျနော်တို့ ရရှိထားတဲ့ ကနဦး အချက်အလက်တွေအရ ရုရှားဟာ သူတို့ရဲ့ တိုက်ပွဲတွေမှာ မြောက်ကိုရီးယား စစ်သားတွေကို အသုံးပြုနေပါတယ်။ စစ်သားအရေအတွက် တော်တော်များပါတယ်"ဟု ဇာလန်းစကီးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှား၏ တပ်ရင်း၊ တပ်ဖွဲ့များအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည့် ထိုမြောက်ကိုရီးယား စစ်သားများသည် လက်ရှိတွင် ကာ့စ်ဒေသ၏ စစ်မျက်နှာပြင်တွင်သာ ရှိနေဆဲဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုမြောက်ကိုရီးယား စစ်သားများသည် စစ်မြေပြင်၏ အခြားနယ်မြေ ဒေသများကိုပါ ချဲ့ထွင်လာနိုင်ကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

လတ်တလော အချိန်အထိ မြောက်ကိုရီးယား စစ်သားများသည် ယူကရိန်း၏ နယ်မြေထဲသို့ ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ခြင်း မရှိသေးသော်လည်း မြောက်ကိုရီးယား စစ်သားများဘက်မှ သိသာထင်ရှားသည့် ဆုံးရှုံးမှုများ ရှိခဲ့ကြောင်း ဇာလန်းစကီးက ပြောသည်။

မြောက်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင်နဲ့ ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဟောင်းကို တွေ့ရစဉ်

ရုရှားက မြောက်ကိုရီးယား စစ်သားများကို ပိုမိုအသုံးပြုလာခြင်းသည် တိုက်ပွဲကို အရှိန်မြင့်တက်စေခဲ့ပြီး၊ ထိုအခြေအနေကို နိုင်ငံတကာက တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်ကြရန် ဇာလန်းစကီးက တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

အမေရိကန် ရွေးကောက်ခံသမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) သည် လာမည့်လတွင် စတင်ရုံးထိုင်တော့ မည့်အချိန်၌ ရုရှား-ယူကရိန်း ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲများအတွက် တွန်းအားပေး လုပ်ဆောင်လိမ့်မည်ဆိုသည့် ထင်ကြေးပေးမှုများ မြင့်တက်နေသည်။

ယူကရိန်း၏ အနောက်မဟာမိတ်များအနေဖြင့် ယူကရိန်းအား ထောက်ပံ့မှုများ ပိုပေးကြရန် ဇာလန်းစကီးက မေတ္တာရပ်ခံခဲ့ပြီး သူသည် လာမည့်သီတင်းပတ်တွင် ဥရောပမိတ်ဖက် ခေါင်းဆောင်များနှင့် ဆွေးနွေးမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားကမူ ၎င်းတို့ဘက်တွင် မြောက်ကိုရီးယား စစ်သားများ ပါဝင်တိုက်ခိုက် ပေးနေသည်ဆိုသည့် သတင်းများကို အတည်ပြုခြင်း မရှိသလို ငြင်းဆိုခဲ့ခြင်းလည်း မရှိပေ။

အမေရိကန်နှင့် တောင်ကိုရီးယားကမူ မြောက်ကိုရီးယားသည် ရုရှားကို စစ်သား ၁၀,၀၀၀ ခန့် စေလွှတ်ပြီး တပ်ကူပေးနေကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။

Source: The Guardian

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၆

ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်း ရေပြင်များအတွင်း ဆားသိပ်ထားသည့် ပုဇွန်ဆိတ်များကို မှောင်ခိုသွင်းသည့် မြန်မာငါးဖမ်း သင်္ဘောတစ်စင်းနှင့် သင်္ဘောသား ၆ ဦးကို အာဏာပိုင်များက ဖမ်းဆီးခဲ့ကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

သင်္ဘောတစ်စင်းသည် ရေလုပ်ငန်း ထွက်ကုန်များကို ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်း တရားမဝင် မှောင်ခိုသွင်းနေကြောင်း သတင်းရရှိခဲ့ပြီးနောက် ထိုင်းရေတပ်အရာရှိများက ဒီဇင်ဘာ ၁၃ ရက် ည ၉ နာရီတွင် ရနောင်းပြည်နယ်သို့ သွားရောက်စစ်ဆေးခဲ့သည်။

ရေတပ်အရာရှိများသည် ရနောင်းပြည်နယ်၏ ပါ့ခ်နမ် (Pak Nam) မြို့ရှိ ဝေသွန်း (Waithong) မြို့ ဆိပ်ကမ်းသို့ ရောက်ရှိချိန်တွင် ဆိပ်ကမ်း၌ ကြိုးချည်ရပ်နားထားသည့် မြန်မာငါးဖမ်း သင်္ဘောတစ်စင်းကို တွေ့ရှိခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

ထို့ပြင် ထိုသင်္ဘောပေါ်တွင် ဆားသိပ်ထားသည့် ပုဇွန်ဆိတ် ၄၀,၀၀၀ ကီလိုဂရမ်နှင့်အတူ သင်္ဘောသား ၆ ဦးကို တွေ့ရှိခဲ့သည်ဟု ထိုင်းနိုင်ငံ ပင်လယ်ရေကြောင်း ကွပ်ကဲရေးစင်တာ (ဒေသ-၃) က ဒီဇင်ဘာ ၁၄ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုငါးဖမ်းသင်္ဘောသည် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ရေလုပ်ငန်းထွက်ကုန်များ ယူဆောင်လာခွင့်မရှိကြောင်း တာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံသား ငါးဖမ်းသမားနဲ့မြန်မာနိုင်ငံသားများကို မြန်မာက ဖမ်းထားစဉ်

ထိုသင်္ဘောကို ရှာဖွေရာတွင် ၂၀ ကီလိုဂရမ် အလေးချိန်ရှိ ဆားနယ်ထားသည့် ပုဇွန်ဆိတ်များ ထည့်ထားသည့် အိတ်ပေါင်း ၂၀၀၀ ကို တွေ့ရှိခဲ့သည်။

သင်္ဘောသားများကိုမူ တရးဥပဒေအရ အရေးယူရန်အတွက် ပါ့ခ်နမ်ရဲစခန်းသို့ လွှဲပြောင်းပေးခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရေပြင်များအတွင်း ထိုင်းငါးဖမ်းသင်္ဘော ၁၅ စင်းကို မြန်မာကင်းလှည့်သင်္ဘောက ပစ်ခတ်ခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် သီတင်း ၂ ပတ်အကြာတွင် ယခုဖြစ်စဉ် ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် ထိုင်းသင်္ဘောသား ၄ ဦးသည် ရနောင်းပြည်နယ်နှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင်ဖြစ်သည့် ကော့သောင်းမြို့တွင် ထိန်းသိမ်းခံထားရဆဲဖြစ်သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာရစ် ဆန်ဂျီယာပွန်ဆာသည် ဖမ်းဆီးခံထားရသည့် ထိုင်းသင်္ဘောသားများ လွတ်မြောက်ရေးအတွက် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရန် ဒီဇင်ဘာ ၁၉ ရက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက်မည်ဖြစ်သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

တိုင်ပေ၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၄

တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်အနီးတွင် ပုံမှန်မဟုတ်သည့် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ထိုင်ဝမ်အပေါ် နည်းဗျူဟာ သစ် ကျင့်သုံးလာကြောင်း ထိုင်ဝမ်အရာရှိများနှင့် ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့ သည်။

တရုတ်သည် ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း ထိုင်ဝမ်ကျွန်းအနီးတွင် စစ်သင်္ဘောများနှင့် စစ်လေယာဉ် အများအပြား ဖြန့်ကြက်ချထားခဲ့သဖြင့် ထိုင်ဝမ်သည် စစ်ရေးအရ တပ်လှန့်နှိုးဆော်မှုကို မြှင့်တင်ခဲ့ရသည်။

ထိုင်ဝမ်ကမူ တရုတ်သည် အရှေ့တရုတ်ပင်လယ်၊ တောင်တရုတ်ပင်လယ်နှင့် ထိုင်ဝမ်ကျွန်းအနီးတွင် နှစ်ပေါင်း ၃၀ အတွင်း အကြီးမားဆုံး ရေတပ်အင်အားကို ဖြန့်ကြက်ချထားခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုသို့ ရေတပ်အင်အား ဖြန့်ကြက်ချထားမှုသည် အကြီးစား စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ထိုင်ဝမ်က ခန့်မှန်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအခြေအနေကို အမေရိကန်နှင့် ဂျပန်တို့ကလည်း စောင့်ကြည့်ခဲ့သည်။

ပုံမှန်အားဖြင့် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများကို ကြေညာပြီး လုပ်ဆောင်လေ့ရှိသည့် တရုတ်စစ်တပ်သည် ဒီဇင်ဘာ ၁၃ ရက်အထိ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများနှင့်ပတ်သက်ပြီး ရေငုံနှုတ်ပိတ်နေခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်ပြည်သူများက ထိုင်ဝမ်ကျွန်းကို ကာကွယ်ဖို့နှိုးဆော်နေကြစဉ်

ထို့ပြင် တရုတ်စစ်တပ်က ဆွန်ဇူး (Sun Tzu) ၏ စစ်ပညာကျမ်း (Art of War) ထဲမှ ရှေးဟောင်း စစ်ဗျူဟာ တစ်ခုကို ကိုးကားပြောဆိုခဲ့သည်။

ထိုဗျူဟာအရ "စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို ပုံစံတစ်ခုတည်းဖြင့် ကန့်သတ်မထားဘဲ စီးဆင်းနေသည့်ရေကဲ့သို့ ပြင်လွယ်ပြောင်းလွယ်ဖြစ်အောင် အလိုက်သင့် ဆောင်ရွက်ရမည်" ဆိုသည့် စာသားကို တရုတ်ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် တရုတ်သည် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဆိုသည့် သတင်းများ ထွက်ပေါ်ခဲ့မှုအပေါ် တရုတ် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက အတည်ပြုခြင်း သို့မဟုတ် ငြင်းခုံခြင်း တစ်စုံတစ်ရာ မပြုလုပ်ခဲ့ပေ။

ထိုသို့ ရေငုံနှုတ်ပိတ်နေမှုသည် အတိတ်ကာလက ဝါဒဖြန်မှုများ၊ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို ကျယ်ကျယ်လောင် လောင် ပြောကြားခဲ့သည့် တရုတ်၏ လုပ်ဆောင်ပုံများနှင့်မတူဘဲ တစ်မူကွဲထွက်နေကာ ထိုင်ဝမ်အပေါ် နည်းဗျူဟာသစ် ပြောင်းလဲကျင့်သုံးလာခြင်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၄

တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်းဆော့ရွဲ(Yoon Suk Yeol) အား လွှတ်တော်တွင် စွပ်စွဲပြစ်တင်ရေးအဆို မဲခွဲဆုံးဖြတ် မှု၌ အာဏာရပါတီအနေဖြင့် ထောက်ခံမဲပေးရန် အတိုက်အခံခေါင်းဆောင် လီဂျေမြောင် (Lee Jae-myung) က ဒီဇင်ဘာ ၁၃ ရက်တွင် တိုက်တွန်းခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

နိုင်ငံအတွင်း တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးကို ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းရန် အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းသည် သမ္မတအား စွပ်စွဲ ပြစ်တင်ရေးဖြစ်သည်ဟု လီက ပြောသည်။

ယွန်းသည် ဒီဇင်ဘာ ၃ ရက်က အရပ်ဖက်အုပ်ချုပ်ရေးကို ဆိုင်းငံ့ခဲ့ပြီး စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့ ပြီးနောက် စစ်သားများနှင့် ရဟတ်ယာဉ်များကို လွှတ်တော်၌ ဖြန့်ကြက်ချထားခဲ့သည်။

သို့သော် နာရီပိုင်းအကြာတွင် လွှတ်တော်က ယွန်း၏ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ကြေညာချက်ကို မဲခွဲပြီး ပယ်ချခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်းဆော့ရွဲကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် မကြာမီ အချိန်အတွင်းမှာပင် ယွန်းက စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့်ကို ဒီဇင်ဘာ ၄ ရက် နံနက်အစောပိုင်းတွင် ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခဲ့သည်။

ထိုဖြစ်စဉ်နှင့် ပတ်သက်ပြီး အတိုက်အခံများက ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်တွင် ယွန်းအား လွှတ်တော်၌  စွပ်စွဲပြစ်တင်ရေး အဆိုတင်သွင်းခဲ့ပြီး မဲခွဲဆုံးဖြတ်ခဲ့သော်လည်း ယွန်း၏ အာဏာရ ပြည်သူ့အင်အားပါတီ (PPP) က သပိတ်မှောက် ခဲ့သဖြင့် ယွန်းသည် ပထမအကြိမ် စွပ်စွဲပြစ်တင်ခံရမည့် အရေးမှ လွတ်မြောက်ခဲ့သည်။

သို့သော် အတိုက်အခံများက ယွန်းအား ဒုတိအကြိမ် စွပ်စွဲပြစ်တင်ရန် အဆိုတင်သွင်းခဲ့ပြီး ထိုစွပ်စွဲပြစ်တင်မှု အဆိုကို ဒီဇင်ဘာ ၁၄ ရက်တွင် လွှတ်တော်၌ မဲခွဲဆုံးဖြတ်မည်ဟု အတိုက်အခံ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီက ပြောကြား ခဲ့သည်။

ယွန်းသည် ဒီဇင်ဘာ ၁၂ ရက်က ပြောကြားခဲ့သည့် မိန့်ခွန်းအတွင်း အဆုံးအထိ တိုက်ပွဲဝင်သွားမည်ဟု ပြောကြား ခဲ့ပြီး အတိုက်အခံပါတီသည် အစိုးရအဖွဲ့ကို တုံ့ဆိုင်းစေရန် လုပ်ဆောင်နေကြောင်း ဝေဖန်ပြစ်တင်ခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယားပြည်သူများ သမ္မတကို ဆန့်ကျင်နေကြစဉ်

ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ ခေါင်းဆောင် လီကတော့ ယွန်း၏ မှတ်ချက်စကားများသည် လူထုကို စစ်ကြေညာခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

"စွပ်စွဲပြစ်တင်မှုဟာ ပြဿနာကို အမြန်ဆုံးနဲ့ အထိရောက်ဆုံး အဖြေရှာနိုင်တဲ့ နည်းလမ်းဖြစ်တယ်ဆိုတာကို သက်သေသာဓကတွေ အများကြီးရှိခဲ့ပြီးပါပြီ" ဟု လီက ပြောကြားခဲ့သည်။

အာဏာရ PPP ၏  လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ အနေဖြင့်လည်း ယွန်းအား စွပ်စွဲပြစ်တင်ရေးအဆို မဲခွဲဆုံးဖြတ် မှုတွင် ထောက်ခံမဲပေးရန် တိုက်တွန်းခဲ့ပြီး "သင်တို့ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် သမိုင်းတွင် သွားလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း" လီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယွန်းအား စွပ်စွဲပြစ်တင် နိုင်ခဲ့မည်ဆိုပါက ထိုအမှုသည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးသို့ ရောက်ရှိသွား မည်ဖြစ်ကာ သမ္မတကို ရာထူးမှ ဖယ်ရှားမည်လော သို့မဟုတ် ရာထူးတွင် ဆက်ထားမည်လောဆိုခြင်းကို ခြောက်လအတွင်း ဆုံးဖြတ်သွားမည်ဖြစ်သည်။ 

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၃

အမေရိကန်တွင် TikTok ကို ပိတ်ပင်မည့်ဥပဒေအား ယာယီဆိုင်းငံ့လိုသည့် TikTok ၏ မိခင်ကုမ္ပဏီဖြစ်သော ByteDance ၏ အရေးပေါ် အယူခံဝင်မှုကို ငြင်းပယ်ရန် တရားရေးဝန်ကြီးဌာနက အမေရိကန်အယူခံတရားရုံးကို ဒီဇင်ဘာ ၁၁ ရက်က တိုက်တွန်းခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်တွင် ဧပြီလက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် ဥပဒေအရ TikTok ၏ မိခင်ကုမ္ပဏီဖြစ်သည့် ByteDance အနေဖြင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၉ ရက် မတိုင်မီ TikTok အက်ပလီကေးရှင်းကို တရုတ်မဟုတ်သည့် ကုမ္ပဏီတစ်ခုထံ ရောင်းချရန် ပြဋ္ဌာန်းထားသလို ရောင်းချခြင်းမရှိပါက အမေရိကန်တွင် TikTok ကို ပိတ်ပင်မည်ဟု ဖော်ပြထား သည်။

TikTok နှင့် ByteDance တို့ကမူ ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်တွင် အမေရိကန် ဖက်ဒရယ်အယူခံတရားရုံးကို အရေးပေါ် အယူခံဝင်ခဲ့ကြောင်း၊ ထိုအယူခံဝင်မှုကို ဆိုင်းငံ့ထားပြီး တရားရုံးချုပ်က စိစစ်သုံးသပ်နေသည်။

အယူခံတရားရုံး အနေဖြင့် တစ်စုံတစ်ရာ အရေးယူ ဆောင်ရွက်ခြင်း မရှိပါက အမေရိကန်တွင် လစဉ် အသုံးပြုသူ သန်း ၁၇၀ ကျော်ရှိသည့် တရုတ်၏ ပေါ်ပြူလာအဖြစ်ဆုံး လူမှုမီဒီယာများထဲတွင် ပါဝင်သော TikTok သည် ပိတ်ပင်ခံရနိုင်ကြောင်း TikTok နှင့် ByteDance ကုမ္ပဏီတို့က သတိပေးခဲ့သည်။

Tik Tok အမှတ်တံဆိပ်ကို တွေ့ရစဉ်

တရားရုံးအနေဖြင့် ဥပဒေတွင် သတ်မှတ်ထားသည့် ရက်စွဲထက်ပိုပြီး အချိန်မဆွဲသင့်ကြောင်းနှင့် TikTok ကို တရုတ်က ဆက်လက် ထိန်းချုပ်ခွင့်ရှိခြင်းသည် အမျိုးသားလုံခြုံရေးအတွက် ခြိမ်းခြောက်မှုအဖြစ် ဆက်ရှိနေလိမ့် မည်ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်တရားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအကြောင်းအရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး TikTok က ချက်ချင်း မှတ်ချက်ပေးခြင်းမရှိပေ။

ဇန်နဝါရီ ၁၉ ရက်တွင် ဥပဒေ စတင် အသက်ဝင် လာမည်ဆိုပါက TikTok အသုံးပြုသူများကို တိုက်ရိုက် ပိတ်ပင်နိုင်မည်သာ မဟုတ်ဘဲ အမေရိကန် အသုံးပြုသူများ၏ အချက်အလက်များကို ရယူပြီး အလွဲသုံးစားလုပ် မည့် အခြေအနေကိုလည်း ဟန့်တားနိုင်လိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း တရားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။

TikTok သည် တရုတ်အစိုးရနှင့် ဆက်နွှယ်နေသည်ဆိုသည့် အထင်ဖြင့် နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးအတွက် စိုးရိမ်စရာ ဖြစ်နေကြောင်း အမေရိကန် နိုင်ငံရေးသမားများက ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်ကတည်းက သတ်မှတ်ခဲ့ကြသည်။

အမေရိကန်ရွေးကောက်ခံသမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ ပထမ သက်တမ်းအတွင်းကလည်း TikTok ကိုပိတ်ပင်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သော်လည်း အောင်မြင်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၃

၂၀၂၅ ခုနှစ်သည် ထိုင်းလူမျိုးများအတွက် စစ်မှန်သည့် အခွင့်အလမ်းများနှင့် မျှော်လင့်ချက်များရှိစေသော နှစ်ဖြစ် လာလိမ့်မည်ဟု ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်(Paetongtarn Shinawatra) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပေတုန်တန်သည် ပြီးခဲ့သည့် ၃ လအတွင်း ဖြူးထိုင်းပါတီက ဦးဆောင်သည့် အစိုးရအဖွဲ့၏ စွမ်းဆောင်ရည် အကြောင်းနှင့် ရှေ့ဆက်ဆောင်ရွက်မည့် အစီအစဉ်များအကြောင်းကို မိန့်ခွန်းပြောကြားချိန်တွင် ထိုကဲ့သို့ ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည့် ပထမ ၃ လတာ ကာလသည် ယခင်ဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavisin) ၏ အစိုးရအဖွဲ့ ချမှတ်ခဲ့သော မူဝါဒများနှင့် လုပ်ဆောင်ပုံများကို ချိန်ညှိရသည့် ကာလဖြစ် ကြောင်း ပေတုန်တန်က ပြောသည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်နဲ့ မြန်မာဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုင်းလူမျိုးများသည် ပြီးခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ် ၂ စုအတွင်း နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းနှင့် ကြုံတွေ့ခံစားခဲ့ရကြောင်း၊ သို့သော် ယခုအခါတွင် အတူတကွ ရှေ့ဆက်ရန် အသင့်ဖြစ်နေကြောင်းနှင့် နိုင်ငံအတွင်း ရင်ဆိုင်နေရသည့် ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရန်လည်း အသင့်ဖြစ်နေပြီဟု ပေတုန်တန်က ပြောသည်။

ထိုပြဿနာများထဲတွင် ထိုင်းနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်းနှင့် တောင်ပိုင်းတွင် မကြာသေးမီက ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ရေလွှမ်းမိုးမှု များလည်း ပါဝင်ပြီး အစိုးရအဖွဲ့က ရေဘေးသင့်ပြည်သူများ၏ အခက်အခဲများကို လျော့ပါးသက်သာစေရန် လျင်မြန်စွာ တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြောင်း ပေတုန်တန်က ဆိုသည်။

ရေလွှမ်းမိုးမှုများနှင့် မိုးခေါင်မှုသည် ကာလကြာရှည် မဖြေရှင်းနိုင်ခဲ့သည့် ပြဿနာနှစ်ခုဖြစ်ကြောင်း၊ အစိုးရအဖွဲ့ သည် ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားနေသော မြန်မာနိုင်ငံကဲ့သို့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများကို ချဉ်းကပ်ဆောင်ရွက်ရေး၊ ပြဿနာ ဖြေရှင်းရေးတို့အတွက် နည်းလမ်းသစ်တစ်ခု ချမှတ်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်ဟု ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်က ပြောသည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်ကို တွေ့ရစဉ်

စိုက်ခင်းများကို မီးရှို့ခွင့်ပြုထားသည့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများမှ လယ်ယာထုတ်ကုန်များအား သပိတ်မှောက်သည့် မူဝါဒမှတဆင့် လေထုညစ်ညမ်းမှု ပြဿနာကို ဖြေရှင်းနေကြောင်းလည်း ပေတုန်တန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အစိုးရအဖွဲ့ အနေဖြင့်လည်း ကာစီနိုရုံများကဲ့သို့ မြေအောက် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများကို တရားဝင် ခွင့်ပြုပေးခြင်း ဖြင့် အခွန်များရရှိရန် စီစဉ်နေကြောင်း၊ ပြည်တွင်း အဖျော်ယမကာ လုပ်ငန်းကိုလည်း မြှင့်တင်နေကြောင်း ပေတုန်တန်က ပြောသည်။

အစိုးရအဖွဲ့သည် အနာဂတ် လုပ်ငန်းများတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် ထိုင်းနိုင်ငံကို ဒေသတွင်း AI နည်းပညာရပ်ဝန်း တစ်ခုအဖြစ် ပြောင်းလဲရန်အတွက် ထိုင်းကျောင်းသားများ၏ ပညာရေးကို မြှင့်တင်ရန်လည်း စီစဉ်နေကြောင်း ပေတုန်တန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Thai PBS World

CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၃

ရာထူးမှနုတ်ထွက်ရန် လွှတ်တော် အပါအဝင် ပြည်သူလူထုနှင့် အာဏာရပါတီ၏ ဖိအားပေးခြင်း ခံနေရသော် လည်း အဆုံးအထိ တိုက်ပွဲဝင်သွားမည်ဟု တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်းဆော့ရွဲ(Yoon Suk Yeo)က ဒီဇင်ဘာ ၁၂ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ထုတ်ပြန်ခဲ့မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး အတိုက်အခံပါတီနှင့် ၎င်း၏ အာဏာရပါတီကပင် ၎င်းအား စွပ်စွဲပြစ်တင်ရန် ပြင်ဆင်နေချိန်တွင် ယွန်းက ထိုကဲ့သို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ယွန်းသည် ဒီဇင်ဘာ ၃ ရက်က အရပ်ဖက်အုပ်ချုပ်ရေးကို ဆိုင်းငံ့ခဲ့ပြီး စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ထုတ်ပြန်ကြေညာ ခဲ့ပြီးနောက် စစ်သားများနှင့် ရဟတ်ယာဉ်များကို လွှတ်တော်၌ ဖြန့်ကြက်ချထားခဲ့သည်။

သို့သော် နာရီပိုင်းအကြာတွင် လွှတ်တော်က ယွန်း၏ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ကြေညာချက်ကို မဲခွဲ၍ ပယ်ချခဲ့ ပြီးနောက် မကြာမီအချိန်အတွင်းမှာပင် ယွန်းက စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့်အား ဒီဇင်ဘာ ၄ ရက် နံနက်အစောပိုင်း၌  ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယား လူထုက ယွန်းကို ဆန့်ကျင်နေကြစဉ်

ထို့နောက် ယွန်းသည် ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်က စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ထုတ်ပြန်ခဲ့မှုအတွက် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် လူထုကို ပြန်လည်တောင်းပန်ခဲ့သည်။

"အစိုးရ အုပ်ချုပ်ရေး ယန္တရားကို တုံ့ဆိုင်းသွားစေပြီး ဖွဲ့စည်းပုံပျက်ယွင်းစေမယ့် အင်အားစုတွေနဲ့ ရာဇဝတ်အဖွဲ့ တွေကို ကျနော်တို့ တားဆီးရပါမယ်။ ဘာတွေပဲဖြစ်နေပါစေ၊ ကျနော် အဆုံးအထိ တိုက်ပွဲဝင်သွားမှာပါ" ဟု ယွန်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

"စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ထုတ်ပြန်ကြေညာမှုကြောင့် လူထုကို အံ့အားသင့်စေပြီး ပူပင်သောက ရောက်စေခဲ့တဲ့ အတွက် ကျနော် နောက်တစ်ကြိမ် တောင်းပန်ပါတယ်။ ကျေးဇူးပြုပြီး ကျနော့်ကို ယုံကြည်ပေးကြပါ" ဟု ယွန်းက ရုပ်သံမိန့်ခွန်းတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ယွန်းသည် ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်က လွှတ်တော်တွင် အတိုက်အခံများ တင်သွင်းသည့် စွပ်စွဲပြစ်တင်ရေးအဆို မဲခွဲ ဆုံးဖြတ်မှု၌ ၎င်း၏ အာဏာရပါတီက သပိတ်မှောက်ခဲ့သဖြင့် စွပ်စွဲပြစ်တင် ခံရမည့်အရေးမှ လွတ်မြောက်ခဲ့သည်။

သို့သော် အတိုက်အခံများက ယွန်းအား ဒုတိအကြိမ် စွပ်စွဲပြစ်တင်ရန် အဆိုတင်သွင်းခဲ့ပြီး ထိုစွပ်စွဲပြစ်တင်မှု အဆို ကို ဒီဇင်ဘာ ၁၄ ရက်တွင် လွှတ်တော်၌ မဲခွဲဆုံးဖြတ်မည်ဟု အတိုက်အခံ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီက ပြောကြားခဲ့ သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဒမတ်စကတ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၃

ဆီးရီးယားနိုင်ငံတွင် ဂျီဟတ်သူပုန်များက သမ္မတအာဆတ် (Bashar Assad) အစိုးရအဖွဲ့ကို ဖြုတ်ချခဲ့ပြီးနောက် စည်းလုံးပြီး ပေါင်းစုံပါဝင်သည့် နိုင်ငံအဖြစ် ပြန်လည်ထူထောင်မည်ဟု ပြောကြားနေချိန်တွင် ဆီးရီးယားရှိ အမေရိကန်၏ မဟာမိတ် ကာ့ဒ်တပ်ဖွဲ့များသည် အခက်တွေ့ဖွယ်ရှိလာကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

နိုင်ငံအတွင်း ၁၄ နှစ်နီးပါးကြာ ပြည်တွင်းစစ် ဖြစ်ပွားခဲ့သဖြင့် စည်းလုံးပြီး ပေါင်းစုံပါဝင်သည့် နိုင်ငံအဖြစ် ထူထောင်လိုသော ဂျီဟတ်သူပုန်များ၏ အိုင်ဒီယာသည် လက်တွေ့တွင် အကောင်အထည်ပေါ်ရန် အလွန်ခက်ခဲ လိမ့်မည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့အတူ ဆီးရီးယားအရေးသည် အခင်းအကျင်းသစ် တစ်ခုသို့ ဝင်ရောက် လာချိန်တွင် ဆီးရီးယားရှိ အမေရိကန်၏ အနီးစပ်ဆုံး မဟာမိတ်ဖြစ်သည့် ကာ့ဒ်ဦးဆောင်သော လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များအတွက် စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင် လာရနိုင်သည်။

ကာ့ဒ်တပ်ဖွဲ့များ ထိန်းချုပ်ထားစဉ်

ဆီးရီးယား ပြည်တွင်းစစ်အတွင်း ကာ့ဒ်တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် အမေရိကန်၏ အကူအညီဖြင့် အိုင်အက်စ်အဖွဲ့ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ကာ အခြား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များနှင့်လည်း တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း တူရကီ၏ အကူအညီဖြင့် အာဆတ်ကို ဖြုတ်ချခဲ့သည့် သူပုန်များသည် ဆွန်နီ အာရပ်သူပုန်များ ဖြစ်သဖြင့် အာရပ်မဟုတ်သော ကာ့ဒ်များသည် လက်ရှိတွင် အန္တရာယ်များနှင့် ရင်ဆိုင်ရနိုင်သည်။

တူရကီ၏ ရန်သူမှာလည်း ကာ့ဒ်များဖြစ်သဖြင့် ကာ့ဒ်များသည် ဆီးရီးယားနိုင်ငံအတွင်း ခြေကုပ်အသစ်တစ်ခု ရှာဖွေရန် ခက်ခဲလာလိမ့်မည်ဖြစ်ပြီး ပဋိပက္ခကို ဆက်လက် ကြာရှည်နိုင်စေသည်။

ဂျီဟတ်သူပုန်များသည် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်ကုန်က ဒမတ်စကတ်မြို့တော်ကို ဝင်ရောက်လာချိန်က ကာ့ဒ်များ နှင့် ထိတွေ့ပွတ်တိုက်မှု မရှိခဲ့ဘဲ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းဖြင့် မြို့တော်ကို ထိန်းချုပ်ခဲ့သည်။

ကာ့ဒ်တပ်ဖွဲ့များကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော် ဆီးရီးယား အစိုးရတပ်ဖွဲ့များက နိုင်ငံအရှေ့ပိုင်း ဒိုင်ယာအယ်ဇော (Deir al-Zour) မြို့ကို စွန့်ခွာသွား ချိန်တွင် ဂျီဟတ်သူပုန်များသည် ကာ့ဒ်တိုက်ခိုက်ရေးသမားများကို ထိုမြို့အတွင်းမှ အင်အားသုံး မောင်းထုတ်ခဲ့ သည်။

ထို့ကြောင့် ကာ့ဒ်တပ်ဖွဲ့များသည် လက်ရှိ ဆီးရီးယားနိုင်ငံ အရှေ့ပိုင်းတွင် တပ်စွဲထားသည့် အမေရိကန် စစ်သားများနှင့် သွားရောက် ပူးပေါင်းနိုင်ခြေရှိသော်လည်း နောက်တက်လာမည့် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က ဆီးရီးယားအရေးတွင် ပါဝင်မည်မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ထရမ့် လက်ထက်တွင် ဆီးရီးယားရှိ အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့များကို ရုပ်သိမ်းခဲ့မည်ဆိုပါက ကာ့ဒ်တပ်ဖွဲ့များ ၏ အနာဂတ်သည် ရေရာမှုမရှိသည့် အခြေအနေနှင့် ရင်ဆိုင်ရနိုင်ခြေရှိကြောင်း လေ့လာသူများက ပြောကြားခဲ့ သည်။

Source: အေပီ