CNI International News

မနီလာ၊ ဇူလိုင် ၂၄

အမေရိကန်သည် ဖိလစ်ပိုင်တွင် ခေတ်မီ ဒုံးကျည်များနှင့် ဒရုန်းစနစ်များ ဖြန့်ကြက်ချထားရန် ကတိပေး ခဲ့ပြီးနောက် တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် စစ်ရေးအသွင်ဆောင်နေသည့် အခြေအနေ ပိုမိုမြင့်တက်လာကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ပိ ဟက်ဆက် (Pete Hegseth) သည် ဇူလိုင် ၂၁ ရက်က ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ ဖာဒီနန် မားကို့စ် ဂျူနီယာ (Ferdinand Marcos Jnr) နှင့် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဆွေးနွေးပွဲအတွင်း တောင်တရုတ် ပင်လယ်တွင် တရုတ်၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှု မြင့်တက်လာသော အခြေအနေကို တားဆီးရန်အတွက် ခိုင်မာသည့် ကာကွယ်ရေးကဏ္ဍတစ်ခု ဖန်တီးပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အရိပ်အမြွက် ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်၏ လက်နက်အသစ်များသည် ဒေသတွင်း လုံခြုံရေးတွင် ဖိလစ်ပိုင်၏ မဟာဗျူဟာမြောက် အားထုတ် ကြိုးပမ်းမှုကို အထောက်အကူ ဖြစ်စေလိမ့်မည်ဟု ဟက်ဆက်က ပင်တဂွန်နှင့် မားကို့စ်တို့ကြား အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ချိန်အတွင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

မားကို့စ်သည် ပင်တဂွန်တွင် ဟက်ဆက်နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ပြီးနောက် အိမ်ဖြူတော်၌ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) နှင့်လည်း အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

“ကျနော်တို့က နည်းပညာမြင့် ဒုံးကျည်တွေနဲ့ ဒရုန်းစနစ်တွေကို ဖြန့်ကြက်ချထားပေးပြီး ကျနော်တို့ရဲ့ ကာကွယ်ရေး စက်မှုလုပ်ငန်း စခန်းတွေကို ပြန်လည် အသက်သွင်းသွားမှာပါ။ ကျနော်တို့ဟာ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ သာယာဝပြောရေးကို သေချာစေပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် စစ်မှန်ပြီး ခိုင်မာမှုရှိတဲ့ အဟန့်အတားတစ်ခုကို အတူ ပူးပေါင်းဖော်ဆောင်ရပါမယ်”ဟု ဟက်ဆက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ မားကို့စ်နဲ့ အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဟက်ဆက်ကို တွေ့ရစဉ်

ဖိလစ်ပိုင်ကို မည်သည့် ဒုံးကျည်များနှင့် ဒရုန်းအမျိုးအစားများ ဖြန့်ကြက်ချထားမည် ဆိုခြင်းကို ပင်တဂွန်က ပြောကြားခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ဟက်ဆက်ကမူ ထိုအစီအစဉ်များသည် ထိပ်တိုက်တွေ့ရန် ရည်ရွယ်ခြင်း မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒါပေမယ့် ကျနော်တို့ဟာ အသင့်အနေအထားနဲ့ အခိုင်အမာ ပြင်ဆင်သွားမှာပါ။ ဖိလစ်ပိုင်ရဲ့ စစ်တပ်ကို အဆင့် မြှင့်တင် မွမ်းမံဖို့နဲ့ ပူးပေါင်းကာကွယ်ရေးအတွက် သင့်ရဲ့ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုတွေ အပါအဝင် ကျနော်တို့ရဲ့ အပြန်အလှန် စီးပွားရေး အကျိုးပြုမှုကို ဂုဏ်ယူစွာနဲ့ ထောက်ခံပါတယ်” ဟု ဟက်ဆက်က မားကို့စ်ကို ပြောကြား ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဟက်ဆက်က အမေရိကန်သည် ဖိလစ်ပိုင်နှင့် ချုပ်ဆိုထားသည့် ကာကွယ်ရေးစာချုပ်၏ ကတိကဝတ် များကိုလည်း ထပ်လောင်း အတည်ပြုခဲ့သည်။

၁၉၅၁ ခုနှစ်က ချုပ်ဆိုခဲ့သည့် အပြန်အလှန် ကာကွယ်ရေးစာချုပ်အရ တောင်တရုတ်ပင်လယ် အပါအဝင် ပစိဖိတ် ဒေသရှိ မိမိတို့တပ်ဖွဲ့များ၊ လေယာဉ်များ၊ အရပ်ဘက် သင်္ဘောများ၊ ကမ်းခြေစောင့် တပ်ဖွဲ့များ တိုက်ခိုက်ခံရမည် ဆိုပါက ပူးပေါင်းကာကွယ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဟက်ဆက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: South Chain Morning Post

CNI International News

တိုင်ပေ၊ ဇူလိုင် ၂၄

တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်၏ ဒီမိုကရေစီကို ကြားဝင်စွက်ဖက်ရန် ကြိုးပမ်းနေသည်ဟု ထိုင်ဝမ်အစိုးရက ဇူလိုင် ၂၃ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ထိုင်ဝမ် ပြည်သူများ အနေဖြင့် ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် ထိုင်ဝမ် ခေါင်းဆောင်များကို အာဏာအပ်နှင်းသင့် သည်ဟု ဆုံးဖြတ်ထားရန်လိုကြောင်း ထိုင်ဝမ်အစိုးရက ပြောသည်။

ထိုင်ဝမ်တွင် လွှတ်တော်အမတ် စုစုပေါင်း၏ ၅ ပုံ ၁ ပုံကို ရာထူးတွင် ဆက်လက်ထားရှိရန် သို့မဟုတ် ဖယ်ရှားရန် ရွေးချယ်ရသည့် ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီ ထိုင်ဝမ်အစိုးရက ထိုကဲ့သို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဇူလိုင် ၂၆ ရက်တွင် ထိုင်ဝမ် မဲဆန္ဒရှင်များသည် ထိုင်ဝမ်၏ အကြီးဆုံး အတိုက်အခံပါတီဖြစ်သည့် ကူမင်တန် (KMT) ပါတီ အပါအဝင် လွှတ်တော်အမတ် ၂၄ ဦးကို ရာထူး၌ ဆက်လက်ထားရှိရန် သင့်၊ မသင့် ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်သည်။

ထိုင်ဝမ်၏ လွှတ်တော်အမတ် အချို့သည် တရုတ်ကို လိုလားသည့် သဘောထားများ ရှိနေကြောင်း လူမှု အဖွဲ့အစည်းများက စွပ်စွဲခဲ့ပြီးနောက် ထိုရွေးကောက်ပွဲကို ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုင်ဝမ်ပြည်သူများကို တွေ့ရစဉ်

ကူမင်တန်ပါတီကမူ ၎င်းတို့သည် တရုတ်ကို လိုလားခြင်းမရှိကြောင်း သို့သော် တရုတ်နှင့် ဆက်ဆံရေး လမ်းကြောင်းများကို ဖွင့်လှစ်ထားရန် လိုအပ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ယခုကဲ့သို့ ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်ခြင်းသည် ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို  တိုက်ခိုက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ပြီးခဲ့သည့် နှစ်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲ၏ ရလဒ်များကို လေးစားခြင်းမရှိကြောင်း ကူမင်တန်ပါတီက ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်၏ ထိုင်ဝမ်ရေးရာရုံးနှင့် တရုတ်နိုင်ငံပိုင် မီဒီယာများတွင် ထိုင်ဝမ်၏ ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ပတ်သက်သည့် မှတ်ချက်များကို မကြာခဏ ထုတ်ပြန်နေသည်။

ထိုင်ဝမ်၏ တရုတ်ပြည်မကြီးရေးရာကောင်စီကမူ တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ ကြားဝင်စွက်ဖက်မှုကို ငြင်းပယ် ကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံပိုင် မီဒီယာများ၏ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်များကို လေ့လာနေသည့် ထိုင်ဝမ်၏ IORG အဖွဲ့က ပြောကြားခဲ့သည်။

“ထိုင်ဝမ်ရဲ့ ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီက ကြားဝင်စွက်ဖက်ဖို့ ကြိုးပမ်းနေတယ်ဆိုတာ ရှင်းနေပါ တယ်” ဟု ထိုင်ဝမ်၏ တရုတ်ပြည်မကြီးရေးရာကောင်စီက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ကွာလာလမ်ပူ၊ ဇူလိုင် ၂၄

မလေးရှားအစိုးရသည် အရွယ်ရောက်ပြီးသူ နိုင်ငံသားအားလုံးကို ငွေကြေး အထောက်အပံ့အဖြစ် ဒေါ်လာ သန်း ၅၀၀ တန်ဖိုးရှိသည့် အစီအစဉ်နှင့် စားဝတ်နေရေးအတွက် စိုးရိမ်မှုများအား ဖြေရှင်းရန် လောင်စာစျေးနှုန်းများ လျှော့ချမည့် အစီအစဉ် အပါအဝင် သက်သာချောင်ချိရေး စီမံကိန်းများကို ဇူလိုင် ၂၃ ရက်က ကြေညာခဲ့သည်ဟု Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မကြာသေးမီ လများအတွင်း မလေးရှား၏ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု လျော့ကျသွားသည့်တိုင် စားဝတ်နေရေး ကုန်ကျ စရိတ်များ မြင့်တက်မှုသည် လူထုအပေါ် ဖိအားများသည့် ပြဿနာတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါ အီဘရာဟင် (Anwar Ibrahim) က ပြောကြားခဲ့သည်။

မလေးရှားနိုင်ငံတွင် အစိုးရအဖွဲ့၏ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ကတိကဝတ်များ ပျက်ကွက်မှုနှင့် ကုန်စျေးနှုန်းများ မြင့်တက်မှုများကြောင့် ဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါကို ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ရန် ဇူလိုင် ၂၆ ရက်၌ ကွာလာလမ်ပူ (Kuala Lumpur) မြို့တော်မှာ ဆန္ဒပြကြမည်ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ ဆန္ဒပြမှုများ မပြုလုပ်မီ ရက်ပိုင်းအလိုတွင် ဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါက သက်သာချောင်ချိရေး အစီအစဉ်အား ကြေညာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါကို တွေ့ရစဉ်

ရဲတပ်ဖွဲ့ကမူ ဇူလိုင် ၂၆ ရက်တွင် အတိုက်အခံ ပါတီများက ဦးဆောင်ပြုလုပ်မည့် ဆန္ဒပြမှုများအတွင်း လူပေါင်း ၁၀,၀၀၀ မှ ၁၅,၀၀၀ ကြား ပါဝင်နိုင်ခြေရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါ၏ အစိုးရအဖွဲ့သည် ယခုနှစ်အတွင်း အနိမ့်ဆုံး လုပ်ခလစာကို တိုးမြှင့်ခြင်း၊ လုပ်ငန်းကြီး လုပ်ကိုင်သည့် ကုမ္ပဏီများအပေါ် မီတာခများတိုးမြှင့်ပြီး အရောင်းခွန်နှင့် ဝန်ဆောင်ခွန်များ တိုးမြှင့်ခြင်းတို့ အပါအဝင် နိုင်ငံ့ဝင်ငွေအား တိုးမြှင့်ရန် အစီအစဉ်များ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

အန်ဝါကမူ ထိုအစီအစဉ်များသည် ကြီးမားသည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့် ချမ်းသာကြွယ်ဝသူများကို ပစ်မှတ် ထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း ထိုအစီအစဉ်များသည် ကုန်စျေးနှုန်းကို မြင့်တက်စေပြီး စားသုံးသူများအပေါ် ဝန်ပိစေကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် အလယ်အလတ်တန်းစား ဝင်ငွေနှင့် ဝင်ငွေနည်းပါးသူများကို ထိခိုက်စေကြောင်း ဝေဖန်ရေးသမား များက ပြောကြားခဲ့သည်။

အန်ဝါထောက်ခံသူ မလေးရှားနိုင်ငံသားတွေကို တွေ့ရစဉ်

အန်ဝါကမူ ငွေကြေးထောက်ပံ့ပေးမည့် အစီအစဉ်အရ အသက် ၁၈ နှစ်ပြည့်ပြီးသည့် မလေးရှားနိုင်ငံသား အားလုံး ကို ဩဂုတ် ၃၁ ရက်မှစပြီး တစ်ဦးလျှင် ရင်းဂစ် ၁၀၀ (၂၃ ဒသမ ၆၇ ဒေါ်လာ) ပေးသွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင်၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ထောက်ပံ့ငွေပမာဏ စုစုပေါင်းကို ရင်းဂစ် ၁၅ ဘီလျံ (ဒေါ်လာ ၃ ဒသမ ၅၅ ဘီလျံ) အထိ မြှင့်တင်သွားမည်ဟု အန်ဝါက ပြောသည်။

“ပြည်သူလူထုရဲ့ စောဒကတက်မှုတွေကို ကျနော်က အသိအမှတ် ပြုပါတယ်။ လူနေမှုစရိတ်က ဖြေရှင်းရမယ့် စိန်ခေါ်မှုတစ်ခု ဖြစ်နေတယ်ဆိုတာကိုလည်း လက်ခံပါတယ်” ဟု အန်ဝါက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဆင်းရဲမွဲတေသူများအတွက်က ကူညီထောက်ပံ့ရေး အစီအစဉ်များကိုလည်း ဇူလိုင် ၂၄ ရက်မှ စတင် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု အန်ဝါက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဇူလိုင် ၂၄

ယူကရိန်းနိုင်ငံတွင် အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး အေဂျင်စီများကို လုပ်ပိုင်ခွင့်များ လျှော့ချမည့် ဥပဒေမူကြမ်း အား ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelensky) က ဥပဒေအဖြစ် အတည်ပြုခဲ့ပြီးနောက် ယူကရိန်း နိုင်ငံတစ်ဝန်း ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုဥပဒေမူကြမ်းကို အတည်မပြုရန် အတိုက်အခံများက ဆန့်ကျင်ခဲ့သော်လည်း သမ္မတ ဇာလန်းစကီးက အတည် ပြုခဲ့သဖြင့် ရုရှား၏ ကျူးကျော်မှု စတင်ပြီးနောက်ပိုင်း ယခုဖြစ်ရပ်သည် ဇာလန်းစကီးကို ပြည်သူလူထုက ပထမ ဆုံးအကြိမ် ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဇူလိုင် ၂၂ ရက်က ကိယက်ဗ် (Kyiv) မြို့တော်နှင့် လီဗျု (Lviv) မြို့နှင့် အိုဒက်ဆာ (Odesa) မြို့များတွင် ပြုလုပ်သည့် ဆန္ဒပြမှုများ၌ လူငယ်အများစု ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။

ဆန္ဒပြသူများက ယူကရိန်း၏ အမျိုးသား အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဗျူရို (NABU) ကို အစိုးရရှေ့နေချုပ်ရုံး ၏ ထိန်းချုပ်မှုအောက်တွင် ထားရှိသည့် ထိုဥပဒေကို ဆန့်ကျင်ခဲ့ကြသည်။

သမ္မတ ဇာလန်းစကီးကို တွေ့ရစဉ်

အစိုးရရှေ့နေချုပ်ရုံး၏ အကြီးအကဲ ရာထူးသည် သမ္မတက တိုက်ရိုက်ခန့်အပ်သည့် ရာထူးနေရာ ဖြစ်သဖြင့် အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဗျူရိုသည် သီးခြားလွတ်လပ်သော အဖွဲ့မဟုတ်တော့ဘဲ သမ္မတလက်အောက်သို့ ရောက်ရှိသွားသည့် သဘောဖြစ်သည်။

ထိုဥပဒေသည် ထိပ်သီးအဆင့် အစိုးရအရာရှိများ၏ အဂတိလိုက်စားမှုများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းသည့် လုပ်ငန်း စဉ်အား ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်း အတိုက်အခံများနှင့် စက်မှုထိပ်သီး ၇ နိုင်ငံ (G-7) အဖွဲ့၏ မဟာမိတ်များက စိုးရိမ်နေကြသည်။

သို့သော်လည်း ဇာလန်းစကီးက ထိုစိုးရိမ်မှုများ ဖြစ်လာလိမ့်မည် မဟုတ်ကြောင်း ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။

အမျိုးသား အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဗျူရိုနှင့် အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး အထူးရှေ့နေချုပ်ရုံးတို့ကို လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ်က အနောက်နိုင်ငံများမှ အလှူရှင်များ၏ တောင်းဆိုချက်အရ ထူထောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဇာလန်းစကီးကို ဆန္ဒပြနေကြစဉ်

“ကျနော်တို့ အားလုံးရဲ့ ဘုံရန်သူက ကျူးကျော်သူ ရုရှားပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ယူကရိန်းနိုင်ငံကို ကာကွယ်ဖို့ အားကောင်း တဲ့ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး စနစ်တစ်ခု လိုအပ်ပါတယ်။ အမှန်တကယ် တရားမျှတမှုရှိဖို့ သေချာလုပ်ဆောင်ရပါ မယ်”ဟု ဇာလန်းစကီးက ပြောသည်။

၎င်းသည် ဥပဒေမူကြမ်းကို လက်မှတ်ရေးထိုးပြီး တစ်ရက်အကြာတွင် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနှင့် အဂတိ တိုက်ဖျက် ရေး အရာရှိများဖြင့် ပြုလုပ်သည့် အစည်းအဝေးတွင် ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ရုရှား၏ ဒရုန်းနှင့် ဒုံးကျည် တိုက်ခိုက်မှုများကို နေ့စဉ်နီးပါး ခံစားနေရသည့် ကိယက်ဗ်မြို့တော်တွင် မကြုံစဖူး ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းသည် ဇာလန်းစကီးအပေါ် လူထုက ဒေါသထွက်နေသည့် အခြေအနေကို ပြသရာ ရောက်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ယူကရိန်းသည် အနောက်မဟာမိတ်နိုင်ငံများ၊ အထူးသဖြင့် ဥရောပသမဂ္ဂ၏ ကူညီထောက်ပံ့မှုများကို တောင်းခံရန် ကြိုးပမ်းနေချိန်တွင် ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားလာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇူလိုင် ၂၃

မေလက ထိုင်းနှင့်ကမ္ဘောဒီးယားနယ်စပ်တွင် နှစ်နိုင်ငံစစ်သားများကြား အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုဖြစ်ပွားပြီး တင်းမာ မှုများ မြင့်တက်နေသည့် ထိုင်း-ကမ္ဘောဒီးယားပြဿနာသည် အာဆီယံအတွက် စိန်ခေါ်မှုဖြစ်နေသည်ဟု The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အာဆီယံသည် ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်မှု ရရှိအောင် လုပ်ဆောင်မည်ဟု သန္နိဋ္ဌာန် ချထားသည့်တိုင် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ ပြည်တွင်းရေးကို ဝင်ရောက် မစွက်ဖက်ရဆိုသည့် မူဝါဒများကြောင့် ထိုပြဿနာကို ဖြေရှင်းရာ တွင် အဖွဲ့အစည်း၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုသည် အကန့်အသတ် ရှိနေသည်။

ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၊ ဖနွမ်ပင် (Phnom Penh) မြို့တော်တွင် ဇူလိုင် ၁၇ ရက်က ပြုလုပ်သည့် ဆွေးနွေးပွဲ တစ်ခု၌ ပဋိပက္ခများအား ဖြေရှင်းရာတွင် အာဆီယံ၏ အခန်းကဏ္ဍအကြောင်းကို ကျွမ်းကျင်သူများက ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

ထိုဆွေးနွေးပွဲအတွင်း အဓိကကျသည့် အချက်တစ်ချက်မှာ အာဆီယံ အတွင်းရေးမှူးချုပ်၏ အခန်းကဏ္ဍဖြစ်သည်။

ကမ္ဘောဒီးယားနဲ့ထိုင်း နယ်စပ်ပြဿနာ ဆွေးနွေးမှုကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ အာဆီယံအတွင်းရေးမှူးချုပ်သည် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသား ကာအိုကင်ဟွန်း (Kao Kim Hourn) ဖြစ်နေ သဖြင့် ထိုအတွင်းရေးမှူးချုပ်၏ အခန်းကဏ္ဍကို ထိုင်းနိုင်ငံက ရာနှုန်းပြည့် ယုံကြည်မှု မရှိခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် ကြားဝင်စေ့စပ်မှုများတွင် အတွင်းရေးမှူးချုပ်၏ အခန်းကဏ္ဍသည် ဘက်လိုက်မှု ရှိ၊ မရှိဆိုသည့် မေးခွန်းများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပြီး ယခင်က ကြားဝင်စေ့စပ်မှုများသည် အောင်မြင်ခြင်းမရှိခဲ့ပေ။

ဥပမာတစ်ခုအနေဖြင့် ၂၀၀၈ ခုနှစ်က ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် ထိုင်းကြား နယ်စပ်ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားတုန်းက  အာဆီယံ အတွင်းရေးမှူးချုပ်မှာ ထိုင်းနိုင်ငံသား ဆူရင် ပစ်ဆူဝမ် (Surin Pitsuwan) ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် ကမ္ဘောဒီးယားသည် ဆူရင်ကို ဘက်လိုက်မှုရှိသည်ဟု ရှုမြင်ခဲ့ပြီး အာဆီယံ၏ ကြားနေရပ်တည်မှုအပေါ် ယုံကြည်မှုမရှိခဲ့ပေ။

ထိုကဲ့သို့ အာဆီယံ အတွင်းရေးမှူးချုပ် နေရာတွင် ထိုင်းနှင့် ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံသားများဖြစ်နေခြင်းက ပဋိပက္ခကို ကြားဝင်ဖြေရှင်းရာ၌ အာဆီယံ၏ အခန်းကဏ္ဍကို ပိုမိုခက်ခဲ စေခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်ခဲ့ ကြသည်။

Source: The Nation

CNI International News

မော်စကို၊ ဇူလိုင် ၂၃

ရုရှားသည် တာဝေးပျံသန်းနိုင်သော ရာနှင့်ချီသည့် ဒရုန်းများကို တစ်ချိန်တည်းမှာပင် အုပ်လိုက်လွှတ်တင်ပြီး ဇူလိုင် ၂၁ ရက် ညပိုင်းက ယူကရိန်းကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုဒရုန်းများသည် ပိုလန်နှင့် နယ်စပ်ချင်း ထိစပ်နေသည့် ယူကရိန်း၏ စစ်ဇုန်များကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့ ခြင်းဖြစ်ပြီး ဒေသခံများကို ထိတ်လန့်စေခဲ့သည်။

ရုရှားသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် အစောပိုင်း လများကစပြီး ယူကရိန်းကို တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ဒရုန်းများ ရာချီလွှတ်တင်၍ တိုက်ခိုက်ခဲ့ကာ နောက်ပိုင်းတွင် ဒရုန်းအရေအတွက် ပိုမိုများပြားလာနိုင်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့ သည်။

ဇူလိုင် ၈ ရက်က ရုရှားသည် ဒရုန်းအစင်းရေ ၇၀၀ ပါဝင်သည့် ဒရုန်းအုပ်စုဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုကို တွေ့ရစဉ်

ထိုတိုက်ခိုက်မှုသည် တစ်ကြိမ်တည်းမှာပင် ဒရုန်း အများဆုံးပါဝင်သည့်  တိုက်ခိုက်မှုအဖြစ် စံချိန်တင်သွားခဲ့သည်။

ကျွမ်းကျင်သူများကမူ ရုရှားသည် တစ်နေ့လျှင် ဒရုန်း အစင်းရေ ၁၀၀၀ ကျော်အထိ လွှတ်တင်ပြီး တိုက်ခိုက်ဖွယ် ရှိသည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။

ရုရှားအနေဖြင့် စက်တင်ဘာလ အစောပိုင်း မတိုင်မီ ယူကရိန်းနှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီမှု မယူပါက ပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်သွားမည်ဟု အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က ခြိမ်းခြောက်နေချိန်တွင် ရုရှား၏ ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုများ အရှိန်မြင့်တက်လာခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် ရုရှားသည် အမေရိကန်၏ သတ်မှတ် ကာလမတိုင်မီ ယူကရိန်းအား တတ်နိုင်သမျှ ထိခိုက်ပျက်စီးမှု များပြားစေရန် တိုက်ခိုက်မှုများကို အရှိန်မြှင့်တင်နေခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားသည် အစောပိုင်းက အီရန်ထံမှ Shahed(ရှာဟီ) ဒရုန်းများကို မှာယူတင်သွင်းခဲ့ပြီးနောက် လက်ရှိတွင် ပြည်တွင်း၌ ဒရုန်းထုတ်လုပ်မှုများကို အရှိန်မြှင့်တင်နေသည်။

ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကလည်း ဒရုန်းတပ်ဖွဲ့ကို စစ်တပ်၏ သီးခြား တပ်ဖွဲ့တစ်ခုအဖြစ် ထူထောင်နေ ကြောင်း၊ ဒရုန်းစစ်ဆင်ရေး နည်းဗျူဟာများကို ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် လုပ်ဆောင်နေကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

Source:AP

CNI International News

ပြုံယမ်း၊ ဇူလိုင် ၂၃

မြောက်ကိုရီးယားသည် ၎င်း၏ ရေတပ်အတွက် တန်ချိန် ၅၀၀၀ အလေးချိန်ရှိသည့် တတိယမြောက် ဖျက်သင်္ဘော ကို ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလတွင် အပြီးသတ် တည်ဆောက်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်ဟု DW သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယားသည် တန်ချိန် ၅၀၀၀ အလေးချိန်ရှိသည့် ပထမဆုံး ဖျက်သင်္ဘော Choe Hyon ကို ဧပြီလတွင် ရေချခဲ့ပြီးနောက် ဇူလိုင် ၂၂ ရက်တွင် ယခုကဲ့သို့ ကြေညာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဒုတိယမြောက် ဖျက်သင်္ဘောဖြစ်သည့် Kang Kon ကို မေလက ရေချခဲ့သော်လည်း သင်္ဘောသည် မတော်တဆ ဖြစ်၍ ပြုတ်ကျခဲ့သဖြင့် ပြန်လည်ပြင်ဆင်ပြီး ဇွန်လတွင် ဒုတိယအကြိမ်မြောက် ရေချခဲ့သည်။

နမ်ဖို(Nampho) သင်္ဘောကျင်းတွင် ပြုလုပ်သည့် အခမ်းအနား၌ မြောက်ကိုရီးယား၏ အာဏာရ ကိုရီးယား အလုပ်သမားပါတီ ထူထောင်သော နှစ်ပတ်လည်နေ့ဖြစ်သည့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၀ ရက်၌ သင်္ဘော အသစ် တစ်စင်းကို အပြီးသတ် တည်ဆောက်မည်ဟု သင်္ဘောကျင်းရှိ အလုပ်သားများက ကတိပြုခဲ့ကြသည်။

မြောက်ကိုရီးယား စစ်သင်္ဘောကိုတွေ့ရစဉ်

မြောက်ကိုရီးယား၏ အင်အားကြီးသည့် စစ်တပ် ထူထောင်ရေး၊ အချုပ်အခြာအာဏာနှင့် အမျိုးသားအကျိုးစီးပွား ကို ကာကွယ်ရေးတို့အတွက် ထိုသတ်မှတ်ချိန်အတွင်း သင်္ဘောအား အပြီးသတ် တည်ဆောက်ရန် သင်္ဘောကျင်း အကြီးအကဲက အလုပ်သမားများကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟု မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံပိုင် KCNA သတင်းအေဂျင်စီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

"ကျနော်တို့ရဲ့ ရေတပ်အင်အားကို ပိုမြင့်တက်အောင် လုပ်ဆောင်ရပါမယ်။ အဲဒါမှ ရန်သူတွေက ကျနော်တို့ကို ရန်စဖို့ မတွေးရဲကြမှာ ဖြစ်ပါတယ်"ဟု မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန် (Kim Jong Un) က ဇွန်လ အတွင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယားတွင် သမ္မတ လီဂျေမြောင် (Lee Jae Myung) က ယခင်သမ္မတဟောင်း ယွန်းဆော့ရွဲ (Yoon Suk Yeol) ကဲ့သို့ မြောက်ကိုရီးယားအပေါ် သဘောထား တင်းမာခြင်းမရှိဘဲ ပျော့ပြောင်းသည့် မူဝါဒကို ချမှတ် လုပ် ဆောင်နေချိန်၌ မြောက်ကိုရီးယား၏ ဖျက်သင်္ဘောသစ် စီမံကိန်း ကြေညာချက် ထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Source: DW

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇူလိုင် ၂၂

ထိုင်းနှင့် ကမ္ဘောဒီးယား နယ်စပ်အနီး အူဘွန် ရတ်ချာသာနီ ( Ubon Ratchathani) ပြည်နယ်တွင် မဟာဗျူဟာ မြောက် နေရာတစ်ခုကို ဝင်ခွင့်ရရှိစေရန်အတွက် ကွန်ကရစ်လမ်းတစ်ခုကို ဇူလိုင် ၂၁ ရက်က စတင်ဖောက်လုပ် နေကြောင်း The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကမ္ဘောဒီးယားနှင့်ထိစပ်နေသည့် ဝေးလံခေါင်သီ‌သော ဒေသများတွင် လုံခြုံရေး စစ်ဆင်ရေးများကို အထောက် အကူ ဖြစ်စေရန် ကြိုးပမ်းအားထုတ်သည့် အစီအစဉ်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း အနေဖြင့် ထိုကဲ့သို့ ဖောက်လုပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုစီမံကိန်းကို ထိုင်းရမ်ဖလန်(Thai Rumphalang)ပါတီနှင့် အမှတ် ၂ စစ်တိုင်း အင်ဂျင်နီယာတပ်မ၊ အမှတ် ၂၃ ရိန်းဂျားတပ်ဖွဲ့ တပ်ရင်းနှင့် ဒေသခံများကြား ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အကြီးစား စက်ယန္တရားများနှင့် ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းသုံး ပစ္စည်းများကို ဖြန့်ကြက်ချထားခဲ့ပြီး ထိုလမ်းကို နယ်စပ်ဒေသအနီးရှိ မဟာဗျူဟာကျသည့် နေရာသို့ ဦးတည် ဖောက်လုပ်သွားမည်ဖြစ်သည်။

ထိုင်းရမ်ဖလန်(Thai Rumphalang) ပါတီခေါင်းဆောင် ဝါဆာဝတ် ပေါင်ပွန်ဆာရီ (Wasawat Poungponsri) ကမူ ထိုဒေသသည် မဟာဗျူဟာမြောက် အရေးပါပြီး ကွန်ကရစ်လမ်းတစ်ခု ဖောက်လုပ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် မိုးရာသီတွင် မြေလမ်းများသည် သွားလာရခက်ခဲကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

"ဒါက လမ်းတစ်ခု ဖောက်တယ်ဆိုတာထက် ပိုပါတယ်။ နိုင်ငံလုံခြုံရေးကို မြှင့်တင်ဖို့၊ နယ်စပ်ဒေသ အနီးက စစ်ဘက်နဲ့ အရပ်ဘက် အသိုင်းအဝိုင်းတွေအတွက် ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ အနာဂတ်တစ်ခု ဖန်တီးဖို့အတွက်လည်း အရေးကြီးပါတယ်" ဟု ဝါဆာဝတ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

လမ်းဖောက်လုပ်သည့် စီမံကိန်းသည် "ခိုင်မာသည့် နယ်စပ်ဒေသ၊ နယ်နိမိတ် လုံခြုံရေး" ဟူသည့် ပါတီ၏ မူဝါဒ မူဘောင်များ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ပြီး လာမည့်ရွေးကောက်ပွဲအတွင်း ပါတီ၏ လုပ်ငန်းစဉ်များနှင့် တရားဝင် ပူးပေါင်း ထည့်သွင်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

ထိုင်းရမ်ဖလန်(Thai Rumphalang)ပါတီသည် နိုင်ငံ့အာဏာပိုင်များ၊ စစ်တပ်၊ ဒေသခံ အသိုင်းအဝိုင်းများနှင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေးကို မြှင့်တင်ပြီး နယ်စပ်ဒေသရှိ အခြေခံ အဆောက်အအုံနှင့် လုံခြုံရေးကို ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

Source: The Nation

CNI International News

တိုကျို၊ ဇူလိုင် ၂၂

ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင် ၂၀ ရက်က ကျင်းပခဲ့သည့် ဂျပန်အထက်လွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲတွင် နေရာအများဆုံး အနိုင် ရရှိခဲ့သော ပါတီများထဲ၌ လက်ယာစွန်း ဆန်စီတို(Sanseito)ပါတီလည်း ပါဝင်ခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုပါတီသည် လူဝင်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ တင်းမာသည့် သဘောထားများကို ပြောကြားခဲ့ပြီး အခွန်များကို လျှော့ချကာ လူမှုဖူလုံရေးအတွက် ငွေကြေးသုံးစွဲသွားမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။

COVID-19 ကပ်ရောဂါ ကာလအတွင်း ကာကွယ်ဆေးများနှင့်ပတ်သက်ပြီး ယုံမှားသံသယများ ထွက်ပေါ်လာ ပြီးနောက် YouTube မှတဆင့် လူသိများလာခဲ့သည့် ထိုပါတီသည် "ဂျပန်သည်သာ ပထမ" (Japanese First) ဟူသည့် ဆောင်ပုဒ်ဖြင့် မဲဆွယ်စည်းရုံးခဲ့သည်။

ထိုပါတီသည် အထက်လွှတ်တော်တွင် နေရာ ၂၂ နေရာ အနိုင်ရခဲ့ကြောင်း NHK သတင်းဌာနက ဖော်ပြခဲ့သလို လွန်ခဲ့သည့် ၃ နှစ်က နေရာ ၂၄၈ နေရာရှိသည့် လွှတ်တော်၌ ၁ နေရာသာ ရှိခဲ့သည်။

"ဂျပန်သည်သာ ပထမဆိုတဲ့ ဆောင်ပုဒ်ကတော့ ဂျပန်ပြည်သူတွေရဲ့ စားဝတ်နေရေးကို ပြန်လည်ထူထောင်မယ့် သဘော ဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်ပနိုင်ငံသားတွေကို တားဆီးပိတ်ပင်သင့်တယ် ဒါမှမဟုတ် ပြည်ပနိုင်ငံသား အားလုံးကို ဂျပန်က ထွက်သွားရမယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်မဟုတ်ပါဘူး" ဟု ပါတီခေါင်းဆောင်ဖြစ်သည့် ဆိုဟိုင်း ကာမီယာ (Sohei Kamiya) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂျပန်ရွေးကောက်ပွဲ မဲရလဒ် ကြေညာနေစဉ်

ဝန်ကြီးချုပ် ရှီဂီရူ အီရှီဘာ (Shigeru Ishiba) ၏ လစ်ဘရယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ(LDP)နှင့် ၎င်း၏ ညွန့်ပေါင်း မိတ်ဖက် ကိုမီတို(Komeito)ပါတီတို့သည် အထက်လွှတ်တော်တွင် လူများစုနေရာကို ဆုံးရှုံးရဖွယ်ရှိနေသည်။

"Sanseito ပါတီအကြောင်းကို လူတွေက ပြောနေကြပါပြီး။ အမေရိကမှာလည်း ပြောနေကြပါတယ်။ ဘာလို့လဲ ဆိုတော့ သာမန်လူထုရဲ့ အကျိုးကို မျှော်ကိုးတဲ့ဝါဒနဲ့ ပြည်ပကို မမှီခိုတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေကြောင့်ပေ့ါ။ ဒါက LDB နဲ့ ဝန်ကြီးချုပ် အီရှီဘာတို့အတွက် အားနည်းချက် တစ်ခုလို ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်" ဟု အမေရိကန်၏ ကျွမ်းကျင်ပညာရှင် အဖွဲ့ဖြစ်သည့် Japan Society အဖွဲ့အကြီးအကဲ ဂျိုရွှာ ဝေါ်လ်ကာ (Joshua Walker) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီ ကောက်ခံခဲ့သည့် NHK သတင်းဌာန၏ စစ်တမ်းများအရ မဲဆန္ဒရှင် စုစုပေါင်း၏ ၂၉ ရာခိုင်နှုန်းသည် လူမှုဘဝလုံခြုံရေး၊ ကလေးမွေးဖွားနှုန်း ကျဆင်းမှုတို့နှင့်ပတ်သက်ပြီး အလွန်စိုးရိမ်ကြောင်း ဖြေကြားခဲ့ကြသည်။

ထို့ပြင် မဲဆန္ဒရှင် ၂၈ ရာခိုင်နှုန်းကလည်း ပြီးခဲ့သည့် နှစ်ကထက် ၂ ဆခန့် မြင့်တက်လာခဲ့သည့် ဆန်စျေးများ မြင့်တက်မှုကို စိုးရိမ်နေပြီး ၇ ရာခိုင်နှုန်းက လူဝင်မှု အခြေအနေအား စိုးရိမ်ကြောင်း ဖြေကြားခဲ့ကြသည်။

Source: ရိုက်တာ