CNI International News

တိုင်ပေ၊ ဇွန်လ ၅

တရုတ်နိုင်ငံ ဘေဂျင်းမြို့တော်ရှိ တီအန်မင်ရင်ပြင်တွင် ၁၉၈၉ ခုနှစ်က ဒီမိုကရေစီလိုလားသည့် ဆန္ဒပြသူများကို ဖြိုခွင်းခဲ့သည့် တရုတ်အစိုးရ၏ လုပ်ဆောင်ချက်ကို ကမ္ဘာက မည်သည့်အခါမျှ မေ့လျော့သွားလိမ့်မည် မဟုတ် ကြောင်း ထိုင်ဝမ်သမ္မတ လိုင်ချင်တေး(Lai Ching-te) နှင့် အမေရိကန်သံတမန်တစ်ဦးက တီအန်မင်အရေးအခင်း ၃၆ နှစ်ပြည့် နှစ်ပတ်လည်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

၁၉၈၉ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၄ ရက်က တီအန်မင်ရင်ပြင်နှင့် အနီးတစ်ဝိုက်တွင် တရုတ်စစ်သားများက ကျောင်းသားများ ဦးဆောင်သည့် ဒီမိုကရေစီလိုလားသည့် ဆန္ဒပြသူများကို ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။

ထိုအကြောင်းအရာကို တရုတ်နိုင်ငံတွင် ပြောဆိုဆွေးနွေးခွင့် ပိတ်ပင်ထားကာ နှစ်ပတ်လည် အခမ်းအနားများ ပြုလုပ်ခြင်းကိုလည်း တားမြစ်ထားသည်။

ထိုင်ဝမ်သမ္မတ လိုင်ချင်တေးကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုင်ဝမ်နှင့် အခြားနိုင်ငံများကမူ တီအန်မင် အရေးအခင်း နှစ်ပတ်လည်နေ့များတွင် တရုတ်ကို ဝေဖန်ပြစ်တင် လေ့ရှိပြီး တရုတ်အနေဖြင့် ကိုယ်လုပ်သည့် အရာကို ဝန်ခံရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ဇွန်လ ၄ ရက်တွင် လိုင်က တီအန်မင် အရေးအခင်းတွင် ပါဝင်ခဲ့သူများ၏ ရဲစွမ်းသတ္တိကို ချီးကျူးခဲ့ပြီး ထိုင်ဝမ်နှင့် အခြား ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံများသည် လူ့အခွင့်အရေးကို အလေးထားကြောင်း Facebook တွင် ရေးသားခဲ့သည်။

“ဇွန် ၄ တီအန်မင် ဖြစ်ရပ်ကို အထိမ်းအမှတ် ပြုလုပ်တာဟာ သမိုင်းကို ဝမ်းနည်းပူဆွေးမှု အတွက်သာ မဟုတ်ဘဲ ဒီသမိုင်းကြောင်းကို ဆက်လက် တည်တံစေဖို့ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု လိုင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အာဏာရှင်အစိုးရများသည် ရေငုံနှုတ်ပိတ်နေရန်နှင့် သမိုင်းကို မေ့ပျောက်စေရန် ရွေးချယ်လေ့ရှိပြီး ဒီမိုကရေစီ လူ့အဖွဲ့အစည်းများကမူ အမှန်တရားကို ထိန်းသိမ်း၍ လူ့အခွင့်အရေးအတွက် အသက်ပေးခဲ့သူများကို မေ့ပျောက် လိမ့်မည် မဟုတ်ကြောင်း လိုင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

တီအန်မင်ရင်ပြင် လုံခြုံရေးစောင့်နေကြစဉ်

“ကျနော်တို့က သမိုင်းကို မေ့ပျောက်ပစ်ဖို့ ငြင်းဆိုရုံသာမကဘဲ နေ့စဉ်နေတိုင်း ကျနော်တို့ရဲ့ စံတန်ဖိုးတွေကို ပြသသွားမှာဖြစ်ပါတယ်” ဟု လိုင်က ပြောသည်။

ဇွန်လ ၃ ရက်ကလည်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကို ရူဘီယို (Marco Rubio) က တီအန်မင် အရေးအခင်းတွင် သေဆုံးခဲ့သည့် တရုတ်လူမျိုးများ၏ ရဲစွမ်းသတ္တိကို ချီးကျူးခဲ့သည်။

“ဒီနေ့မှာတော့ ကျနော်တို့တွေဟာ သူတို့ရဲ့ အခြေခံ လွတ်လပ်ခွင့်တွေရရှိဖို့ ကြိုးစားရင်း သေဆုံးခဲ့တဲ့ တရုတ် လူမျိုးတွေရဲ့ ရဲစွမ်းသတ္တိကို အထိမ်းအမှတ် လုပ်ရပါလိမ့်မယ်။ ၁၉၈၉ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၄ ရက်နေ့က ဖြစ်ရပ်တွေ အတွက် တရားမျှတမှုရစေဖို့နဲ့ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုရအောင် ကြိုးပမ်းရင်း တရားစီရင် ခံရသူတွေအတွက်လည်း အထိမ်းအမှတ် လုပ်ရပါမယ်”ဟု ရူဘီယိုက ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ လင်ကျန်း (Lin Jian) ကမူ ရူဘီယို၏ မှားယွင်းသည့် မှတ်ချက်စကားများသည် သမိုင်းကို ပုံဖျက် ပြောဆိုခြင်းဖြစ်ပြီး တရုတ်၏ ပြည်တွင်းရေးကို ဆိုးရွားစွာ ဝင်ရောက် စွက်ဖက်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဇွန်လ ၄ ရက်က ပြုလုပ်သည့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဇွန်လ ၅

တောင်ကိုရီးယားသမ္မတသစ် လီဂျေမြောင် (Lee Jae-myung) က ယခင်သမ္မတ၏ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ထုတ်ပြန်မှုကြောင့် ပျက်စီးလုနီး ဖြစ်ခဲ့ရသည့် နိုင်ငံကို ပြန်လည်ထူထောင်သွားမည်ဖြစ်သလို ဒီမိုကရေစီကိုလည်း ပြန်လည် အသက်သွင်းသွားမည်ဟု ဇွန်လ ၄ ရက်က ကတိပြုပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အလားတူ ရုန်းကန်နေရသည့် နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးကိုလည်း ပြန်လည်အသက်သွင်းမည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

လီသည် ဇွန်လ ၃ ရက်က အာရှ၏ စတုတ္ထစီးပွားရေး အင်အားအကြီးဆုံး နိုင်ငံဖြစ်သည့် တောင်ကိုရီးယား၏ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် ပြတ်ပြတ်သားသား အနိုင်ရခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ယခင်သမ္မတ ယွန်းဆော့ရွဲ(Yoon Suk Yeol) သည် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ကြေညာခဲ့မှုကြောင့် စွပ်စွဲပြစ်တင်ခံရပြီး သမ္မတရာထူးမှ ဖယ်ရှားခံခဲ့ရပြီးနောက် ထိုရွေးကောက်ပွဲကို ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

“လီဂျေမြောင် အစိုးရဟာ လက်တွေ့ကျပြီး စျေးကွက်ကို လိုလားတဲ့ အစိုးရအဖွဲ့ ဖြစ်လာပါလိမ့်မယ်” ဟု လီက လွှတ်တော်တွင် သမ္မတအဖြစ် ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုပြီးနောက် ပြောကြားခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယားသမ္မတသစ် လီဂျေမြောင်ကို တွေ့ရစဉ်

ဆန်းသစ်တီထွင်မှုများကို အားပေးလှုံ့ဆော်ရန်နှင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုရှိစေရန် စည်းကမ်း သတ်မှတ်ချက်များအား ဖြေလျှော့ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အမေရိကန်နှင့် မဟာမိတ်ဆက်ဆံရေးကို ထိန်းသိမ်းထား မည်ဖြစ်ကာ တစ်ဖက်တွင်လည်း မြောက်ကိုရီးယားနှင့် ဆွေးနွေးမှုများအတွက် လမ်းဖွင့်ထားမည်ဖြစ်ကြောင်း လီက ကတိပြုခဲ့သည်။

“မတိုက်ခိုက်ရဘဲနဲ့ အနိုင်ရတာက ပိုကောင်းပါတယ်။ တိုက်ခိုက်ဖို့မလိုတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဟာ အကောင်းဆုံး လုံခြုံရေး ဖြစ်ပါတယ်” ဟု လီက ပြောကြားခဲ့သည်။

လီသည် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က အတည်ပြုခဲ့ပြီးနောက် ချက်ချင်း ဆိုသလို သမ္မ္မတနှင့် စစ်ဦးစီးချုပ် အာဏာများကို ရယူခဲ့ကာ ထိပ်သီးစစ်ခေါင်းဆောင် တစ်ဦးနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ကာကွယ်ရေး အခြေအနေကို မေးမြန်းခဲ့သည်။

မဲရလဒ်များအရ လစ်ဘရယ် တစ်ဦးဖြစ်သည့် လီသည် မဲအရေအတွက် ၃၅ သန်းနီးပါးအနက် ၄၉ ဒသမ ၄၂ ရာခိုင်နှုန်း ရရှိခဲ့ပြီး ကွန်ဆာဗေးတစ် ပြိုင်ဘက် ကင်မွန်းဆူး (Kim Moon-soo) က ၄၁ ဒသမ ၁၅ သန်းရရှိခဲ့သည်။

ယခု ရွေးကောက်ပွဲတွင် လာရောက် မဲပေးသူ အရေအတွက်သည် ၁၉၉၇ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း အများဆုံး အရေအတွက်ဖြစ်ကြောင်း တရားဝင် မှတ်တမ်းများ၌ ဖော်ပြထားသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇွန်လ ၅

ထိုင်းနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားကြား နယ်စပ်ဒေသ အငြင်းပွားမှုများ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားနေချိန်တွင် လုံးဝ မဖြေရှင်းနိုင် တော့သည့် အခြေအနေရောက်မှ စစ်ပွဲကို ဆင်နွှဲသင့်ကြောင်း ထိုင်းဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဖွမ်သမ် ဝီချာယာချိုင်း (Phumtham Wechayachai ) က ဇွန်လ ၃ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ် မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ထိုင်းသည် ပဋိပက္ခကို ငြိမ်းချမ်းလိုသည့် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ဖြေရှင်းရန် ဆုံးဖြတ်ထားကြောင်းလည်း ဖွမ်သမ်က ထပ်လောင်း အတည်ပြုခဲ့သည်။

ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအဖြစ်လည်း တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသည့် မစ္စတာဖွမ်သမ်က နိုင်ငံ့အချုပ်အခြာအာဏာကို ကာကွယ်နေချိန်တွင် အကြမ်းဖက်မှုကို တတ်နိုင်သလောက် ရှောင်လွှဲရန် အရေးကြီးကြောင်းလည်း ပြောကြားခဲ့ သည်။

ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသည် နယ်စပ်ဒေသ အငြင်းပွားမှု ပြဿနာကို နိုင်ငံတကာတရားရုံး(ICJ)သို့ တင်သွင်းရန် ကြိုးပမ်းနေချိန်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံကလည်း ထိုင်း-ကမ္ဘောဒီးယား နယ်စပ်ရေးရာပူးတွဲကော်မတီ (JBC) မှတစ်ဆင့် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်ရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။

ထိုင်းစစ်တပ်ကို တွေ့ရစဉ်

“အင်အားသုံးဖြေရှင်းဖို့ ဒါမှမဟုတ် စစ်ပွဲဆင်နွှဲဖို့ကို နောက်ဆုံး လုံးဝမတတ်သာတော့တဲ့ အချိန်ရောက်မှသာ စဉ်းစားသင့်ပါတယ်။ ပဋိပက္ခကို အခြားနည်းလမ်းတွေအားလုံးနဲ့ ဖြေရှင်းလို့ မရတော့တဲ့ အချိန်ကျမှသာ စစ်ပွဲကို စဉ်းစားဖို့ အရေးကြီးပါတယ်” ဟု ဖွမ်သမ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

“အခုအချိန်မှာတော့ ကျနော်တို့ဟာ ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်က နားလည်မှု စာချွန်လွှာ၊ JBC လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေနဲ့ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုတွေ စတင်ပြုလုပ်နေပါတယ်” ဟု ဖွမ်သမ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းတော်ဝင်စစ်တပ်၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနတို့က အငြင်းပွားမှုကို ငြိမ်းချမ်းစွာ အဖြေရှာရန် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်နေကြပြီး လိုအပ်လာပါက နိုင်ငံ့အချုပ်အခြာအာဏာကို ကာကွယ်ရန်လည်း ပြင်ဆင်ထားကြောင်း ဖွမ်သမ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

“စစ်တပ်ကလည်း သင့်တော်သလို ပြင်ဆင်မှုတွေ ပြုလုပ်ထားပါတယ်။ ဘာအားနည်းချက်မှ မရှိပါဘူး”ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

လက်ရှိတွင် နယ်စပ်ဒေသကို ပိတ်ရန် တရားဝင် အမိန့်များ ထုတ်ပြန်ထားခြင်းမရှိဘဲ နယ်စပ်ဒေသ ပိတ်ပင်ရေးနှင့် ပတ်သက်ပြီး ထိုင်းစစ်တပ်နှင့်အစိုးရအဖွဲ့ကြား သဘောထား ကွဲလွဲမှုများ ရှိနေသည်ဆိုသည့် ကောလာဟလ များကိုလည်း ဖွမ်သမ်က ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇွန်လ ၄

အီရန်၏ အငြင်းပွားဖွယ် နျူကလီးယား စီမံကိန်းပြဿနာကို အဆုံးသတ်ရန်အတွက် အမေရိကန်၏ အဆိုပြုချက်ကို အီရန်က ငြင်းဆိုရန် ပြင်ဆင်ထားကြောင်း အီရန်သံအမတ်တစ်ဦးက ဇွန်လ ၂ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုအဆိုပြုချက်သည် အီရန်၏ အကျိုးစီးပွားများအတွက် ကောင်းကျိုးမရှိစေဘဲ အမေရိကန်၏ သဘောထား ပျော့ပြောင်းလာခြင်း မရှိကြောင်း အီရန် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရေးအဖွဲ့နှင့် နီးစပ်သည့် သံတမန်တစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့ သည်။

“အီရန်က အမေရိကန်ရဲ့ အဆိုပြုချက်ကို ငြင်းဆိုဖို့ ပြင်ဆင်နေပါတယ်” ဟု ထိုသံတမန်က ရိုက်တာသတင်းဌာန ကို ပြောကြားခဲ့သည်။

နျူကလီးယား သဘောတူညီချက်အသစ် ရရှိရန်အတွက် အမေရိကန်၏ အဆိုပြုချက်ကို မေလ ၃၁ ရက်တွင် အိုမန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆေးယစ် ဘာဒါ အယ်လ်ဘူဆိုင်ဒီ (Sayyid Badr Albusaidi) က တီဟီရန် (Tehran) မြို့တော်သို့ သွားရောက်သည့် ခရီးစဉ်အတွင်း အီရန်အာဏာပိုင်များအား တင်ပြခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အာဘက်စ် အာရက်ချီ (Abbas Araqchi) နှင့် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ အရှေ့အလယ်ပိုင်းသံတမန် စတိဗ် ဝစ်ကော့ဖ် (Steve Witkoff) တို့ကြား ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှု ၅ ကြိမ်ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး အလုံးစုံ သဘောတူညီမှု မရရှိသေးပေ။

အီရန်နဲ့အမေရိကန် အလံကို တွေ့ရစဉ်

အီရန်အနေဖြင့် ယူရေနီယံသန့်စင်မှုကို ရပ်တန့်ရန် အမေရိကန်က တောင်းဆိုထားပြီး အီရန်က ထိုတောင်းဆိုချက် ကို ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ထို့ပြင် နျူကလီးယား ဗုံးများပြုလုပ်ရန် ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းများ ဖြစ်လာနိုင်သည့် အဆင့်မြင့် သန့်စင်ပြီး ယူရေနီယံ များကို ပြည်ပနိုင်ငံသို့ လွှဲပြောင်းအပ်နှံရမည်ဆိုသည့် တောင်းဆိုချက်ကိုလည်း အီရန်က ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

အီရန်ကမူ ၎င်းသည် နျူကလီးယား နည်းပညာကို ငြိမ်းချမ်းသည့် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် အသုံးပြုရန်ဖြစ်ပြီး အနောက်နိုင်ငံများ စွပ်စွဲခဲ့သည့်အတိုင်း နျူကလီးယား လက်နက် ပြုလုပ်ရန် ရည်ရွယ်ချက် မရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်၏ အဆိုပြုချက်တွင် အီရန်၏ ယူရေနီယံသန့်စင်မှု စီမံကိန်းအပေါ် အမေရိကန်၏ သဘောထားသည် ပြောင်းလဲခြင်းမရှိဘဲ ပိတ်ဆို့မှုများ ရုပ်သိမ်းမည့် အကြောင်းအရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး ရှင်းလင်းစွာ ဖော်ပြချက်များ မပါဝင်ကြောင်း အမည်မဖော်လိုသည့် အီရန်သံတမန်တစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဇွန်လ ၄

ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းက ရုရှား၏ နျူကလီးယား လက်နက်တပ်ဆင်နိုင်သည့် မဟာဗျူဟာမြောက် လေယာဉ်များ ရပ်နားထားသော ရုရှားလေတပ်စခန်းများကို ယူကရိန်းက ဒရုန်းများဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းသည် ရုရှားစစ်တပ် အတွက် ကြီးမားသည့် ထိုးနှက်ချက် တစ်ခုဖြစ်ခဲ့ကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဇွန်လ ၁ ရက်က ယူကရိန်း၏ ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ရုရှားဗုံးကြဲလေယာဉ် အစင်း ၄၀ ကျော် ထိခိုက် ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းက ပြောကြားခဲ့ပြီး ထိုပမာဏသည် ရုရှား၏ မဟာဗျူဟာမြောက် ဗုံးကြဲလေယာဉ် စုစုပေါင်း၏ ၃ ပုံ ၁ ပုံဖြစ်သည်။

သို့သော် ရုရှားကမူ လေယာဉ်အနည်းငယ်သာ ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

လူမှုမီဒီယာတွင် ထွက်ပေါ်ခဲ့သည့် ဗွီဒီယိုတစ်ခု၌ လေယာဉ်အနည်းငယ် ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့သည်ကို မြင်တွေ့ရသဖြင့် ယူကရိန်းနှင့် ရုရှားတို့၏ ထုတ်ပြန်ချက်များကို သီးခြား အတည်ပြုနိုင်ခြင်း မရှိသေးပေ။

သို့သော်လည်း ထိုတိုက်ခိုက်မှုက ယူကရိန်းသည် ရုရှားနိုင်ငံအတွင်းရှိ မည်သည့်နေရာ၊ မည်သည့် ပစ်မှတ်ကိုမဆို တိုက်ခိုက်နိုင်စွမ်းရှိကြောင်း ပြသရာရောက်ခဲ့ပြီး ရုရှားအတွက် ကြီးမားသည့် စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများ ဆုံးရှုံးမှု တစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သည်။

ရုရှားရဲ့ လေယာဉ်တွေကို ယူကရိန်းက ဒရုန်းဖြင့် တိုက်ခိုက်လိုက်စဉ်

ရုရှားစစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ဘလော့ဂါများကမူ ယူကရိန်း၏ တိုက်ခိုက်မှုကို ၁၉၄၁ ခုနှစ်က အမေရိကန်၏ ပုလဲ ဆိပ်ကမ်းအား ဂျပန်က တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် ဖြစ်ရပ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပြောဆိုခဲ့ကြသည်။

သို့သော် အချို့ကလည်း ထိုတိုက်ခိုက်မှုတွင် ယူကရိန်းဘက်မှ ထုတ်ပြန်ထားသည့် ထိခိုက်ပျက်စီးမှု ပမာဏထက် နည်းကြောင်း ပြောကြားနေကြသည်။

ယူကရိန်းနှင့် ၃ နှစ်ကြာ ဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲအတွင်း ရုရှားသည် ယူကရိန်းကို ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်များဖြင့် တိုက်ခိုက် ရန် တာဝေးပျံသန်းနိုင်‌သော ဗုံးကြဲလေယာဉ်များအား အသုံးပြုခဲ့သည်။

အထူးသဖြင့် Tupolev Tu-95 နှင့် Tu-22M ဗုံးကြဲ လေယာဉ်များကို အသုံးပြုခဲ့သည်။

ဇွန်လ ၁ ရက်က ယူကရိန်း၏ ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှု မဖြစ်ပွားခင် အချိန်အထိ ရုရှားတွင် Tupolev Tu-95 ဗုံးကြဲ လေယာဉ် အစင်း ၆၀ ခန့်ရှိပြီး Tu-22M အစင်း ၅၀ မှ ၆၀ ကြားရှိနိုင်ကြောင်း စစ်ရေးကျွမ်းကျင်သူများက ခန့်မှန်းခဲ့ကြသည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇွန်လ ၄

ထိုင်းနှင့်ကမ္ဘောဒီးယားကြား တင်းမာမှုများ မြင့်တက်နေချိန်တွင် ထိုင်းတော်ဝင်လေတပ်(RTAF)သည် နယ်စပ် ဒေသ၌ ကင်းထောက်လှမ်းမှုကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် စစ်သားများ၏ အသက်အန္တရာယ်အား လျှော့ချရန် ရည်ရွယ်ချက် ဖြင့် M4 ကာဘိုင် တပ်ဆင်ထားသည့် ဒရုန်းတစ်စင်းကို စမ်းသပ်ခဲ့ကြောင်း The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဇွန်လ ၂ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ထိုစမ်းသပ်မှုတွင်း M4 ကာဘိုင် တပ်ဆင်ထားသည့် ဒရုန်းသည် နယ်စပ်ဒေသ တစ်လျှောက် ကင်းလှည့်နိုင်စွမ်းရှိပြီး စမ်းသပ်မှု အောင်မြင်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

M4 ကာဘိုင်တပ်ဆင်ခဲ့သည့် ဒရုန်းကို RTAF က ကာကွယ်ရေး နည်းပညာ အင်စတီကျုနှင့်ပူးပေါင်းပြီး ထုတ်လုပ် ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုင်းနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားနယ်စပ် Chong Bok ဂိတ်တွင် နှစ်နိုင်ငံစစ်သားများကြား ပစ်ခတ်မှုဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ကမ္ဘောဒီးယား စစ်သားတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့သဖြင့် တင်းမာမှုများ မြင့်တက်ခဲ့ပြီးနောက် ရက်ပိုင်းအကြာတွင် ထိုဒရုန်းကို စမ်းသပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုင်းစစ်တပ်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုဒရုန်းကို နယ်နိမိတ် ကာကွယ်ရေး မစ်ရှင်များအတွင်း မြေပြင် ကင်းထောက်လှမ်းရေးတပ်ဖွဲ့များ၏ စွမ်းဆောင် ရည်ကို မြင့်တက်စေရန်နှင့် စစ်သားများအတွက် ဘေးအန္တရာယ်ကို လျှော့ချနိုင်ရန် ရည်ရွယ်ထုတ်လုပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု RTAF က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

သို့သော် နယ်စပ်တွင် ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် တင်းမာမှု မြင့်တက်နေ သည့်အချိန်တွင် ထိုဒရုန်းကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ စမ်းသပ်ပြသခဲ့ခြင်း ဟုတ်၊ မဟုတ်ကိုမူ RTAF က ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

Source: The Nation

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇွန်လ ၄

ဆီးရီးယားနိုင်ငံအတွင်းရှိ ထောင်နှင့်ချီသည့် ပြည်ပနိုင်ငံသား သူပုန်ဟောင်းများကို ဆီးရီးယားစစ်တပ်အတွင်း ထည့်သွင်းမည့် ဆီးရီးယားအစိုးရ၏ အစီအစဉ်ကို အမေရိကန်က လက်ခံခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုအစီအစဉ်အရ တရုတ်နိုင်ငံနှင့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများမှ ဝီဂါလူမျိုးများ အများစုပါဝင်သည့် ပြည်ပတိုက်ခိုက်ရေး သမား ၃၅၀၀ သည် ဆီးရီးယားစစ်တပ်၏ အမှတ် ၈၄ တပ်ခွဲအတွင်းသို့ ပူးပေါင်း ဝင်ရောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ သံတမန်တစ်ဦးနှင့် ဆီးရီးယားကာကွယ်ရေးအရာရှိ များက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို အမှတ် ၈၄ တပ်ခွဲတွင် ပြည်ပနိုင်ငံသားများနှင့်အတူ ဆီးရီးယားနိုင်ငံသားများလည်း ပါဝင်လိမ့်မည်ဟု ဆို သည်။

ဆီးရီးယားအစိုးရမှ အဆိုပြုထားသည့် အစီအစဉ်ကို အမေရိကန်က အတည်ပြုခဲ့ခြင်း ရှိ/မရှိ ရိုက်တာသတင်းဌာန က ထရမ့်၏ ဆီးရီးယားအရေး အထူးသံတမန်ဖြစ်သည့် သောမတ် ဘာရက် (Thomas Barrack) ကို မေးမြန်းခဲ့ရာ တွင် ဘာရက်က ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့်အတူ နားလည်မှုတစ်ခု ရရှိထားကြောင်း ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့ သည်။

ထရမ့်၏ ဆီးရီးယားအရေး အထူးသံတမန်ဖြစ်သည့် သောမတ် ဘာရက်ကို တွေ့ရစဉ်

တူရကီနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ်ဖြစ်သည့် ဘာရက်သည် ပြီးခဲ့သည့်လက ဆီးရီးယားနိုင်ငံဆိုင်ရာ ထရမ့်၏ အထူးသံတမန်အဖြစ် ခန့်အပ်ခံခဲ့ရသူ ဖြစ်သည်။

သူပုန်ဟောင်းများကို စစ်တပ်အတွင်း ထည့်သွင်းခြင်းသည် ပိုမိုကောင်းမွန်ကြောင်း၊ ထိုသူပုန်ဟောင်းများသည် ဆီးရီးယားအစိုးရသစ်အပေါ် အလွန်သစ္စာရှိကြောင်း ဘာရက်က ပြောသည်။

ဆီးရီးယားတွင် ၁၃ နှစ်ကြာ တိုက်ပွဲ ဝင်လာခဲ့ပြီး သမ္မတအာဆတ် (Bashar al-Assad) ကို ဖြုတ်ချခဲ့သည့် ဟာရာ တာရီ အယ်-ရှန် (Hayat Tahrir al-Sham/HTS) အဖွဲ့အတွင်းရှိ ပြည်ပနိုင်ငံသား လက်နက်ကိုင်များ၏ အရေးကိစ္စ သည် အနောက်နိုင်ငံများနှင့် HTS အဖွဲ့ကြား ချဉ်းကပ်ဆောင်ရွက်ရန် အခက်အခဲဆုံး ကိစ္စများထဲတွင် ပါဝင်ခဲ့ သည်။

မေလ အစောပိုင်းအထိ အမေရိကန်က ဆီးရီးယားရှိ ပြည်ပလက်နက်ကိုင်များကို ဆီးရီးယားလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များ အတွင်း ထည့်သွင်းခြင်း မပြုရန် ဆီးရီးယားအစိုးရသစ်ကို တောင်းဆိုခဲ့သည်။

ဆီးရီးယား ယာယီသမ္မတ အာမက် အယ်ရှာရှားနဲ့ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ် 

သို့သော် ပြီးခဲ့သည့်လက ထရမ့်၏ အရှေ့အလယ်ပိုင်း ခရီးစဉ်အပြီးတွင် ဝါရှင်တန်သည် ဆီးရီးယားအရေး ချဉ်းကပ် ဆောင်ရွက်မှုကို ပြောင်းလဲခဲ့ပြီး အာဆတ် လက်ထက်က ဆီးရီးယားအပေါ် ချမှတ်ခဲ့သည့် ပိတ်ဆို့မှု များကို ရုပ်သိမ်းပေးရန် သဘောတူခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် ထိုခရီးစဉ်အတွင်း ဆီးရီးယား ယာယီသမ္မတ အာမက် အယ်ရှာရှား (Ahmed al-Sharaa) နှင့် ဆော်ဒီနိုင်ငံတွင် တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ဘာရက်ကို ဆီးရီးယားဆိုင်ရာ အထူးသံတမန်အဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါဆော၊ ဇွန်လ ၃

ပိုလန်နိုင်ငံတွင် ပြုလုပ်သည့် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ၌ အမျိုးသားရေးဝါဒီဖြစ်သည့် ကာရိုး နော်ရိုစကီး (Karol Nawrocki) က အနိုင်ရရှိခဲ့ကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်မှ ဇွန်လ ၂ ရက်မှာ ကြေညာခဲ့သည်။

နော်ရိုစကီးသည် မဲရလဒ် ၅၁ ရာခိုင်နှုန်းရရှိခဲ့ပြီး မဲရလဒ် ၄၉ ရာခိုင်နှုန်းရရှိခဲ့သည့် ၎င်း၏ ပြိုင်ဘက်ဖြစ်သော ရာဖဲလ် ထရာဇက်စကိုစကီး (Rafal Trzaskowski) ကို ပွတ်ကာသီကာဖြင့် အနိုင်ရသွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုရွေးကောက်ပွဲသည် အဆင့် ၂ ဆင့်ခွဲပြီး ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ဒုတိယအကျော့ဖြစ်သည့် နောက်ဆုံး ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင်မဲပေးသူနှုန်း ၇၁ ရာခိုင်နှုန်းရှိခဲ့ကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် နော်ရိုစကီး အနိုင်ရရှိမှုသည် ဥရောပလိုလားသည့် ပိုလန်အစိုးရ၏ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး လုပ်ငန်းစဉ်များအတွက် အနှောင့်အယှက် ဖြစ်လာစေခဲ့သည်။

သမ္မတအဖြစ် ရွေးချယ်ခံရတဲ့ နော်ရိုစကီးကိုတွေ့ရစဉ်

အသက် ၄၂ နှစ်အရွယ် နော်ရိုစကီးသည် ဥရောပအပေါ် အယုံအကြည်မရှိသည့် သမိုင်းပညာရှင် တစ်ဦးဖြစ်ပြီး အိမ်နီးချင်း ယူကရိန်းနိုင်ငံမှ ဝင်ရောက်လာသော ဒုက္ခသည်များ အပါအဝင် ပိုလန်နိုင်ငံသားများကို အကျိုးရှိစေ မည့် စီးပွားရေးနှင့် လူမှုရေးမူဝါဒများ ချမှတ်သွားမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။

Law and Justice ပါတီ၏ ထောက်ခံမှုကို ရရှိထားသည့် နော်ရိုစကီးသည် ယခင်သမ္မတ အန်ဒရစ် ဒူဒါ (Andrzej Duda) ၏ မူဝါဒများကို ဆက်လက် ကျင့်သုံးသွားဖွယ်ရှိသည်။

ထိုမူဝါဒများအနက် တရားရေးစနစ် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု၊ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချမှု တားမြစ်ချက်များကို ဖြေလျှော့လိုသည့် အစိုးရအဖွဲ့၏ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများအား တားဆီးပိတ်ပင်သည့် မူဝါဒများ ပါဝင်ခဲ့သည်။

ပိုလန်တွင် လွှတ်တော်က အာဏာအကြီးဆုံး ဖြစ်သော်လည်း သမ္မတကလည်း ဗီတိုအာဏာ အသုံးပြုခွင့်ရှိသည်။

ပိုလန်သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲကို ရုရှား၊ ယူကရိန်း၊ အမေရိကန် အပါအဝင် ဥရောပသမဂ္ဂကလည်း အနီးကပ် စောင့်ကြည့်ခဲ့ကြသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဇွန်လ ၃

အိန္ဒိယသည် လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ်များစွာအတွင်း ခေတ်မီတိုက်လေယာဉ်များ ပိုင်ဆိုင်ရေးအတွက် ပြည်ပနိုင်ငံ များကို မှီခိုခဲ့ရသော်လည်း လက်ရှိတွင် တိုက်လေယာဉ်များအား ပြည်တွင်းမှာပင် ထုတ်လုပ်နေကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်ကလည်း အိန္ဒိယအစိုးရသည် Advanced Medium Combat Aircraft (AMCA) အမည်ရှိ ပဉ္စမမျိုးဆက် နောက်ဆုံးပေါ် ကိုယ်ပျောက် ဂျက်တိုက်လေယာဉ် တည်ဆောက်ရေး အစီအစဉ်ကို အတည်ပြုခဲ့ သည်။

ထို့ကြောင့် ပါကစ္စတန်နှင့် တရုတ်၏ ဖိအားများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရသည့် အိန္ဒိယနိုင်ငံအတွက် အမျိုးသားလုံခြုံရေး ကဏ္ဍတွင် ထိုအစီအစဉ်သည် အရေးပါသော အပြောင်းအလဲတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်ခဲ့ကြသည်။

မေလ ၂၇ ရက်က အိန္ဒိယကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနသည် အိန္ဒိယလေတပ်၏ တိုက်ခိုက်ရေး စွမ်းဆောင်ရည်များကို မြင့်တက်စေရန် ရည်ရွယ်ခဲ့သည့် AMCA တိုက်လေယာဉ် စီမံကိန်းအတွက် အကောင်အထည်ဖော်သော အဆင့်ကို အတည်ပြုပေးခဲ့သည်။

အိန္ဒိယထုတ် AMCA တိုက်လေယာဉ်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုကြောင့် လက်ရှိ တည်ဆောက်ပြီးစီးထားသည့် ရှေ့ပြေးပုံစံ AMCA တိုက်လေယာဉ်ကို အဆင့်မြှင့်တင် မွမ်းမံနိုင် ပြီး တိုက်လေယာဉ် အများအပြား ထုတ်လုပ်ရန် လမ်းပွင့်သွားခဲ့သည်။

“အိန္ဒိယရဲ့ လေကြောင်းနဲ့ အာကာသနယ်ပယ်မှာ AMCA တိုက်လေယာဉ်အတွက် ရှေ့ပြေးပုံစံ ထုတ်လုပ်မှုဟာ ကြီးမားတဲ့ အခိုက်အတန့်ဖြစ်ခဲ့ပြီး စွမ်းဆောင်ရည်တွေကို ပိုမိုမြှင့်တင်နိုင်ဖို့ အစိုးရရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ဟာ အရေးကြီး တဲ့ ခြေလှမ်းတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်”ဟု အိန္ဒိယကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

AMCA ပရောဂျက်သည် လက်ရှိတွင် အလွန်အရေးကြီးသည့် အဆင့်သို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီး အပြီးသတ် လုပ်ဆောင်ရ မည့် အဆင့်သို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံတကာ မဟာဗျူဟာလေ့လာရေး အင်စတီကျုမှ တောင်အာရှနှင့် ဗဟို အာရှဆိုင်ရာ ကာကွယ်ရေး၊ မဟာဗျူဟာနှင့် သံတမန်ရေးရာ ကျွမ်းကျင်သူ အန်တိုနီ လီဗက်စ် (Antoine Levesques) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုတိုက်လေယာဉ်သည် ပါကစ္စတန်လေတပ်၏ တရုတ်လုပ် တိုက်လေယာဉ်များနှင့် ယှဉ်ပြိုင်ရာတွင် အသာစီးရရှိ အောင် ရည်ရွယ်ထုတ်လုပ်နေခြင်း ဖြစ်သည်ဟုလည်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုနှစ် အစောပိုင်းကလည်း အိန္ဒိယနိုင်ငံ ဘန်ဂလူရူ (Bengaluru) မြို့တွင် ပြုလုပ်သည့် Aero India 2025 လေကြောင်းပြပွဲ၌ AMCA ကိုယ်ပျောက် တိုက်လေယာဉ်၏ ရှေ့ပြေးပုံစံ လေယာဉ်တစ်စင်းကို ပြသခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post