CNI International News

ပေကျင်း၊ ဇူလိုင် ၃၀

တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိ (Wang Yi) သည် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ချိုဟွမ် (Cho Hyun ) နှင့် ဇူလိုင် ၂၈ ရက်က ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောဆိုရာတွင် တောင်ကိုရီးယားအနေဖြင့် လွတ်လပ်သည့် ကိုယ်ပိုင်မူဝါဒ ချမှတ်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဝမ်သည် တောင်ကိုရီးယားကို အမေရိကန်၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုအောက်မှ ရုန်းထွက်ပြီး လွတ်လပ်သည့် မူဝါဒ ချမှတ်ရန် တိုက်တွန်းခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယားအနေဖြင့် တရုတ်နှင့်ပတ်သက်ပြီး တည်ငြိမ်မှု၊ ရေရှည်တည်မြဲမှုနှင့် ခန့်မှန်းနိုင်သည့် မူဝါဒကို ချမှတ်ရန်၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို မြှင့်တင်ရန် ဝမ်က တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟု တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဝမ်နှင့် ချိုတို့သည် ၄၅ မိနစ်ကြာ ဖုန်းပြောဆိုမှုအတွင်း နှစ်နိုင်ငံ မဟာဗျူဟာမြောက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို တည်ငြိမ်ရင့်ကျက်မှုရှိသည့် သဘောထားဖြင့် မြှင့်တင်သွားမည့် ကတိကဝတ်များအား ထပ်လောင်း အတည်ပြု ခဲ့ကြသည်ဟု တောင်ကိုရီးယား၏ ယွန်ဟပ် သတင်းအေဂျင်စီက ဖော်ပြခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယားသမ္မတသစ် လီဂျေမြောင်ကို တွေ့ရစဉ်

“တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ ဂျောင်ဂျူ (Gyeongju) မြို့မှာ ပြလုပ်မယ့် APEC အစည်းအဝေးမှာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက် မှုတွေ ပြုလုပ်ဖို့ သဘောတူညီမှု ရခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီသဘောတူညီမှုဟာ နှစ်နိုင်ငံ ပြည်သူတွေ အကျိုးရှိစေမယ့် လက်တွေ့ကျတဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုရဲ့ ရလဒ်တွေ ထွက်ပေးစေဖို့နဲ့ ဆက်ဆံရေးတိုးမြှင့်ဖို့ အခွင့်အလမ်းတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်” ဟု တောင်ကိုရီးယား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

တရုတ်သည် တောင်ကိုရီးယားသမ္မတသစ် လီဂျေမြောင် (Lee Jae-myung) ၏ အစိုးရလက်ထက်တွင် ဆက်ဆံရေးများကို ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။

တောင်ကိုရီးယားတွင် လီ အာဏာရ လာခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း ယခင်က အေးစက်နေသည့် တရုတ်နှင့် တောင်ကိုရီးယား ကြား ဆက်ဆံရေးသည် နွေးထွေးပျော့ပြောင်း လာခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် လကလည်း လီသည် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) နှင့် ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုဖုန်းပြောကြားမှုအတွင်း ရှီက ဒုတိယကမ္ဘာစစ် ပြီးဆုံးသည့် နှစ်ပေါင်း ၈၀ ပြည့် အထိန်းအမှတ်အတွက် တီအန်မင်ရင်ပြင်တွင် စက်တင်ဘာ ၃ ရက်၌ ပြုလုပ်မည့် စစ်ရေးပြ အခမ်းအနားကို တက်ရောက်ရန် လီကို ဖိတ်ကြားခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဘဂ္ဂဒက်၊ ဇူလိုင် ၃၀

အီရတ်ဝန်ကြီးချုပ် မိုဟာမက် ရှီယာ အယ် ဆူဒါနီ (Mohammed Shia al-Sudani) သည် အမေရိကန်၊ အီရန်တို့ နှင့် ဆက်ဆံရေးကောင်းမွန်ဖို့ ကြိုးပမ်းနေသည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အီရတ်သည် အမေရိကန်နှင့်သာမက အမေရိကန်၏ ရန်ဘက်ဖြစ်သည့် အီရန်နှင့်ပါ ဆက်ဆံရေး ရှိနေသဖြင့် ကြားညှပ်နေသော အနေအထားသို့ ရောက်ရှိနေသည်။

အထူးသဖြင့် ပြီးခဲ့သည့်လက အစ္စရေး၊ အမေရိကန်တို့နှင့် အီရန်ကြား စစ်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ချိန်က အမေရိကန်သည် အီရန်၏ နျူကလီးယားစက်ရုံများကို တိုက်ခိုက်ခဲ့စဉ် အီရတ်သည် ကြားနေရပ်တည်ခဲ့ရသည်။

အယ်ဆူဒါနီက သူသည် အီရန်နှင့် မဟာမိတ်ဖွဲ့ထားသည့်  အီရတ်၏ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို ပဋိပက္ခအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ခြင်း မပြုရန် နိုင်ငံရေးနှင့် စစ်ရေးဖိအားများ အသုံးပြုခဲ့ရသည်ဟု ဆိုသည်။

အီရန်နဲ့ အမေရိကန် စစ်ပွဲပြသထားစဉ်

အေပီသတင်းဌာနနှင့်ပြုလုပ်သည့် အင်တာဗျူးတွင် အယ်ဆူဒါနီက သူသည် ဒုတိယသက်တမ်းအတွက် ပြန်လည် ရွေးကောက်ခံရန် ပြင်ဆင်နေချိန်၌ အီရတ်၏ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို ပဋိပက္ခထဲသို့ မဝင်စေလိုသဖြင့် ထိုကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် အာဏာရစေရန် ကူညီပေးခဲ့သည့် အီရန်၏ ကျောထောက်နောက်ခံ ပြု ပါတီများနှင့် ဆက်ဆံရေးကို ထိန်းသိမ်းထားသလို တစ်ဖက်တွင်လည်း အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ အစိုးရအဖွဲ့နှင့်လည်း ဆက်ဆံရေးနီးစပ်အောင် ကြိုးပမ်းနေခြင်း ဖြစ်သည်ဟု အယ်ဆူဒါနီက ပြောသည်။

အစ္စရေး၊ အမေရိကန်နှင့် အီရန်တို့ စစ်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ချိန်က အီရန်သည် အီရတ်နိုင်ငံရှိ အမေရိကန်စစ်စခန်းများကို ဒုံးကျည်များ၊ ဒရုန်းများဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာတွင် အီရတ်အစိုးရက လုံခြုံရေး အကြောင်းပြချက်ဖြင့် အီရန်၏ ဒရုန်းများ၊ ဒုံးကျည်များကို ၂၉ ကြိမ် ကြားဖြတ်ပစ်ချပေးခဲ့သည်။

“အစ္စရေးအစိုးရရဲ့ မူဝါဒကိုလည်း ကျနော်တို့ သိပါတယ်။သူတို့က စစ်ပွဲကို ချဲ့ထွင်ချင်တာပါ။ အဲဒါကြောင့် ကျနော်တို့က အီရတ်ကို ဘယ်နိုင်ငံကမှ ပစ်မှတ်မထားနိုင်အောင် လုပ်ဆောင်ခဲ့ရာတာ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု အယ်ဆူဒါနီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ၎င်း၏ အစိုးရသည် အီရန်ကို စိတ်ထိန်းရန်နှင့် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့ရသည်ဟု လည်း အယ်ဆူဒါနီက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇူလိုင် ၃၀

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ အစိုးရအဖွဲ့သည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြေရှားသတ္တုရရှိရေး အတွက် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)နှင့် ဆွေးနွေးဖွယ်ရှိသည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ထားရှိသည့် အမေရိကန်၏ မူဝါဒကို ပြောင်းလဲစေမည့် အဆိုပြုချက် များကို စဉ်းစားသုံးသပ်နေကြောင်း သတင်းရင်းမြစ် ၄ ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ရေးသားခဲ့သည်။

အမေရိကန်သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြေရှားသတ္တုများ တရုတ်ထံသို့ ရောက်ရှိနေသည့် အခြေအနေကို လမ်းကြောင်း လွှဲပြီး ထိုမြေရှားသတ္တုများကို အမေရိကန်က ရယူရန် ရည်ရွယ်ထားသည်ဟုလည်း ထိုအကြောင်းအရာနှင့် နီးစပ် သည့် သတင်းရင်းမြစ် ၄ ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ မြေရှားသတ္တု တူးဖော်မှုကို ပြသထားစဉ်

သို့သော် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးတွင် ကြီးမားသည့် စိန်ခေါ်မှုများရှိနေကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ထောက်ပြကြ သည်။

အလားတူ ထိုကိစ္စနှင့် ပတ်သက်ပြီး အပြီးသတ် ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ချမှတ်ရခြင်း မရှိသေးပေ။

အမေရိကန်အနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြေရှားသတ္တုများကို ရယူရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့မည်ဆိုလျှင် ထိုသတ္တုများ တည်ရှိ သည့် နယ်မြေများကို ထိန်းချုပ်ထားသော တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များနှင့် သဘောတူညီချက် ရရှိရန် လိုအပ် မည်ဖြစ်သည်။

ထရမ့်အစိုးရအဖွဲ့ကို အဆိုပြုထားသည့် အဆိုပြုချက်များအနက် တစ်ချက်မှာ မြန်မာ့တပ်မတော် အနေဖြင့် ကချင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့(KIA)နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးယူရန် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်အောင် တိုက်တွန်းရေးဖြစ်ပြီး အခြားအဆိုပြုချက် တစ်ခုမှာ အမေရိကန်အနေဖြင့် KIA နှင့် တိုက်ရိုက် ဆွေးနွေးရေးဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် အမေရိကန်သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်က မြန်မာနိုင်ငံတွင် အာဏာကို ရယူခဲ့သည့် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုက်ရိုက် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခြင်း မရှိသေးပေ။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ မြေရှားသတ္တု တူးဖော်နေမှုကိုတွေ့ရစဉ်

ထရမ့်အစိုးရအဖွဲ့အား ထိုအဆိုပြုချက်များကို အမေရိကန်စီးပွားရေး လော်ဘီတစ်ဦးက တင်သွင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည် ဟု သတင်းရင်းမြစ်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုစီးပွားရေးလော်ဘီသည် KIA နှင့် အခြားပြည်ပ ကျွမ်းကျင်သူများနှင့် သွယ်ဝိုက်ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း သတင်းရင်းမြစ်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုနွေးမှုများအကြောင်းသည် ယခင်က ထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

သတ္တု ၁၇ မျိုးပါဝင်သည့် မြေရှားသတ္တု အုပ်စုသည် နည်းပညာမြင့် ပစ္စည်းများ၊ တိုက်လေယာဉ်များနှင့် အဆင့်မြင့် လက်နက်စနစ်များ ပြုလုပ်ရာတွင် မရှိမဖြစ် အသုံးပြုရသည့် သတ္တုအမျိုးအစားများဖြစ်သည်။

ရိုက်တာသတင်းဌာန၏ ဖော်ပြချက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် KIA  တို့က မှတ်ချက်ပေးရန် တောင်းဆိုချက်ကို တုံ့ပြန်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဂိုလ်ပါရ ၊ ဇူလိုင် ၂၉

အိန္ဒိယနိုင်ငံ အာသံပြည်နယ်တွင် ရွေးကောက်ပွဲ မပြုလုပ်ခင် မကြာသေးမီ သီတင်းပတ်များအတွင်း မူဆလင် အိမ်ပေါင်း ၃၄၀၀ ကျော်ကို ဘူဒိုဇာများဖြင့် ဖျက်ဆီးခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဘင်္ဂါလီ စကားပြောသည့် မွတ်ဆလင် မိသားစုများကို တရားမဝင် နေထိုင်သူများအဖြစ် စွပ်စွဲခဲ့ကြ သည်။

လာမည့်နှစ် အစောပိုင်းတွင် အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Narendra Modi) ၏ ဟိန္ဒူအမျိုးသားရေး BJP ပါတီ ရွေးကောက်ပွဲ နောက်တစ်ကြိမ် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် အာသံပြည်နယ်၌ မွတ်ဆလင်များ၏ နေအိမ်များကို ဖျက်ဆီးနေခြင်းသည် ဘင်္ဂါလီ ဘာသာစကား ပြောသည့် မွတ်ဆလင်များအား ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှ တရားမဝင် ဝင်ရောက်လာသူများဟု တံဆိပ်ကပ်ပြီး နှိမ်နင်းနေချိန်နှင့်လည်း တိုက်ဆိုင်နေသည်။

လုံခြုံရေးအဖွဲ့ဝင်များကို တွေ့ရစဉ်

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မေလတွင် အာသံပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ရွေးကောက်ခံခဲ့သည့် ဟီမန်တာ ဘစ္စဝါ ဆာမာ (Himanta Biswa Sarma) ၏ ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့သည် လူပေါင်း ၅၀,၀၀၀ ခန့်ကို ပြည်နယ်အတွင်းမှ နှင်ထုတ်မှုကို ကြီးကြပ်ခဲ့ပြီး အများစုမှ ဘင်္ဂါလီမွတ်ဆလင်များဖြစ်သည်။

အချို့ကို တရားရေးအရ ပြန်လည်သုံးသပ်ခြင်းမရှိ၊ နိုင်ငံသား မဟုတ်သည့် အထောက်အထားများကို စစ်ဆေး ခြင်းမရှိဘဲ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နယ်စပ်တစ်လျှောက် နှင်ထုတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။

ထိုလုပ်ဆောင်မှုများသည် ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီ လူဝင်မှုနှင့် လူမျိုးရေးတို့အပေါ် မဲဆန္ဒရှင်များကြား အယူဝါဒ ကွဲပြားမှု ဖြစ်စေမည့် နိုင်ငံရေးစေ့ဆော်ချက်ဖြင့် ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဝေဖန်ရေးသမားများနှင့် အတိုက်အခံ ပါတီများက ယူဆခဲ့ကြသည်။

လူ့အခွင့်အရေး လေ့လာစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့နှင့် နိုင်ငံတကာ စောင့်ကြည့်သူများက အိန္ဒိယနိုင်ငံသားများ အပါအဝင် ရာနှင့်ချီသည့် မွတ်ဆလင်များသည် အာသံ (Assam) ၊ ဂူဂျာရတ် (Gujarat) ၊ မဟာရက်ရှ်ထရာ (Maharashtra) ၊ ရာဂျက်စ်သန် (Rajasthan) နှင့် အခြား ပြည်နယ်များမှတဆင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သို့ တရားမဝင် ပို့ဆောင်ခံခဲ့ရသည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီလမှ ဇူလိုင်လအတွင်း လူပေါင်း ၁၈၈၀ ခန့် နှင်ထုတ်ခံခဲ့ရပြီး ၎င်းတို့အနက် အိန္ဒိယနိုင်ငံသား ဖြစ်ကြောင်း ခိုင်လုံသည့် သက်သေ အထောက်အထားများ ပိုင်ဆိုင်ထားသူများလည်း ပါဝင်ကြောင်း ဝါရှင်တန်ပို့စ် မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အာသံပြည်နယ်၏ ပြည်ပနိုင်ငံသားရေးရာခုံအဖွဲ့သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် အစောပိုင်းကလည်း လူပေါင်း ၁၆၅,၀၀၀ ကျော်ကို ဘောင်မဝင်သည့် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများအဖြစ် ကြေညာခဲ့ပြီး အများစုသည် ဘင်္ဂါလီ မွတ်ဆလင် များဖြစ်သည်

Source: ရိုက်တာ 

CNI International News

ပြုံယမ်း၊ ဇူလိုင် ၂၉

တောင်ကိုရီးယား၏ ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေး အဆိုပြုချက်ကို စိတ်မဝင်စားကြောင်း မြောက်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန် (Kim Jong Un) ၏ ညီမဖြစ်သည့် ကင်မ်ယိုဂျုံ (Kim Yo Jong) က ပြောကြားခဲ့ သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယားသည် တောင်ကိုရီးယား၏ လစ်ဘရယ်သမ္မတ လီဂျေမြောင် (Lee Jae Myung) ၏ ငြိမ်းချမ်းရေး ချဉ်းကပ်မှုကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် သူမက အထက်ပါအတိုင်း ပြောကြားလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။

တောင်နှင့် မြောက်ကိုရီးယားတို့သည် နယ်စပ်ဒေသများရှိ ၎င်းတို့၏ ဝါဒဖြန့် အသံချဲ့စက်များကို ပိတ်ခဲ့ပြီးနောက် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းဖွယ်ရှိသော အလားအလားများကို တောင်ကိုရီးယားမှ မျှော်လင့်နေသည့်တိုင် မြောက်ကိုရီးယားက ၎င်း၏ တင်းမာသည့် သဘောထားကို ပြသခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မြောက်ကိုရီးယားက ခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန်ကို တွေ့ရစဉ်

မြောက်ကိုရီးယား အာဏာရပါတီ၏ ထိပ်သီး အရာရှိတစ်ဦးဖြစ်သော ကင်မ်ယိုဂျုံက အမေရိကန်နှင့် ဆက်ဆံရေး တိုးမြှင့်နေသည့် တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ လီ၏ လုပ်ဆောင်ချက်များသည် ယခင် သမ္မတ၏ သဘောထားနှင့် အတူတူပင်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“တောင်ကိုရီးယားက စကားလုံးလေးတွေသုံးပြီး သူတို့လုပ်ရပ်တွေကို ဖုံးကွယ်နိုင်လိမ့်မယ်လို့ ထင်ထားတယ် ဆိုရင် အမှားကြီး မှားပါလိမ့်မယ်” ဟု ကင်မ်ယိုဂျုံက ပြောကြားခဲ့ကြောင်း မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံပိုင် KCNA သတင်းအေဂျင်စီက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဇွန်လ ၄ ရက်က အာဏာရလာခဲ့သည့် တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ လီသည် မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်းက တင်းမာမှုများ မြင့်တက်ခဲ့‌သော မြောက်ကိုရီးယားနှင့် ဆက်ဆံရေးကို တိုးတက်ကောင်းမွန်စေရန် လုပ်ဆောင် မည်ဟု ကတိပြုထားသည်။

လီသည် ၎င်း၏ သဘောထား ပျော့ပျောင်းမှုကို ပြသသည့်် အနေဖြင့် နယ်စပ်ဒေသရှိ မြောက်ကိုရီးယားအား ဆန့်ကျင်သော ဝါဒဖြန့်မှုများ ထုတ်လွှင့်နေသည့် အသံချဲ့စက်များကိုပိတ်ခြင်း၊ မြောက်ကိုရီးယားဘက်သို့ ဝါဒဖြန့် မိုးပျံပူဖောင်းများ လွှတ်တင်နေခြင်းကို တားမြစ်ခြင်းတို့ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ကူးဗြောင်ဆမ်ကို တွေ့ရစဉ်

ကင်မ်ယိုဂျုံကမူ လီ၏ အထက်ပါ လုပ်ဆောင်ချက်များသည် တောင်ကိုရီးယား၏ ဆိုးရွားသည့် လှုပ်ရှားမှုများကို ဖုံးကွယ်နိုင်လိမ့်မည် မဟုတ်ကြောင်း၊ ထိုလုပ်ဆောင်ချက်များသည် မိမိတို့ လေ့လာရလောက်သည်အထိ တန်ဖိုး မရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ကင်မ်ယိုဂျုံ ၏ မှတ်ချက် စကားများသည် မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်းက တောင်နှင့် မြောက်ကိုရီးယား နိုင်ငံများ ကြား ထိပ်တိုက်တွေ့သည့် မူဝါဒများ၏ အကျိုးဆက်များဖြစ်ပြီး နှစ်နိုင်ငံကြား ယုံကြည်မှု ပျက်ယွင်းနေသည်ကို ပြသရာရောက်ကြောင်း တောင်ကိုရီးယား၏ ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။
 
တောင်ကိုရီးယားသည် မြောက်ကိုရီးယားနှင့် ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေးနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးတို့အတွက် အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟုလည်း ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ကူးဗြောင်ဆမ် (Koo Byoung-sam) က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Reuters

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇူလိုင် ၂၉

ထိုင်းစစ်တပ်သည် ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် နယ်စပ်ဒေသတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တိုက်ခိုက်မှုများ၌ ဓာတုလက်နက်များ အသုံးမပြုခဲ့ကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ငြင်းဆိုခဲ့သည်ဟု The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကမ္ဘောဒီးယားက ထိုင်းစစ်တပ်သည် ဓာတုလက်နက်များ အသုံးပြုခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့ခြင်းသည် အမှန်တရားကို တမင်တကာ ပုံဖျက်ပြောဆိုခြင်းဖြစ်သည်ဟု နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် နစ်ခွန်းဒက်ဂျ် ဘာလန်ကူရာ (Nikorndej Balankura) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုစွပ်စွဲချက်များသည် အဓိပ္ပာယ်မရှိဘဲ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းတွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ဂုဏ်သိက္ခာကို ကျဆင်းစေ ရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း နစ်ခွန်းဒက်ဂျ်က ပြောသည်။

နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် နစ်ခွန်းဒက်ဂျ် ဘာလန်ကူရာကို တွေ့ရစဉ်

ထိုင်းနိုင်ငံသည် ဓာတုလက်နက်များ ကွန်ဗန်းရှင်း  (CWC) အရ မိမိတို့၏ တာဝန်များကို အပြည့်အဝ လေးစား လိုက်နာကြောင်း၊ ဓာတုလက်နက်များကို မည်သည့်နေရာတွင် မည်သူကမှ မည်သည့် အကြောင်းပြချက်နှင့်မဆို အသုံးပြုခြင်းကို ရှုတ်ချကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းသည် ၂၀၀၃ ခုနှစ်က CWC အဖွဲ့ဝင် ဖြစ်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း ဓာတုလက်နက်များ ပိတ်ပင်တားမြစ်ရေးအဖွဲ့ (OPCW) နှင့် အခြား သဘာတူညီချက်များနှင့်အတူ နီးကပ်စွာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး မိမိတို့၏ ကတိတည်မှုကို ပြသခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

ယခုကဲ့သို့ မှန်ကန်မှု မရှိသည့် စွပ်စွဲချက်များသည် နှစ်နိုင်ငံ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများကို ထိခိုက်စေပြီး နိုင်ငံတကာ တွင် ထိုင်း၏ ဂုဏ်သိက္ခာအား ကျဆင်းစေရန် ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ လုပ်ဆောင်ခြင်း ဖြစ်သည်ဟုလည်း  နစ်ခွန်းဒက်ဂျ် က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: The Nation

CNI International News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၈

ထိုင်းနှင့်ကမ္ဘောဒီးယားကြား ဖြစ်ပွားနေသော ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးအတွက် အာဆီယံအလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ်က ကမကထလုပ်၍ မလေးရှားနိုင်ငံမှာ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၈ ရက်က တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြ သည်။

အဆိုပါ ဆွေးနွေးပွဲကို ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်မာနက်နှင့် ထိုင်းယာယီဝန်ကြီးချုပ် ဖွမ်သမ် ဝီချာယာချိုင်း တို့ တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ထိုင်းနှင့်ကမ္ဘောဒီးယား အပစ်ရပ်ကြရန် ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောကြားခဲ့ပြီး နောက် ယခု တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးမှု ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်။

ထိုင်းနှင့်ကမ္ဘောဒီးယားကြား နယ်စပ်ပြဿနာ ဖြစ်ပွားနေချိန်အတွင်း ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသည် ဇူလိုင် ၂၄ ရက်က ထိုင်းနိုင်ငံထဲသို့ ဒုံးကျည်များ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် နှစ်နိုင်ငံ အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုနှစ်နိုင်ငံသည် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်များဖြစ်ကြသည့်အတွက် အာဆီယံအလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါက ကြားနိုင်ငံဖြစ်သည့် မလေးရှားနိုင်ငံကို ဖိတ်ခေါ်၍ ဆွေးနွေးပွဲကို ကမကထပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇူလိုင် ၂၈

ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းရှိ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသားများကို မတိုက်ခိုက်ရန် ထိုင်းအစိုးရက ထိုင်းလူငယ်များကို တိုက်တွန်း ခဲ့သည်ဟု The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တိုက်ခိုက်မှုများကို ကျူးလွန်သူများအား လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာဥပဒေဖြင့် အရေးယူသွားမည်ဟု ထိုင်းအစိုးရက ပြောသည်။

ထိုင်းအစိုးရ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ အနူကူလ် ပရွတ်ဆန်နူဆက် (Anukool Pruksanusak) က နယ်စပ်ပြဿနာ ကြောင့် ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံသားများကို တိုက်ခိုက်နေခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ရန် ထိုင်းလူငယ်များကို တိုက်တွန်း ခဲ့သည်။

မကြာသေးမီက ထိုင်းလူငယ်များက ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံသားများကို တိုက်ခိုက်မှုသည် လက်မခံနိုင်ဘဲ လူမဆန်ကြောင်း အနူကူလ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

မိမိတို့ အနေဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံသားများ၊ အထူးသဖြင့် အွန်လိုင်းပေါ်တွင် ဗွီဒီယိုများတင်သည့် လူငယ်များကို စိတ်ခံစားချက်အား ရှေ့တန်းမတင်ရန်၊ ထိုင်းတွင် နေထိုင်သည့် ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံသားများသည် နယ်စပ် ပဋိပက္ခနှင့် ပတ်သက်မှုမရှိကြောင်း၊ တိုက်ခိုက်မှုများသည် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ စည်းကမ်း များအား ချိုးဖောက်ကြောင်း အနူကူလ်က ပြောသည်။

ထိုင်းအစိုးရ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ အနူကူလ် ပရွတ်ဆန်နူဆက်ကို တွေ့ရစဉ်

ရဲတပ်ဖွဲ့အနေဖြင့်လည်း ကမ္ဘောဒီးယား ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ အများဆုံးနေထိုင်သည့် နေရာဒေသများတွင် ကင်းလှည့်မှုများ တိုးမြှင့်ရန် အစိုးရက ညွှန်ကြားထားကြောင်း အနူကူလ်က ပြောသည်။

အစိုးရအဖွဲ့သည် စစ်တပ်နှင့်အတူ နယ်စပ်ဒေသ ပြဿနာကို နိုင်ငံတကာ စည်းကမ်းများနှင့်အညီ ဖြေရှင်းနေ ကြောင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံသည် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနှင့် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ စံချိန်များကို လေးစား လိုက်နာကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

“အကြမ်းဖက်မှုဟာ ဖြေရှင်းနည်း မဟုတ်ပါဘူး။ အထူးသဖြင့် အပြစ်မရှိတဲ့ လူတွေကို တိုက်ခိုက်တာမျိုးပေါ့။ အရပ်သားတွေ ထိခိုက်စေတဲ့ လုပ်ရပ်တွေကို ရှုတ်ချဖို့ လူထုကို တိုက်တွန်းပါတယ်” ဟု အနူကူလ်က ပြောသည်။

အစိုးရသည် ထိုင်း-ကမ္ဘောဒီးယား နယ်စပ်တစ်လျှောက်တွင် နေထိုင်သည့် ထိုင်းပြည်သူများ၏ လုံခြုံရေးကိုလည်း စိုးရိမ်ကြောင်း ၎င်းက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: The Nation

CNI International News

ခါတွန်၊ ဇူလိုင် ၂၈

ဆူဒန်နိုင်ငံတွင် စစ်တပ်နှင့် စစ်ပွဲဖြစ်ပွားနေသည့် အရန်စစ်တပ်(RSF) ဦးဆောင်သည့် ညွှန့်ပေါင်းအဖွဲ့က စင်ပြိုင်အစိုးရ ဖွဲ့စည်းလိုက်ကြောင်း ဇူလိုင် ၂၆ ရက်တွင် ကြေညာခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုအစိုးရအဖွဲ့တွင် RSF ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မိုဟာမက် ဟမ်ဒန် ဒါဂလို (Mohamed Hamdan Dagalo) ကို သမ္မတဆိုင်ရာကောင်စီ အကြီးအကဲအဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဆူဒန်၏ အင်အားအကြီးဆုံး သူပုန်အဖွဲ့များထဲမှ တစ်ဖွဲ့ဖြစ်သည့် SPLM-N ခေါင်းဆောင် အဗ္ဗဒယ် အဇစစ် အယ်ဟီလူ (Abdel Aziz al-Hilu) ကို ဒုတိယအကြီးအကဲအဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။

အဖွဲ့ဝင် ၁၅ ဦး ပါဝင်သည့် ထိုကောင်စီတွင် အရပ်ဖက် နိုင်ငံရေးသမား မိုဟာမက် ဟက်ဆန် အယ်တာအီရှီ (Mohamed Hassan al-Taishi) ကို ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ခန့်အပ်ကြောင်း RSF တပ်ဖွဲ့များ  ထိန်းချုပ်ထားသည့် ဒါဖာ (Darfur) ဒေသ၏ အကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်သည့် ညာလာ (Nyala) မြို့တွင် ပြုလုပ်သည့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ၌ ကြေညာခဲ့သည်။

ဆူဒန်စစ်ပွဲ အကြီးအကဲ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အဗ္ဗဒယ် ဖာတာ အယ်ဘာဟန်နဲ့ ဆူဒန်စစ်ပွဲကို ဖော်ပြထားစဉ်။

ဆူဒန်စစ်တပ်သည် နိုင်ငံ၏ အလယ်ပိုင်းတွင် တပ်စွဲထားသည့် RSF တပ်ဖွဲ့များကို တိုက်ခိုက်မောင်းထုတ်နေပြီး နိုင်ငံအနောက်အလယ်ပိုင်းရှိ ကော်ဒိုဖန် (Kordofan) ဒေသနှင့် ဒါဖာ၏ မြို့တော် (al-Fashir) တွင်လည်း တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားနေသည်။

ဖေဖော်ဝါရီလက RSF နှင့် ၎င်း၏ မဟာမိတ် နိုင်ငံရေးသမားများ၊ သူပုန်အဖွဲ့များသည် ဆူဒန်နိုင်ငံကို နယူးဆူဒန် (New Sudan) အမည်ဖြင့် ထူထောင်ရန်အတွက် အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။

၎င်းတို့က စစ်တပ်ဦးဆောင်ထားသည့် ဆူဒန်အစိုးရ၏ တရားဝင်မှုကို စိန်ခေါ်ရန် ရည်ရွယ်ထားပြီး ပြည်ပမှ လက်နက်များ တရားဝင် ဝယ်ယူခွင့်ရရှိရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။

ဆူဒန်စစ်တပ်မှ ဦးဆောင်ထားသည့် အစိုးရအဖွဲ့သည် ဇူလိုင် ၂၆ ရက်က စစ်တပ်၏ ထိန်းချုပ်မှုအောက်ရှိ ဒေသများအတွက် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများ ခန့်အပ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

ဆူဒန်စစ်တပ်၏ အကြီးအကဲ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အဗ္ဗဒယ် ဖာတာ အယ်ဘာဟန် (General Abdel Fattah al-Burhan) သည် စင်ပြိုင်အစိုးရဖွဲ့စည်းခဲ့သည့် RSF ကို ရှုတ်ချခဲ့ပြီး ဆူဒန်တစ်နိုင်ငံလုံးကို ပြန်လည်ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် ဆက်လက် တိုက်ခိုက်သွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

RSF အကြီးအကဲ ဒါဂလိုသည် ပြည်သူ့စစ် ခေါင်းဆောင်ဟောင်း တစ်ဦးဖြစ်ပြီး ဆူဒန်၏ အချမ်းသာဆုံး ပုဂ္ဂိုလ်များ ထဲတွင် တစ်ဦး အပါအဝင်ဖြစ်ကာ ဟမ်မက်တီ (Hemedti) ဆိုသည့် အမည်ဖြင့်လည်း လူသိများသည်။

အမေရိကန်ကမူ ဒါဂလိုကို ယခုနှစ် အစောပိုင်းက လူမျိုးသုဉ်း သတ်ဖြတ်မှုဖြင့် စွပ်စွဲပြီး ပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်ခဲ့ သည်။

Source: ရိုက်တာ