CNI International News

လန်ဒန်၊ မေလ ၉

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်ရေး အခြေအနေ အပါအဝင် ဥရောပနှင့် ဆက်ဆံရေး မြင့်တက်လာသည့်အပေါ် မူတည် ပြီး ယူကရိန်းသည် နိုင်ငံသုံးငွေဖြစ်သည့် ယူကရိန်း ဟီရီဗင်းညား (Ukrainian hryvnia) ငွေကြေးကို အမေရိကန် ဒေါ်လာနှင့် ချိတ်ဆက်မှုမှ ယူရိုငွေနှင့် ပြောင်းလဲ ချိတ်ဆက်ရန် စဉ်းစားနေကြောင်း ယူကရိန်းဗဟိုဘဏ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး အန်ဒရီ ပိုက်ရှ်နီ (Andriy Pyshnyi) က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဥရောသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်လာနိုင်ခြေရှိသည့် ယူကရိန်းသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကျိုးပျက်လွယ်သည့် စျေးကွက် များအတွင်း ဥရောပ၏ အခန်းကဏ္ဍကို မြှင့်တင်နေသလို ရေရာမှုမရှိသည့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်ရေး အခြေအနေများကြောင့် ကုန်သွယ်မှုတွင် ဒေါ်လာအစား ယူရိုငွေကြေးကို ပြောင်းလဲသုံးစွဲရန် စဉ်းစားရသော အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိစေခဲ့သည်ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

“ဒီကိစ္စက ရှုပ်ထွေးပြီး အရမ်းကောင်းမွန်တဲ့ ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုတွေ လိုအပ်ပါတယ်”ဟု ပိုက်ရှ်နီက ယူကရိန်း၏ နိုင်ငံခြားငွေ ပြောင်းလဲသုံးစွဲမည့် အလားအလာနှင့်ပတ်သက်ပြီး မှတ်ချက်ပေးခဲ့သည်။

အမေရိကန်ဒေါ်လာသည် နိုင်ငံတကာ ကုန်သွယ်ရေးနှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အရန်ငွေကြေး တစ်ခုအဖြစ် လွှမ်းမိုးထားသည်။

ဆော်ဒီအာရေဗျနှင့် ဟောင်ကောင် အပါအဝင် စီးပွားရေး အင်အားကြီး နိုင်ငံများသည်လည်း ၎င်းတို့၏ နိုင်ငံသုံး ငွေကြေးများကို ဒေါ်လာနှင့် ချိတ်ဆက်ထားပြီး ဒေါ်လာနှင့်သာ ကုန်သွယ်မှုများ ပြုလုပ်နေသည်။

ယူရိုငွေကြေးကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) လက်ထက်တွင် အမေရိကန်သည် ကုန်သွယ်ရေး စစ်ပွဲကို စတင်ခဲ့သဖြင့် ရာစုနှစ်တစ်စုအတွင်း ကုန်သွယ်ခွန်များ အမြင့်ဆုံး အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိခဲ့ကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အရန်ငွေကြေးဖြစ်သည့် ဒေါ်လာ၏ အနာဂတ်အပေါ် မေးခွန်းများ ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ရုရှား-ယူကရိန်း စစ်ပွဲသည် ၄ နှစ်တာ ကာလအတွင်း ဝင်ရောက်လာခဲ့ချိန်တွင် ထရမ့်သည် ယူကရိန်း အတွက် စစ်ရေးအကူအညီအချို့ကို ယာယီဆိုင်းငံ့ခဲ့သည်။

ဥရောပသမဂ္ဂ အပါအဝင် ဥရောပခေါင်းဆောင်များကမူ ယူကရိန်းတွင် အနာဂတ် လုံခြုံရေးအတွက် အုတ်မြစ် တစ်ခု ဖြစ်စေရန်အတွက် ယူကရိန်းစစ်တပ်ကို အင်အားခိုင်မာစေအောင် လုပ်ဆောင်ပေးမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သော် လည်း ထိုလုပ်ငန်းစဉ်သည် ထင်သလောက် လွယ်ကူခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ပြောင်းလဲနေသည့် ကမ္ဘာ့အခင်းအကျင်းအရ ယူကရိန်းသည် ပထဝီနိုင်ငံရေး၊ လုံခြုံရေးနှင့် ကုန်သွယ်ရေး ကဏ္ဍတို့တွင် မိတ်ဖက် ဆက်ဆံရေးအတွက် ပြန်လည် သုံးသပ်နေရသည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိနေသည်ဟု Societe Generale ဘဏ္ဍာရေးသုတေသန ကုမ္ပဏီအကြီးအကဲ ဖီးနစ် ကာလန် (Phoenix Kalen) က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဆိုးလ်၊ မေလ ၉

မြောက်ကိုရီးယားသည် အရှေ့ဘက်ကမ်းလွန် ရေပြင်များအတွင်းသို့ အမျိုးအစားစုံလင်သည့် တာတိုပစ် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်များ ပစ်လွှတ်ခဲ့ကြောင်း တောင်ကိုရီးယားစစ်တပ်က မေလ ၈ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုဒုံးကျည်များကို ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ တင်ပို့ရောင်းချခြင်းမပြုမီ ဒုံးကျည်များ၏ စွမ်းဆောင်ရည်ကို စမ်းသပ်သည့် အနေဖြင့် ထိုကဲ့သို့ ပစ်လွှတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်နိုင်ကြောင်း တောင်ကိုရီးယားက ပြောသည်။

ထိုဒုံးကျည်များကို မြောက်ကိုရီးယား၏ အရှေ့ဘက် ကမ်းရိုးတန်းဘေးရှိ ဝန်ဆန်မြို့ (Wonsan) မှ ပင်လယ် အတွင်းသို့ ဒေသစံတော်ချိန် နံနက် ၈ နာရီ ၁၀ မိနစ်ခန့်တွင် ပစ်လွှတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု တောင်ကိုရီးယား ပူးတွဲစစ်ဦးစီးချုပ်များအဖွဲ့ (JCS) က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုဒုံးကျည်များသည် ကီလိုမီတာ ၈၀၀ (၄၉၈ မိုင်) အကွာအဝေးအထိ ပျံသန်းခဲ့ပြီးနောက် ပင်လယ်ထဲသို့ ကျသွားခဲ့သည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုဒုံးကျည်များ ပစ်လွှတ်မှုနှင့်ပတ်သက်သည့် အချက်အလက်များကို အမေရိကန်၊ ဂျပန်တို့နှင့် မျှဝေခဲ့ကြောင်း JSC က ပြောကြားခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယား ဒုံးကျည်ပစ်လွှတ်စဉ်

ပစ်လွှတ်ခဲ့သည့် ဒုံးကျည်များ၏ အရေအတွက်နှင့် ဒုံးကျည် အမျိုးအစားများကို JCS ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ လီဆန်ဂျွန် (Lee Sung-jun) က မှတ်ချက်ပေးခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

တောင်ကိုရီးယား၏ အမျိုးသားပြန်လည် ပေါင်းစည်းရေး အင်စတီကျုမှ မြောက်ကိုရီးယားအရေး လေ့လာသူ ဟောင်မင် (Hong Min) ကမူ မြောက်ကိုရီးယားသည် တာတိုပစ် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည် အမျိုးအစား ၂ ခုကို ပစ်လွှတ်ခဲ့ ဖွယ်ရှိကြောင်းနှင့် ထိုဒုံးကျည်များသည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်း ရုရှားကို ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည့် ဒုံးကျည် အမျိုးအစားများဖြစ်နိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂျပန်အစိုးရကလည်း မြောက်ကိုရီးယား၏ ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်များ ပစ်လွှတ်မှုကို ထောက်လှမ်းသိရှိခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

မတ်လအတွင်းကလည်း မြောက်ကိုရီးယားသည် အမျိုးအစား စုံလင်သည့် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်များကို ပစ်လွှတ်ခဲ့ပြီး တောင်ကိုရီးယားနှင့် အမေရိကန်တို့၏ ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများကို ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

#ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည် #တောင်ကိုရီးယား #မြောက်ကိုရီးယား #ဂျပန် #နိုင်ငံရေး #နိုင်ငံတကာ #CNIinternational #CNImyanmar 

ပုံ - မြောက်ကိုရီးယား အလံကို တွေ့ရစဉ်

CNI International News

ဒါကာ ၊ မေလ ၉

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ခါလီဒါ ဇီယာ (Khaleda Zia) သည် လန်ဒန်တွင် ၄ လကြာ ဆေးဝါးကုသမှု ခံယူပြီးနောက် မေလ ၆ ရက်တွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာခဲ့သဖြင့် ယာယီအစိုးရအဖွဲ့ခေါင်းဆောင် များအတွက် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဖိအားများ မြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ် သြဂုတ်လက ကျောင်းသားများဦးဆောင်သည့် ဆန္ဒပြမှုများကြောင်း ဝန်ကြီးချုပ် ရှိတ်ဟာစီနာ (Sheikh Hasina) ရာထူးမှ ဖြုတ်ချခံခဲ့ရပြီးကတည်းက ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံကို ငြိမ်းချမ်းရေးနိုဘယ်ဆုရှင် မိုဟာမက် ယူနွတ် (Muhammad Yunus) ဦးဆောင်သည့် ယာယီအစိုးရအဖွဲ့က အုပ်ချုပ်နေခြင်းဖြစ်သည်။

ဟာစီနာ၏ ခါးသီးပြိုင်ဘက်ဖြစ်သည် ဇီယာနှင့် ၎င်း၏ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အမျိုးသားရေးပါတီ (BNP) တို့ကမူ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံကို ဒီမိုကရေစီစနစ် ပြန်လည်ကျင့်သုံးရန်အတွက် ဒီဇင်ဘာလတွင် ရွေးကောက်ပွဲပြုလုပ်ရန် ယူနွတ် အစိုးရအဖွဲ့ကို တိုက်တွန်းလျက်ရှိသည်။

ဇီယာကို ထောက်ခံသူများအား တွေ့ရစဉ်

ဟာစီနာအစိုးရ လက်ထက်က ဇီယာ၏ BNP ပါတီ အပါအဝင် အတိုက်အခံ နိုင်ငံရေးပါတီများသည် ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းမရှိဘဲ သပိတ်မှောက်ခြင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲများတွင် မဲလိမ်မှုများရှိနေသည်ဟု စွပ်စွဲခြင်းတို့ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။

ဟာစီနာအစိုးရအဖွဲ့ကို ဖြုတ်ချနိုင်ခဲ့ခြင်းသည် ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ရွေးကောက်ပွဲများ ပြန်လည်ပြုလုပ်ရန် အခွင့်အလမ်း တစ်ခုအဖြစ် အများစုက ရှုမြင်ခဲ့ကြသော်လည်း မကြာသေးမီ လများအတွင်း ယာယီအစိုးရ၏ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည့် ကတိကဝတ်အပေါ် သံသယများ ကြီးထွားလာခဲ့သည်။

ယာယီအစိုးရကမူ ရွေးကောက်ပွဲကို အခြေအနေ အရပ်ရပ်အပေါ် မူတည်ပြီး ယခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ သို့မဟုတ် လာမည့် နှစ် ဇွန်လတွင် ကျင်းပပေးမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည့် အချိန်ကာလသည် သေချာရေရာ မှု မရှိသေးပေ။

ဇီယာ၏ အကြီးဆုံးသားဖြစ်သည့် တာရစ် ရာမန် (Tarique Rahman) သည် လန်ဒန်တွင် ပြည်ပြေးဘဝဖြင့် နေထိုင်ပြီး ပါတီကို ဦးဆောင်နေသူဖြစ်သည်။

ဒါကာမြို့တော်ရှိ Hazrat Shahjalal နိုင်ငံတကာလေဆိပ်ကို ရောက်ရှိလာသည့် ဇီယာကို ၎င်းအား ထောက်ခံသူ များက စုရုံးပြီး ကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။

ဇီယာသည် ကာတာစော်ဘွားကြီး ရှိတ် တာမင် ဘင် ဟာမက် အယ် သာနီ ( Emir Sheikh Tamim bin Hamad Al Thani) က စီစဉ်ပေးသည့် အထူးလေကြောင်းခရီးစဉ်ဖြင့် လန်ဒန်မှ ဒါကာလေဆိပ်သို့ ရောက်ရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

အစ္စလာမ်မာဘက်၊ မေလ ၉

မေလ ၇ ရက်က ပါကစ္စတန်ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် အိန္ဒိယ၏ ဆင်ဒူစစ်ဆင်ရေးအတွင်း ပါကစ္စတန်သည် တရုတ်နိုင်ငံလုပ် J-10C တိုက်လေယာဉ်များကို အသုံးပြုပြီး အိန္ဒိယလေယာဉ်များအား တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း ပါကစ္စတန်က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကက်ရှ်မီးယားဒေသနှင့် နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်ဒေသတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တိုက်ခိုက်မှုများအတွင်း ပါကစ္စတန် စစ်တပ် သည် အိန္ဒိယလေယာဉ် ၅ စင်းကို ပစ်ချခဲ့ကြောင်း ပါကစ္စတန်ဝန်ကြီးချုပ် ရှာဘက် ရှရစ်ဖ် (Shehbaz Sharif) က ပြောကြားခဲ့သည်။

လေယာဉ်များ ပစ်ချခံခဲ့ရသည်ဆိုသည့် အကြောင်းအရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး မှတ်ချက်ပေးခြင်း မရှိသေးပေ။

ပါကစ္စတန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အစ်ဟက် ဒါး (Ishaq Dar) ကလည်း ပါကစ္စတန်လေတပ်၏ J-10C တိုက်လေယာဉ်များသည် အိန္ဒိယ၏  Rafale တိုက်လေယာဉ် ၃ စင်း အပါအဝင် အိန္ဒိယလေယာဉ် ၅ စင်းကို ပစ်ချခဲ့ကြောင်း လွှတ်တော်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယက ပါကစ္စတန်အတွင်းက ၉ နေရာကို တိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့ ဆင်ဒူစစ်ဆင်ရေးကို ရှင်းပြနေစဉ်

“ကျနော်တို့ တိုက်လေယာဉ်တွေဟာ အိန္ဒိယလေတပ်ရဲ့ ပြင်သစ်နိုင်ငံလုပ် Rafale တိုက်လေယာဉ် ၃ စင်းကို ပစ်ချခဲ့ပါတယ်။ ကျနော်တို့ဘက်က J-10C တိုက်လေယာဉ်တွေ အသုံးပြုခဲ့တာပါ။ ကျနော်တို့ သုံးခဲ့တဲ့ လေယာဉ် အားလုံးဟာ တရုတ်နဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ဒါးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုသတင်းသာ အတည်ပြုခဲ့မည်ဆိုပါက တိုက်ပွဲအတွင်း လေယာဉ်ချင်းယှဉ်ပြီး ပစ်ချနိုင်စွမ်းရှိသည့် တရုတ် တိုက်လေယာဉ်၏ စွမ်းဆောင်ရည်သည် ထင်ရှားလာလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် တိုက်ပွဲအတွင်း  Rafale တိုက်လေယာဉ်များ ပစ်ချခံရသည့် ပထမဆုံးဖြစ်စဉ်လည်း ဖြစ်လာမည်ဖြစ်သည်။

လက်ရှိအချိန်အထိ အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်ကြား လေကြောင်းတိုက်ပွဲ အခြေအနေကို တိကျပြတ်သားစွာ မသိရ သေးပေ။

ပါကစ္စတန်ဘက်မှ အိန္ဒိယလေယာဉ် ၅ စင်းကို ပစ်ချခဲ့သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သော်လည်း အိန္ဒိယအရာရှိများကမူ လေယာဉ် ၂ စင်း ပျက်ကျခဲ့သည့် ပြောကြားခဲ့ကာ ပျက်ကျရသော အကြောင်းရင်းကို အသေးစိတ် ထုတ်ပြန်ခဲ့ ခြင်းမရှိပေ။

Source: South China Morning Post

CNI International News

အစ္စလာမ်မာဘက်၊ မေလ ၈

မေလ ၅ ရက်က အိန္ဒိယသည် စစ်ဆင်ရေးပြုလုပ်ပြီး ပါကစ္စတန်ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ချိန်တွင် အိန္ဒိယတိုက်လေယာဉ် ၅ စင်းကို ပစ်ချနိုင်ခဲ့ကြောင်း ပါကစ္စတန်က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အိန္ဒိယသည် ဒေသတွင်း ငရဲမီးရှို့ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး မိမိတို့အနေဖြင့် သေဆုံးသွားသည့် အပြစ်မဲ့ပြည်သူများအတွက် လက်တုံ့ပြန်ရန်နှင့် မိမိတို့၏ အချုပ်အခြာအာဏာအား ပေါ်ပေါ်ထင်ထင် ချိုးဖောက်မှုကို တုံ့ပြန်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း ပါကစ္စတန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယကမူ ပြီးခဲ့သည့်လက အိန္ဒိယဘက်ခြမ်းရှိ ကက်ရှ်မီးယားဒေသတွင် လူ ၂၆ ဦးကို ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခဲ့သည့် စစ်သွေးကြွများနှင့်ဆက်နွှယ်သည့် အကြမ်းဖက်စခန်းများကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယ၏ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် အရပ်သား ၂၆ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးကာ ၄၆ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်ဟု ပါကစ္စတန်စစ်တပ်၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယက တိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့ အကြမ်းဖက်စခန်းနေရာကိုတွေ့ရစဉ်

အိန္ဒိယစစ်တပ်ကမူ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံအတွင်းရှိ Jaish-e-Mohammed အဖွဲ့နှင့် Lashkar-e-Taiba အဖွဲ့များ၏ စခန်းများကို တိုက်ခိုက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန်ဝန်ကြီးချုပ်ရုံး၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင်မူ အိန္ဒိယလေယာဉ် ၅ စင်းနှင့် ဒရုန်းများကို ပစ်ချခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားပြီး အိန္ဒိယကမူ အတည်ပြုခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

အိန္ဒိယ၏ ကက်ရှ်မီးယားဒေသမှ ဒေသန္တရအစိုးရ သတင်းရင်းမြစ်များကမူ တိုက်လေယာဉ် ၃ စင်းသည် ဟိမဝန္တာဒေသတွင် ပျက်ကျခဲ့ပြီး လေယာဉ်မှူးများ ဆေးရုံတင်ထားရကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယ၏ စစ်ဆင်ရေးအပြီး နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်တွင် လက်နက်ကြီးများဖြင့် အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုများဖြစ်ပွားခဲ့ကာ အိန္ဒိယ၌ သေဆုံးသူ ၁၀ ဦးနှင့် ဒဏ်ရာရသူ ၄၈ ဦးရှိခဲ့ကာ ပါကစ္စတန်တွင် သေဆုံးသူ ၆ ဦးရှိခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) နှင့် အခြားကမ္ဘာ့ ခေါင်းဆောင်များကမူ အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်ကို တင်းမာမှုများ လျှော့ချရန်နှင့် ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း လုပ်ဆောင်ကြရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဆန်နာ၊ မေလ ၈ 

အစ္စရေးစစ်တပ်သည် ယီမင်နိုင်ငံ၊ ဆန်နာ (Sanaa) မြို့တော်၏ အဓိကလေဆိပ်ကို မေလ ၆ ရက်က လေကြောင်း တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှုသည် အီရန်က ကျောထောက်နောက်ခံ ပေးထားသည့် ဟူရ်သီအဖွဲ့အား ၂ ရက်တွင်း ဒုတိယအကြိမ် မြောက် တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်သည်။

ဟူရ်သီအဖွဲ့သည် အစ္စရေး၏ Ben Gurion လေဆိပ်အနီး ဒုံးကျည်ဖြင့် ပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် အစ္စရေးက ယီမင်ရှိ ဟူရ်သီအဖွဲ့ကို လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများဖြင့် တုံ့ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မေလ ၆ ရက်က အစ္စရေး၏ လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် လူ ၃ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ဟူရ်သီတို့ ထိန်းချုပ် ထားသည့် Al-Masirah TV မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အစ္စရေးသည် မေလ ၆ ရက်က လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု မပြုလုပ်မီ အချိန်တွင် ယီမင်ဒေသခံများအား ဆန်နာ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်၏ အနီးဝန်းကျင်ကို သွားရောက်ခြင်း မပြုရန်နှင့် ခပ်ဝေးဝေးတွင်နေရန် သတိပေးခဲ့ သည်။

ထိုလေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုသည် ဟူရ်သီအဖွဲ့၏ အခြေခံ အဆောက်အအုံကို ပစ်မှတ်ထားခြင်းဖြစ်ပြီး လေဆိပ် သည် အလုံးစုံထိခိုက် ပျက်စီးသွားကြောင်း အစ္စရေးက ပြောသည်။

ယီမင်ရှိ လေဆိပ်ကို တွေ့ရစဉ်

ဂါဇာစစ်ပွဲ စတင်ခဲ့ချိန်ကတည်းက အစ္စရေးနှင့် ဟူရ်သီအဖွဲ့ကြား တင်းမာမှုများ မြင့်တက်ခဲ့သော်လည်း မေလ ၄ ရက်က အစ္စရေး၏ Ben Gurion လေဆိပ်ကို ဟူရ်သီတို့က တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် တင်းမာမှုများ ပိုမိုမြင့်တက်ခဲ့ သည်။

မေလ ၅ ရက်ကလည်း အစ္စရေးသည် ယီမင်နိုင်ငံရှိ Hodeidah ဆိပ်ကမ်းကို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

အစ္စရေးကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့သည် ဆန်နာမြို့တော်၏ အဓိကလေဆိပ်ရှိ ဟူရ်သီအဖွဲ့၏ အခြေခံအဆောက်အအုံကို တိုက်လေယာဉ်များဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး လေဆိပ်သည် ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း အစ္စရေးစစ်တပ်က ထုတ်ပြန်ခဲ့ သည်။

ထိုလေဆိပ်၏ အထွေထွေညွှန်ကြားရေးမှူးကလည်း နောက်ထပ် ကြေညာချက် မထုတ်ပြန်မီ အချိန်အထိ လေကြောင်း ခရီးစဉ်များအားလုံးကို ဆိုင်းငံ့ကြောင်း မေလ ၇ ရက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ မေလ ၈

ပါကစ္စတန်နိုင်ငံပိုင်သည့် အခြမ်းက ကက်ရှ်မီးယားဒေသ(PoK)အတွင်းရှိ အကြမ်းဖက် Lashkar-e-Taiba နှင့် Jaish-e-Muhammad အဖွဲ့များ၏ ဌာနချုပ်များနှင့် စခန်းများကို မေလ ၇ ရက်က တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း အိန္ဒိယ အရာရှိများက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု Indian Express မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အဆိုပါ တိုက်ခိုက်မှုကို Operation Sindoor(ဆင်ဒူစစ်ဆင်ရေး)ဟု အမည်ပေးခဲ့ပြီး မေလ ၇ ရက် ဒေသစံတော် ချိန် နံနက် ၁ နာရီ ၅ မိနစ်မှ ၁ နာရီ မိနစ် ၃၀ အတွင်း ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း အိန္ဒိယစစ်တပ်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အိန္ဒိယဘက်ခြမ်းရှိ ကက်ရှ်မီးယားဒေသ၏ ပါဟယ်ဂမ် (Pahalgam) မြို့တွင် အကြမ်းဖက်သမားတစ်စုက ဧပြီလ က တိုက်ခိုက်ခဲ့၍ ခရီးသွား ၂၆ ဦးသေဆုံးခဲ့သည်။

ထို့တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့သူများနှင့် ၎င်းတို့၏ မိသားစုဝင်များအတွက် တရားမျှတမှု ရှိစေရန်အတွက် ဆင်ဒူစစ်ဆင်ရေးကို ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း အိန္ဒိယစစ်တပ်မှ ဗိုလ်မှူးကြီး ဆိုဖီယာ ကူရက်ရှီ (Sophiya Qureshi) က ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယတိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့ နေရာကို ပြသထားစဉ်

ထိုစစ်ဆင်ရေးအတွင်း အကြမ်းဖက်သမားများ၏ စခန်း ၉ ခုကို ပစ်မှတ်ထားခဲ့ပြီး အောင်မြင်စွာ တိုက်ခိုက် ဖျက်ဆီးနိုင်ခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

အိန္ဒိယလေတပ်၏ တပ်မှူး ဗီယိုမီကာ ဆင်း (Vyomika Singh) သည် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဗစ်ကရမ် မစ္စရီ (Vikram Misri) ၊ ဗိုလ်မှူးကြီး ကူရက်ရှီတို့နှင့်အတူ စစ်ဆင်ရေးအကြောင်းကို ရှင်းလင်းပြောကြားခဲ့သည်။

အဆိုပါ ရှင်းလင်းပွဲတွင် အကြမ်းဖက်စခန်းများကို နည်းပညာမြင့် လက်နက်များ အသုံးပြုပြီး ပစ်မှတ်တိကျစွာနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်ကို အထိအခိုက် နည်းနိုင်သမျှနည်းအောင် ပစ်မှတ်များအား စနစ်တကျ ရွေးချယ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ပစ်မှတ်တစ်ခုချင်းစီရဲ့ သက်ရောက်မှုဟာ သတ်မှတ်ထားတဲ့ အဆောက်အအုံ ဒါမှမဟုတ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ စခန်းတွေကိုသာ သက်ရောက်မှုရှိပြီး ပစ်မှတ်အားလုံးကို တိတိကျကျ ချေမှုန်းနိုင်ခဲ့ပါတယ်” ဟု ဆင်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယတိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့ နေရာ ၉ နေရာကို ပြသထားစဉ်

ထိုစစ်ဆင်ရေးတွင် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ စခန်းများကို ပစ်မှတ်ထားခဲ့ခြင်း မရှိကြောင်း၊ အိန္ဒိယသည် မိမိတို့၏ တုံ့ပြန်မှုအတွက် ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်ကို ပြသနိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ သို့သော် ပါကစ္စတန်ဘက်မှ မတော်တဆ ထိခိုက်သေဆုံးမှုများ ရှိနိုင်သည့် အခြေအနေကို တုံ့ပြန်ဖြေရှင်းရန် အိန္ဒိယစစ်တပ်က  အသင့်ပြင် ထားကြောင်း၊ ထိုကဲ့သို့ မတော်တဆ သေဆုံးမှုများ ရှိခဲ့မည်ဆိုပါက တင်းမာမှုကို မြင့်တက်စေလိမ့်မည် ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဗိုလ်မှူးကြီး ကူရက်ရှီနှင့် လေတပ်တပ်မှူး ဆင်းတို့သည် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံအတွင်းနှင့် PoK ဒေသရှိ အကြမ်းဖက် စခန်းများ၏ မြေပုံများနှင့် တိုက်ခိုက်မှု ဗွီဒီယိုမှတ်တမ်းများကို အသေးစိတ် ရှင်းလင်းတင်ပြခဲ့ကြသည်။

Operation Sindoor(ဆင်ဒူစစ်ဆင်ရေး)ကို ခိုင်မာသည့် ထောက်လှမ်းရေး သတင်းများနှင့် ထိုအဆောက်အအုံများ ၏ အကြမ်းဖက် လှုပ်ရှားမှုများအပေါ် အခြေခံပြီး ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဗိုလ်မှူးကြီး ကူရက်ရှီက ပြောကြားခဲ့ သည်။

အရပ်ဘက် အခြေခံ အဆောက်အအုံများ ထိခိုက်ခြင်း မရှိစေရန်နှင့် အရပ်သားများ ထိခိုက်သေဆုံးခြင်း မရှိစေရန် ပစ်မှတ်နေရာများကို စိစစ်ရွေးချယ်ပြီးမှ တိုက်ခိုက်ခြင်းဖြစ်သည်ဟုလည်း ကူရက်ရှီက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Indian Express

CNI International News

အင်ဖာ၊ မေလ ၈

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မဏိပူရပြည်နယ်တွင် ကသည်းနှင့် ကူကီး-ဇို လူမျိုးစုများကြား ပဋိပက္ခများဖြစ်ပွားပြီး ၂ နှစ် ကျော်ကြာသည်အထိ ပြည်နယ်အတွင်း လူမျိုးစုတင်းမာမှုများ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေကြောင်း Imphal Times သတင်းမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အိန္ဒိယအစိုးရ၏ စစ်ဆင်ရေးဆိုင်းငံ့မှု (SoO) သဘောတူညီမှုအောက်တွင် ကူကီးစစ်သွေးကြွအဖွဲ့များဖြင့် ထိတွေ့ ဆက်ဆံနေမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဝေဖန်မှုများ မြင့်တက်လာသည်။

ထိုသဘောတူညီချက်ကို ပြန်လည်စိစစ်ရန် သို့မဟုတ် ဖျက်သိမ်းရန် မဏိပူရပြည်နယ် အစိုးရနှင့် ကသည်း အရပ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းများ အပါအဝင် နယ်ပယ်အသီးသီးမှ တိုက်တွန်းမှုများ ရှိနေသည့်တိုင် ကူကီးစစ်သွေးကြွ များသည် လက်နက်များကို ဆက်လက်စွဲကိုင်ထားမှုကြောင့် ပဋိပက္ခကို စီမံဖြေရှင်းရာတွင် လိုတစ်မျိုး၊ မလို တစ်မျိုး ကျင့်သုံးသည့် ပုံစံအပေါ် စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်ခဲ့သည်။

အိန္ဒိယအစိုးရ၊ မဏိပူရပြည်နယ်အစိုးရနှင့် ကူကီး-ဇို လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ၂ ဒါဇင်ကျော်အကြား ၂၀၀၈ ခုနှစ်က လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည့် SoO စာချုပ်သည် နိုင်ငံရေးအရ ဆွေးနွေးမှုကို ဖြစ်မြောက်စေနိုင်ရန်အတွက် ယာယီ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီမှုအဖြစ် အစောပိုင်းတွင် မူဘောင်ချမှတ်ခဲ့သည်။

ကူကီးအမျိုးသားတပ်မတော်(KNA) ကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော်လည်း ထိုသဘောတူညီချက်သည် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို လက်နက်များ ဆက်လက် ကိုင်စွဲခွင့်နှင့် ဒေသခံများအပေါ် ဩဇာလွှမ်းမိုးခွင့် ရရှိစေကြောင်း ဝေဖန်မှုများ ထွက်ပေါ်လာခဲ့ပြီး သီးခြား ကူကီးအုပ်ချုပ်ရေး ဒေသတစ်ခု ထူထောင်မှုကိုလည်း တွန်းအားပေး လုပ်ဆောင်နေမှုအပေါ် ကသည်းလူမျိုးအများစုက အပြင်းအထန် ကန့်ကွက်ခဲ့ကြသည်။

“ဒါက ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီမှု မဟုတ်ပါဘူး။ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေကို အစိုးရရဲ့ စပွန်ဆာနဲ့ ခိုလှုံခွင့် ပေးထားတာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု အင်ဖာအခြေစိုက် အမည်မဖော်လိုသည့် နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကသည်းဆန္ဒပြသူများသည် တရားမဝင် လှုပ်ရှားမှု တားဆီးရေး အက်ဥပဒေဖြင့် စွဲချက်တင်ခံရပြီး ၎င်းတို့၏ လက်နက်များ သိမ်းဆည်းခံနေရချိန်တွင် အစိုးရသည် တောင်တန်းဒေသများပေါ်၌ ပေါ်ပေါ်ထင်ထင် လက်နက် ကိုင်ထားသည့် စစ်သွေးကြွများကိုမူ မမြင်ချင်ယောင် ဆောင်ထားသည်ဟုလည်း အဆိုပါ လေ့လာသုံးသပ်သူက ပြောသည်။

ဇိုမီးတော်လှန်ရေးတပ်မတော်(ZRA)ကို တွေ့ရစဉ်

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်အတွင်း SoO စာချုပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည့် အဖွဲ့များသည် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူ ညီချက်တွင် ပါရှိသော အချက်များကို ချိုးဖောက်မှုများ၊ ခြိမ်းခြောက်ငွေညှစ်မှုများ၊ တပ်သားသစ် စုဆောင်းမှုများ နှင့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလက ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် လူမျိုးစုပဋိပက္ခ၌ တိုက်ရိုက် ပါဝင်ပတ်သက်မှုများ ရှိခဲ့သည့် သတင်းများ လည်း ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း ဗဟိုအစိုးရသည် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကို ထိန်းသိမ်းရန် လိုအပ်သည်ဆိုသည့် အကြောင်းပြချက်ဖြင့် ထိုအဖွဲ့များကို လက်နက်ဖျက်သိမ်းခြင်း သို့မဟုတ် သဘောတူညီချက်ကို ဖျက်သိမ်းခြင်း မပြုသေးကြောင်း လေ့လာစောင့်ကြည့်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လတွင်မူ မဏိပူရပြည်နယ်အစိုးရသည် ကူကီးအဖွဲ့ဖြစ်သည့် ကူကီးအမျိုးသားတပ်မတော်(KNA) နှင့် ဇိုမီးတော်လှန်ရေးတပ်မတော်(ZRA) အဖွဲ့တို့နှင့်အတူ SoO သဘောတူစာချုပ်မှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။

Source: Imphal Times

CNI International News

ခါတွန်၊ မေလ ၇

ဆူဒန်နိုင်ငံ၏ ပင်နယ်နီဆိပ်ကမ်းဖြစ်သည့် Port Sudan ဆိပ်ကမ်းကို မေလ ၆ ရက်က ဆူဒန်အရန်စစ်တပ် (RSF) က ဒရုန်းများဖြင့် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အဆိုပါ ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဆိပ်ကမ်းမြို့ရှိ လေဆိပ်၊ ဆိပ်ကမ်းနှင့် ဟိုတယ်တစ်ခု အပါအဝင် အဓိကပစ်မှတ် များ ထိမှန်ခဲ့သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှုသည် Port Sudan ဆိပ်ကမ်းမြို့ကို ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း ဒုတိယအကြိမ်မြောက် တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်သည်။

ထိုမြို့သည် ၂ နှစ်ကြာ ဖြစ်ပွားနေသည့် ဆူဒန်ပြည်တွင်းစစ်မှ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်လာသူများ နေထိုင်လျက် ရှိသည့် မြို့ဖြစ်သည်။

ယခုနောက်ဆုံးအကြိမ် ဒရုန်း တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် ပတ်သက်ပြီး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိမှု၊ သေဆုံးမှုနှင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှု မည်မျှရှိခဲ့သည်ဆိုခြင်းကိုမူ သတင်းများ ထွက်ပေါ်လာခြင်းမရှိသေးပေ။

ဒေသခံမီဒီယာများကမူ ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဆိပ်ကမ်းနှင့် လေဆိပ်တွင် ပေါက်ကွဲမှုများဖြစ်ပွားပြီး မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

 ဆူဒန်ဆိပ်ကမ်း ဒရုန်းဖြင့် တိုက်ခိုက်ခံရတဲ့စဉ်

အွန်လိုင်းတွင် ထွက်ပေါ်လာသည့် ဗွီဒီယိုမှတ်တမ်းများအရ ထိုနေရာနှင့် အနီးတစ်ဝိုက်တွင် မီးခိုးလုံးများ ထွက်ပေါ်နေသည်ကို မြင်တွေ့ရသည်။

ဆူဒန်စစ်တပ်၏ မဟာမိတ်ဖြစ်သည့် ဆူဒန်အစိုးရက ဌာနချုပ်အဖြစ် ရုံးစိုက်ထားသော Port Sudan မြို့ကို တိုက်ခိုက်မှုသည် စစ်တပ်နှင့် အရန်စစ်တပ်ကြား ဖြစ်ပွားနေသော ပြည်တွင်းစစ်တွင် တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် ခြိမ်းခြောက်နိုင်စွမ်း ရှိနေသေးသည့် အခြေအနေကို ပြသရာရောက်ခဲ့သည်။

RSF ၏ ဒရုန်းများသည် မေလ ၆ ရက် နံနက်အစောပိုင်းက တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း အမည် မဖော်လိုသည့် ဆူဒန်စစ်တပ်အရာရှိ ၂ ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် လေကြောင်းခရီးစဉ်များ ဖျက်သိမ်းခဲ့ရပြီး Port Sudan မြို့သို့ ဦးတည်ပြေးဆွဲမည့် လေကြောင်းခရီးစဉ် ၃ ခုကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ရကြောင်း အိမ်နီးချင်း အီဂျစ်နိုင်ငံ၏ ကိုင်ရို (Cairo) လေဆိပ် အချက်အလက်များတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

RSF ကမူ ထိုတိုက်ခိုက်မှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး ကြေညာချက် မထုတ်ပြန်ခဲ့ပေ။ RSF သည် မေလ ၄ ရက်ကလည်း  Port Sudan မြို့ကို ပထမဆုံးအကြိမ် တိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် လေကြောင်းခရီးစဉ်များ ဖျက်သိမ်းခဲ့ရသည်။

Source: South China Morning Post