CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇူလိုင် ၆

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ပြင်ဆင်ရေးသားထားသည့် ပြည်လုံးကျွတ်ဆန္ဒခံယူပွဲဥပဒေမူကြမ်းသည် နိုဝင်ဘာလထဲတွင် ဥပဒေ အဖြစ် အသက်ဝင်လာသင့်ကြောင်း ထိုဥပဒေမူကြမ်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဖွဲ့စည်းထားသော အောက်လွှတ်တော် အထူး ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့၏ အတွင်းရေးမှူး နစ်ခွန်း ချမ်နွန် (Nikorn Chamnong) က ဇူလိုင် ၄ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ ကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ၂၀၁၇ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြင်ဆင်ရေးသားရန် အဆိုပြုထားသည့် အစီအစဉ်နှင့်ပတ်သက် ပြီး ပြည်လုံးကျွတ် ဆန္ဒခံယူပွဲ ၃ ကြိမ် ပြုလုပ်မည်ဖြစ်သည်။

ထို့နောက် ပထမအကြိမ် ဆန္ဒခံယူပွဲကို ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီလအတွင်းက ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ဥပဒေမူကြမ်း အသက်ဝင်မည့် အချိန်ကာလကို ဇူလိုင် ၄ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ကော်မတီ၏ ပထမအကြိမ် အစည်းအဝေးတွင် အတည်ပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုင်း၀န်ကြီးချုပ် ဆရီသာကို တွေ့ရစဉ်

ပထမအကြိမ် ဖတ်ရှုပြီးစီးခဲ့သည့် ထိုဥပဒေမူကြမ်းကို စိစစ်တည်းဖြတ်ရသည့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် ဩဂုတ်လ ကုန်ပိုင်းတွင် စိစစ်ပြင်ဆင်မှုများကို အပြီးသတ် လုပ်ဆောင်မည်ဖြစ်ပြီး ၂၀၂၁ ဆန္ဒခံယူပွဲ  အက်ဥပဒေ၏ အပုဒ်ခွဲ ၉ ပုဒ်ကို ပြင်ဆင်မှုများ ပါဝင်သည့် ဥပဒေမူကြမ်းကို ဒုတိယနှင့် တတိယအကြမ်မြောက် ထပ်မံဖတ်ရှု စစ်ဆေးသွား မည်ဖြစ်သည်။

ဇူလိုင် ၄ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ထိုအစည်းအဝေးမှာပင် အောက်လွှတ်တော် အထူးကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့က King Prajadhipok အင်စတီကျူ၏ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ဝတ်သီဆန် တန်ချိုင်း (Wutthisarn Tanchai) ကို ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်ဟု နစ်ခွန်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavisin) ၏ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် ချိုင်ကာဆမ် နီတီသီရိ (Chaikasem Nitisiri) သည် ပြည်လုံးကျွတ် ဆန္ဒခံယူပွဲ ဥပဒေမူကြမ်း ရွေးချယ်ရေးကော်မတီ၏ ဒုဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် ခန့်အပ်ခံခဲ့ရ သည်။

အတိုက်အခံ Move Forward ပါတီ (MFP) ၏ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ဖြစ်သည့် ပါရစ် ဝါချာရာဆင်ဒူ (Parit Wacharasindhu) က ဧပြီ ၂၃ ရက်တွင် အစိုးရအဖွဲ့က အတည်ပြုခဲ့သည့် ပြည်လုံးကျွတ် ဆန္ဒခံယူပွဲနှင့် ပတ်သက် သည့် မေးခွန်းတစ်ခုကို ပြောင်းလဲဖို့  လွှတ်တော်ဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်တစ်ခု ထုတ်ပြန်ရန် ကြိုးပမ်းသည့်အနေဖြင့် အဆိုပြုချက်တစ်ခုအား တင်သွင်းခဲ့သည်။

ထိုင်းပြည်သူတွေ ဒီမိုကရေစီတောင်းဆိုနေကြစဉ်

ထိုမေးခွန်းမှာ ဖွဲ့စည်းပုံ၏ အခန်း ၁ နှင့် အခန်း ၂ ကို ပြင်ဆင်ခြင်းမပြုဘဲ ဖွဲ့စည်းပုံကို အသစ်ပြန်လည်ရေးဆွဲရန် အဆိုပြုမှုကို လူထုက လက်ခံမည် ဟုတ်၊ မဟုတ်ဆိုသည့် မေးခွန်းဖြစ်သည်။

အခန်း ၁ တွင် ထိုင်းနိုင်ငံကို ဒီမိုကရေစီ အစိုးရနှင့်အတူ တုနှိုင်းမရသည့် ဘုရင်စနစ်ကျင့်သုံးသည့် နိုင်ငံအဖြစ် ဖော်ပြထားပြီး ဘုရင်ကို နိုင်ငံခေါင်းဆောင်အဖြစ် သတ်မှတ်ထားသည်။

အခန်း ၂ တွင် တော်ဝင်မိသားစု၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်နှင့် ပတ်သက်သည့် ဥပဒေပုဒ်မများကို သတ်မှတ်ဖော်ပြထားသည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

တိုကျို၊ ဇူလိုင် ၆

ဂျာမနီ၊ ပြင်သစ်၊ စပိန်တို့ အပါအဝင် နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများနှင့် ဂျပန်အကြား ဇူလိုင် ၁၉ ရက်မှ ၂၅ ရက်အထိ ပြုလုပ်မည့် ပထမဆုံးအကြိမ် ပူးတွဲလေကြောင်းတိုက်ခိုက်ရေး စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုကို တရုတ်က စိုးရိမ်နေကြောင်း Truth MV သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဂျပန်နိုင်ငံမြောက်ပိုင်း ဟော့ကိုင်ဒိုး (Hokkaido) ကျွန်းအနီးဝန်းရှိ လေပိုင်နက်များအတွင်း ပြုလုပ်မည့် အဆိုပါ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုသည် "အာရှ-ပစိဖိတ် နေတိုးပုံစံ" ကို မြှင့်တင်သည့် လုပ်ရပ်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်အစိုးရ၏ Global Times သတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဂျပန်သည် အမေရိကန်၏ ကြိုးကိုင်မှုအောက်တွင် ဂျာမနီ၊ ပြင်သစ်၊ စပိန်တို့နှင့် ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများကို ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်နေခြင်း ဖြစ်သည်ဟုလည်း ထိုသတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဂျပန်လေတပ်နှင့်အတူ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်ရန်အတွက် ဂျာမနီ၊ ပြင်သစ်နှင့် စပိန်နိုင်ငံများမှ စစ်လေယာဉ် အစင်း ၃၀ ကျော်သည် ယခုလအတွင်း ဂျပန်သို့ ရောက်ရှိလာမည်ဖြစ်ကြောင်း ဂျပန်ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီး မီနိုရူ ကီဟာရာ (Minoru Kihara) က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း Japan Times သတင်းစာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ အာဘော်များကို ဖော်ပြလေ့ရှိသည့် Global Times သတင်းစာကမူ ထိုစစ်ရေးလေ့ကျင့် မှုများသည် ဒေသတွင်း နေတိုးတပ်ဖွဲ့များ ပေါင်းစည်းမှုနှင့် အမေရိကန်၊ ဂျပန်တို့နှင့်အတူ ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှု များကို ပြုလုပ်ရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်အလံကို တွေ့ရစဉ်

စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများကို နှစ်ပိုင်းခွဲပြီး ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်သည်။

ပထမအပိုင်းကို အီဘာရာကီ (Ibaraki) စီရင်စုနယ်ရှိ ဟာယာကူရီ (Hyakuri) လေတပ်စခန်းတွင် ဂျပန်လေတပ် နှင့် ပြင်သစ်တို့က ဇူလိုင် ၁၉ ရက်မှ ၂၀ ရက်အတွင်း ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မည်ဖြစ်သည်။

ဒုတိယအပိုင်းကို ဟော့ကိုင်းဒိုးကျွန်းပေါ်ရှိ ချီတိုဆဲ (Chitose) လေတပ်စခန်းအနီးတွင် ဂျပန်လေတပ်နှင့် ဂျာမနီ၊ စပိန် လေတပ်တို့က ဇူလိုင် ၂၂ ရက်မှ ၂၅ ရက်တွင်း ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မည်ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများတွင် ဂျပန်၏ F-15 နှင့် F-2 တိုက်လေယာဉ်များ ဂျာမနီ၏ Eurofighter ၊ A400M ၊ A330 MRTT နှင့် A321 လေယာဉ်များ၊ ပြင်သစ်၏ Rafale ၊ A400M နှင့်  A330 MRTT လေယာဉ်များနှင့် စပိန်၏  Eurofighter ၊ A400M လေယာဉ်များ ပါဝင်မည်ဖြစ်သည်။  

ဂျပန်နှင့်  နေတိုး အဖွဲ့ဝင်များအကြား ပထမဆုံးအကြိမ် ပြုလုပ်မည့် ထိုပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုတွင် ပြင်သစ်စစ်မှု ထမ်း ၂၆၀၊ ဂျာမနီ စစ်မှုထမ်း ၁၈၀၊ ဂျပန်စစ်မှုထမ်း ၁၅၀ လည်း ပါဝင်မည်ဖြစ်သည်။

Source: Truth MV

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဇူလိုင် ၆

အမေရိကန်သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲတွင် လက်ရှိဒုတိယသမ္မတ ကာမယ်လာ ဟားရစ် (Kamala Harris)က သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) နေရာကို အစားထိုး ဝင်ရောက်နိုင်ခြေရှိသည့် အလားအလာကို ဝါရှင်တန် (Washington) မြို့တော်နှင့် မိုင်ပေါင်း ၈၀၀၀ ကျော် အကွာအဝေးတွင်ရှိသည့် အိန္ဒိယတောင်ပိုင်း ကျေးရွာလေးတစ်ရွာက အနီးကပ် စောင့်ကြည့်နေသည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

သူလဆန်ဒရာပူရမ် (Thulasendrapuram) အမည်ရှိ ထိုကျေးရွာတွင် လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ ကျော်က ဟားရစ်၏ အဖိုးဖြစ်သူကို မွေးဖွားခဲ့ပြီး ဟားရစ် အဖိုး၏ ဇာတိချက်ကြွေရွာဖြစ်သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်က ဟားရစ်၏ ဒုတိယသမ္မတအဖြစ် ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆိုသည့် အချိန်တွင် ထိုကျေးရွာ၌ မီးရှုးမီးပန်းများ ဖောက်ခြင်း၊ ချောကလက်များ အခမဲ့ဝေပေးခြင်း၊ ဟားရစ်၏ ရုပ်ပုံများကို ချိတ်ဆွဲခြင်းတို့ပြုလုပ်ပြီး အောင်ပွဲခံခဲ့ ကြသည်။

ဘိုင်ဒန်နဲ့ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်သို့ ရွှေ့ပြောင်းဝင်ရောက်ခဲ့သည့် အိန္ဒိယမိခင်နှင့် ဂျမေကာ ဖခင်တို့က မွေးဖွားခဲ့သည့် ဟားရစ်သည် နိုဝင်ဘာ ၅ ရက် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် ဘိုင်ဒန်၏နေရာကို အစားထိုး ဝင်ရောက်မည့်သူအဖြစ် ရေပန်းစားနေ သည်။

ဇူလိုင် ၂၇ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဘိုင်ဒန်နှင့် သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) တို့၏ စကားစစ် ထိုးပွဲတွင် ဘိုင်ဒန်သည် ထရမ့်လောက် စွမ်းဆောင်ရည် မကောင်းခဲ့၍ ဘိုင်ဒန်သည် ရွေးကောက်ပွဲမှ နုတ်ထွက် ဖွယ်ရှိပြီး ဟားရစ်က အစားထိုး ယှဉ်ပြိုင်ဖွယ်ရှိနေသည့် သတင်းများ ထွက်ပေါ်လျက်ရှိသည်။

ထို့ကြောင့် သူလဆန်ဒရာပူရမ် ကျေးရွာတွင် နေထိုင်သူများသည် အမေရိကန် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲနှင့် ပတ်သက် ပြီး ထုတ်ပြန်သည့် သတင်းများ၊ အစီအစဉ်များကို မလွတ်တမ်း စောင့်ကြည့်လျက်ရှိသည်။

ဟားရစ်ပုံကို ကိုင်ပြီး ဂုဏ်ပြုနေကြတဲ့ သူလဆန်ဒရာပူရမ်ကျေးရွာသားများကိုတွေ့ရစဉ်

“သူ (ဟားရစ်) သာ သမ္မတအဖြစ် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မယ်ဆိုရင်တော့ ကြီးမားတဲ့ အောင်ပွဲခံ အခမ်းအနားကို ပြုလုပ်သွားမှာပါ”ဟု သူလဆန်ဒရာပသူရမ် ကျေးရွာကော်မတီဝင်တစ်ဦးဖြစ်သည့် ကေကာလီယာပါရူမယ်လ် (K. Kaliyaperumal) က ပြောကြားခဲ့သည်။

အကယ်၍ ဟားရစ်သာ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲဝင် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းအဖြစ် ရွေးချယ်ခံရမည်ဆိုပါက မကြာသေးမီက ခရစ်ကတ် ကမ္ဘာ့ဖလားရရှိခဲ့သည့် အိန္ဒိယ လက်ရွေးစဉ် ခရစ်ကတ်အသင်းကို ဂုဏ်ပြုသကဲ့သို့ တစ်နိုင်ငံလုံး အုံးအုံးကြွက်ကြွက် ဖြစ်လာလိမ့်မည်ဟုလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။

ဟားရစ်သည် အသက် ၅ နှစ်အရွယ်က သူလဆန်ဒရာပူရမ် ကျေးရွာကို လာရောက်ခဲ့ဖူးပြီး သူ့အဖိုးနှင့်အတူ ထိုကျေးရွာနှင့် မိုင် ၂၀၀ အကွာတွင် တည်ရှိသည့် ချန်နိုင်း (Chennai) မြို့ ကမ်းခြေပေါ်တွင် လမ်းလျှောက်ခဲ့ ဖူးကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇူလိုင် ၅

အမေရိကန်သည် ၅ နှစ်အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် တရုတ်ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူ ၁၁၆ ဦးကို စင်းလုံးငှား လေယာဉ်ဖြင့် နေရပ်သို့ ပြန်လည်ပို့ဆောင်ခဲ့ကြောင်း အမေရိကန် အမိမြေလုံခြုံရေး ဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့ သည်ဟု The Guardian မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

“ကျနော်တို့ဟာ ကျနော်တို့ရဲ့ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး ဥပဒေတွေကို ဆက်လက်ပြဋ္ဌာန်း သွားမှာဖြစ်ပြီး အမေရိကန် မှာ ဆက်နေဖို့ အထောက်အထားမရှိတဲ့ သူတွေကို ဖယ်ရှားသွားမှာပါ” ဟု အမိမြေလုံခြုံရေးဝန်ကြီး အလက်ဇန်ဒရို မာယာကက်စ် (Alejandro Mayorkas) က ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီ တရုတ်၏ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံရေး စကားစစ်ထိုးမှုများ ပြင်းထန်နေချိန်တွင် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်ကုန်ပိုင်းက တရုတ်ရွှေ့ပြောင်းများကို လေယာဉ် ဖြင့် ပြန်လည်ပို့ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အသစ်ထုတ်ပြန်ထားသည့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး လုပ်ငန်းစဉ်များဖြင့် တရားမဝင် ရွှေ့ပြောင်းများ ဝင်ရောက်မှုကို လျှော့ချရန်နှင့် ဟန့်တားရန် ၊ တရားမဝင် လူမှောင်ခိုကူးမှုကို တိုက်ဖျက်ရန် တရုတ်နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက် နေသည်ဟု အမေရိကန်အမိမြေ လုံခြုံရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောသည်။

အမိမြေလုံခြုံရေးဝန်ကြီး အလက်ဇန်ဒရို မာယာကက်စ်ကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော်လည်း တရုတ်သို့ ပြန်ပို့ခဲ့သည့် ရွှေ့ပြောင်းများသည် အမေရိကန်တွင် မည်မျှ ကြာမြင့်စွာ နေထိုင်ခဲ့သည် ဆိုသည့် အချက်ကိုမူ ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

အနာဂတ်တွင်လည်း ရွှေ့ပြောင်းများကို လေယာဉ်ဖြင့် ပြန်လည်ပို့ဆောင်ရေး အစီအစဉ်များအတွက် တရုတ်နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေသည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သော်လည်း မည်သည့်အချိန်တွင် ပြန်လည်ပို့ဆောင်မည်ဆိုခြင်းကိုမူ အသေးစိတ် မထုတ်ပြန်ခဲ့ပေ။

မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း အမေရိကန်သည် အမေရိကန်တွင် နေထိုင်ခွင့်မရှိသည့် တရုတ်နိုင်ငံသားများကို နေရပ်ပြန်ပို့ရန် အခက်အခဲများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။ 

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် တရုတ်နိုင်ငံသားများက နေရပ်သို့ ပြန်ရန် ငြင်းဆိုနေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က တရုတ်ရွှေ့ပြောင်း နေထိုင်သူ အများအပြားသည် မက္ကဆီကိုနိုင်ငံမှတစ်ဆင့် အမေရိကန်နိုင်ငံ အတွင်းသို့ တရားမဝင် ဝင်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း အမေရိကန် နယ်စပ်အရာရှိများသည် နိုင်ငံတောင်ပိုင်း နယ်စပ်တွင် တရုတ်နိုင်ငံသား ၃၇,၀၀၀ ကျော်ကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ပြီး ထိုအရေအတွက်သည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၁၀ ဆအထိ မြင့်တက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

Source: The Guardian

CNI International News

ဝါရှင်တန် ၊ ဇူလိုင် ၅

ပြီးခဲ့သည့် ဇွန်လ ၂၇ ရက်က ရွေးကောက်ပွဲအကြို စကားစစ်ထိုးပွဲတွင် သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) ၏ စွမ်းဆောင်ရည်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ဝေဖန်မှုများ ထွက်ပေါ်နေချိန်၌ ဘိုင်ဒန်သည် ရွေးကောက်ပွဲမှ နုတ်ထွက်ဖွယ် ရှိသည်ဟု ပြိုင်ဘက်ဖြစ်သူ သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ပြောကြောင်း တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဘိုင်ဒန်၏ နေရာတွင် ဒုတိယသမ္မတ ကာမယ်လာ ဟားရစ် (Kamala Harris) ကို အစားထိုးယှဉ်ပြိုင် စေလိမ့်မည်ဟု သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က ပြောသည်။

“သူ (ဘိုင်ဒန်) ထွက်ကာနီးနေပါပြီး၊ သူဒီပြိုင်ပွဲက ထွက်တော့မှာပါ။ သူ့ကို ကျနော် ပြိုင်ပွဲက ထုတ်ခဲ့တာပါ။ သဘောကတော့ သူ့နေရာမှာ ကာမယ်လာဟားရစ် ဝင်ပြိုင်မယ့် သဘောပါပဲ ”ဟု ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း Daily Beast သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဟားရစ်နှင့် ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းသည် သူ့အတွက် ပိုပြီး လွယ်ကူလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

 ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ ဘိုင်ဒန်ကို တွေ့ရစဉ်

ထရမ့်သည် ဟားရစ်ကို ပျော့ညံ့သူ တစ်ဦးအဖြစ် ရှုမြင်ထားသူ ဖြစ်သည်။

ဇွန်လ ၂၇ ရက်က ဂျော်ဂျီယာ (Georgia) ပြည်နယ်၊ အတ္တလန္တာ (Atlanta) မြို့တွင် ပထမဆုံးအကြိမ် ပြုလုပ်ခဲ့ သည့် စကားစစ်ထိုးပွဲကို ကြည့်ရှုခဲ့သူ စုစုပေါင်းအနက် ၆၇ ရာခိုင်နှုန်းက ထိုစကားစစ်ထိုးပွဲတွင် ထရမ့်က အသာစီး ရခဲ့ကြောင်း ယူဆခဲ့ကြသည်ဟု CNN ၏ စစ်တမ်း၌ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဘိုင်ဒန်၏ စွမ်းဆောင်ရည်များ ဆိုးရွားခဲ့ခြင်းကြောင့် ဒီမိုကရက်အချို့သည် ထိတ်ထိတ်ပျာပျာ ဖြစ်နေသည့် သတင်းများလည်း ထွက်ပေါ်လျက်ရှိသည်။

ထို့နောက် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီအတွင်းမှာ ဘိုင်ဒန်ကို သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မှု မလုပ်ရန် ဖိအားပေးလျက်ရှိနေသည်။

အမေရိကန်တွင် ယခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်နေ့၌ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပမည်ဖြစ်ပြီး ထရမ့်သည် ရီပတ်ဘလစ်ကန်ပါတီ ကိုယ်စားပြု ယှဉ်ပြိုင်ရန် ရီပတ်ဘလစ်ကန်များထံမှ ထောက်ခံမဲများကို လုံလောက်စွာ ရရှိထားခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇူလိုင် ၄

ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်း ရုရှားကို တရုတ်မှ ကူညီထောက်ပံ့ပေးမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး စိုးရိမ်မှုများအား  အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်က (Antony Blinken) က ဝါရှင်တန်တွင် ပြုလုပ်မည့် နေတိုး အစည်းအဝေး မတိုင်မီ ပြောကြားခဲ့သည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

စစ်အေးကာလ အဆုံးသတ်ချိန် ကတည်းကစပြီး ဥရောပအတွက် အကြီးမားဆုံး လုံခြုံရေးခြိမ်းခြောက်မှုကို တရုတ်က မီးထိုးပေးနေသည်ဟု ဘလင်ကင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုပြောစကားသည် အာရှရှိ တရုတ်၏ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ ပြောကြားချက်များအတိုင်း သံယောင်လိုက် ပြောဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဘလင်ကင်သည် ဝါရှင်တန်အခြေစိုက် ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်အဖွဲ့ဖြစ်သည့် ဘရွတ်ကင်း အင်စတီကျူးရှင်း (Brooking Institution) တွင် အဆိုပါ မှတ်ချက်စကားများကို ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

“ဥရောပက မိတ်ဆွေတွေဟာ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှာ စိန်ခေါ်မှုတွေကို မြင်တွေ့နေရပြီး အာရှဒေသက စိတ်ခေါ်မှုတွေ ဟာ ဥရောပနဲ့ သက်ဆိုင်လာမယ်လို့ ယူဆထားကြပါတယ်။ အာရှဒေသက မိတ်ဆွေတွေကလည်း ကမ္ဘာတစ်ဝန်း က စိန်ခေါ်မှုတွေကို မြင့်တွေ့နေရပြီး ဥရောပက စိန်ခေါ်မှုတွေဟာ အာရှနဲ့ သက်ဆိုင်လာလိမ့်မယ်လို့ ယူဆထား ကြပါတယ်”ဟု ဘလင်ကင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ရှီနဲ့ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က နေတိုးအဖွဲ့နှင့် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ဖူမီယို ကီရှီဒါ (Fumio Kishida) တို့၏ ပူးတွဲ အစီရင်ခံစာကို ဘလင်ကင်က ထောက်ပြခဲ့ပြီး  ဥရောပတွင် ဖြစ်ပျက်နေသည့် အခြေအနေများသည် မနက်ဖန်တွင် အာရှတွင် လည်း ဖြစ်လာနိုင်သည်ဆိုသော အချက်ကို ထိုအစီရင်စာက ပြသရာရောက်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဩစတြေးလျ၊ နယူးဇီလန်၊ ဂျပန်နှင့် တောင်က်ိုရီးယားတို့သည် အင်ဒိုပစိဖိတ်ဒေသတွင် နေတိုးအဖွဲ့၏ မိတ်ဖက် နိုင်ငံများဖြစ်ပြီး ဇူလိုင် ၉ ရက်တွင် စတင်မည့် နေတိုးအစည်းအဝေးကို တက်ရောက်မည်ဖြစ်သည်။

ထိုအာရှ ၄ နိုင်ငံမှ ခေါင်းဆောင်များသည် အဖွဲ့ဝင် ၃၂ ဦး ပါဝင်သည့် နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ ခေါင်းဆောင်များ နှင့် ၃ ရက်ကြာပြုလုပ်မည့် နေတိုးအစည်းအဝေးတွင် တွေ့ဆုံသွားမည်ဖြစ်သည်။

ထိုအစည်းအဝေးသည် နေတိုးအဖွဲ့အတွင်းသို့ ဆွီဒင်နိုင်ငံ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီးနောက် ပထမဆုံးအကြိမ် ပြုလုပ်သည့် အစည်းအဝေးလည်း ဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့်လကလည်း နေတိုးအတွင်းရေးမှူးချုပ် ဂျန်းစ် စတိုတန်ဘာ့ချ် (Jens Stoltenberg) က တရုတ်နှင့် ရုရှား အကြား ဆက်ဆံရေးများ နီးစပ်နေခြင်းကြောင့် နေတိုးအဖွဲ့သည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ မိတ်ဖက်များ၊ အထူးသဖြင့် အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသတွင် မိတ်ဖက်များကို ချဲ့ထွင်ရသည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိစေခဲ့သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: SCMP

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဇူလိုင် ၄

အိန္ဒိယနှင့် မွန်ဂိုလီးယား စစ်တပ်များအကြား ၁၆ ကြိမ်မြောက် Nomadic Elephant အမည်ရှိ ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုကို အိန္ဒိယ၏ မက်ဂါလာယာ (Meghalaya) ပြည်နယ်၊ အွမ်ရိုအီ (Umroi) မြို့တွင် ဇူလိုင် ၃ ရက်မှ စတင်ပြီး ၁၆ ရက်အထိ ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အိန္ဒိယစစ်တပ်က ကြေညာခဲ့သည်ဟု Economic Times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မက်ဂါလာယာပြည်နယ်တွင် ပြုလုပ်မည့် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများသည် နှစ်နိုင်ငံစစ်တပ်အကြား မြို့ပြနှင့် တောင်တန်းဒေသများ၌ သမားရိုးကျ စစ်ဆင်ရေးများ ပြုလုပ်ရာမှာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်စွမ်းကို မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်ကြောင်း အိန္ဒိယ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြည်သူ့ပြန်ကြားရေးဦးစီးဌာနက X လူမှုမီဒီယာတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

Nomadic Elephant စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုသည် မွန်ဂိုလီးယားနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံများတွင် တစ်လှည့်စီ ပြုလုပ်လေ့ ရှိသည့် နှစ်စဉ်စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုဖြစ်သည်။

၁၅ ကြိမ်မြောက် Nomadic Elephant စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုကို မွန်ဂိုလီးယားနိုင်ငံ၊ အူလန်ဘာတာ (Ulaanbaatar) မြို့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း အိန္ဒိယကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် အဆိုပါ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတွင် မွန်ဂိုလီးယားစစ်တပ်၏ တပ်ဖွဲ့ ၀၈၄ နှင့် အိန္ဒိယ၏ ဂျမူးနှင့် ကက်ရှ်မီးယား (Jammu and Kashmir) ခြေမြန်တပ်ရင်းမှ စစ်သားများ ပါဝင်ခဲ့သည်။

မွန်ဂိုလီးယားနဲ့ အိန္ဒိယ ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုမှာ ပါတဲ့ စစ်သားတွေကိုတွေ့ရစဉ်

ယခုနှစ် မေလ ၁၆ ရက်နှင့် ၁၇ ရက်ကလည်း အိန္ဒိယ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးနှင့် မွန်ဂိုလီးယား ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး တို့အကြား ၁၂ ကြိမ်မြောက် ပူးတွဲလုပ်ငန်းအဖွဲ့ (JWG) အစည်းအဝေးကို ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး နှစ်နိုင်ငံအကြား ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုကို တိုးမြှင့်ရန် များပြားသည့် ကာကွယ်ရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အစီအစဉ်များ၏ တိုးတက်မှု အလားအလာကို သုံးသပ်ခဲ့ကြသည်။

ထိုအစည်းအဝေးကို အိန္ဒိယ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ နိုင်ငံတကာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဆိုင်ရာ တွဲဖက် အတွင်းဝန် အမီတာပရာဆက် (Amitabh Prasad) နှင့် မွန်ဂိုလီးယား ဗိုလ်မှူးချုပ် ဂန်ခူယက် ဒါဗက်ဒေါ့ဂျ် (Gankhuyag Davagdori) တို့က သဘာပတိအဖြစ် ကြီးမှူးကျင်းပခဲ့သည်။

ထိုအစည်းအဝေးကို မွန်ဂိုလီးယားနိုင်ငံဆိုင်ရာ အိန္ဒိယသံအမတ်လည်း တက်ရောက်ခဲ့ပြီး ကာကွယ်ရေး ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုများနှင့်ပတ်သက်ပြီး အားရကျေနပ်မှုရှိကြောင်း အစည်းအဝေး တက်ရောက်လာသည့် နှစ်နိုင်ငံ ကိုယ်စားလှယ်များက ဖော်ပြခဲ့သည်။

မွန်ဂိုလီးယား တာဝန်ရှိသူများက အိန္ဒိယ၏ စက်မှုလုပ်ငန်းကဏ္ဍ၏ စွမ်းဆောင်ရည်အပေါ် ယုံကြည်မှုရှိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ပြီး နှစ်နိုင်ငံအကြား ဆက်ဆံရေးများ မြင့်တက်နေသည့် အခြေအနေကို နှစ်ဖက်စလုံးက အသိအမှတ်ပြု လက်ခံခဲ့ကြသည်။

Source: Economic Times 

CNI International News

အက်စ်တာနာ၊ ဇူလိုင် ၄

ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) နှင့် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) တို့သည် ကာဇက်စတန်နိုင်ငံ၌ ပြုလုပ်သည့် ရှန်းဟိုင်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့ (SCO) ညီလာခံတွင် တွေ့ဆုံမည်ဖြစ်ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရုရှား၊ တရုတ်နှင့် ဗဟိုအာဏာနိုင်ငံများသည် အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏ မဟာမိတ်များ၏ လွှမ်းမိုးမှုကို တန်ပြန်ရန် အတွက် ၂၀၀၁ ခုနှစ်က SCO ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့နောက် အီရန်၊ အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်တို့ပါ ပါဝင် လာခဲ့သည်။

ပူတင်သည် ကာဇက်စတန်နိုင်ငံ အက်စ်တာနာ (Astana) မြို့တော်တွင် ဇူလိုင် ၃ ရက်နှင့် ၄ ရက်၌ ပြုလုပ်မည့် SCO ညီလာခံမှာ အခြားနိုင်ငံများမှ ခေါင်းဆောင်များနှင့်လည်း သီးသန့် တွေ့ဆုံမှုများ ပြုလုပ်မည်ဖြစ်သည်။

ယခုလကုန်ပိုင်းတွင် ရုရှားသို့ သွားရောက်မည့် အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Narendra Modi) ကမူ ယခုပြုလုပ်နေ သည့် SCO အစည်းအဝေးကို တက်ရောက်မည် မဟုတ်ကြောင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံက ပြောကြားခဲ့သည်။

ပူတင်နဲ့ရှီကျင့်ဖျင်ကိုတွေ့ရစဉ်

မိုဒီသည် ၎င်းကိုယ်စား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆူဘရာမန်ယမ် ဂျိုင်ရှန်ကာ (Subrahmanyam Jaishankar) ကို စေလွှတ်ခဲ့သည်။

SCO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ ခေါင်းဆောင်များသည် လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့် အခြေအနေနှင့် အဖွဲ့အစည်းအတွင်း အပြန်အလှန် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကို တိုးမြှင့်ရေးအတွက် အလားအလာများကို ဆွေးနွေးကြမည်ဖြစ် ကြောင်း ကရင်မလင် (Kremlin) က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ဗွီဒီယို ဆက်သွယ်မှုမှတဆင့် ပြုလုပ်သည့် SCO အစည်းအဝေးတွင် သက်ဆိုင်ရာ တစ်နိုင်ငံချင်းစီ အလိုက် သို့မဟုတ် နိုင်ငံအုပ်စုအလိုက် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဒုံးကျည်ကာကွယ်ရေးစနစ်များကို အကန့်အသတ်မရှိ ချဲ့ထွင်နေသည့် ဆိုးကျိုးများအား ဝေဖန်ကြောင်း အစီအရင်ခံစာ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုအစီရင်ခံစာသည် နေတိုး၏ အင်အားချဲ့ထွင်မှုနှင့် အနောက်နိုင်ငံများက ယူကရိန်းကို စစ်ရေးအကူအညီများ ပေးနေမှုအား ရည်ညွှန်းပြောဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ယူဆခံခဲ့ရသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလကလည်း တရုတ်နှင့် ရုရှားသည် နှစ်နိုင်ငံအကြား အကန့်အသတ် မရှိသည့် ဆက်ဆံရေး ကို ကြေညာခဲ့ပြီး ပူတင်နှင့်ရှီအကြား မိတ်ဖက်ဆက်ဆံမှုများ ပိုမိုနက်ရှိုင်းခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇူလိုင် ၄

အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) သည် သမ္မတအဖြစ် ဆက်လက် တာဝန်ထမ်းဆောင်ရန် စိတ်ပိုင်း ဆိုင်ရာနှင့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာကြံ့ခိုင်မှု ရှိသည်ဆိုသည့် အချက်ကို သက်သေပြရန် ပါတီတွင်း ဖိအားများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဒီမိုကရက်တစ် လွှတ်တော်အမတ် တစ်ဦးဖြစ်သူ လွိုက် ဒေါ့ဂက် (Lloyd Doggett) က ဘိုင်ဒန်ကို သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ ထပ်မံဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ခြင်း မပြုတော့ရန် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် လူသိရှင်ကြား တောင်းဆိုခဲ့ ပြီးနောက် ဘိုင်ဒန်အပေါ် ဖိအားများ မြင့်တက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဘိုင်ဒန်သည် ဇွန်လ ၂၇ ရက်က ဂျော်ဂျီယာ (Georgia) ပြည်နယ်၊ အတ္တလန္တာ (Atlanta) မြို့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ပထမဆုံးအကြိမ် စကားစစ်ထိုးပွဲ၌ ရီပတ်ဘလစ်ကန်ပါတီမှ ပြိုင်ဘက်ဖြစ်သူ ဒေါ်နယ်ထရမ့်(Donald Trump) ကို ကောင်းမွန်စွာ ချေပပြောဆိုနိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိသည့်အတွက် ဝေဖန်ခံနေရခြင်းဖြစ်သည်။

ဘိုင်ဒန်နဲ့ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကိုတွေ့ရစဉ်

ဇွန်လ ၂ ရက်တွင် တက္ကဆက် (Texas) ပြည်နယ်မှ အောက်လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် လွိုက်ဒေါ့ဂတ်က ဘိုင်ဒန် ကို ရွေးကောက်ပွဲမှ နုတ်ထွက်ရန် လူသိရှင်ကြား တောင်းဆိုခဲ့သည့် ပထမဆုံး ဒီမိုကရက်တစ် လွှတ်တော်အမတ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။

“လင်ဒန်ဂျွန်ဆင် (Lyndon Johnson) - (အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း) ရဲ့ ဖြစ်စဉ်ကို ကျနော် တင်ပြချင်ပါတယ်။ အရမ်းခက်ခဲနေတဲ့ အခြေအနေမှာ သူဟာ ရွေးကောက်ပွဲကနေ နုတ်ထွက်ဖို့ နာကျင်စရာကောင်းတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက် ကို ချမှတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဘိုင်ဒန်လည်း အဲဒီလို လုပ်သင့်ပါတယ်”ဟု ဒေါ့ဂက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဝါရှင်တန် (Washington) ပြည်နယ်မှ နောက်ထပ် အောက်လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် မာရီ ဂလူဆန်ကမ့် ပီးရက်ဇ် (Marie Gluesenkamp Perez) ကလည်း ဘိုင်ဒန် ရွေးကောက်ပွဲမှ နုတ်ထွက်ရန် ပြောကြားခဲ့ခြင်း မရှိသည့်တိုင် ဇွန်လ ၂၇ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် စကားစစ်ထိုးပွဲသည် ဘိုငဒန်ကို အထိနာစေလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒီမိုကရက်တစ် လွှတ်တော်အမတ် တစ်ဦးဖြစ်သူ လွိုက်ဒေါ့ဂက်ကို တွေ့ရစဉ်

“ကျမတို့ မြင်ခဲ့တာတွေက ငြင်းလို့မရပါဘူး။ ဒါက အမှန်တရားပါပဲ။ ဘိုင်ဒန်ဟာ ထရမ့်ကို ရှုံးတော့မယ်လို့ ထင်ပါ တယ်။ ဒါက ခက်ခဲမှန်းသိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် စကားစစ်ထိုးပွဲမှာ ထိခိုက်ခဲ့ရတာကတော့ အသေအချာပါပဲ” ဟု ပီးရက်ဇ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

မိန်း (Maine) ပြည်နယ်မှ အောက်လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဂျရက် ဂိုးလ်ဒန် (Jared Golden) ကလည်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် အနိုင်ရနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒီမိုကရက် အများအပြားက ဂျိုးဘိုင်ဒန်ကို ပါတီကိုယ်စားပြု ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ်က ဆင်းသင့်၊ မဆင်းသင့်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ထိတ်ထိတ်လန့်လန့်တွေ ဖြစ်နေကြပါပြီ” ဟု ဂိုးလ်ဒန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား