CNI International News

မော်စကို၊ အောက်တိုဘာ ၁၇

ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေ လာဗရော့ဗ် (Sergey Lavrov) သည် ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း မြောက် ကိုရီးယားသို့ သွားရောက်လိမ့်မည်ဟု ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက အောက်တိုဘာ ၁၆ ရက်တွင် ထုတ်ပြန် ခဲ့ကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယားသည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်း ရုရှားအား ခဲယမ်းများနှင့် စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများ ပေးပို့ခဲ့သည်ဟု အမေရိကန်က ပြောကြားခဲ့ပြီးနောက် ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး၏ မြောက်ကိုရီးယား ခရီးစဉ် ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

လာဗရော့ဗ်သည် အောက်တိုဘာ ၁၈ ရက်နှင့် ၁၉ ရက်တွင် မြောက်ကိုရီးယားတွင် ရှိနေလိမ့်မည်ဟု ရုရှားနိုင်ငံ ခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုခရီးစဉ်အတွင်း မည်သူဖြင့် တွေ့ဆုံမည်ဆိုခြင်းနှင့် ခရီးစဉ်၏ ရည်ရွယ်ချက်ကို အသေးစိတ် ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

မြောက်ကိုရီးယားကနေ ရုရှားသို့ စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများနှင့် ခဲယမ်းများ ထည့်ထားသည့် ကွန်တိန်နာသေတ္တာ ၁၀၀၀ ကျော် ပေးပို့ခဲ့သည်ဟု အမေရိကန်က အောက်တိုဘာ ၁၃ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

အိမ်ဖြူတော် အမျိုးသား လုံခြုံရေးကောင်စီ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဂျွန်ကာဘီကို တွေ့ရစဉ်

ပြီးခဲ့သည့်လက မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန် (Kim Jong Un) သည် ရုရှားသို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) နှင့် အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ခဲ့ကာ ရုရှား၏ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အဆောက်အအုံ များကို သွားရောက်ကြည့်ရှုခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် မြောက်ကိုရီးယားသည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်း ရုရှားကို လက်နက်ခဲယမ်းများ ထောက်ပံ့ပေးရန် စီစဉ် နေဖွယ်ရှိကြောင်း ထင်ကြေးပေးမှုများ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။

ကင်မ်သည် ရုရှားကို ခဲယမ်းများ ထောက်ပံ့ပေးပြီး အပြန်အလှန်အနေဖြင့် မြောက်ကိုရီးယား၏ ဒုံးကျည်နှင့် နျူကလီးယားစီမံကိန်းကို မြှင့်တင်ရန် ရုရှားထံမှ ခေတ်မီလက်နက် နည်းပညာများကို ရယူရန် ကြိုးပမ်းနေသည် ဟု အမေရိကန်က ယူဆထားကြောင်း အိမ်ဖြူတော် အမျိုးသား လုံခြုံရေးကောင်စီ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဂျွန်ကာဘီ (John Kirby)က ပြောကြားခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယား၏ ကွန်တိန်နာ သေတ္တာများကို ရုရှားအလံ လွှင့်ထူထားသည့် သင်္ဘောများပေါ်သို့ တင်ဆောင်ပြီး ထိုမှတစ်ဆင့် ရုရှားအနောက်တောင်ပိုင်းဒေသသို့ ရထားများဖြင့် ပို့ဆောင်ပေးခဲ့သည့် ဓာတ်ပုံများကို အိမ်ဖြူတော် မှ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုကွန်တိန်နာ သေတ္တာများကို စက်တင်ဘာ ၇ ရက်မှ အောက်တိုဘာ ၁ ရက်အတွင်း ရုရှားသို့ ပို့ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု အိမ်ဖြူတော်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဘေရွတ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၆

လက်ဘနွန်နိုင်ငံ၊ တောင်ပိုင်းတွင် အစ္စရေး၏ ဒုံးကျည်ဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ရိုက်တာ သတင်းထောက် တစ်ဦး သေဆုံးခဲ့သည်ဟု လက်ဘနွန်စစ်တပ်က အောက်တိုဘာ ၁၄ ရက်၌ ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြ ခဲ့သည်။ 

ထိုဖြစ်စဉ်နှင့် ပတ်သက်ပြီး လက်ဘနွန် စစ်တပ်သည် စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် ရိုက်တာ သတင်း ထောက် သေဆုံးမှုအတွက် အစ္စရေးကို အပြစ်တင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အစ္စရေးစစ်တပ်ကမူ ရိုက်တာသတင်းထောက် အစ်ဆမ် အဗ္ဗဒယ်လာ သေဆုံးခဲ့သည့်အချိန်တွင် လက်ဘနွန်နိုင်ငံမှ လက်နက်ကိုင်များ ဖောက်ထွင်း ဝင်ရောက်လာမည့် အခြေအနေကို ဟန့်တားရန် ထိုဒေသသို့ လက်နက်ကြီးဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ 

အစ္စရေး-လက်ဘနွန် နယ်စပ်ဒေသတွင် ဟစ်ဇ်ဘိုလာ (Hezbollah) အဖွဲ့၏ တိုက်ခိုက်မှုများကို တုန့်ပြန်သည့် အနေဖြင့် ပြန်လည်ပစ်ခတ် ရခြင်းဖြစ်ပြီး ထိုဖြစ်စဉ်အား စုံစမ်းစစ်ဆေးနေသည်ဟု အစ္စရေးစစ်တပ်က ပြောကြား ခဲ့သည်။

ရိုက်တာ သတင်းထောက် သေဆုံးခဲ့သည့် လက်နက်ကြီးကျည် ကျရောက် ပေါက်ကွဲမှုတွင် အမြောက်ကျည်ဆန် ခွံကို လေ့လာသုံးသပ်ခဲ့ရာ၌ ထိုကျည်ခွံသည် အစ္စရေးမှ ပစ်ခတ်ခဲ့သော ကျည်ခွံဖြစ်ကြောင်း စစ်ဆေးတွေ့ရှိခဲ့ရ သည်ဟု အမည်မဖော်လိုသည့် လက်ဘနွန်စစ်တပ်၏ သတင်းရင်းမြစ်တစ်ခုက ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေးစစ်တပ်ကို တွေ့ရစဉ်

"ရန်သူ အစ္စရေးတွေ ပစ်ခတ်ခဲ့တဲ့ ဒုံးကျည်တစ်စင်းဟာ မီဒီယာကုမ္ပဏီတစ်ခုရဲ့ ကားတစ်စီးကို ထိမှန်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် အာဇာနည်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ သတင်းထောက် အဗ္ဗဒယ်လာ သေဆုံးသွားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်" ဟု လက်ဘနွန်စစ်တပ်က ၎င်း၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် အစီရင်ခံစာ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ရိုက်တာသတင်းဌာနကမူ ၎င်းတို့၏ သတင်းထောက်တစ်ဦး သေဆုံမှုအတွက် စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ပေးရန် အစ္စရေး စစ်တပ်ကို တောင်းဆိုခဲ့သည်။

ရိုက်တာ သတင်းထောက် အဗ္ဗဒယ်လာသည် လက်ဘနွန်နိုင်ငံအတွင်းရှိ အစ္စရေးနယ်စပ်အနီး အယ်လ်မာ အယ်ရှာ အက်ဘ် (Alma al-Shaab) ကျေးရွာအနီးတွင် အခြား ဂျာနယ်လစ်များနှင့်အတူ သတင်းယူနေချိန်တွင် သေဆုံးခဲ့ ခြင်း ဖြစ်သည်။

အဗ္ဗဒယ်လာ သေဆုံးမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး လက်ဘနွန်၏ ပြစ်တင်ဝေဖန်မှုများကို အစ္စရေးစစ်တပ်က ချက်ချင်း မှတ်ချက်ပေးခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ အောက်တိုဘာ ၁၆

အစ္စရေးနိုင်ငံတွင် ဟားမာ့စ်တို့၏ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့်  သေဆုံးခဲ့သည့် ထိုင်းနိုင်ငံသား အရေအတွက်သည် ၂၈ ဦးအထိ မြင့်တက်လာခဲ့ပြီး ဒဏ်ရာရသူ ၁၆ ဦးရှိကာ ပြန်ပေးဆွဲ ဖမ်းဆီးခံထားရသူ ၁၇ ဦးရှိကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အစ္စရေးနိုင်ငံ တဲလ်အဗစ် (Tel Aviv) မြို့ ထိုင်းသံရုံးရှိ အလုပ်သမားရေးရာဌာန အကြီးအကဲတစ်ဦး၏ သတင်းပေး ပို့မှုများအရ လက်ရှိတွင် ထိုင်းနိုင်ငံသား သေဆုံးသူ အရေအတွက်၂၈ ဦးအထိ ရှိခဲ့ပြီး ၁၇ ဦး ပြန်ပေးဆွဲ ဖမ်းဆီးခံ ထားရကာ ဒဏ်ရာရသူ ၁၆ ဦးရှိကြောင်း သိရသည်ဟု ထိုင်းအလုပ်သမားရေးရာဝန်ကြီး ပီပက် ရတ်ချာကစ်ပါရာ ကန် (Phiphat Ratchakitprakarn)က အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေးရှိ ထိုင်းသံရုံးတွင် ဖောင်များ ဖြည့်သွင်းရေးသားခဲ့သည့် ထိုင်းနိုင်ငံသား စုစုပေါင်း ၇၅၄၀ ဦးရှိပြီး ၎င်းတို့ အနက် ၇၆၆၄ ဦးမှာ ထိုင်းသို့ ပြန်လာလိုသည့် ဆန္ဒရှိနေကာ ၉၄ ဦးမှာမူ အစ္စရေးတွင်သာ ဆက်လက်နေထိုင်ရန် ဆန္ဒရှိခဲ့သည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

မစ္စတာ ပီပက် ဦးဆောင်သည့် အလုပ်သမားရေးရာဝန်ကြီးဌာန၏ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် ဘန်ကောက်မြို့ တော်ရှိ SC Park ဟိုတယ်တွင် အစ္စရေးမှ ထိုင်းသို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိလာသော ထိုင်းအလုပ်သမား ၉၀ ပါဝင်သည့် အဖွဲ့နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။

ထိုင်းအလုပ်သမားရေးရာဝန်ကြီး ပီပက်ရတ်ချာကစ်ပါရာကန်ကို တွေ့ရစဉ်
 
ထိုင်းအမျိုးသား ၈၈ ဦးနှင့် ထိုင်းအမျိုးသမီး ၂ ဦး ပါဝင်သည့် အဆိုပါ အလုပ်သမားအဖွဲ့သည် အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက် နံနက်ပိုင်းက အစ္စရေးမှ ထိုင်းသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အစ္စရေးသို့ သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည့် ထိုအလုပ်သမားများသည် ရာယွန် (Rayong) ပြည်နယ်ရှိ အပြည် ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်သို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီးနောက် ဝမ်သွန် လန်း (Wang THong Lang)ခရိုင်ရှိ ဟိုတယ် တစ်ခုသို့ စင်းလုံးငှား ဘတ်စ်ကားများဖြင့် သွားရောက်ခဲ့ကာ ၎င်းတို့ကို ဆွေမျိုးမိတ်ဆွေများက လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုခဲ့ကြ သည်။

နောက်ထပ် ထိုင်းအလုပ်သမား ၁၃၇ ဦး ပါဝင်သည့် အုပ်စုသည် အောက်တိုဘာ ၁၆ ရက်တွင် ထိုင်းလေတပ်၏ လေယာဉ်တစ်စင်းဖြင့် ထိုင်းသို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိမည်ဖြစ်ပြီး ဒွန်မောင်း (Don Mueang) လေဆိပ်တွင် ဆင်းသက်လိမ့်မည်ဟု မစ္စတာ ပီပက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavisin) ကလည်း အစ္စရေးရှိ ထိုင်းနိုင်ငံသားများကို နိုင်ငံအတွင်း သို့ ပြန်လည် ခေါ်ဆောင်ရေးအတွက် နောက်ထပ် လေကြောင်းလိုင်းများနှင့် ပူးပေါင်း လုပ်ဆောင်နေသည့် အစီအစဉ်ကို စိုးရိမ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် Noke Air နှင့် Thai AirAsia လေကြောင်းလိုင်းများသည် အစ္စရေးရှိ ထိုင်းနိုင်ငံများအား နေရပ်သို့ ပြန်လည် ခေါ်ယူရေးအတွက် ကူညီပေးမည်ဟု သဘောတူထားသည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဂါဇာ၊ အောက်တိုဘာ ၁၆

အစ္စရေးက ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသကို မြေပြင်ထိုးစစ် စတင်ရန် ပြင်ဆင်နေချိန်တွင် ဂါဇာဒေသအတွင်းရှိ ဆေးရုံ များတွင် ဒဏ်ရာရ လူနာများနှင့် ပြည့်နှက်နေပြီး ဆေးဝါး အထောက်အပံ့များ ပြတ်လပ်လာသဖြင့် လူပေါင်း ထောင်ချီ သေဆုံးနိုင်ကြောင်း ဂါဇာ ဆေးရုံများမှ ကျန်းမာရေးအရာရှိများက သတိပေးခဲ့သည်။

အောက်တိုဘာ ၇ ရက်တွင် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့က အစ္စရေးကို ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း အစ္စရေးက ဂါဇာဒေသကို အလုံးစုံ ပိတ်ဆို့ခဲ့သဖြင့် ဂါဇာဒေသခံများသည် အစားအစာ၊ သောက်သုံးရေနှင့် ဆေးဝါး အထောက်အပံ့များ ပြတ်လပ်ခဲ့သည်။ 

အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတွင် အမေရိကန်၏ စစ်သင်္ဘောများ၏ အထောက်အပံ့ကို ရရှိထားသည့် အစ္စရေး စစ်သားများသည် ဂါဇာနယ်စပ်တစ်လျှောက် စခန်းချ တပ်စွဲထားပြီး ဂါဇာဒေသအတွင်း မြေပြင်ထိုးစစ်ဆင်နွှဲရန် ပြင်ဆင်လျက်ရှိသည်။ 

 ဂါဇာဒေသက အပျက်အစီးများကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် စစ်ပွဲ စတင်ခဲ့ချိန်ကတည်းက ဂါဇာတွင် အစ္စရေး၏ လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် လူအများအပြား သေဆုံးခဲ့ပြီး အဆောက်အအုံများ ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့သော်လည်း ဟားမာ့စ်တို့ကမူ အစ္စရေးကို ဒုံးကျည်များဖြင့် ဆက်လက် ပစ်ခတ်နေဆဲဖြစ်သည်။

အောက်တိုဘာ ၇ ရက်ကစပြီး အစ္စရေး၏ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဂါဇာတွင် ပါလက်စတိုင်း ၂၃၂၉ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး ထိုသေဆုံးသူ အရေအတွက်သည် ၂၀၁၄ ခုနှစ်က သီတင်းခြောက်ပတ်ကြာ ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဂါဇာစစ်ပွဲ အတွင်း သေဆုံးသူ အရေအတွက်ထက် ပိုမိုများပြားခဲ့ကြောင်း ဂါဇာ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ယခုဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲသည် အစ္စရေးနှင့် ဟားမာ့စ်အကြား ဖြစ်ပွားသည့် ငါးကြိမ်မြောက် စစ်ပွဲဖြစ်ပြီး နှစ်ဖက် စလုံးတွင် လူသေဆုံးမှု အများဆုံး စစ်ပွဲတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ဂါဇာဒေသခံတွေကိုတွေ့ရစဉ်

အစ္စရေးတွင်မူ ဟားမာ့စ်တို့၏ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် လူပေါင်း ၁၃၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ကာ သေဆုံးသူ အများစု သည် အရပ်သားများ ဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် ယခုစစ်ပွဲသည် အစ္စရေးအတွက် ၁၉၇၃ ခုနှစ်က အီဂျစ်၊ ဆီးရီးယားတို့နှင့် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် စစ်ပွဲအပြီးတွင် လူသေဆုံးမှု အများဆုံး စစ်ပွဲဖြစ်ခဲ့သည်။

အောက်တိုဘာ ၇ ရက်ကတည်းက  အစ္စရေးသည် ဂါဇာဒေသကို အစားအစာ၊ လောင်စာနှင့် ဆေးဝါးများ တင်သွင်းမှုကို ပိတ်ဆို့ခဲ့သဖြင့် ဂါဇာဒေသရှိ ဆေးရုံများတွင် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ရရှိရေးအတွက် အသုံးပြုနေသည့် မီးစက်များသည် နောက်ထပ် နှစ်ရက်ခန့်သာ လောင်စာဆီ ကျန်ရှိတော့သည်ဟု ကုလသမဂ္ဂက သတိပေးခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

မော်စကို၊ အောက်တိုဘာ ၁၆

အမေရိကန်၏ မဟာဗျူဟာမြောက် အကြီးဆုံး ပြိုင်ဘက်များဖြစ်သည့် တရုတ်နှင့် ရုရှားအကြား မိတ်ဖက်ဆက်ဆံ ရေးများကို မြှင့်တင်ရန် ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင် (Vladimir Putin) သည် ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း တရုတ်သို့ သွားရောက်ပြီး တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) နှင့်တွေ့ဆုံမည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပူတင်သည် အောက်တိုဘာ ၁၇ ရက်နှင့် ၁၈ ရက်တွင် ဘေဂျင်းမြို့တော်၌ ကျင်းပမည့် Belt and Road ဖိုရမ်ကို တက်ရောက်မည် ဖြစ်သည်။

ထိုခရီးစဉ်သည် ယူကရိန်း ကလေးငယ်များကို နယ်နှင်မှုကြောင့် နိုင်ငံတကာ ရာဇဝတ်မှုခုံရုံး (ICC) က ပူတင်ကို ဖမ်းဝရမ်း ထုတ်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း ပူတင်၏ ပထမဆုံး ပြည်ပခရီးစဉ် ဖြစ်လာမည်ဖြစ်သည်။

ဒုတိယကမ္ဘာစစ် နောက်ပိုင်း ဥရောပတွင် အကြီးမားဆုံး စစ်ပွဲကို ဖြစ်စေခဲ့သည့် ရုရှားက ယူကရိန်းကို မကျူး ကျော်မီ ရက်ပိုင်းအလို ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်း ပူတင်၏ ဘေဂျင်းခရီးစဉ်၌ တရုတ်နှင့် ရုရှားသည် အကန့်အသတ်မရှိသည့် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေး ထူထောင်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ 

အမေရိကန်သည် တရုတ်ကို ၎င်း၏ အကြီးမားဆုံး ပြိုင်ဘက်အဖြစ် သတ်မှတ်ထားပြီး ရုရှားကို အကြီးမားဆုံး ခြိမ်းခြောက်သည့် နိုင်ငံအဖြစ် သတ်မှတ်ထားသည်။

Belt and Road လမ်းကြောင်းကိုတွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) ကလည်း ယခုရာစုနှစ်သည် ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံများနှင့် အာဏာရှင် နိုင်ငံများအကြား ယှဉ်ပြိုင်နေရသည့် ရာစုနှစ်ဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

"ပြီးခဲ့တဲ့ ဆယ်စုနှစ်အတွင်း ရှီဟာ ရုရှားနိုင်ငံနဲ့ ခိုင်မာတဲ့ မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးကို တည်ထောင်ခဲ့ပါတယ်" ဟု အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဘီလ် ကလင်တန် (Bill Clinton) လက်ထက်က ဒုတိယကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့ဖူးသည့် ဟားဗတ်တက္ကသိုလ် ပါမောက္ခ ဂရေဟမ် အလီဆင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘိုင်ဒန်သည် ရှီကို အာဏာရှင်အဖြစ် သုံးနှုန်းပြောဆိုခဲ့ပြီး ပူတင်ကို လူသတ်သမားအဖြစ် သုံးနှုန်းပြောဆိုခဲ့သဖြင့် တရုတ်နှင့် ရုရှားအစိုးရများက ဘိုင်ဒန်၏ မှတ်ချက်စကားများအား ပြင်းထန်စွာ ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့သည်။ 

ယူကရိန်းစစ်ပွဲ စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့ချိန်ကတည်းက ပူတင်သည် ရုရှားနိုင်ငံအတွင်းမှာပင် နေထိုင်ခဲ့ပြီး ပြည်ပခရီးစဉ် များ သွားရောက်လေ့ မရှိခဲ့ဘဲ ICC ၏ ဖမ်းဝရမ်း အထုတ်မခံရမီ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က အီရန်သို့ သွားရောက်ခဲ့သည်။

ယခု တရုတ်ခရီးစဉ်သည် ပူတင်အတွက် ICC ၏ ဖမ်းဝရမ်း အထုတ်ခံရပြီးနောက် ပထမဆုံး ပြည်ပခရီးစဉ် ဖြစ်လာမည်ဖြစ်သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ အောက်တိုဘာ ၁၄

အစ္စရေးသည် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသနှင့် လက်ဘနွန်နိုင်ငံအတွင်း ပြုလုပ်နေသည့် စစ်ဆင်ရေးများအတွင်းမှာ အဖြူရောင် မီးစုံးဗုံး (White Phosphorus munitions) များကို အသုံးပြုခဲ့သဖြင့် အရပ်သားများကို အလွန် ထိခိုက်စေခဲ့သည်ဟု လူ့အခွင့်အရေး စောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ (HRW) က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အောက်တိုဘာ ၁၀ ရက်နှင့် ၁၁ ရက်တွင် လက်ဘနွန်နှင့် ဂါဇာဒေသတို့တွင် ရိုက်ကူးခဲ့သည့် ဗွီဒီယိုမှတ်တမ်းများ တွင် အစ္စရေးသည် ဂါဇာစီးတီးမြို့ ဆိပ်ကမ်းတွင် အဖြူရောင် မီးစုံးဓာတ်ပါသည့် ခဲယမ်းများကို အမြောက်များဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့ပြီး အစ္စရေး-လက်ဘနွန် နယ်စပ်တစ်လျှောက် ကျေးလက်ဒေသ နှစ်ခုတွင်လည်း ထိုခဲယမ်းများ အသုံးပြုခဲ့သည်ကို စိစစ်အတည်ပြုနိုင်ခဲ့သည်ဟု HRW က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ထို့ပြင် ဂါဇာတွင် တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်စဉ်တစ်ခုနှင့် ပတ်သက်ပြီး လူနှစ်ဦးကို အင်တာဗျူး ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟုလည်း HRW က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အဖြူရောင်မီးစုံးဗုံး ကြဲချနေစဉ် 

လူနေထူထပ်သည့် နေရာဒေသများတွင် အဖြူရောင်မီးစုံး လက်နက်ခဲယမ်းများကို အသုံးပြုမှုသည် အရပ်သားများ ထိခိုက်နစ်နာမှုမရှိစေရန် ကြိုတင်ကာကွယ်မှုများ ပြုလုပ်ရမည်ဆိုသည့် နိုင်ငံတကာ ဥပဒေကို အစ္စရေးက ချိုးဖောက်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု HRW က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

"အရပ်သားတွေ အများအပြား နေထိုင်တဲ့ နေရာဒေသတွေ ဘယ်လိုအချိန်မှာမဆို အဖြူရောင်မီးစုံးဗုံးတွေ အသုံးပြုတာဟာ မီးလောင်မှုအန္တရာယ်နဲ့ သေရာပါ ဒဏ်ရာတွေကို ရရှိစေပါတယ်" ဟု အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် မြောက်အာဖရိကဆိုင်ရာ HRW ၏ ညွှန်ကြားရေးမှူး လာမာ ဖာကစ်ရှ်က အောက်တိုဘာ ၁၁ ရက်တွင် ထုတ်ပြန် ခဲ့သည်။

အစ္စရေးအနေနှင့် လူနေထူထပ်သည့် နေရာဒေသများတွင် အဖြူရောင်မီးစုံး ဓာတ်ပါသည့် ခဲယမ်းများကို အသုံး ပြုမှုကို ခြွင်းချက်မရှိ ပိတ်ပင်သင့်ကြောင်းနှင့် လူ့အသက်အန္တရာယ်ကို ခြိမ်းခြောက်ခြင်း မရှိသော အခြားနည်းလမ်း များကို အသုံးပြုသင့်ကြောင့် ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

အဖြူရောင်မီးစုံးဗုံး ကြဲချနေစဉ် 

အဖြူရောင်မီးစုံး ဓာတ်ပါသည့် လက်နက်များသည် အရိုးထိစွဲအောင် မီးလောင်ကျွမ်းစေနိုင်ပြီး သေဆုံးခြင်း သို့မဟုတ် သေရာပါ ဒဏ်ရာများကို ရရှိစေနိုင်သည်။ 

နိုင်ငံတကာဥပဒေများအရ ထိုလက်နက်ခဲယမ်း အမျိုးအစားကို စစ်ပွဲဖြစ်ပွားနေသည့် နေရာများတွင် ရန်သူများကို ပစ်မှတ်ထားပြီး တိုက်ခိုက်ခွင့်ရှိသော်လည်း အရပ်သားများ နေထိုင်သော နေရာများအနီးတွင် ထိုလက်နက်ကို အသုံးပြုခွင့် တားမြစ်ပိတ်ပင်ထားသည်။ 

HRW ၏ ဖော်ပြချက်နှင့် ပတ်သက်ပြီး အစ္စရေး ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက အယ်လ်ဂျာဇီးယား သတင်းဌာန၏ မှတ်ချက်ပေးရန် တောင်းဆိုမှုကို ချက်ချင်း တုံ့ပြန်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ဂျကာတာ၊ အောက်တိုဘာ ၁၄

အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ဂျိုကို ဝီဒိုဒို (Joko Widodo) ၏ သမ္မတသက်တမ်းသည် ကုန်ဆုံးကာနီးအချိန်သို့ နီးစပ်လာ ချိန်တွင် ၎င်း၏ မျိုးဆက်များအား အာဏာလက်ဆင့်ကမ်းရန် ကြိုးပမ်းနေသည်ဆိုသည့် ဝေဖန်ချက်များကို  ငြင်းဆိုခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုအကြောင်းအရာနှင့် ပတ်သက်ပြီး မေးမြန်းခံရချိန်တွင် ဝီဒိုဒိုက နောက်တက်လာမည့် သမ္မတသစ်ကို ပြည်သူ များကသာ ရွေးချယ်သင့်သည်ဟု ဖြေကြားခဲ့သည်။ 

ဝီဒိုဒိုသည် လာမည့်နှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ၎င်း၏ ဒုတိယသက်တမ်း ကုန်ဆုံးမည်ဖြစ်သော်လည်း လာမည့်နှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄ ရက် ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ ၎င်း၏ ဆွေမျိုးများကို များပြားသည့် နိုင်ငံရေး ရာထူးများတွင် ခန့်အပ် ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် လွန်ခဲ့သည့် ၂၅ နှစ်က အာဏာရှင် အုပ်ချုပ်မှုလက်အောက်မှ လွတ်မြောက်ခဲ့သည့် အင်ဒိုနီးရှားတွင် ဝီဒိုဒို၏ လုပ်ဆောင်မှုများအပေါ် မေးခွန်းများ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။

 အင်ဒိုနီးရှား ရွေးကောက်ပွဲကို တွေ့ရစဉ်

ဝီဒိုဒို၏ သားအငယ်ဆုံး ကေဆန ပန်ဂါရက် (Kaesang Pangarep) သည် ပြီးခဲ့သည့်လက လူငယ်ပါတီတစ်ခုသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး ရက်ပိုင်းအကြာမှာပင် ပါတီခေါင်းဆောင်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။ ထို့ပြင် ဝီဒိုဒို၏ သားမက်သည် မေဒန် (Medan) မြို့တော်ဝန် ဖြစ်သည်။

ဝီဒိုဒို၏ သားအကြီးဆုံး ဂျီဘရန် ရာကာဘူမင် ရာကာ (Gibran Rakabuming Raka) သည်လည်း ဆိုလို (Solo) မြို့တော်ဝန် ဖြစ်သည်။

ရာကာသည် လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဒုတိယသမ္မတ နေရာအတွက် ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည် ဖြစ်ပြီး သမ္မတနေရာအတွက် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့်် အင်ဒိုနီးရှား အထူးတပ်ဖွဲ့ တပ်မှူး ပရာဘိုဝို ဘင်ဘီယန်တို (Prabowo Subianto) ၏ အကြီးမားဆုံး ပြိုင်ဘက်တစ်ဦးအဖြစ် ယူဆခံထားရသည်။

ထို့ပြင် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတွင် အာဏာကို သားစဉ်မြေးဆက် လက်ဆင့်ကမ်းခဲ့သည့် မှတ်တမ်းများရှိခဲ့ဖူးသည်။

ဝီဒိုဒို၏ သားအငယ်ဆုံး ကေဆန ပန်ဂါရက်ကိုတွေ့ရစဉ်

အင်ဒိုနီးရှားတွင် အာဏာရှင် ဆူဟာတို (Suharto) အုပ်ချုပ်ခဲ့သည့် ၃၂ နှစ်တာ ကာလအတွင်း သူ့သမီး အကြီးဆုံး သည် အစိုးရအဖွဲ့ဝင် ဝန်ကြီးတစ်ဦးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။

အင်ဒိုနီးရှား၏ ပထမဆုံး သမ္မတ ဆူကာနို (Sukano) ၏ သမီးဖြစ်သူ မီဂါဝတီ ဆူကာနိုပူထရီ (Megawati Sukarnoputri) သည်လည်း လွှတ်တော်တွင်းရှိ အင်အားအကြီးဆုံး ပါတီဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ 

မီဂါဝတီ၏ သမီးဖြစ်သူသည် အောက်လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။

ကမ္ဘာ့ တတိယအကြီးဆုံး ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံဖြစ်သည့် အင်ဒိုနီးရှားတွင် လာမည့်နှစ်၌ ပြုလုပ်မည့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ပရာဘိုဝို၊ ဗဟိုဂျာဗား (Central Java)ပြည်နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဂန်ဂျာ ပရာနိုဝို (Ganjar Pranowo)နှင့် ဂျကာ တာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးဟောင်း အန်နီးစ် ဘက်စ်ဝီဒန် (Anies Baswedan) တို့ အဓိကယှဉ်ပြိုင်မည်ဖြစ်သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဝါဆော၊ ပိုလန် ၊အောက်တိုဘာ ၁၄

ပိုလန်နိုင်ငံ၏ ကွန်မြူနစ်စနစ်ကို ဆန့်ကျင်သည့် ပြည်သူများသည် ဒီမိုကရေစီအတွက် နောက်တကြိမ် တိုက်ပွဲ ဝင်နေရသည်ဟု ခံစားနေရကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဒီမိုကရေစီအတွက် တိုက်ပွဲဝင်နေရသည်ဟု ခံစားနေရသူများထဲတွင် ၁၉၈၃ ခုနှစ်က ပိုလန်၏ ကွန်မြူနစ် ဆန့်ကျင်ရေး Solidarity လှုပ်ရှားမှုတွင် ပါဝင်ခဲ့သည့် ဒါရီရုစ် စတိုလာ (Dariusz Stola) လည်း ပါဝင်နေပြီး ထိုအချိန်က သူ့အသက်သည် ၁၉ နှစ်အရွယ်သာ ရှိသေးသည်ဟု ဆိုသည်။

သူသည် ကွန်မြူနစ်အစိုးရ၏ ပြင်းထန်သည့် နိုင်ငံရေးနှင့်် ယဉ်ကျေးမှုအပေါ် ဖိနှိပ်မှုများကြောင့် စိုးရိမ်ထိတ်လန့် ခဲ့ရသည်ဟု စတိုလာက ပြောကြားခဲ့သည်။

ပိုလန်ပြည်သူတွေကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိတွင် ရွေးကောက်ပွဲ နီးလာသည်နှင့်အမျှ ဒီမိုကရေစီစနစ် ပျက်သုဉ်းသွားမည့်အရေးကို နောက်တစ်ကြိမ် စိုးရိမ်နေရကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ပိုလန်တွင် အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်၌ လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။

"အတိတ်က ဖြစ်ရပ်တွေကို ကြုံတွေ့ ခံစားခဲ့ရပြီးပါပြီ။ ပိုလန်ကို ကွန်မြူနစ်တွေ အုပ်ချုပ်ခဲ့ချိန်က ဖြစ်စဉ်တွေကို ကျနော် မှတ်မိနေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်" ဟု စတိုလာက ပြောကြားခဲ့သည်။

ပိုလန်တွင် လက်ရှိ ပေါ်ပြူလစ် အစိုးရ၏ လုပ်ဆောင်ချက်များသည် အတိတ်က ကွန်မြူနစ်များ၏ လုပ်ဆောင် ချက်များနှင့် တူညီနေကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် ပိရိသည့် လိမ်ညာမှုများကို ဖြန့်နေခြင်း ဖြစ်သည်။

ပိုလန်နိုင်ငံရေးပါတီ ခေါင်းဆောင်တွေကို တွေ့ရစဉ်

နိုင်ငံရေးပြိုင်ဘက်များကို ဆန့်ကျင်သည့် ဝါဒဖြန့်မှုနှင့် ပြည်သူများ၏ အခွန်များကို အသုံးပြုပြီး မီဒီယာများအား ကြိုးကိုင်မှုတို့ ရှိခဲ့သည်ဟု စတိုလာက ပြောသည်။ 

၂၀၁၅ ခုနှစ်က အာဏာရလာခဲ့သည့် Law and Justice (PiS) ပါတီသည် ၎င်းတို့ကိုယ်ကိုယ် မျိုးချစ်စိတ် ပြင်းထန် သည့် ပါတီအဖြစ် ပုံဖော်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ပြီး နိုင်ငံအတွင်း ကွန်ဆာဗေးတစ် အစွန်းရောက် သဘောထားများကို ပြသ ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ပြည်သူအများစုက ပိုလန်တွင် ကွန်မြူနစ်ဆန်သည့် အုပ်ချုပ်ပုံမျိုး နောက်တစ်ကြိမ် ပေါ်ထွက်လာ မည်ကို စိုးရိမ်နေကြသည်ဟု စတိုလာက ပြောသည်။

ပိုလန်သည် ဆိုဗီယက်ယူနီယံအဖွဲ့ဝင် မဟုတ်ခဲ့သော်လည်း ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီး ၁၉၄၇ ခုနှစ်ကတည်းက ၁၉၈၉ ခုနှစ်အထိ ကွန်မြူနစ်အစိုးရ၏ အုပ်ချုပ်မှုအောက်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။

ထို့နောက် ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်တွင် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အသွင်ကူးပြောင်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

တဲလ်အဗစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၄

အမေရိကန် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လွိုက်အော်စတင် (Lloyd Austin) သည် အစ္စရေးအစိုးရ ထိပ်သီး ခေါင်းဆောင် များနှင့်တွေ့ဆုံရန် တဲလ်အဗစ် (Tel Aviv) မြို့သို့ အောက်တိုဘာ ၁၃ ရက်တွင် ရောက်ရှိလာခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အစ္စရေး-ဟားမာ့စ် စစ်ပွဲ၏ ပထမသီတင်းပတ်အတွင်း အစ္စရေးကို လျင်မြန်စွာ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည့် အမေရိကန် ၏ လက်နက်များနှင့် လုံခြုံရေး အကူအညီများကို အော်စတင်က လေ့လာကြည့်ရှု သွားမည်ဖြစ်သည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကင် (Antony Blinken) သည် အစ္စရေးသို့ အောက်တိုဘာ ၁၀ ရက်က ရောက်ရှိခဲ့ပြီးနောက် အော်စတင်သည် နှစ်ရက်အတွင်း အစ္စရေးသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့သည့် ထိပ်သီး အမေရိကန်အရာရှိတစ်ဦး ဖြစ်သည်။ 

အော်စတင်သည် ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ၊ ဘရပ်ဆဲလ် (Brussels) မြို့တွင် ပြုလုပ်သည့် နေတိုးကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး များ အစည်းအဝေးကို တက်ရောက်ပြီးနောက် အစ္စရေးသို့ ရောက်ရှိခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အစ္စရေး ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးနဲ့ အမေရိကန် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လွိုက်အော်စတင် 

ထို့နောက် အော်စတင်သည် အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟု (Benjamin Netanyahu)၊ အစ္စရေး ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ယိုအက်ဖ် ဂဲလန့် (Yoav Gallant) ၊ အစ္စရေးစစ်ပွဲ ကော်မတီ (War Cabinet) တို့နှင့် အစည်းအဝေး ပြုလုပ်မည်ဖြစ်သည်။ 

အစ္စရေးစစ်တပ်သည် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသတွင် မြေပြင် ထိုးစစ်မဆင်မီ ဂါဇာစီးတီးမြို့တွင် နေထိုင်သည့်် ဒေသခံ များကို ဘေးလွတ်ရာ ပြောင်းရွှေ့ရန် ညွှန်ကြားခဲ့ချိန်တွင် အော်စတင်သည် အစ္စရေးသို့ ရောက်ရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဂါဇာဒေသကို အုပ်ချုပ်သည့် ဟားမာ့စ် လက်နက်ကိုင်များကမူ ပါလက်စတိုင်းများအနေဖြင့် မိမိအိမ် အတွင်းမှာပင် ဆက်လက် နေထိုင်ရန်နှင့် အစ္စရေးကို ခိုင်မာစွာ ဆန့်ကျင်ကြရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

အစ္စရေးလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့က အရပ်သားတွေကို ရွှေ့ပြောင်းခိုင်းနေစဉ်

အော်စတင်သည် အစ္စရေးကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဂဲလန့်နှင့် နေ့စဉ်နီးပါး ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောဆိုခဲ့ပြီး အမေရိကန် သင်္ဘောများ၊ ထောက်လှမ်းရေး အကူအညီများနှင့် အခြားစစ်လက်နက် ပစ္စည်းများကို အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသသို့  လျင်မြန်စွာ ပြောင်းရွှေ့ရန် ညွှန်ကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်၏ လေယာဉ်တင်သင်္ဘော USS Gerald R. Ford ဦးဆောင်သည့် တိုက်ခိုက်ရေး စစ်သင်္ဘောအုပ်စု သည် မြေထဲပင်လယ် အရှေ့ပိုင်းတွင် ဖြန့်ကြက်ထားပြီးဖြစ်ကာ ဒုတိယမြောက် လေယာဉ်တင် သင်္ဘော တစ်စင်း သည်လည်း အောက်တိုဘာ ၁၃ ရက်တွင် အမေရိကန်မှ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသသို့ ထွက်ခွာသွားခဲ့သည်။

Source: အေပီ