CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၂

ထိုင်းစစ်တပ်၏ အာဏာသိမ်းနိုင်စွမ်းကို လျှော့ချရန်အတွက် ရည်ရွယ်ထားသည့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန အုပ်ချုပ်ရေးအက် ဥပဒေမူကြမ်းကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းသွားမည်ဟု ဖြူးထိုင်းပါတီမှ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် လောင်း တစ်ဦးဖြစ်သည့် ပရာယွတ် သီရိပါနစ်ချ် (Prayut Siripanich) က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း The Naiton မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ထိုဥပဒေမူကြမ်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး လူထု၏ သဘောဆန္ဒများကို နားထောင်ခဲ့ပြီးနောက် ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်မှု များပြားခဲ့သည်ဟု ပရာယွတ်က ပြောသည်။

ထို့ကြောင့် ဒီဇင်ဘာ ၁၂ ရက်တွင် ပြုလုပ်မည့် အောက်လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များ အစည်းအဝေး မကျင်းပမီ ဖြူးထိုင်းပါတီက လွှတ်တော်၌ ၎င်းတို့တင်သွင်းထားသည့် ထိုဥပဒေမူကြမ်းကို ပြန်လည် ရုပ်သိမ်းရန်အတွက် ပါတီတွင်း အစည်းအဝေး ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်သည်။

ပါတီဝင်များက ထိုဥပဒေမူကြမ်းကို လွှတ်တော်မှ ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းရန် သဘောတူခဲ့မည်ဆိုပါက တစ်ရက်တည်း မှာပင် အောက်လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များထံမှ ထိုဥပဒေမူကြမ်းကို ရုပ်သိမ်းရန် အဆိုပြုသွားမည်ဖြစ်သည်။

လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ပရာယွတ် သီရိပါနစ်ချ်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုဥပဒေမူကြမ်းကို ၎င်းနှင့် ၎င်းတို့၏အဖွဲ့က ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအရ အဆိုပြု တင်သွင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ဖြူးထိုင်းပါတီ၏ သဘောထားတစ်ခု မဟုတ်ကြောင်း ပရာယွတ်က အလေးထား ပြောဆိုခဲ့သည်။

ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ၏ ပုဒ်ခွဲ ၇၇ အရ ဥပဒေမူကြမ်းကို လူထုအများစုက ကန့်ကွက်ခဲ့မည်ဆိုပါက ထိုဥပဒေ မူကြမ်းအား အောက်လွှတ်တော်၏ လုပ်ငန်းစဉ်များအတွင်း ထည့်သွင်းနိုင်မည် မဟုတ်ပေ။

လက်ရှိအချိန်တွင် ထိုဥပဒေမူကြမ်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်တွင် ကုန်ဆုံးမည့် အကြံဉာဏ် ရယူသည့် သက်တမ်းပြည့်ပြီးနောက် လူထု၏ မှတ်ချက်ကို စောင့်ဆိုင်းရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

"အစိုးရအဖွဲ့အနေနဲ့ နောက်ဆုတ်သင့်တယ်လို့ လူထုက ယူဆမယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့ နားထောင်ရမှာပါ။ ကျနော်တို့ အတင်း ဆက်လုပ်မယ်ဆိုရင်လည်း ဒီဥပဒေကို အဆိုပြုနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး" ဟု ပရာယွတ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ညွန့်ပေါင်းအစိုးရအဖွဲ့ထဲတွင် ပါဝင်သည့် Bhumjaithai ခေါင်းဆောင် အနူတင် ချန်ဗီရာကူလ်(Anutin Charnvirakul) ကလည်း ထိုဥပဒေမူကြမ်းသည် အာဏာသိမ်းမှုကို တားမြစ်နိုင်လိမ့်မည် မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: The Nation

CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၂

တောင်ကိုရီးယားရဲတပ်ဖွဲ့က သမ္မတယွန်းဆော့ရွဲ(Yoon Suk Yeol)၏ ရုံးခန်းကို ဒီဇင်ဘာ ၁၁ ရက်က ဝင်ရောက် စီးနင်းခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့နောက် ယွန်း၏ ထိပ်သီး လက်ထောက်တစ်ဦးက ကိုယ့်ကိုယ်ကို အဆုံးစီရင်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ယွန်း၏ အငြင်းပွားဖွယ် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ထုတ်ပြန်ခဲ့မှုအပေါ် အာဏာပိုင်များက စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လုပ်ဆောင်နေချိန်တွင် ရဲတပ်ဖွဲ့က ယွန်း၏ ရုံးခန်းကို ဝင်ရောက်စီးနင်း ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုအချိန် အတောအတွင်း ယွန်း၏ အနီးကပ် လူယုံတော်ဖြစ်သည့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ကင်မ်ယွန်ဟွမ် (Kim Yong-hyun) သည် ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက် ညပိုင်းက ၎င်းအား ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းထားသော စခန်းတွင် ရှပ်အင်္ကျီ အတွင်းခံတို့ကို အသုံးပြုပြီး ကိုယ့်ကိုယ်ကို အဆုံးစီရင်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်ဟု တရားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ အရာရှိ တစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ကင်မ်သည် အသက်အန္တရာယ်မရှိဘဲ ၎င်းကို အချိန်ပြည့် စောင့်ကြည့်နေကြောင်း ထိုအရာရှိက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကင်မ်သည် သမ္မတ၏ ယာယီစစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ကြေညာခဲ့မှုတွင် ပါဝင်ပတ်သက်ခဲ့သည့်အတွက် ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ကာ ပြန်လည်တောင်းပန်ခဲ့ပြီး ထိုအမှုတွင် သူတစ်ဦးတည်းသာ တာဝန်ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ယွန်းဆော့ရွဲကို ဆန့်ကျင်နေကြစဉ်

ဒီဇင်ဘာ ၃ ရက်က ယွန်း၏ အံ့အားသင့်ဖွယ် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ကြေညာမှုကို လွှတ်တော်အမတ်များက မဲပေးပြီး ပယ်ချခဲ့ပြီးနောက် ယွန်းက ၎င်း၏ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့်ကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ယွန်းသည် ပုန်ကန်မှု စွဲချက်များဖြင့် ပြစ်မှုဆိုင်ရာ စုံစမ်းစစ်ဆေးခံနေရပြီး ပြည်ပထွက်ခွင့် ပိတ်ပင်ခံ ထားရသော်လည်း ဖမ်းဆီးခံရခြင်း သို့မဟုတ် အာဏာပိုင်များ၏ စစ်ဆေးမေးမြန်းမှုများကို ခံရခြင်းမရှိသေးပေ။

ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက် ကတည်းက ပြည်သူ့မြင်ကွင်းမှ ပျောက်ကွယ်နေသည့် ယွန်းသည် ၎င်း၏ ရုံးခန်းအား ရဲတပ်ဖွဲ့က ဝင်ရောက်စီးနင်းချိန်တွင် ရုံးတွင်ရှိမနေကြောင်း သမ္မတလုံခြုံရေးအဖွဲ့က ရိုက်တာသတင်းဌာနကို အတည်ပြု ခဲ့သည်။

ယွန်း၏ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ကြေညာမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး တောင်ကိုရီးယား အမျိုးသားရဲတပ်ဖွဲ့ အကြီးအကဲနှင့် ဆိုးလ်မြို့တော် ထိပ်သီးရဲအရာရှိတစ်ဦးတို့လည်း ထိန်းသိမ်းခံထားရသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘေကျင်း၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၂

မြန်မာနိုင်ငံရှိ တရုတ်စီမံကိန်းများနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ၏ လုံခြုံရေးကို စိတ်ချသေချာစေရန်အတွက် ကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မောနင်းက ပြောကြားခဲ့ သည်ဟု Global Times သတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့နောက် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပဋိပက္ခနှင့် ပရမ်းပတာ အခြေအနေများ ဖြစ်ပွားနေသည်ကို မမြင်တွေ့လိုကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။ 

မောနင်းက “တရုတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းနှင့် နယ်စပ်ဒေသ တစ်လျှောက်ရှိ တရုတ်၏ စီမံကိန်းများ၊ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များ၏ လုံခြုံရေးကို စိတ်ချသေချာစေရန်အတွက် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး အမြန်ဆုံးရရှိစေရန် သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများအကြား ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ ဖြစ်မြောက်စေရန် အားထုတ်ကြိုးပမ်းခဲ့ကြောင်း” ပြောကြားခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံမှ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဖြစ်သည့် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)က ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ရန် တရုတ်သို့ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ စေလွှတ်ခဲ့ကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မော်နင်းက ပြောသည်။

KIA ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအင်ဘန်လကို တွေ့ရစဉ်

KIA ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့အား စေလွှတ်ခဲ့သည့် တည်နေရာနှင့် ဆွေးနွေးမည့် အကြောင်းအရာများကို အသေးစိတ် ဖော်ပြခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းတွင် ဖြစ်ပွားနေသည့် အခြေအနေကို တရုတ်က အာရုံစိုက် စောင့်ကြည့်နေကြောင်းနှင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပဋိပက္ခများ၊ ပရမ်းပတာအခြေအနေများကို မမြင်တွေ့လိုကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မောနင်းက ပြောသည်။

တရုတ်အနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ဆွေးနွေးမှုများကို တက်ကြွစွာ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်မည်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၏ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်အတွက် မိမိတို့အကောင်းဆုံး ကူညီထောက်ပံ့ ပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သူမက ပြောကြားခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံမှ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များဖြစ်သည့် တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA) နှင့် မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်(MNDAA)တို့က တရုတ်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုဖြင့် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့ကြသည်။

Source: Global Times

CNI International News

တဲလ်အဗစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၁

ဆီးရီးယားသမ္မတ အာဆတ် (Bashar Assad) ၏ အစိုးရအဖွဲ့ ပြုတ်ကျသွားမှုသည် အိမ်နီးချင်း အစ္စရေးနိုင်ငံ အတွက် ကြီးမားသည့် အန္တရာယ်နှင့် အခွင့်အလမ်းတစ်ခု ယှဉ်တွဲမှုဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အစ္စရေးသည် လပေါင်းများစွာကြာ စစ်မျက်နှာ အများအပြားဖွင့်ပြီး တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် လက်ရှိတွင် ဆီးရီးယား ၏ မတည်ငြိမ်မှုသည် အစ္စရေးနိုင်ငံအတွင်း ပျံ့နှံ့လာမည့်အရေးကို အစ္စရေးအစိုးရက စိုးရိမ်နေသည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် အာဆတ် အစိုးရပြုတ်ကျမှုသည် ဆီးရီးယားနိုင်ငံမှဖြတ်ပြီး လက်ဘနွန်နိုင်ငံအတွင်းရှိ ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့ကို လက်နက်များ မှောင်ခိုသွင်းနေသည့် အီရန်၏ စွမ်းဆောင်ရည်ကို နှောင့်ယှက်ရန် အခွင့်အလမ်းတစ်ခု ဖြစ်သည်ဟုလည်း အစ္စရေးက ရှုမြင်ထားသည်။

အစ္စရေးစစ်တပ်သည် ၎င်း၏ နယ်စပ်ဒေသလုံခြုံရေးကို အကြောင်းပြပြီး ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်ကုန်က ဆီးရီးယားရှိ စစ်မဲ့ဇုန်ကို ထိန်းချုပ်ခဲ့ကြောင်း၊ ထိုသို့ ထိန်းချုပ်ခြင်းသည် ယာယီသာဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေးနှင့် ဆီးရီးယားအကြား ၁၉၄၇ ခုနှစ်က အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်အဖြစ် တည်ထောင်ခဲ့ သည့် ထိုစစ်မဲ့ဇုန်ကို အစ္စရေးက ဝင်ရောက်ထိန်းချုပ်ခဲ့မှုအပေါ် ဝေဖန်မှုများ ထွက်ပေါ်ခဲ့ကြသည်။

အစ္စရေးသည် ဆီးရီးယား၏ နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကို အမြတ်ထုတ်ပြီး နယ်မြေသိမ်းပိုက်မှု ပြုလုပ်လာနိုင် ကြောင်းနှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ကို ချိုးဖောက်ကြောင်း ဝေဖန်သူများက စွပ်စွဲခဲ့ကြသည်။

အာဆတ် ပြုတ်ကျသွားလို့ ဆီးရီးယားမှာ အောင်ပွဲခံနေကြစဉ်

အစ္စရေးသည် ၁၉၆၇ ခုနှစ် အရှေ့အလယ်ပိုင်း စစ်ပွဲအတွင်းကလည်း ဆီးရီးယားနိုင်ငံ၏ ဂိုလန်ကုန်းမြင့်ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် အစ္စရေး၏ နယ်မြေအတွင်း သွတ်သွင်းခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် အာဆတ်အစိုးရအဖွဲ့ ပြုတ်ကျသွားမှုသည် အစ္စရေးအတွက် ကောင်းကျိုး၊ ဆိုးကျိုးများ ရောပြွန်းနေ သည်ဟု လေ့လာသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေးအတွက် အန္တရာယ်ဖြစ်လာနိုင်သည့် အချက်မှာ ဆီးရီးယား၏ တည်ငြိမ်မှု ပျက်ယွင်းနေသော အခြေအနေ က အစ္စရေးနယ်နိမိတ်အတွင်း ပျံ့နှံ့လာမည့်အရေးဖြစ်ပြီး ထိုအရေးကိုလည်း အစ္စရေးက စိုးရိမ်နေသည်။

အစ္စရေးအတွက် အခွင့်အလမ်းတစ်ခုအဖြစ် ရှုမြင်ရမည့် အချက်မှာလည်း အစ္စရေးသည် ဆီးရီးယားတွင် အီရန်က ထောက်ပံ့ပေးထားသည့် အာဆတ်၏ အစိုးရကို ဖြုတ်ချခဲ့သည့် သူပုန်များနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံကာ အီရန်၏ ဩဇာ လွှမ်းမိုးမှုအား လျှော့ချနိုင်မည့်အချက် ဖြစ်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၁

တောင်ကိုရီးယားလွှတ်တော်အမတ်များက သမ္မတယွန်းဆော့ရွဲ(Yoon Suk Yeol) ၏ အငြင်းပွားဖွယ် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ကြေညာခဲ့မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး စုံစမ်းစစ်ဆေးရန် အထူးတရားရုံးချုပ် ရှေ့နေတစ်ဦး ခန့်အပ်ရေး ဥပဒေမူကြမ်းကို ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက်က အတည်ပြုခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် အစိုးရရှေ့နေများကလည်း ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဟောင်း ကင်ယောင်ဟွမ် (Kim Yong Hyun) အား စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ကြေညာမှုတွင် သမ္မတယွန်းနှင့် ပူးပေါင်းကြံစည်ခဲ့သည့် စွဲချက်ဖြင့် တရားဝင် ဖမ်းဆီးခွင့် ရရှိရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။

ယွန်းသည် ဒီဇင်ဘာ ၃ ရက် ညပိုင်းက အရေးပေါ် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ကြေညာခဲ့သော်လည်း နာရီပိုင်း အကြာမှာပင် လွှတ်တော်က မဲခွဲဆုံးဖြတ်ပြီး ပယ်ချခဲ့သည်။

ထို့နောက် ယွန်းသည် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ကြေညာခဲ့ပြီး ၆ နာရီအကြာ ဒီဇင်ဘာ ၄ ရက် နံနက် အစောပိုင်းတွင် ထိုအမိန့်ကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခဲ့သည်။

သမ္မတယွန်းဆော့ရွဲကို တွေ့ရစဉ်

ယွန်း၏ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ကြေညာမှုကို နိုင်ငံတစ်ဝန်းတွင် ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ခဲ့ကြပြီး ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွား ခဲ့ကာ ယွန်းနှင့် ၎င်း၏ အပေါင်းပါများသည် ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများ၊ စွပ်စွဲပြစ်တင်မှု အားထုတ် ကြိုးပမ်းမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

တရားရေးဝန်ကြီးဌာနကလည်း ယွန်းနှင့် တာဝန်ရှိသူ ၈ ဦးကို ပြည်ပထွက်ခွာခွင့် ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။

ပြည်ပထွက်ခွာခွင့် ပိတ်ပင်ခံခဲ့ရသူများထဲတွင် ကိုရီးယားအမျိုးသားရဲတပ်ဖွဲ့ အေဂျင်စီ၏ အကြီးအကဲ ချိုဂျီဟို (Cho Ji-ho) နှင့် အခြားထိပ်သီး ရဲအရာရှိနှစ်ဦး ပါဝင်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဟောင်းနှင့် ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး၊ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် တပ်မှူး ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပါ့ခ်အန်ဆူ (Park An-su) နှင့် ကာကွယ်ရေး တန်ပြန်ထောက်လှမ်းရေးတပ်မှူး ယိုအင်ဟွန် (Yeo In-hyung) တို့လည်း ပြည်ပထွက်ခွာခွင့် ပိတ်ပင်ခံခဲ့ရသည်။

လက်ရှိတွင် ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်းခံထားရသည့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဟောင်းကို တရားဝင် ဖမ်းဆီးမိန့် ထုတ်ပြန် ပေးရန် အစိုးရရှေ့နေများ၏ တောင်းဆိုချက်ကို ဆိုးလ်ခရိုင်တရားရုံးက လေ့လာသုံးသပ်နေသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၁

စစ်တပ်၏ အာဏာသိမ်းနိုင်စွမ်းကို လျှော့ချရန်အတွက် ရည်ရွယ်ရေးဆွဲထားသည့် အာဏာရ ဖြူးထိုင်းပါတီမှ တင်သွင်းသော ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန အုပ်ချုပ်ရေးအက်ဥပဒေမူကြမ်းကို အတည်ပြုရန် Bhumjaithai ပါတီက ကန့်ကွက်ခဲ့ကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုဥပဒေမူကြမ်းသည် အာဏာသိမ်းမှုကို တားမြစ်နိုင်လိမ့်မည်ဟု မထင်ကြောင်းနှင့် နိုင်ငံရေးသမားများအနေဖြင့် စစ်တပ်ကို အတင်းအကျပ် ဖိအားပေးခြင်းမပြုလုပ်ရန် Bhumjaithai ပါတီခေါင်းဆောင် အနူတင် ချန်ဗီရာကူလ် (Anutin Charnvirakul) က ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

"အာဏာသိမ်းဖို့အတွက် အကြာင်းပြချက် နည်းနည်းပဲ ရှိပါတယ်။ အဲဒီလို အခြေအနေမျိုးကို နိုင်ငံရေးသမားတွေ က တားဆီးဖို့ နည်းတွေအများကြီးရှိပါတယ်။ အာဏာသိမ်းရမယ့် အခြေအနေကို မဖန်တီးရင် အာဏာသိမ်းမှု လည်း ဖြစ်လာမှာ မဟုတ်ပါဘူး" ဟု ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဖြစ်သည့် မစ္စတာ အနူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Bhumjaithai ပါတီခေါင်းဆောင် အနူတင် ချန်ဗီရာကူလ်ကို တွေ့ရစဉ်

"ဒီဥပဒေမူကြမ်းကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့မယ်ဆိုရင်တောင် အာဏာသိမ်းမှု ဖြစ်ပွားနိုင်ပါတယ်။ ပထမသိထားရမှာက အာဏာ သိမ်းမယ့်သူတွေဟာ အရင်ဆုံး ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ဖျက်ပစ်မှာဖြစ်ပါတယ်" ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

နိုင်ငံရေးသမား အားလုံးအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ တာဝန်ဝတ္တရားများကို ရိုးသားစွာနှင့် ဂုဏ်သိက္ခာရှိစွာ ထမ်းဆောင် သင့်ကြောင်း၊ သဘောထား ကွဲလွဲမှုများဖြစ်အောင် မလုပ်ဆောင်သင့်ကြောင်းလည်း အနူတင်က ပြောကြားခဲ့ သည်။

ညွန့်ပေါင်းအစိုးရအဖွဲ့ထဲတွင် ပါဝင်သည့် Bhumjaithai အနေဖြင့် ထိုဥပဒေမူကြမ်းကို အတည်ပြုရေးအတွက် လွှတ်တော်တွင် မဲခွဲဆုံးဖြတ်မည်ဆိုပါက မဲပေးမည် မဟုတ်ကြောင်းလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။

"၁၉၉၁ ခုနှစ်ကစပြီး အာဏာသိမ်းမှုတွေ အများအပြားကို ကျနော် ကြုံခဲ့ရဖူးပါတယ်။ အာဏာသိမ်းရမယ့် အခြေအနေတွေကို မဖန်တီးဘူးဆိုရင် အာဏာသိမ်းမှုလည်း ဖြစ်လာနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး" ဟု အနူတင်က ပြောသည်။

ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဖွမ်သမ် ဝီချာယာချိုင်းကို တွေ့ရစဉ်

ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဖွမ်သမ် ဝီချာယာချိုင်း (Phumtham Wechaiyachai) သည် ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်က ထိုဥပဒေ မူကြမ်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဝေဖန်မှုများကို ကာကွယ်ပြောဆိုခဲ့သည်။

ထိုဥပဒေမူကြမ်းသည် အစိုးရအဖွဲ့နှင့် စစ်တပ်အကြား ပဋိပက္ခဖြစ်စေရန်နှင့် စစ်တပ်၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်ကို လျှော့ချရန် ရည်ရွယ်ခြင်း မဟုတ်ကြောင်း မစ္စတာဖွမ်သမ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် အစိုးရအဖွဲ့က ထိုဥပဒေမူကြမ်းကို ဂရုတစိုက် စိစစ်လေ့လာနေပြီး လွှတ်တော်သို့တင်ရန် သင့်/မသင့် ကို စဉ်းစားနေကြောင်းလည်း ဖွမ်သမ်က ပြောကြာခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဘေကျင်း၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၁

ဆီးရီးယားနိုင်ငံတွင် သူပုန်များ၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သမ္မတအာဆတ် (Bashar al-Assad) အစိုးရ ပြုတ်ကျသွား ခဲ့မှုသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတွင် တရုတ်၏ သံတမန်ရေးရာ အားထုတ်ကြိုးပမ်းများကို သက်ရောက်မှု ရှိစေခဲ့ သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်သည် လွန်ခဲ့သည့် ၁ နှစ်ကျော် အချိန်ကပင် အာဆတ်နှင့် ၎င်းဇနီး၏ ၆ ရက်ကြာ နိုင်ငံတော်ခရီးစဉ်ကို ကြိုဆိုခဲ့သည်။

ဆီးရီးယားပြည်တွင်းစစ် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ၂၀၁၁ ခုနှစ်ကတည်းက နိုင်ငံတကာ၏ ဖယ်ကြဉ်ခံထားရသည့် အာဆတ် ကို တရုတ်က လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် အာရှအားကစားပွဲတော်ကို အာဆတ်တို့ ဇနီးမောင်နှံ တက်ရောက်ကြည့်ရှုချိန်ကလည်း တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) က ဆီးရီးယားအရေးတွင် ပြည်ပကြားဝင်စွက်ဖက်မှုကို ဆန့်ကျင်ကြောင်း၊ အာဆတ်ကို ထောက်ခံကြောင်းနှင့် ဆီးရီးယားနိုင်ငံ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကို ကူညီပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အာဆတ်နဲ့ဇနီးကို တရုတ်အစိုးရက ကြိုဆိုနေစဉ်

သို့သော် တရုတ်က လူသိရှင်ကြား ထောက်ခံပေးခဲ့သည့် အာဆတ်၏ အာဏာရှင်အစိုးရ ချက်ချင်းပြုတ်ကျသွား ချိန်တွင် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ၌ တရုတ်၏ သံတမန်ရည်မှန်းချက်များအတွက် ထိုးနှက်ချက်တစ်ခု ဖြစ်စေခဲ့ပြီး ထိုဒေသတွင် တရုတ်၏ မဟာဗျူဟာကို အကန့်အသတ်များ ရှိလာစေခဲ့သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့ သည်။ 

"ဒေသတွင်း နိုင်ငံရေး အလားအလာကို ပုံဖော်နေတဲ့ တရုတ်ရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မေးခွန်းတွေ အများကြီး ထွက်ပေါ်လာပါတယ်"ဟု Atlantic Council မှ ကျွမ်းကျင်သူ ဂျိုနသန် ဖူလ်တန် (Jonathan Fulton) က ပြောကြားခဲ့သည်။

အာဆတ် အစိုးရပြုတ်ကျသွားမှုနှင့်အတူ အာဆတ်ကို အဓိက ထောက်ပံ့ပေးနေသည့် အီရန်နှင့် ရုရှားတို့၏ အာရပ် ကမ္ဘာအပေါ် ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုသည်လည်း လျော့ကျလာခဲ့သလို တရုတ်၏ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရည်မှန်းချက်များ အတွက်လည်း ထိုးနှက်ချက်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ဖူလ်တန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

"တရုတ်ရဲ့ လူသိရှင်ကြား လုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့ အရာတွေဟာ အီရန်နဲ့ ရုရှားရဲ့ ထောက်ခံမှုတွေအပေါ် မူတည်နေ ပါတယ်။ သူတို့တွေဟာ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသက အကြီးဆုံးမိတ်ဖက်ဖြစ်တဲ့ ဆီးရီးယားနိုင်ငံကို ပွင့်ပွင့်လင်း လင်း ကူညီပေးခဲ့ပါတယ်" ဟု ဖူလ်တန်က ပြောသည်။

ဆီးရီးယားသူပုန်များကို တွေ့ရစဉ်

၂၀၂၃ ခုနှစ်က တရုတ်သည် ကာလကြာရှည် ပြိုင်ဘက်များဖြစ်ခဲ့သည့် ဆော်ဒီအာရေဗျနှင့် အီရန်အကြား သဘောတူညီမှု ရရှိစေရန် အောင်မြင်စွာ ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးခဲ့ပြီးနောက် ဒေသတွင်း ဩဇာလွှမ်းမိုးမှု မြင့်တက်ခဲ့ သည်။

ထို့ပြင် ယခုနှစ် အစောပိုင်းကလည်း တရုတ်သည် ဖာတာ၊ ဟားမာ့စ်နှင့် အခြား ပါလက်စတိုင်း အဖွဲ့ခွဲများအကြား အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ကို ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးခဲ့ပြီး ထိုဒေသတွင် ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုကို ချဲ့ထွင်ခဲ့ သည်။

သို့သော်လည်း လက်ရှိတွင် အရှေ့အလယ်ပိုင်း၌ တရုတ်၏ ကြီးမားသည့် မိတ်ဖက်နိုင်ငံဖြစ်သော ဆီးရီးယားနိုင်ငံမှ အာဆတ်က နိုင်ငံအတွင်းကနေ ထွက်ပြေးသွားမှုသည် ဒေသတွင်း ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုကို မြှင့်တင်လိုသည့် တရုတ်၏ သံတမန်ရေးရာ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများအပေါ် အခက်တွေ့စေခဲ့သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဒမတ်စကတ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၀

ဆီးရီးယားနိုင်ငံတွင် သမ္မတအာဆတ်(Bashar al-Assad) နိုင်ငံအတွင်းမှ ထွက်ပြေးသွားပြီးနောက် သူပုန်များက ဒမတ်စကတ် (DAMASCUS) မြို့တော်ကို ထိန်းချုပ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့၍ နိုင်ငံရေးအခြေအနေမှာ သေချာရေရာမှု မရှိသည့် အနေအထားသို့ ရောက်ရှိသွားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဆီးရီးယားတွင် ၁၃ နှစ်ကြာ ပြည်တွင်းစစ် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် အာဆတ် မိသားစု၏ နှစ်ပေါင်း ၅၀ ကြာ အုပ်ချုပ်မှု လည်း အဆုံးသတ်သွားခဲ့သည်။

ထို့နောက် အာဆတ်အလွန် ဆီးရီးယားနိုင်ငံ အခြေအနေကို နိုင်ငံတကာက စောင့်ကြည့်နေကြသည်။

လတ်တလော ရက်များအတွင်း ဒမတ်စကတ်မြို့တော်၌ သူပုန်များက လုံခြုံရေး တင်းကျပ်ထားကာ ညမထွက်ရ အမိန့် ထုတ်ပြန်ထားပြီး စျေးဆိုင်အများစုမှာ ပိတ်ထားဆဲဖြစ်သည်။

အာဆတ်အစိုးရကို တိုက်ပွဲဝင်ရန် ၂၀၁၁ ခုနှစ်ကတည်းက လက်နက်ကိုင်ခဲ့သည့် အစ်ဒလစ် (Idlib) ပြည်နယ်မှ ဖီယာဒေါ့စ် အိုမာ (Firdous Omar) အမည်ရှိ တိုက်ခိုက်ရေးသမား တစ်ဦးကမူ သူသည် ယခုအခါတွင် လက်နက် ကိုစွန့်ပြီး လယ်သမားအလုပ်ကို ပြန်လည်လုပ်ကိုင်ရန် စဉ်းစားနေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆီးရီးယားသမ္မတ အာဆတ် ပြုတ်သွားလို့ အောင်ပွဲခံနေကြစဉ်

"ကျနော်တို့ရဲ့ ရည်မှန်းချက်ပန်းတိုင်ဟာ ပြည့်မြောက်သွားပါပြီး။ နိုင်ငံမှာ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေက အုပ်ချုပ်ရေး ပိုင်းမှာ တာဝန်ယူ စေချင်ပါတယ်" ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆီးရီးယားတွင် အာဆတ်၏ ကျရှုံးမှုနှင့်အတူ ဒေသတွင်း အာဆတ်၏ မဟာမိတ်များဖြစ်သည့် အီရန်နှင့် ရုရှားတို့ ၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုလည်း အနည်းနှင့်အများဆိုသလို ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

အာဆတ်၏ ရန်သူများနှင့် မဟာမိတ်ဖွဲ့ခဲ့သည့် တူရကီကမူ ဒေသတွင်း ဩဇာကြီးမားလာခဲ့ပြီး အစ္စရေးကလည်း အာဆတ်၏ ကျရှုံးမှုသည် အီရန်ကျောထောက်နောက်ခံပြု မဟာမိတ်များအတွက် ထိုးနှက်ချက်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အာရပ်ကမ္ဘာသည်လည်း အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ၏ အခရာကျသည့် နိုင်ငံများထဲတွင် တစ်ခု အပါအဝင် ဖြစ်သည့် ဆီးရီးယားပြဿနာ၏ စိန်ခေါ်မှုများကို ရင်ဆိုင်ရနိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်ရွေးကောက်ခံသမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ကမူ ၎င်းဖွဲ့စည်းမည့် အစိုးရအဖွဲ့သည် ဆီးရီးယားအရေးကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မည် မဟုတ်ဘဲ စောင့်ကြည့်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘေကျင်း၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၀

ရုရှားက တရုတ်နိုင်ငံလုပ် ပရိဘောဂပစ္စည်း အစိတ်အပိုင်းများအပေါ် အခွန် ၅၅ ဒသမ ၆၅ ရာခိုင်နှုန်း ကောက်ခံ ခဲ့သဖြင့် နှစ်နိုင်ငံအကြား အကန့်အသတ်မရှိသည့် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးအပေါ် မေးခွန်းများ ထုတ်လာခဲ့ကြသည် ဟု Asia Times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရုရှား၏ အရှေ့ဖျား ဗလာဒီဗော့စတော့ (Vladivostok) မြို့၏ အကောက်ခွန်ဌာနသည် ဆွဲတံခါး ဘေးဘောင် အစိတ်အပိုင်းများကို အမျိုးအစား ပြန်လည်သတ်မှတ် ခွဲခြားခဲ့ပြီး ထိုပစ္စည်းများကို ယခင်က အခွန်မကောက်ခံ ခဲ့ရာမှ ၂၀၂၄ ခုနှစ် နွေဦးရာသီကတည်းက အခွန်ကို ၅၅ ဒသမ ၆၅ ရာခိုင်နှုန်း တိုးမြှင့်ကောက်ခံခဲ့သည်။

ရုရှားနိုင်ငံအတွင်းသို့ တင်ပို့သည့် တရုတ်၏ ပရိဘောဂပစ္စည်း အစိတ်အပိုင်း စုစုပေါင်း အနက် ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ထိုမြို့မှ တင်ပို့ခြင်းဖြစ်သည်။

ရုရှား၏ ပြည်တွင်းစျေးကွက် ကာကွယ်ရေး အစီအစဉ်ကို နိုဝင်ဘာ ၂၆ ရက်တွင် Forbes မဂ္ဂဇင်းက ပထမဆုံး အကြိမ် ဖော်ပြခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ရုရှားနိုင်ငံ၊ ဗလာဒီဗော့တော့မြို့ကို တွေ့ရစဉ်

ရုရှားပရိဘောဂ ကုမ္ပဏီဖြစ်သည့် Almaz ၏ ဥက္ကဋ္ဌ ဆာဂျေ ဇမီယက်ဗ်စကီး (Sergey Zmievsky) ကလည်း ဆွဲတံခါး ဘေးဘောင်း အစိတ်အပိုင်းများသည် မီးဖိုချောင်သုံး ပရိဘောဂ ပစ္စည်းများ၏ ကုန်ကျစရိတ် စုစုပေါင်း၏ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုကဲ့သို့ စည်းကြပ်ခွန် တိုးမြှင့်ခြင်းသည် ပရိဘောဂပစ္စည်း အစိတ်အပိုင်းများကို ဝယ်ယူတင်သွင်းသည့် ရုရှား ကုမ္ပဏီများကို ငွေကြေးအရ ထိခိုက်နစ်နာ စေမည်ဖြစ်ပြီး ပြည်တွင်း ပရိဘောဂ ထုတ်လုပ်ရေး စျေးကွက်အတွက် ကုန်ကျစရိတ် ၁၅ ရာခိုင်နှုန်း ပိုမိုမြင့်တက်စေကြောင်း ပရိဘောဂနှင့် သစ်လုပ်ငန်းများအဖွဲ့ချုပ် (AMDPR) က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အချောသတ်ထားသည့် ပရိဘောဂ အစိတ်အပိုင်းများ ဝယ်ယူတင်သွင်းမှုတွင် စည်းကြပ်ခွန် ၉ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၁၂ ရာခိုင်နှုန်းရှိပြီး လက်ရှိတွင် အမြတ်ပိုများရန် ထိုပရိဘောဂ အစိတ်အပိုင်းများကို ပြည်ပမှ မမှာယူတော့ဘဲ ပြည်တွင်းတွင် ထုတ်လုပ်နေသည်ဟု AMDPR ဥက္ကဋ္ဌ အလက်ဇန္ဒား ရှီစတာကော့ဗ် (Alexander Shestakov) က ပြောကြားခဲ့သည်။

 တရုတ်ကုန်စည်များကို တွေ့ရစဉ်

နှစ်စဉ် ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၃ ဘီလျံထိ တန်ဖိုးရှိသည့် ပြည်ပမှ မှာယူသော ပရိဘောဂ အစိတ်အပိုင်းများအနက် စည်းကြပ်ခွန်တိုးမြှင့်မည့် စာရင်းတွင် ပါဝင်သည့် ပစ္စည်းများသည် ပြည်တွင်းတွင် မထုတ်ဘဲ၊ အများစုကို တရုတ်မှ တင်သွင်းခြင်းဖြစ်သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

တရုတ်ကုမ္ပဏီများကလည်း ဗလာဒီဗော့တော့မြို့၏ စည်းကြပ်ခွန်ကောက်ခံမှု စည်းကမ်းအသစ်သည် တရုတ်၏ ပို့ကုန်လုပ်ငန်းများကို ထိခိုက်နစ်နာစေကြောင်း၊ ရုရှားသည် ဥရောပမှ တင်သွင်းသည့် အလားတူ ကုန်ပစ္စည်းများ ကိုမူ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းသာ စည်းကြပ်ခွန် ကောက်ခံကြောင်းနှင့် တရားမျှတမှုမရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအကြောင်းအရာနှင့် ပတ်သက်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံပိုင် မီဒီယာက တစ်စုံတစ်ရာ မှတ်ချက်ပြု ဖော်ပြခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

Source: Asia Times