CNI International News

ပို့အူပရင့်စ်၊ မတ်လ ၂၃

ဟေတီနိုင်ငံ၊ ပို့အူပရင့်စ် (Port-au-Prince) မြို့တော်တွင် မတ်လ ၂၁ ရက်က ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုများအတွင်း လူဆိုးဂိုဏ်း ခေါင်းဆောင်တစ်ဦး သေဆုံးခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ဟေတီတွင် အစိုးရအဖွဲ့ယန္တရား လည်ပတ်မှု ရပ်တန့်ခဲ့သဖြင့် အသွင်ကူးပြောင်းရေးကောင်စီကို အပြီးသတ် ဖွဲ့စည်းနိုင်ရန် အချိန်နီးကပ်လာချိန်တွင် Delmas 95 လူဆိုးဂိုဏ်းခေါင်းဆောင် အားနက်စ် ဂျူလ်မီ (Ernst Julme) သေဆုံးသွားခဲ့သည်။

၎င်းသည် ရဲတပ်ဖွဲ့၏ စစ်ဆင်ရေးအတွင်း သေဆုံးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

တိုင်ဂရက်စ်ဟုလည်း လူသိများသည့် ဂျူလ်မီသည် ပို့အူပရင်စ်မြို့တော်တွင် အခြားလူဆိုးဂိုဏ်း ခေါင်းဆောင် တစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီးနောက် တစ်ရက်အကြာတွင် ရဲတပ်ဖွဲ့၏ ချေမှုန်းခြင်းခံခဲ့ရသည့် နောက်ထပ် လူဆိုးဂိုဏ်း ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သည်ဟု ဒေသခံမီဒီယာများက ဖော်ပြခဲ့သည်။

Delmas 95 လူဆိုးဂိုဏ်းခေါင်းဆောင် အားနက်စ် ဂျူလ်မီကို တွေ့ရစဉ်

ဟေတီ၏ သြဇာကြီးမားသည့် လူဆိုးဂိုဏ်းခေါင်းဆောင်ကြီး ဂျင်မီ ဘာဘီကျူး ချီရီဇီယာ (Jimmy "Barbeque" Cherizier) ၏ ဒုစရိုက်ဂိုဏ်း မဟာမိတ်အုပ်စုဖြစ်သည့် Viv Ansanm အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်သည့် ဂျူလ်မီ၏ သေဆုံးမှုသည် မြို့တော်အတွင်း လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များ လူဆိုးဂိုဏ်းများကို ပြန်လည်တိုက်ထုတ်နေသည့် အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများ ကို ဖော်ပြရာရောက်ခဲ့သည်။

ဂျူလ်မီသည် မကြာသေးမီက ဟေတီ၏ အကြီးဆုံး အကျဉ်းထောင်တွင် ထောင်သားအများအပြား ထောင်ဖောက်ပြေးခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်၌ လွတ်မြောက်သွားခဲ့သူဖြစ်သည်။ 

ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ် အန်တိုနီယို ဂူတာရက်စ်က (Antonio Guterres)မူ ဟေတီတွင် အနာဂတ် ရွေးကောက်ပွဲများ မပြုလုပ်မီ သမ္မတအာဏာကို ထိန်းသိမ်းရန် အသွင်ကူးပြောင်းရေးကောင်စီ ဖွဲ့စည်းနေသည့် နိုင်ငံရေး အင်အားစုများကို ကြိုဆိုကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ဟေတီလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

ဟေတီတွင် နိုင်ငံအတွင်းမှ တိမ်းရှောင်နေသည့် ဝန်ကြီးချုပ် အေရီယယ် ဟင်နရီ (Ariel Henry) သည် မတ်လ ၁၁ ရက်က ရာထူးမှနုတ်ထွက်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဟေတီ၏ နိုင်ငံရေးအင်အားစုများကို ပြန်လည် ပေါင်းစည်းရန်အတွက် အသွင်ကူးပြောင်းရေးကောင်စီ ဖွဲ့စည်းရန် စီစဉ်ခဲ့ကြသည်။

"ကုလအတွင်းရေးမှူးချုပ်ဟာ ဟေတီမှာ သမ္မတဆိုင်ရာ အသွင်ကူးပြောင်းရေးကောင်စီအတွက် ကိုယ်စားလှယ် တွေ ရွေးချယ်ပေးနေတဲ့ တိုင်းပြုပြည်ပြု နိုင်ငံရေးအင်အားစုတွေကို လှိုက်လှိုက်လှဲလှဲ ကြိုဆိုပါတယ်" ဟု ဂူတာရက်စ်၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဟာဟန်ဟက်က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အဖွဲ့ဝင် ၉ ဦး ပါဝင်သည့် အဆိုပါ အသွင်ကူးပြောင်းရေးကောင်စီသည် လာမည့် ရက်ပိုင်းအတွင်း အပြီးသတ် ဖွဲ့စည်းပြီးလိမ့်မည်ဟု ဆိုသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ မတ်လ ၂၃ 

အမေရိကန်အစိုးရသည် အာရုနာချယ်ပရာဒေ့ရှ် (Arunachal Pradesh) ဒေသကို အိန္ဒိယ၏ နယ်နိမိတ်တစ်ခု အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုထားပြီး ထိုဒေသကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာသည့် တရုတ်၏ တစ်ဖက်သတ် အားထုတ် ကြိုးပမ်းမှုများကို ပြင်းထန်စွာ ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ လက်ထောက် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗီဒန့် ပက်တယ်လ် (Vedant Patel) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု DND India သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက် မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ်မိုဒီ (Narendra Modi)သည် အာရုနာချယ်ပရာဒေ့ရှ်ပြည်နယ်ကို သွားရောက်ခဲ့ပြီး ဒေသတွင်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး စီမံကိန်းများ စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် တရုတ်စစ်တပ်က ထိုဒေသကို ၎င်းတို့ ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ထပ်မံကြေညာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

တရုတ်၏ ကြေညာချက် ထွက်ပေါ်လာပြီး ရက်ပိုင်းအကြာတွင် အမေရိကန်က တရုတ်၏ ကြေညာချက်ကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဆန့်ကျင်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

 အာရုနာချယ်ပရာဒေ့ရှ် ဒေသကို အိန္ဒိယပြည်ထဲရေး၀န်ကြီး လာရောက်စဉ်

ယခုသီတင်းပတ် အစောပိုင်းက တရုတ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက တရုတ်သည် အာရုနာချယ်ပရာဒေ့ရှ်ဒေသကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ထပ်မံပြောကြားခဲ့သလို ထိုဒေသသည် တရုတ်နယ်နိမိတ်၏ ရှိရင်းစွဲ ဇန်ဂန် (Zangan) ဒေသ ဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ထို့ပြင် တရုတ်အစိုးရအနေဖြင့် အာရုနာချယ်ပရာဒေ့ရှ်ဟူသည့် အမည်ဖြင့် ပြည်နယ်ထူထောင်ခဲ့သည့် အိန္ဒိယ၏ တရားမဝင် လုပ်ဆောင်ချက်ကို မည်သည့်အခါကမျှ အသိအမှတ်မပြုခဲ့ဘဲ ပြင်းထန်စွာ ဆန့်ကျင်ကြောင်းလည်း တရုတ်စစ်တပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

"ဇန်ဂန်ဟာ တရုတ်ရဲ့ ရှိရင်းစွဲ နယ်မြေတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်ဟာ အာရုနာချယ်ပရာဒေ့ရှ် လို့ခေါ်တဲ့ အိန္ဒိယရဲ့ တရားမဝင် ပြည်နယ်ထူထောင်မှုကို ဘယ်တုန်းကမှ အသိအမှတ်မပြုဘဲ ပြင်းထန်စွာ ကန့်ကွက်ပါတယ်" ဟု တရုတ်အမျိုးသားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ဗိုလ်မှူးချုပ် ကျန်းရှောင်ကန် (Zhang Xiaogang) က မတ်လ ၁၅ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

 အာရုနာချယ်ပရာဒေ့ရှ် ဒေသက တစ်နေရာကို တွေ့ရစဉ်

ထိုပြောကြားချက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ အမြင်ကို သတင်းထောက်များက မေးမြန်းရာတွင် ပက်တယ်လ်က "အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဟာ အာရုနာချယ်ပရာဒေ့ရှ်ဒေသကို အိန္ဒိယရဲ့ နယ်မြေတစ်ခုအဖြစ် အသိအမှတ် ပြုထားပါတယ်။ ပြီးတော့ နယ်စပ်ဒေသတစ်လျှောက် စစ်ဘက်အရ သော်လည်း ကောင်း အရပ်ဘက်အရသော်လည်းကောင်း အဲဒီဒေသကို သိမ်းပိုက်ဖို့ ဒါမှမဟုတ် ထိပါးဖို့ လုပ်ဆောင်တဲ့ တစ်ဖက်သတ် ကြိုးပမ်းမှုတွေကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ပါတယ်" ဟု ဖြေကြားခဲ့သည်။ 

အိန္ဒိယအစိုးရကလည်း အာရုနာချယ်ပရာဒေ့ရှ်ဒေသကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ထွက်ဆိုထားသည့် တရုတ်၏ ကြေညာ ချက်များကို မကြာခဏ ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး ထိုပြည်နယ်သည် အိန္ဒိယ၏ ခွဲခြားမရနိုင်သည့် နယ်မြေအစိတ်အပိုင်း ဖြစ်ကြောင်း  ပြောကြားခဲ့သည်။  

"အာရုနာချယ်ပရာဒေ့ရှ်ဟာ အိန္ဒိယရဲ့ ခွဲခြားမရနိုင်တဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအဖြစ် အမြဲတမ်း တည်ရှိနေမှာပါ။ အဲဒီ ပြည်နယ်မှာ နေထိုင်သူတွေဟာ အိန္ဒိယအစိုးရရဲ့ စီမံကိန်းတွေကြောင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတွေကို ရရှိခံစားရပါ လိမ့်မယ်" ဟု အိန္ဒိယပြည်ပရေးရာဝန်ကြီးဌာနက မတ်လ ၁၉ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ 

Source: DND India

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ မတ်လ ၂၃ 

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Narendra Modi) က ဒီမိုကရေစီအပေါ်ထားရှိသည့် အိန္ဒိယ၏ ခိုင်မာသည့် ကတိကဝတ် များကို မတ်လ ၂၀ ရက်နေ့တွင် အလေးထားပြောဆိုခဲ့သည်ဟု Big News Network သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အိန္ဒိယသည် မိမိတို့ နိုင်ငံသား ၁ ဒသမ ၄ ဘီလျံအတွက် ပြင်းပြသည့် ဆန္ဒနှင့် ရည်မှန်းချက်များကို ဖြည့်ဆည်း ပေးရုံသာမကဘဲ ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဒီမိုကရေစီကို ကယ်တင်သူများကိုလည်း အထောက်အကူ ပြုပေးနေကြောင်း မိုဒီက ပြောကြားခဲ့သည်။

လာမည့်လတွင် ပြုလုပ်မည့် လွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲများနှင့်ပတ်သက်ပြီး မိုဒီက ကမ္ဘာကြီးအနေဖြင့် အကြီးမား ဆုံး ဒီမိုကရေစီပွဲတော်ကြီးကို မြင်တွေ့ရလိမ့်မည်ဖြစ်ပြီး ပြည်သူများသည် ဒီမိုကရေစီအပေါ် ၎င်းတို့၏ ခိုင်မာသည့် ယုံကြည်မှုကို နောက်တစ်ကြိမ် ပြသလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

မိုဒီသည် မတ်လ ၂၀ ရက်တွင် တောင်ကိုရီးယားက အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံကျင်းပသည့် ဒီမိုကရေစီညီလာခံကို ဗွီဒီယို ဆက်သွယ်မှုမှတစ်ဆင့် တက်ရောက်ခဲ့ပြီး မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

ထိုညီလာခံသည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံများအကြား အတွေ့အကြုံများကို ဖလှယ်ရန်နှင့် တစ်နိုင်ငံ၏ အတွေ့အကြုံများကို အခြားနိုင်ငံများက လေ့လာသင်ယူနိုင်ရန်အတွက် အဓိကကျသည့် ပလက်ဖောင်းတစ်ခု ဖြစ်သည်ဟု မိုဒီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခင်က အမေရိကန်မှ အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံကျင်းပလေ့ရှိသည့် ဒီမိုကရေစီညီလာခံ၏ တတိယအကြိမ်မြောက် ညီလာခံကို ယခုနှစ်တွင် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ ဆိုးလ်မြို့တော်၌ ကျင်းပခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ပြည်သူများ၏ ပြင်းပြသည့် ရည်မှန်းချက်များကို ဖြည့်ဆည်းပေးရာတွင် ဒီမိုကရေစီ၏ အောင်မြင်မှုများအား မိုဒီက အလေးထား ပြောဆိုခဲ့ပြီး နိုင်ငံတကာ စနစ်များနှင့် အင်စတီကျူးရှင်းများကို ဘက်ပေါင်းစုံပါဝင်မှု၊ ဒီမိုကရေစီ ဆန်မှု၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် တရားမျှတမှုများ ပိုရှိစေရန် လုပ်ဆောင်သင့်သည်ဟုလည်း တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ထို့ပြင် အိန္ဒိယသည် ရှေးခေတ်ကာလများကတည်းက ကျိုးပျက်ခဲ့ခြင်းမရှိသည့် ဒီမိုကရေစီ ယဉ်ကျေးမှုရှိခဲ့သည်။

ဒီမိုကရေစီသည် အိန္ဒိယယဉ်ကျေးမှု လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ အသက်သွေးကြော တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း မိုဒီက ပြောကြားခဲ့ သည်ဟု အိန္ဒိယပြည်ပရေးရာဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ရန်ဒီယာ ဂျိုင်စဝယ် (Randhir Jaiswal) က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Big News Network

CNI International News

ပေကျင်း၊ မတ်လ ၂၂

တရုတ်သည် တိဘက် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများအပေါ် ဆိုက်ဘာသူလျှိုလုပ်မှုဖြင့် တိုက်ခိုက်မှုများကို ဆက်လက် အရှိန်မြှင့်တင်နေပြီး တရုတ်နိုင်ငံပြင်ပတွင် နေထိုင်သည့် တိဘက်လူမျိုးများသည် Trojan ဗိုင်းရပ်စ်များဖြင့် တိုက်ခိုက်ခံနေရသည်ဟု ဟောင်ကောင်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

တရုတ်အစိုးရ၏ ဟက်ကာအဖွဲ့များသည် ဗုဒ္ဓဘာသာကို ယုံကြည်မှုရှိသည့် ဝက်ဘ်ဆိုက်များကို အဖျက်ဆော့ဖ်ဝဲ များအသုံးပြုပြီး ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်ခဲ့ကာ အချက်အလက်များ စုဆောင်းနေသည်ဟု ကနေဒါနိုင်ငံအခြေစိုက် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လုံခြုံရေးကုမ္ပဏီတစ်ခုဖြစ်သည့် ESES က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုဆိုက်ဘာစစ်ဆင်ရေးသည် အမေရိကန်၊ ဟောင်ကောင်၊ သြစတြေးလျနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံတို့တွင် နေထိုင်သည့် တိဘက်လူမျိုးများကို တိုက်ခိုက်နေဖြင်း ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။

တရုတ်အစိုးရက ထောက်ခံပေးထားသည့် ဟက်ကာအဖွဲ့များသည် ထိုကဲ့သို့ လျှို့ဝှက်သည့် ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှု များဖြင့် Kagyu International Monlam Trust အဖွဲ့ ၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်များကို Trojan ဗိုင်းရပ်စ်များဖြင့် တိုက်ခိုက် ခဲ့သည်ဟု ESES က ပြောကြားခဲ့သည်။

 Kagyu International Monlam Trust အဖွဲ့သည် တိဘက် ဗုဒ္ဓဘာသာကို နိုင်ငံတကာက သိစေရန် မြှင့်တင် ပေးနေသည့် အဖွဲ့ဖြစ်သည်။ 

တိဘက်လူမျိုးများကိုတွေ့ရစဉ်

"တရုတ်နဲ့ ဆက်နွှယ်မှုရှိတဲ့ Evasive Panda APT အဖွဲ့ရဲ့ လှုပ်ရှားမှုဟာ ဘာသာရေး စုရုံးမှုဖြစ်တဲ့ Molam ပွဲတော် ကို အမှီပြုပြီး အခြားနိုင်ငံတွေနဲ့ နယ်မြေတွေမှာနေထိုင်တဲ့ တိဘက်လူမျိုးတွေကို ပစ်မှတ်ထားနေပါတယ်" ဟု ESES က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလက ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တရုတ်ဟက်ကာအဖွဲ့များ၏ "Watering Hole attack" အမည်ရှိ ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုသည်  Kagyu International Monlam Trust အဖွဲ့၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်ကို ပစ်မှတ်ထားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

ပြီးခဲ့သည့်နှစ် အနည်းငယ်ကလည်း ဗဟိုတိဘက် အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ (CTA) က စီမံကိုင်တွယ်သည့် အီးမေးလ်စနစ် တစ်ခုသည် အဖျက်ဆော့ဖ်ဝဲဖြင့် တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရပြီး အချက်အလက်များ ခိုးယူခံခဲ့ရသည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ထိုတိုက်ခိုက်မှုသည် တရုတ်အစိုးရက စပွန်ဆာပေးထားသည့် ဟက်ကာများ၏ ဆန်းပြားရှုပ်ထွေးသော ဆိုက်ဘာ တိုက်ခိုက်မှုများထဲတွင် တစ်ခု အပါအဝင်ဖြစ်ကြောင်း တိဘက် မူဝါဒ အင်စတိကျူမှ သုတေသနပညာရှင် တန်ဇင် ဒယ်လ်ဟာက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ဟောင်ကောင်ပို့စ်

CNI International News

အော့တဝါ၊ မတ်လ ၂၂

ကနေဒါ၏ ဥပဒေနှင့််အညီ အသုံးပြုမည့် အချိန်အထိ အစ္စရေးကို လက်နက်များတင်ပို့ခွင့် ပိတ်ပင်ထားမည်ဟု ကနေဒါအစိုးရက မတ်လ ၂၀ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဇန်နဝါရီလ ၈ ရက် မတိုင်မီ အချိန်အထိ ခွင့်ပြုပေးခဲ့သည့် အစ္စရေးသို့ လက်နက်တင်ပို့ ရောင်းချခွင့်များကို ဆက်လက် ပိတ်ပင်ထားမည်ဟု ကနေဒါနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မီလာနိုင် ဂျိုလီ(Melanie Joly) က ပြောကြား ခဲ့သည်။

ကနေဒါ၏ လူနည်းစု လစ်ဘရယ်အစိုးရ၏ နိုင်ငံရေးအရ အသက်ရှင် ရပ်တည်နိုင်မှုသည် လက်ဝဲယိမ်း နယူးဒီမိုကရက်ပါတီ၏ ထောက်ခံမှုအပေါ် မူတည်နေသည်။ 

နယူးဒီမိုကရက်ပါတီကမူ ဂါဇာစစ်ပွဲနှင့်ပတ်သက်ပြီး အစ္စရေးအပေါ် ပြင်းထန်သည့် အရေးယူ လုပ်ဆောင်မှုများ ပြုလုပ်ရန် တောင်းဆိုလျက်ရှိသည်။

"ကနေဒါဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ပို့ကုန်ကဏ္ဍ ခွင့်ပြုချက် အတင်းကျပ်ဆုံး နိုင်ငံတွေထဲမှာ ပါဝင်နေပါတယ်။ အစ္စရေး အတွက် အသက်သေစေနိုင်တဲ့ ထုတ်ကုန်တွေ တင်ပို့ခွင့်ကို ဖွင့်ပေးမထားပါဘူး" ဟု ဂျိုလီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အစ္စရေးအလံကို တွေ့ရစဉ်

ဇန်နဝါရီ ၈ ရက်ကစပြီး အစိုးရသည် အစ္စရေးသို့ လက်နက် တင်ပို့ရောင်းချခွင့် ပါမစ်အသစ်များကို အတည်မပြု ခဲ့ဘဲ မိမိတို့ အစိုးရအဖွဲ့၏ စည်းကမ်းများအတိုင်း လိုက်နာမှု ရှိ/မရှိ မသေချာမချင်း အစ္စရေးသို့ လက်နက်များ တင်ပို့ရောင်းချခွင့် ပါမစ်များကို ပိတ်ပင်သွားမည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကနေဒါဥပဒေအရ ကနေဒါမှ တင်ပို့သည့် လက်နက်များကို နိုင်ငံတကာ လူသားချင်းစာနာ ထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ဥပဒေ သို့မဟုတ် အမျိုးသမီးများနှင့် ကလေးသူငယ်များအပေါ် ဆန့်ကျင်သည့် အကြမ်းဖက်မှုများတွင် အသုံးပြု မည်ဆိုပါက ထိုလက်နက်များ တင်ပို့မှုကို တားမြစ်ပိတ်ပင်ထားသည်။

ထို့ကြောင့် ကနေဒါအစိုးရအနေဖြင့် တင်ပို့ရောင်းချလိုက်သည့် လက်နက်များသည် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေးကို အထောက်အကူပြုနိုင်မည်လော၊ သို့မဟုတ် လျော့ပါးစေလိမ့်မည်လောဆိုသည့် အချက်ကို ထည့်သွင်း စဉ်းစားရ မည်ဟု ဂျိုလီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကနေဒါလွှတ်တော်သည် မတ်လ ၁၈ ရက်က ဂါဇာပဋိပက္ခနှင့်ပတ်သက်ပြီး အလွတ်သဘော တောင်းဆိုချက် တစ်ခုကို ကြေညာခဲ့ပြီး အစိုးရအနေဖြင့် အစ္စရေးအား လက်နက်များ ပို့ဆောင်မှုကို ခွင့်ပြုမပေးရန် တိုက်တွန်း ခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

တိုင်ပေ၊ မတ်လ ၂၂

ထိုင်ဝမ်သမ္မတ ဆိုင်အင်ဝမ် (Tsai Ing-wen) အနေဖြင့် လုံခြုံရေးအန္တရာယ်ကို ထောက်ရှုပြီး တောင်တရုတ် ပင်လယ်အတွင်းသို့ သွားရောက်ခြင်းမပြုရန် ထိုင်ဝမ်ထိပ်သီးလုံခြုံရေး အရာရှိတစ်ဦးက မတ်လ ၂၁ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် တရုတ်၏ စစ်အင်အား တည်ရှိမှုကြောင့် ဆိုင်၏ လေကြောင်းခရီးစဉ်ကို အခြားနိုင်ငံများက ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မည့် အန္တရာယ်ရှိသည်ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။ 

ထိုင်ဝမ်နှင့် တရုတ်သည် တောင်တရုတ်ပင်လယ်၏ နေရာအများစုကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာထားကြ သော်လည်း ထိုင်ဝမ်သည် တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်းရှိ တရုတ်နှင့် ဖိလစ်ပိုင်အကြား ပြိုင်ဆိုင်မှု ပြင်းထန်နေသည့် စပရက်တလေ ကျွန်းစု (Spratly Islands) ၏ ကျွန်းငယ်တစ်ခုဖြစ်သည့် အီတူ အာဘာ (Itu Aba) ကျွန်းကိုသာ ထိန်းချုပ်ထားနိုင်သည်။

ထိုင်ဝမ်ကမူ အီတူ အာဘာ ကျွန်းကို တိုင်ဖျင် (Taiping) ကျွန်းဟု အမည်တပ် ခေါ်ဆိုထားသည်။

 ထိုင်ဝမ်အမျိုးသား ကာကွယ်ရေးဗျူရို၏ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဆိုင်မင်ယန်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုင်ဝမ်သမ္မတ ဆိုင်အင်ဝမ် အနေဖြင့် မေလတွင် ရာထူးမှ မဆင်းမီ ထိုကျွန်းပေါ်၌ ထိုင်ဝမ်၏ အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင်မှုကို ပြသဖို့ သွားရောက်ရန် အာဏာရပါတီနှင့် အဓိက အတိုက်ခံပါတီများမှ လွှတ်တော်အမတ် အချို့က တိုက်တွန်းခဲ့သည်။ 

ဆိုင်အင်ဝမ် မတိုင်မီ ယခင် ထိုင်ဝမ်သမ္မတများသည် အီတူအာဘာကျွန်းကို သွားရောက်ခဲ့ကြသော်လည်း ဆိုင်သည် သမ္မတဖြစ်ခဲ့ပြီးကတည်းက ထိုကျွန်းသို့ သွားရောက်ရခြင်း မရှိသေးပေ။

ထိုင်ဝမ်အမျိုးသား ကာကွယ်ရေးဗျူရို၏ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဆိုင်မင်ယန် (Tsai Ming-Yen) ကမူ တောင်တရုတ် ပင်လယ်သည် စစ်ရေးအသွင်ဆောင်နေပြီး ဆိုင်၏ ခရီးစဉ်ကို နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းက မည်ကဲ့သို့ ရှုမြင်ကြ လိမ့်မည်ဆိုခြင်းကို အစိုးရအနေဖြင့် ထည့်သွင်းစဉ်းစားသင့်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

"နိုင်ငံတော်တော်များများက လေယာဉ်တွေနဲ့ သင်္ဘောတွေဟာ အဲဒီကျွန်းအနီးကို ဖြတ်သန်းမောင်းနှင်ချိန်မှာ အဲဒီကျွန်းနဲ့ သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံတွေက ကြားဝင်စွက်ဖက်ခဲ့ကြပါတယ်" ဟု ဆိုင်မင်ယန်က လွှတ်တော်တွင် သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။ 

"နောက်ပြီးတော့ ကီလိုမီတာ ၁၆၀၀ ( ၉၉၄ မိုင်) ကွာဝေးတဲ့ သမ္မတရဲ့ လေကြောင်းခရီးစဉ်မှာ ဘေးကင်းလုံခြုံရေး ကို မဖြစ်မနေ ထည့်သွင်းစဉ်းစားဖို့ လိုပါတယ်။ အဲဒီ ပြဿနာနှစ်ခုကို မဖြေရှင်းနိုင်ဘူးဆိုင်တော့ သမ္မတကို အခုချိန်မှာ တိုင်ဖျင်ကျွန်းကို သွားဖို့ မထောက်ခံပါဘူး" ဟု ဆိုင်မင်ယန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ မတ်လ ၂၂

ဈေးပေါသည့် တရုတ်နိုင်ငံလုပ် လျှပ်စစ်ကားများ ရောင်းချမှုနှင့် လုံခြုံရေးအန္တရာယ်တို့ကို အင်အားကြီး အနောက်နိုင်ငံများအကြား စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်နေပြီး ပြည်တွင်းဈေးကွက်များကို ကာကွယ်ပေးရန် ကြိုတင် ကာကွယ်သည့် အစီအစဉ်များ လုပ်ဆောင်ရန် တိုက်တွန်းနေကြသည်ဟု Financial Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

နိုင်ငံအချို့က ၎င်းတို့၏ စိုးရိမ်မှုများကို ဖြေရှင်းမပြီးမချင်း တရုတ်လုပ် လျှပ်စစ်ကားများကို တင်သွင်းရောင်းချခွင့် ပေးရန် ဆန့်ကျင်ကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောဆိုလျက်ရှိသည်။ 

မကြာသေးမီက တရုတ်လုပ် လျှပ်စစ်ကားများကို တရုတ်အစိုးရ၏ မျှတမှုမရှိသည့် ကူညီထောက်ပံ့ပေးမှု စွဲချက်များကြောင့် ဗြိတိန်က တရုတ်လျှပ်စစ်ကားများကို ပိတ်ပင်မည့်အကြောင်း အရိပ်အမြွက်ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ဥရောပသမဂ္ဂကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ အာဆူလာ ဗွန်ဒါလီယန်ကို တွေ့ရစဉ်

ဗြိတိန်သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးဝန်ကြီး မာ့ခ်ဟာပါ (Mark Harper) က မိမိတို့ အစိုးရအနေဖြင့် မျှတမှုရှိသည့် နိုင်ငံတကာ ကုန်သွယ်မှုမျိုးဖြစ်စေရန် သေချာလုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အခြားနိုင်ငံများ၏ ပြည်တွင်း၌ ရောင်းမထွက်သော ထုတ်ကုန်များကို ပြည်ပသို့ လျှော့ဈေးဖြင့် ထုတ်ရောင်းချမှုများ မဖြစ်စေရန် သေချာ လုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ မျှတပြီး ယှဉ်ပြိုင်မှုရှိသည့် အနေအထားမျိုးဖြစ်စေရန် အရေးကြီးကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်ကလည်း ဥရောပသမဂ္ဂက ဈေးပေါသည့် တရုတ်လျှပ်စစ်ကားများ တင်သွင်းဝယ်ယူမှုမှ ပြည်တွင်း ကားဈေးကွက်ကို ကာကွယ်ရန် စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုနှင့် စေ့စပ်သေချာမှုရှိသော အစီအစဉ်တစ်ခုကို စတင်ခဲ့သည်။

"အခုဆိုရင်ရင် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကားဈေးကွက်တွေမှာ ဈေးပေါတဲ့ တရုတ်လျှပ်စစ်ကားတွေ အစုလိုက်၊ အပြုံလိုက် ဝင်ရောက်နေပါတယ်" ဟု ဥရောပသမဂ္ဂက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

တရုတ်လျှပ်စစ်ကားကို တွေ့ရစဉ်

တရုတ်အစိုးရ၏ ကြီးမားသည့် ထောက်ပံ့မှုများဖြင့် တရုတ်လျှပ်စစ်ကားများ၏ ဈေးနှုန်းများ အဆမတန် လျှော့ချထားမှုသည် မိမိတို့ ဈေးကွက်ကို ပျက်စေနိုင်ကြောင်း ဥရောပသမဂ္ဂကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ အာဆူလာ ဗွန်ဒါလီယန် (Ursula von der Leyen) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဥရောသမဂ္ဂ၏ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို ဥရောပနိုင်ငံအချို့က ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။ 

"တကယ်လို့ အစိုးရရဲ့ ထောက်ပံ့မှုတွေဟာ ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့ (WTO)ရဲ့ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေနဲ့ ကိုက်ညီ မှုမရှိဘူးဆိုရင် ဥရောပအနေနဲ့ ပြန်လည် တိုက်ထုတ်နိုင်စွမ်း ရှိရပါမယ်" ဟု ပြင်သစ်ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး ဘရူနို လီ မိုင်ရီ (Bruno Le Maire) က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ကားလောက၏ ကျွမ်းကျင်သူများကလည်း တရုတ်လျှပ်စစ်ကားများ အစုလိုက်အပြုံလိုက် ဝင်ရောက်မှုသည် ဥရောပ ကားထုတ်လုပ်သည့် ကုမ္ပဏီများအပေါ် ကြီးမာသော ခြိမ်းခြောက်မှုများ ဖြစ်နေသဖြင့် တရုတ်လျှပ်စစ် ကားများကို ပိတ်ပင်ရန် ကြိုးပမ်းမှုများကို ကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။ 

Source: Financial Post

CNI International News

မော်စကို ၊ မတ်လ ၂၁

ရုရှားနိုင်ငံအတွင်းရှိ နိုင်ငံရေးအင်အားစုများ အားလုံးအနေဖြင့်  နိုင်ငံအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သည့် သဘော တူညီချက်များကို ရှာဖွေရာတွင် စည်းလုံးညီညွတ်စွာရှိသင့်ကြောင်း ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင် (Vladimir Putin) က အောက်လွှတ်တော် အဖွဲ့ခွဲများမှ ခေါင်းဆောင်များနှင့် ပြုလုပ်သည့် အစည်းအဝေးတွင် ပြောကြားခဲ့ သည်ဟု တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

"ရွေးကောက်ပွဲကာလအတွင်း ရုရှားပြည်သူတွေဟာ သူတို့ရဲ့ တာဝန်ကို အပြည့်အဝ ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီးပါပြီ။ အခုက ကျနော်တို့ အလှည့်ပါ။ အာဏာပိုင်တွေအနေနဲ့ ပြည်သူတွေရဲ့ရှေ့မှောက်မှာ မိမိတို့ တာဝန်တွေကို အပြည့်အဝ ထမ်းဆောင်ရပါမယ်" ဟု ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ထို့ပြင် နိုင်ငံ၏ အကျိုးစီးပွားများအတွက်လည်း မိမိတို့ ညီညွတ်ရမည်ဟု ရုရှားသမ္မတက ထောက်ပြ ပြောဆိုခဲ့ သည်။

 ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

"အခုအချိန်အထိ ပြည်ပဖိအားတွေအောက်က ခက်ခဲတဲ့ အခြေအနေတွေမှာ ကျနော်တို့ ညီညွတ်စွာ ရပ်တည်နိုင်ခဲ့ ပါတယ်" ဟု ပူတင်က ပြောကြားခဲ့ပြီး နိုင်ငံရေးအင်အားစုများမှ ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် အာဏာပိုင်များအနေဖြင့် ထိရောက်စွာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်လိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်ရကြောင်း ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

"အဲဒီနောက်မှာတော့ ကျနော်တို့ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အဓိက အလုပ်တာဝန်တွေနဲ့ အဓိက ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ရည်မှန်းချက်တွေ အားလုံးဟာ အောင်မြင်ပြီးမြောက်လိမ့်မယ်ဆိုတာ သံသယဖြစ်စရာ မရှိပါဘူး" ဟု ပူတင်က နိဂုံချုပ်အဖြစ် ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ မတ်လ ၂၁

အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump)က ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ရှုံးနိမ့်ခဲ့သည့် ရလဒ်များ ကို ပြောင်းပြန်လှန်ရန် ကြိုးပမ်းမှုအတွက် ပြစ်မှုဆိုင်ရာ ကင်းလွတ်ခွင့် တောင်းခံသည့် အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှု တစ်ခုအဖြစ် သမ္မတဟောင်းများကို ပြစ်မှုဆိုင်ရာ ကင်းလွတ်ခွင့် အလုံးစုံ ပြဋ္ဌာန်းပေးရန် တရားရုံးချုပ်အား မတ်လ ၁၉ ရက်က တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုအမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဧပြီ ၂၅ ရက်တွင် တရားသူကြီးများ ရှေ့မှောက်တွင် အချေအတင် ဆွေးနွေးရမည်ဖြစ် သည်။ 

ဝတ်လုံတော်ရ အထူးရှေ့နေတစ်ဦးဖြစ်သည့် ဂျက်ခ် စမစ် (Jack Smith) က ထရမ့်သည် သမ္မတတစ်ဦးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေချိန်အတွင်း ၎င်း၏ လုပ်ရပ်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး ထရမ့်ကို ပြစ်မှုဆိုင်ရာ အမှုဖွင့်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

စမစ်ကို အမေရိကန်အစိုးရရှေ့နေချုပ် မာရစ် ဂါလန်း (Merrick Garland) က ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလတွင် ခန့်အပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ 

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လက စမစ်သည် ထရမ့်ကို ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ ချိုးဖောက်မှုများနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဖက်ဒရယ် ပြစ်မှုဆိုင်ရာ စွဲချက် ၄ ခုတင်ခဲ့ပြီး ယခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် သမ္မတဆိုင်ရာ ပြစ်ဒဏ်ကင်းလွတ်ခွင့်ကို ဆန့်ကျင် သည့်  လျှောက်လဲချက်ကို တင်ခဲ့သည်။

 အမေရိကန်အစိုးရရှေ့နေချုပ် မာရစ် ဂါလန်းကို တွေ့ရစဉ်

ထရမ့်က ထိုအမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ကင်းလွတ်ခွင့်ရရှိရန် လျှောက်လဲခဲ့သော်လည်း အောက်တရားရုံးက ပယ်ချခဲ့ သည်။ ထို့နောက် ထရမ့်က အောက်တရားရုံး၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ထပ်မံ အယူခံဝင်ခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် ယခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် သမ္မတနေရာကို ပြန်လည်ရရှိရန် ကြိုးပမ်းနေချိန်တွင် မဲဆွယ်စည်းရုံးပွဲ များ၌ ပြစ်မှုဆိုင်ရာ ကင်းလွတ်ခွင့်နှင့်ပတ်သက်သည့် မှတ်ချက်များကို ပြောကြားခဲ့ပြီး ထရမ့်၏ ရှေ့နေများက လည်း အလားတူ မှတ်ချက်များကို ထပ်တလဲလဲ ပြောကြားခဲ့သည်။

"သမ္မတဟာ လုပ်ငန်းတာဝန် ထမ်းဆောင်နိုင်ခြင်းမရှိတော့ပါဘူး။ သမ္မတတစ်ဦးဟာ သူတာဝန် ထမ်းဆောင်ချိန် အတွင်း ပြစ်မှုဆိုင်ရာ စွဲချက်နဲ့ ရင်ဆိုင်နေရမယ်ဆိုရင် သမ္မတရုံးက ထွက်ခွာသွားတဲ့အချိန်မှာ သမ္မတဖြစ်မှုဆိုတဲ့ စကားလုံးကလည်း တရားမဝင်နိုင်ပါဘူး" ဟု ထရမ့်၏ လျှောက်လဲချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ပြစ်မှုဆိုင်ရာ တရားစီရင်မှုနှင့် ရင်ဆိုင်ရမည့် ပထမဆုံး သမ္မတဟောင်းတစ်ဦးဖြစ်သည့် ထရမ့်သည် ရီပတ်ဘလစ် ကန် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း တစ်ဦးဖြစ်ပြီး နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်တွင် ကျင်းပမည့် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ၌  ဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) နှင့် ယှဉ်ပြိုင်ရမည်ဖြစ်သည်။ 

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲက ဘိုင်ဒန်သည် ထရမ့်ကို အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ