CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂

လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကို မစွန့်လွှတ်လိုသည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များသည် နယ်မြေအလိုက် အာဏာရရှိရေးကို လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရိ ၂၁ ရက်က ဗထူးဗိုလ်လောင်းသင်တန်း အမှတ်စဉ်(၁၂၈) သူရတပ်ခွဲ သင်တန်းဆင်း ဂုဏ်ပြုစစ်ရေးပြ အခမ်းအနား တက်ရောက်စဉ် ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

လက်ရှိ အချိန်တွင် လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကို မစွန့်လွှတ်လိုသည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအချို့ သည် NUG၊ CRPH၊ PDF များနှင့် ပူးပေါင်းပြီး ပြည်သူများကို အကြောက်တရား လွှမ်းမိုးလာစေရေးနှင့် ၎င်းတို့ ထိန်းချုပ်နယ်မြေများချဲ့ထွင်နိုင်ရေးအတွက် နိုင်ငံရေးကိစ္စကို အကြောင်းပြပြီး အကြမ်းဖက် လက်နက်ကိုင် နည်းလမ်းကို တရားလက်လွတ်ဥပဒေမဲ့ လုပ်ဆောင်လျက်ရှိနေကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်း‌အောင်လှိုင်က “ အကြမ်းဖက် လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ် ကျင့်သုံးနေသည့် အကြမ်းဖက် သောင်းကျန်းသူများသည် ထာဝရငြိမ်းချမ်း‌ရေးရရှိပြီး ပြည်ထောင်စုနှင့်အတူ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ လမ်းကြောင်း ပေါ်တွင် ပါဝင်လျှောက်လှမ်းရေးထက် နယ်မြေအလိုက် အာဏာရရှိရေးကို လုပ်ဆောင်နေကြခြင်းဖြစ်သည်” ဟု ပြောသည်။

တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)သည် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးအတွင်း ရှမ်းပြည်နယ်မြောက် ပိုင်းရှိ နမ့်ခမ်း၊ နမ့်ဆန်၊ မန်တုံ၊ မိုင်းငေါ့၊ မိုင်းလုံ၊ ကျောက်မဲ၊ နောင်ချို၊ သီပေါ၊ ကွတ်ခိုင်၊ နမ္မတူနှင့် မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီးအတွင်းက မိုးကုတ်၊မိုးမိတ်၊ မဘိမ်းတို့ကို ထိန်းချုပ်ထားသည်။

မြန်မာအမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ်တပ်မတော်(MNDAA)သည် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးအတွင်း လားရှိုး၊ သိန္နီ၊ ဖောင်းဆိုင်၊ ကုန်းကြမ်း၊ လောက်ကိုင်၊ ချင်းရွှေဟော်၊ မုံးကိုး အပါအဝင် အရှေ့မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်(ရမခ) တို့ကို ထိန်းချုပ်ထားသည်။

ထို့နောက် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)သည် ကချင်ပြည်နယ်မှ ဆွမ်ပရာဘွမ်၊ အင်ဂျန်းယန်၊ ဆဒုံး၊ ချီဖွေ၊ ဆော့လော်၊ ဖီမော်၊ ပန်ဝါ၊ ဒေါ့ဖုန်းယန်၊ ဆင်ဘို၊ မြို့လှ၊ မံစီ၊ ကန်ပိုက်တည်၊ မိုးမောက်မြို့များနှင့် နယ်စပ်ကုန်သွယ် ရေးမြို့ လွယ်ဂျယ်မြို့တို့ကို ထိန်းချုပ်ထားသည်။

အလားတူ အာရက္ခတပ်တော်(AA)ကလည်း ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက ဘူးသီးတောင်၊ မောင်းတော၊ ရသေ့တောင်၊ ကျောက်တော်၊ ပုဏ္ဏကျွန်း၊ မင်းပြား၊ မြေပုံ၊ အမ်း၊ ပေါက်တော၊ တောင်ကုတ်၊ မာန်အောင်၊ သံတွဲ၊ ဂွ၊ မြောက်ဦးနှင့် ချင်းပြည်နယ်အတွင်းက ပလက်ဝမြို့တို့ကို ထိန်းချုပ်ထားသည်။

ထို့ပြင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းက ရွှေပြည်အေး၊ ဖောင်းပြင်၊ ပင်လည်ဘူး၊ ခမ်းပတ် မြို့များသည်လည်း KIA-PDF တို့က ထိန်းချုပ်ထားသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝန်းတွင် လက်နက်ကိုင်အင်အားစုများနှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်ကြား တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန်ဖြစ်ပွားနေသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲများအတွင်း မြန်မာ့တပ်မတော်သည် မြို့နယ်ပေါင်း ၉၀ ကျော်နှင့် စစ်စခန်းပေါင်း ရာချီ လက်လွတ် ထားရသလို အရှေ့မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်(ရမခ)နှင့် အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်(နပခ)တို့ကိုလည်း လွတ်လက်ထားရသည်။

လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ၏ ဥပဒေမဲ့ အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်များ၊ နယ်မြေချဲ့ထွင်ရေး တိုက်ပွဲဖော်ဆောင်လာမှုများကို တပ်မတော်အနေဖြင့် တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးကို လိုလားသည့် ဒေသခံပြည်သူများနှင့်ပူးပေါင်းပြီး တရားသောစစ် ကို ဆက်လက် ဆင်နွှဲသွားမည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁

ကချင်ပြည်နယ်၊ မိုးကောင်းမြို့နယ်၊ ပင်းကြိုင်ရွာကို ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)က ဝင်ရောက်လာပြီး တစ်အိမ်တက်ဆင်းလုပ်ကာ ဒေသခံ ၅၆ ဦးကို စစ်သားစုဆောင်းရေးအဖြစ် ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

KIA တပ်ဖွဲ့သည် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀ ရက်နေ့က ပင်းကြိုင်ရွာအတွင်း ဝင်ရောက်လာပြီး တစ်အိမ်တက်ဆင်းလုပ်ကာ စစ်သားစုဆောင်းရေး လုပ်နေသည်။

KIA က ဖမ်းဆီးသွားသော ပင်းကြိုင်ရွာက ဒေသခံ ၅၆ ဦးတွင် အမျိုးသမီး ၄ ဦးနှင့် အမျိုးသား ၅၁ ဦးပါဝင်ကြောင်း၊ အမျိုးသားများသည် အသက် ၂၁ နှစ်မှ ၄၅ နှစ်အတွင်း ဖြစ်ကြောင်း ဖမ်းဆီးခံရသော စာရင်းများအရ သိရသည်။

KIA ဖမ်းသွားတဲ့ လူစာရင်းကို တွေ့ရစဉ်

အဆိုပါ ဖမ်းဆီးခံရသူများသည် ရှမ်းတိုင်းရင်းသူ/သား အများဆုံးဖြစ်ကာ ကချင်တိုင်းရင်းသူ ၁ ဦးသာ ပါဝင်သည်။

ထို့နောက် အင်းတော်ကြီးဒေသ လက်ပံတန်းကျေးရွာမှ ဒေသခံအားလုံး(တစ်ရွာလုံး)ကိုလည်း ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀ ရက်က စစ်သားစုဆောင်းရေးအတွက် KIA က ဖမ်းဆီးသွားသလို မိုးညှင်းမြို့နယ်၊ အင်းဖို/အင်းမရွာအနီးမှာလည်း အမျိုးသမီး ၂၀ ဦးကို ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁ ရက်က KIA မှ ဖမ်းဆီးသွားကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

KIA ဖမ်းသွားတဲ့ လူစာရင်းကို တွေ့ရစဉ်

အလားတူ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ဗန်းမောက်မြို့နယ်၊ ပင်းခါးနှင့် ကြောင်လည် ကျေးရွာမှ ဒေသခံ ၇၀၀ နီးပါးကို လည်း KIA-PDF များက ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၉ ရက်နှင့် ၃၀ ရက်တွင် ဖမ်းဆီးသွားခဲ့ရာ ယနေ့အချိန်ထိ ပြန်မ လွတ်လာသေးကြောင်း သိရသည်။

KIA- PDF သည် ဗန်းမောက်မြို့နှင့် ဗန်းမော်မြို့ သိမ်းပိုက်ရေး ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်နေပြီး ထိခိုက်သေဆုံးမှုများ သည့်အတွက် စစ်အင်အား ဖြည့်တင်းရန်အတွက် စစ်သားများစုဆောင်းလျက်ရှိနေကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၅  ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁

နစကဘက်မှ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ အားလုံးကို ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအား  ကိုင်ဆွဲပြီး ဆွေးနွေးနေသရွေ့ ပြေလည်စရာမရှိကြောင်း ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(SNLD)မှ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဦးစိုင်းလိတ်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒကို ဘေးဖယ်ကာ တိုင်းပြည်တည်ငြိမ်ရေးအတွက် ဆွေးနွေးပြီးသည့်နောက် ဖွဲ့စည်းပုံအသစ် ရေးဆွဲရေးအတွက် လမ်းဖွင့်ထားမည့် အနေအထားဆိုပါက တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အများစုအနေဖြင့် လက်ခံစဉ်းစားကြလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်(SNLD)မှ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး ဦးစိုင်းလိတ်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။ 

ဦးစိုင်းလိတ်က “ဒါပေမယ့် အခြားတစ်ဖက်မှာ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် ဘယ်သူနဲ့ပဲဆွေးနွေး ဆွေးနွေးပေါ့ အဓိက,ကတော့ သူ့အနေနဲ့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အခံကနေ ဆွေးနွေးမယ်ဆိုရင် ဘယ်အဖွဲ့အစည်းနဲ့ပဲ ဆွေးနွေးတာဖြစ်စေ ပြေလည်စရာအကြောင်းမရှိဘူး။ အဲဒီတော့ ၂၀၀၈ ကို ခဏထားပြီးတော့မှ တိုင်းပြည် တည်ငြိမ် အေးချမ်းရေးအတွက်ကို ရည်ရွယ်ပြီးတော့မှ dialogue ဖြစ်အောင် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲ ပေါ်ပေါက် အောင် ကြိုးပမ်းမယ်။ ပြီးတော့မှ အခြေခံဥပဒေသစ် ရေးဆွဲ‌ဖို့အတွက် ဝိုင်းဝန်းပြီး ပြန်စဉ်းစားကြမယ်ဆိုတဲ့ ရပ်တည်ချက်မျိုးနဲ့ ဆွေးနွေးမှသာလျှင် နှစ်ဦးနှစ်ဖက် ဆက်လက်ပြီး ရှေ့ဆက်သွားနိုင်မယ်လို့ မြင်တယ်။ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေ အကုန်လုံးက ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒကို လက်မခံဘူးလေ။ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တိုင်းက ၂၀၀၈ ကို ပြင်ပြီးတော့မှ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ တည်ထောင်ရေး လမ်းကြောင်းကို သွားချင်ကြတာကို။ အဲဒါကြောင့် စကစအနေနဲ့ ၂၀၀၈ အခံပေါ်ကနေ မစဉ်းစားဘဲနဲ့ ၂၀၀၈ ကို ခဏဘေးဖယ်၊ တိုင်းပြည် တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးအတွက် ဆွေးနွေးမယ်၊ ပြီးရင် ဖွဲ့စည်းပုံအသစ် ရေးဆွဲဖို့အတွက် လမ်းဖွင့်ထား မယ်ဆိုတဲ့ အနေအထားဆိုရင် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေ အကုန်လုံး မဟုတ်တောင်မှ အတော်များများက ဒီအပေါ်မှာ လက်ခံပြီး စဉ်းစားကြလိမ့်မယ်လို့ ဆိုလိုတာပါ” ဟု ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိတွင် နစကအနေဖြင့် ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့(MNDAA)နှင့် ဆွေးနွေးပြီးနောက် ယာယီအပစ်ရပ်ထားသော်လည်း ပလောင်တပ်ဖွဲ့(TNLA)နှင့် ပထမအကြိမ်ဆွေးနွေးမှုမှာ အဆင်မပြေခဲ့ကြောင်း၊ ထိုဆွေးနွေးမှုများတွင် အပေါ်စီးမှ ဆွေးနွေးခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုမှုများရှိသည်။

ထိုသို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများတွင် နစကဖက်မှ အပေါ်စီးကနေ ဆွေးနွေးမည်ဆိုပါက အောင်မြင်ရန် မလွယ် ကြောင်း ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်မှာ ပါဝင်လုပ်ဆောင်နေသူ ဦးခွန်းဆိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးခွန်းဆိုင်က “အခုလောလောဆယ် မတွေ့ဆုံ၊ မဆွေးနွေးရင် မရဘူးဆိုတာ မလွယ်ဘူးဆိုတာ နေပြည်တော် ကလည်း သိပါလိမ့်မယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ သူတို့ ဘယ်ပုံဘယ်နည်းနဲ့လုပ်မလဲ။ တကယ်လို့ အခု MNDAA နဲ့ လုပ်တဲ့ ပုံစံ၊ TNLA နဲ့ လုပ်တဲ့ပုံစံက သတင်းထွက်လာတဲ့အတိုင်း ဖြစ်မယ်ဆိုရင် ဆွေးနွေးတဲ့ပုံစံဟာ အပေါ်စီးကနေ ဆွေးနွေးတာ ဖြစ်မယ်။ အပေါ်စီးကနေ ဆွေးနွေးတယ်ဆိုရင် အောင်မြင်ဖို့မလွယ်ဘူး။ ဒါကြောင့် နေပြည်တော်ကို စည်းကမ်း သတ်မှတ်မှု မရှိဘဲနဲ့ ဆွေးနွေးဖို့ တိုက်တွန်းချင်တယ်။ ဦးသိန်းစိန်တုန်းနဲ့ ဆွေးနွေး တုန်းကဆိုရင် စည်းကမ်းသတ်မှတ်ချက် ၁ ခုပဲရှိတယ်။ ခွဲမထွက်ရေးတစ်ခုပဲ ကျန်တာတွေအကုန်လုံး ဆွေးနွေးနိုင်တယ်ပေါ့။ အဲဒီတော့ လွတ်လွတ်လပ်လပ် ပြောနိုင်တယ်။ အခုဦးမင်းအောင်လှိုင်လည်း သူ့ရဲ့ အကိုကြီးဖြစ်တဲ့ ဦးသိန်းစိန်လိုပဲ လုပ်နိုင်လိမ့်မယ်လို့ တိုက်တွန်းချင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

အစိုးရ၊ တပ်မတော်၊ လက်နက်ကိုင် ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ဆွေးနွေးသည့်အခါ နစကဘက်မှ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ကို ဆုပ်ကိုင်ထားသဖြင့် နယ်မြေတောင်းဆိုမှု၊ အချုပ်အခြာအာဏာ ထိခိုက်စေမည့် ကိစ္စရပ်များအပေါ် မလိုက် လျောနိုင်သည့်အတွက် အပေါ်စီးမှ ဆက်ဆံဆွေးနွေးသည့် အနေအထားဖြစ်ကြောင်းလည်း ထောက်ပြမှုများရှိ သည်။

နစကအနေဖြင့် ဖြစ်ပွားနေသည့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ ချုပ်ငြိမ်းရေး NCA ပါ သဘောတူညီချက်များအတိုင်း ဦးတည်အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ဆက်လက်၍လည်း လွတ်လပ်စွာ ဆွေးနွေးပြောဆိုကြရန် ကမ်းလှမ်းထား ကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က (၇၇)နှစ်မြောက် ချင်းအမျိုးသားနေ့အတွက် သဝဏ်လွှာပေးပို့ရာတွင် ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁    

ပုဂ္ဂလိကလုံခြုံရေး ဝန်ဆောင်မှုဆိုင်ရာဥပ‌ဒေအား နစက-က ပြဋ္ဌာန်းလိုက်ပြီးနောက် ပုဂ္ဂလိကလုံခြုံရေးကုမ္ပဏီ များ၏ လက်နက်ကိုင်ဆောင်ခွင့်သည် ဘယ်ကိုဦးတည်နေလဲဟု ပြည်သူလူထုကြား မေးခွန်းထွက်လာခဲ့ကြသည်။ 

ပုဂ္ဂလိကလုံခြုံရေးဝန်ဆောင်မှုဆိုင်ရာဥပဒေအား ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၁၉ အရ ပြဋ္ဌာန်းလိုက် ကြောင်း နစက-က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ ဥပဒေအရ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားကြသည့် တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ ထိုင်း၊ စင်္ကာပူ အပါအဝင် ပြည်ပနိုင်ငံများသည် လုံခြုံရေးကုမ္ပဏီများ ထူထောင်၍ ၎င်းတို့၏ စီမံကိန်းများနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ၊ ဝန်ထမ်း များ၊ ကုမ္ပဏီများကို ကာကွယ်ရေး ကြိုးပမ်းလာနိုင်သည်ဟု ထောက်ပြကြသည်။

ပုဂ္ဂလိကလုံခြုံရေးကုမ္ပဏီများ ထားရှိခြင်းသည် တရုတ်အနေဖြင့် လုပ်နေကြအရာဖြစ်ပြီး လက်နက်ကိုင်ဆောင်ခွင့် များနှင့်ပတ်သက်၍ တရုတ်က ဂရုတစိုက်ဖြင့် သတိထားခြင်းကြောင့် ပြဿနာများ ကြီးမားလာမည်ဟု မထင် ကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက “ဒါတရုတ်က လုပ်နေကြဗျ၊ ပါကစ္စတန်တို့ ဘာတို့မှာ ကြာလှပြီ ဒါတွေလုပ်နေတာ လေ၊ ကျောက်ဖြူတို့ ဘာတို့မှာ လုံခြုံရေးအဖွဲ့သား ၃၀၀ လောက်တောင် ‌ရောက်နေတယ်လို့ ကြားတာပဲ၊ အဲတော့ ရှိပြီးသားတွေနဲ့ တူပါတယ်၊ တရားဥပဒေက နောက်မှ လာတာနဲ့တူတယ်၊ ဥပမာအားဖြင့် ပါကစ္စတန်မှာ သူတို့ လေယာဥ်ပျံကွင်းတွေ ဆောက်တယ်လေ၊ နိုင်ငံတကာ လေယာဥ်ပျံကွင်းကြီးဆောက်တော့ အဲဒီလက်နက်ကိုင် တွေက အဲဒီပတ်ပတ်လည်မှာပဲ သူတို့ လက်နက်ကိုင်ဆောင်ခွင့် ရှိတယ်ဗျ၊ အပြင်ထွက်တာနဲ့ သူတို့လက်နက် ကိုင်ဆောင်ခွင့် မရှိဘူး၊ လေယာဥ်ပျံကွင်းကနေ အပြင်ကို ထွက်တယ်ဆိုရင် ပါကစ္စတန်တပ်က လိုက်ပြီးတော့ လုံခြုံရေး ယူပေးရတယ်ဗျ၊ အဲလိုတွေ့တာပဲ၊ အဲတော့ ဗမာပြည်မှာတော့ ဘယ်လိုဖြစ်မလဲမသိဘူး၊ ကျမပြောတာ ပါကစ္စတန်မှာပြောတာ၊ တရုတ်က အဲဒီကိစ္စမျိုးတွေဆို တော်တော်ဂရုစိုက်တယ်၊ ကျမ ပါကစ္စတန်တို့ ဘာတို့မှာ တွေ့တာတော့လေ၊ သူသိပ်သတိထားတယ်ဗျ၊ အဲတာကြောင့်မို့လို့ ဘေးက ထင်သလောက်တော့ ပြဿနာကြီး ကြီးလာမယ်မထင်ဘူး၊ ဒါပေမယ့် ရေနက်ဆိပ်ကမ်းကို သွားပြီးနှောင့်ယှက်တာတို့ သို့မဟုတ် အဲကသူတို့ တရုတ် အမှုထမ်း၊ အရာထမ်းတွေရဲ့ လုံခြုံရေးကို ထိခိုက်တာတို့ ဘာတို့ အဲတာအတွက်ပဲ သူတို့ အသုံးပြုမယ်ထင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

 AA တပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိမြန်မာနိုင်ငံ တစ်ဝန်းလုံးတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် လက်နက်ကိုင် အင်အားစုများကြား တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်စွာဖြစ်ပွားနေပြီး နိုင်ငံတကာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများနှင့် စီမံကိန်းများ အပါအဝင် ကုန်သွယ်ရေးများလည်း ရပ်တန့်နီးပါး ဖြစ်ပေါ်နေသည်။

ထို့နောက် မြန်မာနိုင်ငံရှိ တရုတ်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများနှင့် စီမံကိန်းများအား ကာကွယ်ရန် နှစ်နိုင်ငံလုံခြုံရေးကုမ္ပဏီတည်ထောင်ရေး တရုတ်အစိုးရက အဆိုပြု ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး တရုတ်-မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံလုံခြုံရေးကုမ္ပဏီ တည်ထောင် ရေး လုပ်ငန်းကော်မတီကို နစက-က ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။

ထိုကော်မတီဖွဲ့စည်းပြီးနောက် ပုဂ္ဂလိကလုံခြုံရေးဝန်ဆောင်မှုဆိုင်ရာဥပဒေအား နစက-က ပြဋ္ဌာန်းလာခဲ့သည်။

ပုဂ္ဂလိကလုံခြုံရေးဝန်ဆောင်မှုဆိုင်ရာဥပဒေသည် နည်းဥပဒေမထွက်သေးကြောင်း၊ နည်းဥပဒေတွင် ပိုမို အသေးစိတ်ကျရန် လိုအပ်သေးကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်က စီမံကိန်းတစ်ခုကိုတွေ့ရစဉ်

ဦးသိန်းထွန်းဦးက “ပုဂ္ဂလိက လုံခြုံရေးဆိုတာ အထူးသဖြင့် ဘဏ်လိုနေရာမျိုးတွေပေါ့၊ ဘဏ်မှာရှိတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေ အတွက် သူတို့ သက်ဆိုင်ရာ ခွင့်ပြုတဲ့ လက်နက်အမျိုးအစားကို ဒါတွေကိုင်ဆောင်ခွင့်ရမယ်၊ ပြောရရင်တော့ အရင်ကထက်စာရင် လုံခြုံရေးပိုင်းမှာ ပိုပြီးတော့ ထိထိရောက်ရောက် လုပ်နိုင်မယ့် အနေအထားတွေ ရှိမှာပေါ့၊ ဒီ ဥပ‌ဒေမှာဆို ရှင်းရှင်းလင်းလင်းပါပဲ၊ သူ့သက်ဆိုင်ရာ Sector(ကဏ္ဍ)တွေအလိုက် ကာကွယ်ဖို့အတွက် ဟိုဟာဖြစ် တာလေ (အသုံးပြုတာလေ)၊ တကယ်လို့ အဲဒီ Sector(ကဏ္ဍ)မှာရှိတဲ့ လုံခြုံရေးတာဝန် တစ်ဖက်က တုန့်ပြန်လာ လို့ရှိရင် ဥပဒေကြောင်းအရ ပြန်လည်ခုခံကာကွယ်ပိုင်ခွင့် ရှိသည်လို့ ပြောထားတယ်လေ၊ အဲတော့ ထိရောက်မှု ဆိုတဲ့အပိုင်းကို ဘယ်လိုတစ်ဖက်က ပြောကြလဲမသိဘူးပေါ့၊ ဒါပေမယ့် ခုမှ ဥပဒေက ထုတ်တုန်းပဲ ရှိသေးတယ်၊ နောက်တစ်ချက် နည်းဥပ‌ဒေဆိုင်ရာ နည်းနည်းအသေးပိုစိတ်ဖို့ လိုအပ်ဦးမယ်လို့ မြင်တယ်၊ ဘာကြောင့်လဲဆို တော့ တချို့သော အချက်အလက်တွေက ဆိုဒ်က ဘယ်လောက်ထိ ရှိရမယ်တို့၊ ဘယ်လိုအမျိုးအစား လက်နက် ကိုင်ဆောင်ခွင့်တို့၊ ဘာတွေဘယ်လို Follow up လုပ်ရမယ်ဆိုတာ နည်းနည်းလေး ပိုပြီးတော့ အသေးစိတ်ကျတဲ့ နည်းဥပဒေဆိုင်ရာ လိုအပ်ချက်ရှိဦးမယ်လို့ ထင်တယ်” ဟု ပြောသည်။ 

ပုဂ္ဂလိကလုံခြုံရေးဝန်ဆောင်မှုဆိုင်ရာဥပဒေတွင် နိုင်ငံတော်၏ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများနှင့် လုံခြုံရေး ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရသည့်အခါ၌ သက်ဆိုင်ရာ ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲရေးကော်မတီနှင့် နိုင်ငံတော်၏ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများ၏ အစီအမံအတိုင်း စနစ်တကျ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။

လိုင်စင်ရရှိသူသည် နိုင်ငံခြားကုမ္ပဏီဖြစ်ပါက ဝန်ထမ်းခန့်ရာတွင် မြန်မာနိုင်ငံသား ၇၅ ရာခိုင်နှုန်း ခန့်ထားရမည် ဖြစ်ကြောင်းလည်း ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။

ထို့ပြင် လိုင်စင်ရရှိသူက ပုဂ္ဂလိကလုံခြုံရေးဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်ရာတွင် လိုအပ်ချက်အရ လက်နက် ခဲယမ်း ကိုင်ဆောင်ခွင့် လျှောက်ထားလာပါက အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီသို့ တင်ပြ၍ သဘောထားရယူရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀

လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတသည့် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန်အတွက် နိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံး တည်ငြိမ်အေးချမ်း မှုရှိရန် လိုအပ်သည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀ ရက်က ကျရောက်သည့် (၇၇)နှစ်မြောက် ချင်းအမျိုးသားနေ့ အခမ်းအနားသို့ ပေးပို့ သည့် သဝဏ်လွှာတွင် ၎င်းက ပြောကြားထားခြင်း ဖြစ်သည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အနေဖြင့် မဲဆန္ဒရှင်ပြည်သူ များအားလုံး ခြိမ်းခြောက်မှု၊ အကျပ်ကိုင်မှု၊ မတရားတိုက်တွန်းမှု၊ အုပ်စုဖြင့် အနိုင်ကျင့်လွှမ်းမိုးမှုစသည့် မတရားမှု များမှ ကင်းဝေးစေပြီး သိက္ခာရှိသည့် ရွေးကောက်ပွဲ၊ တိကျမှန်ကန်သည့် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စေရန် အလေးထား ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတသည့် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန်အတွက် နိုင်ငံ တစ်ဝန်းလုံး တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုရှိရန် လိုအပ်ပါသည်”ဟု ပြောသည်။

ဒေသအလိုက် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ ချုပ်ငြိမ်းမှသာ လွတ်လပ်၍ တရားမျှတမှု အပြည့်ရှိသည့် ရွေးကောက်ပွဲ များ ကျင်းပနိုင်မည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

MNDAA က ရမခတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်ကို သိမ်းပိုက်ထားစဉ်

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသ ကြီး၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ရှမ်းပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ 
ကရင်ပြည် နယ်၊ ကယားပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်တို့တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့်လက်နက်ကိုင် အင်အားစုများ ကြား တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန်ဖြစ်ပွားနေသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲများအတွင်း မြန်မာ့တပ်မတော်သည် အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်(ရမခ)နှင့် အနောက်ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ်(နပခ) အပါအဝင် စစ်စခန်းပေါင်း ရာချီနှင့် မြို့နယ် ၉၀ ကျော် လက်လွတ်ဆုံးရှုံးထားရသည်။

ထို့နောက် တိုက်ပွဲများကြောင့် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရသူ ၃ သန်းကျော်ရှိနေပြီး နေအိမ် အပါအဝင် အဆောက်အအုံပေါင်း သောင်းနှင့်ချီ မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံထားရသည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာ့တပ်မတော်သည် နိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံး တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှု ရရှိအောင် မည်ကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်မလဲ ဟု စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက မေးခွန်းထုတ်လျက်ရှိသည်။

နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးက “ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ဖို့ နိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံး တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုရှိဖို့ လိုတယ်လို့ ပြော တော့ တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုမရှိမချင်း မလုပ်သေးဘူးလို့ ပြောချင်တာလား။ တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုမရှိလို့ တစ်နိုင်ငံလုံး ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပဘဲနဲ့ ဒေသအလိုက် ခွဲပြီးတော့ဘဲ လုပ်မယ်လို့ ပြောချင်တာလား။ ဒါမှမဟုတ် သူတကယ် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပလိုစိတ် မရှိသေးလို့ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပဖို့အခက်အခဲ ဖြစ်နေရတဲ့ အကြောင်းအရာတွေကို စကားဦးသန်ပြီး ချပြနေတာလား စဥ်းစားစရာတွေဖြစ်လာတယ်”ဟု ပြောသည်။

နိုင်ငံရေးပါတီများနဲ့ နစကဥက္ကဋ္ဌကို တွေ့ရစဉ်

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပသွားမည်ဟု ကြေညာခဲ့သော်လည်း နိုင်ငံတစ်ဝန်း လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ကျယ်ပြန့်လာခြင်းကြောင့် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေ ခံဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၂၅ အရ သာမန်မဟုတ်သော ကာလဟုဆိုကာ အရေးပေါ်ကာလကို ၆ လ သက်တမ်းတိုးခဲ့သည်။

ထို့နောက် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ရွေးကောက်ပွဲ မဖြစ်မနေ ကျင်းပပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ထပ်မံ ကတိပြုလာသည့်တိုင် ကျင်းပမည့် နေ့ရက်အတိအကျကို ထုတ်ပြန်ကြေညာခြင်းမရှိသေးပေ။

နစကနှင့် နီးစပ်သူများကတော့ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေလလောက်တွင် အရေးပေါ်ကာလ သက်တမ်းတိုးမှုကို အဆုံးသတ် ပြီး ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည့် နေ့ရက်ကို ကြေညာနိုင်ကြောင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၏ အောက်တိုဘာ၊ နိုဝင်ဘာ၊ ဒီဇင်ဘာလများတွင် ကျင်းပနိုင်ကြောင်း၊ ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဧပြီလတွင် အာဏာလွှဲပြောင်းမှု လုပ်လာနိုင် ကြောင်း ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀

ပလောင်ပြည်နယ် လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး (PSLF/TNLA) နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်တို့ကြား တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲ ရလဒ်မထွက်ဘဲ ပြီးဆုံးသွားခြင်းက ဘာကြောင့်ဖြစ်နိုင်လဲဆိုသည့်အပေါ် စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များကြား မေးခွန်းထုတ်လျက်ရှိနေသည်။

TNLA မှ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး တားဂျုတ်ဂျား ဦးဆောင်သည့်အဖွဲ့နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်မှ အမှတ်(၁) စစ်ဆင်ရေး အထူးအဖွဲ့မှူး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ကိုကိုဦး ဦးဆောင်သည့်အဖွဲ့တို့ တရုတ်နိုင်ငံ၊ ကူမင်းမြို့မှာ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆၊ ၁၇ ရက်များတွင် ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

အဆိုပါ ဆွေးနွေးပွဲသည် နှစ်ဖက်ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှု ခက်ခဲသည့် အခြေအနေရှိသောကြောင့် သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများအကြား ဆွေးနွေးပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ပြီးပါက နောက်ထပ်တစ်ကြိမ် ပြန်လည်တွေ့ဆုံမည် ဖြစ်ကြောင်း TNLA က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

နှစ်ဖက်စလုံးမှ လိုချင်သော အချက်အလက်များသည် ဝေးကွာနေသောကြောင့် ဆွေးနွေးမှုသည် အောင်မြင်မှု မရနိုင်ကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

TNLA တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “နှစ်ဖက်စလုံးက သူတို့လိုချင်တဲ့ အချက်အလက်တွေက သိပ်ကွာဝေးနေတယ်လေ၊ အဲတာကြောင့်မို့လို့ မဖြစ်နိုင်ဘူး၊ အောင်မြင်မှုမရနိုင်ဘူး သိပ်ပြီးတော့ ဝေးကွာနေတယ်၊ သူတို့ နှစ်ဖက်စလုံးရဲ့ ဆွေးနွေးမှုကလေ၊ တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက် စစ်ကောင်စီကလည်း မလျှော့နိုင်ဘူး ဖြစ်နေတာကိုး၊ အဲတော့ TNLA ကလည်း သူတောင်း ဆိုထားတဲ့ အချက်တွေကို မရရင်လည်း လျှော့မှာမဟုတ်ဘူး၊ အစတည်းက TNLA ကလည်း သူရရှိတဲ့ ဒေသကို ဟိုနင်းပြုဖို့(မဆုတ်နိုင်ဘူး)၊ စစ်ကောင်စီဘက်ကတော့ သူက အချိန်ဆွဲဖို့ပဲ ဖြစ်တာကိုး၊ တော်ရုံနဲ့တော့ အောင်မြင် မှုရဖို့ မလွယ်ဘူးထင်တယ်၊ ကျမကြည့်တာလေ။ MNDAA တုန်းကတော့ သူက သူ့ရဲ့နယ်မြေတွေ အားလုံးက တရုတ်နဲ့ ကပ်နေတာဖြစ်တော့ တရုတ်က တစ်စုံတစ်ရာ သြဇာရှိတာပေါ့ဗျာ၊ လိုက်လျောလိုက်ဆို MNDAA က တစ်စုံတစ်ရာ လိုက်လျောနိုင်တယ်၊ TNLA ကျတော့ သူကတရုတ်နဲ့ တော်တော်ဝေးတယ် တချို့ဒေသတွေက ဒါကြောင့်မို့လို့ သူကလည်း သူ့အခြေခံပေါ်ကနေ ပြောမှာပဲ၊ သိမ်မလွယ်ဘူးထင်တယ် ကြည့်ရတာ” ဟု ပြော သည်။ 

TNLA က (၁) နှစ်ဖက်တပ်များ ရောက်ရှိသည့် နေရာတွင် ရပ်တန့်ထားပြီး အပစ်အခတ်ရပ်စဲရန်၊ (၂) ထိုးစစ်များ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒရုန်းဖြင့် တိုက်ခိုက်ခြင်း၊ လက်နက်ကြီးများ ပစ်ခတ်ခြင်း၊ လေယာဥ်ဗုံးကြဲချခြင်း အစရှိသည့် စစ်ရေး လှုပ်ရှားမှုများ ရပ်တန့်ရန်၊ (၃) နှစ်ဖက်ထိန်းချုပ် နယ်မြေဒေသများတွင် ဒေသခံပြည်သူများ စားဝတ်နေရေးနှင့် ဆေးဝါးများ သယ်ဆောင်ခွင့်ပြုရန်အတွက် ဖြတ်သန်းသွားလာခွင့်ပြုရန် စသည့် အချက် (၃)ချက်ကို တောင်းဆိုခဲ့ သည်။

သို့သော် မြန်မာ့တပ်မတော်ဘက်က လိုက်လျောပေးနိုင်ခြင်းမရှိ၍ သဘောတူညီချက် မရဘဲ ဆွေးနွေးပွဲကို အဆုံး သတ်ခဲ့ကြသည်။

ဆွေးနွေးမှု အောင်မြင်ခြင်း၊ မအောင်မြင်ခြင်းသည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ သြဇာမည်မျှသုံးမည် ဆိုသည့်အပေါ်တွင် မူတည်နေကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးကြီးမြင့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

TNLA က အုပ်ချုပ်ရေးလုပ်နေပြီး ဖမ်းဆီးမှုလုပ်နေစဉ်

၎င်းက “ဒါ ၂ ဖက်အကျိုးအတွက် လုပ်နေတာပဲလေနော်၊ တရုတ်နိုင်ငံက ကြားဝင်စေ့စပ်သူပေါ့၊ TNLA ကလည်းပဲ သူ့လွတ်မြောက်နယ်မြေတွေမှာ အေးအေးချမ်းချမ်း အုပ်ချုပ်ရေးလုပ်ငန်းတွေ လုပ်ချင်တယ်ပေါ့နော်၊ အဲဒါကြောင့်မို့ လို့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ထိုးစစ်တွေကို ရပ်စေချင်တယ်ပေါ့၊ ဒါသူ့လိုလားချက်ပေါ့လေ၊ အစိုးရဖက်ကျတော့လည်းပဲ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ရမယ်လေ။ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်တဲ့ အခါကျတော့ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်က ပြောပြီ လေ၊ သူက အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌရဲ့ အကြံ‌ပေးပေါ့၊ တိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ ညှိနှိုင်းပြီး‌တော့ အဖြေရအောင် မလုပ်နိုင်ဘဲနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်မယ်ဆိုရင် ဒီရွေးကောက်ပွဲကို အသိအမှတ်ပြုဖို့ ခက်ခဲလိမ့်မယ်လို့ ပြောတယ်၊ အဲတော့ အဲဒီပေါ် မှာ မူတည်ပြီးတော့ တိုင်းရင်းသားတွေနဲ့လည်း စစ်ကောင်စီက ပြေလည်ချင်တာပေါ့၊ အဲဒီ ၂ ခုနဲ့ လုပ်ြတာပေါ့၊ အဲတော့ ဒုတိယအကြိမ်မှာလည်း ၂ ဖက်စလုံးက ဒါကိုပဲ ကြိုးစားလိမ့်မယ်၊ အဲဒီပေါ်မှာ ရလဒ် ဘယ်လိုထွက်မလဲ၊ မထွက်မလဲ ဆိုတာကတော့ ပြည်တွင်းက အဖွဲ့ ၂ ဖွဲ့အပေါ်မှာတော့ မူမတည်တော့ဘူး၊ သူတို့ ၂ ယောက်ကတော့ မလျှော့တော့ဘူး၊ အဲတော့ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ သြဇာဘယ်လောက်သုံးသလဲ ဆိုတဲ့အပေါ်မှာပဲ ဒုတိယအကြိမ် အောင်၊ မအောင် ဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ ယူဆပါတယ်” ဟု ပြောသည်။ 

လက်ရှိတွင် TNLA သည် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးအတွင်းမှာ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းရှိ နမ့်ဆန်၊ မန်တုံ၊ ကွတ်ခိုင်၊ သီပေါ၊ မိုင်းငေါ့၊ နမ္မတူ၊ နမ့်ခမ်း၊ မိုင်းလုံ၊ ကျောက်မဲ၊ နောင်ချိုနှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းက မိုးကုတ်၊ မိုးမိတ်၊ မဘိမ်း စသည့် မြို့နယ်များကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ထားသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀

နိုင်ငံတော်ကို ပြိုကွဲပျက်စီးစေမည့် အဖျက်လုပ်ရပ်များစွာရှိနေခြင်းမှာ နိုင်ငံတော်အတွက် အလွန်အန္တရာယ်ကြီး မားလှပါသည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀ ရက်က ကျရောက်သည့် (၇၇)နှစ်ပြည့် ချင်းအမျိုးသားနေ့ အခမ်းအနားသို့ ပေးပို့သော သဝဏ်လွှာတွင် ၎င်းက ပြောကြားထားခြင်း ဖြစ်သည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “ ယ‌နေ့အချိန်တွင် ချင်းပြည်နယ်၏ နေရာဒေသအချို့ အပါအဝင် နိုင်ငံတော်အတွင်း ဆူပူအကြမ်းဖက်မှုများ၊ တရားဥပဒေကို ဖောက်ဖျက် ကျူးလွန်မှုများနှင့် နိုင်ငံတော်ကို ပြိုကွဲ ပျက်စီးစေမည့် အဖျက်လုပ်ရပ်များစွာ ရှိနေခြင်းမှာ နိုင်ငံတော်အတွက် အလွန်အန္တရာယ်ကြီးမားလှပါသည်။ ပြည်ထောင်စုဖွား တိုင်းရင်းသား ညီအစ်ကို မောင်နှမများအကြား နှစ်ထောင်ပေါင်းများစွာ ဖြစ်တည်လာခဲ့သည့် သံယောဇဉ်တရားနှင့် ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုတို့ကို ဖြိုခွဲဖျက်ဆီးလျက်ရှိသည့် ပြည်တွင်း၊ပြည်ပ အဖျက်အင်အားစုတို့၏ အချင်းချင်း မုန်းတီးစေရန်အတွက် သွေးခွဲရန်တိုက်ပေးမှုများ၊ ကျည်းမြောင်းသော လူမျိုးရေး အယူဝါဒသွတ်သွင်း နေမှုများကို အထူးသတိပြုကာကွယ်ကြရန်လိုအပ်ပါသည်”ဟု ပြောသည်။

၇၀ နှစ်ပြည့် ချင်းအမျိုးသားနေ့ ကျင်းပခဲ့စဉ်

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသ ကြီး၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ရှမ်းပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည် နယ်၊ ကယားပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်တို့တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့်လက်နက်ကိုင် အင်အားစုများ ကြား တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန်ဖြစ်ပွားနေသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲများကြောင့် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရသူ ၃ သန်းကျော်ရှိနေပြီး နေအိမ် အပါအဝင် အဆောက်အအုံပေါင်း သောင်းနှင့်ချီ မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံထားရသည်။

ယခုကြုံတွေ့နေရသော အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်များမှာ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် မဲမသမာမှုရလဒ် ပယ်ဖျက်ခံရသည့်အပေါ် အမှန်တိုင်း သုံးသပ်ရှုမြင်မှုမရှိဘဲ အာဏာကို အဓမ္မနည်းဖြင့် လိုချင် တပ်မက်သည့် ဆန္ဒကြောင့် သွေးထိုးလှုံ့‌ဆော်မှုများမှ စတင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောသည်။

၇၀ နှစ်ပြည့် ချင်းအမျိုးသားနေ့ ကျင်းပခဲ့စဉ်

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “ နိုင်ငံတော်နှင့် ပြည်သူတို့အပေါ် သဘောထား မမှန်ကန်သည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း အချို့ကလည်း ဖြစ်‌ပေါ်လာသော မတည်ငြိမ်မှုကို အခွင့်ကောင်းယူပြီး တည်ငြိမ်အေးချမ်းနေသော ဒေသများကို အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးခဲ့ကြပါသည်။ ထိုဖြစ်စဉ်များကြောင့် ချင်းပြည်နယ် အပါအဝင် ဒေသအသီးသီး၌ အပြစ်မဲ့ပြည်သူများ၏ အသက်၊ အိုးအိမ်၊ ပစ္စည်းဥစ္စာများသာမက ပြည်သူပိုင် အဆောက်အအုံများစွာ ပျက်စီးဆုံးရှုံးကာ ဆင်းရဲဒုက္ခကြုံတွေ့နေရသည်မှာ အားလုံးအသိပင်ဖြစ်ပါ သည်”ဟု ပြောသည်။

လက်နက်ကိုင်အကြမ်းဖက်မှုများ၏ ဆိုးကျိုးကို လက်တွေ့ခံစားနေရသည်မှာ ဒေသခံတိုင်းရင်းသား ပြည်သူမျာ ပင်ဖြစ်ကြောင်း၊ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများကို မူလအခြေအနေ ပြန်လည်ရောက်ရှိအောင် အကုန်အကျများစွာနှင့် အချိန် ယူ တည်ဆောက်ကြရမည်ဖြစ်ကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉

မြန်မာ့တပ်မတော်မှ ကစထ(၁)မှူး ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီးကိုကိုဦးနှင့် တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNL A)တို့ တရုတ်နိုင်ငံ၊ ကူမင်းမြို့မှာ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ရာမှာ သဘောတူညီမှုမရဘဲ ဆွေးနွေးပွဲပြီးဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

TNLA နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်တို့ တရုတ်နိုင်ငံ၊ ကူမင်းမြို့မှာ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆ ရက်မှ ၁၇ ရက်ထိ နှစ်ရက် ဆွေးနွေးခဲ့ ကြသော်လည်း သဘောတူညီမှု မရဘဲ ဆွေးနွေးပွဲကို အဆုံးသတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

TNLA က “နှစ်ဖက်ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှု ခက်ခဲသည့် အခြေအနေရှိသောကြောင့် သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများ အကြား ဆွေးနွေးပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ပြီးပါက နောက်ထပ်တစ်ကြိမ် ပြန်လည်တွေ့ဆုံနိုင်ရန် တရုတ်အစိုးရ အထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာ တိန့်ရှီကျွင်းက ဦးဆောင်ဆွေးနွေးပြီး တွေ့ဆုံမှုကို အဆုံးသတ်ခဲ့ပါသည်”ဟု ပြော သည်။

ကစထ(၁)မှူး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးကိုကိုဦးကို တွေ့ရစဉ်

TNLA သည် ကူမင်းမြို့ ဆွေးနွေးပွဲမှာ အချက် ၃ ချက်ကို တောင်းဆိုခဲ့သည်။

ထိုအချက်များမှာ (၁) နှစ်ဖက်တပ် ရောက်ရှိသည့်နေရာတွင် ရပ်တန့်ထားပြီး အပစ်အခတ်ရပ်စဲရန်၊ (၂) နှစ်ဖက် စလုံး ထိုးစစ်များပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒရုန်းဖြင့်တိုက်ခိုက်ခြင်း၊ လက်နက်ကြီးများ ပစ်ခတ်ခြင်း၊ လေယာဉ် ဗုံးကြဲချခြင်း အစရှိသည့် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများအားလုံး ရပ်တန့်ရန်၊ (၃) နှစ်ဖက်ထိန်းချုပ်နယ်မြေဒေသများတွင် ဒေသခံပြည်သူ များ စားဝတ်နေရေးနှင့် ဆေးဝါးများ သယ်ဆောင်နိုင်ရန်အတွက် ဖြတ်သန်းသွားလာခွင့်ပြုရန် တို့ဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် TNLA သည် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းရှိ နမ့်ဆန်၊ မန်တုံ၊ မိုင်းငေါ့၊ မိုင်းလုံ၊ နမ္မတူ၊ ကျောက်မဲ၊ နောင်ချို၊ သီပေါ၊ ကွတ်ခိုင်၊ နမ့်ခမ်း နှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းက မိုးကုတ်၊ မိုးမိတ်၊ မဘိမ်းတို့ကို ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး အတွင်းမှာ ထိန်းချုပ်ထားသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉

မြန်မာနိုင်ငံ၊ ကရင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းများမှ ဖမ်းဆီးရမိထားသူများအား ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက် ရာတွင် အခက်အခဲများရှိကြောင်း ကရင်ပြည်နယ်နယ်ခြားစောင့်တပ်(BGF)၏ သတင်းထုတ်ပြန်ရေး တာဝန်ခံ ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး နိုင်မောင်ဇော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဖမ်းဆီးရမိထားသည့် လူဦးရေ ထောင်ကျော်ကို ထိန်းသိမ်းထားရခြင်းမှာ တာဝန်ကြီးကြောင်းနှင့် နေရပ်သို့ အမြန်ဆုံး ပြန်ပို့နိုင်မည်ဆိုပါက အခက်အခဲမရှိကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဒုဗိုလ်မှူးကြီးနိုင်‌မောင်ဇော်က “လက်ရှိ အခုပြန်ပို့မယ့် နေရာမှာ ပြန်ပို့ဖို့အတွက် စောင့်ဆိုင်းနေတဲ့ နေရာမှာ မြဝတီမြို့ စည်းကမ်းထိန်းသိမ်းရေးက  လက်ခံရတာကို။ အဲဒီလို လက်ခံတဲ့အခါ ခုနက လူတွေ အရေအတွက် များလာတာနဲ့အမျှ ချက်ပြုတ်ကျွေးမွေးရတာ တစ်နေ့ကို ၃ နပ် ကျွေးတယ်။ နောက်ပြီး ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက် မှုတွေ တချို့တွေ ကျန်းမာရေး မကောင်းဘဲနဲ့ ၉၆ ပါးရောဂါနဲ့ ပါလာတဲ့လူတွေရှိတယ်။ အဲဒီသူတွေကို ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုတွေ ပေးရတယ်။ အစစ အရာရာပေါ့။ တွေးကြည့်ပေါ့ ကျနော်တို့ လူ ၁၀၀၀ ကျော်ကို နေရာတစ်ခု တည်းမှာ ထားထား ရတယ်ဆိုတာက တော်တော်လေးကို ဝန်ကြီးတယ်လေ။ အခက်အခဲတွေတော့ အများကြီးရှိ တာပေါ့။ လက်ရှိကတော့ ကျနော်တို့ အမြန်ဆုံး ပြန်ပို့နိုင်ရင်တော့လည်း တစ်သုတ်ပြီးတစ်သုတ် အချိန်မကြာဘဲ ပြန်ပို့နိုင်ရင်တော့ ကျနော်တို့အတွက် အခက်အခဲ သိပ်မရှိဘူးပေါ့။ ကျနော်တို့ကတော့ နှိမ်နင်းရေးက လုပ်သွား မှာပဲ။ တစ်ဖက်က ပြန်လည်လက်ခံတဲ့အပေါ်မှာ မူတည်တယ်။ ပြန်လည်လက်ခံတာ စောစောများများ လက်ခံနိုင် ရင် စောစောပြီးသွားမယ်။ ဒီအပေါ်မှာမှ အခက်အခဲတွေက အိမ်နီးချင်းထိုင်းနိုင်ငံနဲ့ ဆက်စပ်မှုမရှိတဲ့ သံရုံးတွေက နိုင်ငံသားတွေဆိုရင်တော့ ပြန်ပို့ဖို့က နည်းနည်း အခက်အခဲရှိတယ်ပေါ့” ဟု ပြောသည်။

တရုတ်ဒုဝန်ကြီး မြဝတီကို ရောက်လာပြီး ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းလူတွေကို တွေ့ဆုံစဉ်

ထိုသို့ ပြန်ပို့ရန် အခက်အခဲရှိသည့် နိုင်ငံသားများကိုမူ မြန်မာဘက်အခြမ်းမှ တာဝန်ရှိသူတို့၏ အစီအစဉ်ဖြင့် ပြန်လည်ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် ဖမ်းဆီးရမိထားသူ ၂၀၀၀ ကျော်ရှိပြီး တစ်ဦးချင်းစီကို စစ်ဆေးမေးမြန်းမှုများ ပြုလုပ်ရာတွင် ထိုင်း ဗီဇာဖြင့် ဝင်ရောက်လာကြသူများ ဖြစ်ကြကြောင်း၊ ထိုထဲတွင် တရုတ်နိုင်ငံသား အများဆုံးဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ထိုင်းအာဏာပိုင်များမှ ကျားဖြန့်များအား နှိမ်နှင်းရန် မြဝတီမြို့ အပါအဝင် ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် နေရာ ၅ ခုကို ဖေဖော်ဝါရီ ၅ ရက်နေ့မှ စတင်ကာ လျှပ်စစ်မီး၊ အင်တာနက်နှင့် လောင်စာဆီများ ဖြတ်တောက်ထားသည်။

ထို့‌နောက်၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ ရက်နေ့မှ စတင်ကာ မိုဘိုင်းဖုန်း၊ အင်ဗက်တာ၊ ဆိုလာပြား စသည့် လျှပ်စစ်ပစ္စည်းများ အပါအဝင် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ထုတ်ကုန် ၁၂ မျိုးကိုလည်း မြန်မာပြည်ထဲ တင်ပို့ခွင့်ကို ပိတ်ပင်ထား သည်။

ထိုကိစ္စကြောင့် ဒေသခံပြည်သူများ အခက်အခဲဖြစ်နေရသည့်အတွက် တာဝန်ရှိ အကြီးအကဲများအနေဖြင့် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်နေကြောင်း ကရင်ပြည်နယ်နယ်ခြားစောင့်တပ်(BGF)၏ သတင်းထုတ်ပြန်ရေး တာဝန်ခံ ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး နိုင်မောင်ဇော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုင်း-မြန်မာ-တရုတ် သုံးနိုင်ငံ ဆွေးနွေးနေစဉ်

၎င်းက “အဓိကကတော့ ကျနော်တို့အတွက် မဟုတ်ပါဘူး။ ကျနော်တို့ မြင်နေရတယ် မြေပြင်မှာ ကျနော်တို့ ဒေသမှာ ကျနော်တို့ရှိတဲ့အတွက် ကျနော်တို့ဒေသက ပြည်သူ ကျနော်တို့ချစ်တယ်။ ကျနော်တို့ဒေသက ပြည်သူ တွေ ဒီလိုအခက်အခဲဖြစ်နေရတာ နေ့တိုင်းမြင်နေရတာ အရမ်းဝမ်းနည်းတယ်။ ကျားဖြန့် အရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကျနော်တို့ အရှိန်အဟုန်နဲ့လုပ်နေပြီ။ အလုပ်လုပ်ပြနေပြီ။ ပါးစပ်နဲ့ပြောတာ မဟုတ်ဘူး။ လက်တွေ့ အကောင် အထည်ဖော်နေပြီ။ ဒါကိုလည်း အကုန်လုံးသိတာပဲ။ ကျနော်တို့ သေသေချာချာ လုပ်နေတယ်။ ၃ နိုင်ငံတောင်မှ ကျနော်တို့နိုင်ငံထဲမှာ လက်ရှိ မြဝတီမြေပေါ်မှာ နယ်စပ်ပေါ်မှာ ကျနော်ကြုံဖူးတာဆို ဒါပထမဦးဆုံးပဲ။ ထိုင်းနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ ဆွေးနွေးတာကတော့ ခဏခဏ တွေ့ဖူးပါတယ်။ အခုလို ထိပ်ပိုင်း ခေါင်းဆောင်တချို့တွေ ဒီလို လာဆွေးနွေးတာ ပထမဆုံးပဲ။ ဒါက ကျ‌နော်တို့ရဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအပေါ်မှာ အကြီးအကဲတွေက အသိအမှတ် ပြုတယ်လို့မှတ်ယူပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ဖမ်းဆီးရမိသူများထဲမှာ လူဦးရေ ၁၀၀၀ ‌ကျော်အား နေရပ်ပြန်ပို့ရေးကို လုပ်ဆောင်နေကြောင်း သိရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၇ ရက်နေ့က မြန်မာ-ထိုင်း-တရုတ် ၃ နိုင်ငံမှ အဆင့်မြင့် ကိုယ်စားလှယ်များသည် မြန်မာနိုင်ငံ၊ ကရင်ပြည်နယ်၊မြဝတီမြို့၊ ရွှေကုက္ကိုလ်မြို့နှင့် KK Park နယ်မြေများသို့ သွားရောက်၍ ကျားဖြန့် ဂိုဏ်းများမှလူကုန်ကူးခံထားရသူများကို တွေ့ဆုံခဲ့ကြသည်။

ထို့ပြင် မြန်မာ-ထိုင်းနယ်စပ်ရှိ ရွှေကုက္ကိုလ်နှင့်မြဝတီမြို့များမှ ကျားဖြန့်ဂိုဏ်းများကို နှိမ်နင်းရန် အပါအဝင် လူကုန်ကူး ခံထားရသူများ ကယ်ထုတ်နိုင်ရေးကိုလည်း အစည်းအဝေးပြုလုပ်ခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။