CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၈

အပစ်ရပ် ၇ ဖွဲ့၏ မျက်နှာစုံညီ အစည်းအဝေးမှ ချမှတ်သော နိုင်ငံရေးလုပ်ငန်းစဉ် အစီအစဉ်များ အကောင်အထည် ဖော်ရန်အတွက် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးယွက်စစ် ဦးဆောင်သည့် 7 EAO Alliance ၏ ဦးဆောင် အဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းလိုက် ကြောင်း မတ်လ ၁၈ ရက်နေ့တွင် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ်(NCA) လက်မှတ်ထိုးထားသည့် လက်နက်ကိုင် ၁၀ ဖွဲ့ အနက် ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ(RCSS)၊ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ(NMSP)၊ ပအိုဝ်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်(PNLO)၊ ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ(ALP)၊ လားဟူဒီမိုကရက်တစ် အစည်းအရုံး (LDU)၊ ဒီမိုကရေစီအကျိုးပြု ကရင်တပ်မတော်(DKBA)၊ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး/ကရင်အမျိုးသား လွတ် မြောက်ရေးတပ်မတော်- ငြိမ်းချမ်းရေးကောင်စီ(KNU/KNLA-PC)တို့ မျက်နှာစုံညီ အစည်းအဝေးကို ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ချင်းမိုင်မြို့မှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၇ ရက်မှ ၁၈ ရက်နေ့အထိ ကျင်းပခဲ့သည်။

ဗိုလ်မှူးကြီးစိုင်းငင်း၊ ဗိုလ်မှူးကြီးစောကျော်ညွှန့်နဲ့ မနန်းယဉ်ယဉ်စိုးတို့ကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်မဟာမိတ် ၇ ဖွဲ့၏ ဦးဆောင်အဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး RCSS ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ယွက်စစ်အား အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်အဖြစ် လည်းကောင်း၊ NMSP ဒုဥက္ကဋ္ဌ နိုင်အောင်မင်းကို ဒုအဖွဲ့ ခေါင်းဆောင်အဖြစ် လည်းကောင်း တာဝန်ပေးခဲ့သည်။

အလားတူ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးအဖြစ် ဗိုလ်မှူးကြီးစိုင်းငင်း၊ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူးအဖြစ် ဗိုလ်မှူးကြီးစော ကျော်ညွှန့်၊ အဖွဲ့ဝင်များအဖြစ် နိုင်အောင်မငေး၊ ဗိုလ်မှူးချုပ် စောစိန်ဝင်း၊ ကျာယာကုပ်၊ ဗိုလ်မှူးကြီး ခိုင်ကျော် လှိုင်၊ PNLO မှ တစ်ဦး၊ ဦးမျိုးဝင်းတို့ ဖြစ်ကြသည်။

အပစ်ရပ် ၇ ဖွဲ့က “ မိမိတို့ 7 EAO ALLIANCE အနေဖြင့် လက်ရှိနိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကို နိုင်ငံရေးနည်းဖြင့် ဖြေရှင်းကာ ကျော်လွှားနိုင်ရေးအတွက် သက်ဆိုင်ရာ အင်အားစုများနှင့် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းပြီး ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေ စီ ပြည်ထောင်စုတည်ဆောက်နိုင်သည့်အထိ ဆက်လက်ပြီး ကြိုးပမ်းအားထုတ်သွားမည်”ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

EAO ၇ ဖွဲ့ မျက်နှာစုံညီ အစည်းအဝေးကျင်းပနေစဉ်

မိမိတို့၏ အန္တိမရည်မှန်းချက်မှာ ဒီမိုကရေစီရေး၊ အမျိုးသားတန်းတူရေးနှင့် ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်များ အပြည့်အဝ ရှိသော ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု ထူထောင်သွားရန်ဖြစ်ပြီး မျှော် မှန်းချက်မှာ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ အသွင်ကူးပြောင်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်မှတဆင့် ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲသော ငြိမ်း ချမ်းရေး တည်ဆောက်သွားမည်ဟု ထိုထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထို့နောက် 7 EAO ALLIANCE သည် အားလုံးပါဝင်သော တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးမှတဆင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုင်ရာ ရလဒ် များ ဖော်ထုတ်နိုင်ရန် လူထု၏ သဘောထားများ ဖော်ထုတ်နိုင်သော အခင်းအကျင်းများ ဖန်တီးခြင်း၊ သက်ဆိုင် သည့် အဖွဲ့အစည်းများ အနေဖြင့် ပြည်သူလူထုအား ကာကွယ်ရန် တာဝန်ရှိမှုကို သိရှိစေခြင်း၊ အဓိပ္ပာယ်ပြည့်ဝ၍ နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲများ တိုးတက်ဖြစ်ပေါ်လာစေရန် သက်ဆိုင်သူများအားလုံးနှင့် နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲများ ကို စဉ်ဆက်မပြတ် ကျင်းပခြင်းတို့ကို ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု အပစ်ရပ် ၇ ဖွဲ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

 အလားတူ ရည်မှန်းချက်များ အနေဖြင့် အဓိပ္ပာယ်ပြည့်ဝသော နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲများ တိုးတက်ဖြစ်ပေါ် လာစေရန်၊ နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲများကို သက်ဆိုင်သူများအားလုံးနှင့် စဉ်ဆက်မပြတ်ကျင်းပသွားရန်၊ လက်ရှိ ပဋိပက္ခကို ဖြေရှင်းရာတွင် ငြိမ်းချမ်းစွာ အဖြေရှာလိုသော အင်အားစုများ၏ သဘောထားများ ဖော်ထုတ်နိုင်ရေး အတွက် အခင်းအကျင်းနှင့် နည်းလမ်းများ ဖော်ဆောင်သွားရန်နှင့် ပြည်သူလူထုအား ကာကွယ်စောင့်ရှောက် ရေးနှင့် သက်ဆိုင်သည့် အဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် ပြည်သူလူထုအား ကာကွယ်ရန် တာဝန်ရှိခြင်းကို သိရှိစေရေး တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၈

နစကမှ အတည်ပြုပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည့် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကြောင့် ပြည်သူလူထုများ စိုးရိမ်နေကြရပြီး ၎င်းအပေါ် မည်ကဲ့သို့ ကုစားရမလဲဆိုသည်ကို နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းကြား ဆွေးနွေးလျက်ရှိနေသည်။

လက်ရှိတွင် ရန်ကုန်၊ နေပြည်တော် အပါအဝင် အခြားသော မြို့ကြီးများတွင် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်း ဥပဒေအရ ရပ်ကွက်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများမှတဆင့် လူစာရင်းကောက်ယူမှုများ၊ အစည်းအဝေး ခေါ်ယူမှုများ ပြုလုပ်လျက် ရှိနေသည်။

နစကအနေဖြင့် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေနှင့် ပတ်သက်၍ တိကျသော နည်းဥပဒေများ၊ လမ်းညွန်ချက်များကို ပြည်သူလူထုသိရှိရန် ထုတ်ပြန်ပေးဖို့ လိုအပ်ကြောင်း ပြည်သူ့ပါတီ (PP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “အဓိက,က‌တော့ ဒီစစ်မှုထမ်းဥပဒေဆိုတာက ယေဘုယျအားဖြင့် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံမှာ နိုင်ငံသားတိုင်း နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေးအတွက် တာဝန်ရှိတယ်ဆိုတော့ ဒီဟာက လက်ခံရမယ့် ကိစ္စပါ။ သို့သော်လည်းပဲ အခြေအနေ အချိန်အခါအပေါ်မှာ မူတည်ပြီးတော့ ပြည်သူကြားထဲမှာ စိုးရိမ်ကြောင်းကြမှု အရမ်းကြီးတယ်။ နောက်တစ်ခုက အုပ်ချုပ်ရေး အားနည်းချက်တွေလည်း ကျနော်တို့က တွေ့တယ်၊ တွေ့တယ်ဆိုတာက တစ်ရွာတစ်ပုဒ်ဆန်းသလို ဖြစ်နေတယ်၊ တစ်နေရာမှာ တစ်မျိုးစီလုပ်နေတော့ ပြီးတော့ ဒီခေတ်က ဆိုရှယ်မီဒီယာ ခေတ်ဆိုတော့ ဖြစ်သမျှသတင်းအားလုံးက လိုင်းပေါ်တက်လာတယ်၊ တက်လာတော့ အလန့်တကြားနဲ့ ရှောင်ကြ ပြေးကြဆိုတာမျိုးတွေ ဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ အဓိကကတော့ ဒီစစ်မှုထမ်းဥပဒေနဲ့ ပတ်သက်လို့ တိကျတဲ့ နည်းဥပဒေ ညွန်ကြားချက်တွေကို အများပြည်သူသိရှိအောင် ထုတ်ပြန်ကြေညာပေးဖို့လိုတယ်” ဟု ပြောသည်။

အဆိုပါ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေအား အကြောင်းပြု၍ ငွေကြေးကောက်ခံမှု၊ ခြိမ်းခြောက်၍ ငွေကြေးတောင်ခံ မှုများ ဖြစ်ပေါ်လာပါက မိမိတို့ ပြည်သူ့ပါတီထံ တိုက်ရိုက် တိုင်တန်းနိုင်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်ပြောသည်။

ဦးကိုကိုကြီးက “ပြီးတော့ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရား အဆင့်ဆင့်ကိုလည်း တပြေးညီထဲ တစ်ပုံစံထဲ တိကျတဲ့ လမ်းညွန် ချက်တွေ ညွန်ကြားချက်တွေ သတ်မှတ်ပေးဖို့ လိုတယ်။ မဟုတ်ရင် အောက်ခြေမှာ အလန့်တကြားနဲ့ ငွေကြေး ပိုက်ဆံပေးပြီးတော့ ရှောင်တိမ်းဖို့ ကြိုးစားနေကြတာတွေရော တချို့ဟာကြတော့လည်း ငွေကြေးကောက်ခံတာ တွေရော ကျနော်တို့ ပုံစံမျိုးစုံ ကြားနေရတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျနော်တို့ ပြည်သူ့ပါတီဟာလည်းပဲ အကယ်၍ အဲဒါမျိုးခြိမ်းခြောက်တာ ငွေညှစ်တာမျိုးရှိခဲ့ရင် တိုက်ရိုက်တိုင်တန်းနိုင်ဖို့ ဖုန်းနံပတ်တွေ ကျနော်တို့ ပို့ပေးထား ပါတယ်။ အဓိကကတော့ နစကအစိုးရ အနေနဲ့ စစ်မှုထမ်းဥပဒေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ တစ်နိုင်ငံလုံးကို တစ်ပြေးညီ တိကျတဲ့ လမ်းညွန်ချက်၊ ညွန်ကြားချက်တွေ ထုတ်ပြန်ပေးဖို့ လိုတယ်လို့ ကျနော်မြင်ပါတယ်ဗျ” ဟု CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တွေ့ရစဉ်

ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေအရ အမျိုးသားမှာ အသက် ၁၈ နှစ် ပြည့်ပြီး၍ အသက် ၃၅ နှစ် မပြည့်သေးသော နိုင်ငံသားတိုင်းကို လည်းကောင်း၊ အမျိုးသမီးမှာ အသက် ၁၈ နှစ် ပြည့်ပြီး၍ အသက် ၂၇ နှစ် မပြည့်သေးသော နိုင်ငံသားတိုင်း ပါဝင်သည်။

ထို့အတူ ဆရာဝန်၊ အင်ဂျင်နီယာ၊ စက်မှုလက်မှုပညာ တတ်မြောက်သူ သို့မဟုတ် အခြားသော အတတ်ပညာ တစ်ရပ်ရပ်ဖြင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းနေသော ကျွမ်းကျင်သူ အမျိုးသားဖြစ်ပါက အသက် ၁၈ နှစ် ပြည့်ပြီး၍ အသက် ၄၅ နှစ် မပြည့်သေးသော နိုင်ငံသားတိုင်းကိုလည်းကောင်း၊ အမျိုးသမီးဖြစ်ပါက အသက် ၁၈ နှစ် ပြည့် ပြီး၍ အသက် ၃၅ နှစ် မပြည့်သေးသော နိုင်ငံသားတိုင်းကို ဆိုသည်။

ထိုပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေအား အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရာတွင် ပွင့်လင်းမြင်သာမှု လိုအပ်ကြောင်း၊ ထို ဥပဒေအား နားလည်တတ်ကျွမ်းသည့် ပညာရှင်ဖြင့် လုပ်ဆောင်ပါက ပို၍ အဆင်ပြေနိုင်ကြောင်း မွန်ညီညွတ်ရေး ပါတီ (MUP) မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ နိုင်သန်းရွှေက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဒီဥပဒေကို ထုတ်ပြန်လိုက်ပြီဆိုတာနဲ့ လူထုကြားထဲမှာ တော်တော်လေး ရိုက်ခတ်သွားတယ်ဆိုတာ လူ အများသိတယ်လေ။ ဒါပေမဲ့ တစ်ခုတော့ ရှိတယ် ဒီဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းလိုက်ပြီဆိုတာနဲ့ လွှတ်တော်က ပြဋ္ဌာန်း လို့ရှိရင် တစ်မျိုးပေါ့နော်၊ အခုက စစ်ကောင်စီကနေ ပြဋ္ဌာန်းတယ်ဆိုတော့ တစ်မျိုးဖြစ်နေတော့ နောက်တစ်ခုက ကုစားတဲ့နည်းလမ်းက ဥပဒေမဖြစ်ခင် ပြည်သူလူထုကြားထဲမှာ ချပြပေးရမယ်။ ဒီဥပဒေဖြစ်ပြီး ဆိုလို့ရှိရင်လည်း ပြည်သူလူထုတွေကို နားလည်အောင် ရှင်းပြရမယ်။ ဒါတစ်ချက်ပေါ့။ နောက်ပြီးတော့ ဒီဥပဒေကို အကောင် အထည်ဖော်တဲ့နေရာမှာ နည်းဥပဒေတွေ လိုအပ်လာတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ညွန်ကြားတွေကလည်း ဒီဥပဒေကို မကျော်လွန်ဖို့ နောက်ပြီးတော့ အကောင်အထည်ဖော်တဲ့ နေရာမှာလည်း ပွင့်လင့်မြင်သာမှုရှိဖို့ နောက်တစ်ခု တစ်ခုခု လွဲချော်မှားယွင်းခဲ့လို့ရှိရင် တိုင်းကြားမယ့် နေရာတွေ အရေးယူမယ့်နေရာတွေရှိဖို့ လိုအပ်တယ်။ လူထု ကြားထဲမှာ ဒီဥပဒေကို တကယ့်နားလည်တဲ့ ဥပဒေပညာရှင်တွေနဲ့ လုပ်လို့ရှိရင်တော့ ပိုပြီးတော့ အဆင်ပြေမယ် ထင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

အဆိုပါ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေနှင့် ပတ်သက်၍ နည်းဥပဒေ အသေးစိတ်အား ထုတ်ပြန်ခြင်း မရှိသေးသလို လူထုများအကြား အမျိုးမျိုးသော ကောလာဟလများလည်း ပျံ့နှံ့လျက်ရှိနေပြီး စိုးရိမ်လျက်ရှိနေကြသည်။

တချို့သော အာဏာပိုင်အဖွဲ့အစည်းများသည် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို အကြောင်းပြု၍ ငွေကြေးတစ်စုံတစ်ရာ တောင်းခံခြင်းများ ပြုလျက်ရှိနေသည်ဟု ရပ်ကွက်နေ ပြည်သူများက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၇

မိမိတို့ ၇ ဖွဲ့ထိန်းချုပ်ထားသည့် နယ်မြေအသီးသီးမှာ မိမိတို့ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်၏ အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်ဖြင့် စတင် အုပ်ချုပ်သွားမည်ဟု ရှမ်းပြည် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ (RCSS) ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးယွက်စစ်က ပြောသည်။

တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ်(NCA) လက်မှတ်ထိုးထား သည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် ၇ ဖွဲ့သည် ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး အစည်းအဝေး တစ်ရပ်ကို ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ချင်းမြိက်မြို့မှာ ကျင်းပလျက်ရှိနေသည်။

အဆိုပါ အစည်းအဝေးကို မတ်လ ၁၇ ရက်မှ ၁၉ ရက်နေ့အထိ ကျင်းပနေပြီး ဗိုလ်ချုပ်ကြီးယွက်စစ်က မိန့်ခွန်းပြောစဉ် အထက်ပါအတိုင်း ပြောသွားခဲ့သည်။

ဗိုလ်ချုပ်ကြီးယွက်စစ်က “ မိမိတို့ ၇ ဖွဲ့ရဲ့ ထိန်းချုပ်တဲ့ နယ်မြေအသီးသီးတွေမှာ မိမိတို့ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်နဲ့ စတင်အုပ်ချုပ်သွားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မိမိတို့ ဒေသမှာ ရှိနေကြတဲ့ လူထုတွေအတွက် အုပ်ချုပ်ရေး၊ လုံခြုံရေး၊ စီးပွါးရေး၊ ပညာေးရ၊ ကျန်းမာရေး၊ စားဝတ်နေရေး အပါအဝင် အခြားဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းတွေကို ဆောင်ရွက်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု ကို တဆင့်ပြီးတဆင့် တည်ဆောက်သွားရမှာဖြစ်ပါတယ်။ တဖက်တွင်လည်း မိမိတို့ ၇ ဖွဲ့ကြား မှာ တူတာတွဲလုပ် မတူတာခွဲလုပ်ဆိုတဲ့ မူအတိုင်း ဆောင်ရွက်သွားဖို့လိုပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၇ ရက်မှ ၁၉ ရက်အထိ အပစ်ရပ် (၇)ဖွဲ့ မျက်နှာစုံညီ အစည်းအဝေးတက်ရောက်နေသူများကို တွေ့ရစဉ်

ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)ဒုက္ကဋ္ဌ ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဂွမ်မော်ကလည်း ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် တိုင်းရင်းသားများ သည် ဖက်ဒရယ်ထက် ကျော်လွန်းသည့် စဉ်းစားမှုများကို လုပ်လာမည်ဟု ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ဖြင့် တွေ့ဆုံစဉ်က ပြောကြားထားသည်။

ထို့ကြောင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များသည် ဖက်ဒရယ်ကနေ ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း (ကွန်ဖက်ဒရိတ်)သို့ တဖြေးဖြေး ပြောင်းလဲ စဉ်းစားလာနေသည်ကို တွေ့လာရသည်ဟု ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွင် ပါဝင်နေသူ တစ်ဦးက ထောက်ပြသည်။

ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)ကတော့ UWSA “ဝ”ထက် မနိမ့်သောအဆင့်အတန်းမျိုး သို့မဟုတ် ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း အဆင့်ကို ရယူမည်ဟု ကြွေးကြော်ထားသည်။

ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ(RCSS) ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးယွက်စစ်နှင့် ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU)ဥက္ကဋ္ဌဟောင်း စောမူတူးစေးဖိုးလည်း တက်ရောက်ခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၅

မြန်မာနိုင်ငံတွင် လက်နက်ကိုင်ဆောင်ထားသူများက စစ်မှုထမ်းဆောင်ရန် မတူညီသော လုပ်ငန်းစဉ်များဖြင့် ဖော်ဆောင်နေကြခြင်းကြောင့် လူငယ်များ၏ အနာဂတ်များ ပျောက်ဆုံးလာနေသည်ဟု လူငယ်များနှင့် နိုင်ငံရေး အသိုင်းအဝိုင်းကြား ပြောဆိုလာကြသည်။ 

လတ်တလော နစက၏ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေနှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ၏ စစ်သားခေါ်ယူမှုများကြောင့် လူငယ်အများစုသည် စိုးရိမ်နေကြသလို ပြည်ပသို့ အများအပြား ထွက်ခွာမှုများ ရှိနေကြောင်း သိရသည်။

အလားတူ မတူညီသော လက်နက်ကိုင်ထားသည့် အဖွဲ့အစည်းများ၏ စစ်မှုထမ်းရန် ဆင့်ခေါ်ခြင်းကို ရှောင်လွှဲမရ သော လူငယ်များသည်လည်း ယခင်က မျှော်မှန်းခဲ့သော အနာဂတ်များ ပျောက်ဆုံးလာခဲ့သည်။

လူငယ်များ အနာဂတ်ပျောက်ဆုံးရခြင်းမှာ တိုင်းပြည်ကို အုပ်ချုပ်မည့် ခေါင်း‌ဆောင်၏ စီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် သက်ဆိုင် ကြောင်း၊ ယခင်ကတည်းက ဖြစ်လာသည့်ကိစ္စဖြစ်ကြောင်း ပြည်သူ့လွှတ်တော်အမတ်ဟောင်း ဦးစိန်ဝင်း(မအူပင်) က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လုံခြုံရေးယူထားသည့် မြန်မာ့တပ်မတော်သား တစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ဟိုတုန်းကတည်းက ဖြစ်တဲ့အကြောင်းတရားတွေကို ပြန်ပြီးတော့ စစ်လိုက်တဲ့အခါမှာ ဘာကြောင့် ဒီလို တွေ ဖြစ်တာလဲဆိုတော့ လူငယ်တွေရဲ့ အနာဂတ်ကို အလေးထားရမှန်း မသိဘူး။ တက်လာတဲ့ အစိုးရက၊ တက်လာတဲ့ အစိုးရက စီမံကိန်းတွေကို အိမ်ဆောက်မယ်၊ လမ်းဆောက်မယ်၊ တံတားခင်းမယ်၊ ဒါပဲ စိတ်ဝင်စား တယ်၊ ပြည်သူတွေရဲ့ အသိပညာတိုးတက်အောင် လူငယ်တွေရဲ့ အနာဂတ် ပညာရေး၊ နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာတွေ ဒါတွေကို မလုပ်နိုင်ဘူး။ အဲဒီကတည်းက တစ်လတစ်လကို အန်ကယ် သိသလောက်ဆိုရင် ယိုးဒယားမှာဆိုရင် အန်ကယ်တို့ လူပေါင်း ၃ သန်းလောက်ရှိတယ်။ အခုလောက်ဆို ၅ သန်းလောက်တောင် ဖြစ်နေပြီ။ မြန်မာနိုင်ငံ ကနေ တစ်လတစ်လကို ထွက်သွားနေတာ ၃ သောင်း ပတ်ဝန်းကျင်လောက်ရှိတယ် အဲဒီတုန်းက ဖတ်ထားတယ်။ လူငယ်တွေက အနာဂတ်အတွက် အရမ်းအရေးကြီးတယ်။ လူငယ်တွေ အသိမှားတာသည် လူငယ်တွေ အပြစ် မဟုတ်ဘူး။ အုပ်ချုပ်တဲ့ လူပေါ်မှာ အပြစ်။ လူငယ်တွေ အလုပ်လုပ်ကိုင်ခွင့် မရှိတာသည် လူငယ်တွေ အပြစ် မဟုတ်ဘူး။ အဲဒီနိုင်ငံမှာ အုပ်ချုပ်တဲ့ လူရဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ စီမံခန့်ခွဲမှု အားနည်းလို့ ဒီလိုဖြစ်တာ။ အဲဒီတော့ လူငယ်တွေ အနာဂတ်ပျောက်တယ်၊ မှန်တယ်။ အနာဂတ် မပျောက်အောင် အန်ကယ်တို့ကတော့ ရတဲ့ဖက်ကနေ တတ်နိုင်သလောက် ပြည်သူနဲ့ တစ်သားတည်းနေပြီးတော့ ဆောင်ရွက်ပေးပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ယခင်က တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ ထိန်းချုပ်ရာဒေသများတွင် လူသစ်စုဆောင်းမှုများကြောင့် လူငယ်အများစုမှာ  ရန်ကုန်၊ မန္တလေး၊ စစ်ကိုင်း စသည့် မြို့ကြီးများသို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ကြသလို နီးစပ်ရာ နိုင်ငံသို့ ထွက်ခွာကြရသည်။

ထို့နောက် ရန်ကုန်၊ နေပြည်တော်တို့တွင် နစကမှ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းပြီးနောက် စစ်မှုထမ်းနိုင်သည့် အသက်အရွယ် အပိုင်းအခြားအရ လူငယ်များကို ရပ်ကွက်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများမှတဆင့် စာရင်းကောက်ယူမှုများ ရှိနေသည်။

တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ စစ်သားခေါ်ယူမှုမှာ မိမိတို့၏ ရပ်ရွာ၊ ဒေသများကို ကာကွယ်နိုင်ရန် ခေါ်ယူခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပအိုဝ်းအမျိုးသားဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (PNFC) မှ အတွင်းရေးမှူး - ၂  ခွန်ဝေထူးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

စစ်သင်တန်းတက်နေကြစဉ်

၎င်းက “စစ်ကောင်စီ အခုစစ်မှုထမ်းဥပဒေပြဋ္ဌာန်းပြီး စစ်သားခေါ်ယူတဲ့ ကိစ္စသည် ယနေ့မှ လုပ်တာမျိုး မဟုတ် ဘူး။ ခေတ်အဆက်ဆက်က တိုင်းရင်းသားနယ်မြေ၊ တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာ လိုအပ်ရင် လိုအပ်သလို ကြုံရင် ကြုံသလို မိန်းမ၊ ယောကျ်ား၊ ကလေးလူကြီး မရှောင်ဘဲနဲ့ ပေါ်တာဖမ်းတယ်ပေါ့ခင်ဗျာ၊ ယနေ့ စစ်ကောင်စီသည် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းလိုက်ခြင်းအားဖြင့် ဒါတရားဝင်ပေါ်တာဖမ်းလို့ရပြီလို့ကြေညာလိုက်တာနဲ့ အတူတူပဲဖြစ်တယ်။ စစ်ကောင်စီက တရားဝင်ပေါ်တာဖမ်းတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်ရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ဟာ ပြည်သူအချင်းချင်း သွေးမြေကျမယ့် ရည်ရွယ်ချက်ဖြစ်တယ်၊ ပြည်သူအချင်းချင်းကို တိုက်ခိုက်သတ်ဖြတ်ရမယ့် ရည်ရွယ်ချက်တွေ ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို အဓိက highlight ပေးပြီးပြောလိုတယ်။ ဗမာမဟုတ်သော တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေ စစ်သားခေါ်ယူတဲ့ ကိစ္စသည် သူ့ရဲ့ရည်ရွယ်ချက်အပေါ်မှာ မူတည် တယ်။ အဲဒါက ဘာလဲဆိုတော့ ဒီအာဏာရှင် ခေတ်အဆက်ဆက်သော စစ်အာဏာရှင် လူတစ်စုတွေက တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာ လာရောက်တိုက်ခိုက် စိုးမိုးအနိုင်ကျင့်တဲ့အပေါ်မှာ ဖိနှိပ်ခံတိုင်းရင်းသားတွေအနေနဲ့ မိမိတို့ရဲ့ မြို့၊ မိမိတို့ရဲ့ ဒေသ၊ မိမိတို့ရဲ့ ရပ်ရွာကို ပြန်လည်ကာကွယ်နိုင်ဖို့အတွက် စစ်ပညာတွေကို သင်ကြားပေး တာ ဖြစ်တယ်။ စစ်ပညာတွေကို သင်ယူတတ်မြောက်ပြီးတော့မှ မိမိအတွက်လုံခြုံရေး၊ မိမိရပ်ရွာ၊ မိမိမြို့လုံခြုံရေး၊ မိမိဒေသလုံခြုံရေးအတွက် မိမိကိုယ်ကိုယ်ကာကွယ်ရန် ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ဒါကျနော်တို့ ခေါ်ယူကြတာ ဖြစ်တယ်လို့ ကျနော်ကတော့ ဒီလို ပြန်ပြီးတော့ တင်ပြလိုပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် လက်နက်ကိုင်ထားသော အဖွဲ့အစည်းပေါင်းစုံက လူငယ်များကို စစ်မှုမထမ်း မနေရ စစ်သားစုဆောင်းမှုများရှိနေခြင်းကြောင့် လူငယ်များသည် ၎င်းတို့ဖြစ်ချင်ခဲ့သော အနာဂတ်ရည်မှန်းချက်များ အကောင်အထည် ဖော်နိုင်ရေးအတွက်လည်း လမ်းစများ ပျောက်ကွယ်လာနေသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် မြန်မာ့တပ်မတော် အပါအဝင် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ၊ နယ်ခြား စောင့်တပ်များ၊ ပြည်သူ့စစ်များ၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)များ စသည့် မတူညီသော လက်နက်ကိုင်ထား ကြသည့် အဖွဲ့အစည်းပေါင်းများစွာ ရှိနေသည်။

အားလုံးကလည်း မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ လူငယ်များနှင့် စစ်မှုထမ်းနိုင်သည့် အရွယ်ရှိသူများကို မတူညီသော အကြောင်းအမျိုးမျိုးကို ပြ၍ လူသစ်စုဆောင်းမှုများ ပြုလုပ်လျက်ရှိနေသည်။ 

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၄

ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) အနေဖြင့် ထိန်းချုပ်နယ်မြေများလာသော်လည်း နစကနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်များ ဆွေးနွေးကာ တည်ငြိမ်အေးချမ်းသည့် အခင်းအကျင်းကို ဖန်တီးရမှာဖြစ်ကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP) ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်နှင့် ချင်းပြည်နယ်အတွင်းက မြို့အချို့ကို AA က ထိန်းချုပ်ထားသော်လည်း မြန်မာ့တပ်မတော်တွင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ရှိနေကြောင်း၊ တည်ငြိမ်သည့် အနေအထားရှိပြီးကာမှ အုပ်ချုပ်မှု ယန္တရားကို ထူထောင်၍ ရကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဒေါက်တာ အေးမောင်က “အုပ်ချုပ်မှု ယန္တရားတစ်ခုကို ထူထောင်တယ်ဆိုတာ တည်ငြိမ်မှဗျ အခုရန်ကုန်ကိုကြည့် လေ တည်ငြိမ်နေတာကိုး။ မတည်ငြိမ်ဘဲနဲ့ တရားဥပဒေ မစိုးမိုးဘဲနဲ့ ဘယ်လိုမှ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားကို မထူ ထောင်နိုင်ဘူး။ ရှမ်းပြည်အထူးဒေသတွေကို ပြန်ကြည့်ပေါ့ဗျာ၊ “ဝ”တို့၊ မိုင်းလားတို့ ဘာကြောင့် အုပ်ချုပ်မှု ယန္တရားကို ထူထောင်နိုင်သလဲဆိုတာ တည်ငြိမ်အေးချမ်းတယ်၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးတယ်၊ ဘာကြောင့် တည်ငြိမ် အေးချမ်းသလဲ၊ ဘာကြောင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးသလဲဆိုရင် ငြိမ်းချမ်းမှုကြောင့်၊ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးခင်ညွန့်တို့ ဗိုလ်ချုပ်မှူး ကြီး ဦးသန်းရွှေတို့ လက်ထက်ကသာ ငြိမ်းချမ်းမှု မဖော်ဆောင်နိုင်ခဲ့ဘူးဆိုရင် “ဝ” ဒေသ နှစ် ၃၀ အခုလို ထူထောင်နိုင်မယ့်၊ ထူထောင်လို့ရမယ့် အခင်းအကျင်း မပေါ်နိုင်ဘူးဗျ။ ဘာလို့ဆို ဝေဟင်စိုးမိုးမှုက မြန်မာ့ တပ်မတော်မှာ ရှိတာကိုး။ ဆိုတော့ ခုနက မတည်ငြိမ်မှုဆိုတဲ့ အခင်းအကျင်းတွေ မဖြစ်အောင် တည်ငြိမ်တဲ့ အခင်းအကျင်းဖြစ်အောင် ငြိမ်းချမ်းမှုရဲ့ ပထမဆုံးခြေလှမ်းဖြစ်တဲ့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးဆိုတဲ့ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ နှစ်ဖွဲ့ရဲ့ သဘောတူချက်ပေါ့၊ နိုင်ငံရေးအရဖြစ် နောက်တက်လာတဲ့ နိုင်ငံရေးအစိုးရ ပေါ်လာမှပဲ ခင်ဗျားတို့ ဆွေးနွေးကြပါဆိုတဲ့ တပ်မတော်တွေ တနည်းအားဖြင့် မြန်မာ့တပ်မတော်နဲ့ “ဝ”၊ မိုင်းလားတပ်တို့ပေါ့ဗျာ ညှိနှိုင်းမှု ကြောင့် လက်ရှိအခင်းအကျင်း အသီးအပွင့်ကို တွေ့ရတာကိုး” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲမှာ ဗုံးကြဲခံရ၍ ဖျက်စီးနေသော အဆောက်အအုံကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ ကိုးကန့်တပ် (MNDAA)၊ တအာင်းတပ် (TNLA) တို့သည်လည်း ဟိုင်ဂင်သဘောတူညီချက်ဖြင့် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးကာ အပစ်ရပ်ခဲ့ကြောင်း၊ အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဖွံ့ဖြိုးရေးများ စတင်ရေး မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် စကားပြောဆိုရန် လိုအပ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

မြောက်ပိုင်းသုံးဖွဲ့(MNDAA-TNLA-AA)၏ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး စတင်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ ပေါက်တော၊ ကျောက်တော်၊ မြေပုံ၊ မြောက်ဦး၊ တောင်ပြိုလက်ဝဲ၊ မင်းပြား၊ ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ ရမ်းဗြဲ အပါအဝင် ချင်းပြည်နယ်အတွင်းရှိ ပလက်ဝ၊ ဆမီးတို့ကို ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) က သိမ်းပိုက်ထားသည်။

နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲကြောင့် ရခိုင်ဒေသတွင်း လူထုများ စားဝတ်နေရေး အခက်အခဲ၊ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး အခက်အခဲများ ကြုံတွေ့နေကြရကြောင်း၊ လက်ရှိတိုက်ပွဲမှာ ရခိုင်မြောက်ပိုင်းကနေ တောင်ပိုင်းသို့ ကူးစက် လာပြီဖြစ်ကြောင်း ညီညွတ်သောတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများမဟာမိတ်(UNA)မှ ဦးမျိုးကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 AA တပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “တရုတ်မှာ ညီနောင်သုံးဖွဲ့ကနေပြီးတော့ အပစ်ရပ်တာတို့ လက်မှတ်ထိုးတာတို့ ရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကျနော် သိသလောက်က ရခိုင်မှာ အဲဒီဟာနဲ့ မဆိုင်ဘူးနဲ့တူတယ်။ ပုံမှန်ပစ်တာ ခတ်တာတို့ လေယာဉ်နဲ့ လာကြဲတာတို့ ဒါမျိုးတွေက ကြားနေရတာပေါ့နော်၊ အခုဆိုရင် ရခိုင်ပြည်မြောက်ဖက်မှာဆိုရင် တော်တော်များများတော့ သူတို့ ဆုတ်သွားတာတွေ့တယ်၊ ဒါပေမဲ့ တောင်ပိုင်းကို စစ်မီးကူးတာပေါ့ဗျာ၊ စစ်မီးကူးတယ်၊ အခုရမ်းဗြဲဆိုရင် မြို့က ကုန်သလောက်ဖြစ်နေပြီ။ အဲဒီကနေ တဆင့်ဆိုရင် ကျောက်ဖြူမြို့ အနီးအနားမှာရော တိုက်ပွဲတွေဖြစ်တော့ အခု မြို့ကလူတွေပါ ပြေးနေကြတဲ့ဟာတွေ တွေ့နေရတယ်ပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

AA အနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ နိုင်ငံရေးရည်မှန်းချက်ဖြစ်သည့် ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း(ကွန်ဖက်ဒရိတ်)ကို ရရှိရန် လုပ်ဆောင် သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုထားသလို ၎င်းတို့ သိမ်းပိုက်ထားသော နယ်မြေများကိုလည်း အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဥပဒေ ပြုရေး၊ တရားစီရင်ရေးများကို ဖော်ဆောင်လာနိုင်ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

လက်ရှိ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) တို့အကြား တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေပြီး ဒေသခံလူထုများလည်း ဘေးလွတ်ရာသို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လျက် ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၄

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ မြို့နယ်များတွင် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းပြီးနောက် စစ်မှုထမ်းနိုင်သည့် အသက်အရွယ် အပိုင်းအခြားအရ လူငယ်များကို ကိုယ်ရေးအကျဉ်းအား ရပ်ကွက်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများကနေတဆင့် ဖြည့်ခိုင်း မှုများရှိနေသည်။

အဆိုပါ အမည်စာရင်းများ ဖြည့်စွက်ခိုင်းခြင်းနှင့် ကောက်ခံမှုများကြောင့် လူငယ်များအကြား စိုးရိမ်စိတ်များ တစ်နေ့ထက်တစ်နေ့ မြင့်တက်လာနေသည်။

ထို့နောက် တချို့သော လူငယ်များသည် ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ ထွက်ခွာလာနေကြသလို တချို့မှာ မိမိ သက်ဆိုင်ရာ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များသို့ သွားရောက်ကြပြီး တချို့က ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF) ထံ သွားရောက်နေကြကြောင်း လူငယ်များက ပြောသည်။

 စစ်မှုထမ်းရန် ဖြည့်စွက်ခိုင်းသည့် ဖောင်ကိုတွေ့ရစဉ်

ရန်ကုန်မြို့နေ လူငယ်တစ်ဦးက “ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို ပြန်ပြီးတော့ ဆိုင်းငံ့စေချင်တယ်။ ဘာလို့ဆို တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တွေ သူတို့လူမျိုးကို မဖြစ်မနေ စစ်မှုထမ်းခိုင်းလို့ ရန်ကုန်၊ မန္တလေး၊ စစ်ကိုင်းတို့လို မြို့ ကြီးတွေဆီကို သူတို့မိဘတွေက ပို့ပြီးတော့ ရှောင်ခိုင်းခဲ့ရတာ။ အခု အစိုးရတပ်မတော်ကပါ လက်နက်ကိုင်တွေ လို စစ်မှုမထမ်းမနေရ ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းပြီး လုပ်လာတော့ ကျနော်တို့ကို နိုင်ငံထဲကနေ မောင်းထုတ်နေသလို ဖြစ် နေပြီး၊ ပြီးတော့ ပြည်ပရန်ကို ကာကွယ်ဖို့ဆိုရင် ဘယ်နိုင်ငံသားကမှ တာဝန်မယူစရာမရှိဘူး။ အခုက ကိုယ့် နိုင်ငံသားအချင်းချင်း တိုက်ခိုက်နေကြတဲ့ စစ်ပွဲကြီးထဲမှာ ကျနော်တို့က စတေး မခံနိုင်ဘူးလေ။ ကျနော်တို့ လူငယ်တွေ ဖြစ်စေချင်တဲ့ အနာဂတ်နဲ့ ဆန္ဒသဘောထားတွေကိုလည်း သူတို့ လူကြီးတွေအနေနဲ့နားထောင် ပေးပါအုံး၊ နားလည်ပေးပါအုံးဗျာ”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် ပြည်တွင်းစစ် ဖြစ်ပွားလာခဲ့သည်မှာ ၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ မတ်လမှ စတင်၍ ယနေ့ (၂၀၂၄ ခုနှစ်)ထိ တိုင် ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ ပြည်တွင်းစစ်အတွင်း တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များသည် သက်ဆိုင်ရာ လူမျိုးစုများအလိုက် စစ်မှု မထမ်းမနေရ စစ်သားကောက်ယူ၍ တော်လှန်ရေးကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်လာသလို မြန်မာ့တပ်မတော်က လည်း ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက်နေ့က အာဏာတည်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ပြီး နောက် အကောင်အထည်ဖော်လာနေသည်။

TNLA တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ကြောင့် လက်နက်ကိုင်ထားသူများ တိုင်းပြည် တည်ဆောက်ရေးဟု ကြွေးကြော်နေသည့်တိုင် လူငယ်များ၏ အနာဂတ်နှင့် ဖြစ်စေလိုသော တိုင်းပြည်ပုံစံကို မျက်ကွယ်ပြုနေခြင်းကို ပြန်လည် စမ်းစစ်သင့်ကြောင်း လူငယ် များက ထောက်ပြလျက်ရှိနေသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်သည် စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို ဧပြီလကုန်တွင် စတင်ကျင့်သုံးမည်ဖြစ်ပြီး အပတ်စဉ်(၁)ကို လူဦးရေ ၅၀၀၀ ဖြင့် စတင်မည်ဖြစ်ပြီး တစ်နှစ်လျှင် လူဦးရေ ၂၀၀၀၀ ခေါ်ယူမည်ဟု နစက၏ သတင်း ထုတ်ပြန်ရေးအဖွဲ့ ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောထားသည်။
ထို့နောက် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များနှင့် တခြားသော လက်နက်ကိုင်များထံသို့ သွားရောက်မည်ဆိုပါက ဥပဒေအရ အရေးယူသွားမည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း ၎င်းက ပြောသည်။

သို့သော် ယနေ့အချိန်အထိ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များမှာ စစ်မှုထမ်းနေရသူများကို အစိုးရက အရေးယူနိုင်ခြင်း မရှိသလို အတင်းအဓမ္မ စစ်မှုထမ်းရန် လက်နက်ကိုင်များက ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားခြင်း ခံရသူများကိုလည်း ဥပဒေအရ အကာအကွယ် မပေးနိုင်သည့် အခြေအနေကို မည်သို့ပြောမလဲဟု နိုင်ငံရေး သမားတချို့ ထောက်ပြကြသည်။

CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၃

မတ်လ ၁၃ ရက်နေ့တွင် ကျရောက်သည် ၄၉၇ နှစ်မြောက် ရှမ်းနီအမျိုးသားနေ့ကို ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မ တော်(SNA)ထိန်းချုပ်နယ်မြေများအတွင်းမှာ ယနေ့ (မတ်လ ၁၃ ရက်)မှာ ကျင်းပခဲ့ကြသည်။

အထူးသဖြင့် SNA ထိန်းချုပ်ထားသော နယ်မြေများအနက် ဗန်းမောက်မြို့နယ်၊ ပင်လည်ဘူးမြို့နယ်၊ ဟုမ္မလင်း မြို့နယ်များတွင် ကျင်းပခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

SNA သည် ရှမ်းနီအမျိုးသားနေ့ ရည်ရွယ်ချက် (၄)ချက်ကို ထုတ်ပြန် ကြေညာထားသည်။

ထိုအချက် ၄ ချက်မှာ (က) ရှည်လျားလှသော သမိုင်းကြောင်းတစ်လျှောက် ရှမ်းနီအမျိုးသား ဘိုးဘေးများ တည်ဆောက်ခဲ့သော မြို့ပြပြည်ထောင်များနှင့် ရိုးမြေကျနေထိုင်ခဲ့ကြသော လယ်ယာမြစ်ချောင်း၊ အင်းအိုင် တောတောင်ရေမြေတို့အား မြတ်နိုးတန်ဖိုးထားတတ်ကြစေရန်၊ (ခ) သမိုင်းအစဉ်အဆက် ခိုင်မာသော ယဉ်ကျေးမှု ထုံးတမ်းဓလေ့များ အမွေအနှစ်များ၊ စာပေဂီတနှင့် အနုသုခုမပညာ ရပ်များ မပျောက်ပျက်အောင် ထိန်းသိမ်း စောင့်ရှောက်လိုစိတ်များနှင့် တိုးတက်ပြန့်ပွားအောင် ကြိုးစားကြံဆောင် တီထွင်လို စိတ်များပေါ် ထွန်းစေရန်တို့ ဖြစ်သည်။

ထို့နောက် (ဂ) ကျယ်ပြန့်များပြားလှသော ရှမ်းနီဒေသတစ်ခုလုံး၏ အသီးသီးသော ရှမ်းနီအမျိုးနွယ်များအား စည်းလုံးညီညွတ်သော ခိုင်မာကျစ်လစ်သော၊ တူညီမျှတသော ဘုံသဘောဆန္ဒများပေါင်းစည်းကာ ရှမ်းနီ အမျိုးသားထု တစ်ရပ်အဖြစ် ချစ်ကြည်ရင်းနှီးစွာ တည်ဆောက်နိုင်ရန်၊ (ဃ) ခိုင်မာကျစ်လစ်သော ရှမ်းနီ အမျိုးသားထု တစ်ရပ်သည် ပြည်ထောင်စု၏ ပြည်နယ်အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအဖြစ် လည်းကောင်း၊ အားတစ်ရပ် အဖြစ် လည်းကောင်း တက်ကြွစွာပါဝင် ဆောင်ရွက်နိုင်မည့် နိုင်ငံ့အရင်းအမြစ်တစ်ခုအဖြစ် တည်ဆောက်နိုင်ရန် တို့ဖြစ်သည်ဟု SNA က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)သည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းပါဝင်သွားသော တမူးခရိုင်၊ ဟုမ္မလင်း ခရိုင်၊ ခန္တီးခရိုင်၊ ကသာခရိုင်၊ ဗန်းမောက်ခရိုင်၊ မော်လိုက်ခရိုင်၊ ကလေးခရိုင်နှင့် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်း ပါဝင် သွားသည့် မြစ်ကြီးနားခရိုင်၊ မိုးညှင်းခရိုင်၊ မိုးကောင်းခရိုင်၊ ဗန်းမော်ခရိုင်၊ ကားမိုင်း၊ အင်းတော်ကြီး ဒေသများကို စုစည်း၍ ရှမ်းနီပြည်နယ်ရရှိရေး ကြိုးပမ်းနေသော ရှမ်းနီလက်နက်ကိုင်ဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် တမူး၊ ဖောင်းပြင်၊ ခန္တီး၊ ဟုမ္မလင်း၊ မော်လိုက်၊ ပင်လည်ဘူး၊ ကသာ၊ ဗန်းမောက်၊ အိန္ဒိယနယ်စပ်၊ ဖားကန့်၊ ကာမိုင်း၊ မိုးညှင်း၊ မိုးကောင်း၊ သံလမ်းရိုးတစ်လျှောက်မှာ အခြေပြုလှုပ်ရှားလျက်ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၃

ဒေသတစ်ခုချင်းစီအလိုက် လွတ်မြောက်ရေး လုပ်ဆောင်နေမှုအား မစုစည်းနိုင်ပါက အဆုံးအဖြတ်နှစ်  မဖြစ်နိုင်ကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ပြောဆိုသည့် ယခု ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် အဆုံးအဖြတ်နှစ် ဖြစ်/မဖြစ်က ၎င်းတို့၏ မဟာဗျူဟာ ဦးတည်ချက်နှင့် တိုက်ခိုက်နိုင်စွမ်းပေါ် မူတည်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးသန်းစိုးနိုင်က “NUG ကတော့ ၂၀၂၄ ခုနှစ်ကို အဆုံးအသတ်နှစ်လို့ ကြွေးကြော်ပြီးတော့ လှုပ်ရှားနေတာပေါ့ဗျာ၊ အဲဒီလို အကြောင်းအချက်အလက်လေးတွေလည်း တိုးတက်ဖြစ်ပေါ် တိုးပွားမှုတွေလည်း ကျနော်တို့ ခုနက ပြောခဲ့တဲ့အတိုင်း ဘက်အသီးသီးမှာ ပေါ်ထွန်းနေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ NUG ပြောသလို ၂၀၂၄ ခုနှစ်ဟာ အဆုံးအဖြတ် ပေးမယ့် နောက်ဆုံးနှစ် ဖြစ်နိုင်မလား၊ မဖြစ်နိုင်ဘူးလားဆိုတာ ခုနလို ဒေသတစ်ခုချင်းအလိုက် လွတ်မြောက် ရေးတွေ ကြိုးပမ်းနေတဲ့ အင်အားစုတွေကို တစ်စုတစ်စည်းထဲ စုစည်းပြီးတော့ မဟာဗျူဟာ ဦးတည်ချက်နဲ့ စည်းစည်းလုံးလုံး တိုက်ခိုက်နိုင်တဲ့ အနေအထား ရှိ/မရှိ အဲဒီအပေါ်မှာ လုံးပမ်းအားထုတ်မှု ဘယ်လောက်အထိ ထိရောက်တယ်၊ မထိရောက်ဘူးဆိုတဲ့အပေါ် မူတည်တယ်၊ သက္ကရာဇ်တစ်ခုနဲ့ တန်းထိုးပြီးတော့ ဒီနှစ်ကတော့ အဆုံးအဖြတ်နှစ်ဖြစ်တယ်၊ ဘာညာဖြစ်မယ်ဆိုတဲ့ ပြောဆိုချက်တွေကတော့ ကျနော်ကတော့ အဲဒါတွေကတော့ လက်တွေ့ ပကတိအခြေအနေနဲ့ သိပ်မကိုက်သေးဘူးလို့ ကျနော်ကတော့ ပြောချင်ပါတယ်ခင်ဗျ” ဟု ပြောသည်။

TNLA တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

ယခု ၂၀၂၄ ခုနှစ်ကို မြန်မာ့တပ်မတော်အား အပြီးတိုင်ချေမှုန်းမည့် မှတ်တိုင်နှစ်ဖြစ်ကြောင်း NUG ၏ ဝန်ကြီးချုပ် မန်းဝင်းခိုင်သန်းက ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်းက ကျင်းပသည့် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် အစည်းအဝေးတွင် ပြောကြားသွားသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်က စတင်ခဲ့သော ညီနောင်မဟာမိတ် (TNLA-MNDAA-AA) ၏ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးအတွင်း ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းရှိ မြို့အများစုကို မဟာမိတ်အဖွဲ့များက သိမ်းယူနိုင်ခဲ့သည်။ 

ထို့နောက် TNLA နှင့် MNDAA တို့သည် ထိန်းချုပ်နယ်မြေများ ရရှိပြီးဖြစ်သလို တရုတ်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုကြောင့် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲခဲ့ကြသည်။

လက်ရှိတွင် NUG နှင့် တိုင်းရင်းသား မဟာမိတ် အဖွဲ့အစည်းအားလုံးမှာ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးနှင့် လူထု တိုက်ပွဲကို ပေါင်းစပ်ပြီး စစ်အာဏာရှင်စနစ် ချုပ်ငြိမ်းရေးကို ကြိုးစားနေကြောင်း၊ မိမိတို့အနေဖြင့် လက်နက်ကိုင် ခုခံတော်လှန်သည့် အဆင့်နှင့် တင်းတိမ်နေ၍မရကြောင်း စစ်ရေးရလဒ်ထွက်ရန် လုပ်ဆောင်ဖို့ လိုအပ်ကြောင်း NUG ၏ ယာယီသမ္မတ ဒူဝါလရှီးလက ပြောကြားထားသည်။

နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းများကို ကျော်လွှားပြီး ငြိမ်းချမ်းသည့် ပြည်ထောင်စုတစ်ခုကို တည်ဆောက်နိုင်ရေး သက်ဆိုင်သူများ အားလုံးပါဝင်သည့် နိုင်ငံရေးတွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲ ပြန်လည်ပေါ်ထွန်းရန် လိုအပ်ကြောင်း ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်ဦးဆောင်အဖွဲ့ (PPST) မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီး စောကျော်ညွန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 NUG အဖွဲ့၀င်များကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “လက်ရှိ နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကို ကျော်လွှားပြီးတော့ နောင်လာနောက်သား မျိုးဆက်သစ်တွေ အတွက်ပေါ့လေ၊ အမွေကောင်းတစ်ခုကို ဖြစ်စေနိုင်မယ့် ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးကို ကျနော်တို့ တည်ဆောက် နိုင်မယ်ဆိုတာ ယုံကြည်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ ကိုယ့်မှာ ရှိသမျှအင်အားနဲ့ ရှိသမျှ စုဖွဲ့မှုနဲ့ ဆက်လက်ပြီးတော့ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်မှုတွေ ရှိနေတယ်၊ ဆက်လက်ပြီးတော့ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ဖို့ ကျနော်တို့ စီစဉ်ဆောင်ရွက် ထားတာ ရှိတယ်။ အဓိကတော့ လက်ရှိ ကျနော်တို့ နိုင်ငံမှာ မကြုံစဖူး ကျနော်တို့ ကြုံတွေ့နေရတဲ့ တစ်နိုင်ငံလုံး အခက်အခဲ အကျပ်အတည်းတွေကို ကျော်လွှားနိုင်ဖို့အတွက် သက်ဆိုင်သူများ အားလုံးပါဝင်တဲ့ နိုင်ငံရေးတွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပွဲ ပြန်လည်ပေါ်ထွန်းလာဖို့ ကျနော်တို့ ဘယ်လိုစတင်ပြီးတော့ လုပ်ဆောင်မလဲ၊ နိုင်ငံတကာတွေက အကူအညီ ပံ့ပိုးမှုတွေကိုရော ကျနော်တို့ ဘယ်လိုချည်းကပ်နိုင်မလဲ ဆိုတာကို အခက်အခဲ အမျိုးမျိုးကြားကနေပဲ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေတယ်ဆိုတာ အကျဉ်းချုပ် အဲဒီလောက်ပဲ ပြောပေးချင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA)၊ ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (KIA) တို့သည်လည်း မြန်မာ့တပ်မတော် နှင့် တိုက်ပွဲ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေပြီး နယ်မြေထိန်းချုပ်မှုရရှိရေး တိုက်ခိုက်လျက်ရှိနေသည်။

လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခအတွင်း ပါဝင်ပတ်သက်နေကြသော အဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် နိုင်ငံရေးပြဿနာအား တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပြီး ဖြေရှင်းနိုင်ရေးထက် တစ်ဖက်နှင့် တစ်ဖက် အပြုတ်တိုက်ရေးကိုသာ ဦးတည်နေခြင်းမှာ တိုင်းပြည်ပိုမိုနစ်နာနိုင်ကြောင်း နိုင်ငံရေးသမားများက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၂

မတ်လ ၁၃ ရက်နေ့တွင် ကျရောက်မည့် (၄၉၇)ကြိမ်မြောက် ရှမ်းနီအမျိုးသားနေ့ကို ရှမ်းနီအမျိုးသားများ တပ်မတော်(SNA)၏ မိန်းဆိုင်တိုင်းနိုင်း ဗဟိုဌာနချုပ်မှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၃ ရက်နေ့၌ ကျင်းပသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ရှမ်းနီတိုင်းရင်းသားများသည် မြို့ပြတည်ထောင်ခဲ့သည့် ရှမ်းနှစ် ၁၆၂၁ ခုနှစ်၊ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၈၈၈ ခုနှစ်၊ ခရစ်နှစ် ၁၅၂၇ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၃ ရက်နေ့ကို အစွဲပြုပြီး ရှမ်းနီအမျိုးသားနေ့အဖြစ် သတ်မှတ်ကာ နှစ်စဉ် ကျင်းပ လာခဲ့ရာ ယခုနှစ်မှာတော့ ၄၉၇ ကြိမ်မြောက်ဖြစ်သည်။

SNA သည် ရှမ်းနီအမျိုးသားနေ့ ရည်ရွယ်ချက် (၄)ချက်ကို ထုတ်ပြန် ကြေညာထားသည်။

ထိုအချက် ၄ ချက်မှာ (က) ရှည်လျားလှသော သမိုင်းကြောင်းတစ်လျှောက် ရှမ်းနီအမျိုးသား ဘိုးဘေးများ တည်ဆောက်ခဲ့သော မြို့ပြပြည်ထောင်များနှင့် ရိုးမြေကျနေထိုင်ခဲ့ကြသော လယ်ယာမြစ်ချောင်း၊ အင်းအိုင် တောတောင်ရေမြေတို့အား မြတ်နိုးတန်ဖိုးထားတတ်ကြစေရန်၊ (ခ) သမိုင်းအစဉ်အဆက် ခိုင်မာသော ယဉ် ကျေးမှု ထုံးတမ်းဓလေ့များ အမွေအနှစ်များ၊ စာပေဂီတနှင့် အနုသုခုမပညာ ရပ်များ မပျောက်ပျက်အောင် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်လိုစိတ်များနှင့် တိုးတက်ပြန့်ပွားအောင် ကြိုးစားကြံဆောင် တီထွင်လို စိတ်များ ပေါ် ထွန်းစေရန်တို့ဖြစ်သည်။

ထို့နောက် (ဂ) ကျယ်ပြန့်များပြားလှသော ရှမ်းနီဒေသတစ်ခုလုံး၏ အသီးသီးသော ရှမ်းနီအမျိုးနွယ်များအား စည်းလုံးညီညွတ်သော ခိုင်မာကျစ်လစ်သော၊ တူညီမျှတသော ဘုံသဘောဆန္ဒများပေါင်းစည်းကာ ရှမ်းနီ အမျိုးသားထု တစ်ရပ်အဖြစ် ချစ်ကြည်ရင်းနှီးစွာ တည်ဆောက်နိုင်ရန်၊ (ဃ) ခိုင်မာကျစ်လစ်သော ရှမ်းနီ အမျိုးသားထု တစ်ရပ်သည် ပြည်ထောင်စု၏ ပြည်နယ်အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအဖြစ် လည်းကောင်း၊ အား တစ်ရပ်အဖြစ် လည်းကောင်း တက်ကြွစွာပါဝင် ဆောင်ရွက်နိုင်မည့် နိုင်ငံ့အရင်းအမြစ်တစ်ခုအဖြစ် တည် ဆောက်နိုင်ရန်တို့ဖြစ်သည်ဟု SNA က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)သည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းပါဝင်သွားသော တမူးခရိုင်၊ ဟုမ္မလင်းခရိုင်၊ ခန္တီးခရိုင်၊ ကသာခရိုင်၊ ဗန်းမောက်ခရိုင်၊ မော်လိုက်ခရိုင်၊ ကလေးခရိုင်နှင့် ကချင်ပြည်နယ် အတွင်း ပါဝင်သွားသည့် မြစ်ကြီးနားခရိုင်၊ မိုးညှင်းခရိုင်၊ မိုးကောင်းခရိုင်၊ ဗန်းမော်ခရိုင်၊ ကားမိုင်း၊ အင်း တော်ကြီး ဒေသများကို စုစည်း၍ ရှမ်းနီပြည်နယ်ရရှိရေး ကြိုးပမ်းနေသော ရှမ်းနီလက်နက်ကိုင်ဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် တမူး၊ ဖောင်းပြင်၊ ခန္တီး၊ ဟုမ္မလင်း၊ မော်လိုက်၊ ပင်လည်ဘူး၊ ကသာ၊ ဗန်းမောက်၊ အိန္ဒိယနယ်စပ်၊ ဖားကန့်၊ ကာမိုင်း၊ မိုးညှင်း၊ မိုးကောင်း၊ သံလမ်းရိုးတစ်လျှောက်မှာ အခြေပြုလှုပ်ရှားလျက်ရှိသည်။