CNI News 

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၆ 

မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့များ၏ ဆွေးနွေးပွဲများသည် အဖြေထွက်ရန် ခဲယဥ်း ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာ လေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ကိုးကန့်တပ်(MNDAA)တို့ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက်တွင် ထပ်မံ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရန် သဘောတူခဲ့ပေမယ့် ဇန်နဝါရီ ၁၆ ရက်နေ့သို့ ရွှေ့ခဲ့သည်။ 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၅ ရက်ကတော့ တရုတ်နိုင်ငံ၏ ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးမှုဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံ၊ ယူနန်ပြည်နယ်၊ ကူမင်းမြို့တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် MNDAA တို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြသော်လည်း ရလဒ်မထွက်ပဲ ဆွေးနွေးပွဲ ပျက်ခဲ့ကြသည်။

လက်ရှိသွားခဲ့သည့် ဆွေးနွေးပွဲများအား လေ့လာကြည့်လျှင် ရလဒ်ထွက်ခြင်းရှားပြီး ၂ ဖက် အဖွဲ့အစည်းများ အနေဖြင့် သွားနေသည့်လမ်းကြောင်းများ မတူသောကြောင့် အဖြေထွက်ရန် ခဲယဥ်းနိုင်ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူ ဟာ လေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။ 

MNDAA နဲ့ UWSA ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

ဦးသိန်းထွန်းဦးက “ပုံမှန်အားဖြင့်‌တော့ ဆွေးနွေးပွဲကတော့ လုပ်နေကြတာပေါ့နော်၊ ဒါပေမယ့် လုပ်မယ်ဆိုရင် တော့ အဲဒီဆွေးနွေးပွဲရဲ့ အနှစ်သာရနဲ့ ဘယ်ကိုသွားမလဲဆိုတာ နိုင်ငံရေးအရ ဖြေရှင်းမလား၊ တကယ်လို့ နိုင်ငံရေး အရ ဖြေရှင်းမယ်ဆိုရင် ဖြေရှင်းမှုကို ဘယ်လောက်ထိ ရှေ့ဆက်လို့သွားမလဲ၊ အဲတော့ ဒါတွေကကျတော့ စောင့်ကြည့်ရမယ့် အနေအထားမှာရှိတယ်၊ များသောအားဖြင့်တော့ လက်ရှိသွားခဲ့တဲ့ ဆွေးနွေးပွဲတွေ အကုန်လုံး ကို လေ့လာကြည့်မယ် ဆိုရင်တော့ ရလဒ်ထွက်တာ နည်းနည်းရှားတယ်၊ အဲတော့ ရလဒ်ထွက်တာ နည်းနည်းရှား တဲ့ အချိန်မျိုးမှာ ဆွေးနွေးပွဲလုပ်တာ ကောင်းတယ်လို့ ပြောပေမယ့် ရလဒ်မထွက်ရင်တော့ ဘယ်လောက်ထိ ဆွေးနွေးပွဲက ဆက်ရှည်သွားဦးမလဲဆိုတာ ဒါကိုအဓိက ကြည့်ရမှာကိုး၊ အထူးသဖြင့်တော့ ဒီလက်နက်ကိုင်တွေ ဘက်က စစ်ရေးလမ်းစဥ်ကို အဓိကအားပြုပြီး ‌ရွေးသွားပြီ၊ အစိုးရဘက်ကကျတော့ နိုင်ငံ‌ရေးလမ်းစဥ်ကို သွားနေ တယ်၊ အဲတော့ နှစ်ဖက်က မတူတဲ့အတွက်ကြောင့် ခေါင်းစဥ်မတူတဲ့ နှစ်ခု သွားနေတဲ့ အခါကျတော့ အဖြေထွက်ဖို့ ဆိုတာက ယုတ္တိဗေဒနည်းနဲ့ တွေးလို့ရှိရင် တော်တော်လေးခဲယဥ်းတယ်၊ အဲတော့ စောင့်ကြည့်ရမယ် ဆိုတဲ့ဟာက လွဲလို့ တော်တော်လေး ပြောဖို့တော့ခက်တယ်”ဟု ပြောသည်။

ပြည်တွင်းပဋိပက္ခတွင် ပြည်ပနိုင်ငံတချို့က လက်နက်ကိုင် တိုက်ခိုက်မှုအား တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ သွယ်ဝိုက်ဖြစ်စေ အားပေးအားမြှောက် လုပ်နေကြောင်း  နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁၅ ရက်တွင် ကျရောက်သည့် ကယားပြည်နယ်နေ့သို့ ပေးပို့သည့် သဝဏ်လွှာတွင် ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုများအား ဒေသခံတိုင်းရင်းသား အဖွဲ့အစည်းများက လုပ်ဆောင်ခြင်းသည် အမျိုးသားရေး စိတ်ဓာတ်ကင်းမဲ့ပြီး လွဲမှားသည့် အတွေးအခေါ် အယူအဆများဖြင့် နိုင်ငံရေးရင့်ကျက်မှု မရှိခြင်းနှင့် ကိုယ့်ဒေသ၊ ကိုယ့်တိုင်းရင်းသားကို သစ္စာဖောက်ဖျက်ခြင်းပင်ဖြစ်ကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောကြားခဲ့သည်။

နစကသည် အကြမ်းဖက်မှုအား လက်မခံသော်လည်း နိုင်ငံရေးပြဿနာအား ဆွေးနွေးရန် ဖိတ်ခေါ်မှုများ တွေ့ရ ကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP) ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

ဒေါက်တာအေးမောင်က “အခါကြီးရက်တွေမှာ နစကဥက္ကဋ္ဌ မိန့်ခွန်းကို ကျနော်တို့ သုံးသပ်ကြရမှာပေါ့၊ ပြည်နယ် နေ့တွေ နောက် သက်ဆိုင်တဲ့ အမျိုးသားနေ့တွေပေါ့ဗျာ၊ အဲဒီမှာ သူ့ဘက်က မိန့်ခွန်းချွေတာရှိတယ်၊ အဲဒီသဘော မှာလည်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုကို သူ့ဘက်က ဖိတ်ခေါ်တဲ့သဘောလည်း တွေ့တယ်၊ ဒါပေမယ့်လို့ အကြမ်းဖက်မှုကို ရပ်ဖို့လိုတယ်၊ နိုင်ငံရေးပြဿနာကို နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းနဲ့ ဆွေးနွေးဖို့ ဖိတ်ခေါ်တယ်၊ အဲတော့ နစက ရပ်တည်ချက် ကို သုံးသပ်ရင် အဲတော့ နစကဥက္ကဋ္ဌရဲ့ အခါအားလျော်စွာ သူ့ဘက်က ပြောတဲ့မိန့်ခွန်းတွေ၊ မိန့်ခွန်းတွေကို လေ့လာရင် သူ့ရပ်တည်ချက်ကို ခန့်မှန်းလို့ရမှာပေါ့၊ အရင်တုန်းကလို ၂၀၂၂ နှစ်ကို ငြိမ်းချမ်းရေးနေ့အဖြစ် သတ်မှတ် ခဲ့ပြီးမှ ဖိတ်ခေါ်ခဲ့တာ ရှိတယ်လေ၊ လာတဲ့အင်အားစုရှိတယ်၊ NCA ထိုးတဲ့အဖွဲ့တွေ အကုန်လာတယ်၊ နောက် မထိုးသေးတဲ့ ငြိမ်းချမ်းမှု ယူထားတဲ့ “ဝ” ၊ မိုင်းလားတို့ လာကြတာပေါ့၊ အဲဒီဥစ္စာလေးကတော့ ၂၀၂၂ က ကြာခဲ့ပြီ ပေါ့ဗျာ၊ အဲတော့ ခု ၂၀၂၅ မှာ သူ့ဘက်က ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ခုန ကျ‌နော်ပြောတဲ့ အခါအားလျော်စွာ သူ့မိန့်ခွန်းပြောတဲ့ ဥစ္စာမှာ လေ့လာရင်တွေ့မှာပေါ့၊ အဲတော့ အကြမ်းဖက်မှုဆိုတာ တစ်ခုကို လက်ခံပုံမပေါက်ဘူး၊ တိုင်းရင်းသားများလိုလားတဲ့ လိုလားချက်ပေါ့ဗျာ၊ နိုင်ငံရေးပြဿနာ အဲဒီပြဿနာကို ဆွေးနွေးချင်တဲ့ ဖိတ်ခေါ်မှု တွေကတော့ တွေ့ရတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

MNDAA၊ AA၊ TNLA တို့သည် NUG လက်အောက်ခံ PDF များ အပါအဝင် BPLA၊ BNRA၊ PLA၊ KNDF တို့နှင့် ပူးပေါင်း၍ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်က ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကို ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှာ ဖော်ဆောင် ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ချင်းရွှေဟော်၊ လောက်ကိုင်၊ ကုန်းကြမ်း၊ မုံးကိုး၊ ဖောင်းဆိုင်၊ သိန္နီ၊ ကွတ်ခိုင်၊ နမ့်ခမ်း၊ နမ့်ဆန်၊ မန်တုံ၊ နမ္မတူ၊ မိုင်းငေါ့ တို့ကို တိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်ခဲ့သလို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၅ ရက်တွင် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး ဒုတိယပိုင်း ကို ဖော်ဆောင်၍ လားရှိုး၊ ကျောက်မဲ၊ နောင်ချို၊ မိုးကုတ်၊ မိုးမိတ်၊ မတ္တရာ၊ စဉ့်ကိုင်၊ သပိတ်ကျင်း တို့ကို တိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်ရန် ထိုးစစ်ဆင်ခဲ့သည်။ 

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၆

စစ်ရေးတင်းမာနေသည့် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအထက်ပိုင်း ဟုမ္မလင်းမြို့ကို ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မောင်မောင်အေး ဇန်နဝါရီ ၁၄ ရက်က ရောက်ရှိလာပြီး နယ်မြေခံတပ်မိသားစုများကို တွေ့ဆုံခဲ့သည်။

ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်ကြီးမောင်မောင်အေးနှင့်အတူ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး(ကြည်း)မှ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ် ကြီး စိုးတင့်နိုင်၊ တပ်မတော်အရာရှိကြီးများလည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် လဟယ်မြို့သို့ ဆက်လက်ထွက်ခွာ၍ နယ်မြေခံတပ်မှ အရာရှိ၊ စစ်သည်၊ မိသားစုများကို တွေ့ဆုံခဲ့ သည်။

ဟုမ္မလင်းမြို့နယ်အတွင်းမှာ မြန်မာ့တပ်မတော်၊ ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ် ဖွဲ့(PDF)၊ ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)တို့ကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသည်။

KIA-PDF ပူးပေါင်း၍ ဟုမ္မလင်းမြို့ကို သိမ်းပိုက်ရန် ကြိုးပမ်းနေသည်။ 

ဟုမ္မလင်းမြို့သည် ချင်းတွင်းမြစ်ကမ်းနားဘေးတွင် ရှိသော မြို့ဖြစ်သလို လေယာဉ်ခရီးစဉ်များလည်း ပြေးဆွဲလျက် ရှိသော မြို့ဖြစ်နေ၍ စစ်ရေးနှင့်စီးပွားရေးအရ အချက်အချာ ကျသည့်မြို့ဖြစ်သည်။

ဟုမ္မလင်းမြို့ကို KIA-PDF က ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ပါက ခန္တီးမြို့၊ ဗန်းမောက်မြို့၊ နာဂဒေသ အပါအဝင် ဥရုချောင်း တစ်လျှောက်နှင့် ချင်းတွင်းမြစ်တစ်လျှောက်ကို ထိန်းချုပ်သွားနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၅

မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းကနေ အိန္ဒိယနယ်စပ်သို့ မူးယစ်ဆေးဝါးများ တင်ပို့ရောင်းချနေသည့် အဖွဲ့ကို မန္တလေးမြို့မှာ ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်ဟု နစက-က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက်တွင် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၇ ရက်က မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မဟာအောင်မြေမြို့နယ်၊ မဟာမြိုင်(၂) ရပ်ကွက်၊ ၄၁(A) လမ်း၊ ၆၁-၆၂ လမ်းကြားတွင် မူးယစ်ဆေးဝါး အရောင်းအဝယ် လုပ်နေသည့် စောဖြိုးအောင်၊ လင်းလင်းအောင်၊ လှိုင်ဖြိုးထွေး(ခ)ကိုထွေးနှင့် အောင်မျိုးသိန်း(ခ) တာတီးတို့ ၄ ဦးကို Toyota Crown မော်တော်ယာဉ်တစ်စီး၊ ပလပ် စတစ် ဆပ်ပြာခွက် ၆၆၀ ခွက်ဖြင့်ထည့်ထားသည့် ဘိန်းဖြူ ၅ ဒသမ ၉၄ ကီလိုနှင့်အတူ ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။

ထို့နောက် စောဖြိုးအောင်၏ နေအိမ်မှ တစ်ပုလင်းလျှင် ၁၀၀ မီလီလီတာစီပါ Phensedyl ၃၀ ပုလင်း ထပ်မံ ဖမ်း ဆီးရမိခဲ့သည်။

မူးယစ်ဆေးဝါးများကို ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ နမ့်စန်မြို့နယ်၊ နားရိုင်းရွာသစ် ကျေးရွာနေ ကိုစိုင်း(ခ) အားချိန်၏ အစီအမံဖြင့် ချမ်းအေးသာစံမြို့နယ်နေ အောင်သူ(ခ)စိန်သောင်းမှ တာဝန်ခံ၍ လှိုင်ဖြိုးထွေး၊ သန့်ဇင်ထွန်း၊ လင်း လင်းအောင်နှင့် ဇော်မျိုးသိန်းတို့မှ သယ်ယူ၍ ချမ်းအေးသာစံမြို့နယ်နေ စောဖြိုးအောင်က မန္တလေးမြို့တွင် ဘိန်းဖြူများဝယ်ယူ၍ မြန်မာ-အိန္ဒိယနယ်စပ်၊ တမူးမြို့နယ်သို့ သယ်ဆောင်ရောင်းဝယ်ကြောင်း၊ မြန်မာ- အိန္ဒိယနယ်စပ်နေ ကီရန်းမှ ပြန်လည် ရောင်းချကြောင်း နစက-က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

တခြား တစ်ဖက်မှာတော့ ကလေးမြို့မှ မန္တလေးမြို့သို့ Phensedyl များ သယ်ဆောင်ရောင်းဝယ်ကြောင်း သိရသည်။

ဘိန်းဖြူရောင်းချပေးခဲ့သည့် အောင်သူနှင့် သန့်ဇင်ထွန်းတို့ကို ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ ပင်လောင်းမြို့နယ်၊ လိန်းလီကျေးရွာအနီးတွင် Suzuki Ciaz မော်တော်ယာဉ်တစ်စီးနှင့်လည်းကောင်း၊ Phensedyl များ ရောင်းချပေးခဲ့ သူ လှိုင်မျိုးထွန်း(ခ)သီလွန်အား မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ချမ်းအေးသာစံမြို့နယ်၊ မင်းတဲအီကင်းရပ်ကွက်တွင် လည်းကောင်း ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။

အဆိုပါ မူးယစ်ဆေးဝါး ရောင်းဝယ်ခဲ့ကြသူများကို ဥပဒေအရ အရေးယူထားသလို ကွင်းဆက်ပြစ်မှု ကျူးလွန်သူ များကိုလည်း ဆက်လက်စစ်ဆေး ဖော်ထုတ်နေကြောင်း နစက-က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မြန်မာ-အိန္ဒိယနယ်စပ်တွင် လက်နက်နှင့်မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုလုပ်ငန်းများ ကြီးမားလာခြင်းကြောင့် အိန္ဒိယ အစိုးရကလည်း စိုးရိမ်လျက်ရှိနေသည်။

ထို့နောက် မြန်မာ-အိန္ဒိယ နယ်စပ်ကို အိန္ဒိယအစိုးရ ခြံစည်းရိုးကာရံမှု လုပ်ငန်းများ လုပ်ဆောင်၍ လက်နက်နှင့် မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုလုပ်ငန်းကို တားဆီးနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိနေသည်။

CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၅

အွန်လိုင်းငွေလိမ်လည်ခြင်း လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်နေသည့် ကျားဖြန့်အရေး ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်ရန်အတွက် ကရင်နယ်ခြားစောင့်တပ်(BGF)၊ ဒီမိုကရေစီအကျိုးပြုကရင်အမျိုးသားတပ်မတော်(DKBA)မှ ခေါင်းဆောင်များနှင့် တရုတ်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ အရေးပေါ် အစည်းအဝေး လုပ်ခဲ့ကြသည်။

အဆိုပါ တွေ့ဆုံမှုကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက်နေ့က ကရင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထို့နောက် အစည်းအဝေးတွင် အွန်လိုင်းလိမ်လည်မှု(ကျားဖြန့်)၊ လူကုန်ကူးမှုများနှင့် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်မှုခင်းများ ကို ထိရောက်စွာ ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်ရေး ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

အလားတူ မြဝတီမြို့နယ်အတွင်း လာရောက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံလိုသော စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် လိုက်နာရ မည့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကိုလည်း ချမှတ်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ လိုက်နာရမည့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများမှာ အတင်းအဓမ္မခိုင်းစေမှု၊ အသက် ၁၈ နှစ်အောက် ကလေး လုပ်သားများ မခိုင်းစေရန်၊ လူကုန်ကူးမှု၊ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှုများ မပြုလုပ်ရန်၊ လိမ်လည်မှုလုပ်ငန်းများ၊ အွန်လိုင်း လိမ်လည်မှုလုပ်ငန်းများ(ကျားဖြန့်)၊ တရားမဝင် အဖွဲ့အစည်းများရှိပါက သတင်းပေးပို့ရန် စသည့် အချက်များဖြစ် သည်။

ထိုစည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကို လိုက်နာခြင်းမရှိပါက လုပ်ငန်းပိတ်သိမ်းခြင်းနှင့် နယ်နှင်ဒဏ်ပေးခြင်းများ ပြုလုပ် သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ကျားဖြန့်အရေး အရေးပေါ် အစည်းအဝေးကို ကရင်နယ်ခြားစောင့်တပ်(BGF)မှ အတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ် စောချစ်သူ၊ DKBA မှာ ဗိုလ်မှူးချုပ် စောဆန်းအောင်၊ တပ်မှူးတချို့နှင့် တရုတ်စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များ တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

BGF ထိန်းချုပ်သည့် ကရင်ပြည်နယ်၊ မြဝတီခရိုင်၊ ရွှေကုက္ကိုလ်မြို့တွင် အွန်လိုင်းငွေလိမ်လည်လုပ်ငန်း(ကျားဖြန့်) များရှိနေပြီး တရုတ်အနုပညာရှင်များကို လူကုန်ကူးမှုများပင် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြသေးသည်။

ထို့ပြင် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်က ၎င်းကိုတောင် လိမ်လည်ရန် ကြိုးပမ်းလာကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ကျားဖြန့် လုပ်ငန်းရှိသော မြို့ကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် အစိုးရအဖွဲ့ကို ညွှန်ကြားထားကြောင်း ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်က ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၅

ပြည်ပနိုင်ငံအချို့သည် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို နှောင့်နှေးစေပြီး ဒီမိုကရေစီအမည်ခံ အာဏာရှင်စနစ်ကို အားပေးနေကြသည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက်က ကျရောက်သည့် (၇၃)နှစ်မြောက် ကယားပြည်နယ်နေ့သို့ ပေးပို့သည့် သဝဏ်လွှာတွင် ၎င်းက ထည့်သွင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “လက်ရှိနိုင်ငံတွင်း၌ ဖြစ်ပေါ်နေသည့် မတည်ငြိမ်မှုများနှင့် ဆူပူ အကြမ်းဖက်မှုများမှာ ဒီမိုကရေစီရေးကို ဆောင်ရွက်နေသည်ဟု ဆိုသူများက မဲမသမာမှုများဖြင့် နိုင်ငံတော် အာဏာကို မတရားသဖြင့်ရယူရန် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ဥပဒေနှင့်အညီ ဒီမိုကရေစီနည်းလမ်းကျ ဖြေရှင်းခဲ့ခြင်းမရှိဘဲ လက်နက်ကိုင်အကြမ်းဖက် လမ်းစဉ်ကို ရွေးချယ်ခဲ့ကြသောကြောင့်သာ ဖြစ်ပါသည်။ ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို ကျင့်သုံး ကာကွယ်နေပါသည်ဟုဆိုသော ပြည်ပနိုင်ငံအချို့ကလည်း ဒီမိုကရေစီစနစ်နှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သည့် လက်နက် ကိုင်အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုများကို တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ သွယ်ဝိုက်၍ဖြစ်စေ အားပေးအားမြှောက် ပြုလုပ်နေကြပါ သည်။ ၎င်းတို့မှာ မိမိတို့နိုင်ငံအား သူတို့အလိုကျ ခြယ်လှယ်ချုပ်ကိုင်နိုင်ရန်နှင့် ပြည်သူလူထု၏ဆန္ဒဖြစ်သည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို နှောင့်နှေးစေပြီး ဒီမိုကရေစီအမည်ခံ အာဏာရှင်စနစ်ကို အားပေးနေခြင်းပင်ဖြစ်သည် ကို သတိပြုမိကြစေလိုပါသည်”ဟု ပြောသည်။

စည်းလုံးညီညွတ်ခဲ့သည့် နိုင်ငံတော်ကြီးကို နယ်ချဲ့အင်္ဂလိပ်တို့သည် ၁၈၂၄ ခုနှစ်ကစ၍ မတရား ကျူးကျော်စစ် သုံးကြိမ်ပြုခဲ့ပြီး သူ့ကျွန်ဘဝကို သွတ်သွင်းခဲ့ကြောင်း၊ ထို့နောက် နယ်ချဲ့တို့သည် တောင်ပေါ်မြေပြန့် တစ်ခုချင်း စီကို ဥပဒေများ ခွဲခြားပြဋ္ဌာန်းပြီး နှစ်ပေါင်း (၁၀၀)ကျော် ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိဖြင့် သွေးခွဲအုပ်ချုပ်ခဲ့ကြသလို ပြည်မကို အုပ်ချုပ်ရာတွင်လည်း ကွဲပြားခြားနားမှု များပြားအောင် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြသည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

NUG ၏ ဝန်ကြီးချုပ်နဲ့ PDF တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် နယ်ချဲ့တို့၏ သွေးခွဲအုပ်ချုပ်မှု ပယောဂကြောင့် အချို့တိုင်းရင်းသားများကလည်း အယူဝါဒအမျိုးမျိုးဖြင့် လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကို ဖော်ဆောင်ခဲ့ကြပြီး နိုင်ငံတော်တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှု ကင်းမဲ့ခဲ့သည်မှာ ယနေ့ကာလအထိ ဖြစ်သည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌက “ ယခုလတ်တလော အခြေအနေတွင် ပြည်ပနိုင်ငံများ၏ သွေးထိုးလှုံ့ဆော်မှုများ၊ သဘောထား ကွဲလွဲပြီး နိုင်ငံနှင့် ပြည်သူအကျိုးကို မျက်ကွယ်ပြု လုပ်ဆောင်နေသော အချို့အဖွဲ့အစည်းများ၏ ခြေထိုးမှုများ၊ ကျင့်ဝတ်ဖောက်ဖျက်ပြီး နိုင်ငံတော်ကို အန္တရာယ်ချောက်ကမ်းပါးထဲသို့ ဆွဲချနေသည့် မဟုတ်မမှန် လုပ်ကြံ သတင်းများ၊ NUG, CRPH, PDF အစရှိသည့် အကြမ်းဖက် အဖွဲ့အစည်းများ၏ သွေးဆောင်စည်းရုံးမှုနှင့် အကြမ်း ဖက် လုပ်ရပ်များကြောင့် ဒေသအချို့တွင်ရှိသည့် ပြည်သူလူထုအကြား အသိအမြင်များမှားပြီး ညီညွတ်မှုများ ပြိုကွဲကာ မငြိမ်းမချမ်း ဖြစ်နေသည်ကို တွေ့မြင်ကြရမည် ဖြစ်ပါသည်”ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်က NLD အစိုးရကို ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်း အငြင်းပွားမှုအား မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ မြန်မာ့တပ်မတော်က ဖြုတ်ချ ၍ အာဏာရယူခဲ့သည်။

နိုင်ငံရေးပါတီများနဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် တွေ့ဆုံစဉ်

ထို့နောက် NLD ခေါင်းဆောင်တချို့နှင့် လွှတ်တော်အမတ်များ အပါအဝင် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် (EAOs) များ၊ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများသည် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအတိုင်ပင်ခံ ကောင်စီ(NUCC)၊ ပြည်‌ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ(CRPH)၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)၊ K3C (KIA-KNPP-KNU-CNF) စသည့် အင်အားစုများကို ဖွဲ့စည်း၍ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့်နစက ဖြုတ်ချရေး ကြိုးပမ်းလျက်ရှိနေသည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် လက်နက်ကိုင် အင်အားစုများကြား တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန်ဖြစ်ပွားနေပြီး ပြည်သူလူထု ၃ သန်းကျော် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြရသည်။

အဆိုပါ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ရပ်တန့်နိုင်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းများ ကျော်လွှားနိုင်ရေးအတွက် နစကသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပ၍ အနိုင်ရရှိသည့် နိုင်ငံရေးပါတီကို အာဏာလွှဲပြောင်းပေး ရန် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိနေသည်။

သို့သော် NUG၊ PDF နှင့် လက်နက်ကိုင် အင်အားစုများက နစက ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို မပျက်ပျက်အောင် ဖျက်မည်ဟု ထုတ်ပြန်ကြေညာထားသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၅

တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)က မိမိလက်နက် မိမိလက်ထဲမှာရှိရမည်ဟု ပြောဆိုခြင်း က အမျိုးသားတစ်ရပ် တည်ရှိခွင့်အတွက် လိုအပ်သောကြောင့် သတိ‌ပေးခြင်းဖြစ်နိုင်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာ သုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မိမိကိုယ်ကို ခုခံကာကွယ်နိုင်ရန် မိမိလက်နက် မိမိလက်ထဲ ရှိထားရမည်ဟု TNLA ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး တားအိုက်ဘုန်းက ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၂ ရက်တွင် ကျရောက်ခဲ့သည့် (၆၂) နှစ်ပြည့် တအာင်းအမျိုးသား တော်လှန်ရေးနေ့၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

ကိုယ့်ကြမ္မာကိုယ် ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်၊ အမျိုးသားတစ်ရပ် အနေဖြင့် ဆက်လက် တည်ရှိခွင့်အတွက် လက်နက်ကိုင် ထားရန် လိုအပ်ကြောင်း သတိ‌‌ပေးခြင်းသည် တရားမျှတသော ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာ သုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

TNLA ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးတားအိုက်ဘုန်းကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ပြည်တွင်းစစ် အနှစ် ၇၀ ကျော် ဖြတ်သန်းနေရတဲ့ တိုင်းပြည်မှာ အမျိုးသားတစ်ရပ်အဖြစ် ရပ်တည်တိုက်ပွဲ ဝင်နေရတဲ့ တအာင်းအမျိုးသားတွေအနေနဲ့ သူတို့ တအာင်းအမျိုးသားတွေ တည်ရှိမှုကို အသိအမှတ်ပြုဖို့ သူတို့ တစ်တွေရဲ့ လွတ်လပ်ခွင့်နဲ့ သူတို့တစ်တွေရဲ့ ကိုယ့်ကြမ္မာကိုယ် ဖန်တီးခွင့်အတွက် တိုက်ပွဲဝင်ရင်း မျိုးဆက်ပေါင်း များစွာ တန်ဖိုး‌ပေးခဲ့ကြရပြီးပြီ၊ အဲဒီလိုလူမျိုး တစ်ရပ်အနေနဲ့ သူ့လူမျိုးတည်ရှိခွင့်နဲ့ ကိုယ့်ကြမ္မာကိုယ် ဆုံးဖြတ် ပိုင်ခွင့်အတွက် ဒီလိုတိုင်းပြည်မှာ လက်နက်ကိုင်မထားလို့ရှိရင် မဖြစ်ဘူး၊ လက်နက်ကိုင်ထားတဲ့ သူတွေကသာ သမိုင်းကို ထင်သလိုကြီးစိုး ဆုံးဖြတ်လေ့ရှိတယ်ဆိုတဲ့ အတွေ့အကြုံအရ သူတို့ဒီစကားကို ပြောတာဖြစ်ပါတယ်၊ အဲတော့ သူတို့အမျိုးသား လွတ်လပ်စွာ ရပ်တည်ခွင့် ကိုယ့်ကြမ္မာကိုယ် ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် အမျိုးသားတစ်ရပ်အနေနဲ့ ဆက်လက် တည်ရှိခွင့်အတွက် ဒီလိုစစ်အာဏာရှင်စနစ် အကြိမ်ကြိမ် သိမ်းပိုက်ပြီးတော့ လက်နက်ရှိတဲ့သူ စစ်တပ် ကြီးကြီးမားမား ပိုင်ဆိုင်သူက တိုင်းပြည်ကို ထင်သလိုခြယ်လှယ်နေတဲ့ တိုင်းပြည်မှာ အမျိုးသားတစ်ရပ် တည်ရှိ ခွင့်အတွက် သူက လက်နက်ကိုင်ထားဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ သူ့လူထုကို သတိပေးလိုက်တာဟာ အလွန်မှန်ကန် တရားမျှတတဲ့ သဘောထားနဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြစ်တယ်လို့ ကျနော်ထင်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။ 

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကတော့ လက်နက်ကိုင်များ အနေဖြင့် လက်နက်စွန့်ကြရန်၊ လက်နက်ကိုင် တိုက်ခိုက်ရေးနည်းဖြင့် မိမိဆန္ဒကို တောင်းဆိုခြင်းအား လိုက်လျောမည်မဟုတ်ကြောင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲဝင်၍ လွှတ်တော်အတွင်းကနေ မိမိဆန္ဒကို တရားဥပဒေအရ တောင်းဆိုကြရန် ပြောကြားထား သည်။ 

မိမိကိုယ်ကို ခုခံကာကွယ်နိုင်ဖို့အတွက် မိမိလက်နက် မိမိလက်ထဲရှိထားရမှာ ဖြစ်သလို ပြောင်းလဲလာသည့် ကမ္ဘာ့ နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းနှင့်အတူ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ၏ စေ့စပ်လှုံ့ဆော်မှုများမှတဆင့် ပေါ်ပေါက်လာမည့် နိုင်ငံရေးတွေ့ဆုံဆွေးနွေးရန်လည်း အမြဲအဆင်သင့်ရှိနေကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်ကြီး တားအိုက်ဘုန်းက ပြောကြားခဲ့ သည်။

ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(KNU)ကလည်း ကရင့်လက်နက် ကရင်လက်ထဲမှာသာ ရှိရမည်ဟု မူဝါဒ ချမှတ်ထား သည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌနဲ့ TNLA တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

TNLA အနေဖြင့် ယခင်တုန်းက အပစ်အခတ်ရပ်စဲခဲ့ဖူးပြီး နိုင်ငံရေးကိစ္စများအား ဆွေးနွေးခြင်း မရှိသောကြောင့် ပြန်၍လက်နက်ကိုင်ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း မြန်မာ-တရုတ်အရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှ‌ကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “တကယ်တော့ တအာင်းက ဒီလိုဗျ၊ သူတို့အစောပိုင်းတုန်းက လက်နက်ချဖူးတယ်ဗျ၊ ဦးသိန်းစိန်တို့ လက်ထက်တုန်းကလေ လက်နက်ချပြီးတော့ နိုင်ငံရေးကိစ္စကို ပြီးမှဖြေရှင်းမယ်ပေါ့၊ လက်နက်ချတာတော့ မဟုတ်ဘူးပေါ့ဗျာ၊ အပစ်အခတ်ရပ်စဲတာပေါ့၊ အပစ်အခတ် ရပ်စဲပြီးတော့ နိုင်ငံရေးကိစ္စကို နောက်မှ ဆွေးနွေးမယ် ဆို‌ပြီးတော့ တကယ့်တကယ် ဘာမှမဆွေးနွေးလို့ သူတို့က ပြန်လက်နက်ကိုင်လာရတာဗျ၊ နောက်ပြီးတော့ အခု တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ အတွေးအခေါ်က ဒီလိုဖြစ်သွားပြီလေ၊ အရင်တုန်းက သူတို့ ‌ဒေသလေး တစ်ခုပဲ လွတ်မြောက် ရင် ပြီးရောလို့ သတ်မှတ်တာပေါ့၊ အခုကျတော့ ကိုယ့်ဒေသလေးပဲ လွတ်မြောက်လို့မဖြစ်ဘူး၊ ဗမာတွေပါ အားလုံး လွတ်မြောက်မှ ဖြစ်မယ်ဆိုတဲ့ အတွေးအခေါ် ကျသွားပြီဗျ၊ ဒါကြောင့်မို့လို့ သူတို့က စစ်အုပ်စု ပျက်သုဥ်းရေးအထိ ဆက်သွားမယ်ဆိုတဲ့ သဘောမျိုးပါ ပြောထားတာ ဖြစ်တယ်၊ မှန်လည်းမှန်ပါတယ် ဒီဟာ” ဟု ပြောသည်။

TNLA သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်တွင် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၌ ဖော်ဆောင်ခဲ့သည့် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးအတွင်း နမ္မတူ၊ မိုင်းငေါ့၊ နမ့်ဆန်၊ မန်တုံ၊ ကွက်ခိုင်၊ နမ့်ခမ်း၊ မိုင်းလုံ စသည့် မြို့နယ်များကို ထိန်းချုပ်ခဲ့ပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၅ ရက်တွင် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး ဒုတိယလှိုင်းကို ဖော်ဆောင်ခဲ့ပြီးနောက် ကျောက်မဲ၊ သီပေါ၊ မိုးကုတ်၊ မိုးမိတ်၊ နောင်ချိုမြို့နယ်များအား ဆက်လက် ထိန်းချုပ်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန်ဖြစ်ပွားပြီးနောက် TNLA က တရုတ်၏စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုအရ မြန်မာ့တပ်မတော် နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးသွားရန် ဆန္ဒရှိကြောင်း ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ သို့သော် ယခုအချိန်ထိ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးမှု မပေါ်ပေါက်သေးကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် လူမျိုးပေါင်းစုံ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ ထူထောင်၍ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်နှင့် ကိုယ်ပိုင် အုပ်ချုပ်ခွင့်အတွက် တိုက်ခိုက်လျက်ရှိနေသည်။

ထို့နောက် မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် လက်နက်ကိုင် အင်အားစုများကြား တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၅

လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတသည့် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို မဖြစ်မနေ ကျင်းပပေးသွားမည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက်တွင် ကျရောက်သည့် (၇၃)နှစ်မြောက် ကယားပြည်နယ်နေ့ အခမ်းအနားသို့ ပေးပို့သော သဝဏ်လွှာတွင် ၎င်းက ထည့်သွင်း ပြောကြားလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “ နိုင်ငံတော်အစိုးရ အနေဖြင့် ပြည်သူ့ဆန္ဒဖြစ်သည့် စစ်မှန်ပြီး စည်းကမ်းပြည့်ဝ သည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို မလွဲမသွေ ဆက်လက်လျှောက်လှမ်းသွားရမည်ဖြစ်ပါသည်။ ထိုကဲ့သို့ လျှောက် လှမ်းနိုင်ရန် လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတသည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကြီး ကျင်းပနိုင်ရေး လိုအပ် သည့် ပြင်ဆင်မှုများကို ဆက်လက်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ မဲဆန္ဒရှင် ပြည်သူများ၏ ဆန္ဒမှန်ကို ထုတ်ဖော်နိုင် သည့် လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတသည့် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို မဖြစ်မနေ ပြုလုပ်ပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အလေးအနက် ပြောကြားလိုပါသည်”ဟု ပြောသည်။

ကာ/လုံ အစည်းအဝေး ကျင်းပနေစဉ်

၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရရှိသည့် ပါတီကို နိုင်ငံတော် အာဏာလွှဲပြောင်းပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားထားသည်။

သို့သော် မည်သည့် နေ့ရက်တွင် ကျင်းပမည်ကိုတော့ အတိအကျ ပြောကြားခြင်း မရှိသေးပေ။

နစကသည် မေလတွင် အရေးပေါ်ကာလကို ရပ်ဆိုင်းနိုင်ပြီး စက်တင်ဘာ၊ အောက်တိုဘာ၊ နိုဝင်ဘာလများတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ကြောင်း၊ ၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် အာဏာလွှဲပြောင်းရေးကို လုပ်လာနိုင်ကြောင်း သံတမန် အသိုင်းအဝန်းကြားမှာ သုံးသပ်လျက်ရှိနေသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် နစကကို ဖြုတ်ချရေး လက်နက်ကိုင် အင်အားစုများက ကြိုးပမ်းနေခြင်းကြောင့် တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားနေပြီး နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရသူ ၃ သန်းကျော်ရှိနေသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲများသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်က NLD အစိုးရကို ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်း အငြင်းပွားမှုအား မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေးကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ မြန်မာ့တပ်မတော်က ဖြုတ်ချ၍ အာဏာရယူခဲ့ခြင်းနောက်ပိုင်းမှာ ပေါ်ပေါက်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

မန္တလေး PDF ကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် NLD ခေါင်းဆောင်တချို့နှင့် လွှတ်တော်အမတ်များ အပါအဝင် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်(EAOs) များ၊ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများသည် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအတိုင်ပင်ခံ ကောင်စီ(NUCC)၊ ပြည်‌ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ(CRPH)၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)၊ K3C (KIA-KNPP-KNU-CNF) စသည့် အင်အားစုများကို ဖွဲ့စည်း၍ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့်နစက ဖြုတ်ချရေး ကြိုးပမ်းလျက်ရှိနေသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “လက်ရှိနိုင်ငံတွင်း၌ ဖြစ်ပေါ်နေသည့် မတည်ငြိမ်မှုများနှင့် ဆူပူ အကြမ်းဖက်မှုများမှာ ဒီမိုကရေစီရေးကို ဆောင်ရွက်နေသည်ဟု ဆိုသူများက မဲမသမာမှုများဖြင့် နိုင်ငံတော် အာဏာကို မတရားသဖြင့်ရယူရန် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ဥပဒေနှင့်အညီ ဒီမိုကရေစီနည်းလမ်းကျ ဖြေရှင်းခဲ့ခြင်းမရှိဘဲ လက်နက်ကိုင်အကြမ်းဖက်လမ်းစဉ်ကို ရွေးချယ်ခဲ့ကြသောကြောင့်သာ ဖြစ်ပါသည်။ ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို ကျင့်သုံး ကာကွယ်နေပါသည်ဟုဆိုသော ပြည်ပနိုင်ငံအချို့ကလည်း ဒီမိုကရေစီစနစ်နှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သည့် လက်နက်ကိုင်အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုများကို တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ သွယ်ဝိုက်၍ဖြစ်စေ အားပေးအားမြှောက် ပြုလုပ်နေကြပါသည်”ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းဖြစ်ပေါ်နေသည့် လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲများ ရပ်တန့်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်း ကို ကျော်လွှားနိုင်ရေးအတွက် ရွေးကောက်ပွဲအား အမြန်ဆုံးကျင်းပရန် ပြည်တွင်း/ပြည်ပရှိ သံတမန်များက စဉ်းစားလာကြသည်။ 

သို့သော် နစကသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးသွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သော်လည်း သာမန်အခြေအနေ မဟုတ်သည့်အတွက်ဆိုကာ အရေးပေါ်ကာလကို ၆ လသက်တမ်းတိုးလာခဲ့ရာမှာ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလအထိပင်ဖြစ်သည်။

ထို့နောက် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်တွင် အရေးပေါ်ကာလ ၆ လ သက်တမ်းတိုးခြင်း ပြည့်ပြီးဖြစ်၍ နောက်ထပ် သက်တမ်း တိုး/မတိုးကို စောင့်ကြည့်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၅

နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများတွင် ကြိုတင်စည်းကမ်း သတ်မှတ်ချက်များမရှိရန် လိုအပ်ကြောင်း ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွင် ပါဝင်လုပ်ဆောင်နေသူ ဦးခွန်းဆိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုသို့ ကြိုတင်စည်းကမ်း သတ်မှတ်ချက်များ မရှိမှသာ နှစ်ဦးနှစ်ဖက် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးသည့်အခါတွင် ပွင့်လင်းစွာ တောင်းဆိုဆွေးနွေး၍ ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးခွန်းဆိုင်က “နှစ်ဖက်စလုံးက ကြိုတင်စည်းကမ်း သတ်မှတ်ချက်တွေ မရှိဖို့လိုတယ်။ ကြိုတင်စည်းကမ်း သတ် မှတ်ချက်မရှိဘဲ ဆွေးနွေးဖို့သင့်တယ်။ ဥပမာ ဦးသိန်းစိန် ခေတ်တုန်းကလည်း အစတုန်းက စည်းကမ်း သတ်မှတ်မှု လေးတွေရှိတယ်။ တကယ်တမ်း ဆွေးနွေးတဲ့အခါကြတော့ ကြိုတင်စည်းကမ်း သတ်မှတ်ခဲ့တာ မရှိဘဲနဲ့ နှစ်ဖက် အဆိုပြုချက်ကို ညှိနှိုင်းပြီးတော့မှ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲတွေ ဖြစ်ခဲ့တာပဲ။ အခုလို ဒီလိုဖြစ်သင့်ပါတယ်လို့ ဆွေးနွေးမှုရှိပါတယ်။ ဒီလိုမလုပ်ရင် ဘယ်သူပဲနိုင်နိုင် ရှုံးမှာကတော့ လူထုပဲ” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အိန္ဒိယဖက်ဒရယ်ဆိုင်ရာစနစ်အကြောင်း အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲ ကျင်းပနေစဉ်

နစကဥက္ကဋ္ဌသည် လက်နက်ကိုင် တောင်းဆိုမှုများကို လိုက်လျောပေးမည် မဟုတ်ကြောင်း အမြဲပြောဆိုနေ သကဲ့သို့ နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းဖြင့်သာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရန် ပြောဆိုလျက်ရှိသည်။

ထို့အတူ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များဘက်မှလည်း စစ်ရေးဖြင့် ဖြေရှင်းခြင်းထက် နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းရန် အသင့်ရှိကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားကြပေမယ့် လက်တွေ့တွင် သေချာသည့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး မဖြစ်ပေါ်သေးကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက သုံးသပ်ကြသည်။

အမှန်တကယ် အပြုသဘောဆောင်သည့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးကို ပြုလုပ်မည်ဆိုပါက တစ်ဖက်တည်းမှ ချမှတ် ထားသော အကြောင်းအရာများအပေါ် ဆွေး‌နွေးညှိနှိုင်းခြင်းမျိုး မဖြစ်သင့်ကြောင်း၊ နှစ်ဖက်လုံး ပူးပေါင်းပါဝင် ဖြေရှင်းခြင်းကသာ လက်တွေ့ အကျဆုံးဟုထင်ကြောင်း 7 EAO Alliance မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီး စောကျော်ညွန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဗိုလ်မှူးကြီးစောကျော်ညွန့်က “တကယ် အပြုသဘောဆောင်တဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးလို့ ပြောမယ်ဆိုရင် တစ်ဖက်က ခေါ်တဲ့အချိန်၊ တစ်ဖက်က ခေါ်တဲ့နေရာ၊ တစ်ဖက်က ရေးဆွဲထားတဲ့ အာဂျင်ဒါ၊ တစ်ဖက်က ချမှတ် ထားတဲ့ အကြောင်းအရာတွေအပေါ်မှာ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းတာ မဟုတ်ဘဲနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး လုပ်ကြတော့ မယ်ဆိုရင် ဘက်နှစ်ဖက် ကနေပြီးတော့ ဘယ်နေရာမှာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြမယ်ဆိုတာကို ကြိုညှိမယ်။ ဘာအကြောင်းအရာတွေကို ဆွေးနွေးကြမလဲ ဆိုတာကိုလည်း ကြိုညှိမယ်။ ဆိုလိုချင်တာကတော့ ၂ ဖက်စလုံး ပူးပေါင်းပိုင်ဆိုင်တဲ့ ပါဝင်တဲ့ Joint Ownership, Joint Process ကနေစပြီးတော့ နိုင်ငံမှာရှိနေတဲ့ ပကတိ အခက်အခဲ အကျပ်အတည်းကို နှစ်ဖက်စလုံးက ပူးပေါင်းပါဝင် ဖြေရှင်းခြင်းကသာလျှင် လက်ရှိအခြေအနေ အတွက်သာ လက်တွေ့အကျနိုင်ဆုံးလို့ ထင်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

သက်ဆိုင်သူ အားလုံးပါဝင်သော နိုင်ငံရေးတွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများ ဖြစ်ပေါ်လာစေရေး တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် (၇)ဖွဲ့၏ မဟာမိတ်အဖွဲ့ ဇန်နဝါရီ  7 EAO Alliance က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၄ ရက်က အစည်းအဝေး တစ်ရပ် ကျင်းပ၍ ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

NCA လက်မှတ်ထိုးနေကြစဉ်

အဆိုပါ အစည်းအဝေးတွင် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်း ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်မည့် နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းနှင့်အညီ ဆောင်ရွက် နိုင်ရေး ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားရှိရေး၊ သက်ဆိုင်သူများ အားလုံးပါဝင်သော နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများ ဖြစ်ပေါ် လာစေရေးတို့ကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

ထို့အပြင် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် ဖော်ဆောင်ရေး၊ EAO များအတွင်း Coordination and Cooperation ပိုမို ရရှိ လာစေရေး၊ ပြည်တွင်းနိုင်ငံရေးဘောင် ချဲ့ထွင်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်အား တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်ရေးတို့ကို ဆက်လက် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သွားရန် ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၄

သက်ဆိုင်သူ အားလုံးပါဝင်သော နိုင်ငံရေးတွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများ ဖြစ်ပေါ်လာစေရေး တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် (၇)ဖွဲ့၏ မဟာမိတ်အဖွဲ့ 7 EAO Alliance က အစည်းအဝေး တစ်ရပ် ကျင်းပ၍ ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

7 EAO Alliance သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၄ ရက်က အစည်းအဝေး ကျင်းပခဲ့သည်။

အဆိုပါ အစည်းအဝေးတွင် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်း ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်မည့် နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းနှင့်အညီ ဆောင်ရွက် နိုင်ရေး ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားရှိရေး၊ သက်ဆိုင်သူများ အားလုံးပါဝင်သော နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများ ဖြစ်ပေါ် လာစေရေးတို့ကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

ထို့အပြင် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် ဖော်ဆောင်ရေး၊ EAO များအတွင်း Coordination and Cooperation ပိုမို ရရှိ လာစေရေး၊ ပြည်တွင်းနိုင်ငံရေးဘောင် ချဲ့ထွင်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်အား တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်ရေးတို့ကို ဆက်လက် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သွားရန် ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

7 EAO Alliance ကို တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ်(NCA)ထိုးထားသည့် ရှမ်းပြည်ပြန် လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ(RCSS)၊ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ(NMSP)၊ လားဟူဒီမိုကရက်တစ် အစည်းအရုံး(LDU)၊ ရခိုင် ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ(ALP)၊ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး/ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်- ငြိမ်းချမ်းရေးကောင်စီ(KNU/KNLA-PC)၊ ဒီမိုကရက်တစ် ကရင်အမျိုးသားတပ်မတော်(DKBA)၊ ပအိုဝ်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်(PNLO) တို့ဖြင့် စုဖွဲ့ထားသည်။