CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၈

ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်ကြား ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ တကျော့ပြန်တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ဒေသခံများကို နိုင်ငံရေးပုဒ်မများ တပ်ကာ နစကဘက်က ဖမ်းဆီးခဲ့သော်လည်း ယနေ့အချိန် ထိ အမိန့်ချမှတ်ခြင်း မရှိသေး၍ အပြစ်မရှိပါက ပြန်လွှတ်ပေးရန် ရခိုင်အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် မိသားစုဝင် များက တောင်းဆိုကြသည်။

တကျော့ပြန် ကာလအတွင်းမှာ နိုင်ငံရေးပုဒ်မများနှင့် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသည့် ဒေသခံများကို  အပြစ်မရှိပါက ပြန်လွှတ် ပေးသင့်ကြောင်း၊ ရုံးချိန်း မကြာခဏချိန်းကာ ဖမ်းဆီးထားခြင်းသည် မတရားဖမ်းဆီး ချုပ်နှောင်ထားခြင်းနှင့်တူ နေကြောင်း ရခိုင်လူ့အခွင့်အရေး ကာကွယ်မြင့်တင်သူများအဖွဲ့ ဒါရိုက်တာ ဦးမြတ်ထွန်းက ပြောသည်။

ဦးထွန်းမြတ်က “စစ်ကောင်စီက ဖမ်းထားတဲ့ အကျဥ်းသားတွေကို ကျနော်တို့ မိုခါမုန်တိုင်း မတိုင်ခင်ကတည်းက နေပြီးတော့ လူသားချင်း ထောက်ထား အနေနဲ့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲမယ်လို့ ပြောကြတဲ့အခါကျတော့ နိုင်ငံရေးပုဒ်မနဲ့ ဖမ်းထားတဲ့ အကျဥ်းသားတွေကိုလည်း လွှတ်ပေးမယ်ဆိုပြီးတော့ ကတိခံဝန် ရှိတယ်ဆိုတာ ကျနော်တို့ ကြားသိရ တယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီနောက်ပိုင်းမှာ ပြန်လွတ်တာတွေ ဘာတွေ မရှိဘဲနဲ့ ဒီလိုပဲ အမှုတွေကို ဆက်လက်ပြီး စစ်ဆေးတယ်။ နောက်တစ်ခါ အမှုချိန်းတဲ့ နေရာမှာ သူတို့တရားလိုတွေ မလာဘူး။ တရားခံတွေ မလာဘူး။ ကြန့်ကြာနေတဲ့ ပုံစံမျိုးတွေ တွေ့ရပါတယ်။ အဲတော့ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် စွပ်စွဲခံရတဲ့ ပြည်သူတွေ အနေနဲ့ တော်တော် လေးကို နစ်နာတယ်လို့ ပြောချင်တယ်။ ပြစ်မှု မထင်ရှားဘဲနဲ့ ဖမ်းထားတဲ့ လူတွေ သက်သေ အထောက်ထားလည်း မရှိဘူးဆိုလို့ရှိရင် တရားရုံးမှာ တရားသူကြီး အနေနဲ့ ပြစ်မှုမထင်ရှားဘူးဆိုပြီးတော့ ပြန်လွတ်ပေးရမယ့် အနေထား ရှိတယ်။ အဲလိုမလွှတ်ဘဲနဲ့ ဖမ်းထားပြီးတော့ ရုံးတင်တယ် စစ်ဆေးတယ် လုပ်နေတယ်။ တစ်နှစ်မက နှစ်နှစ်မက တစ်ချို့ဆို သုံးနှစ်လောက်ကို အဲလိုဖြစ်သွားတယ်။ ဒါမျိုးတွေကျတော့ ကျနော်တို့ ဘယ်လိုပြောရမလဲဆိုလို့ရှိရင် မတရားဖမ်းဆီး ချုပ်နှောင်မှုလို့ ပြောချင်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

 ၂၀၂၀ ခုနှစ်က ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက ဆန္ဒပြမှုတစ်ခုကို လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့က ဖြေရှင်းနေစဉ်

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လအတွင်း မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် AA တို့ကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားချိန် ကာလအတွင်းမှာ  AA နှင့် ဆက်စပ်သည်ဟူသော သံသယဖြင့်  ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ ကျောက်ဖြူ၊ ကျောက်တော်၊ သံတွဲ၊ တောင်ကုတ်၊ ဘူးသီးတောင်၊ မောင်တော စသည့်မြို့နယ်များမှ အရပ်သား ၁၀၀ ကျော်ကို လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များက  မတရား အသင်းအက်ဥပဒေပုဒ်မ ၁၇(၁)တို့ဖြင့် တရားစွဲခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထို့နောက် ဇွန်လအတွင်းကလည်း ကျောက်တော်မြို့နယ်မှာ နိုင်ငံတော်ဆူပူအောင် လှုံ့ဆော်မှုဆိုင်ရာ ဥပဒေပုဒ်မ ၅၀၅(က)ဖြင့် ဒေသခံ သုံးဦးကို ဖမ်းဆီးတရားစွဲဆိုခဲ့သလို မတရားအသင်းအက်ဥပဒေပုဒ်မ ၁၇(၁)ဖြင့် ဒေသခံ ၆ ဦးအား ဖမ်းဆီးတရားစွဲဆိုခဲ့သည်။
အဆိုပါ ဖမ်းဆီးခံရသူများထဲမှ တစ်ဦးကိုတော့ ပုဒ်မ ၁၃၁ ဖြင့် တရားစွဲဆိုခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထို့အပြင် တောင်ကုတ်မြို့နယ်နှင့် သံတွဲမြို့နယ်တို့တွင်လည်း မတရားအသင်းအက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၇(၁)ဖြင့် ဒေသခံ ၅၀ ကျော်ကို တရားစွဲဆိုထားသလို ကျောက်ဖြုမြို့နယ်တွင်လည်း ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်းမှာ ဌာနဆိုင်ရာဝန်ထမ်းများ အပါအဝင် လူပေါင်း ၃၀ ကျော်ကို ဖမ်းဆီးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ရုံးချိန်းများတွင် တရားလို မရောက်ခြင်းကြောင့် အချိန်ကြန့်ကြာမှုများ ရှိကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် တရားစီရင်ရေးစနစ် တစ်ခုလုံးကို ပြင်ဆင်သင့်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာအောင်မျိုးက ပြောသည်။

၎င်းက “တရားမတွေဆိုရင် နှစ်နဲ့ချီကြာကြတယ်။ သုံးနှစ်လေးနှစ်ပေါ့နော် ။ဒါကတော့ ပြင်ဆင်ရမယ်ဆိုရင် တရား စီရင်ရေးစနစ်ကြီး တစ်ခုလုံးကို ပြင်ရမှာလေ”ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တရားရုံးကိုတွေ့ရစဉ် (နိရဉ္ဇရာ)

အမိန့်မချပဲ နှစ်ရှည်လများ ဖမ်းဆီးခံရသည့်အတွက် ထိခိုက်နစ်နာမှုများ ရှိကြောင်း ပုဒ်မ ၅၀၅(က)ဖြင့် ဖမ်းဆီး ခံထားရသည့် ကျောက်တော်မြို့နယ်၊ ပန်းဖဲချောင်းကျေးရွာက ဆေးလိပ်ကုမ္ပဏီဝန်ထမ်း ကိုဇော်မိုးထက်၏ ဖခင် ဦးစံကျော်လှက ပြောသည်။

ဦးစံကျော်လှက “ အခုလို ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့အတွက် မိသားစုဝင်တွေ အားဖြင့်တော့ ဘယ်လိုခေါ်မလဲပေါ့နော် ပြောစရာကို မရှိလောက်အောင် ခံစားရတယ်ပေါ့။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ခုလို နှစ်ရှည်လများ အဲလိုအချုပ်ထဲမှာ နေရတော့ အချုပ်ထဲမှာ နေရတဲ့ ကလေးကလည်း ဒုက္ခသုက္ခရောက်တယ်။ အပြင်ကရှိတဲ့ လူကလည်း ပိုက်ဆံကုန် တာပေါ့။ အလုပ်မအားတဲ့ကြားထဲက သွားတွေ့ ရုံးချိန်းကို သူ့ကိုဆိုရင် အပြစ်ရှိလို့ရှိရင်လည်း မြန်မြန်ဆန်ဆန် ချလိုက် ထောင်မရှိတော့လည်း ပြန်လွတ်ပေးပေါ့။ သူတို့က အဲလို ကိုးလို့ကန့်လန်း လုပ်ထားတာတော့ ဘယ်လို ပြောရမလဲ ရင်ထဲအသည်းတွေကကို နာတယ်။ တကယ်ကို နာတာ”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် AA ကြား ၂၀၂၂ ခုနှစ်က တကျော့ပြန် တိုက်ပွဲကာလအတွင်း လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များက ရခိုင် ပြည်နယ်အတွင်းရှိ လူမှုရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ၊ ဆရာဝန်များ၊ ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးများ၊ ဒေသခံများကို မတရားအသင်းဆက်သွယ်မှုအက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၇(၁)၊ (၂) တို့ အပါအဝင် ပုဒ်မ ၅၀၅(က)တို့ဖြင့် လူပေါင်းရာချီကို ဖမ်းဆီးတရားစွဲဆိုခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၈

ပုဂ္ဂလိကဘဏ်များတွင် ရာထူးကြီး တာဝန်များယူ၍ ဆောင်ရွက်နေသူများကို အရိပ်မဲ့(Shadow less)ဆိုသော တော်လှန်ရေးအဖွဲ့ တစ်ဖွဲ့က နစကကို ဘဏ္ဍာရေးအကြံပေး လုပ်နေသည်ဟု စွပ်စွဲကာ အကြံပေးလုပ်နေ ခြင်းကို ရပ်တန့်ရန် နောက်ဆုံးအကြိမ် သတိပေးသည်ဟုဆိုကာ တယ်လီဂရမ်ကနေတဆင့် ခြိမ်းခြောက်သတိပေးခဲ့သည်။

ခြိမ်းခြောက် သတိပေးခံရသူများမှာ AYA Bank ၏ မန်နေဂျင်းဒါရိုက်တာ ဦးမင်းဝင့်ဦး၊ AYA Bank ၏ အမှု ဆောင်အရာရှိချုပ် ဦးမြင့်ဇော်၊ A Bank ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးဇော်လင်းထွဋ်၊ Yoma Bank ၏ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် ဦးကျော်စိုးလင်းတို့ဖြစ်သည်။

အရိပ်မဲ့(Shadowless)အဖွဲ့က “ အထက်ပါ ပုဂ္ဂိုလ်များသည် နိုင်ငံတကာမှ ပိတ်ဆို့ အရေးယူခြင်း ခံထားရသော မင်းအောင်လှိုင်၏ စစ်ကောင်စီကို ဘဏ်စနစ်နှင့်ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ အကြံဉာဏ်များ ပေးနေကြသည့်သူများ ဖြစ် ကြပါသည်။ သို့သော် အဆိုပါ ပုဂ္ဂိုလ်များထဲတွင် တော်လှန်ရေးကို ကူညီခဲ့ဖူးသူများ ပါဝင်နေသည်ကို ထောက်ရှု ၍ နောက်ဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ပြင်းထန်စွာ အသိပေးလိုက်ပါသည်။ နောင်တွင် စစ်ကောင်စီနှင့် ဆက်လက် ပူး ပေါင်းဆောင်ရွက်နေပါက ထိုက်သင့်သည့် အရေးယူမှုများ ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အသိပေးအပ်ပါသည်” ဟု ရေးသားထားသည်။

အဆိုပါ သတိပေးချက်ကို အရိပ်မဲ့(Shadowless) တယ်လီဂရမ်ချန်နယ်တွင် ရေးသား ဖော်ပြခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၈

တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ်(NCA) လက်မှတ်ထိုးထားသည့် လက်နက်ကိုင် ၁၀ ဖွဲ့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းခဲ့သော ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် ဦးဆောင်အဖွဲ့(PPST)က ချမှတ်ခဲ့သော စုပေါင်းမူ (သို့မဟုတ်) အကြောင်းအရာများကို မိမိတို့က ၅ ဖွဲ့က ရှေ့ထွက် ဆွေးနွေးနေခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက ပြောသည်။

PPST အဖွဲ့ဝင် ၁၀ ဖွဲ့အနက် ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(KNU)၊ ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ(RC SS)၊ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး(CNF)၊ မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာကျောင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး(ABSDF)၊ မွန် ပြည်သစ်ပါတီ(NMSP)တို့သည် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်ကနေ နုတ်ထွက်ကြောင်း စာတင်ခဲ့ကြသလို အပြည့်အဝ ပူးပေါင်း ပါဝင်မှုအဆင့်ကိုလည်း လျှော့ချထားသည်။

ထို့နောက် PPST တွင် ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်(PNLO)၊ ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ(AL P)၊ လားဟူဒီမိုကရက်တစ် အစည်းအရုံး(LDU)၊ ဒီမိုကရေစီအကျိုးပြုကရင်တပ်မတော်(DKBA)၊ KNU/KNLA ငြိမ်းချမ်းရေးကောင်စီတို့က D5PM(Delegation 5 PPST’s Member)ကို ဖွဲ့စည်း၍ နစက၏ နိုင်ငံတော်ငြိမ်းချမ်း ရေးဆွေးနွေးရေးအဖွဲ့နှင့် ဇွန်လ ၂၆ ရက်မှ ၂၈ ရက်နေ့အထိ နေပြည်တော်မှာ တွေ့ဆုံ၍ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေး လျက်ရှိသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၇ ရက်နေ့က PPST ၇ ဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်များကိုတွေ့ရစဉ်

PPST ၏ ၅ ဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ် အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက “ PPST စတင် ဖွဲ့စည်းစဉ်က NCA လက်မှတ်ရေးထိုးထားကြတဲ့ EAO(၁၀)ဖွဲ့လုံး ပါဝင်လာခဲ့ပါတယ်။ အခြေအနေအရ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များ ကို အဆင့်အလိုက်၊ နှစ်အလိုက် ကြိုးပမ်းအကောင်အထည်ဖော်နိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်ဦးပိုင်း နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲများ ဖြစ်ပေါ်လာပြီးနောက် PPST အဖွဲ့ဝင်အချို့ဟာ NCA ပြဋ္ဌာန်းချက်ပါမူများနှင့်ဆန့်ကျင်ပြီး အဖွဲ့ဝင်အဆင့် လျှော့ချကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် PPST (၇)ဖွဲ့နဲ့ ၂၀၂၂ ခုနှစ်က စပြီးတော့ ငြိမ်းချမ်းရေး တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပွဲတွေမှာ တဖွဲ့ချင်းအလိုက်၊ ပြီးတော့ (၃) ဖွဲ့ တစ်စုနဲ့ နောက်ဆုံး (၇)ဖွဲ့အစုအဖွဲ့နဲ့ တပေါင်းတစည်းထဲ ဆွေးနွေးနိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။ သို့သော် ဒီကနေ့ ပွဲမှာတော့ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ကျနော်တို့ (၅)ဖွဲ့အနေနဲ့သာ တပေါင်းတစည်းထဲစုပေါင်း ဆွေးနွေးရေးမူကို ဆက်လက်ကိုင်စွဲပြီး ပါဝင်ဆွေးနွေးလာရတာဖြစ်ကြောင်း ရှေးဦး စွာ တင်ပြ အစီအရင်ခံလိုပါတယ်”ဟု ဇွန်လ ၂၆ ရက်က ပြောသည်။

သို့သော် မိမိတို့ (၅) ဖွဲ့၏ မူသက်သက်မဟုတ်ကြောင်း၊ လွန်ခဲ့သည့် PPST (၁၀)ဖွဲ့စုံညီရှိစဉ် ကာလက စုပေါင်း ချမှတ်ခဲ့သည့် အကြောင်းအရာများကို မိမိတို့က တင်ပြ ဆွေးနွေးနေခြင်းဖြစ်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လက NSPNC နဲ့ PPST ၇ ဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ် တွေ့ဆုံကြစဉ်

ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက “ ကျနော်တို့ (၅) ဖွဲ့ရဲ့ မူသက်သက်တော့မဟုတ်ပါဘူး။ လွန်ခဲ့တဲ့ PPST(၁၀) ဖွဲ့ စုံညီရှိ စဉ်ကာလက သော်လည်းကောင်း စုပေါင်းချမှတ်ထားခဲ့ကြတဲ့ အကြောင်းအရာများသာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မူလ PPST (၁၀)ဖွဲ့ကိုယ်စား၊ (၇)ဖွဲ့ ကိုယ်စား ကျနော်တို့ (၅)ဖွဲ့က ရှေ့ထွက်ဆွေးနွေးပေးနေပါတယ်ဆိုရင်လည်း မှားမယ်မထင်ပါ”ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် ဇွန်လ ၂၆ ရက်မှ ၂၈ ရက်နေ့အထိ NSPNC နှင့် PPST ၅ ဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်တို့ ဆွေးနွေးရာတွင် လည်းကောင်း၊ တစ်ဖွဲ့ချင်း သီးခြားဆွေးနွေးရာတွင်လည်းကောင်း ရရှိလာသော ရလဒ်များကို ပြန်လည်သုံးသပ် ခြင်းနှင့်တင်ပြခြင်းကို PPST အဖွဲ့ဝင်(မူလ) အတိုင်းပါဝင်သူ EAO များကို အသိပေး ဖြန့်ဝေမှုများ ပြုလုပ်သွားမှာ ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

NSPNC နှင့် PPST ၅ ဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်များသည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ(၂၀၀၈ ခုနှစ်)မှ ပြင်ဆင်လိုသော အချက်များ၊ ယခင် ဆွေးနွေးပွဲများ၌ သဘောတူထားသည့် အချက်များအား အကောင်အထည်ဖော် ဆောင် ရွက်နိုင်ရေးကိစ္စ၊ ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ ကျင်းပရေးကိစ္စ၊ ဒေသတည်ငြိမ်ရေးကိစ္စနှင့် မူးယစ်ဆေးဝါး တိုက်ဖျက် ရေးကိစ္စတို့ကို အပြန်အလှန် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းခဲ့ကြသည်။

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ဇွန်လ ၂၇

မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများအကြား တိုက်ပွဲများကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသား ၄၈၀၀ နီးပါးသည် မယ်ဟောင်ဆောင်ရှိ နယ်စပ်ခရိုင်များသို့ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်လာခဲ့ကြောင်း ဒေသခံအာဏာ ပိုင်များက ပြောသည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြထားသည်။

ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ်တစ်လျှောက်ရှိ မယ်ဆာရိုင်ခရိုင်နှင့် ခွန်ယွမ်ခရိုင်တို့ တစ်လျှောက်တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွား နေသည်ဟု သတင်းများဖော်ပြခဲ့ကြသည်။

ထို့နောက် ခရိုင်နှစ်ခုရှိ ဒုက္ခသည်စခန်း လေးခုသို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာသူ အရေအတွက်သည် ၄၇၉၈ ဦး ရှိနေ ပြီဟု သိရသည်။ 

မယ်ဟောင်ဆောင်ဒေသခံများမှ လှူဒါန်းသော အစားအစာ၊ ရေနှင့် တခြား လိုအပ်သည့်ပစ္စည်များကို ဒေသခံ အာဏာပိုင်များ၊ ထိုင်းကြက်ခြေနီ အဖွဲ့တို့မှတဆင့် ဒုက္ခသည်များထံ ထောက်ပံ့ပေးလျက် ရှိသည်။

လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အထောက်အပံ့ပစ္စည်းများ နောက်ဆုံးတစ်သုတ်သည် ဇွန်လ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ရောက်ရှိ လာခြင်းကြောင့် စခန်းလေးခုသို့ ခွဲဝေပေးမည် ဖြစ်သည်။ 

ထိုင်းဘက်ကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြတဲ့ မြန်မာဒုက္ခသည်များကို တွေ့ရစဉ်

အစားအစာ၊ ရေနှင့် အဝတ်အထည်များ လုံလောက်မှုရှိသည်ဟုလည်း တာဝန်ရှိသူများက ပြောသည်။

ခရိုင်နှစ်ခုရှိ ကြက်ခြေနီ အဖွဲ့အစည်း တာဝန်ရှိသူများသည်လည်း လိုအပ်နေသော ပစ္စည်းများကို လှူဒါန်းမှုများ ပြုလုပ်ရန် တိုက်တွန်းထားသလို မယ်ဆာရိုင် (Mae Sariang) နှင့် ခွန်ယွမ် (Khun Yuam) တို့ရှိ ရုံးများတွင် လာရောက် လှူဒါန်းနိုင်သည်ဟု နှိုးဆော်ထားသည်။ 

အခြေအနေများ တည်ငြိမ်သွားသည်အထိ လိုအပ်သောပစ္စည်းများကို စခန်းများသို့ အပတ်စဉ် လှူဒါန်းသွားရန်  စီစဉ်ထားသည်ဟုလည်း Saphan Boon Khru Nueng ပရဟိတအသင်းတည်ထောင်သူ ချက်ချိုင် နှိုင်ဆာကူ (Chartchai Noisakul) က ပြောသည်။ 

ထိုင်းစစ်သားနဲ့ မြန်မာဒုက္ခသည်များကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် စီမံခန့်ခွဲရေးစင်တာသည်လည်း စခန်းလေးခုတွင် လိုအပ်သော ရေဆိုးစနစ်ကို တည်ဆောက် ရန် အဖွဲ့များ စေလွှတ်ထားသလို စခန်းဧရိယာများတွင် လုံခြုံရေး ယူပေးထားသည်။

ထိုင်းစစ်သားများက ရေတွင်းများနှင့် အမှိုက်စွန့်ပစ်ရန် နေရာများကို ဖန်တီးတူးဖော်ကာ အစိုးရမဟုတ်သည့် အဖွဲ့များမှ စေတနာ့ဝန်ထမ်းများက ရေစနစ်ကို လုပ်ဆောင်ပေးလျက်ရှိသည်။ 

လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စစ်ဆေးရေးဂိတ်များကို ဖန်တီးထားကာ အခြေအနေကို စောင့်ကြည့်ရေးအတွက် နေ့စဉ် ဆွေးနွေးမှုများ လုပ်ဆောင်ရန် အဖွဲ့များကိုလည်း ဖွဲ့စည်းထားသည်ဟု သိရသည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၇

လက်ရှိ နိုင်ငံရေးပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေး နစကနှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ တွေ့ဆုံဆွေး‌နွေးပါက ပြေလည် သွားနိုင်လားဆိုသည့်အပေါ် နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းကြား ဆွေးနွေးငြင်းခုန် နေကြသည်။ 

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၉ ရက်နေ့က ကျရောက်ခဲ့သည့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ မွေးနေ့ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေး ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရာတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့်   တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု မပါဝင်ဘဲ ပြေလည်ရေးလမ်းစ ရရှိနိုင်မည် မဟုတ်ဟု ယုံကြည်ကြောင်း အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD)၏ ဗဟိုအလုပ် ကော်မတီ(CWC)က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

နစကနှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးလာနိုင်ဖွယ် ရှိ/မရှိကို မိမိအနေဖြင့် ပြောရန် ခက်ခဲကြောင်း၊ လက်ရှိ နွေဦးတော်လှန်ရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ သဘောထားကို သိရှိရန်လိုအပ်ကြောင်း စည်းလုံးညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများမဟာမိတ် (UNA) မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးမျိုးကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးမျိုးကျော်က “အဲဒါလည်း ကျနော် ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ ပြောဖို့ တော်တော်လေးခက်တယ်၊ နောက်တစ်ခုက အဲဒီလိုမျိုးကတော့ ဖြစ်လာတယ်ဆိုရင်လည်း ဒီထဲမှာကိုနေပြီးတော့ လုပ်ထားတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေဟာ ဒေါ်စုရဲ့ သဘောထားနဲ့ ဘယ်လောက် ထပ်တူကျလဲဆိုတဲ့ဟာလည်း စဉ်းစားစရာ ဖြစ်နေတယ်လေ၊ ဒေါ်စုသူ့ရဲ့ နိုင်ငံရေး ရပ်တည်ချက်က ပုံစံတစ်မျိုးကို၊ အဲဒါကတော့ တော်တော်လေးကို အပြောင်းအလဲ တစ်ခုအပေါ်မှာ ဖြစ်သွားနိုင် တယ်ပေါ့၊ ကျနော်တို့ကတော့ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောရရင်တော့ ဒေါ်စု ကနေပြီးတော့ သူခေါင်းဆောင်နိုင်ခဲ့တဲ့ သူ့ကာလ တစ်လျှောက်မှာပေါ့ဗျာ၊ ကောင်းတာတွေ ကောင်းချက်တွေ အများကြီး စံပြုရတဲ့ဟာတွေ အများကြီးရှိခဲ့ တာပေါ့နော်၊ ဒီနေ့အခါလည်း သူလည်း အသက်ကြီးတဲ့ အဖွားအိုတစ်ယောက် ဖြစ်နေပါပြီ။ ဒီတော့ သူတို့မှာလည်း သူတို့မှာ ရှိခဲ့တဲ့ ကောင်းတဲ့အမွေနဲ့ ကောင်းမွေတွေကို ကိုင်ပြီးတော့ စံပြခေါင်းဆောင် တစ်ယောက်အနေနဲ့တော့ ဒီအတိုင်းပဲ ထားခဲ့ချင်တယ်လို့ ဒီအတိုင်းပဲ မြင်မိတယ်ဗျ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အမယ်အိုကြီး တစ်ယောက်ကိုဗျာ ဒီအချိန်မှာ ဘယ်လောက်အထိ ကျန်းမာလို့ ဘယ်လောက်အထိ အားထုတ်နိုင်လို့ ဘယ်လောက်အထိ ဆုံးဖြတ် ချက် မှန်မယ်ဆိုတဲ့ ဟာမျိုးကတော့ လူအများ အသက်ကြီးလာရင်တော့ ဒါဇရာရဲ့ လက္ခဏာတွေ ရှိတယ်လေ၊ အဲဒီ အတွက်တော့ ကျနော်အနေနဲ့ စိုးရိမ်ပါတယ်လို့” ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်က မြန်မာ့တပ်မတော်ကို ဆန့်ကျင်နေကြစဉ်

နစကအနေဖြင့် ၎င်းတို့ အသာရရှိရေးအတွက် မည်သည့်ကိစ္စကိုမဆို လုပ်ဆောင်သွားနိုင်ကြောင်း ၎င်းက ပြော သည်။

လက်ရှိတွင် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံထားရသည့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အပါအဝင် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ပြန်လွှတ်ပေးရန်နှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား တွေ့ဆုံခွင့်ပေးရန် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းအချို့မှ တောင်းဆို လျက်ရှိနေသည်။

နစကနှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရုံဖြင့် နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းကို ကျော်လွှားနိုင်မှာ မဟုတ် ကြောင်း၊ ထို့အတူ နစက ဘက်ကလည်း ဆွေးနွေးမည်ဟု မထင်ကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP) ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ‌ပြောသည်။

ဒေါက်တာအေးမောင်က “မထင်ဘူးဗျ၊ ပြေလည်မယ် မထင်ဘူး။ ဆွေးနွေးမယ်လည်း မထင်ဘူး။ ကျ‌နော်ထင် တယ် သူ့ကဏ္ဍကို SAC ဘက်က တစ်ခန်းရပ်ထားလိုက်ပြီ ထင်တယ်၊ NLD လက်ထက်ကလည်း ပြောကြတာကိုး နိုင်ငံရေး ပြစ်မှုတွေ မရှိဘူး။ ရာဇဝတ်မှုတွေ ရှိတယ်ဆိုတာ၊ အဲဒီတော့ ဒီဖက်မှာလည်း နိုင်ငံရေးမှုလို့ သူ့ကို မသတ် မှတ်ဘူး။ ရာဇဝတ်မှုဖြစ်တဲ့ အဂတိတို့၊ နိုင်ငံတော် အကြည်အညို ပျက်စေတာတို့၊ နိုင်ငံတော် လျှို့ဝှက်ချက် ဘာညာနဲ့ စွဲထားကြတာကိုး အဲဒီတော့ ဒီဂိမ်းက လက်ရှိ နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ပါခြင်း မပါခြင်းဆိုတာက ထိပ်ကို မသွားတော့ဘူးထင်တယ်၊ SAC ဘက်က သွားတာလေ၊ အဲဒီတော့ မြန်မာ့နိုင်ငံ ရေးကို ဖြေရှင်းဖို့အတွက် သူ့ဘက်က ကိုင်ထားတာက ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အဲဒီဥပဒေအရပဲ အရေးပေါ် ကာလအရ အာဏာကိုင်တာဖြစ်တယ်၊ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး ‌ရွေးကောက်ပွဲကို ဖန်တီးပေးတာ၊ အဲဒီတော့ တည်ငြိမ်အေးချမ်းအောင် သူတို့ ကြိုးစားနေတယ်၊ မတည်ငြိမ်ရင် ဆိုတာမျိုးကတော့ question marks ပေါ့ဗျာ၊ အခြေခံဥပဒေအရ ဘယ်လောက်အထိ သွားလို့ ရတယ်ဆိုတာက ရေးဆွဲစဉ်ကပဲ ပါလိမ့်မယ်၊ ဒီအတိုင်းပဲ သူသွား မှာပဲ” ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်က ဒီမိုကရေစီအရေး တောင်းဆိုနေကြစဉ်

ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်က မြန်မာ့တပ်မတော်သည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သည့် NLD အစိုးရကို ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်း အငြင်းပွားမှုအား မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုး ပမ်းသည်ဟုဆိုကာ ဖြုတ်ချ၍ နိုင်ငံတော်ကို အရေးပေါ် ကြေညာထားသည်။

ထို့နောက် မြန်မာ့တပ်မတော်ကို ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြမှုနှင့်အတူ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ နိုင်ငံအနှံ့ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။

အဆိုပါ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများနှင့် နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းများကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေး စသည်တို့မှာ အကျပ်အတည်းများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၆

အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှုညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ(NSPNC)နှင့် တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ်(NCA)ထိုးထားသည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် (EAOs) ၅ ဖွဲ့မှ ခေါင်းဆောင်များ ဖွဲ့စည်းပုံပြင်ဆင်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံကျင်းပရေး ဆွေးနွေးနေကြသည်။

ဇွန်လ ၂၆ ရက်နေ့တွင် နေပြည်တော်ရှိ NSPC ၌ တွေ့ဆုံ၍ ဆွေးနွေးနေကြခြင်း ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပွဲတွင် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ(၂၀၀၈ ခုနှစ်)မှ ပြင်ဆင်လိုသော အချက်များ၊ ယခင် ဆွေးနွေးပွဲများ၌ သဘောတူထားသည့် အချက်များအား အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်နိုင်ရေးကိစ္စ၊ ငြိမ်း ချမ်းရေး ညီလာခံကျင်းပရေးကိစ္စ၊ ဒေသတည်ငြိမ်ရေးကိစ္စနှင့် မူးယစ်ဆေးဝါးတိုက်ဖျက်ရေးကိစ္စတို့ကို အပြန် အလှန် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းခဲ့ကြသည်။

ထို့နောက် ဆွေးနွေးပွဲကို ၂၇ ရက်တွင် ဆက်လက် ဆွေးနွေးမည် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၆ ရက်က NSPNC နဲ့ အပစ်ရပ် ၅ ဖွဲ့ နေပြည်တော်မှာ တွေ့ဆုံစဉ်

NSPNC နှင့် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပွဲသို့ ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်(PNLO)မှ ဦးဆောင်နာယက ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာ၊ ဒီမိုကရေစီအကျိုးပြုကရင်တပ်မတော်(DKBA)မှ စစ်ရေးချုပ် ဗိုလ်မှူးကြီးစောစိန်ဝင်း၊ KNU/KNLA ငြိမ်းချမ်းရေးကောင်စီမှ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာနော်ကပေါ်ထူး၊ လားဟူဒီမိုကရက်တစ် အစည်းအရုံး (LDU)မှ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ကျာဖူး၊ ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ(ALP)မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းတို့ တက်ရောက် ခဲ့ကြသည်။

NSPNC ဘက်ကတော့ နစက၏ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးရေးအဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဒုတိယ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရာပြည့်၊ နစက အဖွဲ့ဝင် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး မိုးမြင့်ထွန်း၊ NSPNC အတွင်းရေးမှူး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ် ကြီး ဝင်းဗိုလ်ရှိန်နှင့် ညှိနှိုင်းရေးကော်မတီဝင်များ တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၆

မြန်မာ့နိုင်ငံရေးတွင် တပ်မ‌တော် ပါဝင်နေမှုကို လျှော့ချနိုင်ရေး အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ ကြိုးပမ်းမှုကြောင့် အလုပ်ဖြစ် နိုင်လား ဆိုသည့်အပေါ် သုံးသပ်မှုများလည်း ရှိနေသည်။

အာဆီယံအလှည့်ကျ ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်ကို ထမ်းဆောင်နေသည့် အင်ဒိုနီးရှားသည် မြန်မာ့တပ်မတော်ကို နိုင်ငံရေး ကနေ တဖြည်းဖြည်း စွန့်ခွာလာရန် ကြိုးပမ်းလိုကြောင်း၊ မိမိတို့ အင်ဒိုနီးရှား တပ်မတော် အနေဖြင့်လည်း နိုင်ငံရေး မှ တဖြည်းဖြည်း နောက်ဆုတ်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်ကို နိုင်ငံရေးက ဆုတ်ခွာရန် အများစုက ပြောဆိုနေကြောင်း၊ ထိုသို့ ပြောကြားတိုင်း တပ်မတော် ဘက်က တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ မရှိတော့ပါက မိမိတို့ တပ်မတော် အနေဖြင့် နိုင်ငံရေးမှ ဆုတ်ခွာ မည်ဟု ပြောကြားကြောင်း ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ (ALP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးသိန်းစိန်ကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ကျမတို့က ကြိုးပမ်းလာသမျှတွေကို ကြည့်ပြီး‌တော့မှ ပြောရမယ်ဆိုရင် လွှတ်တော်နိုင်ငံရေးထဲကဖြစ်စေ၊ အရင်သော အရင်သော နိုင်ငံရေး အုပ်ချုပ်မှုစနစ်တွေက ဖြစ်စေ၊ တပ်မတော်က ခွာပါဆိုတဲ့ စကားမျိုးကိုကတော့ လူတိုင်းနီးပါး ပြောကြတယ်၊ အဲဒီစကားတွေကို ပြောကြားတိုင်း ပြောကြားတိုင်းမှာ တစ်ဖက်က ပြန်ပြောတဲ့ စကားတွေ ရှိပါတယ်၊ အဲဒီစကားက ဘာလဲဆိုရင် EAO တွေ မရှိရင်‌တော့ ထွက်ခွာဖို့ ပြန်ဖြေတာ ရှိပါတယ်။ ဆိုလို့ရှိရင် ကျမတို့က မြင်တာကတော့ EAO နဲ့ အစိုးရကြား၊ EAO နဲ့ တပ်မတော်ကြားမှာ အားလုံးမျှမျှတတ ဖြစ်အောင်ကတော့ ညှိရမှာပါ၊ အားလုံးညှိရမယ်၊ အဓိက ညှိတဲ့အခါမှာ ကျမတို့က လူသားတွေဖြစ်တဲ့ အတွက် ကြောင့် ကိုယ့်ဘက်ကိုပဲ အဓိကထားပြီးတော့ ပြောဆိုကြတာကတော့ သဘာဝပဲဖြစ်ပါတယ်၊ ငါကတော့ ဘာလို ချင်တယ်၊ ဘာကြောင့် လက်နက်ကိုင်တယ်၊ တစ်ဘက်က ပြောမှာလဲ လက်နက်ကိုင်ရှိနေလို့ ဒီလိုဖြစ်တယ်၊ ငါတို့ ကတော့ မပေးနိုင်ဘူး။ ဒါဆိုရင် ပြည်ထောင်စု ပြိုကွဲသွားမယ်၊ စသည်အားဖြင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ အစိုးရကြား၊ တပ်မတော်ကြားမှာ အမြင်ကွာဟမှုက တော်တော်လေး ရှိနေပါ သေးတယ်၊ အဲဒါတွေက ညှိနှိုင်းဖို့ အရမ်းလိုအပ်တယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေး အင်ဒိုနီးရှားအနေဖြင့် နေပြည်တော်သို့ တိတ်တဆိတ် သွားရောက်ပြီး နစကတာဝန်ရှိပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် တွေ့ဆုံမှုရှိနေသလို တရားဝင် တွေ့ဆုံမှုလည်း ရှိနေသည်ဟု သိရသည်။

၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့် တိုင်းပြည်ကို တည်တည်ငြိမ်ငြိမ်ဖြင့် သွားနိုင်ပါက စွန့်ခွာနိုင်ကြောင်း၊ လက်ရှိ အနေအထားအရ နိုင်ငံ‌ရေးက စွန့်ခွာရန် တိုက်တွန်းချက်ကို လက်ခံလိမ့်မည် မထင်ကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးရဲထွန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လွှတ်တော်ကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “သူတို့ ပြောတာဆိုတာတွေ ခန့်မှန်းကြည့်မိသလောက်က အင်ဒိုနီးရှားလမ်းကြောင်းအတိုင်း လိုက်ဖို့တော့ ရှိတယ်၊ ဒါပေမဲ့ သူတို့ ခန့်မှန်းထားတာက ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေနဲ့ တည်တည်ငြိမ်ငြိမ်နဲ့ ကာလအချို့ ဖြတ်သန်းပြီးတော့ လက်နက်ကိုင် တိုက်ပွဲတွေပေါ့နော်၊ အထူးသဖြင့်တော့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တွေနဲ့ ဖြစ်နေတဲ့ တိုက်ပွဲတွေ ကို ထိန်းချုပ်နိုင်ပြီ ဆိုလိုတာက တိုင်းရင်းသားတွေ လိုလားတဲ့ ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို အပြောင်းအလဲ အခုရှိတဲ့ အနေ အထားအတိုင်းပဲ အပြောင်းအလဲလုပ်ပြီးတော့ ငြိမ်းချမ်းရေးက အာမခံချက်ရှိပြီဆိုတဲ့ အခါမှာ သူတို့လည်း စွန့်ခွာ မယ်ဆိုတဲ့သဘော အခြေခံအားဖြင့် အဲဒီလို ကျနော်‌တော့ နားလည်ထားတယ်၊ ဆိုတော့ အခုအနေအထားမှာက တော့ ကျနော်ထင်တယ် သူတို့က တိုင်းပြည်ပြိုကွဲသွားမှာ ကြောက်တာတို့  ဖရိုဖရဲဖြစ်သွားမှာ ကြောက်တာတို့ ကြောင့် အခုချိန် လောလောဆယ်မှာ နိုင်ငံရေးက စွန့်ခွာဖို့ တိုက်တွန်းလို့ရှိရင် သူတို့ လက်ခံလိမ့်မယ်လို့ မထင်ဘူး” ဟု ပြောသည်။

၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အခန်း (၁) နိုင်ငံတော်အခြေခံမူများ ပုဒ်မ ၁၄ အရ လွှတ်တော်၏ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ရွေးကောက်ခံစရာ မလိုဘဲ တပ်မတော်က ခန့်အပ်ခွင့်ရှိသည်။ 

ထို့ကြောင့် ပြီးခဲ့သည့် အရပ်သားအစိုးရ သက်တမ်းအတွင်း တပ်မတော် ပါဝင်မှုအခန်းကဏ္ဍကို တဖြည်းဖြည်းချင်း လျှော့ချရန် ဆွေးနွေးမှုများလည်း ရှိခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၃

အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD) ဗဟိုအလုပ်ကော်မတီ(CWC)က နစက၏အသုံးချမှု ခံနေသည်ဟုဆိုကာ ထုတ်ပယ်ကြောင်း ကြေညာခံထားရသည့် ဦးဝင်းမြင့်အောင်ကို PDF တချို့က ဖမ်းဆီးသွားကြောင်း နီးစပ်သူ များထံမှ သိရသည်။

ဦးဝင်းမြင့်အောင်သည် ယောက်ဖဖြစ်သူနှင့် မုံရွာမြို့မှာ ထောင်ကျခံနေရသည့် ညီဖြစ်သူကို ထောင်ဝင်စာ သွား တွေ့စဉ် ဒီပဲယင်းမြို့နယ်၊ မူကမ်းဘက်မှာ PDF တချို့က လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ပတ်လောက်က ဖမ်းဆီးသွားသည်။

ထို့နောက် တစ်ပတ်လောက်အကြာမှာ ဦးဝင်းမြင့်အောင်နှင့်အတူ ဖမ်းခံရသည့် ယောက်ဖဖြစ်သူ ပြန်လွတ်လာ သော်လည်း ဦးဝင်းမြင့်အောင်မှာ ယခုအချိန်ထိ မလွတ်လာသေးကြောင်း သိရသည်။

ဦးဖြိုးမင်းသိန်း၊ ဒေါ်စန္ဒာမင်း၊ ဦးကြည်တိုး၊ ဦးဝင်းမြင့်အောင်တို့ကို ထုတ်ပယ်ကြောင်း NLD CWC ထုတ်ပြန်ချက်

ဦးဝင်းမြင့်အောင် ဖမ်းဆီးခံရခြင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး နီးစပ်သူများက နိုင်ငံတကာ သံရုံးများကို သွားရောက်၍ အကြောင်းကြားထားသလို ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာရေး ကူညီပေးရန်လည်း အကူအညီတောင်းထားကြောင်း သိရသည်။

ဦးဝင်းမြင့်အောင်သည် ဒီပဲယင်းမြို့နယ်၊ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ဟောင်းဖြစ်ပြီး အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်(NLD) ဗဟိုကော်မတီဝင်လည်းဖြစ်သည်။

သို့သော်လည်း မြန်မာ့တပ်မတော် ဖြုတ်ချရေး ကြိုးပမ်းနေသည့် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည့် အဝေးရောက် NLD ပါတီဝင်များဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် NLD ဗဟိုအလုပ်ကော်မတီ (CWC)က ဦးဝင်းမြင့်အောင် (ဗဟိုကော်မတီဝင်)၊ ဦးဖြိုးမင်းသိန်း(ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင်ကော်မတီဝင်)၊ဦးကြည် တိုး (ဗဟိုကော်မတီဝင်)၊ ဒေါ်စန္ဒာမင်း (ဗဟိုကော်မတီဝင်)တို့ကို နစက၏ အသုံးချမှုကိုခံ၍ ကိုယ်ကျိုးရှာဖွေ သည်ဟုဆိုကာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် NLD ပါတီကနေ ထုတ်ပယ်လိုက်ကြောင်း ကြေညာထား သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၃

ဘုံရန်သူများကို တိုက်ခိုက်နေချိန်တွင် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (ULA/AA) နှင့် ချင်းလက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့များအကြား တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် ပဋိပက္ခမဖြစ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ရခိုင်နိုင်ငံရေးသမား ဦးဖေသန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိကာလမှာ စစ်ရေးကာလဖြစ်ကြောင်း၊ ရခိုင်တပ်နှင့် ချင်းတပ်များအကြား လက်တွဲ‌ဆောင်ရွက်ရမည့် အချိန်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးဖေသန်းက “ဒါကို ဖြေရှင်းစရာ မဟုတ်ဘူးလို့ မြင်တယ်၊ ဒီအချိန်မှာ စစ်ရေးကာလလေ၊ သူတို့ ပလက်ဝနယ် ကို ULA/AA က အပိုင်သိမ်းသွားမှာတို့နော် တချိန်ချိန်ထဲမှာ ရခိုင်ပြည်ထဲကို ပလက်ဝကို ဆွဲသွင်းမှာတို့ အဲဒီအချိန် အခါမျိုးမှာ ULA/AA က အဲဒီလို လုပ်လာတဲ့ အခါမျိုးတော့ သူတို့ဖက်က ဒီမေးခွန်းကို မေးသင့်တာပေါ့၊ အခုချိန်မှာ ဘုံရန်သူကို တိုက်ပွဲဝင်နေတဲ့ ကာလမျိုးမှာ ဘယ်ဒေသမှာမဆို တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက် ပြဿနာရှာဖို့ထက် ပိုပြီးတော့တောင်မှ လက်တွဲပြီး ဆောင်ရွက်သင့်တဲ့ အချိန်အခါမျိုးပေါ့၊ ဒီရဲ့အကျိုးဆက်က ချင်းပြည်နယ်ဖက်က ပလက်ဝနယ်ကို ရခိုင်ကို ထုတ်သွားမယ်၊ ဖဲ့ထုတ်ယူသွားမယ်ဆိုတဲ့ ခံစားချက်မျိုး မထားသင့်တဲ့ အချိန်ဖြစ်တယ်၊ အဲဒီလို ဖြစ်လာမယ်ဆိုရင်တော့ တချိန်ချိန်မှာ အဲဒီလို စိုးရိမ်ကြောင်းကြမှုတွေရှိရင်တော့ ဖြေရှင်းရမယ့် ကိစ္စတွေ ဖြစ်တယ်၊ အခုနေမှာတော့ ရခိုင်ကပဲ ချင်းပြည်နယ် ချင်းတပ်တွေနေနေ၊ ချင်းပြည်နယ်မှာပဲ ရခိုင်တပ်တွေနေနေ ဘာပြဿနာမှ မဟုတ်ဘူး။ အဓိကတော့ တစ်ဖက်နဲ့ တစ်ဖက် ပဋိပက္ခမဖြစ်ဖို့ပဲ လိုတယ်လို့ မြင်ပါတယ်” ဟု  ပြောသည်။

ပလက်ဝမြို့ကို တွေ့ရစဉ်

ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝမြို့နယ်သည် စစ်ရေးအရ ULA/AA အတွက် အရေးပါသောကြောင့် ခြေကုတ်ယူထားခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခင် ULA/AA စတင်လှုပ်ရှားစဉ်ကတည်းက တည်ရှိခဲ့ကြောင်း ၎င်းက‌ ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် တပ်မတော်နှင့် ချင်းလက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့များအကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေသည်ကို အခွင့်ကောင်းယူ ကာ ချင်းပြည်နယ် အလယ်ပိုင်းသို့ ULA/AA တပ်ဖွဲ့များ ခြေကုတ်ယူလာကြောင်း ပြောဆိုမှုများလည်း ရှိနေသည်။

အဆိုပါ ပြောဆိုမှုနှင့် ပတ်သက်၍ CNI အနေဖြင့် သီးခြား အတည်မပြုနိုင်သေးပေ။

အာရကန်ပြည် မထူထောင်ခင် ယာယီအနေဖြင့် ခြေကုတ်ယူထားခြင်းဖြစ်သည်ဟု ULA/AA ခေါင်းဆောင်များမှ ပြောကြားထားကြောင်း၊ ၎င်းကိစ္စအတွက် ပြဿနာမရှိကြောင်း ပလက်ဝမြို့နယ်မှ ချင်းတိုင်းရင်းသားတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အဲဒီလိုဖြစ်ရင် လွယ်လွယ်လေးပါ၊ လွယ်လွယ်လေးပဲလေ၊ သူက အစကပြောတယ်လေ၊ ချင်းပြည်နယ်ကို သူတို့ ရခိုင်ပြည်နယ် မတည်ထောင်ခင် အာရကန်ပြည်နယ် မတည်ထောင်ခင် ခဏလေးပဲ ခြေကုတ်ယူတယ်လို့ သူပြောတယ်လေ၊ ခြေကုတ်ယူတယ်ဆိုတော့ ခြေကုတ်သဘောမျိုးပဲ ထားလိုက်ပေါ့၊ သူတို့က အာရကန် တည်ထောင်တဲ့ အချိန်မှာ ကျနော်တို့က ဒီကနေ တပ်တွေ ပြန်ဆုတ်ခွာတယ်ဆိုရင် ပြီးသွားပြီလေ၊ ဘာမှ ထူးထူး ထွေထွေ မရှိပါဘူး” ဟု ပြောသည်။

 ပလက်ဝမြို့နယ်အတွင်းက ကုလားတန်မြစ်ကြောင်းကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ ပလက်ဝမြို့နယ်တွင် ချင်းလက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့များမရှိကြောင်း၊ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (ULA/AA) တို့ ထိန်းချုပ်နယ်မြေသာရှိကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ရက္ခိုင့်တပ်တော် (ULA/AA) ကို ၂၀၀၉ ခုနှစ်၊ ဧပြီလအတွင်းက စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး တော်လှန်ရေး စတင်စဉ်ချိန် ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်ကို ခြေကုတ်ယူပြီး ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း စတင်ထိုးဖောက် ဝင်ရောက်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ULA/AA နှင့် တပ်မတော်တို့  ၂ နှစ်နီးပါး ရပ်နားထားသည့် တိုက်ပွဲမှာ ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လအတွင်းက တကျော့ပြန် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

ထို့နောက် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် AA တို့သည် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ ဒေသခံလူထု၏ ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုကို ထောက် ထား၍ နှစ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းကြား နားလည်မှုယူကာ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၆ ရက်က စတင်ပြီး တိုက်ပွဲများ ရပ်စဲကြောင်း သဘောတူညီမှု ယူခဲ့ကြသည်။