CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၆

လက်ရှိ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းတွင် စည်းလုံးညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများ မဟာမိတ် (UNA) အနေဖြင့် နှစ်ခြမ်းကွဲသလို ဖြစ်နေ ကြောင်း UNA မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးမျိုးကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် (UEC)၏ နိုင်ငံရေးပါတီများဆိုင်ရာ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေအရ မှတ်ပုံတင် ပြန်တင်သည့် UNA အဖွဲ့ဝင်များ ရှိသလို မှတ်ပုံတင် ပြန်မတင်သော အဖွဲ့ဝင်များလည်း ရှိနေကြောင်း ၎င်းက ပြော သည်။

ဦးမျိုးကျော်က “အဲဒါကြတော့ ကျနော်တို့ အစည်းအဝေး မထိုင်ရသေးဘူး။ ကျနော်တို့က အဲဒါကို ပြောဖို့ကြတော့ ကိုယ့်သဘောကို ပြောဖို့ကြတော့ အတော်လေးကို အခက်အခဲရှိတယ်၊ အစည်းအဝေး ထိုင်ပြီးတဲ့အခါမှ ကျနော်တို့ အစည်းအဝေး ဆုံးဖြတ်ချက်အရ ပြောမှ အဆင်ပြေမယ်၊ ဘာဖြစ်လို့လဲဆို‌တော့ ကျနော်တို့ထဲမှာကိုက တချို့ကနေ ပြီးတော့ ပြန်ပြီးတော့ မှတ်ပုံပြန်တင်တယ်၊ တချို့တော့ မှတ်ပုံမတင်တော့ဘူးနော်၊ ဆိုတော့ လက်ရှိ အခြေအနေ မှာ နှစ်ခြမ်း ဖြစ်သွားတာပေါ့၊ အဲဒီတော့ ဘယ်လို ရှေ့ဆက် သွားမလဲဆိုတဲ့ဟာက ကျ‌နော်တို့တွေ ပြန်ပြီးတော့ အစည်းအဝေး တိုင်ပင်ပြီး ဆုံးဖြတ်ချက် အပေါ်မှာပဲ ပြောလို့ရမှာပါ” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

UEC ထံ နိုင်ငံရေးပါတီမှတ်ပုံတင် ပြန်တင်သည့် နိုင်ငံရေးပါတီများ စာရင်းကိုတွေ့ရစဉ်

UNA ကို ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (SNLD)၊ ရခိုင်ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (ALD)၊ ဇိုမီးဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် (ZCD)၊ ရှမ်းပြည်ကိုးကန့် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (SSKDP)၊ ကယန်းအမျိုးသားပါတီ (KNP)၊ ကချင် အမျိုးသား ကွန်ဂရက်ပါတီ (KNC)၊ ရှမ်းနီ(တိုင်းလျန်)သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ (SSP)၊ ကရင်အမျိုးသားပါတီ (KNP)၊ ဓနုတိုင်းရင်းသား လူမျိုးများ ဒီမိုကရေစီပါတီ (DNDP)၊ ခူမီး(ခမီး)အမျိုးသားပါတီ (KNP)၊ မြိုအမျိုးသား ဒီမိုကရေစီပါတီ (MNDP)၊ ဒိုင်းနက်လူမျိုးများ တိုးတက်ရေးပါတီ (DNDP)နှင့် ညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသား လူမျိုး များ ဒီမိုကရေစီပါတီ (UNDP) တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။

အဆိုပါ မဟာမိတ် အဖွဲ့အစည်းများတွင် ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (SNLD)၊ ရခိုင်ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ ချုပ် (ALD)၊ ဒိုင်းနက်လူမျိုးများ တိုးတက်ရေးပါတီ (DNDP)၊ ကယန်းအမျိုးသားပါတီ (KNP)၊ ခူမီး(ခမီး)အမျိုးသား ပါတီ (KNP)၊ ကရင်အမျိုးသားပါတီ (KNP)၊ မြိုအမျိုးသား ဒီမိုကရေစီပါတီ (MNDP) တို့က မှတ်ပုံတင် လျှောက် ထားခြင်း မရှိသောကြောင့် ပါတီဖျက်သိမ်းခြင်း ခံခဲ့ရသည်။

ဦးမျိုးကျော်က “ဒါကတော့ ကျနော်တို့ စုဖွဲ့တာက မဟာမိတ်စုဖွဲ့တယ်ဆိုတာ ကိုယ့်ပါတီက ကိုယ့်မူနဲ့ ကိုယ်ပဲလေ၊ ဒါပေမဲ့ UNA ထဲမှာ လာစုဖွဲ့တာဆိုတာက ကျနော်တို့ ယုံကြည်တဲ့ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုကို တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ လိုလားချက်အရ စုဖွဲ့ကြမယ်ဆိုတဲ့ အနေအထားနဲ့ ကျနော်တို့က စုဖွဲ့ထားတာ ဖြစ်တယ်လေ၊ စုဖွဲ့ထားတာ ဖြစ် တယ်ဆိုတော့ အခုချိန်မှာ ပါတီမှတ်ပုံတင်ဖို့၊ မတင်ဖို့ ဆိုတဲ့ဟာတွေက ကျနော်တို့ စုဖွဲ့မှုတုန်းက အဲဒါတွေ အကုန် လုံးက အဲဒီတုန်းက မှတ်ပုံတင်ထားတဲ့ ပါတီတွေကိုဗျ၊ တရားဝင် ရပ်တည်နေတဲ့ ပါတီတွေ အခုချိန်ကြတော့ အဲဒီ စုဖွဲ့မှုက မှတ်ပုံတင်ထားမှုက တချို့က ပျက်ပြယ်သွားပြီ၊ ဆိုတော့ အဲဒီအပေါ်မှာ မီတင်လုပ်ပြီးမှာ ဆွေး‌နွေးပြီးခါမှ ဒါက အခြေအနေ အသစ်ဖြစ်သွားတာကို” ဟု ပြောသည်။

UNA အဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် (UEC) ၏ နိုင်ငံ‌ရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေအရ UNA အဖွဲ့ဝင်များ ဖြစ်သော ဇိုမီးဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (ZCD)၊ ရှမ်းပြည်ကိုးကန့် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (SSKDP)၊ ကချင် အမျိုးသားကွန်ဂရက်ပါတီ (KNC)၊ ရှမ်းနီ(တိုင်းလျန်)သွေးစည်း ညီညွတ်ရေးပါတီ (SSP)၊ ဓနုတိုင်းရင်းသား လူမျိုး များ ဒီမိုကရေစီပါတီ (DNDP)၊ ညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများ ဒီမိုကရေစီပါတီ (UNDP) တို့မှ မှတ်ပုံတင် ပြန်တင်ခဲ့သည်။

စည်းလုံးညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများ မဟာမိတ် (UNA) ကို တိုင်းရင်းသားကိုယ်စားပြု နိုင်ငံရေးပါတီ အများစုဖြင့် စုဖွဲ့ထားသည်။

CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၅

မဟုတ်မမှန် စွပ်စွဲပြောဆိုမှုများအပေါ် သတင်းမှန်များနှင့် တုန့်ပြန်လုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်သည့်အတွက် သမာ သမတ်ကျသည့် ပြည်တွင်း/ပြည်ပ မီဒီယာများ၏ အားကို ရယူနိုင်ရန် ကြိုးစားဆောင်ရွက်ရမည်ဟု နစက ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၅ ရက်နေ့က ကျင်းပသည့် မြဝတီရုပ်မြင်သံကြား၏ ၂၈ နှစ်မြောက် နှစ်ပတ်လည်နေ့ အခမ်း အနားတွင် ၎င်းက ပြောကြားသွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ယနေ့ ၂၁ ရာစုတွင် သတင်းစီးဆင်းမှုနှုန်းသည် မြန်ဆန်သောကြောင့် အချိန်နှင့်အမျှ ပြောင်းလဲ ဖြစ်ထွန်းမှု နောက်ကို မီဒီယာ အားကောင်းကောင်းနှင့် လိုက်ပါနိုင်စွမ်း ရှိရန်လိုအပ်ကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “ အချို့သတင်း မီဒီယာများသည် တိကျမှု၊ ဘက်မလိုက်မှု၊ မျှတမှု စသည့် မီဒီယာကျင့်ဝတ်များကို လိုက် နာမှုမရှိ၊ ကျင့်ဝတ်နှင့်မညီညွတ်စွာ သတင်းများ ဖော်ပြနေသည်ကို တွေ့ရပါ ကြောင်း၊ တပ်မတော်၏ ပုံရိပ်နှင့် ပြည်သူ့ဆက်ဆံရေးကို ထိခိုက်ကျဆင်းအောင် ပုံဖော်ဆောင်ရွက် နေကြ သည်ကိုလည်း တွေ့ရပါကြောင်း၊ မဟုတ်မမှန် စွပ်စွဲပြောဆိုမှုများအပေါ် နိုင်ငံပိုင် မီဒီယာများ၊ တပ်မတော် မီဒီယာများက သတင်းမှန်များနှင့် တုန့် ပြန်လုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်သကဲ့သို့ သမာသမတ်ကျသည့် ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပ မီဒီယာများ၏ အားကိုလည်း ရယူ နိုင်ရန် ကြိုးစားဆောင်ရွက်ရမည်”ဟု ပြောသည်။

မိမိတို့ တပ်မတော်၏ မီဒီယာလုပ်ငန်း တာဝန်များကို ထမ်းဆောင်နေကြရသည့် မြဝတီရုပ်မြင်သံကြား၊ မြဝတီ စာပေတိုက်၊ မြဝတီသတင်းစာတိုက်၊ ရတနာပုံ သတင်းစာတိုက်နှင့် သဇင်အသံလွှင့်ဌာနတို့သည် တိကျခိုင်မာ သည့် သတင်းမှန်များအပေါ် မှန်ကန်မြန်ဆန်စွာ တင်ပြနိုင်ရန်လိုသကဲ့သို့ သတင်းမီဒီယာကျင့်ဝတ်ကို အလေး ထားသည့် မီဒီယာများ ဖြစ်စေရေး ဆောင်ရွက်သွားကြရမည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာ့မီဒီယာ လောကသည် ပါတီစွဲ၊ ပုဂ္ဂိုလ်စွဲ၊ လူမျိုးစွဲ၊ အဖွဲ့အစည်းစွဲ၊ ဘာသာစွဲ မရှိရန်နှင့် ဘက်လိုက် မှုမရှိရန်ဆိုသော ကျင့်ဝတ်ပိုင်း စောင့်ထိန်းမှု အားနည်းလျက်ရှိပြီး သူ့ဘက် ကိုယ့်ဘက် အစွဲဖြင့် တင်ဆက်နေမှု များကို တွေ့နေရသည်ဟု သတင်းပညာ သင်ကြားပေးနေသည့် သတင်းစာဆရာ တစ်ဦးက ပြောသည်။

-

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၅

ရက္ခိုင့်တပ်တော် ( ULA/AA) အနေဖြင့် တော်လှန်ရေး ၁၄ နှစ်သာ ကာလအတွင်း လွတ်မြောက်နယ်မြေကို အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ရရှိခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း AA ၏ ဒုစစ်ဦးစီးချုပ် ဒေါက်တာ ညိုထွန်းအောင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဧပြီလ ၄ ရက်နေ့က Online မှ ပြုလုပ်သည့် “ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) ၏ ဒုစစ်ဦးစီးချုပ် ဒေါက်တာညိုထွန်းအောင် နှင့် လွတ်မြောက်နယ်မြေအကြောင်း အမေးအဖြေ” အစီအစဉ်တွင် ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဒေါက်တာညိုထွန်းအောင်က “ဒီနေရာမှာ ကျနော်တို့ ရက္ခိုင့်တပ်တော်ကို တော်လှန်ရေး အကြောင်းကို အနည်း အကျဉ်း ပြောရမယ်ဆိုရင် ရခိုင်ဒေသမှာ အရင်တုန်းကနေပြီးမှ လွတ်မြောက်နယ်မြေဆိုတဲ့ဟာ သိပ်ပြီးမှ မရှိ သလောက်ပဲ။ ကျနော်တို့ရဲ့ ဒီရခိုင်တော်လှန်ရေး ခေါင်းဆောင်ကြီးတွေက ခေတ်အဆက်ဆက်မှာ ကိုယ့်ဒေသ လွတ်မြောက်ဖို့ လွတ်မြောက်နယ်မြေတွေ ရရှိဖို့ ကြိုးစားလာခဲ့ကြတယ်၊ ဒါပေမဲ့ အဆက်ဆက်မှာ အခြေအနေ အမျိုးမျိုးကြောင့် မအောင်မြင်ခဲ့ဘူး။ ဆိုတော့ ကျနော်တို့ ဗိုလ်ချုပ်ထွန်းမြတ်နိုင် အပါအဝင် ကျနော်တို့ ဒီ ULA/AA ကို ဦးဆောင်နေကြတဲ့ လူတွေဟာ ၂၀၀၉ ဧပြီလ ၁၀ ရက်နေ့မှာ ရက္ခိုင့်တပ်တော်ကို စတင်ဖွဲ့စည်းပြီးမှပဲ ကိုယ့်ရဲ့ အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး၊ တန်းတူရေး၊ အမျိုးသားတန်းတူရေး အစရှိတဲ့ ကိစ္စတွေကို ဆောင်ရွက်ဖို့အတွက် ကျနော်တို့ဟာ ဒီအဖွဲ့အစည်းတွေကို ဖွဲ့စည်းပြီးမှ အလုပ်လုပ်လာကြတာ အခုဆိုလို့ရှိရင် ၁၄ နှစ်သာ ကာလကို ရောက်ရှိလာခဲ့ပါပြီ။

ဗိုလ်ချုပ်ထွန်းမြတ်နိုင်နဲ့ ဗိုလ်မှူးကြီးကျော်ဟန်ကိုတွေ့ရစဉ်

အဲဒီ ၁၄ နှစ်သာ ကာလမှာဆိုလို့ရှိရင် ရခိုင်ဒေသရဲ့ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဟာ ဆိုလို့ရှိရင် အခုဟာ ဆိုလို့ရှိရင် လွတ်မြောက်နယ်မြေ အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ ရှိလာတယ်လို့ ပြောလို့ရပါတယ်။ အခုဆိုရင် ကျနော် တို့ ၁၄ နှစ်သာကာလကို ကျော်ဖြတ်ပြီးတဲ့ အချိန်မှာတော့ ရခိုင်လူမျိုးတွေ အနေနဲ့ လွတ်မြောက်နယ်မြေဆိုတဲ့ အရသာရော၊ လွတ်မြောက်နယ်မြေတွေကို အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ ရရှိခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ ရခိုင်ပြည်နယ်၏ မြို့နယ်အချို့တွင် ULA/AA ၏ အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဥပဒေပြုရေး၊ တရားစီရင်ရေး လုပ်ငန်းများ လည်ပတ်နေသလို အချို့မြို့နယ်များတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့်အပြိုင် အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားများ လည်ပတ်နိုင်ရေး ကြိုးပမ်းနေကြောင်း သိရသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက မလွတ်မြောက်သေးသည့် နယ်မြေများ ရှိနေသေးကြောင်း၊ အဆိုပါ နယ်မြေများ ဆက်လက် လွတ်မြောက်ရန် ရက္ခိတလမ်းစဉ်နှင့်အတူ ကြိုးစားသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဒေါက်တာညိုထွန်းအောင်က ပြောသည်။

၎င်းက “ရခိုင်မှာလည်း တချို့နေရာတွေမှာ မလွတ်မြောက်သေးတဲ့ နယ်မြေတွေရှိတယ်၊ ဆိုတော့ ဒီ ၁၄ နှစ်သာ ကာလတစ်ခုကို ဖြတ်သန်းပြီးတဲ့ အချိန်မှာတော့ ရခိုင်လူမျိုးတွေအတွက် လွတ်မြောက်နယ်မြေ တစ်ခုကိုတော့ အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ ရရှိထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ဖက်မှာလည်း မလွတ်မြောက်သေးတဲ့ နယ်မြေတချို့ လည်း ကျန်ပါသေးတယ်၊ ကျနော်တို့ အနေနဲ့ကတော့ အဲဒီနေရာတွေကို ဆက်လက် လွတ်မြောက်ဖို့အတွက် ရက္ခိတ လမ်းစဉ်နဲ့အတူ ဆက်လက် ကြိုးစားဆောင်ရွက်နေတယ်” ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက လမ်းဆုံတစ်ခုကိုတွေ့ရစဉ်

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ULA/AA နှင့် တပ်မတော်တို့ ၂ နှစ်နီးပါး ရပ်နားထားသည့် တိုက်ပွဲမှာ ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ အတွင်းက တကျော့ပြန် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

ထို့နောက် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် AA တို့သည် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ ဒေသခံလူထု၏ ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုကို ထောက် ထား၍ နှစ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းကြား နားလည်မှုယူကာ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၆ ရက်က စတင်ပြီး တိုက်ပွဲများ ရပ်စဲကြောင်း သဘောတူညီမှု ယူခဲ့ကြသည်။

ရက္ခိုင့်တပ်တော် (ULA/AA) ကို ၂၀၀၉ ခုနှစ်၊ ဧပြီလအတွင်းက စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး လာမည့် ဧပြီလ ၁၀ ရက်နေ့မှာ တော်လှန်ရေးကာလ (၁၄)နှစ် ပြည့်တော့မည် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၄

နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားရာတွင် ပြည်သူလူထုများသာရှိသည့် အရပ်သားပစ်မှတ်များကို ရှောင်ရှားသင့်ကြောင်း ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ် (KNDP) မှ ပြောခွင့်ရသူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တိုက်ပွဲ ဧရိယာအတွင်းတွင်သာ တိုက်ခိုက်သင့်ကြောင်း၊ လက်နက် ကိုင်ဆောင်ထားသူများ အနေဖြင့် လူထုဘက် ကို သေနတ်ပြောင်း မလှည့်သင့်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

KNDP ပြောခွင့်ရသူတစ်ဦးက “အဓိကတော့ တိုက်ပွဲဖြစ်ရင်‌တောင်မှ ရင်ဆိုင်တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ရင်တောင်မှ ကျနော် တို့ တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက် စစ်ဧရိယာ၊ တိုက်ပွဲ ဧရိယာထဲမှာပဲ ပစ်ကြ၊ ခတ်ကြတာပဲ အကောင်းဆုံးပဲ၊ ပြီးရင် မဆိုင်တဲ့ ဒီနေရာမှာဖြစ်ပြီဆိုလို့ရှိရင် ဒီနေရာနဲ့ ဘာမှမဆိုင်တဲ့ ရွာတွေဖက်ကို တခြား တိုက်ပွဲဧရိယာနဲ့ မိုင်တွေများစွာ ကျော်လွန်တဲ့ နေရာမျိုးတွေက လက်နက်ကြီး ပစ်တာမျိုး ဆိုလို့ရှိရင် မလုပ်သင့်တဲ့ အရာတွေပေါ့၊ နောက်တစ်ခု ဆိုလို့ရှိရင်လည်း လက်နက်ကိုင်ထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းဖြစ်တဲ့အတွက် ကျနော်တို့ဆို ရင်ဆိုင်တိုက်ပွဲတွေမှာ ဘယ် တော့မှ လူထုတွေရှိတဲ့ တခြား စစ်ပွဲနဲ့ မသက်ဆိုင်တဲ့ သူတွေပေါ့၊ အရပ်သားတွေ ရှိတယ်ဆိုတဲ့ နေရာဖက်ကို သေနတ်ပြောင်း လှည့်ပြီး မပစ်ဘူးပေါ့နော်၊ အဲဒီလို အနေအထားမျိုး ဆိုတော့ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းကတော့ လူထုတွေရှိတဲ့ နေရာမှာဆိုရင်‌တော့ ဘယ်လိုပြောမလဲ ကိုယ်က သေနတ်ကိုင်ထားတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် လူထုတွေ ဖက်ကိုတော့ သေနတ်မလှည့်သင့်ဘူး” ဟု ပြောသည်။

ချင်းပြည်နယ်၊ ထန်တလန်မြို့ပျက်ကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားနေပြီး အရပ်သားသေဆုံးမှု၊ အိုးအိမ်မီးလောင် ပျက်စီး မှု၊ လက်နက်ကြီး ကျရောက်‌ ပေါက်ကွဲမှုများကြောင့် အရပ်သားသေဆုံးမှုများ ဖြစ်ပေါ်နေသည်။

အလားတူ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုများကြောင့်လည်း အရပ်သားများ သေဆုံးမှုများ ရှိနေကြောင်း သိရသည်။

လက်နက် ကိုင်ဆောင်ထားသော အဖွဲ့အစည်းများ အနေဖြင့် နိုင်ငံတကာမှ သတ်မှတ်ထားသည့် စံနှုန်းများကို လိုက်နာရမှာဖြစ်ကြောင်း၊ ယဉ်ကျေးသည့် လူ့အဖွဲ့အစည်းများက လိုက်နာကြကြောင်း ရန်ကုန်စောင့်ကြည့်အဖွဲ့မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာညိုညိုသင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒေါက်တာညိုညိုသင်းက “အဲဒါကလေ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေက ဂျီနီဗာကွန်ဗင်းရှင်းဆိုတာကို လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတိုင်းက လိုက်နာရတယ်လေ၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စံနှုန်းတွေပေါ့ကွယ်၊ အဲဒီတော့ အဲဒီ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေ လိုက်နာရမယ့် စံနှုန်းတွေဆိုတာ ကမ္ဘာက သတ်မှတ်ထားတယ်၊ အဲဒီ သတ်မှတ် ထားတာကို ယဉ်ကျေးတဲ့ နိုင်ငံတွေက လိုက်နာရတာပေါ့ကွယ်၊ ယဉ်ကျေးတဲ့နိုင်ငံရဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတွေက လိုက် နာရတာပေါ့၊ မယဉ်ကျေးတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတွေက မလိုက်နာကြဘူးပေါ့ကွယ်၊ အဲဒီတော့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သတ်မှတ်ချက်တွေ ရှိတယ်၊ အဲဒါကို လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေကိုလည်း တော်တော်များများကိုတော့ သင် ကြားပေးကြတယ်လို့ အန်တီတို့ သိရတယ်ပေါ့နော်၊ ကိုယ့်ကို သင်ကြားပေးထားတဲ့ ကိုယ့်ရဲ့ မိခင်အဖွဲ့အစည်းက သင်ကြားပေးတဲ့ အတိုင်းပေါ့၊ လက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့တွေဟာ အရပ်သားတွေအပေါ်မှာ ပြုမှုဆောင်ရွက်ရမယ်၊ ဘယ်လောက်ပဲ ကိုယ်နဲ့ အမြင်မတူတူပေါ့နော်၊ အရပ်သားမှန်လို့ရှိရင် ဒါခွင့်လွတ်ပေးရမယ်၊ ကင်းလွတ်ခွင့် ပေးရ မယ်ပေါ့၊ ကင်းလွတ်ခွင့် ပေးရမယ်ဆိုတာ အကြောင်းမဲ့ ညှင်းပန်း၊ နှိပ်စက် သတ်ဖြတ်လို့ မရဘူး။

ချင်းပြည်နယ်အတွင်းက ပြည်သူများကိုတွေ့ရစဉ်

အကြောင်းမဲ့ဆို တဲ့ နေရာမှာလည်း ကိုယ့်အကြောင်းကို ဖန်တီးပြီးတော့ နှိပ်စက်၊ ညှင်းပန်း သတ်ဖြတ်တာတွေ မလုပ်ရဘူး။ သုံ့ ပန်းအဖြစ် ဖမ်းမိရင်‌တောင်မှ သူတို့အသက်ကို လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် ပေးရတယ်ပေါ့၊ အဲဒီလို အခြေခံစံနှုန်းတွေ အပေါ်မှာ လက်နက်ကိုင် သူတိုင်းက လိုက်နာရတာပေါ့နော်၊ ဒါကတော့ ကမ္ဘာမှာ ယဉ်ကျေးတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းက သတ်မှတ်ထားတဲ့ သတ်မှတ်ချက်တွေပေါ့ကွယ်” ဟု ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က ဖြစ်‌‌ပေါ်ခဲ့သည့် နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲကြောင့် အရပ်သားများ ထိခိုက်သေဆုံးမှု များပြားခဲ့သလို လက်ရှိတွင်လည်း လက်နက်ကိုင် တိုက်ပွဲများအကြား အရပ်သား ထိခိုက်သေ ဆုံးမှု မြင့်တက်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၄

ဧပြီ ၃ ရက်နေ့က ရန်ကုန်မြို့အတွင်းရှိ စက်သုံးဆီ အရောင်းဆိုင်တချို့တွင် စက်သုံးဆီ မရှိသည့်အတွက် ကွန်ဒို များ၊ ဟိုတယ်များနှင့် စက်မှုဇုန်များသည် စက်သုံးဆီ ဝယ်မရသည့် အခြေအနေနှင့် ကြုံတွေ့နေရသည်ဟု လုပ်ငန်း ရှင်များထံမှ သိရသည်။

လက်ရှိတွင် ကွန်ဒိုများတွင် စက်သုံးဆီ ဝယ်မရခြင်းကြောင့် ကွန်ဒိုနေ လူထုမှာ အခက်အခဲများ ကြုံတွေ့နေရသလို ဟိုတယ်များတွင်လည်း စက်သုံးဆီ ပြတ်လပ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်နေသည်ဟု စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသက်ဇော် က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးသက်ဇော်က “အခုဟာက တော်တော်များများ ဟိုတယ်တွေရော၊ စက်မှုဇုန်ပိုင်းတွေရော နည်းနည်း ဆီဝယ်လို့ မရဘူး။ အခုဟာက ပြဿနာရှိတာက ဆီဆိုင်တွေမှာတောင် ဆီမရှိဘူး။ အခုက ငါတို့ ကွန်ဒိုမှာတောင် ဆီဝယ်လို့ မရဘူးဖြစ်နေတယ်။ အခုက ဟိုတယ်တွေမှာလည်း ဆီပြတ်နေတယ်” ဟု ပြောသည်။

 ရန်ကုန်မြို့တွင်း မြင်ကွင်းကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိတွင် စက်သုံးဆီ ၁ လစာအတွက် အလုံအလောက် ရှိကြောင်း၊ ဖြန့်ဖြူးရာတွင် မူဝါဒပိုင်းဆိုင်ရာများကြောင့် အဆင်မပြေမှု ဖြစ်နေခြင်း ဖြစ်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ စက်သုံးဆီ တင်သွင်း ဖြန့်ဖြူးရောင်းချရေးအသင်းမှ တာဝန်ရှိ သူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ပြောလို့ရတာတော့ ဆရာတို့ဆီမှာ ဆီတွေ အလုံအလောက် ရှိတယ် ၁ လစာ ရှိတယ်။ ဆီက ရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် ဖြန့်ဖြူးတဲ့ နေရာမှာတော့ မူဝါဒလေးတွေပေါ့။ အဆင်ပြေအောင်တော့ ဆရာတို့ ကြိုးစားပေးနေတယ်။

တောက်လျှောက်တော့ လုပ်နေတယ်။ အဆင်မပြေဘူးဆိုတာလည်း ဆရာသိတယ်၊ ကြားရတယ်။ အဲဒီတော့ ဆီ ဆိုင်တွေမှာလည်းပဲ ဆီရရှိအောင်တော့ ပေးထားတယ်။ တချို့ကျတော့ ဆီဆိုင်က မန်နေဂျာက နားမလည်တာ လည်း ပါတယ်။ ဆီ မပြတ်အောင်တော့ စီစဉ်ပေးထားတယ်၊ ဒါပေမယ့် အဲဒီက မန်နေဂျာက မသိဘူး။ မသိတော့ ဆီပြတ်မလို ဖြစ်တာပေါ့။ ဆရာက ဒီလူကို ရောင်းပေးလိုက်ပါဆိုရင် အဲဒါ ဆရာ ဆီနည်းနေပြီဖြစ်တယ် ဆိုလို တာကလေ။ အဲဒါမျိုးတွေတော့ ရှိတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

စက်သုံးဆီ ဝယ်ယူရ အဆင်မပြေမှု ဖြစ်ပွားပြီးနောက်တွင် စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်းများလည်း အနည်းငယ် မြင့်တက် လာကြောင်း၊ ဧပြီလ ၃ ရက်နေ့တွင် အောက်တိန်း ၉၂ တစ်လီတာလျှင် ၂၁၀၅ ကျပ် ရှိရာမှ ဧပြီလ ၄ ရက်နေ့တွင် ၂၂၅၀ ကျပ်သို့ မြင့်တက်လာသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။

ရန်ကုန်မြို့တွင်းက စက်သုံးဆီဆိုင် တစ်ဆိုင်ကိုတွေ့ရစဉ်

အလားတူ ပရီမီယံဒီဇယ် ဈေးနှုန်းသည်လည်း အနည်းငယ် မြင့်တက်သွားသည်ကို တွေ့ရသည်။

ထို့အပြင် တချို့သော စက်သုံးဆီဆိုင်များတွင် စက်သုံးဆီ အမျိုးအစား စုံလင်စွာ မရှိခြင်းနှင့် ဆီပြတ်လပ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်နေသည်ဟုလည်း မော်တော်ယာဉ် မောင်းနှင်သူများထံမှ သိရသည်။

ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း လျှပ်စစ်မီး ရရှိချိန်သည် ယခင်ကထက် လျော့နည်းသွားပြီ ဖြစ်သည့်အတွက် လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ရာတွင် မီးစက်များဖြင့် ပိုမိုလုပ်ဆောင်ကြရမည်ဖြစ်၍ စက်သုံးဆီ လိုအပ်ချက်မှာ ယခင်ကထက် များလာ မည်ဖြစ်သည်ဟု လုပ်ငန်းရှင်များက ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ကမ္ဘာ့ရေနံ ထုတ်လုပ်မှုသည် လျော့နည်းလာသည့်အတွက် ရေနံဈေးနှုန်းများ မြင့်တက် လာနေ ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ပြည်တွင်း စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်းများ ယခုထက် မြင့်တက်မည်ကို လုပ်ငန်းရှင်များက စိုးရိမ် နေကြသည်။

CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၃

နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်ဒေသ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များအပေါ် တရုတ်နိုင်ငံ၊ ယူနန်ပြည်နယ် ပါတီ ကော်မတီ အတွင်းရေးမှူး H.E.Mr. Wang Ning နှင့် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် ဧပြီ ၃ ရက် နေ့က တွေ့ဆုံ၍ ဆွေးနွေးကြသည်။

ထိုသို့ တွေ့ဆုံရာတွင် နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်ဒေသ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များ၊ မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ယူနန် ပြည်နယ်အကြား နှစ်ဖက် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည့်ကိစ္စရပ်များ၊ မြန်မာနိုင်ငံ၏ လျှပ်စစ်ကဏ္ဍ၊ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍ၊ မွေးမြူရေးကဏ္ဍနှင့် စက်မှုကဏ္ဍများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် နယ်စပ် ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းများ စသည့် ကိစ္စရပ်များကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထို့နောက် ခရီးသွားလုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည့် ကိစ္စရပ်များ၊ နှစ်နိုင်ငံ ယဉ် ကျေးမှု ဖလှယ်ခြင်းနှင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု လုပ်ငန်းများတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး၊ မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ယူနန်ပြည်နယ်အကြား တိုက်ရိုက်လေကြောင်း ပြေးဆွဲရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များကိုလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း နစက ဘက်က ထုတ်ပြန်သွားသည်။

 ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၃ ရက်နေ့က ယူနန်ပြည်နယ် ပါတီ ကော်မတီ အတွင်းရေးမှူး H.E.Mr. Wang Ning နှင့် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် တွေ့ဆုံစဉ်

မြန်မာ-တရုတ်သည် နယ်နိမိတ် ထိစပ်မှု မိုင်ပေါင်း ၁၃၀၀ ကျော်ရှိပြီး နယ်စပ်ကုန်သွယ်ဂိတ်ပေါက် အနေဖြင့် ချင်းရွှေဟော်ဂိတ်၊ လွယ်ဂျယ်ဂိတ်၊ မူဆယ်ဂိတ်၊ ကန်ပိုက်တည်ဂိတ်၊ ပန်းဆိုင်(ကြူကုတ်)ဂိတ် တို့ရှိသည်။

လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များအနေဖြင့် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)၊ “ဝ”ပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေး တပ်မတော်(UWSA)၊ ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်(NDAA-မိုင်းလား)၊ တအာင်း အမျိုးသား လွတ် မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)၊ မြန်မာအမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ်တပ်မတော်(MNDAA) တို့လှုပ်ရှား လျက်ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၃

လာမည့် သင်္ကြန်ကာလ အလွန်တွင် အပြန်အလှန် ထိုးစစ်များဖြင့် တစ်နိုင်ငံလုံးအနှံ့ တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်လာနိုင် ကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ယခုနှစ် ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း တန်ပြန် ထိုးစစ်ဆင်မည်ဟု အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) မှ ပြောကြားထား ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးသန်းစိုးနိုင်က “အခုက NUG ကာကွယ်ရေးဌာန ကနေပြီးတော့ ဒီ ၂၀၂၃ ထဲမှာ တန်ပြန် ထိုးစစ်တွေ ဆင်မယ်၊ စစ်ရေး ချိန်ခွင်လျှာ ပြောင်းလဲအောင် လုပ်မယ်ဆိုတဲ့ ကြေညာချက်တွေ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ တပ်မတော်နေ့ အခမ်းအနားမှာလည်း ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ကနေပြီးတော့ NUG ဦးဆောင်တဲ့ PDF တွေ နှိမ်နင်းမယ်၊ အဲဒါတွေ မကဘူး။ NUG နဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေတဲ့ ERO အဖွဲ့တွေကိုလည်း နှိမ်နင်းတိုက်ခိုက်မယ်လို့ ပြောတဲ့အခါမှာ အဲဒီအထဲမှာ KIA, KNU, နောက်ပြီးတော့ ကရင်နီတပ်ဖွဲ့တွေလည်း ပါဝင်နေတဲ့ အခါကြတော့ တိုက်ပွဲက မလွှဲ မသွေ ကျနော်တို့ သင်္ကြန်အလွန် ကာလလောက်က စပြီးတော့ ပြန်လှန်ထိုးစစ်တွေ၊ ထိုးစစ်တွေ တစ်ပြည်လုံး အနှံ့ အပြားမှာ ဖြစ်ပွားလာစရာ အကြောင်းရှိပါတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် တပ်မတော်နေ့ အခမ်းအနားမှာ NUG၊ PDF နှင့် ပူးပေါင်းနေသည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များကို ပြတ်ပြတ်သားသား အရေးယူ ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောကြားခဲ့ ခြင်းကြောင့် အဆိုပါကိစ္စကို အာရုံစိုက် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု ယူဆကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးရဲထွန်း CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ကလေးမြို့မှာ PDF ကိုတွေ့ရစဉ်(Kalay PDF)

ဦးရဲထွန်းက “အခုကတော့ တပ်မတော်နေ့မှာ နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောသွားတာကတော့ NUG၊ PDF တွေနဲ့ သူ့ကို ထောက်ခံနေကြတဲ့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေကို အပြတ်ချေမှုန်း မယ်ဆိုပြီး သူကြုံးဝါးသွား တာကတော့ တွေ့လိုက်တယ်၊ အဲဒီတော့ သူကတော့ အဲဒီနေရာတွေကို သူအာရုံစိုက်ပြီး လုပ်မယ့်သဘော တွေ့ရ ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ယခု ၂၀၂၃ ခုနှစ်ကို နွေဦးတော်လှန်ရေး၏ အဆုံးအဖြတ်နှစ် ဖြစ်ကြောင်း NUG မှ ယာယီသမ္မတ ဒူဝါလရှီးလက ပြောကြားထားသည်။

နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲများ ပိုမိုပြင်းထန်လာနိုင်မည်ဟု မမြင်မိကြောင်း၊ မြန်မာ့တပ်မတော်မှ နယ်မြေရှင်းလင်းရေး လုပ်ဆောင်သည့် အပေါ်တွင် မူတည်မည်ဖြစ်ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးသိန်းထွန်းဦးက “အဲဒါက ပြင်းထန်တယ်ဆိုတဲ့ အပိုင်းတော့ ကျနော်မမြင်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ တစ်ခုတော့ ရှိတယ်၊ ဘယ်လိုဖြစ်သွားမလဲဆိုတော့ သာမန်အားဖြင့် လူတွေ နားလည်သလို ရှင်းပြရမယ်ဆိုရင် တိုက်ပွဲပြင်းထန်တယ် ဆိုတာ ကြီးကြီးမားမား ဟိုဖက်မှာ တိုက်တယ်၊ ဒီလို တိုက်တယ်ဆိုတာ အဲဒါမျိုး ဖြစ်ဖို့က သိပ်မလွယ်ပါဘူး။ တစ်ခု တော့ ရှိတာပေါ့လေ၊ တပ်မတော်ဖက်က နယ်မြေရှင်းလင်းရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဥပမာ နယ်မြေတည်ငြိမ်အောင် သူတို့ စစ်ဆင်ရေးတွေ ဝင်တဲ့အခါမှာ ဘယ်လောက် အတိုင်းအတာထိ ဝင်လည်းဆိုတာလည်း မူတည်သေးတယ်၊ ထိတွေ့မှု အကြီးကြီးနဲ့ heavy မျိုးတော့ ကျနော်တို့ မျှော်လင့်လို့ မရဘူး၊ ဒါပေမဲ့ တစ်ခုတော့ ရှိတယ်၊ အထူးသဖြင့် PDF ဖက်ကနေပြီးတော့ ပြည်သူလူထု အများစုရှိတဲ့ နေရာတွေကို စိမ့်ဝင်လာပြီးတော့ အဖျက်အမှောင့် လုပ်ငန်း တွေ လုပ်တာတို့ ဥပမာ မိုင်းခွဲတာတို့ လူတွေသတ်တာတို့ ဒါမျိုးတော့ ဖြစ်လာနိုင်ဖို့တော့ ရှိတယ်၊ ခုနပြောသလို တိုက်ပွဲပြင်းထန် လာနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အနေအထားက ပြောရခက်ပါတယ်။ တစ်ခု စဉ်းစားစရာရှိတာက တချို့ EAO တွေပေါ့ သဘောထားတင်းမာတဲ့ EAO တွေက PDF နဲ့ ပူးပေါင်းပြီး တိုက်ပွဲဖော်တာမျိုး ရှိကောင်းရှိလိမ့်မယ်၊ ဒီ လောက်ပဲ မျှော်လင့်လို့ ရပါမယ်” ဟု ပြောသည်။

ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(KNLA)ကို တွေ့ရစဉ် (KNU-fb) 

လက်ရှိတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအချို့၊ ဒေသကာကွယ်ရေးတပ် (PDF) ပူးပေါင်းတပ်တို့အကြား ကရင်ပြည်နယ်၊ ကယား (ကရင်နီ) ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီးနှင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတို့တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသည်။

တခြားတစ်ဖက်မှာတော့ တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ်(NCA)ထိုးထားသည့် RCSS/SSA(ရှမ်း)၊ PNLO(ပအိုဝ်း)၊ NMSP(မွန်)၊ ALP(ရခိုင်)၊ DKBA(ကရင်)၊ KNU/KNLA-PC(ကရင်)၊ LDU(လားဟူ) အပါအဝင် NCA မထိုးရသေးသည့် UWSA(ဝ)၊ SSPP(ရှမ်း)၊ NDAA(မိုင်းလား)တို့နှင့် နစကကြား ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးလျက်ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁

ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် (UEC)၏ ဥပဒေများမှာ လိုသလို အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆို၍ ရသည့် အပိုင်းတွင် ရှိနေကြောင်း လီဆူအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ(ဒူးလေးပါတီ)မှ နာယက ဦးရွှေမင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထို့နောက် ဖျက်သိမ်းလိုက်သည့် နိုင်ငံရေးပါတီများကို ယင်းနာမည်ဖြင့် ပြန်မှတ်ပုံတင်ရန် ခက်ခဲလိမ့်မည်ဟု မြင်မိ ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးရွှေမင်းက “သူ့ရဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ဥပဒေကလည်း အဓိပ္ပာယ် လိုသလိုများ ဖွင့်ဆိုလို့ရတဲ့ အပိုင်းကဏ္ဍ မှာရှိတယ်၊ အဲဒီတော့ ဥပဒေပညာရှင်တွေက ဘယ်လိုများ ဖွင့်ဆိုမလဲပေါ့ဗျာ၊ ကျနော်တို့ အနေနဲ့ မြင်တာကတော့ နိုင်ငံရေးသမားတွေ အနေနဲ့ မြင်တာကတော့ ဖျက်သိမ်းလိုက်ပြီဆိုတဲ့ နာမည်ကတော့ ပြန်တင်ဖို့ကတော့ ခက် လိမ့်မယ်လို့ မြင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒါအတွက်ကလည်း သိပ်ပြီး ကိစ္စမရှိဘူးလို့လည်း မြင်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆို တော့ အရင်တုန်းကလည်း (အမျိုးသား)ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် NLD က သူ့ရဲ့ အမှတ်တံဆိပ်က ခမောက်ဖြစ်တာကိုး ဒါပေမဲ့ နောက်ပိုင်း ရွေးကောက်ပွဲဝင်ဖို့ မှတ်ပုံတင်ကြတဲ့အခါမှာ အချို့သော NLD တွေ မှတ်ပုံတင်တဲ့အခါ ခမောက်သင်္ကေတကို အသုံးပြုသွားတဲ့အတွက် နောက်ပိုင်းကြတော့ ခွတ်ဒေါင်းဖြစ်သွားတယ်၊ ထိုနည်းလည်း ကောင်းပဲ အခု NLD အနေနဲ့ ပြန်ပြီး မှတ်ပုံတင်မယ်ဆိုရင်လည်း အမည်နာမ တစ်ခုနဲ့ တင်သွားနိုင်တယ်လို့ ကျနော် ဒီအတိုင်းလေး မြင်တယ်ခင်ဗျ” ဟု ပြောသည်။

နိုင်ငံရေးပါတီများမှတ်ပုံတင် ဉပဒေကို UEC ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသိန်းစိုး လက်မှတ်ထိုး ထုတ်ပြန်နေစဉ် 

အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD)နှင့် ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (SNLD) အပါအဝင် နိုင်ငံရေးပါတီ ၄၀ ကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)က မတ်လ ၂၈ ရက်မှာ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့အတူ နိုင်ငံ‌ရေးပါတီတစ်ရပ် တည်ထောင် လိုသူများအနေဖြင့် ပါတီတည်ထောင်ခွင့်ကို နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေပုဒ်မ ၃ အရ ဆက်လက် လျှောက်ထားနိုင်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီမှ ဒေါ်ချိုချိုကျော်ငြိမ်းက “UEC ကတော့ သူ့အလုပ် သူလုပ်နေတာပဲ အန်တီ ပြောပြ မယ်နော်၊ အန်တီ သဘောပြောတာလေ၊ UEC က သူ့သဘော သူလုပ်နေတာ ဒီ UEC ရဲ့ အထက်မှာ ဘယ်သူရှိလဲ ပေါ့၊ ဟုတ်ဘူးလား၊ UEC က မင်းသားပေါ့၊ သူက ဒါရိုက်တာ ခိုင်းသလို သူက လုပ်နေရတာပဲလေ ဟုတ်ဘူးလား။ အန်တီတို့ကလည်း ဘာပဲပြောပြော အလိုက်သင့် လိုက်လုပ်နေရတဲ့ သဘောရှိပါတယ်၊ အဲဒါကြောင့်မို့ ဘယ်ဟာကို ကောင်းတယ်၊ ဘယ်ဟာကို မကောင်းမှန်း မှတ်ချက်မပေးပါဘူး” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

နိုင်ငံရေးပါတီများနဲ့ UEC တွေ့ဆုံစဉ်

UEC ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေ၊ နည်းဥပဒေမှာ နိုင်ငံရေးပါတီများအတွက် အခက်အခဲများ ဖြစ်စေကြောင်း နိုင်ငံရေးသမားများက ပြောသည်။

ယခု ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးမည် ဖြစ်ကြောင်းနှင့် အနိုင်ရသည့် နိုင်ငံရေးပါတီအား နိုင်ငံတော်အာဏာ လွှဲအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောကြားထားသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၃၁ 

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး အထက်ပိုင်း ဗန်းမောက်မြို့နယ်၊ မန်ကျည်းကုန်းကျေးရွာ ရှမ်းနီစာပေယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့မှာ လူငယ်တစ်ဦးကို ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် (KIA)၊ ဒေသကာကွယ်ရေးတပ် (PDF) တို့မှ ဖမ်းဆီးပြီး နမူနာ ဟုဆိုကာ ဓါတ်ဆီလောင်း မီးရှို့သတ်ဖြတ်လိုက်ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

မတ်လ ၂၉ ရက် ည ၁၀ နာရီဝန်းကျင်ခန့်က မန်ကျည်းကုန်းကျေးရွာမှ လူငယ် ၅ ဦးကို မင်းကုန်းသို့ ဖမ်းဆီးသွား ပြီး ယခင် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံး ယခု KIA၊ PDF ဆေးခန်းအဖြစ် အသုံးပြုနေသည့်ရှေ့တွင် ယနေ့ (မတ်လ ၃၁ ရက်) မွန်းလွဲ ၁ နာရီခန့်က အများပြည်သူရှေ့မှာ သတ်ဖြတ်လိုက်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ဒေသခံတစ်ဦးက “လူငယ် ၅ ဦးကို ဖမ်းသွားတာ၊ ယောင်္ကျားလေး ၃ ဦးနဲ့ မိန်းကလေး ၂ ဦး ဖမ်းသွားတာ၊ ယောင်္ကျားလေး ၁ ဦးကို နမူနာအနေနဲ့ မင်းကုန်း အုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံးရှေ့မှာ ဓါတ်ဆီလောင်း မီးရှို့သတ်လိုက်တာ” ဟု ပြောသည်။

ထို့အတူ KIA၊ PDF မှ ဖမ်းဆီးသွားသည့် လူငယ် ၅ ဦးအနက် မိန်းကလေး ၂ ဦးကို ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့ကြောင်း စုံစမ်း သိရှိရသည်။

အဆိုပါ ရှမ်းနီစာယဉ် လူငယ်တစ်ဦးကို အရှင်လတ်လတ် မီးရှို့သတ်ဖြတ်မှုနှင့် ပတ်သက်၍ အကြောင်းစုံ သိရှိနိုင် ရေး KIA၊ PDF ထံ CNI က ဆက်သွယ်နေဆဲ ဖြစ်သည်။

KIA၊ PDF တို့မှ မန်ကျည်းကုန်း ကျေးရွာနှင့် မင်းကုန်းကျေးရွာတွင် စခန်းချ နေထိုင်ပြီး မန်ကျည်းကုန်းရွာသားများ ကို ဘုန်းကြီးကျောင်းအတွင်း နေရာချထားကြောင်း၊ ၎င်းတို့ ထိခိုက်နစ်နာမှုအတွက် ကြွက်မနိုင် ကျီမီးရှို့သည့် လုပ်ရပ်ဖြစ်ကြောင်း ဒေသခံ ဆေကောင်းဖက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ပြောရမယ်ဆိုရင် SNA အဖွဲ့နဲ့လည်း ဘာမှ မပတ်သက်ဘူး။ စာပေယဉ်ကျေးမှုကိုပဲ လုပ်ကြတဲ့ လူငယ်တွေ ဖြစ်တယ်၊ သူတို့ (KIA၊ PDF) အနေနဲ့ တချို့အပိုင်းတွေမှာ ထိခိုက်နစ်နာတာတွေ SNA နဲ့ ဖြစ်တဲ့တိုက်ပွဲတွေမှာ ထိခိုက် နစ်နာတာတွေ ရှိတဲ့ အခါကြတော့ အဲဒါက ကျနော်ထင်တယ် ကြွက်မနိုင် ကျီမီးရှို့တာလို့ပဲ ကျနော်တော့ ယူဆတယ်” ဟု ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ အတွင်းကလည်း မန်စီ(ဗန်းမောက်မြို့နယ်)တွင် KIA၊ PDF မှ စစ်ရှုံးသည့် အချိန် နောင်ပတ် ဆရာတော်ကို ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်မှု ဖြစ်စဉ်များလည်း ရှိခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၉ ရက်က ဗန်းမောက်မြို့နယ် မံကပ်ကျေးရွာ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းတွင် ရှမ်းနီစာပေ သင်ကြားရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ရောက်ရှိစဉ် စိုင်းကျန်အောင်(ခ)စိုင်းဆေလိုင်းအား KIA၊ PDF က ဖမ်းဆီးသွားခဲ့ သည်။

ထို့နောက် ဇွန်လ ၂၃ ရက်တွင် ပြန်လွှတ်လာခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ဗန်းမောက်မြို့နယ်အတွင်းမှာ KIA-PDF ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်ကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ် ပွားလျက်ရှိနေသည်။