CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၃၀

ကယားပြည်နယ်၊ လွိုင်ကော်လေဆိပ်သို့ ဆင်းသက်လာသော ခရီးသည်တင် လေယာဉ်တစ်စင်း ပစ်ခတ်ခံရပြီး လေယာဉ်ပေါ် လိုက်ပါလာသည့် အမျိုးသား ခရီးသည်တစ်ဦး သေနတ်ထိမှန်ကာ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း သိရ သည်။

အဆိုပါ ခရီးသည်တင် လေယာဉ်သည် ယနေ့ (စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက်) နံနက်ပိုင်းက ခရီးစဉ်အမှတ် UB- 149 ဖြင့် ရန်ကုန်-နေပြည်တော်-လွိုင်ကော်-ရန်ကုန် ခရီးစဉ်အဖြစ် ပြေးဆွဲစဉ် လွိုင်ကော်လေဆိပ်သို့ အဆင်းမှာ ပစ်ခတ်ခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုလေယာဉ်သည် မြန်မာအမျိုးသားလေကြောင်းလိုင်း (MNA)မှ လေယာဉ်အမှတ် XY-AML၊ ATR-72(600) လေယာဉ်အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး ခရီးသည် ၆၃ ဦးတင်ဆောင်လာကြောင်း နစက-က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ပုံ- ဝမ်းဗိုက်မှာ ပစ်ခတ်လိုက်ရတဲ့ ခရီးသည်တင်လေယာဉ်

ခရီးသည်များ တင်ဆောင်လာသော လေယာဉ်ကို ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ(KNPP)နှင့် ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)တို့က ပစ်ခတ်ခဲ့ပြီး လေယာဉ်၏ ဘယ်ဘက်ဝမ်းဗိုက်အား ထိမှန်ခဲ့ကာ လေယာဉ်ပေါ် တွင် စီးနင်းလိုက်ပါလာသည့် ခရီးသည် တစ်ဦး၏ ညာဘက်ပါးတွင် ကျည်ထိမှန် ဖောက်ဝင်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည် ဟု နစက၏ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်၌ ဖော်ပြထားသည်။

ထို့နောက် ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သော ခရီးသည်ကို လွိုင်ကော်ပြည်သူ့ဆေးရုံသို့ ပို့၍ ဆေးကုသမှု ပြုလုပ်ထားကြောင်း သိရသည်။

ခရီသည် လေယာဉ် ပစ်ခတ်ခံရမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး KNPP နှင့် ဒေသတွင်း လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများက တော့ တစ်စုံတစ်ရာ ထုတ်ပြန်ထားသည်ကို စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက်နေ့ နေ့လယ် ၁၁ နာရီ ၅၅ မိနစ်အထိ မတွေ့ ရသေးပေ။

လက်ရှိ ကယားပြည်နယ်အတွင်းမှာ KNPP ၏ လက်အောက်ခံ ကရင်နီတပ်မတော်(KA) နှင့် ကရင်နီအမျိုးသား ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(KNDF)၊ PDF အဖွဲ့များ ပူးပေါင်း၍ မြန်မာ့တပ်မတော်အား တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲများကြောင့် ဒေသတွင် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရသူ ထောင်နှင့်ချီရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၉

ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွားများကို အကာအကွယ်ယူပြီး တိုက်ပွဲ မဖော်ဆောင်ကြရန် ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ (ANP)မှ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများကို စက်တင်ဘာ ၂၉ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။
လက်ရှိ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (ULA/AA) နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်တို့အကြား ၂ နှစ်ခန့်အကြာ ရပ်တန့် နေသည့် တိုက်ပွဲမှာ ဩဂုတ် ၁၃ ရက်နေ့တွင် စတင်ပြီး တကျော့ပြန် ဖြစ်ပွားလာခဲ့ကြောင်း ANP ၏ ထုတ်ပြန်ချက် တွင် ဖော်ပြထားသည်။

မြန်မာ့တပ်မ‌တော်မှ လက်နက်ကြီး ပစ်ခတ်မှုကြောင့် အရပ်သား ထိခိုက်သေဆုံးမှု၊ ဒဏ်ရာရရှိမှုတို့နှင့် လူနေအိမ် များ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုတို့အပေါ် ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရှုတ်ချ ကန့်ကွက်ကြောင်း၊ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု အကူအညီ ပေးနေကြသည့် INGOs၊ NGOsနှင့် CSOs များအား ပိတ်ပင်ထားမှုကို ပြန်လည်ဖွင့်ပေးရန် ANP က တောင်းဆိုခဲ့သည်။

ANP ၏ ထုတ်ပြန်ချက်

ထို့အတူ စစ်ပွဲဧရိယာ၊ စစ်ပွဲနှင့် မပတ်သက်သည့် နေရာများ အပါအဝင် မြို့နယ်တချို့အား ကုန်းလမ်း၊ ရေးလမ်း များကို အကန့်အသတ်မရှိ ပိတ်ဆို့ထားမှုသည် ၎င်းဒေသရှိ ဒေသခံပြည်သူ လူမျိုးပေါင်းစုံ၏ အသက်ရှင် နေထိုင် ရေးကို ခြိမ်းခြောက်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ရှုမြင်ကြောင်း ANP ၏ ထုတ်ပြန်ချက်က ပြောထားသည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် AA သည် ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းဒေသများနှင့် ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝ မြို့နယ်အတွင်းမှာ တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားနေပြီး နှစ်ဖက်ထိခိုက် ကျဆုံးမှုများရှိသလို အဆိုပါ တိုက်ပွဲများ ကြောင့် တိုက်ပွဲရှောင် ၁ သောင်းခွဲကျော် ရှိလာကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၉

ရှမ်းပြည်နယ်(မြောက်ပိုင်း)၊ နမ္မတူမြို့နယ်အတွင်းမှာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် KIA-PDF ပူးပေါင်းအဖွဲ့တို့ကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ခြင်းကြောင့် ဒေသခံ ၃၃၆ ဦးသည် နမ္မတူမြို့နယ်ရှိ ပုဗ္ဗါရုံဘုန်းကြီးကျောင်းသို့ ထွက်ပြေးလာခဲ့ ကြောင်း စက်တင်ဘာ ၂၉ ရက်တွင် တအာင်းကျောင်းသားနှင့်လူငယ်များအဖွဲ့(TSYU)က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲရှောင်လာသူများတွင် ကျား ၁၂၇ ဦး၊ မ ၂၀၉ ဦးရှိသည့်အနက် မသန်စွမ်းသူ ၁၃ ဦး၊ ခြောက်လ အောက် ကလေးငယ် ၆ ဦးနှင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင် အမျိုးသမီး ၂ တို့ ပါဝင်ကြောင်း သိရသည်။

TSYU က တိုက်ပွဲရှောင်များကို ငွေကြေးထောက်ပံ့ (TSYU)

တအာင်းကျောင်းသားနှင့်လူငယ်များအဖွဲ့က တိုက်ပွဲရှောင်များ အရေးပေါ်လိုအပ်နေသည့် အစားအသောက်၊ ဆေးဝါးနှင့် အခြား အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများ ဝယ်ယူနိုင်ရန် ငွေကြေး ထောက်ပံ့ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထို နမ္မတူမြို့နယ်အတွင်းမှာ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)လည်း လှုပ်ရှားလျက်ရှိ ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၉

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ စီးပွားရေးအကြံပေးဖြစ်သူ မစ္စတာ ရှောင်တာနယ်ကို မြန်မာနိုင်ငံရှိ တရားရုံး တစ်ခုက ယနေ့ (စက်တင်ဘာ ၂၉ ရက်)တွင် ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ် ချမှတ်လိုက်လိုက်သည့်အပေါ် ကန့်ကွက်ကြောင်းနှင့် အမြန်ဆုံးပြန်လွှတ်ပေးရန် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ သြစတြေးလျသံရုံးက ထုတ်ပြန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။

၎င်းသံရုံးက “မစ္စတာရှောင်တာနယ်အား မြန်မာနိုင်ငံတရားရုံးမှ စီရင်ချက် ချမှတ်လိုက်သည့်အပေါ် သြစတြေး လျ အစိုးရအနေဖြင့် ကန့်ကွက်ပါသည်။ သူ့အား အမြန်ဆုံး ပြန်လွှတ်ပေးရန်လည်း တောင်းဆိုပါသည်”ဟု ပြော သည်။

ထို့နောက် ရှောင်တာနယ်ကို သီးသန့်တရားခွင်တွင် ရုံးထုတ်စစ်ဆေးခဲ့ကြောင်း၊ အပြီးသတ် စီရင်ချက် ချမှတ်မည့် တရားခွင့်သို့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ သြစတြေးလျသံရုံးယာယီတာဝန်ခံနှင့်အတူ ကောင်စစ်ရေးရာဝန်ထမ်းများ မှ တက်ရောက်ရန် အကြိမ်ကြိမ် ကြိုးပမ်းခဲ့သော်လည်း ငြင်းပယ်ခြင်း ခံခဲ့ရပါကြောင်း သံရုံး၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ရှောင်တာနယ်ကိုတွေ့ရစဉ်

မစ္စတာ ရှောင်တာနယ်ကို ၁၉ လကျော်ကြာ ဖမ်းဆီးထားပြီးနောက် ယနေ့ (စက်တင်ဘာ ၂၉ ရက်)တွင် NLD အစိုးရလက်ထက် စီမံဘဏ္ဍာဝန်ကြီးဟောင်းများဖြစ်သည့် ဦးစိုးဝင်း၊ ဦးကျော်ဝင်း၊ ဒုဝန်ကြီးဟောင်း ဦးဆက် အောင် တို့နှင့်အတူ ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ် ချမှတ်ခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

သြစတြေးသံရုံးက “ရှောင်တာနယ်အတွက် မိမိတို့သည် ရရှိမည့် အခွင့်အရေးတိုင်းကို ဆက်လက် အသုံးချပြီး သူ့မိသားစုရှိရာ သြစတြေးလျနိုင်ငံသို့ ပြန်နိုင်သည့် အချိန်အထိ အင်တိုက်အားတိုက် တိုက်တွန်းလုပ်ဆောင် သွားပါမည်။ မိမိတို့ အနေနှင့်လည်း ဒေသတွင်း အပါအဝင် နိုင်ငံတကာမှ သူ့အပေါ် အားပေးထောက်ခံသူများ ကို အသိအမှတ်ပြုပါသည်”ဟု ပြောသည်။

မစ္စတာ ရှောင်တာနယ်သည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သော အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD) အစိုးရလက်ထက်တွင် စီးပွားရေးအကြံပေးအဖြစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့သူဖြစ်ပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ မြန်မာ့တပ်မတော်က NLD အစိုးရကို ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်းအငြင်းပွားမှု မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ ဖြုတ်ချခဲ့စဉ် ရှောင်တာနယ်လည်း ဖမ်းခံခဲ့ရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၉

ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းများသို့ အလှူရှင်များ၏ လာရောက်လှူဒါန်းမှုမှာ နည်းပါးလာသည့်အပြင် တိုက်ပွဲရှောင်ဦးရေမှာလည်း တိုးပွားလာသဖြင့် စားနပ်ရိက္ခာမှာ အဓိက အခက်အခဲဖြစ်နေကြောင်း တိုက်ပွဲ ရှောင်စခန်းများမှ တာဝန်ရှိသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရသေ့တောင်မြို့နယ် စေတီပြင်တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းမှ ကိုအောင်မင်းစိုးက “ပြည်ပရောက်နေတဲ့ လူငယ်တွေ ပြည်ပ မှာ ရောက်နေတဲ့အဖွဲ့အစည်းတွေကနေ လှမ်းပြီးအကူအညီတောင်းပြီး လှူကြတဲ့အလှူငွေတွေနဲ့ လောလော ဆယ်တော့ ကျနော်တို့ ဆန်တစ်ခုလောက်ပဲ ကူညီထားပါတယ်။ ရေရှည်ကတော့ အဆင်မပြေဘူး။ ကျနော်တို့ အရင်တုန်းကဆိုရင် ၇ ရက်လုံးလုံး ဆန်ရိက္ခာတွေ ထုတ်ပေးတယ်။ အခု တစ်ပတ်ကို ၄ ရက်ပေါ့ ၃ ရက်လောက် ကိုတော့ ရှိတာလေးနဲ့ ကြံဖန်စားကြ။ ကျနော်တို့က တစ်ပတ်ကို ၄ ရက်လောက်ကို အဲဒီ အလှူငွေတွေနဲ့ ရသ လောက်တော့ အတတ်နိုင်ဆုံးကြိုးစားပြီးတော့ ဆန်ရိက္ခာတွေကို ကူညီပေးနေတာတွေ ရှိပါတယ်။

အလှူရှင်တွေ ကတော့ ပထမဖြစ်တုန်းဆိုတော့ တော်တော်လေး လှူကြတယ်။ နည်းနည်းလောက် ငြိမ်သွားတော့ နောက်ပြီး အခြားတစ်ဖက်မှာ တော်တော်လေးအခက်အခဲဖြစ်နေတယ်ဆိုရင် အဲဒီအလှူရှင်တွေက အဲဒီဘက်ကို ရောက်သွား တော့ ရေရှည်ဖြစ်လာတဲ့အခါကျတော့ အလှူရှင်တွေလည်း နည်းနည်းလျော့နည်းလာကြတယ်”ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ် တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းတစ်ခု

ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှ မြို့နယ် ၆ မြို့နယ်ဖြစ်သည့် မြောက်ဦး၊ ဘူးသီးတောင်၊ မောင်တော၊ ရသေ့တောင်၊ မင်းပြားနှင့် မြေပုံမြို့နယ်တို့သို့ NGO အဖွဲ့အစည်းများ၏ ကူညီထောက်ပံ့မှုများကို ရပ်နားထားရန် တပ်မတော် ဘက်မှ ညွှန်ကြားထားကြောင်း သိရသည်။

တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းအများစုသည် ICRC မှ ရိက္ခာထောက်ပံ့မှုနှင့် တိုက်ပွဲရှောင်တစ်ဦးလျှင် တစ်လစာအတွက် ၁၈၀၀၀(တစ်သောင်းရှစ်ထောင်)ကျပ်နှုန်းထားဖြင့် WFP မှ ထောက်ပံ့ခြင်းတို့ကို အဓိကအားထားနေရခြင်းဖြစ်ပြီး ယခုကဲ့သို့ ကူညီထောက်ပံ့မှုများအား ရပ်နားခိုင်းသည့်အတွက် အခက်အခဲဖြစ်ကြောင်း တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းများမှ တာဝန်ရှိသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

သျှစ်သောင်းတိုက်ပွဲရှောင်စခန်းမှ ဦးစောလှအောင်က “တစ်ဖွဲ့မှလည်း ရောက်လို့မရှိသေးဘူး။ ပေးတာကတော့ WFP ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာများအဖွဲ့ကပေါ့။ အဲဒီအဖွဲ့လည်း ဒီ ၉ လပိုင်းမှာ လုံးဝမရောက်ဘူးလေ။ NGO အဖွဲ့တွေက လစဉ် ပုံမှန်ပေးတာလေ။ လစဉ်ပုံမှန်ပေးတာ ဒီ ၉ လပိုင်းမှာ ဒီနေ့ဆို ၂၉ ရက် ရှိပြီ သူတို့လည်း ပိတ်ထားလို့ မရောက်ဘူးထင်တယ်။ အခက်အခဲကတော့ ဖြစ်တာပေါ့။ ကယ်ဆယ်ရေးစခန်း အလျောက် စားနပ်ရိက္ခာ အခက် အခဲကြုံနေရတယ် အကုန်လုံး။ camp တိုင်းပေါ့။ တစ် camp တည်း မဟုတ်ဘူး။ ကူညီပေးနိုင်ရင် အဲဒီရိက္ခာလေး တွေကို နည်းနည်းကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ရင်တော့ ကောင်းမယ်လို့ ထင်မိပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းတွင် တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော် ULA/AA တို့ နှစ်ဖက်အကြား အပြန်အလှန် စစ်ရေးတင်းမာမှုများရှိနေပြီး လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးများအား ကန့်သတ်ပိတ်ပင်ထားခြင်းနှင့် စစ်ဆေးရေးများ တင်းကြပ်ခြင်းတို့ကြောင့် ကျန်းမာရေးပိုင်းဆိုင်ရာတွင်လည်း အခက်အခဲများကြုံတွေ့နေကြောင်း တိုက်ပွဲရှောင် စခန်းများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ဒေသတွင်း မတည်မငြိမ်ဖြစ်လာသည်နှင့်အမျှ ကုန်ဈေးနှုန်းမှာလည်း မြင့်တက်လာသည့်အတွက် အဆင်မပြေကြောင်းလည်း ရသေ့တောင်မြို့နယ် စေတီပြင်တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းမှ ကိုအောင်စိုးမိုးက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

တိုက်ပွဲရှောင်လာသည့် ဒေသခံများကို တွေ့ရစဉ်

“ကျနော်တို့အရင်တုန်းက ဆန်တစ်အိတ်ကို နှစ်သောင်းခွဲပဲရှိတာ အခုက လေးသောင်းရှစ်ထောင်၊ လေးသောင်းခွဲ အဲဒီလိုဝယ်ပြီးတော့ ပေးနေရတာ။ ဆန်ဈေးကလည်း တစ်ဟုန်ထိုးတက်သွားတယ် ဒီမှာ။ ဆန်ရိက္ခာတွေကလည်း ဒီဘက်မှာတော့ နည်းတော့နည်းနေပြီ။ ဆန်မတင်ရဘူး။ ဆီမတင်ရဘူး။ နောက် သံပစ္စည်းတို့ မတင်ရဘူး။ တွေ့ ရင် ထိထိရောက်ရောက် အရေးယူမယ်ဆိုပြီးတော့လည်း သူတို့ ကြေညာထားတယ်။ တိုက်ပွဲဖြစ်တဲ့နေရာ မဟုတ် ဘဲနဲ့ တိုက်ပွဲမဖြစ်တဲ့ဒေသတွေကို လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ရမ်းပြီး ပစ်တာကိုက တော်တော်လေးကို အခက်အခဲ ရှိတယ်။ ကျနော်တို့ ဒေသခံတွေ အခက်အခဲဖြစ်လာတာက လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ဖြတ်တောက်လိုက်တာ။ ကျနော်တို့ ၁ နာရီနဲ့ ရောက်မယ့်ခရီးကို ၄ နာရီလောက်သွားရတယ်။ ကျန်းမာရေးဆိုရင်လည်း အချိန်မီရောက်ရင် အဆင်ပြေတဲ့နေရာကို အချိန်အကြာကြီးနဲ့ လူနာတွေကို သွားပြီး ပို့ရတယ်”ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ယခင်က တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းများမှ တိုက်ပွဲရှောင်များသည် ၎င်းတို့ စားဝတ်နေရေးအတွက် မြို့ပေါ်သို့တက်၍ ကြုံရာကျပန်း အလုပ်များအား လုပ်ကိုင်ကာ ဝင်ငွေရှာဖွေကြခြင်းဖြစ်ပြီး ယခုအခါတွင် အလုပ်မလုပ်ကိုင် နိုင်ကြတော့ကြောင်း မြတန်ဆောင်းတိုက်ပွဲရှောင်စခန်းမှ စခန်းတာဝန်ခံ ဦးညီဘုက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“စစ်ဆေးမှုတွေဝင်နေတော့ လူတွေကို လမ်းကိုမထွက်ရဲဘူး။ အပြင်ကိုထွက်ပြီး အလုပ်လုပ်တဲ့လူတွေလည်း အလုပ်ထွက်လို့ မလုပ်ရဲကြဘူးဆိုတော့ ကယ်ဆယ်ရေးစခန်းမှာပဲနေကြတဲ့အခါ စားဝတ်နေရေးက တော်တော် အခက်အခဲဖြစ်သွားပါတယ် အခုမှာလေ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ထို့အပြင် တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားနေသည့် ကျေးရွာများရှိ ဒေသခံများမှ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာကြသကဲ့သို့ တိုက်ပွဲ မဖြစ်ပွားဘဲ လက်နက်ကျည်များ ကျရောက်မှုတို့ကြောင့် စိုးရိမ်၍ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာကြသည့် ဒေသခံများ လည်း ရှိသဖြင့် တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းများတွင် လူဦးရေ များပြားလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

ထို့ကြောင့် သက်ဆိုင်ရာများအနေဖြင့် တိုက်ပွဲမဖြစ်ပွားသည့် မြို့နယ်ဒေသများအား ပစ်ခတ်ခြင်းများ မပြုလုပ်ရန် တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းများက ပြောသည်။

လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့် တိုက်ပွဲများကြောင့် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာသည့် တိုက်ပွဲရှောင်အသစ်ဦးရေသည် တစ်သောင်းခွဲကျော်ခန့်ရှိပြီဖြစ်ကြောင်း အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများ၏ စာရင်းများအရ သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၉

“ဝ”ကို ပြည်နယ်‌ပေးရန် မူအားဖြင့် သဘောတူသည်ဆိုသည့် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ အာမခံချက်မှာ မသေချာကြောင်း ရခိုင်နိုင်ငံရေးသမား ဦးဖေသန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“ဝ”ကို ပြည်နယ် ပေးလိုက်ပါက အဆိုပါ ဒေသမှ တိုင်းရင်းသားများနှင့် စိတ်ဝမ်းကွဲမှုများ ရှိလာမှာဖြစ်ကြောင်း၊ အခြားသော လူမျိုးစုများမှ ပြည်နယ်တောင်းဆိုမှု၊ ဒေသတောင်းဆိုမှုများ ရှိလာမှာဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးဖေသန်းက “ ၂၀၀၈ အောက်က ရမယ်ဆိုတာက လောလောဆယ် စစ်တပ်က ပေးတဲ့ ကတိပဲ ဖြစ်တယ်၊ ဒါ တောင် သူက မူအားဖြင့်ပဲ သဘောတူတယ်ပြောတာ၊ သူတို့ဖက်က သဘောတူတယ်ပေါ့ဗျာ၊ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းက သဘောတူတယ်ပေါ့၊ ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းရဖို့ အဲဒါက လွှတ်‌တော်ထဲမှာလည်း ဒီစနစ်က လျှို့ဝှက်မဲပေးတဲ့ စနစ်ဆိုတော့ အဲဒါက မရတာ ငါတို့နဲ့ မဆိုင်ဘူးဖြစ်သွားမှာပေါ့၊ တကယ်လို့ ၇၅ ရာခိုင်နှုန်း မကျော်ဘူးဆိုရင် ငါတို့ကတော့ ပေး တယ်၊ ဒီပြင် ပါတီတွေက မပေးဘူးဆိုပြီးတော့ တစ်ဖက်လှည့်နဲ့တောင် ရန်တိုက်ပေးခိုင်းနိုင်တဲ့ အခြေအနေမျိုး တောင်မှ ရောက်သွားဦးမယ်၊ ဆို‌တော့ ဒီစစ်တပ်ရဲ့ အာမခံချက်က မသေချာဘူးဗျ။ စစ်တပ်ရဲ့ အာမခံချက်ဟာ မသေချာဘူး။ သူတို့ရဲ့ သဘောထားကိုပဲ မူအားဖြင့်ပြောတာ၊ ဒီတော့ အဲဒီကိစ္စလောက်နဲ့တော့ ဒါပြည်နယ် မရနိုင်လောက်ဘူးပေါ့”ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် “ဝ”ကို ပြည်နယ်ပေးလိုက်ပါက တခြားသော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများလည်း ရှိလာနိုင်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ UWSA- NDAA- SSPP ခေါင်းဆောင်များ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက်က တွေ့ဆုံစဉ်

ဦးဖေသန်းက “ တခြားပြည်နယ် “ဝ”ကို ပေးလိုက်မယ်ဆိုရင် တခြားဘေးထွက်ဆိုးကျိုး တွေလည်း ရှိသေးတယ်၊ သူ့ဒေသမှာလည်း တိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ စိတ်ဝမ်းကွဲပြားမှု တွေလည်း ရှိလာဦးမယ်၊ တခြားပြည်နယ်တောင်းတာတို့ အုပ်ချုပ်ခွင့် ဒေသတောင်းတာတို့လည်း ဖြစ်လာဦးမယ်၊ ဆိုတော့ ဒါက နိုင်ငံရေးအရ တော်တော်ကို အခက်အခဲ ဖြစ်စေနိုင်တဲ့၊ အကျပ်အတည်း ဖြစ်စေနိုင်တဲ့ ကိစ္စဖြစ်တယ်၊ ဒါကြောင့်လည်းပဲ တပ်မ‌တော်က မူအားဖြင့် သဘော တူ တယ်ဆိုတာတော့ လောလောဆယ်ပေါ့ဗျာ၊ ပြဿနာ အေးရာအေးကြောင်း ပြောလိုက်တဲ့ သဘောထက် မပို ဘူးလို့ ကျနော်မြင်တယ်ဗျ၊ ရှေ့မှာ အာမခံချက်မရှိဘူး” ဟု ပြောသည်။

“ဝ” ပြည် သွေးစည်းညီညွတ်ရေး တပ်မတော် (UWSA)သည် နစကနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲတွင် အခြားတိုင်းရင်းသားပြည်နယ်နှင့် တန်းတူရည်တူသော “ဝ” အမျိုးသားကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ပြည်နယ် တည်ထောင်ရန် တင်ပြ တောင်းဆိုမှုကို တပ်မတော်ဘက်က မူအားဖြင့် သဘောတူခဲ့သည်။

“ဝ” ကို ပြည်နယ်ဖွဲ့စည်းပေးရန် တပ်မတော်မှ သဘောတူမှုမှာ မဖြစ်နိုင်ကြောင်း မြန်မာ့အရေး လေ့လာသုံး သပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNII သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ မဖြစ်နိုင်ဘူး။ သူက ပြောပြီးသားလေ၊ ဒီဆွေးနွေးပွဲတွေပြီးလို့ လက်နက်ကိုင်တပ်တွေ ရှိလို့ရှိရင်လည်း လက်နက်ဆက်ကိုင်ချင်ရင် border guard လုပ်ရမယ်၊ နယ်ခြားစောင့်တပ် လုပ်ရမယ်၊ သူ့တပ် ဝင်ရမယ်၊ ဒါမျိုးတွေ ပြောထားတာ၊ ဘယ်လိုလုပ် ဒီ “ဝ”တို့၊ မိုင်းလားတို့ကလည်း ဒါကို သဘောတူနိုင်မလဲဗျ ခင်ဗျ၊ စဉ်းစားကြည့်ဦး” ဟု ပြောသည်။

NSPNC နဲ့ UWSA-NDAA-SSPP ခေါင်းဆောင်များ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်မှ ၂၉ ရက်နေ့အထိ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးနေစဉ်

နိုင်ငံတော်နယ်နိမိတ်ကို လိုအပ်သလို ပြင်ဆင်သတ်မှတ်ပေးရန် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် စုစုပေါင်း၏ လေးပုံသုံးပုံနှင့် အထက်က နယ်နိမိတ်ပြင်ဆင်သင့်ကြောင်း ထောက်ခံမဲပေးပါက နိုင်ငံ‌တော်သမ္မတမှာ တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်၏ နယ်နိမိတ်ကို လိုအပ်သလို ပြင်ဆင်သတ်မှတ်ပေးရန်ဟု ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတွင် ထည့်သွင်းဖော်ပြထားသည်။

ဦးဖေသန်းက “ “ဝ” ကိုယ်စားပြုတဲ့ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဒါမှမဟုတ် သူ့ရဲ့ မဟာမိတ်ပါတီတွေ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်တွေက တင်ပြရမှာပေါ့၊ အဲဒီအတိုင်းပဲ သွားရမှာ အဓိကကတော့ “ဝ”အနေနဲ့လည်းပဲ ဒီကိစ္စမှာ သူတို့ အခုရထားတဲ့ အဆင့်အတန်းက ပြည်နယ်ဆိုတဲ့ အဆင့်အတန်းထက် အများကြီး ပိုပါတယ်။ ပြည်နယ်ဆို တာ သိတဲ့အတိုင်းပဲလေ ကျ‌နော်တို့ တိုင်းရင်းသားတွေ ဒီနေ့ရထားတဲ့ ပြည်နယ်က ဘာမှ တိုင်းရင်းသားတွေ လိုချင်တဲ့ အဆင့်အတန်းရှိတဲ့ ပြည်နယ်မျိုးမဟုတ်ဘူး။ “ဝ”က တောင်းလာတဲ့ အခါမှာလည်း ကျနော်တို့ ပြည်နယ်ရထားတဲ့ လူတွေက “ဝ”က ပြည်နယ်တောင်းတယ်ဆိုတော့ တော်တော့်ကို အံ့ဩတယ်ပေါ့၊ ဘာမှ အနှစ်သာရမရှိတဲ့ ပြည်နယ်ကို “ဝ”က အကုန်လုံး လုံခြုံရေးကအစ၊ ကာကွယ်ရေးကအစ ယူထားတဲ့ အဆင့် အတန်းမျိုးက လာတောင်းတယ်ဆိုတော့ တော်တော်ကို ကျနော်တို့လည်း စဉ်းစားရခက်တာပေါ့၊ ဒါပေမဲ့ အဲဒီ အခက်အခဲတွေကတော့ ‌ရှေ့မှာ အများကြီးရှိလာဦးမယ်၊ ပြည်နယ်ရရုံနဲ့တော့ “ဝ”တွေလိုချင်တဲ့ အဆင့်အတန်း မျိုး ကတော့ ရမှာမဟုတ်ဘူး။ အဲဒီမှာ ပြဿနာတွေ ရှိဦးမှာပေါ့နော်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် UWSA သည် ပန်ခမ်း(ပန်ဆန်း)မြို့ကို ဌာနချုပ် မြို့တော်အဖြစ် သတ်မှတ်ကာ တရားရေး၊ ပညာရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေး၊ အခွန် ဌာန၊ လုံခြုံရေးဌာန အပါအဝင် ဌာနဆိုင်ရာများကို ဖွဲ့စည်း၍ ထိန်းချုပ်ထားသည်။

၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေအရ ရှမ်းပြည်နယ်ရှိ ဟိုပန်၊ မိုင်းမော၊ ပန်ဝိုင်၊ နားဖန်း၊ မက်မန်းနှင့် ပန်ခမ်း (ပန်ဆန်း) မြို့နယ် ခြောက်ခုအား ခရိုင်နှစ်ခုဖွဲ့ကာ “ဝ” ကိုယ်ပိုင်ချုပ်ချုပ်ခွင့်ရ တိုင်းအဖြစ် သတ်မှတ်ပေးထားသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၈

လွှတ်တော်လမ်းကြောင်းမှသာ အခြေခံဥပဒေ(၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ)ပြင်ဆင်ရေး လုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်နိုင်မည် ဖြစ်ပြီး တခြားလမ်းကြောင်းများမှ ဆောင်ရွက်၍မရကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်နေ့က ကျင်းပခဲ့သည့် နစက အဖွဲ့ဝင်များ အစည်းအဝေးတွင် ၎င်းက အထက်ပါအတိုင်း ပြောသွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့် တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် (NCA)ကို မျက်ကွယ် ပြု၍ မရကြောင်း၊ ပြည်ပ ပရောဂများကြောင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ အနေဖြင့် ဝိဝါဒကွဲပြားမှုများရှိကြောင်း၊ လက်နက်ကိုင် တိုင်းရင်းသားများ အဖွဲ့များ၏ တောင်းဆိုချက်များတွင် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များ ပါဝင်ကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောသည်။

အဆိုပါကိစ္စရပ်နှင့်ပတ်သက်၍ ဆောင်ရွက်၍ရသည်များရှိကြောင်း၊ နှစ်ဖက်ဖြစ်ချင်သည်နှင့် ဖြစ်သင့်သည်များ ကို ညှိနှိုင်း၍ သဘောတူညီချက် ရရှိမည်ဆိုပါက ပြင်ဆင်ရေးလုပ်ငန်းများနှင့်ပတ်သက်၍ ဥပဒေနှင့်အညီ ဆောင်ရွက်၍ ရကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

ဒီမိုကရေစီအရေးတောင်းဆိုကြသူများ (ဖရွန်းတီးယားမြန်မာ)

၎င်းက “ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့်ပတ်သက်၍ ပြင်ဆင်လိုသည်များကို လွှတ်တော်၌ မဲခွဲဆုံးဖြတ်၍ ဆောင်ရွက်ခြင်းသည် ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတစ်ခုအနေဖြင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအပေါ်တွင် လေးစားစွာဖြင့် ဆောင်ရွက်သည့် သိက္ခာကိုဖော်ဆောင်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လွှတ်တော်လမ်းကြောင်းမှသာ အခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရေး လုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်ပြီး အခြားလမ်းကြောင်းများမှ ဆောင်ရွက်၍မရကြောင်း၊ အားလုံးမှ တိုင်းရင်းသား စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို အားလုံးတညီတညွတ်တည်းရှိခဲ့သည်ကို ပြသခဲ့သည့် ပင်လုံ စိတ်ဓာတ်ကို အခြေခံဆောင်ရွက်ရမည်”ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် တပ်မတော်က အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD)အစိုးရကို ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေး ကောက်ပွဲ မဲစာရင်း အငြင်းပွားမှုကို မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ ဖြုတ်ချ၍ အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာထားသည်။

ထို့ကြောင့် လွှတ်တော် ကျင်းပနိုင်ခြင်းမရှိသလို ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေလည်း ပျက်သွားပြီးဟု ဒီမိုကရေစီ အင်အားစုများ ရပ်တည်လျက်ရှိသလို တပ်မတော်ဘက်ကတော့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ဆက်လက် ဆုပ်ကိုင်ထားဆဲဖြစ်သည့်အတွက် အားပြိုင်မှုများ ကြုံနေရသည်။

အလားတူ နိုင်ငံရေး တည်ငြိမ်ရေးကနေ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ရေးအတွက်လည်း နစကဘက်က ကြိုးပမ်းလျက်ရှိနေသည်။

ထို့နောက် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း နွေဦးတော်လှန်ရေး လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များနှင့် တပ်မတော်ကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ UWSA-NDAA- SSPP ခေါင်းဆောင်များကိုတွေ့ရစဉ်

မိမိတို့ အနေဖြင့် လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတသည့် ရွေးကောက်ပွဲတစ်ခု ကျင်းပနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိ ကြောင်း၊ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များနှင့် ကြိုတင် သဘောတူညီချက်များ ရရှိရေး ဆောင်ရွက်လျက် ရှိပြီး ဖြစ်နိုင်သည်များကို ဆွေးနွေးဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောသည်။

ထို့နောက် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့် NCA ကို အခြေခံ၍ ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံတော်ကို တည်ဆောက်သွား ရမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေနှင့် နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခွင့်ဥပဒေကို ပြင်ဆင်နိုင်ရေး ဆောင်ရွက်သွား ကြရမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် နစကသည် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် ၁၀ ဖွဲ့ဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များ ဆွေးနွေးလျက်ရှိ ပြီး ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရေးနှင့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စုတည်ဆောက်ရေး ကြိုးပမ်း နေကြသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက်နေ့က ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် UWSA၊ NDAA၊ SSPP ခေါင်းဆောင် များ တွေ့ဆုံ၍ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များ ဆွေးနွေးခဲ့စဉ် SSPP ဘက်က အမျိုးသားတန်းတူရေးကို ဖော်ဆောင်နိုင်ဖို့အတွက် ဗမာပြည်နယ်ကို ဖွဲ့စည်းရမည် ဖြစ်သလို ပင်လုံစာချုပ်၊ ပင်လုံမူ၊ ပင်လုံကတိကဝတ် တို့ကို အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ရမည်ဆိုသည့် အချက် အပါအဝင် ၄ ချက်ကို ချပြဆွေးနွေးခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၈

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) အနေဖြင့် ဒေသကာကွယ်ရေးတပ် (PDF) များကို ဗဟိုမှ အုပ်စီးထားရန် လိုအပ်ကြောင်း ရခိုင်နိုင်ငံရေးသမား ဦးဖေသန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထို့အတူ PDF များအားလုံးကို NUG အနေဖြင့် ဖိဖိစီးစီး မကိုင်တွယ်နိုင်သေးကြောင်း၊ နိုင်ငံရေး မျှော်မှန်းချက်များ ကို NUG က ချမှတ်ပေးရမှာဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

KNU တပ်မဟာ (၁)၏ ထုတ်ပြန်ချက်ကိုတွေ့ရစဉ်

ဦးဖေသန်းက “KNU ကတော့ တပ်မဟာ (၁) နယ်မြေပေါ့၊ တပ်မဟာ တစ်ခုချင်း ထုတ်ပြန်တာလား KNU အဖွဲ့ အစည်း တစ်ခုလုံးက အဲဒီလို သဘောထားလား ဆိုတာ‌တော့ ကျနော်လည်း မသိဘူးပေါ့နော်၊ ဒါက ဆက်ဆံရေး ပြေလည်တဲ့ တပ်ဖွဲ့တွေလည်း ရှိမယ်၊ တပ်မဟာတွေလည်း ရှိမယ်၊ မပြေလည်တဲ့ ဟာမှာလည်း ခုနလို စည်းကမ်း ချက်တွေ ထုတ်လာနိုင်တာပေါ့။ NUG ကတော့ အမှန်က ဒါကပြောနေစရာလိုတဲ့ ကိစ္စတောင် မဟုတ်ပါဘူး။ PDF တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး NUG မှာ လုံးဝ တာဝန်ရှိတယ်ပေါ့နော်၊ ကျနော်က အဲဒီလို မြင်တယ်၊ PDF တွေက ဒီလို ဟို တစ်စု၊ ဒီတစ်စု၊ တစ်ဗိုလ်တစ်မင်းလို လုပ်နေတာတွေလည်း NUG က ဒါက ဖိဖိစီးစီး မကိုင်တွယ်နိုင်တာလည်း ပါတယ်ပေါ့၊ ဒီတော့ နိုင်ငံရေးအားဖြင့်ဆိုရင်တော့ PDF အားလုံးမှာ NUG က အပေါ်ကနေပြီးတော့ စည်းနှောင် ထားရမယ့် ကိစ္စဖြစ်တယ်။ PDF တွေက တိုက်ပွဲဝင်တာပဲရှိတယ်၊ သူတို့အနေနဲ့ နိုင်ငံ‌ရေး မျှော်မှန်းချက်က NUG က ချပေးရမှာဖြစ်တယ်၊ ဒီတော့ ဘယ်ကိစ္စမဆို အချင်းချင်းဆက်ဆံရေး မပြေလည်တဲ့ ကိစ္စပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ရှေ့လျှောက် ပြီးတော့ ဘယ်လို တိုက်ပွဲဝင်သွားမယ်၊ ဘယ်လို အခြေအနေထိရောက်အောင်လုပ်သွားမယ်ဆိုတာကအစ PDF တွေ အချင်းချင်း ဆက်သွယ်ပြီးတော့ ညှိနှိုင်းပြီးတော့ လုပ်နိုင်မှုအဆုံးပေါ့ဗျာ၊ အကုန်လုံးဟာ နိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်း ဖြစ်တဲ့ ဒီနေ့ NUG က ကြိုးကြိုးစားစား လုပ်ဆောင်ရမယ့် ကိစ္စတွေ ဖြစ်တယ်လို့ ကျနော်မြင်ပါတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU)၏ တပ်မဟာ (၁) နယ်မြေအတွင်း အခြေစိုက်သည့် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်းများနှင့် အဖွဲ့အစည်းဝင်များ အလေးထား လိုက်နာဆောင်ရွက်ရန်ဟုဆိုကာ စည်းကမ်းချက် (၂၅) ချက်ကို KNU တပ်မဟာ (၁)မှ ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

တပ်မဟာ၊ ခရိုင်ခေါင်းဆောင်များမှ အခါအားလျှော်စွာ ချမှတ်သော လမ်းညွှန်ချက်နှင့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများ အား လေးစားလိုက်နာရန်၊ တာဝန်ခံယူ ဆောင်ရွက်ရန်နှင့် သက်ဆိုင်ရာ တပ်ရင်း/ တပ်ဖွဲ့အလိုက်၊ တပ်မဟာမှ ထုတ်ပြန်သည့် စည်းကမ်းများအပြင် ဒေသန္တရ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများ ထုတ်ပြန်၍ တပ်ဖွဲ့ဝင်များ စည်းကမ်း စနစ်တကျ ရှိစေရေး ဆောင်ရွက်ရန် စသဖြင့် ပါရှိသည်။

NUG ၏ ၀န်ကြီးချုပ် မန်း၀င်းခိုင်သန်းနဲ့ PDF များကိုတွေ့ရစဉ်

KNU တပ်မဟာ ၁ ၏ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ စစ်ရေးစည်းကမ်းများနှင့် ပတ်သက်၍ တစ်ညီတစ်ညာတည်းဖြစ်အောင် သတိပေးခြင်းဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ဒါကတော့ဗျာ၊ ကျ‌နော်တို့ အခုကတော့ KNU နဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေတဲ့ ကိစ္စတွေကလည်း အနှံ့အပြား ပါပဲ၊ KNU တပ်မဟာ ၇ ခုလုံးမှာ ဒေသဆိုင်ရာ PDF အဖွဲ့အစည်းတွေ ရှိတာပေါ့ဗျာ၊ အဲဒီအဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်တယ်၊ အဲဒီအထဲမှာ NUG ရဲ့ တိုက်ရိုက် ‌ခေါင်းဆောင်မှု အောက်မှာရှိတဲ့ အင်အားလည်း ရှိ တယ်၊ ဒါပေမဲ့ သီးခြား ကျနော်တို့ ရပ်တည်ပြီး KNU နဲ့ ပူးပေါင်း တိုက်ပွဲဝင်နေတဲ့ အင်အားစုတွေ ရှိတယ်၊ အဲဒီ တော့ ဒီအင်အားစုတွေရဲ့ အတွင်းမှာ စစ်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်နဲ့ စစ်ရေး စည်းကမ်းတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ တစ်ညီတစ်ညာ တည်းဖြစ်အောင် ဒီလို ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်သတိပေးတာ ဖြစ်ပါတယ်ခင်ဗျ” ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက် တပ်မတော်က အရပ်သားအစိုးရကို ဖြုတ်ချခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြမှုများ နှင့်အတူ ပြည်မက လူငယ်များ၊ တော်လှန်ရေး အင်အားစုများက တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများထံ ခိုလှုံ၍ လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး အပြင် ပုံစံမျိုးစုံဖြင့် ဆင်နွှဲလျက်ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၈

မလေးရှားနိုင်ငံတွင် UNHCR ၌ ဒုက္ခသည်ကတ် လျှောက်ထားသည့် ရခိုင်လူမျိုး ၅၀၀၀ ကျော်ရှိသည့်အနက် ၂၀ ဝန်းကျင်သာ ဒုက္ခသည်ကတ် ရရှိသေးကြောင်း ရခိုင်ဒုက္ခသည်များဗဟို (CAR)မှ နာယကချုပ် ဆရာတော် ဦးဥတ္တရက CNI သတင်းဌာနသို့ မိန့်သည်။

အဆိုပါ ရခိုင်လူမျိုး ၅၀၀၀ ကျော်အား ရခိုင်ဒုက္ခသည်များဗဟို(CAR) မှ UNHCR ဒုက္ခသည်ကတ် လျှောက်ထား ပေးခြင်းဖြစ်ပြီး အချိန်ကာလအားဖြင့် ၂ လကျော် ကြာမြင့်နေပြီဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် မိန့်သည်။

ဆရာတော် ဦးဥတ္တရက “UNHCR ဆီမှာ တကယ် ဒုက္ခဖြစ်တဲ့လူတွေ အများကြီးပါ။ ဦးဇင်းတို့ Center For Arakan Refugees မှာတောင် တကယ့်ကို ဒုက္ခ အခက်အခဲ အများကြီး။ တချို့လူတွေဟာ စားစရာမဲ့ သောက်စရာမရှိ၊ နေစရာမရှိတဲ့လူတွေ တစ်ပုံကြီး ရှိပါတယ်။ ဦးဇင်းတို့ စင်တာမှာတောင် လူပေါင်းက အခု စာရင်း ကောက်ထား တာမှာ ၅၀၀၀ ကျော် ၆၀၀၀ နီးပါးရှိသွားပြီ။ UNHCR ဆီမှာ အင်တာနက် ကနေပြီးတော့ လျှောက်ပေးတယ်။ ဦးဇင်းတို့ကနေပြီးတော့ ရခိုင်တိုင်းရင်းသား ဒုက္ခသည်ကတ် ထုတ်ပေးတယ်။ ဦးဇင်းတို့ community ကတ် ထုတ် ပေးလိုက်တယ်၊ ဟိုဘက်ကနေ UN လျှောက်ပေးလိုက်တယ်။ အဲဒီအထဲမှာ တကယ့်တကယ် အခက်အခဲ အမှန်ကျ နေတဲ့လူတွေ အများကြီးပါတယ်။ ဦးဇင်းတို့ အခုတင်ထားတာ ၂ လကျော်ပြီ။ ဦးဇင်းတို့ တင်ထားတာထဲမှာ ကြိုကြားကြိုကြားဆို အကုန်လုံး လူပေါင်း ၂၀ လောက်တော့ ရတယ်။ အရမ်းနည်းတယ်။ အခုက တွေ့ရသ လောက် ကတော့ UNHCR ဆီမှာ အခွင့်အရေး ရတာကတော့ အကူအညီရတယ်လို့ ပြောရမလားပေါ့။ မွတ်ဆလင် အုပ်စု၊ တခြားတခြားသော တိုင်းရင်းသား အဖွဲ့အစည်းတွေ တိုင်းရင်းသားတွေပဲ ရတာတွေ့တယ်။ များသောအား ဖြင့်ကတော့ ဦးဇင်းတို့ဆီမှာ အကူအညီ မရတာတွေ များနေတယ်။ တွေ့တာကတော့ UN ရုံးကို ရောက်သွားလို့ရှိ ရင် မွတ်ဆလင် အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ နောက်ပြီးတော့ ချင်းတိုင်းရင်းသားတွေ ရတာတော့တွေ့တယ်။ နောက် တိုင်းရင်းသားတွေကတော့ မြန်မာဒုက္ခသည်ကတ် ကြိုကြားကြိုကြားတော့ ရကြတာတွေ့တယ်” ဟု မိန့်သည်။

UNHCR ဒုက္ခသည်ကတ်များကိုတွေ့ရစဉ် 

ဒုက္ခသည်အဖြစ် ခံယူရန် စောင့်ဆိုင်းနေသည့် ရခိုင်တိုင်းရင်းသားများ အလုပ်အဆင်မပြေခြင်း၊ အလုပ် မရရှိခြင်းများ ရှိပါက ရခိုင်ဒုက္ခသည်များဗဟို (CAR) မှ အလုပ်ရှာပေးခြင်းအပြင် ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းများသို့ လိုက်၍ အကူ အညီ ပေးမှုများအား ဆောင်ရွက်ပေးကြောင်း သိရသည်။

ထိုသို့ ဒုက္ခသည်အဖြစ် ခံယူရန် စောင့်ဆိုင်းနေသည့် အခြား တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများသည်လည်း ၎င်းတို့နှင့် သက်ဆိုင်သည့် တိုင်းရင်းသား၊ လူမျိုးစု အဖွဲ့အစည်းများမှနေ၍ ကူညီဆောင်ရွက်မှုများ ရှိကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် မလေးရှားနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိနေသည့် မြန်မာများထဲ၌ လူမျိုးပေါင်းစုံရှိပြီး ထိုသူအားလုံး ဒုက္ခရောက်နေ ကြခြင်းဖြစ်သည့်အတွက် UNHCR အနေဖြင့် ဒုက္ခသည်ကတ် ထုတ်ပေးခြင်း အပါအဝင် အကူအညီ ပေးခြင်းများ အား မျှမျှတတ ဆောင်ရွက်ပေးသင့်ကြောင်း ဆရာတော် ဦးဥတ္တရက ဆက်လက် မိန့်ကြားသည်။

၎င်းက “UNHCR အနေနဲ့ မျှမျှတတပေါ့နော်။ မွတ်ဆလင် ဒုက္ခသည်တွေပဲ ဒုက္ခဖြစ်တာလားဆိုတော့ မဟုတ်ဘူး။ ချင်းတွေသာ ဒုက္ခဖြစ်တာလား ဆိုတော့လည်း မဟုတ်ဘူး။ တိုင်းရင်းသားပေါင်းစုံ ဒုက္ခဖြစ်နေတဲ့ အချိန်မှာ အကုန် လုံး တိုင်းရင်းသားရေးရာ Community အဖွဲ့အစည်း အကုန်လုံးတွေကို မျှမျှတတနဲ့ ဒုက္ခသည်ကတ်ကို ထုတ်ပေး ထားဖို့လိုတယ်။ ကူညီပေးဖို့လိုတယ်။ မလေးရှား UN ရဲ့ ဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာ ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ UNHCR ဆီ အနေနဲ့ အကုန်လုံးကို မျှမျှတတနဲ့ ကိုင်တွယ်ပြီးတော့ အကုန်လုံးကို စီစဉ် ဆောင်ရွက် ပေးစေလိုတယ်၊ အကူအညီ ပေးစေလိုတယ်”ဟု မိန့်သည်။

မလေးရှားအစိုးရနှင့် UNHCR တို့သည် လက်ရှိတွင် ဒုက္ခသည်အရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်နေကြ ကာ ဒုက္ခသည်အဖြစ် ခံယူမည့် လူဦးရေမှာ များပြားသဖြင့် မလေးရှား အစိုးရဘက်မှ စဉ်းစားစရာဖြစ်နေကြောင်း၊ UN ဘက်မှ ကြည့်ပါကလည်း ဒုက္ခသည်များအား ပစ်ပယ်ထားရန်မှာ မဖြစ်နိုင်သည့်အတွက် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးနေကြကြောင်း သိရသည်။

UNHCR ဒုက္ခသည်ကတ် လျှောက်ထားရန် ကူညီပေးနေခြင်း

မလေးရှားနိုင်ငံတွင် အထောက်အထား မရှိသူဖြစ်ပါက အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်း၊ ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေးသင် ကြားရေးတို့တွင် နစ်နာမှုများရှိကြောင်း ARRC မှ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ကိုအောင်မင်းသူက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

၎င်းက “UN နဲ့ မလေးရှားအစိုးရနဲ့ ညှိနှိုင်းမှု အပိုင်းတွေကို မြန်မြန်ဆန်ဆန်လေး အဆင်ပြေစေချင်တယ်ပေါ့။ ဘာလို့ဆို မြန်မာပြည်ရဲ့ အခြေအနေက တစ်နေ့ထက် တစ်နေ့ ပိုပိုပြီး ဆိုးလာတယ်။ မလေးရှားမှာ ကျနော်တို့ ခိုကိုးရာက UN ပဲ ရှိတယ်လေ။ UNHCR ရဲ့ မလေးရှားအစိုးရအပေါ် ချဉ်းကပ်မှုအပိုင်းကို မြန်မြန်ဆန်ဆန်နဲ့ အဆင်ပြေ စေချင်တယ်ပေါ့။ UN ကကျတော့ သနားမှုအပိုင်းနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးအပိုင်းနဲ့ဆို သူက လက်ခံပြီးသား။ ဒါပေမယ့် ဒီနိုင်ငံကြီးကို သူပိုင်တာမဟုတ်ဘူးလေ။ ဒီနိုင်ငံကြီးကို ဒီနိုင်ငံသားတွေပဲ ဒီနိုင်ငံရဲ့ အစိုးရပဲ ပိုင်တယ်ဆို တော့ ဒီနိုင်ငံအစိုးရရဲ့ ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ သူက တချို့ဟာတွေက များစွာသော အကြောင်းအရာတွေက လုပ်လို့ မရ ဘူး။ လုပ်လို့မရဘူးဆိုတော့ သူက အစိုးရကို အများကြီး ချဉ်းကပ်ပြီးတော့ ညှိနှိုင်းရတယ်။ သူတို့ရဲ့ ညှိနှိုင်းမှု ရလဒ် အပေါ်မှာပဲ ကျနော်တို့က အကျိုးခံစားခွင့် ရှိမှာလေ။ ကျနော်တို့အတွက် လုံခြုံမှုတွေရှိမယ်။ အဲဒီတော့ ညှိနှိုင်းမှု မြန်မြန်ဆန်ဆန်လေး အဆင်ပြေစေချင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် မလေးရှားနိုင်ငံမှ UNHCR ရုံးသည် ဒုက္ခသည်ကတ် လျှောက်ထားခြင်းအား အွန်လိုင်း website မှ တဆင့် လက်ခံနေကြောင်း၊ သို့သော်လည်း မလုပ်ဆောင်တတ်သည့်သူ အများအပြား ရှိနေကြောင်း၊ ဒုက္ခသည် ကတ် လျှောက်ချင်ပါက လူကိုယ်တိုင် သွားရောက် လျှောက်ထား၍မရဘဲ UNHCR Malaysia ဆိုသည့် website တွင် ဝင်ရောက် လျှောက်ထားနိုင်ပြီး ၎င်းတို့ဖြည့်ခိုင်းသည့် အချက်အလက်များအား ပြည့်စုံစွာ ဖြည့်သွင်းပြီး လျှောက်ထားနိုင်ကြောင်း သိရသည်။