CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၂
တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း(EAO)များသည် ယခင်က ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု တည် ဆောက်ရေးနှင့် ရရှိရေး တိုက်ပွဲဝင်နေရာကနေ လက်ရှိမှာတော့ မည်ကဲ့သို့သော စဉ်းစားချက်များကို ပြောင်းလဲ လာသလဲဆိုသည့်အပေါ် နိုင်ငံရေးနှင့်စစ်ရေး အကဲခတ်များကြား သုံးသပ်လျက်ရှိနေသည်။
လက်ရှိ အနေအထားမှာ တိုက်ခိုက်မှ ရမည်ဆိုသည့် အတွေးအခေါ်က လွှမ်းမိုးလာကြောင်း၊ အကြမ်းမဖက် နိုင်ငံရေး အခန်းကဏ္ဍ အားကောင်းရန် ပြန်မလုပ်နိုင်သရွှေ့ ၎င်းအတွေးအခေါ်မှာ လွှမ်းမိုးနေဦးမှာဖြစ်ကြောင်း ပြည်သူ့ပါတီ(PP)မှဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
AA တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်
၎င်းက “အဓိကကတော့ နိုင်ငံရေးပျောက်သွားတဲ့ ပြဿနာပေါ့ဗျာ၊ ကျနော်တို့ စောစောစီးစီးက အချိန်မီ နိုင်ငံရေး ပါတီတွေ၊ EAO တွေနဲ့ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲတွေမှာ ထိထိရောက်ရောက် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေ လုပ်နိုင်ခဲ့မယ် ဆိုရင် ဒီလို လက်နက်ကိုင်ပဋိက္ခ ပြင်းထန်လာတဲ့ အခြေအနေတွေကို လျှော့ချလာနိုင်လိမ့်မယ်လို့ ကျနော်တို့က ယုံကြည်တာပေါ့။ အခုကတော့ တိုက်မှရမယ်ဆိုတဲ့ အတွေးအခေါ်က တော်တော်များများမှာ လွှမ်းမိုးလာတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ နိုင်ငံရေးပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုနဲ့ နိုင်ငံရေးကဏ္ဍပေါ့၊ အကြမ်းမဖက်နိုင်ငံရေး အခန်းကဏ္ဍကို အားကောင်းအောင် ပြန်မလုပ်နိုင်ဘူးဆိုရင်တော့ နိုင်ငံရေး အယုံအကြည်မရှိဘူး။ စစ်ရေးအရ တိုက်မှ ရမယ်ဆိုတဲ့ ဟာကလည်း လွှမ်းမိုးနေမှာပဲလို့ မြင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်က စတင်ခဲ့သော ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့ (AA-TNLA-MNDAA) ၏ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးအပြီး MNDAA နှင့် TNLA တို့မှာ မိမိတို့ တိုက်ခိုက်သိမ်းယူထားသည့် မြို့များကို အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဥပဒေပြုရေး၊ တရားစီရင်ရေးများ စတင် လုပ်ဆောင်နေပြီဖြစ်သည်။
ထို့နောက် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) တို့အကြား ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်လည်းကောင်း၊ မြန်မာ့ တပ်မတော်နှင့် ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (KIA) တို့အကြား ကချင်ပြည်နယ်နဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး အတွင်းမှာလည်းကောင်း တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသည်။
လက်ရှိတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တချို့မှာ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေ ကြောင်း၊ EAO များ၏ ထိန်းချုပ်နယ်မြေ ပိုမိုများပြားလာမည့် အနေအထားတွင်ရှိနေကြောင်း ကချင်နိုင်ငံရေး သမား ဦးကွမ်ဂေါင်အောင်ခမ်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
TNLA ကို တွေ့ရစဉ်
၎င်းက “အခုက ထိန်းချုပ်နယ်မြေဆိုတာလည်း လက်ရှိမှာကြတော့ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေက ဒီလောက် မရှိဘူးပေါ့။ ဒီလောက် မရှိဘူးဆိုပေမယ့် သူ့ဟာနဲ့ သူတော့ ရှိနေတယ်၊ အခုလက်ရှိ လက်နက်ကိုင် တော်လှန်နေ တဲ့ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းပေါ့။ မရှိဘူးဆိုတာတောင်မှ သူ့ဟာနဲ့သူရှိနေတယ်။ ဒါပေမဲ့ နေ့စဉ်နေ့တိုင်းက တိုးတိုးပြီးမှ ဖြစ်လာတော့ သူတို့က သူတို့ရဲ့ ထိန်းချုပ်နယ်မြေက ပိုကြီးလာမယ့် သဘောမျိုးတော့ ကျနော်က ဒီလိုမျိုးပဲ မြင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်းပဲ ထိန်းချုပ်နယ်မြေဆိုတာကတော့ အခု ကိုးကန့်တို့၊ MNDAA တို့ လုပ်တဲ့ ဟာတွေက သူ့ဟာနဲ့သူတော့ ရှိပါလိမ့်မယ်၊ ဒါပေမဲ့ လက်ရှိလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေကလည်း သူ့ဟာနဲ့သူ တစ်စတစ်စနဲ့ လုပ်လာတဲ့ အပိုင်းမျိုးတွေ ဖြစ်တယ်၊ ဒါကို ဘယ်လိုမျိုး စကစ-က ဘယ်လိုမျိုး လုပ်နေသလဲတော့ ကျနော်လည်း ထဲထဲဝင်ဝင်တော့ မခန့်မှန်းတတ်အောင် ဖြစ်နေတယ်” ဟု ပြောသည်။
၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးနောက်ပိုင်း ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်မှ မြို့အချို့အား တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများက သိမ်းယူနိုင်ခဲ့သည်။
လက်ရှိတွင်လည်း မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းအချို့၊ တော်လှန်ရေးအင်အားစု ပူးပေါင်းတပ်တို့အကြား ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ ကယား (ကရင်နီ) ပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည် နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတို့တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသည်။
မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းဖြစ်ပြီး မြန်မာ့တပ်မတော် အားနည်းလာခြင်းနှင့်အတူ တိုင်းရင်းသားလက်နက် ကိုင်များသည် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေး တောင်းဆိုမှုကနေ ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း (ကွန်ဖက်ဒရိတ်)အဆင့် ရရှိရေး စဉ်းစားချက် ပြောင်းလဲကာ တိုက်ခိုက်လျက်ရှိနေသည်။