CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁

ကရင်နီပြည်လူမျိုးပေါင်းစုံပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး(က.လ.လ.တ)ကနေ ခွဲထွက်၍ KNPP-KNDF တို့နှင့် ပူးပေါင်းသွားသည့် ခွဲထွက်ရေးအဖွဲ့က မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တိုက်ခိုက်သွားမည်ဟု ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့စဉ်မှာပဲ ကလလတ ဗဟိုက ပြည်သူလူထုအကျိုးပြု လုပ်ငန်းများကို အစိုးရ၊ တပ်မတော်နှင့်အတူ လက်တွဲဆောင်ရွက် သွားမည်ဟု ဇူလိုင် ၁ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ကယားပြည်နယ်အတွင်း အခြေစိုက်ထားသည့် ကလလတ၏ မယ်စဲ့၊ ရွာသစ်၊ စွပ်ပိုင်နှင့် ဘီပီ-၁၄ စခန်းများကို ကလလတ အဖွဲ့ဝင်များဖြစ် အသွင်ပြောင်းဖွဲ့စည်းထားသည့် အမှတ်(၁၀၀၄)နှင့် အမှတ်(၁၀၀၅) နယ်ခြားစောင့် တပ်ဖွဲ့များက တောခို၍ တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်သွားခဲ့သည်။

ထို့နောက် မြန်မာ့တပ်မတော် ဇွန်လ ၁၆- ၁၇ ရက်နေ့များနှင့် ဇွန်လ ၂၇ ရက်တို့တွင် ပြန်လည် တိုက်ခိုက်၍ သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။

ခွဲထွက် ကလလတအဖွဲ့က “ စစ်အုပ်စု၊ စစ်အာဏာရှင်စနစ်၊ စစ်အစိုးရနှင့် ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေ အကုန်အစင် တိုက်ဖျက်ရေး ရည်မှန်းချက်ထားရှိပြီး ထိုသို့ တိုက်ဖျက်နိုင်မှသာ အားလုံးမျှော်မှန်းတောင့်တ လိုလားကြသည့် ဒီမိုကရေစီရေး၊ တန်းတူရေးနှင့် ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် အပြည့်အဝရှိသော ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု(သို့) စစ်မှန်သည့် ပြည်ထောင်စုအား တည်ဆောက်နိုင်ရန် အခြေခံကောင်းများ ပေါ်ပေါက်လာနိုင်မှာဖြစ်တယ်”ဟု ထုတ်ပြန် ခဲ့သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်က လွိုင်ကော်မှာ ဆန္ဒပြသူများနှင့်အတူ တွေ့ရသည့် ကလလတ (အသွင်းပြောင်း BGF )ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် ကလလတ ဗဟိုက ကရင်နီပြည်လူမျိုးပေါင်းစုံ ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး(ကလလတ) ငြိမ်းချမ်း ရေးအဖွဲ့(လွိုင်ကော်ခရိုင်)သည် ပြည်သူလူထု၏ အကျိုးကိုသာ အစဉ်ဦးထိပ် ပန်ဆင်ပြီး ယနေ့အချိန်ထိ နိုင်ငံတော် အစိုးရ၊ တပ်မတော်၊ ပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များနှင့် အတူယှဉ်တွဲစွာ ငြိမ်းချမ်းရေး တည်ဆောက်ခဲ့ ပြီးဖြစ်၍ ပြည်သူလူထုအတွက် အကျိုးပြု လုပ်ငန်းများကိုသာ အတူပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ဗဟို ကော်မတီ၏ သဘောထားမပါဘဲ ထုတ်ပြန် ကြေညာချက်များသည် အဖွဲ့အစည်း၏ တရားဝင် ထုတ်ပြန် ကြေညာ ချက်များ မဟုတ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်လိုက်ပါသည်ဟု ဆိုသည်။

က.လ.လ.တ သည် ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ(KNPP)ကနေ ၁၉၇၈ ခုနှစ်တွင် ခွဲထွက်ခဲ့ပြီး ၁၉၉၄ ခုနှစ်၌ နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ(နယက)နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ယူခဲ့သည်။

ထို့နောက် ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် နယ်ခြားစောင့်တပ်(BGF)အဖြစ် အသွင်းပြောင်း ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁

နိုင်ငံတော်ပိုင် ဘဏ်နှစ်ခုဖြစ်သည့် မြန်မာ့နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှုဘဏ်(MFTB)၊ မြန်မာ့ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် ကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေးဘဏ် (MICB)တို့ကို အမေရိကန် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုသည် နစကကို ထိခိုက်စေသလား သို့မဟုတ် မည်သည့် လူတန်းစားအလွှာများကို ထိခိုက်စေသလဲ စီးပွားရေးနှင့် နိုင်ငံရေး အသိုင်းအဝိုင်းကြား ဆွေးနွေးလျက် ရှိနေသည်။

အဆိုပါ ပိတ်ဆို့မှုကြောင့် ပြည်သူလူထုများအပေါ် များစွာ ရိုက်ခတ်မှုရှိကြောင်း၊ မြန်မာ့တပ်မတော်သည် Institution ကို ခိုင်မာစွာ တည်ဆောက်ထားခြင်းကြောင့် ၎င်းတို့အပေါ် သက်ရောက်မှု များစွာမရှိကြောင်း ရခိုင့်ဦး‌ဆောင်ပါတီ (AFP) ပါတီမှ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာ့နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှုဘဏ် (MFTB)ကိုတွေ့ရစဉ်

ဒေါက်တာအေးမောင်က “လူထုပိုထိခိုက်တာပေါ့၊ နစက-ကတော့ နယကလိုပဲ သွားမှာပဲလေ၊ နဝတ၊ နယကလိုပဲ သွားမှာပဲ၊ ခင်းဗျားတို့ သတိထားမိလားမသိဘူး။ ဦးသန်းရွှေတို့ စတက်ကတည်းကလေ ဆိုပါတော့ ဦးနေဝင်း ခေတ်နဲ့ ဦးသန်းရွှေခေတ်က မတူဘူးဗျ၊ ဦးနေဝင်းက မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ဆိုတာနဲ့ အဲဒီကာလ တက်ကြွတဲ့ ဘက်မလိုက်ဝါဒဆိုတာနဲ့ ဦး‌ဆောင်ကြတာကိုး၊ ဒီဖက်ခေတ်ရောက်တဲ့ အခါမှ သိတဲ့အတိုင်းပဲ ပြည်တွင်းစစ်က လည်း အကြောင်းကြောင်းတွေကြောင့် ရှည်ကြတာပေါ့ဗျာ၊ ဖန်တီးထားတာလား ပြီးပြတ်အောင် မလုပ်နိုင်တာ လား။ ဒါကတော့ သူတို့ အချင်းချင်းပဲ သိကြလိမ့်မယ်၊ အဲဒီလိုနဲ့ မြန်မာ့တပ်မတော်ရဲ့ အင်္ဂါရုပ်၊ အင်္ဂါရပ်တွေကို ပြန်ကြည့်ရင် သူ့မှာ လိုအပ်တဲ့ဟာ အကုန်လုံးကို ပြန်တည်ဆောက်တယ်ဗျ၊ တနည်းအားဖြင့် Institution အကြီး ကြီး ဖြစ်အောင် သူတို့ တည်ဆောက်လာတယ်၊ နဝတ အလွန်ပေါ့ဗျာ၊ နယက ခေတ်ကနေစပြီး ပြည်တွင်းမှာ ပညာရေးနယ်ပယ်မှာ ပြန်ကြည့်လေ ဟိုတုန်းကဆိုရင် RIT တို့ ဘာတို့ဘက်က တချို့တပ်မတော်ထဲကို သွင်းရတာ ကိုး ‌ဆေးတက္ကသိုလ်က သွင်းရတာရှိတယ်၊ အဲဒါမျိုးတွေကို OTS ခေါ်တာပေါ့၊ ဟိုဖက်က စစ်တက္ကသိုလ်က DSA ပေးတာကိုး၊ အဲဒီအစား တပ်မတော်ထဲမှာ နည်းပညာတက္ကသိုလ်တို့၊ ဆေးတက္ကသိုလ်တို့ လိုအပ်တဲ့ ဥစ္စာအကုန်လုံး ကို ပြန်တည်ဆောက်တယ်၊ ဒါတပ်တွင်း တည်ဆောက်ရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ တဖြည်းဖြည်း တည်‌ဆောက်လာတာ ပါ။ ထူးချွန်တဲ့ ကျောင်းသားတွေကို နိုင်ငံခြားပို့တယ်ပေါ့ဗျာ၊ အထူးသဖြင့် ရုရှားတို့၊ တရုတ်တို့ အဲဒီလိုနဲ့ သူ့ရဲ့ Institution ကို သူတည်ဆောက်တယ်လေ၊ အဲဒီလိုပဲ။ ခင်ဗျား ဦးပိုင်တို့ ဟိုတုန်းကဆိုရင် ရွှေအုန်းပင်တို့၊ ဘာတို့ နပခဖက်မှာဆိုရင် ဗိုလ်ချုပ်ဝင်းမြင့်တို့ အဲဒီကာလတုန်းက ကြိုးစားခဲ့ကြတာပဲလေ” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တွေ့ရစဉ်

တပ်မတော်အနေဖြင့် ယခင်ကတည်းက စတင်ကာ ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ စီးပွားရေး ဦးပိုင်လီမိတက်နှင့် အခြားသော လုပ်ငန်းများကို ဖန်းတီးခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

အမေရိကန်အစိုးရသည် မြန်မာ့နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှုဘဏ် (MFTB)၊ မြန်မာ့ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ် ရေးဘဏ် (MICB) တို့ အပါအဝင် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကို အရေးယူပိတ်ဆို့ကြောင်း ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၁ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ပြည်တွင်းငွေကြေး ဈေးကွက်တွင် အမေရိကန် တစ်ဒေါ်လာလျှင် ကျပ် ၃၀၀၀ အထိ မြင့်တက်သွားခဲ့သည်။

အမေရိကန်၏ ပိတ်ဆို့မှုသည် ဘဏ်နှစ်ခု သာမက တစ်နိုင်ငံလုံး စုပြုံခံရသည့် သဘောဖြစ်နေကြောင်း မြန်မာ့ စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသီဟပိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးသီဟပိုင်က “ကျနော်တို့က ဘက်ကို မျှမြင်ရမှာပေါ့နော်၊ နိုင်ငံတော်မှာကြတော့ ဘဏ်တွေဆိုတာက ကျနော် ပြောတာ ပိတ်ချင်ပိတ်နေတာပဲလေ အခုမဟုတ်ရင် ပိတ်ချင်ပိတ်ပေါ့၊ ကျ‌နော်ပြောတာ နာမည်‌တော့ ထုတ်မပြော တော့ပါဘူး။ ဟုတ်တယ်မလား အဖွဲ့အစည်းတွေရှိတာပဲ။ အဲဒါက သူတို့အကောင့်ကိုပိတ်လေ ဥပမာ ငွေမလွှဲခိုင်း လည်းရတယ်၊ ဒီဟာတွေကြ‌တော့ ဘယ်လိုထိန်းမလဲ မြန်မာပြည်က အဲဒါဆိုရင် ငွေမဝင်ခိုင်းတော့ဘူးလား။ ငွေ မဝင်ရတော့ဘူးဆိုရင် ကျနော်တို့က တနိုင်ငံလုံးခံရမယ့် ဟာတွေဖြစ်သွားတာလေ၊ သိလား ကောင်းသူရော၊ ဆိုးသူ ရော အကုန်လာထား သွား။ ဒါပေမဲ့ အမေရိကန်က ပိတ်တာပေါ့လေ၊ ထွက်ပေါက်တွေက မရှိဘူး မဟုတ်လားဆို တော့ ရှိတယ်၊ ကျနော်တို့လည်း အခုလက်ရှိ အမေရိကန်ဒေါ်လာနဲ့ပဲ သုံးနေရတာပဲလေ နိုင်ငံခြားငွေ စီးဆင်းမှုဆို တာဆိုတော့ ပြောရမယ်ဆိုရင် ခုတ်ရာတခြား၊ ရှရာတစ်လွဲ မဆိုင်တဲ့သူတွေပါ အကုန်ပေါ့၊ စုပြုံခံရတဲ့ သဘော တော့ ဖြစ်သွားတယ်” ဟု ပြောသည်။

နိုင်ငံပိုင် MFTB နှင့် MICB ဘဏ်နှစ်ခုကို ပိတ်ဆို့လိုက်ခြင်းကြောင့် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ လက်နက်ဝယ်ယူမှု  လမ်းကြောင်းများလည်း ထိခိုက်မှုများ ရှိနိုင်ကြောင်း တချို့က သုံးသပ်နေကြသည်။ 

သို့သော်လည်း အခြားတစ်ဖက်တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်သည် ယခင်ကတည်းက နိုင်ငံတကာ၏ ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှု များကို ခံခဲ့ရကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ၎င်းတို့တွင် ထွက်ပေါက်များ ရှိနေမည်ဖြစ်ကြောင်း  နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းကြား သုံးသပ်မှုများလည်း ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃၀

စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် ဦးဇော်ဇော်နှင့် စေပိုင်ဆောက်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီပိုင်ရှင် မောင်ဝိတ်တို့သည် နေပြည်တော်ရှိ မာရဝိဇယ ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော် တည်ဆောက်ရေးအတွက် အလှူငွေများ အသီးသီး ထည့်ဝင်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ထိုင်တော်မူ ကျောက်ဆစ်ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်များအနက် ဉာဏ်တော်အမြင့်ဆံး ဖြစ်လာမည့် မာရဝိဇယ ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်ကြီး တည်ဆောက်ပြီးစီးမှု အခြေအနေများ ရှင်းလင်းပြခြင်း အခမ်းအနားကို ဇွန်လ ၂၉ ရက်နေ့ က ကျင်းပခဲ့သည်။

အဆိုပါ အခမ်းအနားသို့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ ဖြစ်သည့် ဦးဇော်ဇော်နှင့် မောင်ဝိတ်တို့ အပြင် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင် ၁၀၀ ကျော် တက်ရောက်ခဲ့ပြီး အလှူငွေများ အသီးသီး ထည့်ဝင်ခဲ့သည်။

အလှူရှင် ၁၀၁ ဦး၏ လှူဒါန်းမှု စုစုပေါင်း ငွေကျပ် ၁၆၁၇၇ သန်း(၁၆ ဒသမ ၁၇၇ ဘီလီယံ)ရှိကြောင်း သိရသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၉ ရက်က မောင်ဝိတ် မာရဝိဇယဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်ကြီးအတွက် အလှူငွေထည့်ဝင် နေစဉ်

မောင်ဝိတ်သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သည့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD)ကို ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်း အငြင်းပွားမှု အား မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ ဖြုတ်ချစဉ်မှာ ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင် (မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး ဝန်ကြီးချုပ် တာဝန်ယူခဲ့သူ) တို့ကို လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှု လုပ်သည်ဆိုသော စွဲချက်ဖြင့် မောင်ဝိတ်ကို ဖမ်းဆီးခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လမှာ တော့ ပြန်လည် လွတ်မြောက်လာခဲ့သည်။

ဦးဇော်ဇော်သည် မြန်မာ့တပ်မတော်က အာဏာရယူပြီးနောက်ပိုင်း လူမြင်ကွင်းကနေ ပျောက်ကွယ်နေရာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၆ ရက်နေ့တွင် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို သုဝဏ္ဏဘောလုံးကွင်းအား သွားရောက် ကြည့်ရှုစဉ် အတူတူ လူမြင်ကွင်းကို ပထမဆုံး ထွက်လာခဲ့သည်။

ထို့နောက် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၉ ရက်မှာတော့ မာရဝိဇယ ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်ကြီး တည်ဆောက်ပြီးစီးမှု ရှင်းလင်း ပွဲ အခမ်းအနားသို့ တက်ရောက်ကာ လူမြင်ကွင်းကို ထွက်ပေါ်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃၀

လက်ရှိ နစကနှင့် ဆွေး‌နွေးနေသည့် အပစ်ရပ် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များသည် ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်း စဉ်ဦးဆောင်အဖွဲ့ (PPST)ကို ကိုယ်စားပြု၍ သွားရောက်နိုင်ခြင်း မရှိတော့ကြောင်း PPST မှာ ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် ဗိုလ်မှူးကြီးစောကျော်ညွန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့တွင် မြန်မာ့တပ်မ‌တော် အာဏာရယူပြီးနောက်ပိုင်း တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ် (NCA) ၏ လုပ်ငန်စဉ်များလည်း မလုပ်ဆောင်နိုင်တော့ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဗိုလ်မှူးကြီးစောကျော်ညွန့်က “အခုလို သွားတာသည် NCA ကို ကျနော်တို့ အကောင်အထည်ဖော်တဲ့ ဆွေးနွေးပွဲ တွေ မဟုတ်ဘူး။ NCA မှာ ပါတဲ့ ယန္တရားအတိုင်း ကျနော်တို့ လုပ်ဆောင်တာလည်း မဟုတ်ဘူး။ ပြီးတော့ NCA ကနေ ပေါက်ဖွားလာတဲ့  PPST ခေါင်းစဉ်နဲ့ ကျနော်တို့ကို ဖိတ်ခေါ်တာတို့ သွားနိုင်တာတို့ တစ်ခါမှ မရှိဘူး။ ကျနော်တို့ အခေါ်အားဖြင့်ကတော့ NCA-S EAO ပေါ့ဗျာ၊ ၇ ဖွဲ့သွားတဲ့ အချိန်ကဆိုရင် NCA-S EAO ၇ ဖွဲ့နဲ့ NSPNC နဲ့ တွေ့ဆုံဆွေး‌နွေးပွဲ စသည်ဖြင့်ပေါ့လေ၊ အခုသွားတဲ့ ၅ ဖွဲ့ဆိုရင်လည်းပဲ ဒါ NCA-S EAO ၅ ဖွဲ့နဲ့ NSPNC နဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲ ကျနော်တို့ အခေါ်အဝေါ်အရတော့ အဲဒီလိုမျိုး ကျနော်တို့ သွားတာဖြစ်တယ်၊ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ဖြစ်ဖို့ဆိုရင်တော့ အခုသွားနေတဲ့ ဆွေးနွေးပွဲ လုပ်ငန်းစဉ်များအားလုံးသည် NCA သဘောတူစာချုပ်အရ NCA ယန္တရားအတိုင်းသွားနေတဲ့ Process မဟုတ်ဘူးဆိုတာကိုတော့ ဒါအထင်အရှား ကျနော်တို့အတွက် ဖြစ်ပါတယ် ခင်ဗျ” ဟု‌ ပြောသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၆ ရက်မှ ၂၈ ရက်နေ့အထိ PPST ၏ အဖွဲ့ဝင် ၅ ဖွဲ့နှင့် နစက၏ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးရေး အဖွဲ့တို့ နေပြည်တော်မှာ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

PPST အဖွဲ့၀င် ၇ ဖွဲ့ကိုယ်စားလှယ်များနဲ့ NSPNC ကိုယ်စားလှယ်များကိုတွေ့ရစဉ်

အဆိုပါ ဆွေးနွေးပွဲတွင် PPST အဖွဲ့ဝင် ၅ ဖွဲ့၏ ဆွေးနွေးရေးကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်ဥက္ကာက မိမိတို့သည် PPST မှာ ပါဝင်ခဲ့သည့် ၁၀ စလုံး၏ ယခင်က ချမှတ်ခဲ့သော သဘောထားများကို ရှေ့ ထွက် ဆွေးနွေးနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

PPST ကို NCA လက်မှတ် ရေးထိုးထားသည့် ရှမ်းပြည်ပြန်လည် ထူထောင်ရေးကောင်စီ(RCSS)၊ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး(KNU)၊ ပအိုဝ်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်(PNLO)၊ ဒီမိုကရေစီအကျိုးပြု ကရင်တပ်မတော် (DKBA)၊ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး/ ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်-ငြိမ်းချမ်းရေးကောင်စီ (KNU/KNLA-PC)၊ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF)၊ ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ (ALP)၊ မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး (ABSDF)၊ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ(NMSP)၊ လားဟူဒီမိုကရက်တစ် အစည်းအရုံး (LDU)တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။

မြန်မာ့တပ်မ‌တော် အာဏာရယူပြီးနောက်ပိုင်း PPST မှ KNU၊ RCSS၊ ABSDF နှင့် CNF တို့မှာ မိမိတို့၏ ပါဝင်မှု အဆင့်ကို လျှော့ချထားခဲ့သည်။ ထိုနောက် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေလအတွင်းကလည်း မွန်ပြည်သစ်ပါတီမှ မိမိတို့ ပါဝင်မှု အဆင့်ကို လျှော့ချရန် စာပို့ထားကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် NCA ၏ လုပ်ငန်းစဉ်များကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ခြင်း မရှိတော့သလို PPST ၏ စုဖွဲ့မှု အပေါ်တွင်လည်း အမြင်မတူခြင်းများ ရှိလာကြောင်း ဗိုလ်မှူးကြီးစောကျော်ညွန့်က ပြောသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၆ ရက်နေ့က NSPNC နဲ့ ဆွေးနွေးပွဲ တက်ရောက်ခဲ့သော အပစ်ရပ် ၅ ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “PPST ရဲ့ စုဖွဲ့မှုထဲမှာ ၇ ဖွဲ့က‌တော့ ဆက်ပြီးတော့ တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့်ပါမယ်၊ ကျန်တဲ့ ၃ ဖွဲ့ကတော့ တင်းပြည့် မဟုတ်တော့ဘဲနဲ့ ပူးပေါင်းအဖွဲ့အနေနဲ့ ဆက်လက်ရပ်တည်ပြီး အခြေအနေအရ ကျ‌နော်တို့ သဘောတူ ညီခဲ့ကြတာ ရှိတယ်၊ ဆိုလိုချင်တာကတော့ ၂၀၂၂ ဧပြီလကနေစပြီးတော့ ကျနော်တို့ PPST ၁၀ ဖွဲ့စလုံးက ၁၀ ဖွဲ့ စလုံး အပြည့်အဝ မဟုတ်တော့ဘဲနဲ့ ပူးပေါင်းအဖွဲ့က ၃ ဖွဲ့ပေါ့လေ၊ KNU ရယ်၊ CNF ရယ်၊ RCSS ရယ် စသည်ဖြင့် ပေါ့လေ၊ အဲဒီလိုမျိုး ကျနော်တို့ စုဖွဲ့မှု အပြောင်းအလဲရှိလာတာ ဖြစ်ပါတယ်ခင်ဗျ” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင်လည်း အပစ်ရပ် လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး(KNU)၊ ချင်းအမျိုးသား တပ်ဦး (CNF)၊ မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး (ABSDF)တို့သည် တပ်မတော်နှင့် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျှက်ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃၀

မလေးရှားရှိ မြန်မာအပါအဝင် အခြားနိုင်ငံခြားသား Overstay သမားများအား တရားဝင်နေရပ်ပြန်ခွင့်မပြုသေး ကြောင်း မလေးရှားရှိ မြန်မာနိုင်ငံသားများအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ကိုဗစ်မတိုင်ခင်ကာလများတွင် Overstay သမားများအား တရားဝင်နေရပ်ပြန်ခွင့်ပြုပေးထားသော်လည်း ကိုဗစ် ကာလမှစတင်ကာ လက်ရှိအချိန်အထိ တရားဝင်နေရပ်ပြန်ခွင့်ပိတ်ထားသဖြင့် အခက်အခဲဖြစ်နေကြကြောင်း မလေးရှားရှိ နှလုံးလှပရဟိတလူငယ်များ သွေးလှူရှင်အဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ကိုသက်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“မြန်မာပြည်ပြန်ချင်တာ ပြန်လို့မရဘူး။ ကျန်းမာရေးလမ်းမလျှောက်နိုင်တဲ့သူ၊ ခါးကျိုးတဲ့သူ ပြန်ဖို့ရာ ပြန်လို့ မရဘူး။ သူတို့ immigration လ.ဝ.က ကိုယ်တိုင်က ပြန်ခွင့်တွေပိတ်ထားတယ်။ အဲဒါကြောင့် မြန်မာသံရုံးက တခါတလေတော့ လူနာတွေကိုတော့ သူတို့ကိုယ်တိုင်လိုက်လုပ်တယ်။ မြန်မာသံရုံးသွားတာတောင် သူတို့တွေက အစစ်အဆေးတွေ အရမ်းများတယ်လို့ သတင်းကြားတယ်။ အဲဒီအတွက်ကြောင့် တော်တော်လေးခက်နေတယ်။ လူနာတွေကျနော်တို့ ကိုင်ထားတာတောင် ၄၊ ၅ ယောက်ရှိနေတယ်။ ကိုယ်ဝန်သည်တွေ။ တချို့က ဒီမှာ မမွေးချင် ကြဘူး။ ပြန်ဖို့ခက်တယ်။ ပြန်ဖို့ကို လုံးဝမရတာ။ လူနာတွေ ပြန်ချင်လည်းပြန်လို့မရဘူး။ ပိုက်ဆံပေးမယ်ဆိုတာ တောင် မရဘူး။ ဘာမှလုပ်တာတော့မတွေ့သေးဘူး အခုထက်ထိတော့(သံရုံးအနေနဲ့)။ ဘာမှလုပ်ပေးတာ မတွေ့ ဘူး။ သူတို့လည်း တိုက်တွန်းတာတော့ မတွေ့ဘူး။ သူတို့က ပြန်ခွင့်က မြန်မာတစ်ခုတည်းမဟုတ်ဘူး။ နိုင်ငံတကာ ကို ပိတ်ထားတာ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ပြစ်ဒဏ်ကျခံပြီး နေရပ်ပြန်ပို့ခံရသူများကို တွေ့ရစဉ်

မလေးရှားနိုင်ငံတွင် ကျန်းမာရေးကုသမှုခံယူမည်ဆိုပါက ငွေကြေးကုန်ကျမှုများပြားသည့်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံ သားများအနေဖြင့် နေရပ်ပြန်၍ ကျန်းမာရေးကုသမှု ခံယူချင်ကြသောကြောင့် မလေးရှားအစိုးရမှ Overstay သမား များအား တရားဝင်နေရပ်ပြန်ခွင့်ပြုရန် မျှော်လင့်နေကြခြင်းဖြစ်သည်။

သို့သော် လက်ရှိအချိန်အထိ တရားဝင်နေရပ်ပြန်ခွင့်မပြုသေးသောကြောင့် မြန်မာ Overstay သမား အများစုသည် တရားမဝင်လမ်းကြောင်းများမှ နေရပ်ပြန်ခြင်း၊ အဖမ်းအဆီးခံကာ ပြစ်ဒဏ်ကျခံပြီး နေရပ်ပြန်ပို့ခံခြင်းများအား လုပ်ဆောင်ကြကြောင်း သိရသည်။

ထို့အပြင် တရားမဝင်လမ်းကြောင်းမှ နေရပ်ပြန်ရာတွင် ဖမ်းဆီးခံရမှုများလည်း ရှိကြောင်း ရခိုင်ဒုက္ခသည်များ ဗဟို (CAR) မှ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးညီညီလွင် က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

နေရပ်ပြန်ပို့ရန် ခေါ်ဆောင်လာစဉ်

“အထူးသဖြင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်  အမျိုးသမီးတွေများတယ်။ ကိုယ်ဝန်ဆောင် ၃လ၊ ၄လ၊ ၅လဆိုရင် ပြန်ကြတယ်။ ပြီးရင် လမ်းတဝက်မှာဖမ်းမိတယ်။ ဆိုလိုတာက အထူးသဖြင့် မလေးနယ်စပ်မှာ ဖမ်းမိတာများတယ်။ နောက် တစ်ခုကတော့ ကျန်းမာရေးလုံးဝမကောင်းတဲ့သူတွေပေါ့ ဆရာဝန်ဆီက ထောက်ခံချက်ယူရတယ်။ နောက် သံရုံးကနေ စာရွက်စာတမ်းလုပ်ရတယ်။ ပြီးတော့ လ.ဝ.က ကိုတင်ရတယ်။ ဒါပေမယ့် ဈေးအရမ်းကြီးတယ်။ လူတစ်ယောက်ကို မလေးငွေ ခြောက်ထောင်၊ ခုနှစ်ထောင်လောက်အထိ ကုန်ကျစရိတ်ရှိတယ် ဆိုပြီးတော့။ အများစုကတော့ ပြန်ချင်တဲ့သူကတော့ အောက်လမ်းက ပိုက်ဆံပေးပြီးပြန်တာ များပါတယ်။ ကုန်ကျစရိတ်က အလွန်တရာများတယ်။ မတန်တဆများတယ်။ ဘာလို့ဆို သူတို့က တစ်လလုံးလုပ်မှ တစ်ထောင့် လေး၊ ငါးရာ လောက်ပဲရတာ။ စားစရိတ် ဒီစရိတ်နဲ့ တစ်လကို လေး၊ ငါးရာရအောင် မနည်းစုရတာ။ ဒီကြားထဲ အိမ်လည်း ပို့ရတယ်ဆိုတော့ သူတို့ပြန်ရင် ခြောက်ထောင်၊ ခုနှစ်ထောင်ဆိုတော့ တစ်နှစ်စာလုံးလုပ်မှ လူတစ်ယောက် ပြန်နိုင်မယ်လို့ဖြစ်နေတယ်။ အဲဒီလောက်တော့ မယူသင့်ဘူး” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ကျန်းမာရေးအခြေအနေဆိုးရွားသော်လည်း တရားဝင်နေရပ်ပြန်ခွင့်မရသောကြောင့် တရားမဝင်လမ်းကြောင်းမှ ပြန်မည်ဆိုပါက ငွေကြေးမတတ်နိုင်သူများလည်း ရှိကြောင်း သိရသည်။

ထို့ကြောင့် Overstay သမားများ တရားဝင်နေရပ်ပြန်ခွင့်ရရှိရေး မြန်မာသံရုံးအနေဖြင့် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်သင့် ကြောင်း မလေးရှားတွင် မြန်မာနိုင်ငံသားများအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက ထောက်ပြ ပြောဆို ကြသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၈

ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(KNDF)နှင့် ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ(KNPP)တို့ သိမ်းသွား သည့် ပန်တိန်းဒေသနှင့် စွတ်ပိုင်ဒေသရှိ နယ်ခြားစောင့်တပ်စခန်းများကို ပြန်လည် သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပြီဟု နစက-က ဇွန်လ ၂၈ ရက်တွင် သတင်းထုတ်ပြန်သွားသည်။

အမှတ်(၁၀၀၄)နယ်ခြားစောင့်တပ်နှင့် အမှတ်(၁၀၀၅)နယ်ခြားစောင့်တပ်တို့အား တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ရာတွင် အပြန်အလှန် ထိတွေ့တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း၊ ထို့နောက် KNDF နှင့် KNPP ထံမှ လက်နက်မျိုးစုံ ၄၁ လက်၊ ခဲယမ်းမျိုးစုံ ၉၂၇ တောင့်၊ ဗုံးသီးမျိုးစုံ ၂၈ လုံးနှင့် အခြား ဆက်စပ်ပစ္စည်းများ သိမ်းပိုက်ရရှိခဲ့ကြောင်း၊ တပ်မတော် မှ အရာရှိ၊ စစ်သည်အချို့ ကျဆုံး-ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထို့နောက် KNDF နှင့် KNPP တို့ တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ထားသည့် မယ်စဲ့ဒေသမှ စခန်းအချို့အား သိမ်းပိုက်နိုင်ရေး ဆက်လက် ဆောင်ရွက်နေကြောင်းလည်း တပ်မတော်ဘက်က ထုတ်ပြန်သွားသည်။

ကယားပြည်နယ်ရှိ တပ်မတော်၏ တောင်လှစခန်း၊ မယ်တနွယ်စခန်း၊ ဘီပီ-၁၄ စခန်း၊ မယ်စဲ့စခန်းနှင့် နမ်ပေါင် စခန်းတို့အား KNDF နှင့် KNPP တို့က အင်အားအလုံးအရင်းဖြင့် ဇွန်လ ၁၃ ရက်မှ ၁၉ ရက်အထိ တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ နှစ်ဖက် တိုက်ပွဲ ပြင်းထန်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဇွန်လ ၁၇ ရက်နေ့တွင် အမှတ်(၁၀၀၄)နယ်ခြားစောင့်တပ်မှ (ကလလတ)အသွင်ပြောင်းတပ်ဖွဲ့ဝင် အချို့သည် လက်နက်၊ ခဲယမ်းများနှင့်အတူ တောခိုသွားပြီး KNPP၊ KNDF တို့နှင့်ပူးပေါင်းသွားခဲ့ပြီး တခြားသော တပ်မတော်သားများနှင့် မိသားစုဝင်များကို အကျယ်ချုပ်ဖြင့် ထိန်းသိမ်းထားခဲ့သည်။

အဆိုပါ အခြေအနေတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်က ဇွန်လ ၁၇ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းမှာပဲ လေကြောင်းချီတပ်ဖွဲ့များ အသုံးပြု၍ ကွန်မန်ဒိုနည်းဖြင့် ချီတက်ချဉ်းကပ်ကာ လေကြောင်းပစ်ကူ၊ အမြောက်ပစ်ကူဖြင့် မွန်းလွဲပိုင်း၌ အမှတ် (၁၀၀၄)နယ်ခြားစောင့်တပ်ကို ပြန်လည်ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်ဟု နစကဘက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အလားတူ စွတ်ပိုင်ဒေသရှိ အမှတ်(၁၀၀၅)နယ်ခြားစောင့်တပ်ကိုလည်း ဇွန်လ ၂၇ ရက်နေ့ ညနေပိုင်းမှာ ပြန်လည် သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်ဟု ၎င်းတို့က ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ကယားပြည်နယ်၊ မယ်စဲ့ဒေသတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် KNDF-KNPP ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့တို့ကြား တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်နေဆဲ ဖြစ်ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၈

ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(KNDF)နှင့် ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ(KNPP)တို့ သိမ်းသွား သည့် ပန်တိန်းဒေသနှင့် စွတ်ပိုင်ဒေသရှိ နယ်ခြားစောင့်တပ်စခန်းများကို ပြန်လည် သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပြီဟု နစက-က ဇွန်လ ၂၈ ရက်တွင် သတင်းထုတ်ပြန်သွားသည်။

အမှတ်(၁၀၀၄)နယ်ခြားစောင့်တပ်နှင့် အမှတ်(၁၀၀၅)နယ်ခြားစောင့်တပ်တို့အား တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ရာတွင် အပြန်အလှန် ထိတွေ့တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း၊ ထို့နောက် KNDF နှင့် KNPP ထံမှ လက်နက်မျိုးစုံ ၄၁ လက်၊ ခဲယမ်းမျိုးစုံ ၉၂၇ တောင့်၊ ဗုံးသီးမျိုးစုံ ၂၈ လုံးနှင့် အခြား ဆက်စပ်ပစ္စည်းများ သိမ်းပိုက်ရရှိခဲ့ကြောင်း၊ တပ်မတော် မှ အရာရှိ၊ စစ်သည်အချို့ ကျဆုံး-ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထို့နောက် KNDF နှင့် KNPP တို့ တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ထားသည့် မယ်စဲ့ဒေသမှ စခန်းအချို့အား သိမ်းပိုက်နိုင်ရေး ဆက်လက် ဆောင်ရွက်နေကြောင်းလည်း တပ်မတော်ဘက်က ထုတ်ပြန်သွားသည်။

ကယားပြည်နယ်ရှိ တပ်မတော်၏ တောင်လှစခန်း၊ မယ်တနွယ်စခန်း၊ ဘီပီ-၁၄ စခန်း၊ မယ်စဲ့စခန်းနှင့် နမ်ပေါင် စခန်းတို့အား KNDF နှင့် KNPP တို့က အင်အားအလုံးအရင်းဖြင့် ဇွန်လ ၁၃ ရက်မှ ၁၉ ရက်အထိ တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ နှစ်ဖက် တိုက်ပွဲ ပြင်းထန်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဇွန်လ ၁၇ ရက်နေ့တွင် အမှတ်(၁၀၀၄)နယ်ခြားစောင့်တပ်မှ (ကလလတ)အသွင်ပြောင်းတပ်ဖွဲ့ဝင် အချို့သည် လက်နက်၊ ခဲယမ်းများနှင့်အတူ တောခိုသွားပြီး KNPP၊ KNDF တို့နှင့်ပူးပေါင်းသွားခဲ့ပြီး တခြားသော တပ်မတော်သားများနှင့် မိသားစုဝင်များကို အကျယ်ချုပ်ဖြင့် ထိန်းသိမ်းထားခဲ့သည်။

အဆိုပါ အခြေအနေတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်က ဇွန်လ ၁၇ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းမှာပဲ လေကြောင်းချီတပ်ဖွဲ့များ အသုံးပြု၍ ကွန်မန်ဒိုနည်းဖြင့် ချီတက်ချဉ်းကပ်ကာ လေကြောင်းပစ်ကူ၊ အမြောက်ပစ်ကူဖြင့် မွန်းလွဲပိုင်း၌ အမှတ် (၁၀၀၄)နယ်ခြားစောင့်တပ်ကို ပြန်လည်ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်ဟု နစကဘက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အလားတူ စွတ်ပိုင်ဒေသရှိ အမှတ်(၁၀၀၅)နယ်ခြားစောင့်တပ်ကိုလည်း ဇွန်လ ၂၇ ရက်နေ့ ညနေပိုင်းမှာ ပြန်လည် သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်ဟု ၎င်းတို့က ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ကယားပြည်နယ်၊ မယ်စဲ့ဒေသတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် KNDF-KNPP ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့တို့ကြား တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်နေဆဲ ဖြစ်ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၈

ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်ကြား ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ တကျော့ပြန်တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ဒေသခံများကို နိုင်ငံရေးပုဒ်မများ တပ်ကာ နစကဘက်က ဖမ်းဆီးခဲ့သော်လည်း ယနေ့အချိန် ထိ အမိန့်ချမှတ်ခြင်း မရှိသေး၍ အပြစ်မရှိပါက ပြန်လွှတ်ပေးရန် ရခိုင်အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် မိသားစုဝင် များက တောင်းဆိုကြသည်။

တကျော့ပြန် ကာလအတွင်းမှာ နိုင်ငံရေးပုဒ်မများနှင့် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသည့် ဒေသခံများကို  အပြစ်မရှိပါက ပြန်လွှတ် ပေးသင့်ကြောင်း၊ ရုံးချိန်း မကြာခဏချိန်းကာ ဖမ်းဆီးထားခြင်းသည် မတရားဖမ်းဆီး ချုပ်နှောင်ထားခြင်းနှင့်တူ နေကြောင်း ရခိုင်လူ့အခွင့်အရေး ကာကွယ်မြင့်တင်သူများအဖွဲ့ ဒါရိုက်တာ ဦးမြတ်ထွန်းက ပြောသည်။

ဦးထွန်းမြတ်က “စစ်ကောင်စီက ဖမ်းထားတဲ့ အကျဥ်းသားတွေကို ကျနော်တို့ မိုခါမုန်တိုင်း မတိုင်ခင်ကတည်းက နေပြီးတော့ လူသားချင်း ထောက်ထား အနေနဲ့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲမယ်လို့ ပြောကြတဲ့အခါကျတော့ နိုင်ငံရေးပုဒ်မနဲ့ ဖမ်းထားတဲ့ အကျဥ်းသားတွေကိုလည်း လွှတ်ပေးမယ်ဆိုပြီးတော့ ကတိခံဝန် ရှိတယ်ဆိုတာ ကျနော်တို့ ကြားသိရ တယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီနောက်ပိုင်းမှာ ပြန်လွတ်တာတွေ ဘာတွေ မရှိဘဲနဲ့ ဒီလိုပဲ အမှုတွေကို ဆက်လက်ပြီး စစ်ဆေးတယ်။ နောက်တစ်ခါ အမှုချိန်းတဲ့ နေရာမှာ သူတို့တရားလိုတွေ မလာဘူး။ တရားခံတွေ မလာဘူး။ ကြန့်ကြာနေတဲ့ ပုံစံမျိုးတွေ တွေ့ရပါတယ်။ အဲတော့ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် စွပ်စွဲခံရတဲ့ ပြည်သူတွေ အနေနဲ့ တော်တော် လေးကို နစ်နာတယ်လို့ ပြောချင်တယ်။ ပြစ်မှု မထင်ရှားဘဲနဲ့ ဖမ်းထားတဲ့ လူတွေ သက်သေ အထောက်ထားလည်း မရှိဘူးဆိုလို့ရှိရင် တရားရုံးမှာ တရားသူကြီး အနေနဲ့ ပြစ်မှုမထင်ရှားဘူးဆိုပြီးတော့ ပြန်လွတ်ပေးရမယ့် အနေထား ရှိတယ်။ အဲလိုမလွှတ်ဘဲနဲ့ ဖမ်းထားပြီးတော့ ရုံးတင်တယ် စစ်ဆေးတယ် လုပ်နေတယ်။ တစ်နှစ်မက နှစ်နှစ်မက တစ်ချို့ဆို သုံးနှစ်လောက်ကို အဲလိုဖြစ်သွားတယ်။ ဒါမျိုးတွေကျတော့ ကျနော်တို့ ဘယ်လိုပြောရမလဲဆိုလို့ရှိရင် မတရားဖမ်းဆီး ချုပ်နှောင်မှုလို့ ပြောချင်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

 ၂၀၂၀ ခုနှစ်က ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက ဆန္ဒပြမှုတစ်ခုကို လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့က ဖြေရှင်းနေစဉ်

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လအတွင်း မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် AA တို့ကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားချိန် ကာလအတွင်းမှာ  AA နှင့် ဆက်စပ်သည်ဟူသော သံသယဖြင့်  ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ ကျောက်ဖြူ၊ ကျောက်တော်၊ သံတွဲ၊ တောင်ကုတ်၊ ဘူးသီးတောင်၊ မောင်တော စသည့်မြို့နယ်များမှ အရပ်သား ၁၀၀ ကျော်ကို လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များက  မတရား အသင်းအက်ဥပဒေပုဒ်မ ၁၇(၁)တို့ဖြင့် တရားစွဲခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထို့နောက် ဇွန်လအတွင်းကလည်း ကျောက်တော်မြို့နယ်မှာ နိုင်ငံတော်ဆူပူအောင် လှုံ့ဆော်မှုဆိုင်ရာ ဥပဒေပုဒ်မ ၅၀၅(က)ဖြင့် ဒေသခံ သုံးဦးကို ဖမ်းဆီးတရားစွဲဆိုခဲ့သလို မတရားအသင်းအက်ဥပဒေပုဒ်မ ၁၇(၁)ဖြင့် ဒေသခံ ၆ ဦးအား ဖမ်းဆီးတရားစွဲဆိုခဲ့သည်။
အဆိုပါ ဖမ်းဆီးခံရသူများထဲမှ တစ်ဦးကိုတော့ ပုဒ်မ ၁၃၁ ဖြင့် တရားစွဲဆိုခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထို့အပြင် တောင်ကုတ်မြို့နယ်နှင့် သံတွဲမြို့နယ်တို့တွင်လည်း မတရားအသင်းအက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၇(၁)ဖြင့် ဒေသခံ ၅၀ ကျော်ကို တရားစွဲဆိုထားသလို ကျောက်ဖြုမြို့နယ်တွင်လည်း ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်းမှာ ဌာနဆိုင်ရာဝန်ထမ်းများ အပါအဝင် လူပေါင်း ၃၀ ကျော်ကို ဖမ်းဆီးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ရုံးချိန်းများတွင် တရားလို မရောက်ခြင်းကြောင့် အချိန်ကြန့်ကြာမှုများ ရှိကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် တရားစီရင်ရေးစနစ် တစ်ခုလုံးကို ပြင်ဆင်သင့်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာအောင်မျိုးက ပြောသည်။

၎င်းက “တရားမတွေဆိုရင် နှစ်နဲ့ချီကြာကြတယ်။ သုံးနှစ်လေးနှစ်ပေါ့နော် ။ဒါကတော့ ပြင်ဆင်ရမယ်ဆိုရင် တရား စီရင်ရေးစနစ်ကြီး တစ်ခုလုံးကို ပြင်ရမှာလေ”ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တရားရုံးကိုတွေ့ရစဉ် (နိရဉ္ဇရာ)

အမိန့်မချပဲ နှစ်ရှည်လများ ဖမ်းဆီးခံရသည့်အတွက် ထိခိုက်နစ်နာမှုများ ရှိကြောင်း ပုဒ်မ ၅၀၅(က)ဖြင့် ဖမ်းဆီး ခံထားရသည့် ကျောက်တော်မြို့နယ်၊ ပန်းဖဲချောင်းကျေးရွာက ဆေးလိပ်ကုမ္ပဏီဝန်ထမ်း ကိုဇော်မိုးထက်၏ ဖခင် ဦးစံကျော်လှက ပြောသည်။

ဦးစံကျော်လှက “ အခုလို ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့အတွက် မိသားစုဝင်တွေ အားဖြင့်တော့ ဘယ်လိုခေါ်မလဲပေါ့နော် ပြောစရာကို မရှိလောက်အောင် ခံစားရတယ်ပေါ့။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ခုလို နှစ်ရှည်လများ အဲလိုအချုပ်ထဲမှာ နေရတော့ အချုပ်ထဲမှာ နေရတဲ့ ကလေးကလည်း ဒုက္ခသုက္ခရောက်တယ်။ အပြင်ကရှိတဲ့ လူကလည်း ပိုက်ဆံကုန် တာပေါ့။ အလုပ်မအားတဲ့ကြားထဲက သွားတွေ့ ရုံးချိန်းကို သူ့ကိုဆိုရင် အပြစ်ရှိလို့ရှိရင်လည်း မြန်မြန်ဆန်ဆန် ချလိုက် ထောင်မရှိတော့လည်း ပြန်လွတ်ပေးပေါ့။ သူတို့က အဲလို ကိုးလို့ကန့်လန်း လုပ်ထားတာတော့ ဘယ်လို ပြောရမလဲ ရင်ထဲအသည်းတွေကကို နာတယ်။ တကယ်ကို နာတာ”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် AA ကြား ၂၀၂၂ ခုနှစ်က တကျော့ပြန် တိုက်ပွဲကာလအတွင်း လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များက ရခိုင် ပြည်နယ်အတွင်းရှိ လူမှုရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ၊ ဆရာဝန်များ၊ ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးများ၊ ဒေသခံများကို မတရားအသင်းဆက်သွယ်မှုအက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၇(၁)၊ (၂) တို့ အပါအဝင် ပုဒ်မ ၅၀၅(က)တို့ဖြင့် လူပေါင်းရာချီကို ဖမ်းဆီးတရားစွဲဆိုခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၈

ပုဂ္ဂလိကဘဏ်များတွင် ရာထူးကြီး တာဝန်များယူ၍ ဆောင်ရွက်နေသူများကို အရိပ်မဲ့(Shadow less)ဆိုသော တော်လှန်ရေးအဖွဲ့ တစ်ဖွဲ့က နစကကို ဘဏ္ဍာရေးအကြံပေး လုပ်နေသည်ဟု စွပ်စွဲကာ အကြံပေးလုပ်နေ ခြင်းကို ရပ်တန့်ရန် နောက်ဆုံးအကြိမ် သတိပေးသည်ဟုဆိုကာ တယ်လီဂရမ်ကနေတဆင့် ခြိမ်းခြောက်သတိပေးခဲ့သည်။

ခြိမ်းခြောက် သတိပေးခံရသူများမှာ AYA Bank ၏ မန်နေဂျင်းဒါရိုက်တာ ဦးမင်းဝင့်ဦး၊ AYA Bank ၏ အမှု ဆောင်အရာရှိချုပ် ဦးမြင့်ဇော်၊ A Bank ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးဇော်လင်းထွဋ်၊ Yoma Bank ၏ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် ဦးကျော်စိုးလင်းတို့ဖြစ်သည်။

အရိပ်မဲ့(Shadowless)အဖွဲ့က “ အထက်ပါ ပုဂ္ဂိုလ်များသည် နိုင်ငံတကာမှ ပိတ်ဆို့ အရေးယူခြင်း ခံထားရသော မင်းအောင်လှိုင်၏ စစ်ကောင်စီကို ဘဏ်စနစ်နှင့်ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ အကြံဉာဏ်များ ပေးနေကြသည့်သူများ ဖြစ် ကြပါသည်။ သို့သော် အဆိုပါ ပုဂ္ဂိုလ်များထဲတွင် တော်လှန်ရေးကို ကူညီခဲ့ဖူးသူများ ပါဝင်နေသည်ကို ထောက်ရှု ၍ နောက်ဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ပြင်းထန်စွာ အသိပေးလိုက်ပါသည်။ နောင်တွင် စစ်ကောင်စီနှင့် ဆက်လက် ပူး ပေါင်းဆောင်ရွက်နေပါက ထိုက်သင့်သည့် အရေးယူမှုများ ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အသိပေးအပ်ပါသည်” ဟု ရေးသားထားသည်။

အဆိုပါ သတိပေးချက်ကို အရိပ်မဲ့(Shadowless) တယ်လီဂရမ်ချန်နယ်တွင် ရေးသား ဖော်ပြခဲ့သည်။