CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၃၀

မြန်မာပြည်မြောက်ပိုင်းက တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများကို ဗဟိုပြုပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ ကျင်းပလာနိုင်ကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးရဲထွန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် (NCA) လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများလည်း ပါဝင်မည်ဆိုပါက အဖွဲ့အစည်း စုံစုံလင်လင်ဖြင့် ကျင်းပနိုင်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးရဲထွန်းက “ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်၊ သူက မြောက်ပိုင်း ၇ ဖွဲ့က တရုတ်က မြန်မာအထူးကိုယ်စားလှယ်နဲ့ တွေ့ဆုံ ပြီးတဲ့နောက် သူတို့ ကြေညာချက် ထုတ်တဲ့အထဲမှာ သူက ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံကို သွားဖို့အတွက် လမ်း အမျိုးမျိုး ရှိနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ဟာ ပြောထားတာ သတိထားမိတယ်၊ နောက်တစ်ခုက အရင် ဦးသိန်းစိန်အစိုးရ လက်ထက်တုန်းက ဒီလို ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးဖို့အတွက် NCA စာချုပ် လက်မှတ်ထိုးတုန်းကလည်း မြောက်ပိုင်း အဖွဲ့တွေက မပါဘူးပေါ့နော်၊ နောက်တစ်ခါ ပင်လုံစာချုပ်ဆိုပြီး NLD အစိုးရလက်ထက်မှာ ပင်လုံအစည်းအဝေး ဆိုပြီး ခေါ်တဲ့အချိန်မှာလည်း သူတို့ မပါဘူးပေါ့နော်၊ အခုဖြစ်မယ့်ဟာကတော့ နစကအစိုးရအနေနဲ့ အဲဒီအဖွဲ့တွေနဲ့ တိုင်ပင်ပြီးတော့ လုပ်တာ၊ ခေါ်ယူတာ၊ ကျင်းပတာ အဲဒီအဖွဲ့တွေရဲ့ သဘောတူညီချက်နဲ့ လုပ်တာဆိုရင်တော့ မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်း တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေကို ဗဟိုပြုတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲ ဖြစ်မှာပေါ့၊ အရင် NCA စာချုပ်ချုပ်ဖို့ ခေါ်ခဲ့တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲတို့ NLD အစိုးရလက်ထက်က ဆက်ပြီး တော့ ဖော်ခဲ့တဲ့ ပင်လုံငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲတို့ ဆိုတာတော့ တောင်ပိုင်း တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းကို ဗဟိုပြုတဲ့ သူတို့ သဘောကျ သူတို့လိုလားတဲ့ အစည်းအဝေးဖြစ်မှာပေါ့၊ အဲဒီလို မြင်ရပါတယ်ဗျ၊ ဆိုတော့ ဒီတစ်ခေါက်ကတော့ အဲဒီ အစည်းအဝေး လုပ်ဖြစ်ရင် တောင်ပိုင်းက တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေ တက်မလားဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရမှာပဲ။ နစကတော့ ဖိတ်လိမ့်မယ် တက်မတက်တော့ သိပ် မသေချာဘူးပေါ့နော်၊ NCA လက်မှတ်ထိုးထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းပါ တက်တယ်ဆိုရင်တော့ တော်တော်များများ တောင်ပိုင်း၊ မြောက်ပိုင်း စုံသွားမှာပေါ့နော်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၂ ရက်နေ့က UWSA-SSPP-NDAA နဲ့ NSPNC တို့ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးစဉ်

ပြီးခဲ့သည့် မတ်လ ၂၂ ရက်က နစကနှင့် "ဝ" ပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ (UWSP)၊ အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်အဖွဲ့ (NDAA) နှင့် ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ (SSPP) တို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးအပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ ကျင်းပနိုင်ရေး ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အလားတူ မတ်လ ၂၈ ရက်နှင့် ၂၉ ရက်က နစကနှင့် အပစ်ရပ် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် ၇ ဖွဲ့တို့ တွေ့ဆုံစဉ် ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ ကျင်းပနိုင်ရေး ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

လက်ရှိ နစကနှင့် တိုင်ရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတို့ ဆွေးနွေးမှုမှ ရလာသည့် သဘောတူညီချက်ကို ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ ကျင်းပပြီး ပြည်သူသိအောင် ချပြနိုင်မှာ ဖြစ်ကြောင်း၊ ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ ကျင်းပသင့် ကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP) ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒေါက်တာအေးမောင်က “NSPNC ရဲ့ ကြွေးကြော်ချက်က ခုနလိုပေါ့ဗျာ၊ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ပြင်ရင်း အဲဒီ နောက်မှာ ညီလာခံ တစ်ခုကိုလည်း သွားနိုင်တာပေါ့၊ သဘောတူညီချက် အဲဒီညီလာခံသည် ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ လည်း ဖြစ်နိုင်တယ်၊ ခုနဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို Review (သုံးသပ်ချက်) တစ်ခုလည်း နောက်ဆုံးမှာ သွားနိုင် တာပေါ့၊ အဲဒီနောက်မှာ ရွေးကောက်ပွဲကြောင့် တက်လာတဲ့ အစိုးရ လွှတ်တော်ပေါ့ဗျာ၊ ထွက်ပေါက်ကောင်း ကောင်းနဲ့ အဲဒီထွက်ပေါက်ကို တရုတ်ဖက်က အားသန်သလား၊ တရုတ်ဖက်က ဒီထွက်ပေါက်အတိုင်းပဲ သွားသင့် တယ်ဆိုတဲ့ ယူဆချက် SAC နဲ့ တရုတ်ပြည်အစိုးရ၊ တရုတ်ပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီတို့ဖက်မှာ သဘောတူချက်တွေ သို့မဟုတ် တိုက်ဆိုင်မှုတွေ ရှိနေကြပြီလား၊ အဲဒီတိုက်ဆိုင်မှုအပေါ်မှာ FPNCC ဖက်ကလည်း သဘောတူညီကြ ပြီလား၊ သဘောထား တိုက်ဆိုင်မှုတွေ ရှိနေကြပြီလား၊ NCA ထိုးထားတဲ့ PPST ၇ ဖွဲ့မှာလည်း သဘောတူညီချက် တွေ ရှိပြီလား၊ တိုက်ဆိုင်မှုတွေ ရှိနေပြီလားဆိုရင်တော့ ခင်ဗျားပြောတဲ့ မေးခွန်းရဲ့ အဖြေပေါ့ဗျာ”ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၈ ရက်မှ ၂၉ ရက်အထိ အပစ်ရပ် ၇ ဖွဲ့နဲ့ NSPNC တွေ့ဆုံဆွေးနွေးနေစဉ်

ထို့နောက် ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံသည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရေးအတွက် ထွက်ပေါက်တစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ဒေါက်တာအေးမောင်က “ ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံသည် ခုနက ကျနော်တို့ ပြောနေတဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြင်ရင်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ NCA စာချုပ်အရ အဓိက ခုန ထွက်ပေါက်ဗျ၊ အဲဒီညီလာခံသည် ၂၁ ရာစုပင်လုံမှာ ၄ ကြိမ် လား ပြီးခဲ့ပြီးပြီ၊ ဆက်သွားမှာလား သဘောတူညီချက် ၅၇ ခုတော့ ရပြီးပြီ၊ အခု ညှိနှိုင်းမှုတွေမှာ ဘယ်နှစ်ချက် ရနေပြီးပြီလဲ၊ အဲဒီရထားတဲ့ ညှိနှိုင်းချက်တွေကို ညီလာခံမှာပဲ အများပြည်သူသိအောင် ကြေညာနိုင်မှာဗျ၊ အဲဒါ ကြောင့် ညီလာခံတစ်ခုက သွားနိုင်တယ်၊ သွားဖို့လည်း သင့်တယ်၊ သွားမှပဲ ရှေ့ဆက်သွားနိုင်မယ်၊ ဒါဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရင်းနဲ့ လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးများနဲ့ SAC ရဲ့ မြန်မာ့တပ်မတော်ရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဖြစ်စဉ်မှာ နှစ်ဖက် သဘောတူညီချက်နဲ့ သွားနေတဲ့ လမ်းကြောင်းပေါ့ဗျာ၊ အဲဒီမှာ နိုင်ငံရေးပါတီများရဲ့ ကဏ္ဍနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အကုန်လုံးကတော့ ရှေ့ဆက်ပြီး Process အတိုင်း သွားနေကြတာပဲ၊ အဲဒီလိုပဲ မြင်တယ်ဗျ” ဟု ပြောသည်။

ပြည်ထောင်စု ငြိမ်းချမ်းရေး ညီလာခံကို ယခင် သမ္မတဦးသိန်းစိန် အစိုးရလက်ထက် ၂၀၁၆ ခုနှစ်က စတင် ကျင်းပခဲ့ရာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အစိုးရလက်ထက် ၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လအတွင်းက နောက်ဆုံးအကြိမ် ကျင်းပခဲ့သည်။

CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၉

ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ညီလာခံ ကျင်းပနိုင်ရေး အပါအဝင် လုပ်ငန်းစဉ် ၉ ခုကို တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ်(NCA)ထိုးထားသည့် လက်နက်ကိုင် ၇ ဖွဲ့နှင့် အမျိုးသားစည်းလုံးညီ ညွတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှု ညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ(NSPNC)တို့ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

အဆိုပါ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးမှုကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၈ ရက်မှ ၂၉ ရက်အထိ ၂ ရက်တာ ဆွေးနွေးခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်သည်။

ထို နှစ်ရက်တာ ဆွေးနွေးပွဲအတွင်း အားလုံးပါဝင်သည့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှု အခင်းအကျင်း တစ်ရပ် ပေါ်ပေါက်ရေးကိစ္စ၊ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ် အဆင့်ဆင့်ဆိုင်ရာကိစ္စ၊ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရေးကိစ္စ၊ ငြိမ်းချမ်းရေး ညီလာခံ ကျင်းပရေးကိစ္စ၊ ဒေသတည်ငြိမ်ရေးကိစ္စတို့ကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

ထို့အပြင် ဖက်ဒရယ်အခြေခံမူများကိစ္စ၊ အရပ်သားများ ကာကွယ်ပေးရေးဆိုင်ရာကိစ္စ၊ နှစ်ဖက် ဘုံသဘောတူ ညီချက်များ ရရှိနိုင်ရေးကိစ္စ၊ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ(၂၀၀၈ ခုနှစ်)မှ အခြေခံကျသော ပုဒ်မများကို ပြင်ဆင်နိုင် ရေးကိစ္စများကိုလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်ဟု နှစ်ဖက်စလုံးက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ပြည်ထောင်စု ငြိမ်းချမ်းရေး ညီလာခံကို သမ္မတဦးသိန်းစိန် အစိုးရလက်ထက် ၂၀၁၆ ခုနှစ်က စတင် ကျင်းပခဲ့ရာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အစိုးရလက်ထက် ၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၃၁ ရက်တွင် ကျင်းပခဲ့သည့် အခမ်းအနားက နောက်ဆုံးဖြစ်သည်။

၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကိုလည်း ၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလက ကျင်းပခဲ့သော်လည်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစု ကြည် ဦးဆောင်သည့် အစိုးရမှ မဲစာရင်း အငြင်းပွားမှုကို မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်မှာပဲ တပ်မတော်က ဖြုတ်ချ၍ နိုင်ငံတော်အား အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာထားသည်။

ထို့နောက် ရွေးကောက်ပွဲကို ပြန်လည် ကျင်းပမည်ဖြစ်သလို အနိုင်ရသည့် ပါတီကို နိုင်ငံတော် အာဏာ လွှဲပြောင်းပေးမည်ဟု တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်လည်းဖြစ် နစကဥက္ကဋ္ဌလည်းဖြစ်သည့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောကြားထားသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၉

တရားဝင် ဖွဲ့စည်းထားပြီးသော နိုင်ငံရေးပါတီများကို နစက၏ လက်အောက်ခံ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အနေ ဖြင့် ဖျက်သိမ်းခွင့်၊ အတည်ပြုခွင့် လုံးဝမရှိကြောင်း အဝေးရောက် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD)၏ ဗဟိုအလုပ်ကော်မတီ(CWC)က ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၉ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

နစက၏ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)က နိုင်ငံရေးပါတီများ ပြန်လည် မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေ- နည်းဥပဒေများကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ရက်ပေါင်း ၆၀ အတွင်း ပြန်လည် မှတ်ပုံမတင်ပါက အလိုအလျောက် ပျက်ပြယ်ကြောင်း ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။

ထို့နောက် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၈ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံရေးပါတီများ ပြန်လည် မှတ်ပုံတင်ရန် သတ်မှတ်ပေးခဲ့ သည့်ရက်ပြည့်သွားပြီးဖြစ်၍ ပြန်လည် မှတ်ပုံတင် မတင်သည့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD)၊ ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(SNLD)၊ ရခိုင်ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(ALD) အပါအဝင် နိုင်ငံရေးပါတီ ၄၀ ကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။

UEC ၏ နိုင်ငံရေးပါတီများ ဖျက်သိမ်းခြင်းနှင့်အတည်ပြုခြင်း ထုတ်ပြန်ချက်ကိုတွေ့ရစဉ်

NLD -CWC က “ တည်ဆဲဥပဒေများကို ချိုးဖောက်ထားသော စစ်ကောင်စီသည် တရားဝင်မှု မရှိသည့်အပြင် ပြည်သူလူထုအား ကိုယ်စားပြုမှုလည်း မရှိသည့်အတွက် ၎င်း၏ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်သမျှသည် တရားဝင်မှု မရှိ ကြောင်းကို အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ဗဟိုအလုပ်ကော်မတီ၏ ကြေညာချက်အမှတ် ၇/၂၀၂၂၊ ၁၀/၂၀၂၂၊ ၁၂/၂၀၂၂ တို့ဖြင့် အတိအလင်း ကြေညာထားပြီးဖြစ်သဖြင့် တရားဝင် ဖွဲ့စည်းထားပြီးသော နိုင်ငံရေးပါတီများကို ၎င်းတို့ လက်ဝေခံ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အနေဖြင့် ဖျက်သိမ်းခွင့်၊ အတည်ပြုခွင့် လုံးဝမရှိပါ”ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့ သည်။

လက်ရှိတွင် နစက၏ UEC ထံသို့ နိုင်ငံရေးပါတီ ၆၀ ကျော် ပါတီမှတ်ပုံတင် ပြန်လည် လျှောက်ထားသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၉

အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) နှင့် ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (SNLD) တို့ မပါဝင်သည့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ပြည်သူလူထု၏ မဲပေးမှု နည်းပါးနိုင်ကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးရဲထွန်း က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထို့အတူ လက်ရှိနိုင်ငံရေးအရ နစက ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို ဝင်ပြိုင်မည့် နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ ကိုယ်စားလှယ် လောင်းများ၏ လုံခြုံရေး အခြေအနေမှာလည်း အန္တရာယ်ရှိသည့်အတွက် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် မဲဆွယ်စည်းရုံးနိုင်မှာ မဟုတ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးရဲထွန်းက “ဒီပါတီတွေက NLD၊ SNLD ပေါ့နော်၊ အထူးသဖြင့်တော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲမှာ သူတို့က အနိုင်ရတဲ့ ပါတီတွေလို့ ပြောနိုင်တာပေါ့၊ မဲအများဆုံးရတာပေါ့၊ SNLD ရှမ်းပြည်နယ်မှာ ပြည်သူလူထုထောက်ခံမဲ အများဆုံး ရတဲ့ ပါတီဖြစ်သလို NLD ဆိုရင်လည်း တစ်ပြည်လုံး အတိုင်းအတာအရ မဲအများဆုံးရတဲ့ ပါတီဖြစ်တယ်၊ သူတို့ မပါ ဘူးဆိုရင် လာမယ့် နစက လုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာလည်း မဲလာပေးတာ နည်းနိုင်တာပေါ့နော်၊ မဲလာပေးတာ နည်းနိုင်တယ်၊ ဘာကြောင့်တုန်းဆိုတော့ အခု ရှိနေတဲ့ အခြေအနေအောက်မှာ လုံခြုံရေးအရကလည်း ဝင်ပြိုင်တဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေအတွက်ရော ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေအတွက်ပါ အန္တရာယ်ရှိတဲ့ အနေအထားမှာ ကျယ်ကျယ် ပြန့်ပြန့် မဲဆွယ်စည်းရုံးတာတွေလည်း လုပ်နိုင်မှာ မဟုတ်ဘူး။ ဒီရွေးကောက်ပွဲကနေ ထွက်‌ပေါ်လာတဲ့ အစိုးရကို လည်း ပြည်သူလူထုက ချစ်ခင်မှု အသိအမှတ်ပြုမှု နည်းပါးမှာ ဖြစ်သလို နိုင်ငံတကာကလည်း အသိအမှတ်ပြုတာ နည်းလိမ့်မယ်၊ အထူးသဖြင့် အမေရိကန်နဲ့ အနောက်အုပ်စုကပေါ့နော်၊ အဲဒီလို အနေအထားရှိပါတယ်ဗျ” ဟု ပြော သည်။

NLD ပါတီ ခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကိုတွေ့ရစဉ်

အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD)နှင့် ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (SNLD) အပါအဝင် နိုင်ငံရေးပါတီ ၄၀ ကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)က မတ်လ ၂၈ ရက်မှာ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေအသစ်ကို နစက-က ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပြီးနောက် ရက်ပေါင်း ၆၀ အတွင်း နိုင်ငံရေးပါတီအဖြစ် ဆက်လက် တည်ထောင်ခွင့်နှင့် မှတ်ပုံတင်ခွင့် လျှောက်ထားရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။

ထို့နောက် သတ်မှတ်ကာလအတွင်း မှတ်ပုံပြန်မတင်သည့် နိုင်ငံရေးပါတီ ၄၀ ကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း မတ်လ ၂၈ ရက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဒီမိုကရေစီဖြင့် သွားမည်ဆိုပါ ရွေးကောက်ပွဲမှာ မဖြစ်မနေ ကျင်းပရမှာဖြစ်ပြီး ရွေးကောက်ပွဲကို မည်ကဲ့သို့ အဆင်ပြေစွာ ကျင်းပနိုင်ခြင်း ရှိ/မရှိဆိုသည်မှာ အဓိကကျမည်ဖြစ်ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေး အဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးသိန်းထွန်းဦးက “အထူးသဖြင့် ကျနော်တို့ ဒီမိုကရေစီ သွားမယ်ဆိုလို့ရှိရင် ရွေးကောက်ပွဲဆိုတာ မဖြစ်မနေ ဖြတ်ရတဲ့ pass ပေါ့နော်၊ အဲဒီတော့ အဲဒီရွေးကောက်ပွဲကို မဖြစ်မနေ ဖြတ်ရတာ ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဘယ်လောက် percent (ရာခိုင်နှုန်း) ကျလည်း မကျလည်းဆိုတာထက် အဲဒီရွေးကောက်ပွဲ ဘယ်လို အဆင်ပြေပြေ၊ လုပ်သွားနိုင်သလဲ၊ မလုပ်သွားနိုင်သလဲဆိုတာ အဓိက မူတည်ပါတယ်လို့ ကျနော် ထင်တယ်၊ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးနိုင်ပြီးတော့ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ပြီးတော့ အနိုင်ရတဲ့ သူကို နစက အနေနဲ့ အာဏာပြန်လွှဲပြောင်းပေးလိုက်ရင် သူထမ်းဆောင်ရမယ့်တာဝန် ကျေပြတ်သွားပြီ။ အဲဒီတော့ သွားမယ့် Process (လုပ်ငန်းစဉ်) ဘယ်လောက် ချောမွေ့မလဲဆိုတာပဲ အဓိကကျမယ်လို့ မြင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

 ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ရုံးကိုတွေ့ရစဉ်

နိုင်ငံရေးအရ မျှမျှတတ ဖြစ်လာပြီး အားလုံးပါဝင် လှုပ်ရှားခွင့်ရသည့် အနေအထားတွင် ပြန်လည် ပါဝင်လာ နိုင်ကြောင်း ဦးရဲထွန်းက ပြောသည်။

၎င်းက “သူတို့ကတော့ သူတို့ ဖြတ်သန်းခဲ့တဲ့ သမိုင်းမှာကတော့ အခုလို ကျပ်တည်းတဲ့ အခြေအနေမျိုးမှာ နောက်တစ်ခုက ဘာခေါ်မလဲ နိုင်ငံရေးအရ သိပ်ပြီးတော့ မျှမျှတတ မရှိတဲ့ အခြေအနေမျိုးမှာ ဒီလို အလိုတူ အလိုပါလို့ ခေါ်မှာပေါ့နော်၊ ဒီဖက်က ပြောတဲ့ စကားလုံး အသုံးအနှုန်းအရ အဲဒီလို လိုက်ပါဆောင်ရွက်တာဟာ ပြည်သူလူထုရဲ့ ထောက်ခံမှု ပိုပြီးတော့ ကျဆင်းစေတယ်၊ ပြည်သူလူထုရဲ့ အမြင်မှာ တပ်နဲ့ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက် တဲ့သူလို့ အဲဒီလို အထင်အမြင် ခံရတယ်ဆိုတဲ့ အတွေ့အကြုံတွေ သူတို့မှာရှိတယ်၊ တကယ်တမ်း အခြေအနေက မျှမျှတတဖြစ်လာပြီ အားလုံးပါဝင်ခွင့် လှုပ်ရှားခွင့်ရပြီဆိုတဲ့ အနေအထားမျိုးမှာ သူတို့ ပြန်ပြီးတော့ ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်တယ်ဆိုရင် အဲဒီအကျိူးကို အဲဒီမှာ ခံစားရမယ်လို့ အတွေ့အကြုံအရ သူတို့က ယုံကြည်ထားတာပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

ယခု ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် အနိုင်ရသည့် နိုင်ငံရေး ပါတီအား နိုင်ငံတော်အာဏာ လွှဲအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောကြားထားသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၈

သက်ဆိုင်သူအားလုံးပါဝင်သည့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးမှု အခင်းအကျင်းတစ်ရပ် ပေါ်ပေါက်ရေး တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ်(NCA)ထိုးထားသည့် လက်နက်ကိုင် ၇ ဖွဲ့နှင့် အမျိုးသား စည်းလုံး ညီညွတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှုညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ(NSPNC)တို့ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေး လျက်ရှိသည်။

အဆိုပါ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၈ ရက်နေ့က နေပြည်တော်မှာ ကျင်းပခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး မတ်လ ၂၉ ရက်နေ့တွင် ဆက်လက် ဆွေးနွေးကြမည်ဖြစ်သည်။

NCA-S EAO (၇)ဖွဲ့က “ အစည်းအဝေး၌ NCA-S EAO (၇)ဖွဲ့၏ အလွတ်သဘော ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရေးအဖွဲ့ အနေဖြင့် သက်ဆိုင်သူအားလုံး ပါဝင်သည့် နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးမှု အခင်းအကျင်းတစ်ရပ် ပေါ်ပေါက်ရေး၊ ငြိမ်း ချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် အဆင့်ဆင့်နှင့် ဖက်ဒရယ်အခြေခံမူများ စသည့်အကြောင်းအရာများကို ပထမနေ့တွင် ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်”ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

  ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၈ ရက်နေ့က NSPNC နဲ့ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပွဲ တက်ရောက်လာတဲ့  NCA-S EAO(၇)ဖွဲ့

NSPNC နှင့် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပွဲသို့ NCA-S EAO (၇)ဖွဲ့ အလွတ်သဘော ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရေး အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်မှူးကြီးစိုင်းငင်း(RCSS)၊ ဒုအဖွဲ့ခေါင်းဆောင်များဖြစ်ကြသည့် စောမြရာဇာလင်း(ALP)နှင့် နိုင်အောင်မငေး (NMSP)၊ အဖွဲ့ဝင်များဖြစ်ကြသော ဗိုလ်မှူးကြီးစောကျော်သန်းဋ္ဌေး(DKBA)၊ ဗိုလ်မှူးကြီးစောကျော်ညွန့်(KNU/K NLA-PC)၊ ကျာဖူး(LDU)၊ ဗိုလ်မှူးခွန်မင်းသိန်း(PNLO)နှင့် အထောက်အကူပြု ကိုယ်စားလှယ် (၅)ဦး တက် ရောက်ခဲ့ကြသည်။

အလားတူ NSPNC ဘက်ကတော့ NSPNC အတွင်းရေးမှူး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဝင်းဗိုလ်ရှိန်၊ လုပ်ငန်းကော်မတီ အဖွဲ့ဝင် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ခင်ဇော်ဦး(အငြိမ်းစား)၊ ညှိနှိုင်းရေးကော်မတီအဖွဲ့ဝင်များဖြစ်ကြသည့် ဒုတိယဗိုလ် ချုပ်ကြီး မင်းနိုင်၊ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး အေးဝင်း၊ ဦးလှမောင်ရွှေ၊ ဗိုလ်မှူးကြီး ဝဏ္ဏအောင်နှင့် အထောက်အကူပြု အဖွဲ့ဝင် ဗိုလ်မှူးကြီး အောင်ကျော်ထွန်းတို့ တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၈

ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)က နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေ-နည်းဥပဒေများကို ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ရက်ပေါင်း ၆၀ အတွင်း ပါတီများ ပြန်လည်၍ မှတ်ပုံတင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ သတ်မှတ်ကာလအတွင်း မှတ်ပုံမတင်သည့် နိုင်ငံရေးပါတီများသည် ပျက်ပြယ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားသည်။

ယနေ့ (မတ်လ ၂၈ ရက်)တွင် သတ်မှတ်ကာလ ပြည့်သွားပြီးဖြစ်သည့်အတွက် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD)၊ ရှမ်းတိုင်းရှု်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(SNLD) အပါအဝင် နိုင်ငံရေးပါတီ ၄၀ ကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း UEC က ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၈

အနာဂတ် မြန်မာနိုင်ငံကို ဖက်ဒရယ်နှင့်ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စုဖြင့် တည်ဆောက်သွားမည်ဟု ပြောဆို ဆွေးနွေး နေကြခြင်းကြောင့် ဖက်ဒရယ်နှင့် ဒီမိုကရေစီ မည်သည့် စနစ်အား အရင်တည်ဆောက်မလဲဆိုသော မေးခွန်းထုတ် မှုများ ရှိလာနေသည်။

အနာဂတ်မှာ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုက‌ရေစီပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်မည်ဟု နစကနှင့် NUG တို့က အသီးသီး ပြော ကြား၍ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များနှင့် နိုင်ငံရေးပါတီများကို စည်းရုံးလျက်ရှိသည်။ သို့သော် မည်သည့် ပြည်ထောင်စုမျိုး တည်ဆောက်မည်ကိုတော့ တိတိကျကျ ပြောကြားခြင်း မရှိသေးကြောင်း သိရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဘာသာပေါင်းစုံ၊ လူမျိုးပေါင်းစုံရှိသည့်အတွက် ဖက်ဒရယ်နှင့် သွားရမှာ ဖြစ်ကြောင်း၊ ဖက်ဒရယ် နောက်မှသာ ဒီမိုကရေစီရှိသင့်ကြောင်း ရခိုင့်ဦး‌ဆောင်ပါတီ (AFP) ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာ အေးမောင်က CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒေါက်တာအေးမောင်က “ဒီမိုကရေစီကတော့ အားလုံး ပြောပြောနေကြတာပဲဗျ၊ ဒါပေမဲ့ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက် လို့ ကိစ္စကို မြန်မာနိုင်ငံသားတွေပဲ ဆုံးဖြတ်ရမှာ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး ပြဿနာသည် ကျနော်တို့ဘက်က သုံးသပ်တာက အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ ပြဿနာ၊ အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ ပြဿနာကို နောက်ကို ဆုတ်ပြီးမှ သေသေချာချာ စဉ်းစား ကြည့်ရင် တိုင်းရင်းသားများရဲ့ Identity (ကိုယ်ပိုင်လက္ခဏာ) များနဲ့ ပတ်သက်တယ်၊ မြန်မာနိုင်ငံကြီးမှာ တိုင်းရင်း သား ဘာသာပေါင်းစုံ၊ တိုင်းရင်းသားပေါင်းစုံ မတူညီမှု ပေါင်စုံနဲ့ ပွင်းပွင်းလင်းလင်းပြောရရင် အတင်းကို ဆွဲစိပြီးမှ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ပြည်ထောင်စုလို ဖြစ်နေတယ်၊ အိန္ဒိယပုံစံနဲ့ သွားကြမှာလား၊ ဘယ်လို သွားကြမှာလဲဆိုတဲ့ ကဏ္ဍ ကို တွေးရင် မြန်မာနိုင်ငံကို စဖွဲ့စည်းဖို့ ကြိုးစားခဲ့တဲ့ ခေါင်းဆောင်များရဲ့ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းခဲ့တဲ့ ပေါ်လစီကို ပြန်ပြီး သတိရဖို့လိုတယ်၊ အဲဒီလို ဆိုရင် ဖက်ဒရယ်နဲ့ပဲ သွားရမယ်၊ ဖက်ဒရယ်ဆိုတဲ့ နောက်မှာကိုက တန်းတူမှုကို မျှမျှ တတ အုပ်ချုပ်မယ်၊ အကျိုးခံစားမယ်ဆိုတဲ့ ဖက်နဲ့ သွားရမယ်၊ ဒီမိုကရေစီကတော့ အားလုံးကြိုက်တဲ့ အခင်း အကျင်းဖြစ်တဲ့ အခါမှာ ဖက်ဒရယ်နောက်မှာမှ ဒီမိုကရေစီရှိသင့်တာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ဒီမိုကရေစီ တောင်းဆိုကြစဉ်

မြန်မာနိုင်ငံကို ဒီမိုကရေစီ ဘယ်လောက်ပေးပေး၊ ဖက်ဒရယ်မပေးပါက လက်ရှိ နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းက မလွတ်မြောက်နိုင်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဒီမိုကရေစီကို အရင်ရအောင် ကြိုးပမ်းပြီးမှ တိုင်းရင်းသားများ တောင်းဆိုသည့် ဖက်ဒရယ်အခွင့်အရေးအား ရယူ ရန် ကတိကဝတ် ပြုထားကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

ဦးသန်းစိုးနိုင်က “ပြောရရင် နှစ်ခုလုံး အရေးကြီးတာပါပဲ၊ ဆိုတာက တွဲနေတဲ့ ကိစ္စပေါ့ဗျာ၊ ဆိုလိုတာက ဒီမိုကရေစီ မရရင် ဖက်ဒရယ်မရနိုင်ဘူး။ ဖက်ဒရယ်မရရင် ဒီမိုကရေစီကလည်း တည်ငြိမ်မှာ မဟုတ်ဘူး။ အဲဒါကြောင့် နှစ်ခု လုံးကို တွဲပြီးပြောနေရတဲ့ အခြေအနေ ဖြစ်ပါတယ်၊ အဲဒီတော့ ဒီဦးစားပေးမှု အနေနဲ့တော့ စစ်ကောင်စီ ပြုတ်ကျ ပြီးမှ ဒီမိုကရေစီ အရင်ရအောင် ကြိုးပမ်းရမှာ ဖြစ်ပါတယ်၊ တစ်ဆက်တည်းမှာ တစ်ချိန်တည်းမှာ ဖက်ဒရယ်အရေး အတွက် တိုင်းရင်းသားတွေ တောင်းဆိုတဲ့ အခွင့်အရေးတွေကို ဒီမိုကရေစီ အင်အားစုတွေကလည်း အပြည့်အစုံ ဖြည့်စည်းဖို့ ကတိကဝတ်တွေ ပြုခဲ့ကြပြီး ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

ဖက်ဒရယ်နှင့် ဒီမိုကရေစီသည် ဒင်္ဂါးပြားကဲ့သို့ ခေါင်းနှင့် ပန်းဖြစ်ကြောင်း၊ အတူတွဲလုပ်ဆောင်မှ အောင်မြင်မည် ဖြစ်ကြောင်း ငြိမ်းချမ်းလုပ်ငန်းစဉ်တွင် ပါဝင်နေသူ ဦးခွန်းဆိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးခွန်းဆိုင်က “ကျနော်တို့ရဲ့ တိုင်းပြည်ရဲ့ လိုအပ်ချက်က ဘာလဲဆိုတော့ ဒီမိုကရေစီ ပထမလား၊ ဖက်ဒရယ် ပထမ လားဆိုတဲ့ ဒီ ပ‌‌ဟေဠိက အရင်ကတည်းက ရှိခဲ့တာကို၊ ရှိခဲ့တော့ အရင်တုန်းကလည်း သူတို့ဖြေရှင်းပြီးပြီပဲ၊ အဲဒီလို ကျနော်တွေ့ရတဲ့ ဆောင်းပါးထဲမှာလေ၊ အဲဒီလိုပြောတယ်၊ ဒီမိုကရေစီရေးနဲ့ဖက်ဒရယ်ရေးဟာ ခေါင်းနဲ့ပန်း ဖြစ် တယ်၊ ဒင်္ဂါးပြား တစ်ပြားရဲ့ ခေါင်းနဲ့ပန်းဖြစ်တယ်၊ ပြီးတော့ ဒီနှစ်ခုက တွဲပြီးတော့ လုပ်ရမယ်၊ ခေါင်းကလည်း ပိုကြီးတာ မဟုတ်ဘူး။ ပန်းကလည်း ပိုကြီးတာ မဟုတ်ဘူး။ တွဲပြီးတော့ လုပ်ရမယ်၊ တွဲပြီးတော့ လုပ်နိုင်လို့ရှိရင် အောင်မယ်ပေါ့၊ အဲဒီလိုမျိုး သူတို့ရေးထားတယ်၊ ဒီဟာက အင်မတန်စဉ်းစားဖို့ ကောင်းတဲ့ ကိစ္စပေါ့နော်” ဟု ပြော သည်။

၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လက တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ ညီလာခံလုပ်နေကြစဉ်

တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ်(NCA)မှာတော့ ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်တို့ကို အခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စုကို နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲ ရလဒ်များနှင့်အညီ တည်ဆောက်သွားရန်ဟု သဘောတူ ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။

လက်ရှိတွင် နစကနှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအချို့သည် ငြိမ်းချမ်းရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးနေပြီး အနာဂတ်တွင် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးများ ဆွေးနွေးလျက်ရှိသည်။

ထို့အတူ ဗမာပြည်နယ် ဖွဲ့စည်းရေးအတွက် တိုင်းရင်းသား အင်အားစုအချို့မှ တင်ပြမှုများ ရှိသလို အခြား တစ်ဖက် မှာလည်း ရှမ်းနီ၊ ပအိုဝ်း၊ တအာင်း (ပလောင်)နှင့် ‘ဝ’ တို့ကလည်း ပြည်နယ်သစ်များ ဖွဲ့စည်း‌‌‌ပေးရန် တောင်းဆိုမှု များ ရှိနေသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံကို တိုင်းဒေသကြီး ၇ ခု၊ ပြည်နယ် ၇ ခု၊ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ ၅ ခု၊ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် ရတိုင်း ၁ ခု၊ နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ ၁ ခု စသဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၅

လက်ရှိ နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းမှာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အနေဖြင့် သူ၏ သဘောထားကို တစ်စုံတစ်ရာ ထုတ်ဖော် ပြောသင့်သော်လည်း ဘာကြောင့် နှုတ်ဆိတ်နေရသလဲဆိုကာ နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းကြား သုံးသပ် ဆွေးနွေးနေကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသော နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မှ သူ၏ သဘောထားကို ထုတ်ဖော် ပြောဆိုလာပါက အကျပ်အတည်းအချို့ ဖြေလျော့နိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အသိုင်းအဝိုင်းကြားမှာ မှတ်ယူနေကြသည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အနေဖြင့် ရှုပ်ထွေးနေသည့် နိုင်ငံရေးအပေါ် အကဲမဖြတ်နိုင်ဘဲ ဖြစ်နိုင်သလို ပြင်ပနှင့်ပြောဆိုခွင့် ပိတ်ပင်ထားခြင်းကြောင့်လည်း သူမ၏ သဘောထား မထွက်လာခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်ဟု တိုင်းရင်းသား ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်သူ ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်ဥက္ကာက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်ဥက္ကာ “သူ့အနေနဲ့ အခြေအနေတွေ ရှုပ်ထွေးတဲ့ အပေါ်မှာ အကဲမဖြတ်နိုင်ဘူးထင်တယ်၊ ဒါတစ်ခု၊ ‌နောက်တစ်ခုကလည်း သူ့ကို ပြင်ပဆက်သွယ်ဖို့ သူ့ကို နှုတ်ပိတ်ထားတာနဲ့ တူပါတယ်၊ ဆက်ဆံရေး လမ်းကြောင်း တွေကို ပိတ်ထားတာနဲ့ တူပါတယ်၊ အဲဒါကြောင့် ဘာမှ မကြားရတာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ထောက်ခံကြောင်း ပြသနေကြစဉ်(Ye Aung Thu)

လက်ရှိတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သည့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) အနေဖြင့်လည်း ပြည်တွင်း၌ ကျန်ရှိနေသည့် အင်အားစုနှင့် လွတ်မြောက်နယ်မြေသို့ ‌‌ရောက်ရှိနေသော အင်အားစုကြား သဘောထားများ ကွဲလွဲလျက် ရှိနေသည်။

နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေအသစ်ကို နစက-က ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပြီးနောက် ရက်ပေါင်း ၆၀ အတွင်း နိုင်ငံရေး ပါတီအဖြစ် ဆက်လက် တည်ထောင်ခွင့်နှင့် မှတ်ပုံတင်ခွင့် လျှောက်ထားရမည်ဖြစ်ပြီး မှတ်ပုံပြန်မတင်သည့် ပါတီများသည် အလိုအလျောက် ပါတီဖျက်သိမ်းပြီးသားဖြစ်ကြောင်း ပြီးခဲ့သည့် ဇန်နဝါရီလ ၃၁ ရက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့ သည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ သဘောထားကို သိရှိနိုင်ရန် ကြားဝင်ဖြန်ဖြေပေးသည့် လူပုဂ္ဂိုလ်၊ အဖွဲ့အစည်းများနှင့် သက်ဆိုင်လိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP) ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒေါက်တာအေးမောင်က “NLD ဖက်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့တွေ့ဖို့ သူကြိုးစားမှာလား၊ အသံတစ်ခုကို SAC ကြားအောင် ဘယ်လိုပြောမှာလဲ၊ ကြားဝင်ဖြန်ဖြေမှုကတော့ လိုအပ်မယ်ထင်တယ်၊ မဟုတ်ရင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစု ကြည်ရဲ့ အသံကို ကြားဖို့ ခက်လိမ့်မယ်ဗျ၊ ‌ဒေါ်စန္ဒာမင်းတို့လည်း တွေ့ဖို့ ခက်လိမ့်မယ်၊ ဦးတိုးလွင်တို့လည်း တွေ့ဖို့ ခက်လိမ့်မယ်၊ တခြား ICRC ဖက်ကများ ပြောမှာလား၊ သို့မဟုတ် ရုံးမှာ တွေ့ရတဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ ရှေ့နေတွေကတဆင့် အသံပေးလာမှာလား။ ဆုံးဖြတ်ချက် တစ်ခုကတော့ဖြစ် ရက် ၆၀ အတွင်း NLD ဖက်က ချရ တော့မယ်၊ သူတို့ရဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှု ရုံးတွေကလည်း နိုင်ငံအနှံ့ တော်တော်များများ ရှိကြတဲ့ အခါကြတော့လေ၊ ဆုံးဖြတ် ချက် တစ်ခုတော့ ပေးရမယ် ထင်ပါတယ်။ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး ဘယ်လဲဘာလဲက‌တော့ဖြင့် ကြားဝင်ဖြန်ဖြေပေးကြတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်များရဲ့ စွမ်း‌ဆောင်ရည်များနဲ့ တိုက်ရိုက် အချိုးကျမယ် ထင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာပြည်ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ပတ်သက်၍ တရုတ်နိုင်ငံက ကြိုးစားနေပုံရကြောင်း၊ သို့သော်လည်း တရုတ်၏ ချည်းကပ်မှုက NUG ၏ အနောက်တွင်ရှိသည့် အနောက်နိုင်ငံများနှင့် တူညီမှာမဟုတ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

NUG နဲ့ PDF ကို တွေ့ရစဉ် 

ပြည်တွင်း နိုင်ငံရေးပါတီကြီးတစ်ခုမှ ခေါင်းဆောင် တစ်ဦးကတော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် နှုတ်ဆိတ်နေ ခြင်းကနေ လက်ရှိ နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းကြားမှာ သူ၏ အခန်းကဏ္ဍကို ရောက်လာမည့်အချိန်ကို စောင့်ဆိုင်းနေခြင်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က မဲစာရင်း အငြင်းပွားမှုကို မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ NLD ခေါင်းဆောင်များဖြစ်သည့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ ဦးဝင်းမြင့် အပါအဝင်အခြား ပါတီဝင်များကို မြန်မာ့တပ်မတော်က ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။

ထို့နောက် နိုင်ငံတော်ကို အရေးပေါ် အခြေအနေကြေညာ၍ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ(နစက)အား ဖွဲ့စည်း၍ အုပ်ချုပ်ရေး၊ တရားစီရင်ရေး၊ ဥပဒေပြုရေး လုပ်ငန်းများအား လည်ပတ်လျက်ရှိနေသည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာ့တပ်မတော် ဖြုတ်ချရေးနှင့် ဆန့်ကျင်ရေးကို အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၊ ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)၊ ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(LDF) များ ပေါ်ပေါက်လာကာ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ပေါ်ပေါက်လျက်ရှိနေသည်။