CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၄

မလေးရှားနိုင်ငံနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့ ပူးပေါင်း၍ နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်တွင် လုံခြုံရေးအား ပိုမိုတင်းကြပ်သွားမည် ဖြစ်သည့် အတွက် မလေးရှားသို့ တရားမဝင်(အောက်လမ်း)လာမည့် မြန်မာများအနေဖြင့် ယခင်ကထက် ပို၍ ဂရုစိုက်ကြ ရန် မလေးရှားတွင် မြန်မာများအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းက ထိုင်း-မလေးရှား နယ်စပ် ထိုင်းဘက်အခြမ်းတွင် ဗုံးပေါက်ပွဲမှုဖြစ်ပွားပြီးနောက် ယခုကဲ့သို့ နှစ်နိုင်ငံ ပူးပေါင်း၍ နယ်စပ်လုံခြုံရေးအား ပိုမိုတင်းကြပ်သွားရန် ဆွေးနွေးခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း မလေးရှား ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။

မလေးရှားတွင် မြန်မာများအား ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ဦးဘာဘူကြီးက “ဗုံးပေါက်မှု ဖြစ်ပွားတော့ အဲဒီ ဗုံးပေါက်မှုကြောင့် နယ်စပ်မှာ တင်းကြပ်မှုတွေ ပိုမိုချမှတ်သွားမယ်ပေါ့နော်။ ဒီ အဝင်၊ အထွက်တို့ ဘာတို့ အစုံ ပေါ့နော်။ အဲဒါကြောင့်မို့လို့ သူတို့ ဒီ ဗုံးပေါက်မှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ လူတွေ တရားမဝင် ဝင်၊ ထွက်တာတို့ဘာတို့ တရားဝင်ရော၊ တရားမဝင်ရောပေါ့။ အဲဒါတွေကို ပိုမိုတင်းကြပ်သွားပါလိမ့်မယ်နော်။ အရင်က လုံခြုံရေးဂိတ်တွေ ပိုပြီးတော့ ထပ်ချလာမယ်၊ ပြီးတော့ လုံခြုံရေးအတွက် ပတ်တာပေါ့ ရဲတို့ စစ်သားတို့ ပတ်တာတွေ ပိုပြီးတော့ စိပ်လာလိမ့်မှာပေါ့။ အဲဒီအတွက် တရားမဝင် ဝင်ဖို့ ဘာဖို့ဆိုတာ ပိုပြီးတော့ ခက်ခဲသွားလိမ့်မှာပေါ့။ အရင် ကတောင်မှ ဖမ်းဆီးခဲ့တာ။ လွတ်ရာလွတ်ကြောင်း အခွင့်အရေးနည်းသွားမှာပေါ့။ မလာသင့်ဘူးလို့ပဲ ကျနော် ပြောချင်တာပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

မလေးရှားနယ်စပ်တွင် ဖမ်းဆီးခံရသည့် တရားမဝင်နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်သူများ

လက်ရှိတွင်လည်း အဖမ်းအဆီးများမှာ နေ့စဉ်ရှိနေပြီး ထိုသို့ အဖမ်းခံရလျှင် အဓိက အများဆုံးမှာ မြန်မာ များသာဖြစ်ကြောင်းနှင့် တရားမဝင်(အောက်လမ်းမှ)လာသည့် မြန်မာများမှာ ထိုင်းဘက်တွင် အဖမ်းခံရခြင်းနှင့် မလေးရှားဘက်တွင် အဖမ်းခံရခြင်းတို့မှာ နေ့စဉ်မြင်တွေ့နေရကြောင်း သိရသည်။

မလေးရှားနိုင်ငံနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့ ပူးပေါင်း၍ နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်လုံခြုံရေးအား ပိုမိုတင်းကြပ်ရန်လုပ်ဆောင်ခြင်းသည် ဗုံးပေါက်ကွဲမှုအား အကြောင်းပြကာ တရားမဝင် ဝင်၊ ထွက်နေမှုများအား အဓိက ထိန်းချုပ်ချင်သည့်အတွက် ဖြစ်နိုင်ကြောင်း မလေးရှားမှ မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားကူညီမှုအဖွဲ့အစည်းမှ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဦးချစ်ကောင်းက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

“တရားမဝင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်တာတွေရော၊ နောက်ပြီး တစ်နိုင်ငံနဲ့တစ်နိုင်ငံ တစ်ခုနဲ့တစ်ခု လုံခြုံမှုကို စိစစ် တာလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အဓိကကတော့ သူတို့ တရားမဝင်လမ်းကြောင်းတွေကနေပြီးတော့ ဝင်၊ ထွက် သွားလာနေတာတွေကို ထိန်းချုပ်ချင်တာကြောင့်လို့ ကျနော်ထင်တယ်လေ။ ကျနော်တို့က အောက်လမ်း ဘာတွေကျတော့ အားမပေးဘူး။ အဓိကကတော့ မသွားစေချင်ဘူးပေါ့ အောက်လမ်းက။ သူ့နိုင်ငံထဲကို တရားမဝင် ဖြတ်ကျော်တယ်ဆိုရင်တော့ သူ့နိုင်ငံမှာသတ်မှတ်ထားတဲ့ တရားမဝင်ဖြတ်ကျော်မှု ဥပဒေတွေက အများကြီး ရှိတယ်လေ။ အဲဒီဥပဒေအတိုင်း သူတို့က ဆောင်ရွက်နေတာပဲ။ အစိုးရအသစ်က ဘယ်လောက်ထိ သူချမှတ် ထားလဲဆိုတာ ကျနော်တို့က မသိနိုင်သေးဘူးလေ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
တရားမဝင်လမ်းကြောင်းမှ မလာကြရန် မလေးရှားတွင် မြန်မာများအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများမှ သတိပေးပြောဆိုသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံတွင် စီးပွားရေးအကျပ်အတည်းနှင့် အလုပ်အကိုင်ရှားပါးမှုတို့ကြောင့် တရားမဝင်သွားနေကြဆဲဖြစ်သည်။

ထိုသို့ တရားမဝင်လာမည်ဆိုပါကလည်း လက်ရှိတွင် နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်လုံခြုံရေးပိုမိုတင်းကြပ်မည့်အတွက် ယုံကြည်စိတ်ချရသည့် ပွဲစားများဖြင့်သာ လာသင့်ကြောင်း မလေးရှားတွင် မြန်မာများအား ကူညီဆောင်ရွက် ပေးနေသူ ဦးဘာဘူကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၂၀၂၀ ခုနှစ်က ထိုင်း-မလေးရှား နယ်စပ်မြင်ကွင်း(ဓါတ်ပုံ-အေအက်ဖ်ပီ)

“ထိုင်း-မလေးနယ်စပ်မှာလည်း လုပ်စားနေတဲ့ ပွဲစားတွေ အများကြီးရှိတာပဲ။ လူ အဝင်၊ အထွက်လုပ်ပေးနေတဲ့ ပွဲစားတွေ အေးဂျင့်တွေလည်း အများကြီးရှိတာပဲ။ ဒါပေမယ့် လွတ်ထွက်လာတဲ့လူတွေလည်း မရှိဘူးလား ဆိုတော့ ရှိပါတယ် အများကြီးပါပဲ။ အဲဒီတော့ ကျနော် ပြောချင်တာကတော့ အောက်လမ်းကနေ လာချင်တဲ့ လူတွေကတော့ ယုံကြည်စိတ်ချရတဲ့ ပွဲစားတွေနဲ့ ရှာပြီးတော့ လာကြပေါ့နော်။ ဆက်သွယ်ချိတ်ဆက်ပြီးတော့ လာကြပေါ့။ အခုက တစ်ခုခုဆိုရင် တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုက မရှိဘဲနဲ့ ဖြစ်လာပြီဆိုရင် ရှောင်ပြေးတဲ့ ပွဲစား တွေကလည်း ခပ်များများရယ်။ အဲဒါကြောင့်မို့လို့ တကယ်ပဲ စိတ်ချရမယ့် ပွဲစားတွေနဲ့ ရှာကြပေါ့။ အရင်က ဆိုရင်တော့ ကျနော်တားခဲ့ပါတယ် အောက်လမ်းကနေ မလာဖို့။ ဒါပေမယ့် အခုလို အခြေအနေမျိုးမှာတော့ မတားရက်ဘူးပေါ့။ ကျနော်တို့နိုင်ငံမှာဖြစ်ပျက်နေတဲ့ အခြေအနေကိုသိနေတော့ အခက်အခဲအမျိုးမျိုးကြောင့် လာချင်ကြတော့လည်း လာကြပါ။ ဒါပေမယ့်လည်း အောက်လမ်းကနေ လာလည်း မကုန်ဘူးလားဆိုတော့ တော်တော်များများကုန်ကြပါတယ်။ အဲဒီတော့ တကယ်ပဲ ယုံကြည်စိတ်ချရမယ့် ပွဲစားတွေ၊ အေးဂျင့်တွေနဲ့ ချိတ်ဆက်ပြီးမှ လာကြပါလို့ ကျနော်ပြောချင်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် မလေးရှားလူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးသို့ တင်ထားသည့် နိုင်ငံခြားသားအလုပ်သမားခေါ်ယူရန် လျှောက်လွှာ ၃ သိန်း ၇ သောင်းကျော်အား ခွင့်ပြုပေးခဲ့ကြောင်းနှင့် လက်ရှိတွင် မလေးရှားနိုင်ငံ၌ တရားဝင် နိုင်ငံခြားသား အလုပ်သမားဦးရေ ၁ ဒဿမ ၄ သန်းခန့်ရှိပြီး ထိုထဲတွင် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍ၌ ၅ သိန်းကျော်၊ ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းတွင် ၃ သိန်းကျော်၊ ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းတွင် ၁ သိန်းကျော်နှင့် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းတွင် ၁ သိန်းကျော်တို့ ဖြစ်ကြောင်း မလေးရှားပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၃

တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း(EAOs) ၇ ဖွဲ့မှ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရန် အဆိုပြုခဲ့သော်လည်း တွေ့ဆုံရန် အဆင်သင့် မဖြစ်‌‌သေးကြောင်း အမျိုးသား စည်းလုံး ညီညွတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှု ညှိနှိုင်းရေး ကော်မတီ (NSPNC)က အကြောင်းပြန်ခဲ့သည်ဟု EAOs ၇ ဖွဲ့၏ အလွတ်သဘော ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရေးအဖွဲ့မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီး စောကျော်ညွန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

PPST က တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၂ ရက်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ချင်းမိုင်မြို့တွင် နှစ်ဖက် ကိုယ်စား လှယ် အနည်းငယ်ဖြင့် စတင်တွေ့ဆုံရန် အဆိုပြုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဗိုလ်မှူးကြီးစောကျော်ညွန့်က “ကျနော်တို့က အဲဒီ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးရာပြည့် ဦးဆောင်တဲ့ NSPNC ကို ကျနော် တို့က ပြီးခဲ့တဲ့ ၇ ရက်နေ့က ကျနော်တို့ စာပို့ထားတယ်၊ ကျနော်တို့ ဆိုတာက EAOs ၇ ဖွဲ့ရဲ့ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရေး အဖွဲ့ပေါ့လေ၊ အဲဒီ EAOs ၇ ဖွဲ့ကနေပြီးတော့ ကျနော်တို့ စာကို ဆရာတို့ သိတဲ့အတိုင်းပဲ ၇ ရက်နေ့မှာ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးနိုင်ဖို့အတွက် ကျနော်တို့ ညှိနှိုင်းစာကို ကျနော်တို့ ၇ ရက်နေ့မှာ ပို့တယ်၊ သူတို့ဖက်ကလည်း အချိန်နဲ့ တစ်ပြေးညီပါပဲ၊ ကျနော်သိရသလောက်တော့ ၈ ရက်နေ့မှာပဲ သူတို့ရဲ့ သဘောထား ပြန်ကြားလာတာရှိတယ်၊ လောလောဆယ်ပေါ့လေ၊ အဆင်သင့် မဖြစ်သေးဘူးဆိုတဲ့ အကြောင်းပေါ့၊ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖို့ ဆိုတာက။ ကျနော် တို့ကတော့ ကိုယ့်ရဲ့ အဆိုပြုစာကတော့ ဘယ်နေ့ဘယ်ရက်မှာ ဘယ်နေရာမှာ တွေ့ဆုံလိုတယ်၊ နောက်တစ်ကြိမ် ကြရင် ဘယ်နေ့ဘယ်ရက်မှာ တွေ့ဆုံလိုတယ်၊ စာထဲမှာ တွေ့ရတဲ့အတိုင်းပဲ ကျနော်တို့ရဲ့ ညှိနှိုင်းစာ၊ အဆိုပြုစာပဲ ဖြစ်ပါတယ်၊ ကျနော်တို့ဖက်က လုပ်ဆောင်နေတဲ့ အစီအစဉ်ကို စတင်ပြီးတော့ အဆိုပြုတာ ဖြစ်ပါတယ်၊ သို့သော် လည်းပဲ အဲဒီအဆိုပြုချက် အပေါ်မှာပေါ့လေ၊ NSPNC ဘက်ကတော့ လောလောဆယ်ကတော့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖို့ အဆင်သင့် မဖြစ်ဘူး။ ကျနော်တို့ အဆိုပြုတဲ့ ရက်တွေမှာပဲ ကျနော်တို့ တွေ့ဆုံနိုင်ခြင်း၊ ဆွေးနွေးနိုင်ခြင်း လော လော ဆယ်ကတော့ မရှိသေးပါဘူး ဆိုတာကို‌တော့ အဲဒီလိုပဲ ပြောချင်ပါတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

NSPNC ဥက္ကဋ္ဌ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးရာပြည့်နှင့် RCSS  ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးယွက်စစ်ကို တွေ့ရစဉ်

NSPNC နှင့် တွေ့ဆုံရန် အဆိုပြုခဲ့သည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများမှာ ရှမ်းပြည်ပြန်လည် ထူထောင်ရေး ကောင်စီ(RCSS)၊ ရခိုင်ပြည် လွတ်မြောက်ရေးပါတီ (ALP)၊ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ(NMSP)၊ လားဟူ ဒီမိုကရက်တစ် အစည်းအရုံး(LDU)၊ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး/ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်-ငြိမ်းချမ်းရေးကောင်စီ (KNU/KNLA-PC)၊ ဒီမိုကရေစီ အကျိုးပြု ကရင်တပ်မတော်(DKBA)၊ ပအိုဝ်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်(PNLO)တို့ ဖြစ်ကြသည်။

နှစ်ဖက် အဖွဲ့အစည်း အနေဖြင့် ညှိနှိုင်းသဘောတူညီချက်များ ရရှိရေး အလွတ်သဘော တွေ့ဆုံရန် အဆိုပြုခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ ၂ နှစ်နီးပါး လူထုများ ကြုံတွေ့နေရသည့် အကျပ်အတည်းများကို ဖြေလျော့နိုင်ရေး ကြိုးပမ်းချက် ဖြစ်ကြောင်း EAOs ၇ ဖွဲ့၏ အလွတ်သဘော ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရေးအဖွဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီး စောကျော် ညွန့်က ပြောသည်။

NSPNC ဥက္ကဋ္ဌ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးရာပြည့်နှင့် KNU/KNLA-PC ခေါင်းဆောင်များကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ကျနော်တို့ နေပြည်တော် သွားလက်စ ၇ ဖွဲ့အနေနဲ့ အရင်ကလိုမျိုး တစ်ဖွဲ့ချင်းစီ သွားရောက် တွေ့ဆုံတာ ထက် စာရင်ပေါ့၊ ကျနော်တို့ ၇ ဖွဲ့ကနေ စုပေါင်းပြီးတော့ ပထမဆုံး ကြိုးပမ်းမှုအနေနဲ့ လက်ရှိ နိုင်ငံရေး အကျပ် အတည်းကို ကျော်လွှားလွန်မြောက်နိုင်ဖို့ ဒါမှမဟုတ် ဖြေလျော့နိုင်ဖို့ နည်းလမ်းရှာလိုတဲ့ အကြောင်းအရာ၊ နည်းလမ်းရှာနိုင်မယ့် အခင်းအကျင်းတစ်ခုကို ကျနော်တို့ နှစ်ဖက်ညှိနှိုင်းသဘောတူညီမှုနဲ့ ဖော်ဆောင်နိုင်ဖို့ကို စတင် ပြီးတော့ ချည်းကပ်တတယ်၊ အဆိုပြုတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်ခင်ဗျ” ဟု ပြောသည်။

အဆိုပါ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း ၇ ဖွဲ့မှာ တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူ စာချုပ် (NCA) လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် အဖွဲ့အစည်းများ ဖြစ်သည်။

ထို့နောက် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် အထက်ပါ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် ၇ ဖွဲ့မှ ခေါင်း ဆောင်များ တစ်ဖွဲ့ချင်းစီးဖြင့် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ထားသည်။ အလားတူ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရာပြည့် ဦးဆောင်သည့် ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးရေးအဖွဲ့နှင့်လည်း တစ်ဖွဲ့ချင်း သီးသန့်တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးထားကြသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၃

ရှမ်းပြည်နယ်(မြောက်ပိုင်း)၊ ပလောင်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ၊ နမ့်ဆန်မြို့နယ်အတွင်းမှာ တအာင်း(ပလောင်)လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (TNLA)နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်တို့ ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်နေ့က စတင်ကာ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲအတွင်း မြန်မာ့တပ်မတော်က လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ရာ အိမ်ခြေ ၅၀ ဝန်းကျင်ရှိသော ကုန်းသာကျေးရွာမှာ ပျက်စီးသွားခဲ့သည်ကိုတွေ့ရသည်။

အလားတူ တိုက်ပွဲကြောင့် ဒေသခံ ၂၀၀၀ ကျော် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်းနေကြရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၂

ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ ပလောင်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ နမ့်ဆန်တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ပလောင်ပြည် လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး (PSLF/TNLA)တို့ တိုက်ပွဲကြောင့် ဒေသခံ ၂ ထောင်ကျော် ဘေးလွတ်ရာ တိမ်းရှောင်နေရ ကြောင်း တအာင်းနိုင်ငံရေးအတိုင်ပင်ခံကောင်စီမှ ကော်မတီဝင် တစ်ဦးဖြစ်သူ ဒီဒီပိုးကျိန်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်နေ့က စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် အဆိုပါတိုက်ပွဲမှာ ဒီဇင်ဘာ ၁၁ ညပိုင်းအထိ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း၊ ထို့နောက် တိုက်ပွဲရှောင်များမှာ နမ့်ဆန်မြို့သို့ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်ခဲ့ကြကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဒီဒီပိုးကျိန်က “၂၀၀၀ ကျော်ကျော်လောက်တော့ ရှိမယ်ထင်တယ်၊ အထူးသဖြင့် မန်လုံးရွာရယ်၊ ကုန်းသာရွာရယ်၊ ပြီးရင် အဲဒီအနီးအနား တစ်ဝိုက်က ရွာတွေ တော်တော်များက ရွာတွေ ပြောင်းလာကြတယ်၊ ပြေးလာကြတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

TNLA နဲ့ တပ်မတော်ကြား တိုက်ပွဲကြောင့် တိမ်းရှောင်နေကြရသူများကိုတွေ့ရစဉ်

အဆိုပါ တိုက်ပွဲအတွင်း မြန်မာ့တပ်မတော်ဘက်က လေယာဉ်ဖြင့် တိုက်ခိုက်မှု ရှိနေသလို၊ နမ့်ဆန်၊ မန်တုံမြို့တွင် ရှိနေသည့် တပ်မတော်တပ်ရင်းမှ လက်နက်ကြီးဖြင့် ပစ်ခတ်မှုလည်း ရှိနေကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိအချိန်တွင် လက်ဖက်ကောက်ချိန်၊ လက်ဖက် နေလှန်းချိန် ဖြစ်သည့်အတွက် ဒေသခံများ အခက်အခဲ ဖြစ်နေကြောင်း တိုက်ပွဲရှောင်များကို ကူညီပေးနေသူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အခက်အခဲက‌တော့ ဖြစ်လာမှာပဲ အခုတောင် အခက်အခဲ ဖြစ်နေတယ်လေ၊ သူများ ကောက်တဲ့အချိန်၊ သူများ လက်ဖက်လှန်းနေတဲ့အချိန်၊ သူများ စပါးရိတ်နေတဲ့ အချိန်၊ စပါးသိမ်းတဲ့အချိန် သူတို့က ကိုယ်အလွတ်နဲ့ ပြေးလာကြတဲ့ လူတွေပဲလေ၊ ဘယ်လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ သူတို့ရဲ့ အချင်းချင်း အာဃာတ မထား ကြဖို့ပေါ့နော်၊ တိုင်တိုင်ပင်ပင်နဲ့ ကိုယ့်ရဲ့ စားပွဲခုံပေါ်မှာပဲ ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ကြရင် ကောင်းမယ်လို့ မေတ္တာရပ်ခံချင် တယ်လေ၊ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ မိဘပြည်သူတွေက ဒုက္ခရောက်နေတယ်၊ သူတို့ဖြစ်လိုက်တာနဲ့ ဆိုရင်တော့ မိဘ ပြည်သူတွေ ဒုက္ခရောက်တာ အဲဒါက မဖြစ်စေချင်ဘူးလေ” ဟု ပြောသည်။

TNLA နဲ့ တပ်မတော်ကြား တိုက်ပွဲကြောင့် တိမ်းရှောင်နေကြရသူများကိုတွေ့ရစဉ်

တိုက်ပွဲရှောင်များကို တအာင်းအရပ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းများ၊ လူမှုကူညီရေးအသင်းများမှ အကူအညီပေးနေကြောင်း သိရသည်။

ဒီဒီပိုးကျိန်က “ကျမတို့ ဒီဒေသခံ လူထုတွေ တော်တော်လေး ဒုက္ခရောက်နေတာပေါ့နော်၊ အခုချိန်ဆိုသိတဲ့ အတိုင်းပဲ ကျမတို့ ဒေသဟာ အရမ်းကို ချမ်းတဲ့ ဆောင်းရာသီ ဖြစ်နေတဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို့ ကလေးတွေ အတွက်ရော၊ လူအိုတွေ အတွက်‌ရော အင်မတန်မှ စိုးရိမ်စရာ ဖြစ်တာပေါ့နော်၊ အမှန်ဆိုရင် ကျမတို့ ကိုယ့်အိမ်မှာ နွေးနွေးထွေးထွေး နေရမယ့်အစား ဒီလိုမျိုး ပြေးလွှားသွားနေရတာကတော့ မကောင်းဘူး။ နောက်တစ်ချက်က ကျမတို့ ကလေးတွေကလည်း ပြီးခဲ့တဲ့ ၂ နှစ်လုံးလုံး ကိုဗစ်ကြောင့်၊ နိုင်ငံမတည်ငြိမ်တဲ့ အခြေအနေကြောင့်မို့လို့ ကျောင်းပိတ်လိုက်ရတဲ့ အနေအထားမှ ဒီနှစ်မှ ပြန်ဖွင့်တယ်၊ ဒါပေမဲ့ အခုအဲဒီလိုမျိုး တိုက်ပွဲတွေ ပြန်ဖြစ်တော့ ကလေးတွေ ကျောင်းကနေ ပြန်ထွက်ပြေးရတဲ့ အနေအထားမှာ ရှိနေတယ်။ ကျမတို့ ဒီဒေသမှာ ရှိနေတဲ့ လူတွေ က ကျောင်းလည်း တက်ခွင့်မရ၊ တခြား စီးပွားရေးလည်း မကောင်းဘူးပေါ့နော်၊ ဘာလုပ်စား၊ ဘာကိုင်စားရမှန်း တောင် မသိတဲ့ အနေအထားမှာ ရှိနေတယ်၊ လူထုက တော်တော်လေးကို ဒုက္ခရောက်နေတာပေါ့” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် TNLA သည် အစိုးရနှင့် ပဏာမ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် (Bilateral) ထိုးနိုင်ရေး ဆွေးနွေးညှိနှိုင်း လျက်ရှိနေသော တအာင်း(ပလောင်)လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၀

နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းများကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေး နိုင်ငံရေးလမ်းစပွင့်လာဖို့ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးရုံမျှဖြင့် မလုံလောက်ကြောင်း ပြည်သူ့ပါတီ(PP)ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးပြီး အနိုင်ရသည့်ပါတီကို အာဏာလွှဲပေးမည်ဆိုရုံမျှ မလုံလောက်ကြောင်း၊ သိသာမြင် သာသည့် နိုင်ငံရေး မျှော်လင့်ချက်ပေးရန် လိုအပ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးကိုကိုကြီး “နည်းလမ်းဆိုတာက အဓိကကတော့ နိုင်ငံတော် အာဏာကို ရယူထားတဲ့ နစက-က အခြေအနေ ဖန်တီးနိုင်တဲ့ အခွင့်အလမ်း ရှိနေတယ်၊ အဲဒါကြောင့် ကျနော်တို့က လက်နက်ကိုင် နည်းလမ်းကို လက်မခံဘူး ဆိုရင် နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းက ဘယ်လိုသိသာထင်ရှားတဲ့ အပြောင်းအလဲတွေ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်တယ် ဆိုတာကို နိုင်ငံတကာကိုရော၊ ကျနော်တို့ အဓိကကတော့ ပြည်တွင်း ဒီမိုကရေစီရေး အင်အားစုတွေ တိုင်းရင်းသား အင်အား စုတွေကိုရော၊ နိုင်ငံတကာကိုပါ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ဖြစ်အောင် ကျနော်တို့ သိသာမြင်သာတဲ့ သတင်းစကားတွေ ပေးဖို့လိုတယ်၊ တစ်ဖက်ကလည်း နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းက ကျနော်တို့ ပိတ်နေတယ်၊ ပြည်တွင်းနိုင်ငံရေးပါတီတွေ ဆိုရင် လှုပ်ရှားလို့ မရသလောက် ဖြစ်နေတယ်၊ အမျိုးမျိုး ချုပ်ခြယ်မှုတွေ၊ ထိန်းချုပ်မှုတွေ၊ နောက်တစ်ခါ အကန့် အသတ်တွေ မျိုးစုံရှိနေတဲ့ အချိန်မှာ ပြည်သူတွေ ကိုယ်၌က နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းကို မမြင်တော့ဘူး ဖြစ်နေတယ်၊ ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျနော်က နိုင်ငံရေးနည်းလမ်း၊ နိုင်ငံရေးလမ်းစ ပွင့်လာအောင် ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ပေးမယ်၊ နိုင်တဲ့ လူ အာဏာလွှဲမယ်ဆိုတာလောက်နဲ့ မလုံလောက်ဘူး။ ဒီအခြေအနေဟာ ဘယ်တုန်းကမှ မကြုံခဲ့ဖူးတဲ့ အခြေ အနေမှာ သိသာမြင်သာတဲ့ နိုင်ငံရေး မျှော်လင့်ချက် ကောင်းကောင်း တည်ဆောက်ပေးဖို့ လိုတယ်လို့ ကျနော်တို့ က တောက်လျှောက် တိုက်တွန်းနေတာ၊ အဲဒီလို မဟုတ်ဘူး ဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့က နိုင်ငံရေးထွက်ပေါက် ပိတ် နေတဲ့ အခြေအနေမျိုးဆိုရင် ပြည်တွင်းရော၊ နိုင်ငံတကာရော ဒီအတိုင်း ဆက်သွားရင် နောက်ထပ် နောက်ထပ် စိန်ခေါ်မှုတွေ အကျပ်အတည်းတွေ ထပ်ပြီးတော့ ကြုံလာရမှာပဲလို့ ကျနော်တော့ မြင်ပါတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာ နသို့ ပြောသည်။

ရွေးကောက်ပွဲ မဲပေးပေးသူ တစ်ဦး လက်သန်းကိုပြသထားစဉ် (စိုင်းအောင်မိန်း)

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လအတွင်း ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အနိုင်ရသည့် နိုင်ငံရေးပါတီကို အာဏာ လွှဲ ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း နစက ဥက္ကဋ္ဌက ပြောကြားထားသည်။

နစက ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ထွက်ပေါက်တစ်ခုဖြစ်သော်လည်း အလုံးစုံ ပြေလည်ရန် အားနည်းချက် ရှိနေ မှာ ဖြစ်ကြောင်း လီဆူအမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (ဒူးလေးပါတီ) ဥက္ကဋ္ဌ ဦးရွှေမင်းက CNI သတင်းဌာန သို့ ပြောသည်။

ကယားပြည်နယ်က တိုင်းရင်းသူတစ်ဦး မဲပေးအပြီးတွေ့ရစဉ် (STR-GETTY IMAGES)

၎င်းက “ကျနော်တို့ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ပတ်သက်ပြီးက ထွက်ပေါက် တစ်စုံတစ်ရာတော့ ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်၊ သို့သော် အလုံးစုံ ရာခိုင်နှုန်း အများစု ပြေလည်သွားနိုင်ဖို့ကတော့၊ နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်း ပြေလည်သွားနိုင်ဖို့ ကတော့ အားနည်းချက် ရှိနေပါဦးမယ်လို့ပဲ မြင်ပါတယ်ခင်ဗျ။ ဒါပေမဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကတော့ ကျနော်တို့ရဲ့ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတိုင်းမှာ ရွေးကောက်ပွဲဟာ ထွက်ပေါက်ကြီး တစ်ခုဖြစ်တယ်၊ သို့သော် အလုံးစုံပါဝင်နိုင်ဖို့ အားလုံး ပါဝင်နိုင်ဖို့တော့ အရေးကြီးမှာပေါ့၊ အဲဒီအတွက် ကျနော်တို့က ရွေးကောက်ပွဲအတွက် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး အရေး ကြီးသလို၊ ရွေးကောက်ပွဲ အလွန်မှာလည်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးက အများကြီး အရေးကြီးမယ်လို့ ဒီလိုလေး မြင်မိ ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

နစက ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို ပြည်သူများ ပူးပေါင်းခြင်း မပြုရန် ချင်းပြည်နယ် ပူးတွဲ ကာကွယ်ရေး ကော်မတီ (CJDC)မှ ထုတ်ပြန်ထားသလို ကရင်နီပြည်နယ်အတွင်းရှိ နိုင်ငံရေးပါတီများအနေဖြင့် နစက ကျင်းပ မည့် ရွေးကောက်ပွဲကို ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ခွင့် မပြုကြောင်း ကရင်နီအမျိုးသား တိုးတက်ရေးပါတီ (KNPP)က လည်း ပြောကြားထားသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၀

အဂတိလိုက်စားမှုသည် အကျင့်ပျက် ခြစားမှုများနှင့် လူများ၏စိတ်ဓာတ်နှင့် စာရိတ္တများပျက်စီးစေပြီး နိုင်ငံအတွက် အန္တရာယ်ဖြစ်၍ ထိထိရောက်ရောက် အရေးယူရန် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် က ပြောသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်နေ့က ကျင်းပခဲ့သော အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးနေ့ အခမ်းအနားမှာ ၎င်းက အထက်ပါ အတိုင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

မိမိတို့အနေဖြင့် နိုင်ငံတော်၏ တာဝန်များကို နိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ(၂၀၀၈ ခုနှစ်)နှင့်အညီ တာဝန် ယူ ထမ်းဆောင်နေစဉ် ကာလအတွင်း ချမှတ်ထားသည့် နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး ဦးတည်ချက်များနှင့်အ ညီ နိုင်ငံတော် တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး၊ တိုင်းရင်းသား ပြည်သူအားလုံး စည်းလုံးညီညွတ်ရေး၊ လူမှုစီးပွားဘဝ ဖွံ့ ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို အခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးအတွက် အလေး ထားကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်နေကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောသည်။

ထိုသို့ ဆောင်ရွက်ရာတွင် နိုင်ငံတော် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုကို ဘက်ပေါင်းစုံမှ ထိခိုက်စေနိုင် သည့် အဂတိလိုက်စားမှုများ လျော့နည်းကျဆင်း သွားစေရေးသည် အလွန်အရေးကြီးကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်က ကျင်းပသည့် အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေး အခမ်းအနားမှာ  ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကိုတွေ့ရစဉ်

နစကဥက္ကဋ္ဌက “ အဂတိလိုက်စားမှုသည် အကျင့်ပျက်ခြစားမှုများနှင့် လူများ၏ စိတ်ဓာတ်နှင့် စာရိတ္တများ ပျက် စီးစေပြီး နိုင်ငံအတွက် အန္တရာယ်ဖြစ်သဖြင့် နိုင်ငံတော်က အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး ဥပဒေကို ၂၀၁၃ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ ၇ ရက်နေ့တွင် ပြဋ္ဌာန်းထားပြီး ထိရောက်သည့် ဟန့်တားဆောင်ရွက်မှုများနှင့် အရေးယူ ဆောင်ရွက်ခြင်းများကို ဆောင်ရွက်ရှိနေပါကြောင်း၊ ပြောင်းလဲလာသည့် ခေတ်နှင့်အညီ ပုံစံအမျိုးမျိုးဖြင့် ပေါ် ပေါက်လာသည့် အဂတိလိုက်စားမှုများကို တားဆီးကာကွယ် အရေးယူနိုင်ရန်အတွက် အဆိုပါဥပဒေကို စတုတ္တ အကြိမ်အထိ ပြင်ဆင်ပြဋ္ဌာန်းထားပြီးဖြစ်ပါကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးကိုလည်း အမျိုးသားရေး တာဝန်တစ်ရပ်အဖြစ် ပါဝင်ဆောင်ရွက်ကြရန် တိုက်တွန်းအပ်ပါသည်”ဟု ပြောသည်။

နစကသည် ၎င်းတို့ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်နေစဉ်အတွင်း ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ် ခန့်အပ် တာဝန်ပေးခဲ့သည့် ဦးလှစိုး၊ ရန်ကုန်တိုင်းအစိုးရအဖွဲ့ စီးပွားရေးဝန်ကြီး ဦးအောင်သန်းဦးနှင့် ရန်ကုန်တိုင်းအစိုးရ အဖွဲ့ အတွင်းရေးမှူး(ဟောင်း) ဦးစိုးစိုးဇော်တို့ကို အဂတိလိုက်စားမှုဖြင့် တရားစွဲဆိုကာ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၈ ရက်နေ့က နှစ်ရှည်ထောင်ဒဏ်များ ချမှတ်ခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် ကုလသမဂ္ဂ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဆိုင်ရာ ကွန်ဗင်းရှင်းကို လက်မှတ်ထိုးခဲ့ပြီး ၂၀၁၂ ခုနှစ်၌ ၁၆၅ နိုင်ငံမြောက် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ထို့နောက် ၂၀၁၇ ခုနှစ်မှစပြီး နှစ်စဉ် ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်နေ့တွင် ကျရောက်သော အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဂတိ လိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးနေ့ အခမ်းအနားများကို ကျင်းပခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၉

ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ ပလောင်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ၊ နမ့်ဆန်မြို့နယ် ဟူးမန်းကျေးရွာ အနီးမှာ တအာင်း အမျိုး သားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်ကြား တိုက်ပွဲကြောင့် ဟူးမန်းကျေးရွာမှ ဒေသခံများသည် ဇယန်းကြီးကျောင်းတိုက်သို့ ယနေ့ (ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်)တွင် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာကြသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲရှောင်များသည် ယနေ့ (ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်) နေ့လယ် ၁ နာရီ ၄၀ မိနစ်က ဟူးမန်းကျေးရွာအုပ်စု၊ ဟူးမန်း ကျေးရွာ၊ ဇယန်းကြီးကျောင်းတိုက်သို့ တိမ်းရှောင်လာကြခြင်းဖြစ်သည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်နေ့က ဇယန်းကြီးကျောင်းတိုက်သို့ ရောက်လာသည့် ဟူးမန်းရွာက တိုက်ပွဲ ရှောင်များကိုတွေ့ရစဉ် (Palaung Land)

အရေအတွက် အတည်အကျကိုတော့ မသိရသေးကြောင်း ဒေသတွင်း ပလောင် အဖွဲ့အစည်းများက ပြောသည်။

TNLA နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်ကြား တိုက်ပွဲများသည် နမ့်ဆန်မြို့နယ်အတွင်းမှာ ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်နေ့မှ စတင်ကာ ဖြစ်ပွား နေခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုတိုက်ပွဲကြောင့် ဇယန်းကြီးကျောင်းတိုက်သို့ မန်လုံး၊ ဟူးမန်း၊ လီဆူရွာမှ ဒေသခံ ၂၀၀ ဝန်းကျင် တိမ်းရှောင်လာခဲ့ကြ သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၉

လက်ရှိ ဖြစ်ပေါ်နေသည့် နိုင်ငံ‌ရေးပြဿနာများကို ဖြေရှင်းနိုင်မှ အရပ်သားများ၏ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာများ အား ဖြေရှင်းနိုင်မှာဖြစ်ကြောင်း ပြည်သူ့ပါတီ(PP)ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တရားဥပဒေစိုးမိုးမှု ပျက်ပြားသွားသည့်အတွက် ရာဇဝတ်မှုများ ပိုမိုများပြားလာကြောင်း၊ ထို့နောက် လိမ်လည်မှု၊ ခိုးမှု၊ လုယက်မှု၊ လူသတ်မှု၊ ဓားပြမှု အစရှိသည့် အမှုမျိုးများကအစ ဘာမှမလုပ်နိုင်ပဲ ဖြစ်နေကြောင်း ၎င်းက ပြော သည်။

ဦးကိုကိုကြီးက “အဲဒီတော့ အခြေခံ အကြောင်းအရင်းက‌တော့ နိုင်ငံရေးပေါ့၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ နစက-က နိုင်ငံတော် အာဏာရယူပြီး နောက်ပိုင်း ခုခံမှုတွေ ဆန္ဒပြမှုတွေကနေ နောက်ဆုံး လက်နက်ကိုင် ခုခံမှုတွေအထိ ပေါ့နော်၊ အရပ်သား သေကြေပျက်စီးမှုတွေ ရပ်ရွာအိုးအိမ် မီးလောင် ဖျက်ဆီးခံရတာတွေ အစရှိသဖြင့် ဒါနောက် ဆုံး ပြောရရင် ဗုဒ္ဓဘာသာရဟန်း သံဃာတော်တွေ အခုလိုမျိုး အပါး ၈၀ လောက်အထိ ရှိသွားပြီပေါ့နော်၊ သေကြေ ပျက်စီးတာတွေ အရပ်သား သေကြေပျက်စီးမှုဆိုလည်း ၇၀၀၀ ကျော် ဒါဟာ ကျနော်တို့ သမိုင်းမှာ ဘယ်တုန်းကမှ မကြုံဖူးတဲ့ အနိဋ္ဌာရုံတွေ ကြုံနေရတာလို့ ကျနော်တို့ ပြောရမှာပဲ၊ ဒါကြောင့် အခြေခံ နိုင်ငံရေးပြဿနာကို ဖြေရှင်း နိုင်ဖို့က အရေးကြီးတယ်လို့ မြင်ပါတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ကျပ်သန်းပေါင်း ၄ သောင်းကျော် တန်ဖိုးရှိ မူးယစ်ဆေးများ မွန်ပြည်နယ်၊ ကျိုက်ထိုမြို့မှာ ဖမ်းဆီးရမိစဉ်

မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကနေ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ နိုင်ငံအနှံ့ဖြစ်ပွားလာပြီးနောက် လက်နက်နှင့် မူးယစ်ဆေးဝါး စီးဆင်းမှုများလည်း တစ်ပါးတည်း ဝင်ရောက်လာခဲ့သည်။

ထို့နောက် အရပ်သားများသည် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ခြိမ်းခြောက်ခံရမှုများဖြင့် ရင်ဆိုင်လာနေကြရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် မူးယစ်ဆေးဝါးကို လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းအချို့မှ လုပ်ကိုင်နေကြကြောင်း တရားလွှတ်တော် ရှေ့နေ ဦးကြီးမြင့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ခင်ညွှန့်တို့၊ သန်းရွှေတို့ မူးယဇ်ဆေးဝါးနဲ့ အုပ်ချုပ်လာတာပဲလေ ၂၅ နှစ်တောင် အုပ်ချုပ်သွားတာ၊ သိန်းစိန် တက်လာတော့မှ နည်းနည်းပါးပါးလေး တန့်သွားတာ၊ နည်းနည်းပါးပါးလေး ပြောတာ၊ ဒါပေမယ့်လို့ နောက်ပိုင်းမှာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် လက်ထက်မှာ ပြည်သူ့စစ်တွေက အဲဒီအလုပ်နဲ့ပဲ လုပ်စားနေတာ၊ AA ဆို မူးယဇ်ဆေးဝါးနဲ့ပဲ လက်နက်တွေ ဝယ်၊ AA တပ်ကို ထူထောင်တာပဲကွ” ဟု ပြောသည်။

ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်ဖွဲ့(KNLA)ကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

AA ကို မူးယစ်ဆေးဝါးဖြင့် ထူထောင်သည်ဆိုသော စွပ်စွဲချက်နှင့် ပတ်သက်ပြီး AA မှ တာဝန်ရှိသူများထံ ဆက် သွယ် မေးမြန်းသော်လည်း ဖုန်းလက်ခံဖြေကြားမှု မရှိပေ။

လက်ရှိ မူးယစ်ဆေးဝါးကြောင့် လူငယ်များ၏ အခြေခံ အကျင့်စာရိတ္တများ ပျက်စီးလာကြောင်း၊ လူငယ်မျိုးဆက် များအတွက် ပြဿနာဖြစ်နေကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာ လေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ပြောရရင် ကျနော်တို့ နိုင်ငံလို နိုင်ငံမျိုးပေါ့နော်၊ လုံခြုံရေးစည်းမျဉ်း၊ စည်းကမ်းတွေ ရှိသော်ငြားလည်းပဲ ဒါ ကို လိုက်နာနိုင်မှု အားနည်းတယ်၊ တစ်ဖက်က ဖော်ဆောင်သော်ငြားလည်း လိုက်နာသူဖက်က ပျက်ကွက်တဲ့ဟာ ရှိတယ်၊ တစ်ခါ ဖော်ဆောင်သူ ဖက်မှာလည်း ခုနပြောသလို အဂတိလိုက်စားမှု ဘာညာရှိတဲ့ အခါကြတော့ ယိုပေါက်ဟာပေါက်တွေ ဖြစ်လာတဲ့ အခါကြတော့ ကျနော်တို့ နိုင်ငံရဲ့ လုံခြုံရေးအတွက်ကတော့ ခြိမ်းခြောက်မှု အင်မတန်ကြီးတဲ့ အနေအထားမှာ ရှိပါတယ်။ အထူးသဖြင့် မူးယဇ်ဆေးပေါ့၊ အရင်တုန်းက ကျနော်တို့ ကျောင်း သား ဘဝမှာ ကြားခဲ့ဖူးတာက ဘိန်းဖြူ၊ နံပါတ်ဖိုးဆိုတာ ဒါအမြင့်ဆုံးပေါ့၊ နောက်ပိုင်း မူးယဇ်ဆေးဝါးဖြစ်တဲ့ ICE တို့၊ ယာမတို့ ဘာတို့ ပေါ်လာတဲ့ အချိန်ရောက်တော့ ပိုပြီး အဆင့်မြင့် သွားတာပေါ့၊ တကယ်ကို ကမ်မစ်ကယ် တွေနဲ့ ထုတ်လုပ်တာ ဘိန်းဆို သူ့ Process က ကျနော်တို့ လေ့လာထားသလောက် တော်တော်လေးကို အရင်းအနှီးများပြီးတော့ အချိန်ယူရတဲ့ လုပ်ငန်းပေါ့၊ ICE တို့ဆိုရင် ၁၀ ပေပတ်လည် အခန်းကျဉ်းလေးတစ်ခုနဲ့ ဆေးပြားရိုက်စက်လေးရှိရင် လိုချင်သလောက် အများကြီးထုတ်လို့ ရတယ်၊ အဲဒါမျိုးတွေက ဘာဖြစ်စေလဲဆိုတော့ မူးယဇ်ဆေးဝါးကြောင့်ပဲ ကျနော်တို့ ဒီလူငယ်တွေရဲ့ အခြေခံ အကျင့်စာရိတ္တပျက်စီးမယ်၊ နောက်တစ်ခါ ကျန်းမာ ရေးပေါ့၊ လူငယ်မျိုးဆက်သစ်တွေအတွက် အဓိက ပြဿနာဖြစ်နေတဲ့ အပိုင်း” ဟု ပြောသည်။

နွေဦးတော်လှန်ရေး ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)ကိုတွေ့ရစဉ်

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က အရပ်သားအစိုးရကို တပ်မတော်က ဖြုတ်ချပြီးနောက် ပြည်တွင်းတွင် လက်နက်နှင့် မူးယစ်ဆေးဝါး ဝင်ရောက်ပျံ့နှံ့မှု များပြားလာကာ တရားဥပဒေစိုးမိုးမှု အားနည်းလာကြောင်း၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးမှုကြောင့် ခိုးမှု-လုယက်မှု- လူသတ်မှု- ဓားပြမှုများ မကြာခဏ ဖြစ်ပွားလာကြောင်း၊ ထို့နောက် အရပ်သား ပြည်သူများ၏ လုံခြုံရေးများလည်း ခြိမ်းခြောက်ခံလာရကြောင်း သိရသည်။

ထို့ကြောင့် အရပ်သား ပြည်သူများ၏ လုံခြုံရေးကို ခြိမ်းခြောက်လာနေသော လက်နက်နှင့်မူးယစ်ဆေးဝါးများ အဆမတန် ပြည်တွင်းသို့ ဝင်ရောက်ပျံ့နှံ့လာနေမှုများကို သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများက ပြန်လည် ထိန်းသိမ်း ပေးရန် ပြည်သူအများက တောင်းဆိုနေကြသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၉

ရခိုင်ပြည်နယ် ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်အတွင်း တိုက်ပွဲရှောင်များအတွက် နိပွန်ဖောင်ဒေးရှင်းမှ ဆန်လှူဒါန်းခြင်းကို ယာယီရပ်ဆိုင်းထားကြောင်း သိရသည်။

နိပွန်ဖောင်ဒေးရှင်းမှ ရရှိထားသည့် မြေပြင် အချက်အလက်နှင့် ဘူးသီးတောင်မြို့နယ် အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးမှူး က ပေးထားသည့် တိုက်ပွဲရှောင်စာရင်း ကွာခြားနေခြင်းနှင့် တချို့နေရာများမှာ တိုက်ပွဲရှောင် မရှိသည့် နေရာ ဖြစ် နေခြင်းကြောင့် ဆန်လှူဒါန်းမှုကို ယာယီရပ်နားလိုက်ရခြင်းဖြစ်သည်ဟု နိပွန်ဖောင်ဒေးရှင်းမှ ကိုဝင်းအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “စာရင်းကွာနေလို့ပါ။ စာရင်းကွာနေတယ်ဆိုတာက ကျနော်တို့က ဒီဘက်မှာ ပေါ်လစီကကျတော့ စခန်းမှာ ရှိတဲ့ စစ်ဘေးရှောင် ဒေသခံတွေ ဖြစ်ရမယ်။ အဲဒီမှာ စခန်းလည်း ရှိနေရမယ်။ လူလည်း ရှိနေရမယ်ပေါ့နော်။ ကျနော်တို့ ထွေ/အုပ်က တင်လာတဲ့ စာရင်းကို တွက်ကြည့်လိုက်တဲ့ အခါကျတော့ စခန်း ၃ ခု ပါတာပေါ့နော်။ အဲဒီ စခန်း ၃ ခုက စခန်းလည်း မရှိဘူး။ လူလည်း မရှိဘူး၊ အဲဒီဟာတွေ ဖြစ်နေပါတယ်။ ထွေ/အုပ်က အဲဒီနေရာကို ဝေဖို့အတွက် ဆန်အိတ် ၅၇၀ သူတို့က တောင်းခံတာပေါ့နော်။ ကျနော်တို့က မြေပြင်မှာ စစ်ဆေး လုပ်ဆောင် တာတွေ လုပ်ပြီးပါပြီ။ အဲဒီနေရာတွေကို ပေးဖို့ အဆင်မပြေပါဘူး။ အဲဒါကြောင့် လောလောဆယ်မှာ ဒီဆန်တွေကို မဖြန့်ဖို့ ပြန်ပြီးတော့ တားထားလိုက်တာပါ” ဟု ပြောသည်။

ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်အတွင်းက တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းတစ်ခုကိုတွေ့ရစဉ်(နိရဥ္စရာ)

ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်ရှိ တိုက်ပွဲရှောင်စခန်း ၈ ခုအတွက် ဆန်အိတ်ရေ ၁၁၁၅ အိတ်အနက် ဆန်အိတ်ရေ ၅၇၀ ကို မြို့နယ်အထွေထွေ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံးမှ ၎င်းတို့အစီအစဉ်ဖြင့် ဖြန့်ဝေရန် တောင်းခံခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

သို့သော် အဆိုပါစခန်း ၃ ခုသည် တိုက်ပွဲရှောင်များ မရှိသည့်စခန်း ဖြစ်နေကြောင်း နိပွန်ဖောင်ဒေးရှင်းဘက်က ပြောသည်။

ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်တွင် လူတစ်ဦးလျှင် ဆန်တစ်အိတ်နှုန်းဖြင့် လူဦးရေ ၄၈၀၀ အတွက် ရံထားသော်လည်း ပြည်နယ်ကောင်စီမှ ၁၁၁၅ အိတ်သာ ဖြန့်ဝေခွင့် ပြုထားကြောင်း သိရသည်။

ဧပြီလကတည်းက ဆန်များကို ဖြန့်ဝေရန် စီစဉ်ထားသော်လည်း ဆန်ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်ခြင်း၊ ဆန်ကုန်သည် များ ငွေကြေးထုတ်ယူရ အခက်အခဲ ဖြစ်နေခြင်းနှင့် နေရာပြောင်းရွှေ့ နေရမှုများကြောင့် ဒီဇင်ဘာလမှသာ စတင် ဖြန့်ဝေနိုင်ခဲ့သည်။

နိပွန်ဖောင်ဒေးရှင်းမှ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက ကျောက်တော်၊ မင်းပြား၊ မြောက်ဦး၊ ဘူးသီးတောင်၊ ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ မြေပုံ၊ အမ်း၊ ရသေ့တောင်နှင့် ပေါက်တော စသည့် မြို့နယ်များအတွင်းရှိ တိုက်ပွဲရှောင်များအတွက် ဆန်အိတ်ရေ ၅၅၀၉၄ အိတ်ကို ဧပြီလအတွင်း၌ လှူဒါန်းထားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။