CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၇

ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးနှင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတို့တွင် ဆိုင်ကယ်နှင့် စက်ဘီးစီးခြင်းများကို ပိတ်ပင်ထားပြီး စီးနင်း သူများအား ဖမ်းဆီးမှုများ ရှိသည့်အတွက် ဒေသခံ ပြည်သူများအနေဖြင့် သွားရေးလာရေးနှင့် လုပ်ငန်း ဆောင်ရွက် မှုများတွင် အခက်အခဲများ ကြုံတွေ့နေရကြောင်း သိရသည်။

ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး နတ်တလင်းမြို့နယ်၊ ပြည်မြို့နယ်၊ ပေါင်းတည်မြို့နယ်၊ ကြို့ပင်ကောက်မြို့နယ်၊ ဇီးကုန်း မြို့နယ်နှင့် တောင်ညိုကျေးရွာတို့တွင် ယာဉ်ထိန်းရဲများက ဆိုင်ကယ်စီးနင်းခြင်း တားမြစ်ထားသည်။

ထိုသို့ တားမြစ်ထားခြင်းကို မျက်ကွယ်ပြု၍ စီးနင်းသူများကို ဒဏ်ငွေ ဆောင်ခိုင်းစေခြင်းနှင့် ထောင်ဒဏ်များ ချမှတ်ခြင်းများ ပြုလုပ်လျက်ရှိကြောင်း နတ်တလင်းဒေသခံ မဖြိုးဖြိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဒီဘက်မှာ ဖမ်းလို့ ဒီဘက်လာတဲ့သူတောင် ဈေးဝယ်တဲ့သူတောင် ကားနဲ့လာရပါတယ်။ စက်ဘီးတွေ တောင် ဖမ်းပါတယ်ရှင့်။ စက်ဘီးတွေလည်း ဖမ်းတယ်၊ ဆိုင်ကယ်တွေလည်း ဖမ်းတယ် အကုန်ဖမ်းပါတယ်ရှင့်။ စက်ဘီးတွေ ဘဲလ်မပါရင် ဖမ်းတယ်ပေါ့။ အခုဆိုရင် ရွာထဲမှာ ဈေးသည်တွေလည်း မလာတော့ဘူး။ ကုန်ပို့တဲ့ သူတွေတောင် နားနေရတယ် အဲလိုဖြစ်နေတယ်။ ကျမတို့ ကုန်သွားသယ်ဖို့ အခုလိုဖမ်းနေတယ် အခက်အခဲ တွေက ရှိနေတယ်။ သုံးဘီးတွေကအစ ဖမ်းတယ်၊ ဆိုင်ကယ်တွေလည်း ဖမ်းတယ်ဆိုတော့ သွားရေးလာရေးက ဘယ်လိုမှ အဆင်မပြေဘူး ဖြစ်နေတယ်။ အခုဟာက သူတို့က ငွေဒဏ်တင်ပါ မဟုတ်ဘူး ထောင်ဒဏ်တွေပါ ချနေတယ်။ ပစ္စည်းတွေပါရင် ပစ္စည်းတွေပါ အကုန်ယူချလိုက်တယ်။ နတ်တလင်း၊ ကြို့ပင်ကောက်၊ ပေါင်းတည် အကုန်ဖမ်းပါတယ်။ ဇီးကုန်းဘက်ကတော့ အတော်အဆိုးဆုံး ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ အခု တောင်ညိုဘက်ပါ ဆင်းဖမ်း ပါတယ်ရှင့်။ ဈေးမသွားဖြစ်တော့ တောင်ညိုဘက်ကို သွားဝယ်တယ်။ သွားဝယ်တော့ တောင်ညိုဘက်ပါ ပိတ်ထား တဲ့အတွက် အခု ဘယ်မှ မသွားရတော့ဘူး” ဟု ပြောသည်။

ဆိုင်ကယ်စီးနင်းနေသူများကို ယာဉ်ထိန်းရဲက စိစစ်နေစဉ်

ထို့နောက် ပခုက္ကူမြို့နယ်တွင်လည်း ဆိုင်ကယ်စီးနင်းရာတွင် တစ်ဦးတည်းသာ စီးနင်းခွင့် ပြုထားကြောင်း၊ စီးနင်း ရာတွင်လည်း အချိန် အကန့်အသတ်ဖြင့်သာ ခွင့်ပြုထားကြောင်း၊ မနက် ၈ နာရီမှ ညနေ ၅ နာရီအထိသာ ဖြစ် ကြောင်း သိရသည်။

ထိုသို့ လူဦးရေနှင့် အချိန် ကန့်သတ်ထားသည့်အတွက် လုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ရာတွင် အချိန်နှောင့်နှေးမှုများ ဖြစ်ပေါ်နေသည်ဟု ပခုက္ကူမြို့မှ ကြက်သွန်ကုန်သည် ဦးလှသောင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အရင်က မိန်းကလေးနဲ့ ယောင်္ကျားလေး တွဲစီးလို့ရတယ်။ မိန်းကလေး ဒီအတိုင်း စီးလို့ရတယ်။ အခု မရ ဘူး တစ်ယောက်တည်း။ ဆိုင်ကယ်စီးခွင့် မရတော့ မနက် ၈ နာရီပေါ့။ မနက် ၈ နာရီမှ တစ်ယောက်တည်းတဲ့။ လုပ်ငန်းကိုင်ငန်းတွေ အကုန်လင့်(နှေး)သွားကြတာပေါ့၊ အလုပ်ကို မနက် ၉ နာရီထိုးမှ စကြရတယ်။ သွားရေးလာ ရေးက ညနေ ၄ နာရီခွဲလောက်၊ ၅ နာရီလောက်ဆို ရွာပြန်မယ့် အလုပ်သမားတွေက စောစောစီးစီး သိမ်းကုန်ကြ တာပေါ့။ စက်ဘီးနဲ့ကျတော့ အရာမရောက်ဘူးလေ နင်းရပြုရတာ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ နယ်ကလာကြတာ၊ ရွာတွေ ကနေ လာလုပ်ကြတာ” ဟု ပြောသည်။

ပခုက္ကူမြို့နယ်တွင် ဆိုင်ကယ်စီးနင်းရာ၌ တစ်ဦးတည်းသာ ခွင့်ပြုထားသည့်အတွက် နှစ်ယောက် စီးနင်းမိပါက လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့မှ သေနတ်ဖြင့် ပစ်ခတ်မှုများ ရှိကြောင်း၊ ထိုသို့ ပစ်ခတ်ခံရမှုများကြောင့် ဒေသခံ တချို့လည်း သေဆုံးခဲ့ရသော ဖြစ်ရပ်များရှိကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

ဆိုင်ကယ်စီးနင်းသူက လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ရှေ့မှာ ဆန္ဒပြနေစဉ်

တခြားတစ်ဖက်မှာတော့ နယ်ဒေသများရှိ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များကို နွေဦးတော်လှန်ရေး လှုပ်ရှားမှုကနေတဆင့် လက်နက်ကိုင် တိုက်ပွဲဝင်လာကြသည့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)များသည် ဆိုင်ကယ်များ စီးနင်း၍ ပစ်ခတ် ထွက်ပြေးမှုများ ရှိသည့်အတွက် ယခုလို ဆိုင်ကယ်နှင့်စက်ဘီး စီးနင်းခွင့်များကို ပိတ်ထားလာခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

နယ်မြို့များတွင် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးနှင့် လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ရာ၌ ဆိုင်ကယ်များကိုသာ အဓိကထား အသုံး ပြုနေကြသည့်အတွက် ယခုကဲ့သို့ ဖမ်းဆီး၊ အရေးယူခြင်းများသည် ဒေသခံ ပြည်သူများအတွက် အခက်အခဲ များ စွာ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က စက်သုံးဆီကို ချွေတာသုံးစွဲသည့် အနေဖြင့် စက်ဘီးကဲ့သို့ ယာဉ် များကို အသုံးပြုစေလိုကြောင်း ပြောကြားထားသည်။

သို့သော်လည်း ဆိုင်ကယ်နှင့်စက်ဘီး စီးနင်းခွင့်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး စီးနင်းခွင့် ရှိ/မရှိကိုတော့ တရားဝင် ထုတ်ပြန် ထားခြင်း မရှိပေ။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၇

ကုလသမဂ္ဂမှာ အမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ဦးကျော်မိုးထွန်းကို ဆက်လက် ထားရှိသည့်အတွက် သံတမန် ရေးရာတွင် အောင်မြင်မှုဖြစ်ကြောင်း တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေ ဦးကြီးမြင့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးကျော်မိုးထွန်းမှာ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG)က ခန့်အပ်သည့် ဝန်ကြီးဖြစ်သည့်အတွက် သက်ရောက်မှု ရှိလာမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးကြီးမြင့်က “ဒါကတော့ သံတမန်ရေးအရ အောင်မြင်မှုပေါ့၊ အာဖကန်နစ္စတန်ရယ်၊ ဗမာရယ်ကို ဆက်ထားတယ်၊ သံတမန်ရေးရာ အောင်မြင်မှုလို့ သုံးသပ်လို့ရတယ်၊ ကုလသမဂ္ဂမှာ ဘာဖြစ်ဖြစ် ဗမာရဲ့ အသံကို ပြောခွင့်တော့ ရှိနေသေးတာပဲ၊ အဲဒီသဘောရှိပါတယ်။ ဒါ NUG ရဲ့ ဝန်ကြီးပဲ၊ ဒါ NUG က ခန့်တဲ့ ဝန်ကြီးလေ၊ သက်ရောက်မှု ရှိတာပေါ့၊ NUG က ခန့်တဲ့ သံအမတ်ကြီးပဲ၊ သက်ရောက်မှု ရှိတာပေါ့နော်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးကျော်မိုးထွန်းကို ကုလကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် လက်ခံပေးရန်တောင်းဆိုနေကြစဉ် (Kyaw Soe Latt)

ဦးကျော်မိုးထွန်းအား ဒီဇင်ဘာ ၁၇ ရက်နေ့ (၇၇)ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံတွင် ကုလမှာ သံအမတ်အဖြစ် အတည်ပြုလိုက်ခြင်းဖြစ်ပြီး လာမည့် ၂၀၂၃ နှစ် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွညီလာခံ ကျင်းပမည့် စက်တင်ဘာလအထိ ဆက်လက် တာဝန်ယူရမှာ ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံ၏ စည်းမျဉ်း ၂၉ အရ လက်ရှိ ရှိနေသည့်သူကို ဆက်လက် ထားရှိသည့်သဘော သက်ရောက်ကြောင်း သို့သော်လည်း ဘယ်အဖွဲ့ကိုမှ အသိအမှတ်ပြုသည့် သဘောမဟုတ်ဟု သိရကြောင်း နစက ၏ သတင်းထုတ်ပြန်ရေး အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက VOA သတင်းဌာနသို့ ပြောကြားထားသည်။

ဦးကျော်မိုးထွန်း အနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံကို ကိုယ်စား ပြု/မပြုဆိုသည်မှာ အမျိုးမျိုး ဖြစ်နေကြောင်း၊ မည်ကဲ့သို့ အပြောင်းအလဲ ဖြစ်လာမလဲဆိုသည်ကို စောင့်ကြည့်ရုံသာရှိကြောင်း ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ (ANP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသာထွန်းလှက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒီမိုကရေစီအရေး တောင်းဆိုနေကြစဉ် (GETTY IMAGES)

၎င်းက “ဦးကျော်မိုးထွန်းကလည်း လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ကလည်း အဲဒီလို တာဝန်ယူထားခဲ့တာတော့ ကျနော်တို့ တွေ့ တယ်၊ အဲဒါက နိုင်ငံကို ကိုယ်စားပြုသလား၊ မပြုသလားတော့ အမျိုးမျိုးပဲ၊ ဦးကျော်မိုးထွန်းကို မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ဒီအတိုင်း ဆက်ထားမယ်လို့ ပြောတယ်၊ နိုင်ငံကို ကိုယ်စားပြုပြီး သူက မိန့်ခွန်း ပြောခွင့်ရတဲ့ပုဂ္ဂိုလ် မဟုတ်ဘူး။ အဲဒါကြောင့် အပြောင်းအလဲ ဘယ်လောက် ဖြစ်လာမလဲဆိုရင် လွန်ခဲ့တဲ့ တစ်နှစ် မှာလည်း ကျနော်တို့ ကြည့်တယ်၊ ကုလသမဂ္ဂကလည်း ဘာမှ မြန်မာနိုင်ငံကိစ္စမှာ အပြောင်းအလဲ လုပ်ပေးနိုင်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းပုံစံမျိုး မဟုတ်တဲ့ ပုံစံမျိုး ဖြစ်နေတယ်၊ အဲဒါကြောင့် အခုချိန်မှာ ဘယ်လောက် အပြောင်းအလဲ ဖြစ်လာမလဲဆိုတော့က စောင့်ကြည့်ရုံပဲရှိတယ်၊ ဖြစ်လာမလား၊ မဖြစ်လာဘူးလားဆိုတာ ကျနော်တို့လည်း အဲဒီလို သုံးသပ်ဖို့ အခက်အခဲရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။

နိုင်ငံတကာသံတမန် အသိုင်းအဝိုင်းနှင့် ပြည်တွင်း သံတမန် အသိုင်းအဝိုင်းကြားမှာတော့ နစက နှင့် NUG တို့သည် ၎င်းတို့က တင်သွင်းသည့် ကုလအမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ်ကို ခန့်အပ်ပေးရေး အပြိုင်ကြိုးပမ်း လျက်ရှိနေသည်။

လက်ရှိ ကုလက ဦးကျော်မိုးထွန်းကို ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် သတ်မှတ်ခြင်းက NUG ၏ ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် သတ်မှတ်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ ယခင် အစိုးရများလက်ထက်မှ ကိုယ်စားလှယ် အနေဖြင့်သာ လက်ခံခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၆

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် နစ်နာကြေးမပေးဘဲ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား အများအပြား အကြောင်းမဲ့ အလုပ်ထုတ်ခံ နေရကြောင်း ထိုင်းရှိ မြန်မာအလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်နေသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ယခင်ကလည်း မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများသည် ထိုသို့ အကြောင်းမဲ့အလုပ်ထုတ်ပစ်ခြင်းများ ကြုံတွေ့ရသော်လည်း နည်းပါးခဲ့ပြီး လက်ရှိတွင် စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံ အများအပြားမှ အလုပ်ထုတ်ခံရသည့် မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများမှာ အများအပြားဖြစ်လာကြောင်း ထိုင်းရှိ မြန်မာအလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်နေသူများက ပြောသည်။

ထိုသို့ အလုပ်ထုတ်ခံရသည့် မြန်မာများမှာ MOU ဖြင့် လုပ်ကိုင်နေသူများ၊ ယာယီ နေထိုင် အလုပ်လုပ်ကိုင်ခွင့် လက်မှတ် ကိုင်ဆောင်ထားသူများ၊ တရားမဝင် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသူများ ဖြစ်ကြောင်း ထိုင်းတွင် မြန်မာ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ကိုသားကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“အခုက ထိုင်းနိုင်ငံထဲမှာ တော်တော်များများက အကြောင်းမဲ့ ဘာလို့ အလုပ်ဖြုတ်လဲလို့ မေးရင် ဒီ အလုပ်ဖြုတ် ခြင်းက ရေပန်းစားနေတာက အလုပ်သမားအသစ်တစ်ယောက် လာပြီးတော့လျှောက်ရင် အဲဒီမှာ အလုပ်လျှော က်ခ ပေးရတယ်။ လူတစ်ယောက်ကို ဘတ် ၂၀၀၀ ကနေ ၄၀၀၀ လောက်အထိ ပိုက်ဆံပေးပြီးမှ အဲဒီစက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံထဲကို အလုပ်ဝင်ရတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ အလုပ်ခွင်ထဲမှာရှိတဲ့ တာဝန်ရှိတဲ့ HR တွေက သူတို့နဲ့ နီးစပ်တဲ့ မြန်မာစကားပြန်တွေ၊ လူပွဲစားတွေပေါ့ အဲဒီလိုလာပြီးတော့ အလုပ်လာသွင်းတယ်။ ၁၀ ယောက်တို့ အယောက် ၂၀၊ ၃၀ တို့ အဲဒီလို လာသွင်းရင် သူတို့ ပိုက်ဆံရတယ်။ ပိုက်ဆံရတော့ အလုပ်သမားအဟောင်းတွေကို အကြောင်းမဲ့ အလုပ်ဖြုတ်လိုက်တယ်။ ဒါတစ်ချက်ပေါ့။ MOU အလုပ်သမားတွေဆိုရင်လည်း စာချုပ်ချုပ်တုန်း က ဒီလိုမဟုတ်ဘူးပေါ့။ စာချုပ်ထဲကအတိုင်း ပေးပါဆိုရင် အဲဒီအလုပ်သမား auto အလုပ်ဖြုတ်ခံရတယ်။ သူတို့က အလုပ်ထုတ်လိုက်ပြီဆိုရင် နေစရာပါ မရှိတော့ဘူးလေ။ အလုပ်ဖြုတ်ခံရပြီဆိုရင် အခန်းပါ မပေးတော့ဘူးလေ။ အခန်းပါမပေးတော့ဘူးဆိုရင် အလုပ်သမားတွေက ဒီအခန်းကနေပါ ထွက်ပေးရတယ်ဆိုတော့ သူတို့ ပိုပြီးတော့မှ ဒုက္ခရောက်တာပေါ့။ ပြန်လည်တရားစွဲဖို့ဆိုတာလည်း သူတို့ မလွယ်ဘူးပေါ့” ဟု ပြောသည်။

အလုပ်ထုတ်ခံရသည့် မြန်မာအလုပ်သမားများ လျော်ကြေးငွေရရှိခဲ့စဉ်

MOU ဖြင့် လုပ်ကိုင်နေသူများ၊ အလုပ်လုပ်ကိုင်ခွင့် လက်မှတ်ကိုင်ဆောင်ထားသူများ အကြောင်းမဲ့ အလုပ် ထုတ်ခံရပါက အလုပ်သမားအဖွဲ့အစည်းများမှ တရားဝင်နည်းလမ်းဖြင့် နစ်နာကြေးငွေရရှိရန် ကူညီဆောင်ရွက် ပေးရသည်မှာ လွယ်ကူသည့်အပြင် အမှန်တကယ်လည်း နစ်နာကြေးငွေရရှိကြကြောင်း ထိုင်းရှိ မြန်မာ အလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်နေသူများက ပြောသည်။

သို့သော် တရားမဝင် ဝင်ရောက်၍ လုပ်ကိုင်နေသူများဖြစ်ပါက အလုပ်ရှင်အား အကျိုးအကြောင်းညှိနှိုင်း၍ လျော်ကြေးငွေအဖြစ် လမ်းစရိတ်(သို့မဟုတ်) ရက်အချို့စာအတွက် လုပ်အားခကိုသာ နစ်နာကြေးအဖြစ် ရရှိကြကြောင်း သိရသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် တရားမဝင် အထောက်အထားမဲ့များအား လိုက်လံဖမ်းဆီးနေသည့်အတွက် အလုပ်ရှင်များမှ အရေးယူခံရမည်ကို စိုးရိမ်သည့်အတွက် လုပ်ငန်းခွင်အတွင်းရှိ တရားမဝင် မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများအား လက်ရှိတွင် အလုပ်ထုတ်နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း FED မှ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ ဦးထူးချစ်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“ထိုင်းကဖမ်းဆီးမှုတွေ များလာမှာမို့လို့ သူတို့အရင်တုန်းက တရားမဝင်လက်မှတ်မရှိတဲ့လူတွေကို သူတို့ ခန့်ထား တာရှိတယ်။ နောက်တစ်ခုက အလုပ်မတူတဲ့ အလုပ်သမားတွေကို ခန့်ထားတာလည်း ကြုံရတယ်။ MOU နဲ့ လာတယ်။ ဥပမာ ဒီမှာ ပန်းရံလုပ်မယ်ဆိုရင် ပန်းရံပဲ လုပ်ရတာ။ ဒါကို သူတို့က ပန်းရံလာလုပ်မယ်ဆိုပြီးတော့ တခြား ဥပမာ စားသောက်ဆိုင်မှာ လုပ်တယ်။ ဒါဆိုရင်လည်း ထိုင်းဥပဒေအရ ငြိစွန်းတယ်လေ။ ငြိစွန်းတယ် ဆိုတော့ အဲဒါမျိုးတွေကို ပြန်ဖြုတ်လိုက်တာတို့ လက်မှတ်တွေကို ပြန်စိစစ်တာတို့ အဲဒါမျိုးတွေကိုတော့ ကြပ်ကြပ်မတ်မတ်လုပ်တာမျိုးတော့ တွေ့ရတယ်။ ထိုင်းက သတ်မှတ်ထားတဲ့ ဥပဒေနဲ့ ငြိစွန်းတာတို့ဆို ထိုင်း လုပ်ငန်းရှင်တွေက သူတို့လည်း အန္တရာယ်ရှိတယ်လေ။ သူတို့ပါ အပြစ်ပေးအရေးယူမှာပေါ့ ထိုင်း ဥပဒေအရ။ ဆိုတော့ အဲဒီလိုမျိုး အလုပ်မတူတဲ့လူတို့ လက်မှတ်မရှိတဲ့ လူတို့ အဲဒါတွေကို ဖြုတ်တယ်၊ လူလျှော့တာတွေ တွေ့နေရတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်နေ့က အလုပ်မရသဖြင့် ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည့် မြန်မာအလုပ်သမား ၅၀၀၀ ကျော်

ထို့အပြင် ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်နေ့ကလည်း ထိုင်းနှင့် မြန်မာပွဲစားများက ပင်လယ်စာစက်ရုံကြီးတစ်ခုတွင် အလုပ် ဝင်ခွင့်ရမည်ဟုဆို၍ ထောင်နှင့်ချီသော မြန်မာများအား ငွေကြေးလိမ်လည်တောင်းခံခဲ့ပြီး ၆ လခန့် ကြာသည်အထိ အလုပ်မရရှိသေးသည့်အတွက် မြန်မာ ၅၀၀၀ ကျော်သည် ထိုင်းနိုင်ငံအလုပ်သမား ကူညီစောင့်ရှောက်ရေး ရုံးရှေ့တွင် ဆန္ဒပြခဲ့ကြသေးသည်။

ထိုသူများနှင့်ပတ်သက်၍ အလုပ်သမားအရေးဆောင်ရွက်သူများနှင့် သက်ဆိုင်ရာ ဌာနဆိုင်ရာမှ တာဝန်ရှိသူများ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းခဲ့ကြပြီးနောက် ၎င်းတို့ အလုပ်ရရှိရန်နှင့် လိမ်လည်ခံရသည့် ငွေကြေးများအား ပြန်လည်ရရှိရန် ထိုင်းအာဏာပိုင်များက ဆောင်ရွက်ပေးသွားမည်ဟု အဖြေထွက်ပေါ်လာခဲ့ကြောင်းသိရသည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာအလုပ်သမားများအနေဖြင့် လုပ်ခလစာ ခေါင်းပုံဖြတ်ခံရခြင်း၊ အကြောင်းမဲ့ နစ်နာကြေး မပေးဘဲ အလုပ်ထုတ်ခံရခြင်း၊ အလုပ်သမားခံစားခွင့်အပြည့်အဝမရရှိခြင်းတို့နှင့် ကြုံတွေ့ရပါက အလုပ်သမား အရေးဆောင်ရွက်နေသူများအား အကူအညီတောင်းခံနိုင်သကဲ့သို့ မိမိတို့ မြို့နယ်ရှိ အလုပ်သမား ကာကွယ် စောင့်ရှောက်ရေးရုံးတွင်လည်း တိုင်ကြားနိုင်ကြောင်း ထိုင်းရှိ မြန်မာအလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်နေသူများက အကြံပြုထားသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၆

လက်ရှိ နွေဦးတော်လှန်ရေးတွင် ပါဝင်တိုက်ပွဲဆင်နွှဲနေကြသည့် လူငယ်အများစုမှာ လူကြီးများ မြှောက်ပေး၍ တိုက်ပွဲဝင်ခြင်း မဟုတ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာ့တပ်မ‌တော်၏ မတရားမှုမှာ အလွန်ပြင်းထန်လွန်၍ လူငယ်များ တားမရ၊ ဆီးမရ လက်နက်ဆွဲကိုင်ခဲ့ကြ ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးသန်းစိုးနိုင်က “လူကြီးတွေ လုပ်လို့ ဖြစ်တဲ့ စစ်ပွဲမဟုတ်ပါဘူး။ လူကြီးတွေက အခုပြည်တွင်းစစ် နှစ် ၇၀ ကျော် ဖြတ်သန်းလာရတဲ့ အခြေအနေကို လူကြီးတွေလည်း စိတ်ပျက်နေပါပြီ။ အဲဒီအထဲမှာ အင်အားကြီးတဲ့ အဖွဲ့အစည်း တချို့လည်း ပါတာပေါ့ဗျာ၊ ဒါပေမဲ့ အခုက စစ်ကောင်စီရဲ့ မတရားမှုနဲ့ ဖိနှိပ်မှုတွေ အရမ်းပြင်းထန်၊ ကဲသန်လွန်းလို့ လူငယ်တွေ က တားမရ၊ ဆီးမရ လက်နက်ဆွဲကိုင်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ကြတာပါ၊ ဒီဖြစ်လာတဲ့ အခြေအနေဟာ လူအိုတွေက မြှောက် ပေးလို့ လူငယ်တွေ ထပြီး လုပ်ကြတာဟာ ဒီစစ်ကောင်စီရဲ့ လုပ်ရပ်တွေကို ကာကွယ်လိုတဲ့ အချောင်သမား အင်အားစု တစ်သိုက်ရဲ့ ပြောသံဆိုသံပဲ ဖြစ်ပါတယ်၊ တကယ့်ဘဝတွေ မဟုတ်ပါဘူး။ တကယ့် ဘဝတွေကတော့ အခုကတော့ လူကြီးလူငယ် ညီညွတ်တယ်ဗျ၊ အခုက လှုပ်ရှားမှုတွေထဲမှာ တိုက်ပွဲထဲမှာ ပါဝင်ဖို့ကို မိဘတွေက ခွင့်ပြုတယ်၊ လူငယ်တွေကလည်း မိဘတွေကို ခွင့်တောင်းပြီးမှ တိုက်ပွဲထဲမှာ ပါဝင်ကြတာ၊ အဲဒီလို ပါဝင်ဖို့ ဆုံးဖြတ်တာဟာ စစ်ကောင်စီရဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေဟာ ဂျပန်ဖက်ဆစ်စနစ်ထက် ဆိုးဝါးတဲ့ အခြေအနေ ရောက်ရှိ လာတဲ့အခါမှာ မခံမရပ်နိုင်ဘဲ လုပ်ကြတာ အခုက လူကြီးလူငယ် ပေါင်းစပ်ပြီးတော့ အခုကတော့ တိုက်ပွဲဝင်ကြတဲ့ အခြေအနေဖြစ်တယ်လို့ ကျနော်ကတော့ သုံးသပ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့က လုံခြုံရေးဆောင်ရွက်နေစဉ် (STR – GETTY IMAGES)

လူငယ်ကြောင့် ဖြစ်ရသည့် စစ်ပွဲတစ်ပွဲမျှ မရှိဘဲ၊ လူငယ်များ အသေခံနေရကြောင်း လူမှုကွန်ယက် စာမျက်နှာ များတွင် ရေးသားဖြန့်ဝေမှုများ ရှိနေသည်။ အလားတူ လူငယ်များကြားမှာလည်း မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားနေ သော စစ်ပွဲများသည် လူငယ်များကြောင့် မဟုတ်ကြောင်း ပြောဆိုနေကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် စစ်ပွဲများ ဖြစ်ပွားရခြင်းမှာ စစ်အာဏာရှင် စနစ်ကြောင့်ဟု မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသား များ ဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး (ABSDF)မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ရဲဘော်အေးလွင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လူငယ်များ စစ်သင်တန်းတက်နေစဉ်  (SOPA- GETTY IMAGES)

၎င်းက “စစ်ပွဲတွေ ဖြစ်တာကြ‌တော့ စစ်အာဏာရှင် စနစ်ကြောင့်ပဲလေ၊ ဟိုလူ့ကြောင့်၊ ဒီလူ့ကြောင့် မဟုတ်ဘူး၊ စစ်အာဏာရှင် စနစ်ကြောင့်ပဲ၊ စစ်အာဏာ မသိမ်းဘူးဆိုရင်တော့ ဒီစစ်ပွဲတွေက ဒီလောက်အထိ ပြင်းပြင်း ထန်ထန် ဖြစ်လာစရာ မရှိဘူးလေ၊ တိုင်းပြည်မှာ စစ်အာဏာ မသိမ်းခဲ့ဘူး။ အရပ်သားတစ်ပိုင်း အစိုးရရော၊ အရပ်သားအစိုးရရော ဖြတ်သန်းခဲ့တဲ့ အချိန်မှာ ကျနော်တို့ ရှိနေတဲ့ အနေအထားနဲ့ အခုစစ်အာဏာ သိမ်းပြီး နောက်ပိုင်းမှာ မြန်မာပြည်မှာ ကြီးထွားလာတဲ့ စစ်မက်ဖြစ်ပွားမှု အခြေအနေက စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကြောင့်ပဲ ဟိုလူ့ကြောင့်၊ ဒီလူ့ကြောင့် မဟုတ်ပါဘူး” ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ မြန်မာ့တပ်မတော်မှ နိုင်ငံတော်အာဏာကို အရပ်သားအစိုးရထံမှ ရယူပြီး နောက်ပိုင်း ဆန့်ကျင် ဆန္ဒပြမှုနှင့်အတူ လူငယ်များ၊ ကျောင်းသားများ လက်နက်ဆွဲကိုင်၍ နွေဦးတော်လှန်ရေးတွင် ပါဝင်ဆင်နွှဲလျက်ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၆

အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD)အစိုးရလက်ထက် ၂၀၁၅- ၂၀၂၀ တွင် နာဂကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ ဒေသဦးစီးဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် ဦးကေဆိုင်းသည် ယနေ့ (ဒီဇင်ဘာ ၁၆ ရက်)တွင် ခရစ်တော်၌ အိပ်ပျော်သွားကြောင်း သိရသည်။

ဦးကေဆိုင်းသည် ကျန်းမာရေး မကောင်းသည်မှာ ကြာမြင့်ပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ ယနေ့ (ဒီဇင်ဘာ ၁၆ ရက်)တွင် ကချင် ပြည်နယ်၊ မြစ်ကြီးနားမြို့ရှိ ၎င်း၏ နေအိမ်မှာ ခရစ်တော်၌ အိပ်ပျော်သွားကြောင်း သိရသည်။

ဦးကေဆိုင်း ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရသည့် ရလဒ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ဦးကေဆိုင်းသည် တနိုင်းမြို့နယ်၊ ရှင်ဗွေယံမြို့မှာ မွေးဖွားခဲ့သူဖြစ်ပြီး သားသမီး လေးဦးရှိသည်။

၂၀၁၅ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD) ကိုယ်စားပြု၍ နန်းယွန်းမြို့နယ်ကနေ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသူဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၅

မြန်မာ့တပ်မတော်ဘက်က မိမိတို့ ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)ကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် တိုက်လာပါက ပြန်ပြီးတုန့်ပြန်မှုကလည်း ပြင်းပြင်း ထန်ထန်ဖြစ်မည်ဟု ကချင်လွတ်လပ်ရေးကောင်စီ(KIC)ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဒုတိယ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဂွမ်မော်က ပြောသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၅ ရက်နေ့က ထုတ်လွှင့်ခဲ့သော RFA နှင့် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဂွမ်မော်၏ အင်တာဗျူး တွင် ၎င်းက အထက်ပါ အတိုင်းပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဂွမ်မော်က “ စစ်ရေး ပရိယာယ်ဆိုတာကတော့ ပြင်ဆင်မှုတွေ၊ ကြိုတင်ပြီးမှ စဉ်းစားထား တာတွေ အများကြီးရှိပါတယ်၊ ပြင်းပြင်းထန်ထန် တိုက်လို့ရှိရင်တော့ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ခုခံကာကွယ်တာဆိုတဲ့ အနေအထားကို ရောက်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးလို့ရှိရင် ဘက်တစ်ဘက်က ပြင်းပြင်းထန်ထန် လုပ်ရင် ပြန်ပြီး တုန့်ပြန်မှုကလည်း ပြင်းပြင်းထန်ထန်ဖြစ်မှာပါ။ ဒါကျနော်တို့ကတော့ အစီအစဉ်တွေကို စဉ်းစားထားတာ ရှိ သလို စိတ်ဓာတ်ရေးအရလည်း ပြင်ဆင်မှုအပြည့်ရှိတယ်လို့ ကျနော်ပြောချင်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

 ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလက အနန့်ပါကို တပ်မတော်က လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ပျက်စီးသွားစဉ် 

KIA သည် မြန်မာ့တပ်မတော် ဖြုတ်ချရေး ကြိုးပမ်းနေသည့် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG) လက်အောက် ရှိ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)မှ လူဦးရေ ၄၀၀၀ ကျော်ကို စစ်သင်တန်းများ ပေးအပ်ထားပြီးဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် KIA သည် NUG အပါအဝင် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြု ကော်မတီ(CRPH)တို့နှင့် ပူးပေါင်း၍ တပ်မတော် ဖြုတ်ချရေး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိနေသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၄ ရက်က ဖားကန့်မြို့နယ်အတွင်းရှိ KIA တပ်မဟာ ၉ နယ်မြေ အနန့်ပါကို တပ်မတော်မှ လေယာဉ်ဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ KIA အရာရှိကြီးများ အပါအဝင် လူဦးရေ ၈၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်။

ထို့နောက် တပ်မတော်နှင့် KIA-PDF ပူးပေါင်း အဖွဲ့များကြား စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ ရှမ်းပြည် နယ်(မြောက်ပိုင်း) စသည့် ဒေသများတွင် မကြာခဏ တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားသလို စစ်ရေးတင်းမာမှုများလည်း ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၅

နိုင်ငံတော်အာဏာကို ရယူထားသည့် နစက အနေဖြင့် လာမည့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလအလွန်မှာ သက်တမ်း ကုန်တော့မည် ဖြစ်သည့်အတွက် မည်သည့် နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းမျိုး ဖြစ်ပေါ်မည်ကို နိုင်ငံရေး အသိုင်းအဝိုင်း ကြားမှာ သုံးသပ်မှုများ ရှိနေသည်။

ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ဦးမြင့်ဆွေ ဦးဆောင်သည့် ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံ‌ရေးကောင်စီမှ နိုင်ငံတော်အာဏာ ကို ပြန်ယူကာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း ရခိုင့်ဦး‌ဆောင်ပါတီ (AFP) ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာ အေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒေါက်တာအေးမောင်က “အခြေခံဥပဒေအရတော့ နစကကို တနည်းအားဖြင့် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ကို အာဏာ အပ်နှင်းတာက ကာကွယ်ရေးနဲ့ လုံခြုံရေးကောင်စီ အဲဒီတော့ တစ်နှစ်ရယ်၊ ၆ လနှစ်ကြိမ်ဆိုရင် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေအရ သူအပ်နှင်းထားတဲ့ ကာလက ပြီးမြောက်တာပေါ့၊ ပြီးမြောက်တော့ အပ်နှင်းထားတဲ့ မူလအမိန့်ကို ကာ/လုံက ပြန်ရုပ်သိမ်းမှာပေါ့၊ အဲဒီ‌တော့ နိုင်ငံတော်သမ္မတကြီး ဦးမြင့်ဆွေ ဦးဆောင်တဲ့ ကာကွယ်ရေးနဲ့ လုံခြုံရေး ကောင်စီက နိုင်ငံတော်ရဲ့အာဏာကို ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ပြန်ရယူမှာပေါ့၊ ပြီးရင် ရွေးကောက်ပွဲကို ၆ လ အတွင်းမှာ ကျင်းပပေးရမှာပေါ့၊ အဲဒီတော့ နိုင်ငံတော် သမ္မတကြီးဖက်က ဥပဒေပြုမှု အာဏာရှိတာပေါ့၊ အုပ်ချုပ် ရေး ယန္တရားနဲ့ ပတ်သက်ရင် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ပြဋ္ဌာန်းချက်ပါအတိုင်း ဘယ်လို ဆက်သွားမှာလဲဆိုတာ ကာ/လုံ ဖက်ကတော့ စနစ်တကျ ခုကတည်းက ပြင်ဆင်ထားနှင့်ပြီးပြီလို့တော့ သုံးသပ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ဒီမိုကရေစီအရေး တောင်းဆိုနေကြသည်ကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးပြီး ပေါ်လာသည့် အစိုးရကို လက်ရှိ ယာယီသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေမှ တာဝန်လွှဲပြောင်းပေး ချိန်အထိ တာဝန်ယူ ဆောင်ရွက်ပေးရမှာ ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

လက်ရှိ မလုံခြုံသည့် အခြေအနေအောက်တွင် နေရာအနှံ့ အကြမ်းဖက်မှုများ ရှိလာနိုင်ကြောင်း၊ အဆိုပါ ပြဿနာ များကို သာမန်ရွေးကောက်ပွဲဖြင့် မဖြေရှင်းနိုင်ကြောင်း ပြည်သူ့ပါတီ (PP) ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုကြီးက CNI သတင်းဌာန သို့ ပြောသည်။

ဦးကိုကိုကြီးက “ပုံမှန်အားဖြင့်က‌တော့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံရဲ့ ပြဋ္ဌာန်းချက်အရ လာမယ့် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့မှာ နိုင်ငံတော် ကာကွယ်ရေးနဲ့ လုံခြုံရေးကောင်စီကို ပြန်ပြီးတော့ လွှဲအပ်ရမှာပေါ့၊ ပြီးတဲ့အခါကြတော့ အဲဒီ ကာ/လုံ ကနေ ပြီးတော့ ၆ လ အတောအတွင်းမှာ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ပေးရမယ်၊ ဒါကတော့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံရဲ့ ပြဋ္ဌာန်း ချက် သို့သော် ဒီအတိုင်း လုပ်သွားရင်‌တော့ ခုနက ပြောတဲ့ မလုံမခြုံတဲ့ ပဋိပက္ခ တင်းမာမှုတွေလည်း ဆက်ပြီး ရှိနေတယ်၊ နောက်ပြောရရင် ပြည်တွင်းမှာ လက်နက်ဗုံးတွေပေါ့၊ ကျနော်တို့ နေရာအနှံ့မှာလည်းပဲ ပျံ့နှံ့နေတဲ့ဟာ တွေ ရှိတယ်၊ ခြိမ်းခြောက်မှုတွေ ဒီလိုမျိုး အကြမ်းဖက်မှုတွေ နှစ်ဖက်စလုံး ကနေပြီးတော့ပေါ့နော်၊ ဒါမျိုးတွေ ရှိနေ တဲ့ အခြေအနေမျိုးမှာ သာမန် ရွေးကောက်ပွဲနဲ့တော့ ဒီပြဿနာတွေ မဖြေရှင်းနိုင်ဘူးလို့ ကျနော်ထင်တယ်၊ ဒါ ကျနော် အရင့်အရင်က သာမှန်အေးချမ်းနေတဲ့ အခြေအနေမှာတောင်မှ ဒီမိုကရေစီမှာ ရွေးကောက်ပွဲဆိုတာ အရေး ကြီး တယ်ဆိုတာ မှန်ပေမဲ့လို့ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်နဲ့ နိုင်ငံရေးရလဒ်က ထပ်တူ မဖြစ်ဘူး။ ရွေးကောက်ပွဲ တစ်ခု တည်းနဲ့ ၉၆ ပါးရောဂါကို ပျောက်နိုင်တဲ့ ဆေးမဟုတ်ဘူး။ အရေးကြီးတဲ့ ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်တွေ ကြားထဲမှာ ရှိတဲ့ နိုင်ငံရေးသဘောတူညီချက်က အင်မတန် အရေးကြီးပါတယ်လို့ ကျနော် ထပ်ခါ တလဲလဲ ပြောခဲ့တယ်။ အခု လည်းပဲ ဒီအတိုင်းသွားရင် ဒီရွေးကောက်ပွဲဟာ နိုင်ငံရဲ့ ပြဿနာတွေကို ဖြေရှင်းနိုင်တဲ့ ပုံစံဖြစ်မှာထက်ကို နောက် ထပ် စိန်ခေါ်မှု အသစ်တွေ ထပ်ပြီးတော့ ပေါ်ပေါက်လာနိုင်တယ်လို့ ကျနော်တော့ မြင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

တပ်မတော်ဖြုတ်ချရေး လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲ၀င်နေခြင်းကို တွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

ထို့ကြောင့် အကြမ်းမဖက် နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းကို ယုံကြည်ဆောင်ရွက်နေကြသည့် လူပုဂ္ဂိုလ်များ၊ နိုင်ငံရေးပါတီ များ၊ ပြည်သူများအတွက် နိုင်ငံ‌ရေး မျှော်လင့်ချက် ကောင်းကောင်း တည်ဆောက်နိုင်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့မှာ နိုင်ငံတော်အာဏာကို မြန်မာ့တပ်မတော်မှ ရယူပြီးနောက် နိုင်ငံတော်ကို အရေးပေါ် တစ်နှစ်ကြေညာခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ၆ လ တစ်ကြိမ်ဖြင့် နှစ်ကြိမ် သက် တမ်းတိုးခဲ့ရာ မကြာမီကာလတွင် သက်တမ်းကုန်ဆုံးတော့မည် ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၄

မည်သည့်အစိုးရ၊ မည်သည့်ခေတ်ပင်ဖြစ်စေ တပ်မတော်အနေဖြင့် နိုင်ငံတော်ကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်သူ Guardian အနေဖြင့် တည်ရှိနေမည်ဖြစ်ကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်၊ မြစ်ကြီးနားတပ်နယ်မှ အရာရှိ၊ စစ်သည်၊ မိသားစုများအား ဗလမင်းထင်ခန်းမ၌ ဒီဇင်ဘာ ၁၃ ရက်နေ့က တွေ့ဆုံစဉ် ၎င်းက အထက်ပါ အတိုင်း ပြောသွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံရေးပြဿနာများ၊ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများနှင့် ပါတီတွင်း သဘောထားကွဲလွဲမှုများ ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့ပြီး ၁၉၅၈ ခုနှစ်တွင် အိမ်စောင့်အစိုးရ တက်လာခဲ့ကြောင်း၊ ၁၉၆၂ ခုနှစ်မှ ၁၉၈၈ ခုနှစ်ထိ တော်လှန်ရေး ကောင်စီ နှင့် မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ် လမ်းစဉ်ပါတီတို့က အုပ်ချုပ်ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြောင်း၊ ၁၉၈၈ ခုနှစ် အရေးအခင်း ဖြစ်ပေါ် လာခဲ့ကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောသည်။

ထို့နောက် အဆိုပါ အရေးအခင်း၌ တိုင်းပြည်၏ အခြေအနေ ယိမ်းယိုင်လာခဲ့ပြီး အချုပ်အခြာအာဏာပြိုကွဲမည့် အခြေအနေနှင့် ရင်ဆိုင်လာခဲ့ရပြီး ၁၉၈၈ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလတွင် တည်ဆဲအစိုးရ၏ လုပ်ငန်းများ ရပ်တန့်ခဲ့ သဖြင့် တပ်မတော်က ဝင်ရောက် တာဝန်ယူဆောင်ရွက်ခဲ့ရကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၃ ရက်နေ့က မြစ်ကြီးနားမြို့မှာ တပ်မတော်အရာရှိ၊ စစ်သည်၊ မိသားစုများနှင့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် တွေ့ဆုံစဉ်

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “ တပ်မတော် အနေဖြင့် ပြည်သူများနှင့် လက်တွဲပြီး ဒို့တာဝန်အရေးသုံးပါးကို ခေတ်အဆက်ဆက် ကာကွယ်စောင့်ရှောက်လျက်ရှိကြောင်း၊ မည်သည့် အစိုးရ၊ မည်သည့်ခေတ်ပင် ဖြစ်စေ တပ်မတော်အနေဖြင့် နိုင်ငံတော်ကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်သူ Guardian အနေဖြင့် တည်ရှိနေမည်”ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီရွေးကောက်ပွဲတွင် အာဏာရပါတီ အနေဖြင့် မဲအနိုင်ရရှိရေး မသမာသည့် နည်းလမ်းများဖြင့် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး မဲမသမာမှုဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ မဲစာရင်းကွဲလွဲမှုများ ကို ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ပေးရန် တပ်မတော်မှ ပြောကြားခဲ့သော်လည်း ဆောင်ရွက်ပေးခြင်းမရှိဘဲ လွှတ်တော် ခေါ်ယူရန်အထိ ဖြစ်လာသဖြင့် တပ်မတော်မှ နိုင်ငံတော်၏ တာဝန်များကို အခြေခံဥပဒေနှင့်အညီ ဝင်ရောက် ဆောင်ရွက်ခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

တပ်မတော်က မည်သည့်ခေတ်တွင်မဆို နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေးမှာ ရှိနေမည်ဆိုသည်မှာ မှန်ကန်ကြောင်း၊ သို့သော် ပြည်ပရန်နှင့် တိုင်းပြည် အကြမ်းဖက်ခံရမှုများတွင် ကာကွယ်ရန် တာဝန်သာ ရှိသင့်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံရေး ထဲကို ဝင်ရောက်ကာ တိုင်းပြည်ကာကွယ်ရေး လုပ်စရာမလိုဘူးဟု နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူတစ်ဦးက ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကတော့ တပ်မတော်အနေဖြင့် နိုင်ငံတော်လျှောက်လှမ်းနေသည့် ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်း ခိုင်မာရေးအတွက် လုပ်ဆောင်နေခြင်း ဖြစ်ပြီး ထိုလမ်းကြောင်းပေါ်မှ သွေဖယ်စေမည် မဟုတ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် တိုင်းပြည်တည်ငြိမ်ရေးကို ဆောင်ရွက်ရာတွင် ဥပဒေနှင့်အညီသာ ထိန်းထိန်းသိမ်း သိမ်း ဆောင်ရွက်နေကြောင်း ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၄

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားနေသော လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွင် အပြုတ်တိုက်ရေး ကြွေးကြော်နေခြင်းသည် ပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်မည့် အဖြေမဟုတ်ကြောင်း လီဆူအမျိုးသား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (ဒူးလေးပါတီ) ဥက္ကဋ္ဌ ဦးရွှေမင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိ ပြည်တွင်းတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းများကို ဖြေရှင်းနိုင်ရန်အတွက် တွေ့ဆုံဆွေးနွေး ရေး လမ်းကြောင်းဖြင့် အဖြေရှာကြရန် ၎င်းက တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ဦးရွှေမင်းက “ကျနော်တို့ကတော့ အနာဂတ်ကို ရည်မျှော်ပြီးတော့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး လမ်းကြောင်းကို ဖွင့်နိုင် သလောက် ဖွင့်ပြီးတော့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြပါ၊ ဒါမှသာ ကျနော်တို့ နိုင်ငံသူ/နိုင်ငံသား၊ နိုင်ငံတော်အတွက်ကို ကောင်းရာ ကောင်းကျိုး ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်၊ ကျနော်တို့ ဒီအပြုတ်တိုက်ရေးူတို့ နောက်ပြီး ကျနော်တို့က သွေးကြွေး မှာ ဆွေး‌နွေးစရာ မရှိဆိုတဲ့ ဒါတွေက ဘယ်လိုမှ အဖြေဖြစ်လာနိုင်စရာ အကြောင်းမရှိပါဘူး။ အဲဒီတော့ အားလုံး ဟာ နိုင်ငံတော်အတွက် ဦးတည်ချက်နဲ့ စဉ်းစားပြီးတော့ သဘောထားကြီးစွာနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေး အဖြေရှာရေး လမ်းကြောင်းကိုပဲ သွားကြပါလို့ ကျနော် ဒီအတိုင်းလေး မေတ္တာရပ်ခံချင်ပါတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊မေလက ကချင်ပြည်နယ်မှာ လူငယ်တစ်စုက သွေးကြွေးမှာ ဆွေးနွေးစရာမလိုဘူးဆိုကာ ကြွေးကြော်နေကြစဉ်(CJ)

မြန်မာနိုင်ငံတွင် တပ်မတော်ကို ဖြုတ်ချနိုင်ရေးအတွက် အပြုတ်တိုက်ရေးဟု ကြွေးကြော်ကာ လက်နက်ကိုင် တိုက်ခိုက်နေကြသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ မြန်မာ့တပ်မတော်က အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအစိုးရ(NLD)ကို ဖြုတ်ချ၍ အာဏာရယူပြီးနောက် တပ်မတော်ကို ဖြုတ်ချရေး လက်နက်ကိုင် တိုက်ပွဲများ ဆင်နွှဲလာကြသည်။

ထို့နောက် လက်နက်ကိုင် တိုက်ပွဲများ ဆင်နွှဲလာသူများက အပြုတ်တိုက်‌ရေးနှင့် သွေးကြွေးမှာ ဆွေးနွေးစရာ မရှိဟု ကြွေးကြော်ခဲ့ကာ မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တော်လှန်တိုက်ခိုက်လျက်ရှိနေသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်က သွေးကြွေးများ အထပ်ထပ်တင်အောင် လုပ်ဆောင်နေသည့်အတွက် ဆွေးနွေးစရာ မရှိ ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)ကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “သွေးကြွေးမှာ ဆွေးနွေးစရာ မရှိဘူးဆိုတဲ့ စကားဟာ ဒီစစ်ကောင်စီက သွေးကြွေးတွေ အထပ်ထပ် တင် အောင် လုပ်နေတဲ့အတွက် ကျနော်တို့ ဆွေးနွေးမနေဘူး။ ဆွေးနွေးရမယ့် အချိန်မဟုတ်ဘူး။ စစ်ကောင်စီကို ဖယ်ရှားပစ်ဖို့ တိုက်ပွဲဝင်ရမယ်ဆိုတဲ့ လူငယ်တွေရဲ့ ပိုင်းဖြတ်ချက် ဖြစ်ပါတယ်၊ ဘယ်လူကြီးတွေကမှ အဲဒီကိစ္စကို တားမြစ်တာ မရှိပါဘူး။ သွေးကြွေးကို ဆွေးနွေးစရာ မရှိဘူးလို့ ပြောလိုက်တဲ့အတွက် ဒီတော်လှန်ရေး အင်အားစု တွေကတင်းမာတဲ့ နိုင်ငံရေးအမြင်မရှိဘူးတို့ ဘာတို့ဆိုတာက နိုင်ငံရေး အချောင်သမားတွေနဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ အုပ်စိုးမှုအောက် မှာ ဆက်လက်ပြီးတော့ ကိုယ်ကျိုးစီးပွားတွေ ခံစားနေတဲ့ အင်အားစုတွေ ပြောနေတဲ့ လေသံပဲဖြစ်တယ်လို့ ရှင်း လင်းစွာ သဘောထား ထုတ်ဖော်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် မြန်မာ့တပ်မ‌တော်နှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့နှင့် ဒေသကာကွယ်ရေးတပ် (PDF) ပူးပေါင်းတပ်တို့အကြား စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ ကယား(ကရင်နီ) ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်တို့တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲများကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတဝှမ်းမှာ အိုးအိမ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးရသူ ၁ ဒသမ ၄ သန်းကျော် ရှိလာပြီ ဖြစ်ကြောင်း UNOCHA Myanmar ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။