CNI International News

မနီလာ၊ ဇန်နဝါရီ ၂၂ 

တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် ရေပြင်နယ်နိမိတ် ပိုင်ဆိုင်မှုများနှင့် ပတ်သက်ပြီး ကာလကြာရှည် အငြင်းပွားနေခဲ့ သည့် ဖိလစ်ပိုင်နှင့်တရုတ်နိုင်ငံအကြား တင်းမာမှုများ မြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း Japan Times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ထိုင်ဝမ်အရေးသည် အမေရိကန်နှင့် တရုတ်အကြား အလှည့်အပြောင်း တစ်ခုအဖြစ် ယူဆခံထားရချိန်တွင် တောင်တရုတ်ပင်လယ် ပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားသည့် ပြဿနာသည် အမေရိကန်အတွက် ပထဝီနိုင်ငံရေးအရ နောက်ထပ် ဖိအားတစ်ခုဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်ခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ ဖာဒီနန် မားကို့စ် ဂျူနီယာ (Ferdinand Marcos Jr.) သည် ဂျပန်နှင့်် သြစတြေးလျ နိုင်ငံများကဲ့သို့ အမေရိကန်နှင့် ကာကွယ်ရေးကဏ္ဍ ဆက်ဆံမှုများကို တိုးမြှင့်ပြီး ဖိလစ်ပိုင်၏ ကာကွယ်ရေး စွမ်းဆောင်ရည်များအား မြှင့်တင်လျက်ရှိသည်။ 

မကြာသေးမီ ရက်ပိုင်းအတွင်းကလည်း ဖိလစ်ပိုင်သည် တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်းတွင် ကျွန်းများ တည်ဆောက်မည့် အစီအစဉ်ကို ပြောကြားခဲ့သဖြင့် တရုတ်အား ဒေါသထွက်စေခဲ့သည်။

ထိုကျွန်းများကို ဖိလစ်ပိုင်၏ နယ်နိမိတ်အတွင်း ထည့်သွင်း သတ်မှတ်မည်ဖြစ်ပြီး ထိုကျွန်းများပေါ်တွင် စစ်သား များ ဖြန့်ကြက်ချထားမည့် အစီအစဉ်ရှိကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်းစစ်တပ် အကြီးအကဲ ရိုမီရို ဘရော်နာ (Romeo Brawner)က ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်၌ ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ဖိလစ်ပိုင်နဲ့ တရုတ်အားပြိုင်မှုကိုတွေ့ရစဉ်

ဖိလစ်ပိုင်သည် တရုတ်နှင့် ပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားနေသည့် Second Thomas သောင်ခုံအနီးတွင် ၁၉၉၉ ခုနှစ် ကတည်းက စစ်သင်္ဘော အပျက်တစ်စီးကို ကျောက်ချရပ်နားထားကာ ထိုသင်္ဘောပေါ်တွင် ဖိလစ်ပိုင်စစ်သား များအား စခန်းချထားခဲ့သည်။

"ကျနော်တို့အနေနဲ့ ပိုပြီး သက်သောင့်သက်သာ ရှိစေမယ့် နေရာတွေ၊ ကျနော်တို့ စစ်သားတွေ နေထိုင်လို့ရမယ့် နေရာတွေကို ဖန်တီးပေးဖို့ ကြိုးပမ်းနေပါတယ်" ဟု ဘရော်နာက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဖိလစ်ပိုင်စစ်တပ်သည် စစ်သင်္ဘောများ၊ ရေဒါများ၊ လေယာဉ်များကို ထပ်မံဝယ်ယူရန် စီစဉ်နေပြီး မိမိတို့၏ နယ်နိမိတ်များအား ကာကွယ်ရန် အာရုံစိုက် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု ဘရော်နာက ပြောသည်။

တရုတ်သည် နှစ်စဉ် ကုန်သွယ်မှုတန်ဖိုး ဒေါ်လာ ၃ ထရီလျံရှိသည့် ပင်လယ်ကူး သင်္ဘောများ ဖြတ်သန်းသော တောင်တရုတ်ပင်လယ်၏ ရေပြင်နယ်နိမိတ် အားလုံးနီးပါးကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာထားသဖြင့် ဖိလစ်ပိုင်၊ ဘရူနိုင်း၊ မလေးရှား၊ ဗီယက်နမ်၊ ထိုင်ဝမ်တို့နှင့် နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှုများ အငြင်းပွားလျက်ရှိသည်။

Source: Japan Times

CNI International News

ဘဂ္ဂဒက်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၂ 

အီရတ်နိုင်ငံရှိ အမေရိကန်စစ်စခန်းတစ်ခုကို အီရန်က ကျောထောက်နောက်ခံ ပေးထားသည့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ များက တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဆီးရီးယားနိုင်ငံ၊ ဒမတ်စကတ် (Damascus) မြို့တော်တွင် အီရန်လက်ရွေးစင်တပ်ဖွဲ့များ နေထိုင်သည့် အဆောက် အအုံ တစ်ခုကို အစ္စရေးက ပြင်းထန်စွာ တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်အား လက်တုန့်ပြန်သွားမည်ဟု အီရန်က သတိ ပေးခဲ့ပြီးနောက် ထိုတိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အီရတ်နှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံသားများ ထိခိုက်နိုင်ခြေရှိကြောင်း အမေရိကန် ဗဟိုစစ်ဌာန ချုပ် (CENTCOM) က ဇန်နဝါရီ ၂၀ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆီးရီးယားနိုင်ငံရှိ အီရန်တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ်ဖွဲ့ကို အစ္စရေးက ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် နာရီပိုင်း အကြာတွင် အီရတ်ရှိ အမေရိကန်စစ်သားများ တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

"အီရတ်နိုင်ငံ အနောက်ပိုင်းက အယ် အာဆက် လေတပ်စခန်း (al-Assad Airbase)ကို အီရန်က ကျောထောက် နောက်ခံပေးထားတဲ့ စစ်သွေးကြွတွေက ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်တွေ၊ ရော့ကတ်တွေနဲ့ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်" ဟု CENTCOM က X လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။

 တိုက်ခိုက်ခံရလို့ ပျက်စီးနေစဉ်

ထိုဒုံးကျည်များနှင့် ရော့ကတ်အများစုကို လေတပ်စခန်း၏ လေကြောင်းရန် ကာကွယ်ရေးစနစ်များက ကြားဖြတ် ပစ်ချနိုင်ခဲ့သော်လည်း အချို့ဒုံးကျည်များသည် လေတပ်စခန်းကို ထိမှန်မှုများ ရှိခဲ့သည်ဟုလည်း CENTCOM က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ် အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က အစ္စရေးနှင့် ဟားမာ့စ်စစ်ပွဲ စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့ချိန်မှစပြီး အီရတ်နှင့် ဆီးရီးယားနိုင်ငံရှိ အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့များအပေါ် တိုက်ခိုက်မှုများ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ 

အစ္စရေးကလည်း ဂါဇာကို ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်နေချိန်တွင် ဆီးရီးယားနှင့် လက်ဘနွန်နိုင်ငံတို့ရှိ အီရန်နှင့် ဆက်နွှယ်မှုရှိသည့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

အပြန်အလှန်အနေဖြင့် အီရန်က ထောက်ပံ့ပေးထားသည့် တော်လှန်ရေးဝင်ရိုးစွန်းအဖွဲ့တွင် ပါဝင်သော ယီမင် နိုင်ငံရှိ ဟူရ်သီ (Houthi)သူပုန်အဖွဲ့ကလည်း ပင်လယ်နီ (Red Sea)၌ အစ္စရေးနှင့် ဆက်နွှယ်မှုရှိသည့် ကုန်တင် သင်္ဘောများကို တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။

အစ္စရေးအနေနှင့် ဂါဇာဒေသတွင် ဆင်နွှဲနေသည့် စစ်ပွဲကို ရပ်တန့်ရန်၊ ပိတ်ဆို့ထားသော ဂါဇာဒေသအတွင်းသို့ အစားအစာ၊ ဆေးဝါးများ အပါအဝင် အရေးတကြီး လိုအပ်နေသည့် လူသားချင်းစာနာ ထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများပေးရန် ဟူရ်သီအဖွဲ့က တောင်းဆိုထားသည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၀

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ပြည်သူအားလုံးကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေကြေး ထောက်ပံ့ပေးမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည့် ဖြူးထိုင်း (Pheu Thai) ပါတီသည် ၎င်း၏ ကတိစကားကြောင့် နိုင်ငံရေးအရ စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ရနိုင်ခြေရှိသည်ဟု Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ဆိုင်းငံ့ထားရသည့် ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေကြေး ထောက်ပံ့မှု အစီအစဉ်နှင့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင် ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) သည် အကျဉ်းထောင်ပြင်ပ၌ ဆေးဝါးကုသမှု ခံယူနေသည့် အခြေအနေများ သည် သက်ဆင်နှင့် ဆက်နွှယ်မှုရှိသော ဖြူးထိုင်းပါတီအတွက် ခေါင်းခဲစရာ အခြေအနေများ ဖြစ်နေသည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောသည်။

သက်ဆင်သည် အလုံးစုံ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်နှင့် ပြန်လည် လွတ်မြောက်တော့မည့် အခြေအနေအပေါ် နိုင်ငံရေး ပါတီများက မေးခွန်းထုတ်နေချိန်တွင် ဖြူးထိုင်းပါတီသည် ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေကြေး ထောက်ပံ့မှု အစီအစဉ်အတွက် ဘတ် ၅၀၀ ဘီလျံချေးယူရန် စီစဉ်လျက်ရှိသည်။

နိုင်ငံ့ဘတ်ဂျက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး နောက်ဆုံးအကြိမ် ပြုလုပ်သည့် အချေအတင် ဆွေးနွေးမှုများတွင် အတိုက်အခံ ဖြစ်သည့် Move Forward ပါတီ (MFP) က သက်ဆင်၏ အရေးကိစ္စနှင့် ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေကြေး အစီအစဉ် ပြဿနာ များသည် အလွယ်တကူ ပေါ်ပေါက်လာနိုင်ကြောင်း အရိပ်အမြွက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအခြေအနေမျိုးတွင် နိုင်ငံတော်ဘဏ္ဍာများ ဆုံးရှုံးမှုများ ဖြစ်နိုင်ကြောင်းနှင့် ထင်ရှားသည့် ဥပမာတစ်ခုမှာ သက်ဆင်၏ ဆေးကုသစရိတ်အတွက် ထိုင်းအခွန်ထမ်း ပြည်သူများ၏ ငွေကြေးများကို အသုံးပြုနေရသည့် အချက်အား MFP က ထောက်ပြပြောခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ယခင်က မျှော်မှန်းထားခဲ့ဖူးခြင်းမရှိသည့် ရှပ်ဝါနှင့် လိမ္မော်ရောင် ဆန္ဒပြသူများသည်လည်း သက်ဆင် လွတ်မြောက်မည့် အရေးကိစ္စအပေါ် ကျေနပ်မှုမရှိဘဲ လမ်းများပေါ်ထွက်ကာ ဆန္ဒပြဖွယ်ရှိနေသည်။

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ရှပ်ဝါ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများသည် သက်ဆင်နှင့်တကွ သူနှင့်ဆက်နွှယ်မှုရှိသည့် လူထုအကျိုးမျှော်ဝါဒီများကို နှစ်သက်ခြင်း မရှိသောကြောင့်ဖြစ်သည်။

ယခင်က သက်ဆင်ကို ထောက်ခံခဲ့သည့် လိမ္မော်ရောင် ဆန္ဒပြလှုပ်ရှားသူများကလည်း လက်ရှိတွင် Move Forward ပါတီနှင့်အတူ ဖြူးထိုင်းပါတီ၏ ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေကြေး ထောက်ပံ့မှုအစီအစဉ်ကို ထောက်ခံတော့မည် မဟုတ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာစောင့်ကြည့်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Thai PBS World

CNI Sport News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၁

စပါးအသင်း တောင်ပံကစားသမား ပါရီဆစ်ဟာ ခရိုအေးရှားကလပ် ဟက်ဒက်စပလစ်အသင်းထံ အခုရာသီ အကုန်ထိ အငှားစာချုပ်နဲ့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

ပါရီဆစ်ဟာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလက ရရှိခဲ့တဲ့ ဒူးအရွတ်ဒဏ်ရာကြောင့် အခုရာသီအကုန်ထိ အနားယူ ရနိုင်တယ်လို့ မျှော်လင့်ထားတာပါ။

အသက် ၃၆ နှစ်အရွယ်ရှိ ပါရီဆစ်နဲ့ စပါးအသင်းတို့ ချုပ်ဆိုထားတဲ့ စာချုပ်ဟာ အခုရာသီအကုန်မှာ ကုန်ဆုံးမှာ ဖြစ်တာကြောင့် ခရိုအေးရှား ကစားသမားဟာ စာချုပ်ကုန်ဆုံးချိန်မှာ ဟက်ဒက်စပလစ်အသင်းထံ အပြီးသတ် ပြောင်းရွှေ့မယ်လို့ သိရပါတယ်။ 

စပါးအသင်းကတော့ ပါရီဆစ်ရဲ့ အနာဂတ် အကောင်းဆုံးဖြစ်ဖို့ ဆုတောင်းပေးတယ်လို့ သူတို့ရဲ့ ဆိုရှယ်မီဒီယာမှာ ရေးသားထားတာပါ။

ပါရီဆစ်ဟာ ဟက်ဒက်စပလစ်အသင်းမှာ လူငယ်ကစားသမားအဖြစ်သာ ကစားခဲ့ပြီး စီနီယာကစားသမားဘဝ မစတင်ခင်မှာ ထွက်ခွာခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ 

ပါရီဆစ်ဟာ ၂၀၂၂ ခုနှစ်က အင်တာမီလန်အသင်းကနေ စပါးအသင်းထံ ၂ နှစ်စာချုပ်နဲ့ ပြောင်းရွှေ့လာခဲ့တာဖြစ်ပြီး စပါးအသင်းအတွက် ပွဲပေါင်း ၅၀ ပါဝင်ကစားကာ ၁ ဂိုးသွင်းယူပြီး ဂိုးဖန်တီးမှု ၁၄ ကြိမ်အထိ ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့တာပါ။ 

ပါရီဆစ်ဟာ ဒီရာသီမှာ စပါးအသင်းအတွက် ၆ ပွဲသာ ပါဝင်ကစားခဲ့ရပြီး ဒဏ်ရာကြောင့် အနားယူနေခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဟက်ဒက်စပလစ်အသင်းဟာ ဒီရာသီမှာ ခရိုအေးရှားလိဂ် အမှတ်ပေးဇယား ထိပ်ဆုံးနေရာမှာ ဦးဆောင်နေပြီး ဇန်နဝါရီ ၂၈ ရက်မှာ ဒုတိယနေရာက ရီဂျီကာအသင်းနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ရမှာပါ။ 

စပါးအသင်းဟာ ပါရီဆစ်ကို ထွက်ခွာခွင့်ပေးပြီးနောက် ကလပ်ဘရုဂေးအသင်းရဲ့ အသက် ၁၈ နှစ်အရွယ်ရှိ တိုက်စစ်မှူး နူဆာကို ခေါ်ယူဖို့ ဆွေးနွေးမှုတွေ ပြုလုပ်နေပါတယ်။

စပါးအသင်းဟာ အခုအပြောင်းမှာ တီမိုဝါနာနဲ့ ဒရာဂူဆင်တို့ကို ခေါ်ယူထားတာကြောင့် နူဆာဟာ အသင်းရဲ့ တတိယမြောက် ခေါ်ယူမယ့် ကစားသမား ဖြစ်လာမယ်လို့ သိရပါတယ်။

Source: BBC

CNI International News

အစ္စလာမ်မာဘက်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၀

ပါကစ္စတန်နှင့် အီရန်အကြား တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် အပြန်အလှန် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားပြီးနောက် မတိုးသာ၊ မဆုတ်သာ အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိနေချိန်တွင် ပါကစ္စတန်၏ စစ်ဘက်ထိပ်သီး ခေါင်းဆောင်များနှင့် အရပ်ဖက်ခေါင်းဆောင်များက အမျိုးသားလုံခြုံရေးကို ပြန်လည်စိစစ်သုံးသပ်မှုများ ပြုလုပ်ရန်စီစဉ်နေကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန်သည် အီရန်၏ စစ္စတန်-ဘာလူချီစတန် (Sistan-Baluchestan) ပြည်နယ်ရှိ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ၏ ခြေကုပ်စခန်းများကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် လူ ၉ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီးနောက် တစ်ရက်အကြာဖြစ်သည့် ဇန်နဝါရီ ၁၉ ရက် တွင် ပါကစ္စတန် ယာယီဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါ အူ ဟက် ကက်ကာ (Anwaar-ul-Haq Kakar) က အစည်းအဝေး ခေါ်ယူခဲ့သည်။

အီရန်သည် ပါကစ္စတန်၏ အနောက်တောင်ဘက် နယ်စပ်ပြည်နယ်ဖြစ်သည့် ဘာလိုချီစတန် (Balochistan) ပြည်နယ်ရှိ Jaish al-Adl လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ကို လေကြောင်း တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် ပါကစ္စတန်ကလည်း အီရန်နယ်နိမိတ်ပေါ်တွင် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြန်လည်ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ပါကစ္စတန်၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အစည်းအဝေးကို စစ်ဦးစီးချုပ်နှင့် ထောက်လှမ်းရေးတပ်ဖွဲ့ အကြီးအကဲ တို့လည်း တက်ရောက်ခဲ့ကြောင်း ပါကစ္စတန်လုံခြုံရေး အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့ကြောင်း အေအက်ဖ်ပီ သတင်းအေဂျင်စီက ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

အီရန်နှင့် ပါကစ္စတန်အကြား ယခုကဲ့သို့ အပြန်အလှန် တိုက်ခိုက်မှုများသည် အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က စတင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့်် အစ္စရေး-ဟားမာ့စ် စစ်ပွဲအတွင်း အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတွင် တည်ငြိမ်မှုများ ပိုမိုပျက်ယွင်း လာစေမည့် အခြေအနေအပေါ် စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်စေခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ ပါကစ္စတန်နှင့် အီရန်နိုင်ငံတို့သည် တင်းမာမှုများကို ဖြေလျှော့ရန် ဆန္ဒရှိကြောင်း အရိပ်လက္ခဏာ များကို ပြသခဲ့သည်။

အီရန်သည် ပါကစ္စတန်နှင့် ကောင်းမွန်သည့် အိမ်နီးချင်း ဆက်ဆံရေးများကို ထူထောင်ခဲ့ကြောင်း၊ သို့သော် ပါကစ္စတန်အနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ နယ်နိမိတ်အတွင်း အကြမ်းဖက်သမားများ၏ စခန်းများ ထူထောင်မှုကို တားဆီး ရမည်ဖြစ်ကြောင်း အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက  ဇန်နဝါရီ ၁၈ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန်နိုင်ငံကလည်း အလားတူ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး အီရန်နယ်နိမိတ်ပေါ်တွင် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် တစ်ခုတည်းသော အကြောင်းပြချက်မှာ ပါကစ္စတန်၏ လုံခြုံရေးနှင့်အမျိုးသား အကျိုးစီးပွား အတွက်ကြောင့်သာ ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန်နှင့် အီရန်၏ မဟာမိတ် တရုတ်နိုင်ငံကမူ ၎င်းအနေဖြင့် ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးရန် ဆန္ဒရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ် အန်တိုနီယို ဂူတာရက်စ် (Antonio Guterres) ကလည်း ပါကစ္စတန်နှင့် အီရန်အကြား တင်းမာမှုများကို လျှော့ချရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ပြုံယမ်း၊ ဇန်နဝါရီ ၂၀

မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံသည် တောင်ကိုရီးယား၊ အမေရိကန်နှင့် ဂျပန်တို့၏ ပူးတွဲရေတပ် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုကို တုန့်ပြန်သည့်အနေဖြင့် နျူကလီးယားလက်နက် တပ်ဆင်နိုင်သည့် ရေအောက် တိုက်ခိုက်ရေး မောင်းသူမဲ့ ရေယာဉ်တစ်စင်းကို စမ်းသပ်ခဲ့သည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏ မဟာမိတ်များသည် မြောက်ကိုရီးယား၏ လုံခြုံရေးကို ပြင်းထန်စွာ ခြိမ်းခြောက်နေပြီး ဒေသတွင်း အခြေအနေကို တည်ငြိမ်မှု ပျက်ယွင်းစေသဖြင့် မြောက်ကိုရီးယားအစိုးရက အရှေ့ဘက်ကမ်းလွန် ရေပြင်များတွင် Haeil-5-23 လက်နက်စနစ်ကို စမ်းသပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း မြောက်ကိုရီးယား ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနက ဇန်နဝါရီ ၁၉ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မိမိတို့စစ်တပ်၏ ရေအောက်  နျူကလီယားအခြေပြု တန်ပြန်လုပ်ဆောင်နိုင်မှုသည် ရေပေါ်၊ ရေအောက် တုန့် ပြန်နိုင်မှု စွမ်းဆောင်ရည်များကို ဆက်လက် မြင့်တက်စေပြီး အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏ မဟာမိတ် ရေတပ်များ၏ ရန်လိုသည့်  စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို ဟန့်တားရန်ဖြစ်ကြောင်း မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံပိုင် KCNA သတင်းအေဂျင်စီ က ဖော်ပြခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယားသည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်ကလည်း ရေအောက်တိုက်ခိုက်ရေး မောင်းသူမဲ့ ရေယာဉ်များကို နှစ်ကြိမ် စမ်းသပ်ခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့ပြီး ထိုရေယာဉ်များသည် ရေအောက်တွင် ပေါက်ကွဲခြင်းဖြင့် ရေဒီယိုဓာတ်သတ္တိကြွ ဆူနာမီလှိုင်းများ ဖြစ်ပွားစေကာ ရန်သူများကို ဖျက်ဆီးနိုင်လိမ့်မည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ထိုလက်နက်၏ အသုံးဝင်ပုံကို သီးခြား အတည်ပြုနိုင်ခြင်း မရှိသေးဘဲ တောင်ကိုရီးယားအရာရှိများကမူ မြောက်ကိုရီးယားသည် ထိုလက်နက်၏ စွမ်းဆောင်ရည်များကို ပုံကြီးချဲ့ ဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့ သည်။

ယခုသီတင်းပတ် အစောပိုင်းက အမေရိကန်၏ လေယာဉ်တင်သင်္ဘော USS Carl Vinson အပါအဝင် အမေရိကန်၊ တောင်ကိုရီးယားနှင့် ဂျပန်နိုင်ငံတို့မှ စစ်သင်္ဘော ၉ စင်းပါဝင်သည့် ပူးတွဲရေတပ်စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများကို တောင်ကိုရီးယား၏ တောင်ဘက် ကမ်းလွန်ရေပြင်များတွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ဇန်နဝါရီ ၁၄ ရက်က မြောက်ကိုရီးယား၏ လောင်စာတောင့်သုံး ဟိုက်ပါဆိုးနစ် ဒုံးကျည် စမ်းသပ်ပစ်လွှတ်မှုကို တုန့်ပြန်သည့်အနေဖြင့် ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများကို ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု အမေရိကန်၊ တောင်ကိုရီးယား နှင့် ဂျပန်တို့က ကြေညာခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယား၏ နောက်ဆုံးအကြိမ် စမ်းသပ်ခဲ့သည့် ရေအောက် တိုက်ခိုက်ရေး မောင်းသူမဲ့ ရေယာဉ်သည် အလွန် ခေတ်မီဆန်းပြားသည့် လက်နက်စနစ် တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ဆိုးလ်မြို့တော်ရှိ ဟန်ကွတ် တက္ကသိုလ် (Hankuk University) မှ နိုင်ငံခြားဘာသာ လေ့လာရေး ပါမောက္ခ မာဆန် ရစ်ချေ (Mason Richey) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုလက်နက်သည် တစ်နာရီလျှင် ရေမိုင် ၈ မိုင်ခန့် သွားရောက်နိုင်ခြေရှိပြီး ရေငုပ်သင်္ဘောများကို တိုက်ခိုက်သည့် စစ်ဆင်ရေးအတွက် ဖြစ်နိုင်သည်ဟုလည်း ရစ်ချေက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

တိုကျို၊ ဇန်နဝါရီ ၂၀

အမေရိကန်ရေတပ်သင်္ဘောများကို ဂျပန်၏ သင်္ဘောကျင်းများတွင် ဆိုက်ကပ်ထားရန်နှင့် ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းမှုများ ပြုလုပ်နိုင်ရန်အတွက် နှစ်နိုင်ငံအကြား သဘောတူညီမှုတစ်ခု ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်နေသည်ဟု ဂျပန်နိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ် ရာဟမ် အီမန်နျူယယ် (Rahm Emanuel) က ဇန်နဝါရီ ၁၉ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုသဘောတူညီချက်ကြောင့် အနာဂါတ်တွင် ဖြစ်လာနိုင်ခြေရှိသည့် ပဋိပက္ခများအတွက် အာရှ၏ ရေပြင်များတွင် အမေရိကန်စစ်သင်္ဘောများ အလွယ်တကူ မောင်းနှင်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

"တရုတ်ကတော့ ဘယ်သင်္ဘောတွေ ဝင်မလဲ၊ ထွက်မလဲဆိုတာကို ကြည့်နေမှာပါ။ ဒါက လျှို့ဝှက်စရာ မဟုတ်ပါ ဘူး။ ဘာတွေ ဖြစ်နေလဲဆိုတာ သူတို့သိနေတာပဲလေ။ အဲဒါကြောင့် သူတို့ဟာ သင့်ရဲ့ အခြိမ်းအခြောက် အဟန့် အတားတွေကို တန်ဖိုးဖြတ် ချင့်တွက်ကြမှာ ဖြစ်ပါတယ်"ဟု အီမန်နျူယယ်က တိုကျိုမြို့တော်အနီးရှိ Yokosuka ရေတပ်စခန်းတွင် သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာ အာရှ၏ ရေပြင်များတွင် စိန်ခေါ်မှုများနှင့် မကြုံတွေ့ခဲ့ရသည့် အမေရိကန်ရေတပ်သည် မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်းက တရုတ်ရေတပ်၏ အင်အားကြီးထွားလာသည့် အခြေအနေနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။

တရုတ်ရေတပ်သည် သင်္ဘောကျင်းများတွင် စစ်သင်္ဘောများ တည်ဆောက်နေသဖြင့် စစ်သင်္ဘောများ ထုတ်လုပ်မှု နှုန်း၌ တရုတ်က အမေရိကန်ကို ကျော်တက်သွားခဲ့သည်ဟု လေ့လာသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်သည် စစ်သင်္ဘော ၃၄၀ ရှိခဲ့ရာမှ ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း စစ်သင်္ဘောများနှင့် ရေငုပ်သင်္ဘောများ စုစုပေါင်း ၃၇၀ ကျော်အထိ ရှိလာခဲ့ကြောင်း အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက အောက်တိုဘာလတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သဖြင့် တရုတ်သည် စစ်သင်္ဘော အရေအတွက်အရ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကြီးမားဆုံး ရေတပ်ကို ပိုင်ဆိုင်လာခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် အမေရိကန်သည် ၎င်း၏ စစ်သင်္ဘောအုပ်စုကို ချဲ့ထွင်ရန်အတွက် ဂျပန်၏ သင်္ဘောကျင်းများတွင် စစ်သင်္ဘောများ ဆိုက်ကပ်မှုနှင့် ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းမှုများ ပြုလုပ်မှုတို့အတွက် သဘောတူညီမှုရရှိရန် လုပ်ဆောင် နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း အီမန်နျူယယ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုသဘောတူညီချက်အတွက် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်မှုများ ပြုလုပ်ရန် အမေရိကန်နှင့် ဂျပန်အကြား အကြံပေးအဖွဲ့ တစ်ဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းထူထောင်ခဲ့ကြောင်းလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။

အမေရိကန်၏ မဟာမိတ်ဖြစ်သည့် ဂျပန်သည် အမေရိကန်၏ ပြည်ပ စစ်အင်အား တည်ရှိမှု အများဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ပြီး ဂျပန်၏ Yokosuka ရေတပ်စခန်းတွင် အမေရိကန် စစ်သင်္ဘောများနှင့် ရေငုပ်သင်္ဘော ၇၀ ကျော်ကို စီမံခန့်ခွဲနိုင် သည့်် အမေရိကန်၏ အမှတ် ၇ ရေတပ်စစ်သင်္ဘောအုပ်စုကို လက်ခံထားရှိခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

တိုကျို၊ ဇန်နဝါရီ ၁၉

ဂျပန်ကွန်မြူနစ်ပါတီ (JCP) သည် ပါတီသမိုင်းတစ်လျှောက်တွင် ပထမဆုံး အမျိုးသမီးခေါင်းဆောင်အဖြစ် တိုမိုကို တာမူရာ (Tomoko Tamura) ကို ဇန်နဝါရီ ၁၈ ရက်တွင် ရွေးချယ်ခန့်အပ်ခဲ့ကြောင်း Japan Times မှ ဖော်ပြခဲ့ သည်။ 

JCP သည် မဲဆန္ဒရှင်များ၏ ထောက်ခံမှုကို ပိုမိုရရှိစေရန် ရည်ရွယ်သည့်အနေဖြင့် ထိုကဲ့သို့ အမျိုးသမီး ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးအား ခန့်အပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်နိုင်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်ခဲ့သည်။ 

အသက် ၅၈ နှစ်အရွယ် ဂျပန်အထက်လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ဝင် တာမူရာသည် သက်တမ်း ၁၀၂ နှစ် ရှိပြီဖြစ်သည့် ဂျပန်၏ သက်တမ်းအရင့်ဆုံး ကွန်မြူနစ်ပါတီခေါင်းဆောင် နေရာကို အသက် ၆၉ နှစ်အရွယ် ကာဇူအို ရှီအီ (Kazuo Shii) ထံမှ လွှဲပြောင်းဆက်ခံခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ရှီအီသည် ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်ကတည်းက ဂျပန်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ ခေါင်းဆောင်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး JCP တွင် သက်တမ်းအရှည်ကြာဆုံး တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးအဖြစ် မှတ်တမ်းဝင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။

ဂျပန်ကွန်မြူနစ်ပါတီ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်လာတဲ့ ကာဇူအိုရှီအီကို တွေ့ရစဉ်

တာမူရာအား ပါတီခေါင်းဆောင်အဖြစ် ခန့်အပ်ရန် ရှီဇူအိုကာ (Shizuoka) စီရင်စုနယ်၊ အက်တာမီ (Atami) မြို့တွင်ပြုလုပ်သည့် ပါတီညီလာခံ၏ နောက်ဆုံးနေ့ဖြစ်သော ဇန်နဝါရီ ၁၈ ရက်တွင် ဆုံးဖြတ်ချက်ချခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထို့နေ့မှာပင် ရှီအီသည် JCP ပါတီ၏ အဓိက မူဝါဒချမှတ်သည့် အဖွဲ့ဖြစ်သော ဗဟိုကော်မတီ၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ခန့်အပ်ခံခဲ့ရပြီး သူသည် ပါတီလမ်းစဉ်များအပေါ် ဆက်လက်၍ သြဇာလွှမ်းမိုးထားဖွယ်ရှိသည်။

လက်ရှိတွင် တာမူရာသည် JCP ပါတီ၏ မူဝါဒရေးရာကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တတိယသက်တမ်းကို တာဝန် ထမ်းဆောင်နေပြီး ဂျပန်အထက်လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။

ယခုကဲ့သို့ ဂျပန်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ ခေါင်းဆောင်အသစ် ပြောင်းလဲမှုသည် ကျား/မ အခြေပြု လိင်ခွဲခြားမှုကို ဆန့်ကျင်သည့်သဘော သက်ရောက်ပြီး မျိုးဆက်သစ်လူငယ်များ၏ ထောက်ခံမှုကို ပိုမိုရရှိစေရန် မျှော်လင့်ခြင်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Japan Times

CNI Internatioanl News

ကိယက်ဗ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၉

ရုရှားနှင့် စစ်ပွဲ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေသည့်တိုင် ယူကရိန်းအာဏာပိုင်များက ပျက်စီးသွားသည့် မြို့များနှင့် မြို့နယ် များတွင် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး လုပ်ငန်းများကို စတင်လုပ်ဆောင်နေကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

လွန်ခဲ့သည့် ၂ နှစ်နီးပါးခန့်က ရုရှားနှင့် စစ်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ယူကရိန်း၏ မြို့အများအပြားသည် ဆိုးဆိုးရွားရွား ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့ပြီး လက်ရှိတွင် မြို့ ၆ မြို့ကို နိုင်ငံတော်ဘဏ္ဍာဖြင့် ပြန်လည် ထူထောင်ရေးများ ပြုလုပ်လျက် ရှိသည်။

ထိုမြို့များထဲတွင် ထရိုစတီယန်နက်စ် (Trostianets) မြို့လည်း ပါဝင်နေပြီး မြို့ထဲမှာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင် သွားသူများကို ပြန်လည် လာရောက်နေထိုင်စေရန် မြို့ကို ပုံမှန်အခြေအနေအတိုင်း ပြန်ဖြစ်စေဖို့ ပြန်လည် ထူထောင်ရေး လုပ်ငန်းများကို လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု မြို့တော်ဝန် ယူရီ ဘိုဗာ (Yuriy Bova)က ပြောကြားခဲ့ သည်။

ကိယက်ဗ် (Kyiv) မြို့တော်ရှိ အရာရှိများကလည်း ယူကရိန်းတွင် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးများကို အရေးပေါ် လုပ်ဆောင်မည့် အရိပ်လက္ခဏာများ ပြသခဲ့ပြီး ဆေးရုံများ၊ စာသင်ကျောင်းများ၊ ဓာတ်အားပေးစက်ရုံများနှင့် ရထားလမ်းကွန်ယက်များ အပါအဝင် မရှိမဖြစ် အရေးကြီးသည့် အခြေခံ အဆောက်အအုံများကို အမြန်ဆုံး ပြန်လည်ထူထောင်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းကို ပြန်လည်ထူထောင်ရေးလုပ်နေကြစဉ်

လက်ရှိတွင် စစ်ပွဲသည် ဆက်လက် ဖြစ်ပွားနေဆဲဖြစ်ပြီး ယူကရိန်း၏ တန်ပြန်ထိုးစစ် အောင်မြင်ခြင်း မရှိခဲ့မှုနှင့် အတူ ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များသည် ရုရှားတပ်ဖွဲ့များ၏ တိုက်ခိုက်မှုကို ခုခံနေရချိန်တွင် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်များအတွက် ဒေါ်လာ ဘီလျံချီ လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။ 

စစ်ပွဲသည် အရှိန်လျော့ကျသွားမည့် အလားအလာ မရှိသည့် အခြေအနေမျိုးတွင် ရုရှားသည် ယူကရိန်းနှင့် ဖြစ်ပွားနေသည့် ရှေ့တန်းစစ်မြေပြင်နှင့် အလှမ်းကွာဝေးသော နေရာများကို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြင်းထန်စွာ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

"ပြန်လည်ထူထောင်ရေး လုပ်ငန်းတွေ အများကြီးလုပ်ရမှာပါ။ ပန်းခြံတွေ၊ ပြည်သူ့ရင်ပြင်တွေ အားလုံးဟာ စစ်ပွဲကြောင့် ပျက်စီးသွားခဲ့လို့ ဖြစ်ပါတယ်"ဟု ယူကရိန်း၏ Okhtyrka မြို့တော်ဝန် ပါဗလို ကုဇ်မန်ကို (Pavlo Kuzemnko) က ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် စစ်ပွဲ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားနေချိန်တွင် ယခုကဲ့သို့ ပြန်လည်ထူထောင်ရေး လုပ်ငန်းများကို အလျင်စလို ပြုလုပ်နေသည့် အစိုးရ၏ အစီအစဉ်များကို ဒေသခံ အရာရှိများက ဝေဖန်ပြောဆိုနေကြပြီး သဘောထား ကွဲလွဲ မှုများလည်း ရှိနေသည်ဟု ဒေသခံမီဒီယာများက ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ