CNI International News

ပရစ္စတီနာ၊ စက်တင်ဘာ ၂၅

ကိုဆိုဗိုမြောက်ပိုင်းတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တိုက်ခိုက်မှု တစ်ခုတွင် ရဲအရာရှိတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး အခြားတစ်ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကာ ထိုဖြစ်စဉ်အတွက် ကိုဆိုဗို ဝန်ကြီးချုပ် အယ်လ်ဘင် ကာတီ(Albin Kurti) က အိမ်နီးချင်း ဆားဘီးယားနိုင်ငံကို ပြစ်တင်ဝေဖန်ခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်စဉ်သည် ဥရောပသမဂ္ဂက ကြားင်စေ့စပ်ပေးသည့် ကိုဆိုဗို-ဆားဘီးယား ဆက်ဆံရေး ပုံမှန်ပြန်လည် ထူထောင်ရေးကို ထိခိုက်စေခဲ့ပြီး တင်းမာမှုများအား ပိုမိုမြင့်တက်စေခဲ့သည်။

"မျက်နှာဖုံးဝတ်ထားပြီး လက်နက်ကြီးတွေကို ကျွမ်းကျွမ်းကျင်ကျင် ကိုင်တွယ်တတ်တဲ့ သေနတ်သမားတွေဟာ ဒေသစံတော်ချိန် နံနက် ၃ နာရီလောက်မှာ မြို့တော် ပရစ္စတီနာ(Pristina) နဲ့ ၅၅ ကီလိုမီတာ (၃၅ မိုင်) အကွာက လီပိုဆာဗစ် (Leposavic) မြို့နယ် ဘန်ဂျ်စကာ (Banjska) ကျေးရွာမှာ ရှိတဲ့ ရဲကင်းတစ်ခုကို ပစ်ခတ်သွားခဲ့ပါ တယ်" ဟု ကိုဆိုဗိုဝန်ကြီးချုပ် ကာတီက ပြောသည်။ 

ကိုဆိုဗို ၀န်ကြီးချုပ်နဲ့ ဆားဘီးယား သမ္မတကို တွေ့ရစဉ်

နံပါတ်ပြားမပါသည့် ထရပ်ကား နှစ်စီးသည် ကျေးရွာအဝင်ရှိ တံတားတစ်စင်းကို ပိတ်ဆို့ခဲ့ပြီး ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များက ထိုထရပ်ကားများ ပိတ်ဆို့မှုကို ရှင်းလင်းရန် ကြိုးပမ်းနေချိန်တွင် နေရာပေါင်းစုံမှ ပစ်ခတ်ခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်ဟု  ကိုဆိုဗိုရဲတပ်ဖွဲ့က ပြောသည်။

တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် လက်နက်များထဲတွင် လက်ပစ်ဗုံးများနှင့် အဝေးထိန်းဗုံးများ အပါအဝင် အမျိုးအစား စုံလင်သည့် လက်နက်များစွာ ပါဝင်ကြောင်း ကိုဆိုဗိုရဲတပ်ဖွဲ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ရဲတပ်ဖွဲ့သည် တိုက်ခိုက်မှုများကို ပြန်လည်တွန်းလှန် တိုက်ခိုက်နိုင်ခဲ့ကာ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည့် ရဲအရာရှိနှစ်ဦးကို မီထရိုဗီကာ (Mitrovica) မြို့ရှိ ဆေးရုံသို့ ပို့ဆောင်ပေးခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

ဆေးရုံရောက်ရှိချိန်တွင် ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည့် ရဲအရာရှိတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး နောက်တစ်ဦးသည် အသက်အန္တရာယ် စိုးရိမ်ရသည်ဟု ဆရာဝန်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကိုဆိုဗို ရဲတပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

ဆားဘီးယားနိုင်ငံနှင့် တစ်ချိန်က ၎င်း၏ ပြည်နယ်ဟောင်းဖြစ်ခဲ့သည့် ကိုဆိုဗိုနှင့် ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာ ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားလာခဲ့သည်။

ဆားဘီးယားနှင့် ကိုဆိုဗိုအကြား ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ၁၉၉၀-၉၉ ခုနှစ်အကြား ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် စစ်ပွဲအတွင်း လူပေါင်း ၁၀၀၀၀ ကျော် သေဆုံခဲ့ပြီး သေဆုံးသူအများစုမှာ ကိုဆိုဗို အယ်လ်ဘေးနီးယားလူမျိုးများ ဖြစ်သည်။

ကိုဆိုဗိုသည် ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် တစ်ဖက်သတ် လွတ်လပ်ရေး ကြေညာခဲ့သော်လည်း ဆားဘီးယားကမူ ကိုဆိုဗို၏ လွတ်လပ်ရေးကို အသိအမှတ်မပြုဘဲ ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ စက်တင်ဘာ ၂၅

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavisin) က သူသည် အကျဉ်းချခံထားရသည့် ဝန်ကြီးချုပ် ဟောင်း သက်ဆင်ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) ကို ၎င်း၏ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်များထဲမှ တစ်ဦးအဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်ဟု မီဒီယာများကို ပြောကြားခဲ့ခြင်းမရှိကြောင်း Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဆရီသာသည် အမေရိကန်တွင် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံ တက်ရောက်ခဲ့ပြီးနောက် စက်တင်ဘာ ၂၄ ရက် က သုဝဏ္ဏဘူမိ (Suvarnabhumi) လေဆိပ်သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိချိန်၌ မီဒီယာများနှင့်တွေ့ဆုံပြီး အထက်ပါ အတိုင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဆရီသာက သူသည် နယူးယောက်တွင် Bloomberg သတင်းဌာနနှင့် အင်တာဗျူး ပြုလုပ်ခဲ့ချိန်တွင် သူပြောခဲ့ သည့် မှတ်ချက်စကားများကို ထိုင်းမီဒီယာများက အဓိပ္ပာယ်ကောက်ယူမှု လွဲမှားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့ သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံကို ပြည်တော်ပြန်လာသည့် သက်ဆင်ကိုတွေ့ရစဉ်

Bloomberg သတင်းဌာနနှင့် အင်တာဗျူး ပြုလုပ်ခဲ့ချိန်က သူသည် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းများဖြစ်သည့် အာနန် ပန်ယာရာချန် (Anand Panyarachun) နှင့် ဆွမ်ချိုင် ဝေါင်ဆာဝပ် (Somchai Wongsawat) တို့ အပါအဝင် အခြားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းများ၊ ထိပ်သီးအရာရှိများနှင့် ဆွေးနွေးတိုင်ပင်သလို သက်ဆင်နှင့်လည်း ဆွေးနွေး တိုင်ပင်မည်ဟုသာ မှတ်ချက်ပေးခဲ့ကြောင်း ဆရီသာက ပြောသည်။

မီဒီယာများအနေဖြင့် Bloomberg သတင်းဌာနနှင့် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် အင်တာဗျူးတွင် မိမိဖြေကြားခဲ့သော ဖြေကြား ချက်များကို စစ်ဆေးကြည့်သင့်သည်ဟုလည်း ဆရီသာက ပြောသည်။ 

ဆွေးနွေးပွဲတစ်ခုမှာ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင်ကို တွေ့ရစဉ်

"ဒါဟာ ကျနော့်အတွက် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ပထမဆုံး တာဝန်ထမ်းဆောင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျနော်ဟာ နိုင်ငံရေး လောကထဲမှာ လူသစ်တစ်ဦးပါ"ဟု ဆရီသာက ပြောကြားခဲ့ပြီး အတွေ့အကြုံနှင့် ဗဟုသုတပြည့်စုံသည့်် လူတိုင်း ဆီက အကြံဉာဏ်များကို ရယူရန် အဆင်သင့်ရှိကြောင်း ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

မလိုအပ်ဘဲ ပြဿနာ ဖြစ်စေနိုင်သည့်အတွက် ထိုင်းမီဒီယာများ အနေဖြင့် သူပြောကြားခဲ့သည့် အကြောင်းအရာ များကို အဓိပ္ပာယ်ကောက်ယူမှု မလွဲမှားရန် ဆရီသာက တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

"အဓိပ္ပာယ်ကောက် မလွဲကြပါနဲ့ ကျနော် ဘာပြောခဲ့လဲဆိုတာကို နားထောင်ကြပါ" ဟု ဆရီသာက ပြောကြားခဲ့ပြီး လေဆိပ်တွင် ထိုင်းမီဒီယာများနှင့် အင်တာဗျူးကို အကျဉ်းချုံးသာ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

Source: Thai PBS World

CNI International News

နယူးယောက်၊ စက်တင်ဘာ ၂၅

ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေ လာဗရော့ဗ် (Sergey Lavrov) သည် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံ၌ မိန့်ခွန်း ပြောကြားခဲ့ချိန်တွင် အမေရိကန်နှင့် အနောက်နိုင်ငံများကို ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်နှင့် အနောက်နိုင်ငံများသည် နိုင်ငံတကာ အာဏာတည်ဆောက်ပုံကို လျော့ပါးစေပြီး ကိုယ့်အကျိုး စီးပွားများကိုသာ ကာကွယ်သူများ ဖြစ်သည်ဟု လာဗရော့ဗ်က ဝေဖန်ခဲ့သော်လည်း ယူကရိန်းတွင် ရုရှား၏ စစ်ပွဲနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

"အမေရိကန်နဲ့ သူ့ရဲ့ လက်အောက်ခံ အနောက်နိုင်ငံတွေဟာ လူသားမျိုးနွယ်ကို ရန်လိုမှုတွေနဲ့ အောင်မြင်မှုတွေ မရအောင် နှောင့်နှေးကြန့်ကြာစေတဲ့ အခြေအနေမျိုးနဲ့ သွေးခွဲပြီး ပဋိပက္ခတွေကို သွေးထိုးလှုံ့ဆော်မှုတွေ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ သူတို့ဟာ ဝင်ရိုးစုံကမ္ဘာ ဖြစ်ပေါ်စေမယ့် အခင်းအကျင်းကို တားဆီးဖို့ နည်းမျိုးစုံနဲ့လုပ်ဆောင်နေပါတယ်" ဟု လာဗရော့ဗ်က ပြောသည်။

ဘိုင်ဒန်နဲ့ ဥရောပခေါင်းဆောင်များကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် အနောက်နိုင်ငံများသည် မိမိကိုယ်ကိုယ် ဗဟိုပြု ချမှတ်ထားသည့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကို ကမ္ဘာက လိုက်နာကျင့်သုံးစေရန် တွန်းအားပေး လုပ်ဆောင်နေသည်ဟုလည်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ပြောကြားခဲ့ သည်။

ယူကရိန်းစစ်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်မှာ ၁၉ လခန့် ကြာမြင့်လာချိန်တွင် လာဗရော့ဗ်က ဆိုဗီယက်ယူနီယံ ပြိုကွဲခဲ့သည့် ၁၉၉၁ ခုနှစ် အချိန်ကာလက သမိုင်းဝင် ဖြစ်ရပ်အချို့နှင့် အမေရိကန်နှင့် အနောက်မဟာမိတ်များသည် ယူကရိန်း ကို ဒေါ်လာ ဘီလျံချီ ထောက်ပံ့နေသည့် အကြောင်းများကို ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့် ယူကရိန်းစစ်ပွဲအကြောင်းကို ထည့်သွင်းပြောကြားခြင်း မရှိခဲ့ပေ။

ယခုနှစ်တွင် ပြုလုပ်သည့် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံသည်လည်း ယခင်နှစ်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ညီလာခံ ကဲ့သို့ပင် ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်စေနိုင်မည့် အလားအလာများ ပေါ်ပေါက်ခြင်း မရှိသေးပေ။

ကုလမှာ ယူကရိန်း ကိုယ်စားလှယ်နေရာ လွတ်နေစဉ်

လက်ရှိတွင် ယူကရိန်း၏ သုံးလကြာ တန်ပြန်ထိုးစစ်သည်လည်း မျှော်မှန်းထားသလောက် တိုးတက်မှုမရှိဘဲ နယ်မြေ အနည်းငယ်ကိုသာ ပြန်လည် သိမ်းယူနိုင်ခဲ့ကာ အောင်မြင်မှု ကြီးကြီးမားမား မရရှိသေးပေ။

အထွေထွေညီလာခံ၌ လာဗရော့ဗ် မိန့်ခွန်းပြောကြားနေချိန်တွင် ယူကရိန်းနိုင်ငံ၏ ကိုယ်စားလှယ်များသည် တက်ရောက်ခြင်း မရှိခဲ့ဘဲ ၎င်းတို့၏ ထိုင်ခုံနေရာများ လွတ်နေသည်ကို မြင်တွေ့ရသည်။

လာဗရော့ဗ်သည် အထွေထွေညီလာခံ၌ မိန့်ခွန်းပြောကြားပြီးနောက် သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ ပြုလုပ်ခဲ့ရာတွင် အမေရိကန်သည် ယူကရိန်းကို အသုံးချပြီး မိမိတို့ ရုရှားနိုင်ငံကို တိုက်ရိုက်စစ်ပွဲ ဆင်နွှဲနေသည်ဟုလည်း စွပ်စွဲခဲ့ သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဘာကူ၊ စက်တင်ဘာ ၂၅

အဇာဘိုင်ဂျန်နိုင်ငံ၏ နာဂေါ်နို-ကာရာဘက် (Nagorno-Karabakh) ဒေသတွင် နေထိုင်သည့် အာမေးနီးယား လူမျိုး ၁၂၀,၀၀၀ ခန့်သည် လူမျိုးသုဉ်းသတ်ဖြတ်မှု အန္တရာယ်များကြောင့် အာမေးနီးယားနိုင်ငံသို့ ထွက်ခွာလိမ့် မည်ဟု စက်တင်ဘာ ၂၄ ရက်တွင် ဒေသခံခေါင်းဆောင်များက ရိုက်တာသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

ကာရာဘက်ဒေသကို အဇာဘိုင်ဂျန်၏ နယ်နိမိတ်အဖြစ် နိုင်ငံတကာက အသိအမှတ် ပြုထားသော်လည်း ဆိုဗီယက်ယူနီယံ ပြိုကွဲချိန်ကတည်းကစပြီး ထိုဒေသကို အာမေးနီးယားလူမျိုးများက လွှမ်းမိုးထားခဲ့သည်။

စက်တင်ဘာ ၂၀ ရက်တွင် ကာရာဘက်ဒေသရှိ အာမေးနီးယားလူမျိုးစု လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များကို အဇာဘိုင်ဂျန်က ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် ၂၄ နာရီအတွင်း အာမေးနီးယား လက်နက်ကိုင်များသည် အပစ်အခတ်ရပ်စဲကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

ကာရာဘက်ဒေသကနေ ထွက်ခွာကြမယ့် အာမေးနီယားလူမျိုးများကိုတွေ့ရစဉ်

အဇာဘိုင်ဂျန်ဘက်ကတော့ ထိုဒေသကို အဇာဘိုင်ဂျန်နှင့် ပြန်လည်ပေါင်းစည်းကြောင်းနှင့် အာမေးနီးယားလူမျိုး များ၏ အခွင့်အရေးကို အာမခံချက်ပေးမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သော်လည်း ကာရာဘက်ဒေသရှိ အာမေးနီးယား ခေါင်းဆောင်များက အဇာဘိုင်ဂျန်မှ ထွက်ခွာမည်ဖြစ်ကြောင်း ရိုက်တာကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့နောက် အဇာဘိုင်ဂျန်ဘက်ကမူ အာမေးနီးယားလူမျိုးများအား ထိခိုက်နစ်နာစေရန် ရည်ရွယ်ချက်မရှိကြောင်း မကြာခဏ ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

"ကျနော်တို့ လူမျိုးတွေဟာ အဇာဘိုင်ဂျန်ရဲ့ နယ်မြေမှာ မနေချင်တော့ပါဘူး။ အာမေးနီးယားလူမျိုး ၉၉ ရာခိုင်နှုန်း လောက်က ကျနော်တို့ သမိုင်းအစဉ်အဆက် နေထိုင်ခဲ့တဲ့ နယ်မြေတွေကနေ ထွက်ခွာဖို့ ဆန္ဒရှိနေကြပါတယ်" ဟု တစ်ဖက်သတ် ခွဲထွက်နယ်မြေအဖြစ် ကြေညာထားသည့် အတ်ဆက်ခ် သမ္မတနိုင်ငံ (Republic of Artsakh) ၏ သမ္မတ ဆမ်ဗယ်လ် ရှာရာမန်ယန် (Samvel Shahramanyan) ၏ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် ဒေးဗစ် ဘာဘာယန် (David Babayan) က ပြောသည်။

လက်နက်ဖြုတ်သိမ်းရေးလုပ်နေစဉ်

ကာရာဘက်ဒေသရှိ အာမေးနီးယားလူမျိုးများသည် အာမေးနီးယားနိုင်ငံနှင့် ဆက်သွယ်ထားသည် လာချင် စင်္ကြန် (Lachin corridor) မှ ဖြတ်ပြီး အာမေးနီးယားသို့ သွားရောက်ရန် ရှိ/မရှိကိုတော့ ရှင်းလင်းစွာ မသိရသေးကြောင်း ဘာဘာယန်က ပြောသည်။

အာမေးနီးယားနိုင်ငံ အတွင်းမှာတော့ ကာရာဘက်ဒေသရှိ အာမေးနီးယားလူမျိုးများကို ကယ်တင်ရန် ပျက်ကွက်မှု အတွက် ဝန်ကြီးချုပ် နီကိုးလ် ပါရှင်ယန် (Nikol Pashinyan)အား ရာထူးမှနုတ်ထွက်ရန် တောင်းဆိုနေကြသည်။

လက်ရှိတွင် ကာရာဘက်ဒေသရှိ အာမေးနီယားလူမျိုးစု လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များကို လက်နက်ဖြုတ်သိမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များ ဆောင်ရွက်နေသည်ဟု ဘာဘာယန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ စက်တင်ဘာ ၂၃

ယခုလ အစောပိုင်းက အိန္ဒိယနိုင်ငံ နယူးဒေလီမြို့တော်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် စက်မှုထိပ်သီးနိုင်ငံ- ၂၀ (G-20) အစည်းအဝေးတွင် အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်နှင့် အခြားနိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်များသည် ကနေဒါ၌ ဆစ်ခ် ခွဲထွက်ရေး ခေါင်းဆောင်တစ်ဦး သတ်ဖြတ်ခံရမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ်မိုဒီ (Narendra Modi)အား ၎င်းတို့၏ စိုးရိမ်မှုများကို ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ကနေဒါတွင် ဆစ်ခ်ခွဲထွက်ရေး ခေါင်းဆောင် ဟာဒိပ် ဆင်း နစ်ဂျာ (Hardeep Singh Nijjar) အသတ်ဖြတ်ခံရမှု၌ အိန္ဒိယအစိုးရက ပါဝင်ပတ်သက်နေကြောင်း ကနေဒါက စွပ်စွဲထားသည်။

ထိုအကြောင်းအရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး ထောက်လှမ်းရေး အချက်အလက်များ မျှဝေရန် ဖွဲ့စည်းထားသည့် Five Eyes အဖွဲ့ဝင်များသည် နစ်ဂျာ သတ်ဖြတ်ခံရမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး မိုဒီနှင့် တိုက်ရိုက် ဆွေးနွေးခဲ့သည်ဟု Financial Times သတင်းစာက စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

Five Eyes အဖွဲ့ကို သြစတြေးလျ၊ ကနေဒါ၊ နယူးဇီလန်၊ ဗြိတိန်နှင့် အမေရိကန်တို့ ပူးပေါင်းဖွဲ့စည်းထားခြင်း ဖြစ်သည်။

လုပ်ကြံခံရလို့ သေဆုံးသွားတဲ့ ဆစ်ခ် ခွဲထွက်ရေးသမားကိုတွေ့ရစဉ်

နစ်ဂျာ သတ်ဖြတ်ခံရမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး မိုဒီနှင့် တိုက်ရိုက် ဆွေးနွေးရန် ကနေဒါဝန်ကြီးချုပ် ဂျပ်စတင် ထရူဒိုး (Justin Trudeau)က မဟာမိတ်များကို တိုက်တွန်းခဲ့ပြီးနောက် ဘိုင်ဒန်နှင့် အခြား ခေါင်းဆောင်များသည် ထိုသေဆုံးမှုအပေါ် ၎င်းတို့၏ စိုးရိမ်မှုများအား မိုဒီကို ဖော်ပြခဲ့သည်ဟု Financial Times က ဖော်ပြခဲ့သည်။

Financial Times ၏ သတင်း ဖော်ပြချက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး မှတ်ချက်ပေးရန် တောင်းဆိုမှုကို အိမ်ဖြူတော်က ချက်ချင်း မတုံ့ပြန်ခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းအေဂျင်စီက ဖော်ပြခဲ့သည်။

သို့သော် အမေရိကန်သည် ထိုစွပ်စွဲချက်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး အလွန်စိုးရိမ်ကြောင်း အိမ်ဖြူတော် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိ သူက စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

နစ်ဂျာ သတ်ဖြတ်ခံရမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ကနေဒါ၏ စွပ်စွဲချက်များကို အိန္ဒိယက ငြင်းဆိုထားပြီး ထိုစွပ်စွဲချက်များ သည် ယုတ္တိမရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆစ်ခ်ဘာသာဝင် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူဖြစ်သည့် နစ်ဂျာသည် ဇွန် ၁၈ ရက်က ကနေဒါနိုင်ငံ ဗြိတိသျှ ကိုလံဘီယာ (British Columbia) ပြည်နယ်၊ ဆာရေး (Surrey) မြို့ရှိ ဆစ်ခ်ယဉ်ကျေးမှုစင်တာ (Sikh cultural center) အပြင်ဘက်တွင်  သေနတ်ဖြင့် ပစ်ခတ်ခံရ၍ သေဆုံးသွားခဲ့သည်။ 

မိုဒီ၊ ဘိုင်ဒန်၊ ထရူဒိုးကို တွေ့ရစဉ်

အသက် ၄၅ နှစ်အရွယ် နစ်ဂျာ လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်ခံရမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ကနေဒါသည် တိကျသည့်် သတင်း အချက်အလက်များကို မျှဝေခဲ့ခြင်း မရှိကြောင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် မွေးဖွားခဲ့သည့် ပိုက်ပြင်သမား တစ်ဦးဖြစ်သည့် နစ်ဂျာသည် ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် ကနေဒါ နိုင်ငံသား ဖြစ်လာခဲ့ပြီး ခါလစ္စတန် (Khalistan) ဟု လူသိများသည့် 
လွတ်လပ်သော ဆစ်ခ် အမိမြေ ထူထောင်ရေး လှုပ်ရှားမှုကို ထောက်ခံအားပေးသူ တစ်ဦးဖြစ်သည်။

အိန္ဒိယအစိုးရကမူ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ ဇူလိုင်လတွင် နစ်ဂျာကို အကြမ်းဖက်သမားအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ပေကျင်း၊ စက်တင်ဘာ ၂၃

တရုတ်သည် ကမ္ဘာကြီးအတွက် အခွင့်အလမ်းများကို ပိုမိုကျယ်ပြန့်စွာ ဖွင့်ပေးရန် ဆုံးဖြတ်ထားပြီး ဖွံ့ဖြိုးဆဲ နိုင်ငံများ၏ ကြီးမားသည့် မိသားစုဝင် တစ်ဦးအဖြစ် ဆက်ရှိနေမည်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်ဒုသမ္မတ ဟန်ကျန်း (Han Zheng) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဟန်သည် ၇၈ ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံတွင် မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့ချိန်၌ တရုတ်သည် လွတ်လပ်သည့် နိုင်ငံခြားရေး မူဝါဒကို ကျင့်သုံးရန်နှင့် မိမိ၏ အချုပ်အခြာအာဏာနှင့် နယ်မြေတည်တံ့ ခိုင်မြဲရေးကို ကာကွယ်ရန် ဆုံးဖြတ်ထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု နိုင်ငံပိုင် ဆင်ဟွာ သတင်းအေဂျင်စီက စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

"နိုင်ငံအားလုံးမှာ တရားဝင်မှုရှိတဲ့ လုံခြုံရေး စိုးရိမ်စရာ ကိစ္စတွေကို ဖြေရှင်းသင့်ပါတယ်။ နိုင်ငံအားလုံးရဲ့ အချုပ်အခြာ အာဏာနဲ့ နယ်မြေတည်တံ့ ခိုင်မြဲရေးကို လေးစားသင့်ပါတယ်။ ပြီးတော့ မတူကွဲပြားမှုတွေနဲ့ အငြင်းပွားမှုတွေကို ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုတွေနဲ့ ငြိမ်းချမ်းစွာ ဖြေရှင်းသင့်ပါတယ်" ဟု ဟန်က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

 ယူကရိန်းစစ်သားများကို တွေ့ရစဉ်

ယူကရိန်းစစ်ပွဲနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဟန်က တရုတ်သည် ယူကရိန်းပဋိပက္ခကို ငြိမ်းချမ်းစွာ ဖြေရှင်းရာတွင် အထောက်အကူ ဖြစ်စေမည့် အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများ အားလုံးကို ထောက်ခံကြောင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကို စောစောရရှိစေရေးအတွက် ခိုင်မာသည့် အခန်းကဏ္ဍမှ ဆက်လက် ပါဝင်သွားရန် အသင့်ရှိကြောင်း ပြောကြား ခဲ့သည်။

တရုတ်သည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို နိုင်ငံရေးအရ အဖြေရှာရန် လွတ်လပ်ပြီး သမာသမတ်ကျသည့် ရပ်တည်ချက်ကို ဆက်လက် ကိုင်စွဲထားမည်ဟုလည်း မကြာသေးမီက တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိ (Wang Yi)က ရုရှားနိုင်ငံ ခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေလာဗရော့ဗ် (Sergie Lavrov) ကို ပြောကြားခဲ့သည်။

 စစ်ပွဲအလိုမရှိကြောင်း ပြသနေကြစဉ်

တရုတ်သည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလက စတင်ခဲ့သည့် ရုရှား၏ ယူကရိန်း ကျူးကျော်စစ်နှင့်် ပတ်သက်ပြီး ရုရှား ကို ရှုတ်ချရန် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ထို့နောက် ယူကရိန်းစစ်ပွဲ အဆုံးသတ်စေရေးအတွက် ရုရှားကို တိုက်တွန်းရန် နိုင်ငံတကာ၏ ဖိအားများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။

ဟန်သည် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံတွင် ဆားဘီးယားသမ္မတ အလက်ဇန္ဒား ဗူချိ(Aleksandar Vucic) နှင့်လည်း သီးသန့်တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ၎င်းတို့နှစ်နိုင်ငံသည် ခိုင်မာသည့် မိတ်ဆွေများဖြစ်ကာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက် မှုများကို မြှင့်တင်ရန် ကတိပြုခဲ့ကြသည်။

ဗူချိသည် လာမည့်လတွင် ပြုလုပ်မည့် တရုတ်၏ တတိယအကြိမ်မြောက် Belt and Road ဖိုရမ်ကို တက်ရောက် မည်ဖြစ်သည်။ 

ထိုဖိုရမ်ကို နိုင်ငံပေါင်း ၁၁၀ ကျော်မှ ကိုယ်စားလှယ်များလည်း တက်ရောက်မည်ဖြစ်ပြီး တရုတ်၏ ရည်မှန်းချက် ကြီးသည့် ကုန်သွယ်ရေးနှင့် အခြေခံအဆောက်အအုံ စီမံကိန်းများကို ဆွေးနွေးမည်ဖြစ်သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

နယူးယောက်၊ စက်တင်ဘာ ၂၃

ဆူဒန်နိုင်ငံတွင် လနှင့်ချီဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲသည် ဒေသတစ်ခုလုံးကို ပျံ့နှံ့သွားနိုင်သည်ဟု ဆူဒန်စစ်တပ် အကြီးအကဲ အဗ္ဗဒယ် ဖာတာ အယ်ဘာဟန် (Abdel Fattah al-Burhan)က ကုလသမဂ္ဂတွင် သတိပေးခဲ့သည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

နိုင်ငံတကာအနေဖြင့် ဆူဒန်စစ်တပ်ကို တိုက်ခိုက်နေသည့် အရန်စစ်တပ်(RSF)ကို အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အဖြစ် စာရင်း သွင်းမှု အပါအဝင် ဖိအားများ တိုးမြှင့်ရန်လည်း အယ်ဘာဟန်က တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

အယ်ဘာဟန်သည် စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်က ကုလသမဂ္ဂတွင် မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့ရာ၌ ဆူဒန်၏ အရန်လက်ရုံး တပ်ဖြစ်သည့် (Rapid Support Forces - RSF) ကို အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အဖြစ် သတ်မှတ်ကြောင်းနှင့် ထိုအဖွဲ့သည် ရုရှား၏ ဝဂ်နာ ကြေးစားစစ်သားများနှင့် အဆက်အသွယ်ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ဆူဒန်စစ်တပ်ကိုတွေ့ရစဉ်

"ဒီစစ်ပွဲရဲ့ အန္တရာယ်က အခုဆိုရင် ဒေသတွင်းနဲ့ နိုင်ငံတကာရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ လုံခြုံရေးကို ခြိမ်းခြောက်လာပါပြီ။ သူပုန်တွေဟာ ဒေသတွင်းနဲ့ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းက မတူညီတဲ့ နိုင်ငံတွေက တရားမဝင်တဲ့ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့တွေရဲ့ အကူအညီတွေကို ရရှိဖို့ ကြိုးပမ်းနေပါတယ်" ဟု အယ်ဘာဟန်က ပြောသည်။

ထို့ပြင် ဆူဒန်စစ်ပွဲသည် ဒေသတွင်းရှိ အခြားနိုင်ငံများကိုလည်း ပျံ့နှံ့သွားနိုင်ကြောင်း၊ ထိုလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များ ကို ထောက်ခံရန် ဒေသတွင်းနှင့် နိုင်ငံတကာ၏ ကြားဝင်စွက်ဖက်မှုများ ရှိနေသည်မှာ ရှင်းလင်းနေကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ဆူဒန်စစ်ပွဲသည် ဒေသတွင်းနိုင်ငံများကို အရင်ဆုံး ပျံ့နှံ့နိုင်ကာ ဒေသတွင်း အပြင် နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေးအပေါ် တိုက်ရိုက် အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိလာနိုင်သည်ဟုလည်း ဆူဒန် စစ်ခေါင်းဆောင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

RSF ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မိုဟာမက် ဟမ်ဒန် ဒါဂလိုကို တွေ့ရစဉ်

ဆူဒန်နိုင်ငံတွင် ဧပြီ ၁၅ ရက်မှစပြီး စစ်တပ်နှင့် အယဘာဟန်၏ လက်ထောက်ဟောင်း ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မိုဟာမက် ဟမ်ဒန် ဒါဂလို (Mohamed Hamdan Dagalo) ဦးဆောင်သည့် RSF တပ်ဖွဲ့အကြား တိုက်ခိုက်မှုများ စတင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ 

ထိုစစ်ပွဲ စတင်ဖြစ်ပွားမှုအတွက် ဆူဒန်စစ်တပ်နှင့် RSF တို့က တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် အပြန်အလှန် အပြစ်တင်ခဲ့ ကြပြီး နိုင်ငံအနောက်ပိုင်း ဒါဖာဒေသ အပါအဝင် နေရာဒေသ အများအပြားတွင် ဖြစ်ပွားနေသည့် တိုက်ခိုက်မှုများ ကြောင့် လူပေါင်း ၇၅၀၀ ထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သည်။ 

ထို့ပြင် လူပေါင်း ၅ သန်းကျော်သည် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်ခဲ့ပြီး ဒေသတွင်း တည်ငြိမ်မှုပျက်ယွင်းမည့် အခြေအနေများ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ 

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ စက်တင်ဘာ ၂၂

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသည့် အရွယ်ရောက်ပြီးသူတိုင်းကို ကျောင်းသားများအတွက် ထုတ်ပေးသည့် ချေးငွေ (Student Loan) ကို ရရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း ကျောင်းသား ချေးငွေ ရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (Student Loan Fund - SLF) ၏ မန်နေဂါ ချိုင်နာရွန် ကတ်ချာပါနန် (Chainarong Katchapanan) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရှိရင်းစွဲ ကျွမ်းကျင်မှုများကို အဆင့်မြှင့်တင် သင်ယူရန်နှင့် နောက်ထပ် ပညာရပ်အသစ်များ သင်ယူနိုင်ရန် သမားရိုးကျ ပညာရေးစနစ်မဟုတ်သည့် အဖွဲ့အစည်းများအား ယခုနှစ်ကုန်ပိုင်းမှစပြီး Student Loan ကို အသက် ၁၈ နှစ်မှ ၆၅ နှစ်ကြား လူတိုင်းအတွက် ထုတ်ပေးမည်ဖြစ်သည်။ 

ထိုလုပ်ဆောင်မှုသည် SLF ထူထောင်သည့် ၁၉၉၆ ခုနှစ်မှစပြီး ပထမဆုံးအကြိမ် မူဝါဒအပြောင်းအလဲ တစ်ခုဖြစ် သည်။ 

ထိုင်းကျောင်းသူများကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုပြောင်းလဲမှုသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်က ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည့် SLF အက်ဥပဒေအပေါ် အခြေခံပြီး ပညာရေး အခွင့်အလမ်းများ ကို ချဲ့ထွင်သည့် မူဝါဒနှင့် ကိုက်ညီနေသည်။

ထို့ပြင် ယခုနှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ သက်ကြီးပိုင်းလူဦးရေ မြင့်တက်လာမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် သူနာပြု သင်တန်းကျောင်း (Nursing care Institution) ၂၀၀၀ ခန့်ကို ချေးငွေများ ထုတ်ပေးမည်ဟု မစ္စတာ ချိုင်နာရွန်က ပြောသည်။

ချေးငွေလျှောက်ထားသူတိုင်းသည် တစ်ဦးကို ဘတ် ၅၀၀၀၀ စီ ချေးငွေ ရယူနိုင်မည်ဖြစ်ပြီး ကနဦးအနေနှင့် လူပေါင်း ၂၀၀၀ ကို ထုတ်ပေးသွားမည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ပညာသင်ကြားချိန် နာရီ ၁၅၀ ထက်မပိုသည့် ကာလတို သင်တန်းများနှင့်အတူ သက်မွေးမှုပညာ သင်တန်း ကျောင်းများကဲ့သို့ သမားရိုးကျ မဟုတ်သည့် ပညာသင်ကြားမှု အဖွဲ့အစည်းများကို ချေးငွေထုတ်ပေးခြင်းဖြင့် လုပ်သားအင်အားစုများအား ကျွမ်းကျင်မှု တိုးတက်စေရန်နှင့် နောက်ထပ် ပညာရပ်အသစ်များ သင်ယူရေးအတွက်  အထောက်အကူ ဖြစ်စေမည်ဖြစ်သည်။

သူနာပြုသင်တန်းများအပြင် ဟိုတယ်ပိုင်းဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမှု (Hotel Management)၊ ရေအောက် ဂဟေဆော်မှု (Underwater Welding) နှင့် ရေပူစမ်း ရောဂါကုထုံး ပညာရပ် (Spa Therapy) များ အပါအဝင် ကာလတို ပညာသင်ကြားမှု စီမံကိန်းများကိုလည်း ချေးငွေထုတ်ပေးသွားမည် ဖြစ်သည်။

ထိုင်းတောင်ပိုင်းက ကျောင်းသူ ၂ ဦး အလံတင်နေစဉ်

ချေးငွေလျှောက်ထားမည့် ကျောင်းသားတိုင်းသည် ပုဂ္ဂလိက ပညာရေး ကော်မရှင်ရုံး (Office of th Private Education Commission) က အသိအမှတ်ပြုထားသည့် သက်မွေးမှုပညာရပ်ကဲ့သို့ သမားရိုးကျ မဟုတ်သည့် ပညာသင်ကြားရေး အဖွဲ့အစည်းများတွင် တစ်နှစ်ထက်မပိုသည့် ပညာသင်ကာလကို လျှောက်ထားရမည် ဖြစ်သည်။

ချေးငွေကာလကို နှစ်နှစ်ကြာ သတ်မှတ်မည်ဖြစ်သဖြင့် ချေးငွေကို နှစ်နှစ်အတွင်း အရစ်ကျ ပြန်လည်ပေးဆပ်ရ မည်ဖြစ်သည်။ ချေးငွေ ဘတ် ၅၀၀၀၀ ကို နှစ်နှစ်အတွင်း ပြန်လည်ပေးဆပ်ရမည်ဖြစ်သဖြင့် ပျမ်းမျှ တစ်လလျှင် ဘတ် ၂၀၀၀ ကို အရစ်ကျ ပြန်လည်ပေးသွင်းရမည် ဖြစ်သည်။ 

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

နယူးယောက်၊ စက်တင်ဘာ ၂၂

အီရန်နှင့် ရုရှားသည် စစ်ရေး-နိုင်ငံရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ကာလကြာရှည်စွာ ထိန်းသိမ်းခဲ့သည်ဟု အီရန် သမ္မတ အီဘရာဟင်မ် ရာအီစီ (Ebrahim Raisi) က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ရာအီစီသည် အီရန်သို့ ရောက်ရှိနေသည့်် ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေ ရှိုင်ဂူ (Sergey Shoigu) ၏ ခရီးစဉ်နှင့် ပတ်သက်ပြီး မှတ်ချက်ပေးသည့် အနေဖြင့် အမေရိကန်နိုင်ငံ နယူးယောက်တွင် ပြုလုပ်သော သတင်းစာ ရှင်းလင်း ပွဲတွင် ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အီရန်သမ္မတ အီဘရာဟင်မ် ရာအီစီနဲ့ ရုရှားသမ္မတ ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

"အီရန်နဲ့ ရုရှားဟာ စစ်ရေးနဲ့ နိုင်ငံရေး နယ်ပယ်တွေမှာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ကာလကြာရှည် ထိန်းသိမ်းထားခဲ့ ပါတယ်။ ကျနော်တို့ဟာ အဲဒီမူဘောင်အတွင်းမှာပဲ လုပ်ဆောင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်" ဟု ရာအီစီက ပြောသည်။

ရှိုင်ဂူ၏ အီရန်ခရီးစဉ်နှင့် ပတ်သက်ပြီး မိမိတို့အနေနှင့် ရုရှားနှင့် အီရန် စစ်တပ်များထံမှ တရားဝင် မှတ်ချက်စကား များ ထုတ်ပြန်မှုကို စောင့်ဆိုင်းသင့်သည်ဟုလည်း အီရန်သမ္မတက ပြောသည်။

အီရန်နှင့် ရုရှားအကြား ထိပ်သီးညီလာခံများ အပါအဝင် ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုများကို တိုးမြှင့်နေပြီး မိမိတို့၏ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်မည်ဟုလည်း ရာအီစီက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: တာ့စ်