CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) သည် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်က ခံဝန်ဖြင့် ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဘန်ကောက်မြို့တော်ရှိ ၎င်းတို့မိသားစု၏ Ban Chan Song La စံအိမ်ကို ပြန်လည်ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

သက်ဆင်သည် ရဲတပ်ဖွဲ့ အထွေထွေဆေးရုံတွင် ရက်ပေါင်း ၁၈၀ ခန့် ဆေးဝါးကုသမှု ခံယူခဲ့ပြီးနောက် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်၌ မီဒီယာများ၏ မြင်ကွင်းကို ပထမဆုံးအကြိမ် ပြန်လည် ထွက်ပေါ်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ 

သက်ဆင်သည် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်နေ့ နံနက် ၆ နာရီ ၉ မိနစ်တွင် ၎င်း၏ မိသားစုနှင့်အတူ ဗန်ကားတစ်စီးဖြင့် ဆေးရုံမှ ထွက်ခွာသွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုအနက်ရောင် ဗန်ကားထဲတွင် သက်ဆင်သည် ၎င်း၏ သမီးဖြစ်သူ ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra) နှင့်အတူ ထိုင်နေသည်။ 

သက်ဆင် ပြန်လွတ်လာစဉ်

ဗန်ကားထဲတွင် သမီးဖြစ်သူနှင့် အတူထိုင်နေစဉ် သက်ဆင်သည် အစိမ်းရောင် နှာခေါင်းစည်းတပ်ထားသလို ကျန်းမာရေး လည်ပတ်လည်း ဝတ်ဆင်ထားသည်ကို မြင်တွေ့ရသည်။

နံနက် ၆ နာရီ ၃၂ မိနစ်တွင် သက်ဆင်တို့၏ ကားသည် Chan Song La စံအိမ်ကို ရောက်ရှိခဲ့ပြီး သက်ဆင်ကို ထောက်ခံသူများက နေအိမ်အပြင်ဘက်၌ ကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။

ဘန်းဖလက် (Bang Phlat) ရဲစခန်းမှ ရဲအရာရှိများက သက်ဆင်တို့ လိုက်ပါလာသည့် မော်တော်ယာဉ်ကို ဆေးရုံမှ နေအိမ်သို့ သွားသည့်လမ်းကြောင်းကို ရှင်းပေးခဲ့သည်။

ထို့ပြင် သက်ဆင် ပြန်လည် မလွတ်မြောက်မီ အချိန်ကတည်းက ရဲတပ်ဖွဲ့ အထွေထွေဆေးရုံနှင့် သက်ဆင်၏ နေအိမ်ရှေ့တွင် လုံခြုံရေးများကို တင်းကျပ်ထားသည်။ 

မူလအစီအစဉ်အရ သက်ဆင်သည် ဆေးရုံမှ စာရိတ္တပြန်လည်ပြုပြင်ရေးဌာနသို့ သွားရောက်မည်ဖြစ်သော်လည်း နေအိမ်သို့ တိုက်ရိုက်ပြန်သွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Source: Thai PBS World

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉

အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် ဧပြီလနှင့် မေလအတွင်း ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ အိန္ဒိယ၏ အငြင်းပွားဖွယ် နိုင်ငံသား ဥပဒေကို ဝေဖန်ရေးသမားများက ပြင်းထန်စွာ ဝေဖန်နေပြီး မွတ်ဆလင်ဆန့်ကျင်သူများကမူ ထောက်ခံလျက်ရှိ ကြောင်း Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရရန် ရေပန်းစားနေသည့် ဝန်ကြီးချုပ်မိုဒီ (Narendra Modi) ၏ အာဏာရ BJP ပါတီသည် လွှတ်တော်က အတည်ပြုပေးခဲ့သည့် ထိုဥပဒေကို ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ ပြဋ္ဌာန်းနိုင်ရန် စိတ်အား ထက်သန်လျက်ရှိသည်။

၂၀၁၉ နိုင်ငံသား အက်ဥပဒေ (CAA) ဟု လူသိများသည့် ထိုဥပဒေသည် ပါကစ္စတန်၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နှင့် အာဖဂန် နစ္စတန်နိုင်ငံတို့မှ ဘာသာရေး ဖိနှိပ်မှုများကြောင့် ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်လာသည့် ဟိန္ဒူ၊ ဆစ်ခ်၊ ဗုဒ္ဒဘာသာ၊ ဂျိန်း၊ ဖာရ်စီနှင့် ခရစ်ယာန် ဘာသာဝင်များကို အလွယ်တကူ နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့် ပေးမည်ဖြစ်သည်။

ထိုဥပဒေပြဋ္ဌာန်းနိုင်ရေးသည် ပြီးခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲ ၂ ကြိမ်က မိုဒီ၏ ဟိန္ဒူအမျိုးသားရေး အာဏာရ BJP ပါတီ ၏ မူဝါဒ ကြေညာစာတမ်းများဖြစ်ခဲ့ပြီး လူထု၏ ထောက်ခံမှုများရရှိခဲ့ကာ ရွေးကောက်ပွဲများတွင် သောင်ပြိုကမ်း ပြို အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ 

 ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး အမစ်ရှားကို တွေ့ရစဉ်

ထိုဥပဒေကို ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလက လွှတ်တော်တွင် အတည်ပြုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုဥပဒေကြောင့် နိုင်ငံတစ်ဝန်း ဆန္ဒပြမှုများလည်း ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ 

အတိုက်အခံများကမူ ထိုဥပဒေသည် ဘာသာရေးအရ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းဖြစ်ပြီး နိုင်ငံအတွင်းရှိ မွတ်ဆလင် ဘာသာဝင်များကို ဖယ်ထုတ်ထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

COVID-19 ကပ်ရောဂါကြောင့် ထိုဥပဒေကို ဆန္ဒပြမှုများသည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် ငြိမ်သက်သွားခဲ့သော်လည်း အဆိုပါ နိုင်ငံသားဥပဒေသည် သောင်မတင်၊ရေမကျ အခြေအနေတွင် ဆက်ရှိနေခဲ့သည်။

“ရှင်းအောင်ပြောရရင် CAA ဟာ ဒီနိုင်ငံရဲ့ ဥပဒေဖြစ်ပါတယ်။ ဘယ်သူမှ ဟန့်တားလို့ မရပါဘူး”ဟု မိုဒီ၏ လက်ထောက်ဖြစ်သည့် ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး အမစ်ရှား (Amit Shah) က ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံနှင့် နယ်စပ်ချင်း ထိစပ်နေသည့် အိန္ဒိယ၏ အနောက်ဘန်ဂေါ (West Bangal) ပြည်နယ်တွင် ပြုလုပ်သည့် အခမ်းအနားတစ်ခုမှာ ပြောကြားခဲ့သည်။

“အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေမှာ ဘာသာရေး ဖိနှိပ်မှုတွေကြောင့် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာရတဲ့ ညီအစ်ကို မောင်နှမတွေ ကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ပေးဖို့ အိန္ဒိယနိုင်ငံသားတိုင်းမှာ တာဝန်ရှိပါတယ်”ဟု အမစ်ရှားက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉

ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များသည် အက်ဗ်ဒိဗ်ကာ (Avdeyevka) မြို့ကို စွန့်လွှတ်ခဲ့ရပြီးနောက် အမေရိကန်၏ ယူကရိန်း စစ်ရေးအကူအညီကို လွှတ်တော်က အတည်မပြုလျှင် ယူကရိန်းအနေဖြင့် နောက်ထပ်မြို့များ ထပ်မံဆုံးရှုံးရနိုင် သည်ဟု အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden)က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယူကရိန်းအနေဖြင့် အခြားမြို့များ မဆုံးရှုံးရစေရန် သေချာမှု ရှိ/မရှိ သတင်းထောက်များက ဘိုင်ဒန်ကို မေးမြန်းခဲ့ ချိန်တွင် ဘိုင်ဒန်က “မသေချာပါဘူး။ ဘယ်သူမှလည်း သေချာ မပြောနိုင်ပါဘူး။ ဒါတော်တော် အလျော်အစား ကြီးပါတယ်”ဟု ပြန်လည် ဖြေကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ်တပ်သည် လက်နက်ခဲယမ်းများ ပြတ်လပ်နေချိန်တွင် ယူကရိန်းအား အကူအညီပေးရန် ငြင်းဆိုမှု သည် ကျင့်ဝတ်နှင့်မညီဘဲ အဓိပ္ပာယ်မရှိကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဆာဂျေရွိူင်ဂူနဲ့ ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

“သူတို့ (ယူကရိန်း) လိုအပ်နေတဲ့ လက်နက်ခဲယမ်းတွေ ရရှိစေဖို့အတွက် ကျနော်ဆက်ပြီး ကြိုးပမ်းသွားမှာပါ”ဟု ဘိုင်ဒန်က ပြောကြားခဲ့ပြီး ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodimyr Zelensky) ကို နောက်ထပ် ရန်ပုံငွေများ ထောက်ပံ့မည့်အကြောင်း ကတိပေးထားသည်ဟု ပြောသည်။

အက်ဗ်ဒိဗ်ကာမြို့အား အပြည့်အဝ သိမ်းယူနိုင်ခဲ့ကြောင်း ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin)အား အကြောင်း ကြားခဲ့သည်ဟု ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေရွိူင်ဂူ (Sergey Shoigu)က အကြောင်းကြားခဲ့သည်ဟု ပြော သည်။

ထိုမြို့သည် ဒွန်နက်စ် (Donetsk) မြို့အနီးတွင် တည်ရှိပြီး ယူကရိန်းစစ်တပ်၏ အခိုင်အမာ ခံတပ်ပြင် စခန်းချခဲ့ သည့် မြို့ဖြစ်ခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ၃၁ ဒဿမ ၇၅ စတုရန်း ကီလိုမီတာ အကျယ်ရှိသည့် ထိုမြို့ကို ရုရှားတပ်များက လွတ်မြောက် နယ်မြေအဖြစ် သိမ်းယူနိုင်ခဲ့ကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ၂၄ နာရီအတွင်း အက်ဗ်ဒိဗ်ကာမြို့တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တိုက်ပွဲအတွင်း ရန်သူ ယူကရိန်းစစ်သားများ ၁၅၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ပြီး ထိုမြို့ကို ဒွန်နက်စ်မြို့ စစ်မြေပြင်မှ ခွဲထုတ်ကာ ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း ရုရှား ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ကြေညာခဲ့သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၇

ရုရှားနိုင်ငံသည် အာကာသထဲတွင် အခြေစိုက်မည့် ဂြိုဟ်တုဖျက် လက်နက်တစ်ခု ထုတ်လုပ်နေကြောင်း၊ သို့သော် လက်တလောတွင် ခြိမ်းခြောက်မှုတစ်ခု မဟုတ်သေးကြောင်း အိမ်ဖြူတော်က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရုရှားနိုင်ငံတွင် ဂြိုဟ်တုဖျက် လက်နက် ထုတ်လုပ်သည့် နည်းပညာရရှိထားပြီ ဖြစ်သော်လည်း ထိုလက်နက်ကို လက်ရှိတွင် အသုံးပြုခြင်း မရှိသေးကြောင်း အမေရိကန်ထောက်လှမ်းရေးအရာရှိများက သတင်းရရှိထားသည်ဟု အိမ်ဖြူတော် အမျိုးသားလုံခြုံရေး ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဂျွန်ကာဘီ (John Kirby) က ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်အရာရှိများသည် ၎င်းတို့ ရရှိထားသည့် သတင်းအချက်အလက်များကို သရုပ်ခွဲလေ့လာနေပြီး ဥရောပရှိ မဟာမိတ်များနှင့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးနေသည်ဟု ကာဘီက ဆိုသည်။

“လတ်တလောမှာတော့ အဲဒီလက်နက်ကို ဖြန့်ကြက်ချထားတဲ့ ပုံစံမျိုး မရှိသေးပါဘူး။ ရုရှားရဲ့ အဲဒီအစီအစဉ်ဟာ ပြဿနာရှိနေပြီး လက်ရှိအချိန်အထိ ဘယ်သူ့ကိုမှ ခြိမ်းခြောက်ခြင်း မရှိသေးပါဘူး”ဟု ကာဘီက ဖေဖော်ဝါရီ ၁၅ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုလက်နက်သည် အာကာသအခြေစိုက်ဖြစ်ကြောင်း ကာဘီက အတည်ပြုခဲ့သော်လည်း ထိုလက်နက်တွင် နျူကလီးယား တပ်ဆင်နိုင်ခြင်း သို့မဟုတ် နျူကလီးယားစွမ်းအင် အသုံးပြုထားခြင်းတို့ရှိကြောင်း ဖော်ပြထား သည့် အမေရိကန်မီဒီယာများ၏ သတင်းထုတ်ပြန်မှုများကို မှတ်ချက်ပေးခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

“အဲဒီ လက်နက်တွေက လူသားတွေ ဒါမှမဟုတ် ကမ္ဘာကြီးကို ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိခိုက်ပျက်စီးစေအောင် တိုက်ခိုက်နိုင်တဲ့ လက်နက် မဟုတ်ပါဘူး” ဟု ကာဘီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားအစိုးရကမူ အမေရိကန်၏ ပြောကြားချက်များကို အရေးမထားလောက်သည့် သဘောဖြင့် ဖော်ပြခဲ့ပြီး ထိုပြောကြားချက်များသည် အမေရိကန်အစိုးရက ရီပတ်ဘလစ်ကန်များ လွှမ်းမိုးထားသည့် အောက်လွှတ်တော် တွင် နှောင့်နှေးကြန့်ကြာနေသည့် ယူကရိန်းအား အကူအညီပေးရေး အစီအစဉ်ကို အမြန်ဆုံးအတည်ပြုစေရန် လုပ်ဆောင်သည့် လှည့်ကွက်တစ်ခုဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

“အမေရိကန်အစိုးရဟာ ယူကရိန်း အကူအညီပေးရေး ဥပဒေမူကြမ်းကို အတည်ပြုဖို့အတွက် လွှတ်တော်ကို ဖိအားပေးတဲ့အနေနဲ့ အခုလို နည်းမျိုးစုံနဲ့ ကြိုးပမ်းနေတာ သိသာထင်ရှားနေပါတယ်။ နောက်ထပ် သူတို့ ဘယ်လို လှည့်ကွက်တွေ သုံးလာမလဲဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရမှာပါ”ဟု ကရင်မလင် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒီမီထရီ ပက်စ်ကော့ဗ် (Dmitry Peskov) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားသည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်က အာကာသ လက်နက်တစ်မျိုး စမ်းသပ်ခဲ့ကြောင်း အမေရိကန်နှင့် ဗြီတိန်တို့က ယခင်ကတည်းက စွပ်စွဲခဲ့ဖူးပြီး ရုရှားကမူ ထိုစွပ်စွဲချက်များကို ဝါဒဖြန့်မှုများဖြစ်ကြောင်း ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၇

အမေရိကန်လွှတ်တော်တွင် ယူကရိန်းအား အကူအညီပေးရေးအစီအစဉ် နှောင့်နှေးကြန့်ကြာနေမှု၊ ယူကရိန်း၏ လက်နက်ခဲယမ်းများ ပြတ်လပ်မှုတို့နှင့် ရင်ဆိုင်နေရချိန်တွင် ညွန့်ပေါင်းမဟာမိတ်များက ယူကရိန်းကို တစ်နှစ် အတွင်း ဒရုန်းအစင်းရေး ၁ သန်း ပေးပို့သွားမည်ဟု ကတိပြုခဲ့ကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

“လတ်တလော အရေးကြီးတဲ့ တာဝန်က ယူကရိန်းကို မရှိမဖြစ်လိုအပ်တဲ့ နည်းပညာတွေ ထောက်ပံ့ပေးဖို့ ဖြစ်ပါ တယ်။ အထူးသဖြင့် အခုလို လက်နက်ခဲယမ်းတွေ ပြတ်လပ်နေတဲ့ အချိန်မျိုးမှာဆိုရင်ပေါ့”ဟု လစ်ဗီးယား ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး အန်းဒရစ် စပရပ်ဒ်စ် (Andris Spruds) က ဖေဖော်ဝါရီ ၁၅ ရက်တွင် ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ ဘရပ်ဆဲလ်မြို့၌ ပြုလုပ်သည့် အင်တာဗျူးတစ်ခုမှာ ပြောကြားခဲ့သည်။

လစ်ဗီးယားနိုင်ငံ ဦးဆောင်သည့် အဖွဲ့ဝင် ၁၀ နိုင်ငံပါသည့် အုပ်စုသည် ရုရှားက ယူကရိန်းကို ဝင်ရောက် ကျူးကျော်သည့် ၃ နှစ်ပြည့် နှစ်ပတ်လည်ဖြစ်သော ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်မှစပြီး ယူကရိန်းကို ဒရုန်းများ ထောက်ပံ့ပေးရန် ရည်ရွယ်ထားသည်။

ရုရှား၏ ကျူးကျော်မှုသည် ယူကရိန်းနှင့် ရုရှားအကြား ဖြစ်ပွားသည့် ပဋိပက္ခတစ်ခုသာ မဟုတ်ဘဲ ကာကွယ်ရေး ပစ္စည်းများ ထုတ်လုပ်သည့် လုပ်ငန်းများ၏ ပြိုင်ဆိုင်မှုလည်း ဖြစ်လာခဲ့သည်ဟု  စပရပ်ဒ်စ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

လစ်ဗီးယား ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး အန်းဒရစ် စပရပ်ဒ်စ်ကို တွေ့ရစဉ်

ဥရောပသမဂ္ဂ (အီးယူ)သည် မတ်လတွင် ယူကရိန်းကို လက်နက်ကြီးကျည်ဆံ ၁ သန်း ထောက်ပံ့ပေးမည့် အစီအစဉ်ကို လအနည်းငယ် ရွှေ့ဆိုင်းခဲ့ပြီးနောက် ဗြိတိန်၊ ဂျာမနီနှင့် နယ်သာလန်သည် လစ်ဗီးယား ဦးဆောင်သည့် မဟာမိတ်အဖွဲ့၏ ကတိစကား ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

ရုရှားသည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က လက်နက်ခဲယမ်း ထုတ်လုပ်မှုကို မြှင့်တင်ခဲ့ပြီးနောက် ယူကရိန်းထက် လက်နက်ကြီး ကျည် သုံးဆမှ လေးဆခန့် ပိုမိုများပြားခဲ့သည်။

ရုရှားသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်က လက်နက်ကြီးကျည် အတောင့် ၆၀၀,၀၀၀ ထုတ်လုပ်ခဲ့သော်လည်း ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် လက်နက်ကြီးကျည် ၄ သန်းခန့် ထုတ်လုပ်ခဲ့သည်ဟု အက်စတိုးနီးယား ပြည်ပထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့က ယခု သီတင်းပတ်အတွင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskiy) သည် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက်က ပြည်ပတွင် အလို အလျောက် တိုက်ခိုက်ရေး စနစ်များနှင့် ဒရုန်းတိုက်ခိုက်ရေး အစီအစဉ်များကို စီမံကွပ်ကွဲရန်အတွက် စစ်ဦးစီးချုပ် အိုလက်ဇန္ဒား ဆိုစကီး (Oleksandr Syrskyi) ကို ၎င်း၏ လက်ထောက်အဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။

ဇာလန်းစကီးနှင့် ဆိုစကီးတို့သည် ထိုတိုက်ခိုက်ရေး အစီအစဉ်များကို ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်ရမည့် အစီအစဉ်များ အဖြစ် သတ်မှတ်ထားသည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News
နယူးဒေလီ၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၇

အိန္ဒိယနိုင်ငံမြောက်ပိုင်း ကျေးလက်ဒေသများမှ လယ်သမားများသည် ၎င်းတို့ ကြုံတွေ့နေရသည့် နစ်နာချက် အများအပြားကို ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြရန်အတွက် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆ ရက်က အဝေးပြေးလမ်းမများကို ပိတ်ဆို့ခဲ့သည်။

ထို့နောက် သောင်းနှင့်ချီသော လယ်သမားများသည် လယ်ထွန်စက်များ၊ လှည်းများဖြင့် အန္ဒိယ၏ မြို့တော် နယူးဒေလီ (New Delhi)သို့ ချီတက်ခဲ့ကြသည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အိန္ဒိယမြောက်ပိုင်း ပြည်နယ်များဖြစ်သည့် ဟာယာနာ (Haryana) နှင့် ပန်ဂျပ် (Punjab) ပြည်နယ်တို့တွင် လယယ်သမားများသည် အဝေးပြေးလမ်းမများပေါ်တွင် ထိုင်သပိတ်ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ၎င်းတို့ကို အလုပ်သမားသမဂ္ဂ များက အားပေးဝန်းရံခဲ့ကြသည်။ 

အာဏာပိုင်များကမူ ပိတ်ဆို့ထားသည့် လမ်းများကို ရှောင်ရှားပြီး ဂရုတစိုက် သွားလာကြရန် ခရီးသွားပြည်သူများ ကို ညွှန်ကြားထားသည်။

ဆန္ဒပြသူများ ဖြိုခွင်းခံနေရစဉ်

ယခုသီတင်းပတ် အစောပိုင်းမှစပြီး သောင်းနှင့်ချီသည့် လယ်သမားများသည် ၎င်းတို့၏ ကောက်ပဲသီးနှံ စျေးနှုန်း များကို အာမခံချက်ပေးရန် အစိုးရကို တောင်းဆိုသည့် အနေဖြင့် နယူးဒေလီမြို့တော်သို့ ချီတက်လာခဲ့ကြသော် လည်း ၎င်းတို့ကို နယူးဒေလီမြို့တော်သို့ မရောက်မီ ကီလိုမီတာ ၂၀၀ (၁၂၅ မိုင်) အကွာတွင် ရဲတပ်ဖွဲ့က ဟန့်တား ခဲ့သည်။

ထို့နောက် လယ်သမားများသည် ပန်ဂျပ်နှင့် ဟာယာနာပြည်နယ် နယ်စပ်တွင် ယာယီတဲများထိုးကာ စုရုံးဆန္ဒပြခဲ့ ကြပြီး ရဲတပ်ဖွဲ့က ဆန္ဒပြသူအချို့ကို ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။

အာဏာပိုင်များက ဟာယာနာပြည်နယ်၏ အချို့နေရာ ဒေသများတွင် မိုဘိုင်း အင်တာနက်လိုင်းများကို ဖြတ်တောက်ထားပြီး ဆန္ဒပြခေါင်းဆောင်အချို့၏ လူမှုမီဒီယာ အကောင့်များကို ပိတ်ပင်ခဲ့ကာ ဆန္ဒပြသူများ အပေါ်သို့ ဒရုန်းများဖြင့် မျက်ရည်ယို ဗုံးများ ကြဲချခဲ့သည်။

ဆန္ဒပြသူများကို တွေ့ရစဉ်

ဝန်ကြီးချုပ် နရင်ဒရာမိုဒီ (Narendra Modi) သည် လယ်သမားများ၏ အလားတူ ဆန္ဒပြမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပြီး နောက် နှစ်နှစ်အကြာတွင် ယခု ဆန္ဒပြမှုများပေါ် ပေါက်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုအချိန်က လယ်သမားများသည် နယူးဒေလီမြို့တော် ဆင်ခြေဖုံး ရပ်ကွက်များတွင် တဲများထိုးပြီး စိုက်ပျိုးရေး ဥပဒေသစ်ကို ဆန့်ကျင်ကြောင်း ဆန္ဒပြခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ထိုဥပေဒကို အစိုးရက ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းပေးခဲ့သည်။

လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့် ဆန္ဒပြမှုတွင် လယ်သမားများက လယ်ယာထွက် ကောက်ပဲသီးနှံအားလုံး၏ စျေးနှုန်းကို ကာကွယ်ပေးမည့် ဥပဒေတစ်ရပ်ကို ပြဋ္ဌာန်းရန် တောင်းဆိုနေခြင်းဖြစ်သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

မနီလာ၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆

ဖိလစ်ပိုင်ဒုတိယသမ္မတ ဆာရာဒူတာတေးကာပီယို (Sara Duterte-Carpio) သည် ၎င်း၏ဖခင်ဖြစ်သည့် သမ္မတ ဟောင်း ရိုဒရီဂိုဒူတာတေး (Rodrigo Duterte) နှင့် လက်ရှိသမ္မတ ဖာဒီနန်မားကို့စ်ဂျူနီယာ (Ferdinand Marcos Jr.) တို့အကြား မကျေလည်မှုများကို ဖြေရှင်းရန် နည်းလမ်းရှာနေရသည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့်လက ဒူတာတေးသည် မားကို့စ်အား မူးယစ်ဆေးဝါးများ သုံးစွဲနေကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့ပြီး သမ္မတကို ဖယ်ရှား ရန် စစ်အာဏာသိမ်းမည့် အစီအစဉ်များအကြောင်းကို အရိပ်အမြွက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ် အတွင်းကလည်း ဒူတာတေးသည် ၎င်း၏ မွေးရပ်ဇာတိဖြစ်ပြီး ၎င်း၏ နိုင်ငံရေး ဩဇာ သက်ရောက်သည့် ဖိလစ်ပိုင်တောင်ပိုင်းရှိ မင်ဒါနာအို (Mindanao) ပြည်နယ် ခွဲထွက်ရေးကို အဆိုပြုခဲ့ သည်။

မားကို့စ်ကမူ သူသည် မော်တော်ဆိုင်ကယ် မတော်တဆမှု ဖြစ်ပွားမှုကြောင့် ကျန်းမာရေး ပြန်လည် ကောင်းမွန် စေရန် ဘိန်းပါသည့် ဓာတုဆေးဝါးတစ်မျိုး သုံးစွဲနေမှုကို ဒူတာတေးက ရည်ရွယ်ပြောဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု တုန့်ပြန်ခဲ့သည်။ 

ဆာရာဒူတာတေးနဲ့ ဖခင်ဖြစ်သူ ဒူတာတေးကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် မင်ဒါနာအိုပြည်နယ် ခွဲထွက်ရေးလှုပ်ရှားမှုများသည် အကြီးအကျယ် ကျရှုံးလိမ့်မည်ဟုလည်း မားကို့စ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အဆိုပါ ခွဲထွက်ရေး ကြိုးပမ်းမှုများကို အင်အားသုံးပြီး နှိမ်နင်းသွားမည်ဟု မားကို့စ်၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေး အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်က သတိပေးခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ဒုတိယသမ္မတ ဆာရာဒူတာတေးသည် ဖခင်ဖြစ်သူ ဒူတာတေးနှင့် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဟာမိတ်ဖွဲ့ခဲ့သည့် သမ္မတမားကို့စ်အကြား နိုင်ငံရေးအကွဲအပြဲကြားတွင် ရောက်ရှိနေပြီး ချောင်ပိတ်မိနေသည့် အခြေအနေနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဖိလစ်ပိုင် သမ္မတမားကို့စ်နဲ့ ဖိလစ်ပိုင် ဒုသမ္မတဆာရာဒူတာတေးကို တွေ့ရစဉ်

မကြာသေးမီကလည်း ဆာရာဒူတာတေးသည် ကွန်မြူနစ်သူပုန်များနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲများ ပြန်လည် ပြုလုပ်ရန်၊ ဖခင်ဖြစ်သူ ဒူတာတေး လက်ထက်က မူးယစ်စစ်ပွဲအကြောင်း စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုပြုလုပ်ရန် အပါအဝင် အရေးကိစ္စအချို့တွင် မားကို့စ်နှင့် သဘောထားကွဲလွဲခဲ့သည်။

အထူးသဖြင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြင်ဆင်လိုသည့် မားကို့စ် အစိုးရအဖွဲ့၏ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများကြောင့် ဖိလစ်ပိုင်၏ ဩဇာအကြီးမားဆုံး နိုင်ငံရေးမိသားစုနှစ်ခုဖြစ်သည့် ဒူတာတေး မိသားစုနှင့် မားကို့စ် မိသားစုအကြား မဟာမိတ်ဆက်ဆံရေးတွင် အက်ကြောင်းထင်ခဲ့သည်။

မားကို့စ်ကမူ သူသည် ပြည်ပရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို ကန့်သတ်ထားသည့် ဖွဲ့စည်းပုံကို ပြင်ဆင်လိုကြောင်း ပြောကြားခဲ့သော်လည်း ဒူတာတေးကမူ မားကို့စ်သည် နိုင်ငံ၏ လွှတ်တော်စနစ်ကို ပြင်ဆင်ပြီး ၎င်း၏ ညီဝမ်းကွဲ တော်စပ်သူ မာတင် ရိုမူယယ်ဒက်ဇ် (Martin Romualdez) ကို ၎င်းနေရာ ဆက်ခံစေရန် ကြိုးပမ်းနေခြင်း ဖြစ်သည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

နယူးယောက်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆

ရုရှားနိုင်ငံသည် အာကာသအတွင်း နျူကလီးယားလက်နက်များ ထားရှိရန်အတွက် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်နေ သည်ဟု အမေရိကန်ထောက်လှမ်းရေး သတင်းများကို ကိုးကားပြီး ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်မှ ရီပတ်ဘလစ်ကန် အမတ်တစ်ဦးက အမျိုးအမည် မဖော်ပြထားသည့် အမျိုးသားလုံခြုံရေး ခြိမ်းခြောက်မှုတစ်ခုအတွက် လူသိရှင်ကြား သတိပေးချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးနောက် ထိုအကြောင်းအရာနှင့် နီးစပ်သူများက ရုရှား၏အစီအစဉ်ကို ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အမေရိကန်ထောက်လှမ်းရေးက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် ခြိမ်းခြောက်မှုသည် တည်ရှိနေခြင်း မရှိသေးဘဲ ရုရှားနိုင်ငံ ကလည်း အာကာသအတွင်း နျူကလီးယားလက်နက်များ ဖြန့်ကြက်ထားခြင်း မရှိသေးကြောင်း အမည်မဖော်လို သည့် အမေရိကန်အရာရှိများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုသုံးသပ်ချက်များသည် အလွန်အရေးကြီးပြီး အမေရိကန်အရာရှိများကလည်း ထိုအကြောင်းအရာအပေါ် အရေးတကြီး လုပ်ဆောင်နေကြာင်း၊ လက်ရှိအချိန်အထိ အများပြည်သူဆိုင်ရာ သတိပေးနှိုးဆော်ချက် ထုတ်ပြန် ရန် မလိုသေးကြောင်း တာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်အမျိုးသားလုံခြုံရေး အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် ဂျိတ်ဆူလေဗန်ကို တွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်အမျိုးသားလုံခြုံရေး အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် ဂျိတ်ဆူလေဗန် (Jake Sullivan) ကလည်း သူသည် အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော် ခေါင်းဆောင်များနှင့် တွေ့ဆုံမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ တွေ့ဆုံရန်အတွက် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄ ရက်က အောက်လွှတ်တော် ထောက်လှမ်းရေးကော်မတီဥက္ကဋ္ဌ မိုက်တာနာ (Mike Turner) နှင့် ပြုလုပ်သည့် အစည်းအဝေးတွင် စီစဉ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။

ဆူလေဗန်သည် အောက်လွှတ်တော် ခေါင်းဆောင်များနှင့် ပြုလုပ်မည့် အစည်းအဝေးတွင် မည်သည့် အကြောင်း အရာများကို ဆွေးနွေးမည်ဆိုခြင်းကို အသေးစိတ် ပြောကြားခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

အိုဟိုင်းယိုး (Ohio) ပြည်နယ်၏ ရီပတ်ဘလစ်ကန် အမတ်တစ်ဦးကမူ သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) အနေနှင့် ထိုခြိမ်းခြောက်မှုနှင့် ဆက်နွှယ်သည့် သတင်းအချက်အလက် အားလုံးကို လျှို့ဝှက်အဆင့်မှ ပယ်ဖျက်ပြီး ထုတ်ပြန်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆

အကျဉ်းချခံထားရသည့် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင် ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) ကို ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်တွင် ရဲတပ်ဖွဲ့ အထွေထွေဆေးရုံမှ စာရိတ္တပြုပြင် ထိန်းသိမ်းရေးဌာန၏ အရာရှိများထံသို့ လွှဲပြောင်း အပ်နှံသွားမည်ဟု Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရဲတပ်ဖွဲ့ အထွေထွေဆေးရုံသည် သက်ဆင် ဆေးရုံမှဆင်းမည့် အချိန်အတိအကျကို စာရိတ္တပြုပြင် ထိန်းသိမ်းရေး ဌာနသို့ အကြောင်းမကြားရသေးဘဲ သက်ဆင်၏ မိသားစုဝင်များကိုပင် အကြောင်းမကြားရသေးကြောင်း ဆေးရုံ၏ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ရဲမှူးကြီး သီရိကူလ် သီရိစန္နာ (Sirikul Srisa-nga) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဖြူးထိုင်းပါတီ ခေါင်းဆောင် ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra) ကမူ ၎င်းတို့ မိသားစုဝင် အားလုံးသည် ခံဝန်ဖြင့် ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာမည့် သက်ဆင်အား သက်ဆင်မိသားစု၏ Chan Song La နေအိမ်တွင် ကြိုဆိုသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖေဖော်ဝါရီ ၁၅ ရက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ပေတုန်တန်ကို တွေ့ရစဉ်

သက်ဆင်၏ ကျန်းမာရေး အခြေအနေအပေါ် မေးခွန်းထုတ်နေကြသည့် ဆန့်ကျင်သူများရှိနေသဖြင့် သက်ဆင်ထံ သို့ လာရောက်တွေ့ဆုံခွင့်များကို တားမြစ်ပိတ်ပင်ထားကြောင်း ဆေးရုံ၏ ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့ သည်။

သက်ဆင်ကို ခံဝန်ဖြင့် ပြန်လွှတ်ပေးမှုကို ဆန့်ကျင်သည့် အဖွဲ့၏ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သူ ဖီချစ် ချိုင်မွန်ခွန် (Phichit Chaimongkhon) ကမူ သက်ဆင်သည် ဆေးရုံမှ ဆင်းချိန်တွင် အကူအညီမပါဘဲ လမ်းလျှောက်နိုင်လိမ့်မည် ဟုတ်၊ မဟုတ်ကို သံသယရှိရကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ၎င်းတို့အဖွဲ့အနေနှင့် သက်ဆင် ဆေးရုံမှ မဆင်းခင်အချိန်အထိ Chamaimaruchet တံတားပေါ်တွင် စုရုံး နေထိုင် သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖီချစ်က ပြောသည်။

အသက် ၇၀ ကျော်ရှိပြီဖြစ်သည့် သက်ဆင်သည် ၎င်း၏ ကျန်းမာရေး အခြေအနေကြောင့် ခံဝန်ဖြင့် လွတ်မြောက် သည့် ကာလအတွင်း အီလက်ထရောနစ် ခြေရာခံစောင့်ကြည့်မှု လက်ပတ်ကို ဝတ်ဆင်ရန် မလိုအပ်ကြောင်း တာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Thai PBS World