CNI International News

မော်စကို၊ ဒီဇင်ဘာ ၃၀

ရုရှားနိုင်ငံ၊ မော်စကိုမြို့ရှိ နိုက်ကလပ်တစ်ခုတွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဝစ်လစ်စလစ်ပါတီကို တက်ရောက်ခဲ့သော နာမည်ကြီး အနုပညာရှင်များသည် ဝေဖန်ခံနေရကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဒီဇင်ဘာ ၂၀ ရက်နေ့ ညပိုင်းက ကျင်းပခဲ့သည့် ထိုပါတီပွဲတွင် လူသိများသည့် ရက်ပါတစ်ဦးဖြစ်သူ ဗာစီယို (Vacio) သည် ၎င်း၏ ကျားအင်္ဂါကို ခြေစွပ်စွပ်ပြီးဖုံးကွယ်မှုမှလွဲ၍ မည်သည့်အဝတ်အစားမှ ဝတ်ဆင်ခဲ့ခြင်းမရှိဘဲ ဖမ်းဆီးခံ ခဲ့ရကာ ထောင်ဒဏ် ၁၅ ရက် ချမှတ်ခံခဲ့ရသည်။

ထို့ပြင် အာဏာပိုင်များက ထိုပွဲကို တက်ရောက်ခဲ့သည့် လူသိများ ထင်ရှားသူများအား ပြည်သူလူထုကို ပြန်လည် တောင်းပန်ရန် အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး စစ်ဆေးမေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ရုပ်သံ အစီအစဉ် တင်ဆက်သူဖြစ်ပြီး သရုပ်ဆောင်တစ်ဦးဖြစ်သည့် အန်နက်စတာစီယာ အီဗ်လီဗာ (Anastasia Ivleeva) က စီစဉ်ကျင်းပခဲ့သော ထိုပါတီ၏ ဓာတ်ပုံများသည် လူမှုမီဒီယာပေါ်တွင် ပျံ့နှံ့ခဲ့ပြီးနောက် ရဲတပ်ဖွဲ့က စစ်ဆေးမေးမြန်းမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

မူတာဘာ (Mutabor) နိုက်ကလပ်တွင် ဗာစီယိုနှင့်အတူ အခြားလူသိများထင်ရှားသည့် အနုပညာရှင်များလည်း တက်ရောက်ခဲ့ပြီး ပွဲစီစဉ်သူ အီဗ်လီဗာသည် ရူဘယ်လ် ၂၃ သန်း (ဒေါ်လာ ၂၅၁၀၀၀) တန်ကြေးရှိ ရတနာဆွဲကြိုး တစ်ခုကို ၎င်း၏ခါး၌ ပတ်ထားခဲ့ပုံကို ဓာတ်ပုံများထဲတွင် တွေ့ရသည်။

ကွန်ဆာဗေးတစ် လွှတ်တော်အမတ်များ၊ ဘလော့ဂါများနှင့် အခြားသူများကမူ ထိုပါတီတွင် ရိုက်ကူးထားသည့် ဓာတ်ပုံများကို ဝေဖန်ခဲ့ပြီး ယူကရိန်းနှင့် စစ်ပွဲဖြစ်ပွားနေချိန်၌ ထိုပွဲမျိုးကျင်းပခဲ့ခြင်းကို ဆန့်ကျင်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ ကြသည်။

ထိုပါတီကျင်းပသည့် အကြောင်းအရာသည် ရုရှားမီဒီယာများတွင် ရက်ပေါင်းများစွာကြာ ခေါင်းကြီးပိုင်း သတင်း များဖြစ်ခဲ့ပြီး ရုရှား၌ ပြည်သူများက စားဝတ်နေရေးအတွက် ရုန်းကန်နေရချိန်တွင် ထိုပါတီကျင်းပမှုကို နှိုင်းယှဉ် ရေးသားသည့် ဆောင်းပါးများလည်း ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မာရီယား ဇာခါရိုဗာ (Maria Zakharova) ကလည်း ထိုပါတီ ပွဲကို တက်ရောက်ခဲ့သူများသည် အမည်းစည်း ထင်သွားခဲ့သော်လည်း ၎င်းတို့အနေဖြင့် အနုပညာအလုပ်များကို ဆက်လက်လုပ်ကိုင်ရန် အခွင့်အရေးရှိသေးကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အမည်ရင်း နီကိုလိုင် ဗာစီလ်ယက်ဗ် (Nikolai Vasilyev) ဖြစ်သည့် ရက်ပါ ဗာစီယိုသည် လိင်တူစုံမက်သူများ ဆိုင်ရာ ဝါဒဖြန့်မှု ဥပဒေအောက်တွင် ထောင်ဒဏ် ၁၅ ရက်အပြင် ဒဏ်ငွေ ရူဘယ် ၂၀၀,၀၀၀ လည်း ချမှတ်ခံခဲ့ ရသည်။

ထို့ပြင် ပွဲစီစဉ်သူ  အီဗ်လီဗာ၊ ရက်ပါ ဗာစီယို အပါအဝင် ထိုပွဲကို တက်ရောက်ခဲ့သည့် နာမည်ကြီး အနုပညာရှင် များကလည်း ၎င်းတို့၏ ဝတ်စားဆင်ယင်ပုံများအတွက် ပြည်သူလူထုကို တောင်းပန်စကား ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဒီဇင်ဘာ ၃၀

အမေရိကန်သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ရီပတ်ဘလစ်ကန်ပါတီ ကိုယ်စားပြု ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ဖွယ်ရှိသည့် နစ်ကီ ဟာလေး (Nikki Haley)သည် အမေရိကန်ပြည်တွင်းစစ်ကို ဖြစ်ပွားစေခဲ့သည့် အဓိကအကြောင်းတရားများကို မေးမြန်းခံရချိန်၌ ကျေးကျွန်ပြဿနာအား ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ခြင်း မရှိသည့်အတွက် ဝေဖန်ခံနေရသည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဒီဇင်ဘာ ၂၇ ရက် မွန်းလွဲပိုင်းက ပြုလုပ်ခဲ့သည့် မဲဆွယ်စည်းရုံးပွဲ တစ်ခုတွင် အမေရိကန်ပြည်တွင်းစစ် ဖြစ်စေခဲ့ သည့် အကြောင်းတရားများကို ပွဲတက်လာသူတစ်ဦးက ဟာလေးကို မေးမြန်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဟာလေးက ထိုမေးခွန်းကို ဖြေကြားရာတွင် ကျေးကျွန်ပြဿနာအား ထည့်သွင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်း မရှိသဖြင့် ထိုမေးခွန်း မေးမြန်သူက အမေရိကန်ပြည်တွင်းစစ်တွင် ကျေးကျွန်ပြဿနာကို ထည့်သွင်းဖြေကြားခြင်း မရှိခဲ့ခြင်း ကြောင့် အလွန်အံ့အားသင့်မိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဟာလေး၏ ဖြေကြားမှုကို ဒီမိုကရက်များနှင့် နိုင်ငံရေးပြိုင်ဘက်များက ပြစ်တင်ဝေဖန်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် တောင်ကာရိုလိုင်းနား ပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးဟောင်းဖြစ်သည့် ဟာလေးက ၎င်း၏ မှတ်ချက်စကားကို ပြန်လည် ရှင်းလင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

"ဟုတ်တာပေါ့။ ပြည်တွင်းစစ်ဟာ ကျေးကျွန်းပြဿနာကြောင့် ဖြစ်ခဲ့တာပါ" ဟု ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်တွင် ဟာလေး က မဲဆွယ်စည်းရုံးပွဲတွင် ဖြေကြားခဲ့သည့် ၎င်း၏ မှတ်ချက်စကားကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်သည့် အနေဖြင့် ပြောကြား ခဲ့သည်။

ဟာလေး၏ နိုင်ငံရေးပြိုင်ဘက်များကမူ ဟာလေး၏ အဖြေကို ပြက်ရယ်ပြုခဲ့ကြပြီး အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) ကလည်း လူမှုမီဒီယာတွင် ဟာလေး၏ မှတ်ချက်ကို တုန့်ပြန်သည့်အနေဖြင့် ကျေးကျွန်ပြဿနာနှင့် ပတ်သက်သည့် ဗွီဒီယိုတစ်ခုကို တင်ပြီး တုန့်ပြန်ခဲ့သည်။

"နစ်ကီဟာလေးဟာ အခြေခံကျတဲ့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ မေးခွန်းကိုတောင်မှ မဖြေနိုင်ခဲ့ပါဘူး။ ပြီးတော့ ၁၂ နာရီ အတွင်းမှာပဲ သူ့မှတ်ချက်ကို ပြန်လည်ရှင်းလင်း ပြောကြားခဲ့ရပါတယ်။ သူဟာ ရီပတ်ဘလစ်ကန်ပါတီ ကိုယ်စားပြု ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် အဆိုပြုခံရဖို့ အသင့်မဖြစ်သေးပါဘူး" ဟု ရီပတ်ဘလစ်ကန်ပြိုင်ဘက် ရွန် ဒီဆန်းတစ် (Ron DeSantis) က လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။

အမေရိကန်ပြည်တွင်းစစ် ဖြစ်စေခဲ့သည့် အဓိက အကြောင်းတရားသည် ကျေးကျွန်ပြဿနာကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု သမိုင်းပညာရှင်များက ယူဆခဲ့ကြသော်လည်း ကျေးကျွန်စနစ် လိုလားသည့် အမေရိကန်တောင်ပိုင်း ပြည်နယ်များ နှင့် ကွန်ဆာဗေးတစ်များကမူ ထိုယူဆချက်ကို သဘောတူခြင်း မရှိပေ။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၉

ပင်လယ်နီ (Red Sea)တွင် ကုန်တင်သင်္ဘောများကို တိုက်ခိုက်နေသည့် ယီမင်နိုင်ငံ၏ ဟူရ်သီ (Houthi)သူပုန်များ ၏ တိုက်ခိုက်မှုများအား တုန့်ပြန်ရန် အမေရိကန်က ဦးဆောင်သော ပင်လယ်ရေကြောင်းဆိုင်ရာ ကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့အသစ် ဖွဲ့စည်းမှု၌ ထဲထဲဝင်ဝင် ပါဝင်လုပ်ဆောင်ရန် အမေရိကန်၏ မဟာမိတ်များက တွန့်ဆုတ်နေသည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) ကမူ Operation Prosperity Guardian ဟု အမည်ပေး ဖွဲ့စည်းခဲ့ သည့် ပင်လယ်နီတွင် ရေကြောင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့သည် ဟူရ်သီတို့၏ တိုက်ခိုက်မှုများအပေါ် နိုင်ငံတကာ၏ ခိုင်မာသည့် တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်မှုတစ်ခုအဖြစ် မျှော်လင့်ခဲ့သည်။

သို့သော် ထိုတပ်ဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းအပြီး တစ်ပတ်အကြာတွင် အမေရိကန်၏ မဟာမိတ်များက ထိုတပ်ဖွဲ့ထဲ၌  ထဲထဲ ဝင်ဝင် ပါဝင်လှုပ်ရှားလိုခြင်း မရှိသည့်ပုံစံများကို သိသာထင်ရှားစွာ  ပြသခဲ့သည်။ 

အမေရိကန်၏ ဥရောပမဟာမိတ် ၂ နိုင်ငံဖြစ်သည့်် အီတလီနှင့် စပိန်တို့ကမူ ၎င်းတို့သည် Operation Prosperity Guardian တပ်ဖွဲ့တွင် ပါဝင်ကြောင်း စာရင်းသွင်းထားသော်လည်း ထိုတပ်ဖွဲ့နှင့် ခပ်ကင်းကင်းနေလိုသည့် ပုံစံမျိုး ရေးသားထားသည့် အစီရင်ခံစာများကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ 

ပင်လယ်နီအတွင်း ဖြစ်သန်းနေတဲ့ သင်္ဘော တစ်စင်းကို တွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကမူ Operation Prosperity Guardian တပ်ဖွဲ့သည် ယီမင်နိုင်ငံ၏ ကမ်းလွန်ရေပြင်များတွင် ဒေါ်လာဘီလျံချီ တန်ကြေးရှိသည့် ပင်လယ်ကူးသင်္ဘော လမ်းကြောင်းများကို ကာကွယ်ရန် ဖွဲ့စည်းထားသော နိုင်ငံပေါင်း ၂၀ ကျော်ပါဝင်သည့် ကာကွယ်ရေး ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့ဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် လက်ရှိအချိန်အထိ အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည့် နိုင်ငံပေါင်း ၂၀ ကျော်တွင် ၁၀ နိုင်ငံသာ ပါဝင်ရန် စာရင်းပေးထားဆဲ ဖြစ်သည်။ 

ထိုညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့တွင် ပါဝင်စာရင်းပေးထားသည့် ၁၀ နိုင်ငံထဲကလည်း စစ်သင်္ဘောများ ဖြန့်ကြက်ချထားခြင်း မရှိသေးဘဲ စစ်တပ်အရာရှိ အနည်းငယ်ကိုသာ စေလွှတ်ထားဆဲဖြစ်သည်။

အစ္စရေး-ဟားမာ့စ်စစ်ပွဲတွင် ဘိုင်ဒန်က အစ္စရေးကို ခိုင်မာစွာ ထောက်ပံ့ပေးထားသဖြင့် ဂါဇာပဋိပက္ခနှင့်ပတ်သက် ပြီး အမေရိကန်၏ မဟာမိတ်များအကြား သဘောထားကွဲလွဲမှုများ ဖြစ်ပွားနေနိုင်သည့် အခြေအနေကို Operation Prosperity Guardian စစ်ဆင်ရေးက မီးမောင်းထိုးပြသရာ ရောက်နေသည်ဟုလည်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြော ကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် Operation Prosperity Guardian ညွန့်ပေါင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့အတွင်း ပါဝင်သည့် နိုင်ငံများမှာ အမေရိကန်၊ ဗြိတိန်၊ ဘာရိန်း၊ ကနေဒါ၊ ဒိန်းမတ်၊ ဂရိ၊ နယ်သာလန်၊ နော်ဝေ၊ သြစတြေးလျနှင့် ဆေးချဲလ်စ် ကျွန်း နိုင်ငံများ ဖြစ်သည်။ 

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

မက္ကဆီကို စီးတီး၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၉ 

အမေရိကန်နှင့် မက္ကဆီကို ထိပ်သီးအရာရှိများသည် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ ဝင်ရောက်လာသည့် အရေးကိစ္စနှင့် ပတ်သက်ပြီး အရေးပေါ် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ရာတွင် တိုးတက်ဖြစ်ထွန်းမှုများ ရရှိခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်တွင် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ နီးကပ်လာသည်နှင့်အမျှ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ ဝင်ရောက်မှု များပြား လာသည့် အခြေအနေသည် အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden)အတွက် ခေါင်းခဲစရာ အခြေအနေတစ်ခု ဖြစ်နေသည်။ 

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကင် (Antony Blinken) သည် ခရစ္စမတ်ကာလ သီတင်းပတ် အတွင်း မက္ကဆီကိုနိုင်ငံသို့ သွားရောက်ခဲ့သည်။ 

ဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတ ဘိုင်ဒန်၏ ပြိုင်ဘက် အမေရိကန်၏ ရီပတ်ဘလစ်ကန်ပါတီက ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ အရေးကို နှိမ်နင်းရန် အလေးထား ပြောဆိုနေပြီး အပြန်အလှန်အနေဖြင့် ဘိုင်ဒန်၏ ယူကရိန်းအတွက် အကူအညီ ပေးရေး အစီအစဉ်ကို သဘောတူမည်ဟု ဖိအားပေးနေချိန်တွင် ဘလင်ကင်၏ မက္ကဆီကို ခရီးစဉ် ပေါ်ပေါက်လာ ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများကိုတွေ့ရစဉ်

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ဘိုင်ဒန်သည် မက္ကဆီကိုသမ္မတ အန်ဒရီ မန်နျူယယ် လိုပက်ဇ် အိုဘရာဒေါ (Andres Manuel Lopez Obrador) နှင့် တယ်လီဖုန်းဖြင့် စကားပြောကြားခဲ့ပြီးနောက် ဘလင်ကင်သည် အမေရိကန် အမိမြေလုံခြုံရေးဝန်ကြီး အလက်ဂျန်ဒရို မာယော်ကက်စ် (Alejandro Mayorkas) နှင့်အတူ မက္ကဆီကိုနိုင်ငံသို့ သွားရောက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

လိုပက်ဇ် အိုဘရာဒေါကမူ အမေရိကန်နှင့် မက္ကဆီကို ပြည်သူများအတွက် အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေမည့် အဓိက သဘောတူညီချက်များ ရရှိခဲ့ကြောင်း ယခင်က Twitter ဟု လူသိများခဲ့သည့် X လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသား ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်ဘက်ကလည်း မက္ကဆီကို ခေါင်းဆောင်များ အနေဖြင့် လူမှောင်ခိုကူးမှုကို တိုက်ဖျက်ရေး အပါအဝင် အစီအစဉ်သစ်များ ချမှတ်လုပ်ဆောင်ရန် ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဘိုင်ဒန်နဲ့ မက္ကစီကိုသမ္မတ လိုပက်ဇ်အိုဘရာဒေါကို တွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်အစိုးရအနေဖြင့် ရွှေ့ပြောင်း နေထိုင်သူများနှင့်ပတ်သက်ပြီး နေ့စဉ်နှင့်အမျှ တည်ငြိမ်မှုမရှိသည့် အနေအထားကို ကောက်ချက်ချမည် မဟုတ်ကြောင်း၊ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင်လည်း မက္ကဆီကိုနိုင်ငံနှင့်အတူ ရွှေ့ပြောင်း နေထိုင်သူများအရေးကို အနီးကပ် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု အမည်မဖော်လိုသည့် အမေရိကန် အရာရှိ တစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒီဇင်ဘာလအတွင်း အမေရိကန်နိုင်ငံထဲသို့ တရားမဝင် ဝင်ရောက်ရန် ကြိုးပမ်းနေသည့် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ သည် တစ်ရက်လျှင် ၁၀,၀၀၀ နီးပါးရှိပြီး ထိုပမာဏသည် COVID-19 ကပ်ရောဂါမဖြစ်ပွားမီ အချိန်ကထက် နှစ်ဆ နီးပါး မြင့်တက်ခဲ့သည်။ 

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

မော်စကို ဒီဇင်ဘာ ၂၉

ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေ လာဗရော့ဗ် (Sergey Lavrov) နှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆူဘရာမန်ယမ် ဂျိုင်ရှန်ကာ (Subrahmanyam Jaishankar) တို့သည် ယူကရိန်းပဋိပက္ခ၊ အာဖဂန်နစ္စတန် အခြေအနေနှင့် အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသအရေးတို့နှင့်ပတ်သက်ပြီး မော်စကိုမြို့တော်တွင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်ဟု တာ့စ်သတင်းဌာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မျှတမှုရှိသည့်် နိုင်ငံတကာပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှု၊ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားကို အာရုံစိုက်ဆောင်ရွက်မှု၊ ဒေသတွင်း နှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းမှုနှင့် စဉ်းစားသုံးသပ်မှုများတွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ သင့််တင့်မျှတသည့် ချဉ်းကပ်ဆောင်ရွက်မှုအတွက် အိန္ဒိယမိတ်ဆွေများကို လှိုက်လှိုက်လှဲလှဲ ကျေးဇူးတင်ကြောင်း လာဗရော့ဗ်က အစည်းအဝေးအပြီးတွင် ပြုလုပ်သည့် သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

 ယူကရိန်းစစ်သားကို တွေ့ရစဉ်

ထိုကဲ့သို့ ချဉ်းကပ်ဆောင်ရွက်ပုံသည် ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်းနှင့် အနီးတစ်ဝိုက်တွင် ဖြစ်ပွားနေသည့် အခြေအနေ များအပေါ် အိန္ဒိယ၏ ရပ်တည်ချက်ကို ဖော်ပြသည့် ဝိသေသ လက္ခဏာတစ်ရပ်ဖြစ်ကြောင်း၊ မိမိတို့သည် အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံ၏ အခြေအနေနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်ဟုလည်း လာဗရော့ဗ်က ပြောသည်။

ထို့ပြင် အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသ၏ အခြေအနေကဲ့သို့ ဒေသတွင်း အကြောင်းအရာများနှင့် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများ အသင်း (အာဆီယံ)အတွင်း ယခင်က ရရှိထားသည့် သဘောတူညီချက်များနှင့် ကွဲလွဲနေသည့် အခြေအနေများ ကိုလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်ဟု  ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ပြောသည်။ 

ကျယ်ပြောလှသည့် ယူရေးရှား (Eurasia) ဒေသနှင့် အနီးတစ်ဝိုက်ရှိ ရေပြင်များတွင် အိန္ဒိယနှင့် ရုရှား၏ ရပ်တည် မှုများသည် တူညီမှုရှိနေကြောင်း၊ အခြေအနေများကို ဖြေရှင်းရာတွင် သူ့ဘက်ကိုယ့်ဘက် မျှတမှုရှိစေသည့် ပုံစံမျိုး နှင့် ဖြေရှင်းသင့်ကြောင်း၊ ထိပ်တိုက်တွေ့သည့် ပုံစံမျိုးဖြင့် ဖြေရှင်းခြင်းမပြုရန် အရေးကြီးကြောင်း လာဗရော့ဗ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၉

နျူကလီးယားစီမံကိန်း အပါအဝင် စစ်ပွဲအတွက် ပြင်ဆင်မှုများကို အရှိန်မြှင့် လုပ်ဆောင်ရန် မြောက်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန် (Kim Jong Un) က သူ၏ အာဏာရပါတီအား အမိန့်ပေးခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

နျူကလီးယားဖြင့် ရန်စခံရမည်ဆိုပါက နျူကလီးယားဖြင့် တိုက်ခိုက်ရန် တွန့်ဆုတ်နေမည် မဟုတ်ကြောင်း ကင်မ် က သတိပေးခဲ့ပြီးနောက် သီတင်းတစ်ပတ်အကြာတွင် အဆိုပါအမိန့်ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံပိုင် KCNA သတင်းအေဂျင်စီက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကင်မ်သည် မြောက်ကိုရီးယားတွင် ကျင်းပနေသည့် အာဏာရပါတီ၏ နှစ်ကုန် အစည်းအဝေး၌ ထိုအမိန့်ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

လက်ရှိ ကျင်းပနေသည့် အစည်းအဝေးတွင် ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွက် အဓိက မူဝါဒများကို ကြေညာသွားဖွယ်ရှိသည်။

အမေရိကန်နဲ့တောင်ကိုရီးယားစစ်တပ် အရာရှိကြီးများကိုတွေ့ရစဉ်

မြောက်ကိုရီးယား၏ အာဏာရ အလုပ်သမားပါတီအနေဖြင့် နျူကလီးယား လက်နက်များနှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ် ရေးကဏ္ဍများ အပါအဝင် နယ်ပယ်အားလုံးတွင် စစ်ပွဲအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုများကို ပိုမိုအရှိန်မြှင့်လုပ်ဆာင်ရန် ကင်မ်က တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟု KCNA က ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ထို့ပြင် အမေရိကန်က မြောက်ကိုရီယားကို မကြုံစဖူး ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများကို လုပ်ဆောင်ခဲ့သဖြင့် ကိုရီးယားကျွန်း ဆွယ်ပေါ်တွင် စစ်ရေး အခြေအနေသည် ဆိုးရွားပြင်းထန် လာခဲ့သည်ဟုလည်း ကင်မ်က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

တောင်ကိုရီးယား၊ ဂျပန်နှင့် အမေရိကန်တို့သည် ယခုနှစ်အတွင်း မြောက်ကိုရီးယား၏ စံချိန်တင် လက်နက် စမ်းသပ်မှုများကို ရင်ဆိုင်ရာတွင် ကာကွယ်ရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများအား လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယား အာဏာရပါတီ အစည်းအဝေး ကျင်းပနေစဉ်

ထို့နောက် မြောက်ကိုရီးယား ဒုံးကျည်ပစ်လွှတ်မှုများနှင့် ပတ်သက်သည့် အချက်အလက်များကို အချိန်နှင့် တစ်ပြေးညီ မျှဝေသည့် အစီအစဉ်ကို စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

ယခုလ အစောပိုင်းကလည်း အမေရိကန်၏ နျူကလီးယားစွမ်းအင်သုံး ရေငုပ်သင်္ဘောသည် တောင်ကိုရီးယား၏ ဘူဆန် (Busan)မြို့ ဆိပ်ကမ်းကို ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။

အမေရိကန်သည် တာဝေးပျံသန်းနိုင်သည့် ဗုံးကြဲလေယာဉ်များကို အသုံးပြုကာ တောင်ကိုရီးယား၊ ဂျပန်နိုင်ငံတို့ နှင့် ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ 

မြောက်ကိုရီးယားကလည်း ယခုနှစ်အတွင်း ကင်းထောက်ဂြိုဟ်တုတစ်စင်းကို အောင်မြင်စွာ လွှတ်တင်နိုင်ခဲ့ပြီး ၎င်း၏ လက်နက်တိုက်အတွင်း ခေတ်အမီဆုံး တိုက်ချင်းပစ် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည် (ICBM) တစ်စင်းကို စမ်းသပ် ပစ်လွှတ်ခဲ့သည်။ 

ကင်မ်ကမူ ၂၀၂၃ ခုနှစ်သည် မြောက်ကိုရီးယားအတွက် ကြီးမားသည့် ပြောင်းလဲမှုများနှင့် အောင်မြင်မှုများကို ရရှိခဲ့ သော ခုနှစ်ဖြစ်သည်ဟု ယခုသီတင်းပတ်အစောပိုင်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၈

တောင်ကိုရီးယားသည် မြောက်ကိုရီးယား စပိုင်အကြီးအကဲတစ်ဦးနှင့် အခြား မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံသား ၇ ဦးကို တရားမဝင် ဆိုက်ဘာလှုပ်ရှားမှုစွဲချက်ဖြင့် ပိတ်ဆို့မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ပိတ်ဆို့မှု ချမှတ်ခံခဲ့ရသူများသည် မြောက်ကိုရီးယား၏ နျူကလီးယား လက်နက်များနှင့် ဒုံးကျည်စီမံကိန်းများ အတွက် ရန်ပုံငွေများ ရှာဖွေထောက်ပံ့ပေးခဲ့သူများဖြစ်သည်ဟု တောင်ကိုရီးယားက ယူဆထားသည်။ 

မြောက်ကိုရီးယား၏ အထွေထွေ ကင်းထောက်ဗျူရို၏ အကြီးအကဲ ရီချန်းဟို (Ri Chang Ho) သည် တရားမဝင် ဆိုက်ဘာလှုပ်ရှားမှုများနှင့် နည်းပညာ ခိုးယူမှုတို့မှတစ်ဆင့် နိုင်ငံခြားငွေကြေးများ ရယူခဲ့မှုတွင် ပါဝင်ပတ်သက် မှုအတွက် ပိတ်ဆို့ခံရခြင်းဖြစ်သည်ဟု တောင်ကိုရီးယား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ဒီဇင်ဘာ ၂၇ ရက်တွင် ပြော ကြားခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင် ကင်မ်ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်း၏ လှုပ်ရှားမှုများသည် မြောက်ကိုရီးယား အစိုးရနှင့် မြောက်ကိုရီးယား၏ နျူကလီးယား၊ ဒုံးကျည်လှုပ်ရှားမှု များအတွက် ရန်ပုံငွေများ ရရှိစေရန် အထောက်အကူ ဖြစ်ခဲ့သည်ဟု တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ရီချန်းဟို ဦးဆောင်သည့် အေဂျင်စီသည် ယခင်ကတည်းက တောင်ကိုရီးယား၏ ပိတ်ဆို့မှုများ ခံထားရသော Kimsuky၊ Lazarus နှင့် Andariel အမည်ရှိ ဟက်ကာအဖွဲ့များကို ကြိုးကိုင်နေသည့် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအဖြစ် ယူဆခံထားရသည်။
 
မြောက်ကိုရီးယားသည် ပြည်ပနိုင်ငံများမှ လေကြောင်း၊ အာကာသနှင့် ကာကွယ်ရေး ကုမ္ပဏီများကို ပစ်မှတ်ထား ပြီး ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေကြေးများကို ခိုးယူရန် ထူးခြားဆန်းပြားသည့် နည်းပညာများကို အသုံးပြုခဲ့သည်ဟု ကုလသမဂ္ဂ၏ ယခုနှစ် အစောပိုင်းတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ကွယ်လွန်သွားပြီး ဖြစ်တဲ့ မြောက်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင် ၂ ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

နျူကလီးယားနှင့် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည် စီမံကိန်းများကြောင့် နိုင်ငံတကာ၏ ပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်ခံထားရသည့် မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံသည် ခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန် (Kim Jong Un) လက်အောက်တွင် စစ်တပ်နှင့် စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများကို အဆင့်မြှင့်တင် မွမ်းမံမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ 

မြောက်ကိုရီးယား၏ ဆိုက်ဘာ ရာဇဝတ်မှု၊ ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေကြေး၊ ငွေမည်းခဝါချမှုတို့ကို ဖြေရှင်းရန် အမေရိကန်၊ ဂျပန်နှင့် တောင်ကိုရီးယားတို့အကြား သုံးပွင့်ဆိုင် စီမံကိန်းများကို စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီးနောက် သီတင်းပတ် အနည်းငယ်အကြာတွင် တောင်ကိုရီးယား၏ ပိတ်ဆို့မှုကြေညာချက် ထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

တောင်ကိုရီးယားသည် ရီချန်းဟို အပြင် တရုတ်နိုင်ငံအခြေစိုက် သံတမန်ဟောင်း ယွန်ချောလ် (Yun Chol) အပါအဝင် အခြား မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံသား ၇ ဦးကိုလည်း  ကုလသမဂ္ဂ၏ တားမြစ်ပိတ်ပင်မှုထဲတွင် ပါဝင်သည့် နျူကလီးယားနှင့် ဆက်နွှယ်သော lithium-6 ဓာတ်သတ္တုကို ရောင်းဝယ်မှုများ၌ ပါဝင်မှုဖြင့် ပိတ်ဆို့မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ သည်။ 

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၈ 

အီရတ်နိုင်ငံမြောက်ပိုင်းတွင် ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုတစ်ခုအတွင်း အမေရိကန်စစ်သား ၃ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ပြီးနောက် အီရန်က ကျောထောက်နောက်ခံပေးထားသည့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများလုပ်ရန် အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) က အမေရိကန်စစ်တပ်ကို အမိန့်ပေးခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့ သည်။

ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်က ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် အဆိုပါ ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုအတွင်း အမေရိကန်စစ်သားတစ်ဦး ပြင်းထန်စွာ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း အမေရိကန်၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ အက်ဒရီယန်နီ ဝတ်ဆန် (Adrienne Watson) က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အီရန်၏ ကျောထောက်နောက်ခံ ရရှိထားသည့် Kataib Hezbollah အဖွဲ့နှင့် အခြား ဆက်စပ်အဖွဲ့များသည် ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်က ဖြစ်ပွားခဲ့သည့်  ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုကို ၎င်းတို့ လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ 

ဒီဇင်ဘာ ၂၆ ရက်တွင် အမေရိကန်၏ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် စစ်သွေးကြွ ၁ ဦး သေဆုံးကာ ၁၈ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း အီရတ်အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အစ္စရေး-ဟားမာ့စ် စစ်ပွဲကြောင့် ဒေသတွင်း ပဋိပက္ခများ ကျယ်ပြန့်လာမည့် အခြေအနေအပေါ် စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်နေချိန်တွင် အဆိုပါ တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားလာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အစ္စရေးသည် ဆီးရီးယားနိုင်ငံ၏မြို့တော် ဒမတ်စကတ် (Damascus)၏ ဆင်ခြေဖုံးဒေသကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် အီရန်ထိပ်သီးတပ်မှူး တစ်ဦးဖြစ်သူ ဆေးယက် ရာဇီ မူဆာဗီ (Seyed Razi Mousavi) သေဆုံးသွားခဲ့ကြောင်း အီရန်က ကြေညာခဲ့သည်။

Kataib Hezbollah အဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

မူဆာဗီသည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ ဇန်နဝါရီလက အီရတ်တွင် အမေရိကန်၏ ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သေဆုံး သွားခဲ့သည့် အီရန်၏ လက်ရွေးစင် Quds Force တပ်ဖွဲ့၏ အကြီးအကဲ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ကက်ဆမ် ဆိုလေမာနီ (Qassem Soleimani) နှင့် ရင်းနှီးသည့် ဆက်ဆံရေးရှိသူ ဖြစ်သည်။
အီရန်အရာရှိများကမူ မူဆာဗီ သေဆုံးမှုအတွက် လက်တုန့်ပြန်မည်ဟု ကြုံးဝါးထားသော်လည်း တုန့်ပြန်တိုက်ခိုက် မှုများကို ချက်ချင်းလုပ်ဆောင်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။ 

ခရစ္စမတ်ကာလ အားလပ်ရက်တွင် မေရီလန်း (Maryland) ပြည်နယ်၊ Camp David စစ်စခန်းရှိ သမ္မတဆိုင်ရာ အပန်းဖြေစခန်းသို့ ရောက်ရှိနေသည့် ဘိုင်ဒန်ကို အမေရိကန်စစ်သားများ တိုက်ခိုက်ခံရကြောင်း အိမ်ဖြူတော် အမျိုးသားလုံခြုံရေး အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် ဂျိတ် ဆူလေဗန် (Jake Sullivan) က အကြောင်းကြားခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဘိုင်ဒန်သည် အီရတ်နိုင်ငံ၊ အာဘီလ် (Irbil) မြို့ရှိ အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့များ အသုံးပြုနေသည့် လေတပ် စခန်းကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် စစ်သွေးကြွအဖွဲ့များအား လက်တုန့်ပြန်သည့်အနေဖြင့် လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ရန် အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကို အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ပေကျင်း၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၈

တရုတ်သည် မကြာသေးမီက ရေဒါဖြင့် ထောက်လှမ်းနိုင်စွမ်းမရှိသည့် ကိုယ်ပျောက်နည်းပညာ အသုံးပြုသည့် အကာအကွယ်တစ်ခုကို ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့သည်ဟု Asia Times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ထိုနည်းပညာသည် ခရုစ်ဒုံးကျည်များကို ခရီးသည်တင် လေယာဉ်များအဖြစ် ရုပ်ဖျက်ပြီး ပုံဖော်ပြသနိုင်သည်။

ထို့ကြောင့် ထိုနည်းပညာသည် ထိုင်ဝမ်အား တိုက်ခိုက်ရာတွင် အလွန်အသုံးဝင်နိုင်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောသည်။ 

ယခုလအတွင်း တရုတ်နိုင်ငံက ထုတ်လုပ်ခဲ့သည့် Golden Veil ဟု အမည်ပေးထားသော ကိုယ်ယောင်ဖျောက် သည့် ခြုံလွှာတစ်ခုကို South China Morning Post (SCMP) သတင်းတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရေဒါစနစ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုခြုံလွှာသည် ရေဒါစခရင်မ်များပေါ်တွင် ခရုစ်ဒုံးကျည်များကို ခရီးသည်တင် လေယာဉ်များအဖြစ် ပြောင်းလဲ ဖော်ပြနိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။

အဆိုပါ နည်းပညာသည် တန်ဖိုးကြီးမားသည့် လေကြောင်း ကာကွယ်ရေးစနစ်များကို အာရုံရှုပ်ထွေးသွားစေနိုင်ပြီး တစ်ဖက်စစ်တပ်၏ တပ်မှူးများအတွက် တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်နိုင်သည့် အချိန်ကို လျော့နည်းသွားစေနိုင်သည်ဟု SCMP က ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုနည်းပညာကို တရုတ်နိုင်ငံ အနောက်မြောက်ပိုင်းရှိ သုတေသနအဖွဲ့တစ်ဖွဲ့က တီထွင်ဖန်တီးခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ပြီးခဲ့သည့်လက ၎င်းတို့၏ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုကို တရုတ်၏ Radio Science ဂျာနယ်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

First Island Chain ကျွန်းကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုစီမံကိန်းသည် First Island Chain ၊ ဂူအမ် (Guam) နှင့် အမေရိကန် ပင်မကုန်းမြေတို့တွင်ရှိသည့် လေကြောင်း ကာကွယ်ရေးစနစ်များကို ထွင်းဖောက်ဝင်ရောက်ရန် နည်းလမ်းများရှာဖွေနေသည့် တရုတ်၏ ကြိုးပမ်းအားထုတ် မှု၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်သည်။

ထိုကဲ့သို့ ကိုယ်ယောင်ဖျောက် နိုင်စွမ်းရှိသည့် ခြုံထည်ကို ရေဒါအချက်ပြမှုများအား ရောင်ပြန်ဟပ်စေရန် ရွှေရည်စိမ်ထားသော သတ္တုအမျှင်များဖြင့် ကွန်ရက်ဖွဲ့ ပြုလုပ်ထားခြင်း ဖြစ်သည်ဟု SCMP က ဖော်ပြထားသည်။

အမေရိကန်သည်လည်း ADM-160 Miniature Air-Launched Decoy (MALD) ကဲ့သို့ ဒုံးကျည်များကို လေယာဉ် များအဖြစ် ကိုယ်ယောင်ဖျောက် ပုံဖော်နိုင်စွမ်းရှိသည့် ရေဒါရှောင်ကွင်းသော နည်းပညာများကို ယခင်ကတည်းက ပိုင်ဆိုင်ထားကြောင်း သတင်းရင်းမြစ်များတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: Asia Times