CNI International News

ဂူဝါဟတီ၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၂

တရုတ်သည် ဘူတန်နိုင်ငံအတွင်းရှိ အငြင်းပွားဖွယ် နယ်မြေအတွင်း ကျေးရွာများ တည်ဆောက်ခဲ့ကြောင်း ဂြိုဟ်တု ဓာတ်ပုံအသစ်များထဲတွင် မြင်တွေ့ရသဖြင့် ဒေသတွင်းစိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်ခဲ့သည်ဟု NorthEast Now မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် ထိုဂြိုဟ်တု ဓာတ်ပုံများထဲတွင် ဘူတန်နိုင်ငံ အရှေ့ပိုင်း၌ တည်ရှိသည့် ဂျာကာလန်း တောင်ကြား (Jakarlung Valley) မှာ အဆောက်အအုံသစ်များကို မြင်တွေ့ရသည်ဟု တရုတ်၏ နယ်နိမိတ်ပိုင်ဆိုင်မှု ထွက်ဆို ခြင်းများကို စောင့်ကြည့်လေ့လာသည့် ကျွမ်းကျင်သူတစ်ဦးဖြစ်သူ ဒေမီယန် ဆိုင်မွန် (Damien Symon) က ပြော သည်။

ထိုအဆောက်အအုံ ဆောက်လုပ်ရေးများထဲတွင် လူနေအိမ်များ၊ လမ်းများနှင့် အခြား အခြေခံ အဆောက်အအုံ များလည်း ပါဝင်သည်။

ဘူတန်သည် တရုတ်နှင့် ဆက်ဆံရေး မြှင့်တင်ရန် ကြိုးပမ်းနေချိန်တွင် ထိုဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းအသစ်များ လုပ်ဆောင်နေသည့် ဂြိုဟ်တုဓာတ်ပုံများ ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

အောက်တိုဘာလကလည်း ဘူတန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးသည် တရုတ်နိုင်ငံသို့ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် သွားရောက် ခဲ့သည်။

ဘူတန် ဘုရင်နဲ့မိဖုရားကိုတွေ့ရစဉ်

မည်သို့ပင်ဆိုစေ ဘူတန်သည် ဒေသတွင်း တရုတ်၏ အဓိကပြိုင်ဘက်ဖြစ်သည့် အိန္ဒိယနှင့်လည်း နီးစပ်သည့် ဆက်ဆံရေးကို ထိန်းသိမ်းထားသည်။

ဂျာကာလန်းတောင်ကြားတွင် ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းသစ်များ ပြုလုပ်နေခြင်းသည် အိန္ဒိယအတွက်လည်း စိုးရိမ်မှုများကို မြင့်တက်စေဖွယ်ရှိသည်။ 

အိန္ဒိယသည် ဘူတန်အပေါ် တရုတ်၏ မြင့်တက်နေသည့် သြဇာလွှမ်းမိုးမှုများအပေါ် ကာလကြာရှည် စိုးရိမ်နေပြီး ဒေသတွင်း ပိုနေမြဲကျားနေမြဲ အခြေအနေကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းရန် ဆန္ဒရှိနေသည်။

ဘူတန်တွင် တရုတ်၏ ဆောက်လုပ်ရေး လှုပ်ရှားမှုများသည် အငြင်းပွားဖွယ် နယ်မြေများတွင် ရှိရင်းစွဲနယ်မြေ အနေအထားကို ပြောင်းလဲခြင်းမပြုရန် တရုတ်နှင့် ဘူတန်ကြား ၁၉၉၈ ခုနှစ် သဘောတူညီချက်ကို ချိုးဖောက် ခြင်းဟု ရှုမြင်နိုင်သည်။

လက်ရှိအချိန်အထိ ဂျာကာလန်းတောင်ကြားတွင် ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းသစ်များ ပြုလုပ်နေသည့် တရုတ်၏ ရည်ရွယ်ချက်များကို ရှင်းလင်းစွာ မသိရသေးပေ။

Source: NorthEast Now

CNI International News

ဂူဝါဟတီ၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၂

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ အာသံ (Assam) ပြည်နယ်သည် မည်သည့်အခါကမျှ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု မဟုတ်ခဲ့ ကြောင်း အာသံပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ဟီမန်တာ ဘစ္စဝါ ရှာမာ (Himanta Biswa Sarma) က ပြောသည်ဟု NorthEast Now မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဝန်ကြီးချုပ်ရှာမာသည် တရားရုံးချုပ်တွင် ပြုလုပ်သည့်် ကြားနာစစ်ဆေးမှု တစ်ခုအတွင်း ဝါရင့် ရှေ့နေတစ်ဦးဖြစ် သူ ကာပီလ်စီဘယ်လ် (Kapil Sibal) ၏ အငြင်းပွားဖွယ် မှတ်ချက်ကို တုန့်ပြန်သည့်အနေဖြင့် အထက်ပါအတိုင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

တရားရုံးချုပ်တွင် နိုင်ငံသားအက်ဥပဒေ အပိုဒ်ခွဲ ၆(က)ကို ကြားနာစစ်ဆေးမှု တစ်ခုအတွင်း ရှေ့နေဖြစ်သူ စီဘယ်လ်က အာသံပြည်နယ်သည် သမိုင်းကြောင်းအရ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုဖြစ်ခဲ့ကြောင်း ထွက်ဆိုခဲ့သည်။

ဝါရင့် ရှေ့နေတစ်ဦးဖြစ်သူ ကာပီလ်စီဘယ်လ်ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်း၏ ထွက်ဆိုချက်ကို တုန့်ပြန်သည့် အနေဖြင့် အာသံပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ရှာမာက အိန္ဒိယ၏ အရှေ့မြောက် ပိုင်းရှိ အာသံပြည်နယ်သည် မည်သည့်အခါကမျှ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု မဟုတ်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြား ခဲ့သည်။ 

"ဒီအကြောင်းအရာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဗဟုသုတ နည်းပါးသူတစ်ဦးက သူ့ရဲ့ အမြင်ကို ထုတ်ဖော်ပြသမှုဟာ ဘယ်လိုမှ မသင့်တော်ပါဘူး။ အာသံဟာ ဘယ်တုန်းကမှ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု မဟုတ်ခဲ့ပါဘူး" ဟု ရှာမာက ဒေါသတကြီး တုန့်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် အာသံပြည်နယ် သိမ်းပိုက်ခံခဲ့ရသည့် ကာလအနည်းငယ်ရှိရုံမျှဖြင့် အာသံနှင့် မြန်မာအကြား မည်သည့်် ဆက်နွှယ်မှုမျှ မရှိကြောင်း ရှာမာက ပြောသည်။

အာသံပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ဟီမန်တာ ဘစ္စဝါ ရှာမာကိုတွေ့ရစဉ်

အာသံပြည်နယ်၏ လူဦးရေအတွင်း ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများသည် သမိုင်းကြောင်းနှင့် တွဲစပ်လျက်ရှိကြောင်း၊ အာသံသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုဖြစ်ခဲ့ကြောင်း၊ ထို့နောက် ဗြိတိန်က အာသံပြည်နယ်၏ ဒေသ အချို့ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် အာသံသည် ဗြိတိန်လက်အောက်သို့ ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း စီဘယ်လ်က တရားရုံးချုပ်တွင် နိုင်ငံသားအက်ဥပဒေ အပိုဒ်ခွဲ ၆(က)ကို ကြားနာစစ်ဆေးမှုအတွင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် အာသံပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်ကမူ ဝါရင့်ရှေ့နေတစ်ဦးဖြစ်သူ စီဘယ်လ်က အာသံပြည်နယ်သည် တစ်ချိန် က မြန်မာနိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခြင်းသည် အာသံပြည်နယ်၏ သမိုင်းကြောင်းကို လိုရာဆွဲပြီး ပုံဖျက်ပြောကြားနေခြင်းဖြစ်သည်ဟု တုန့်ပြန်ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: NorthEast Now

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၂ 

ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမာ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskyy) သည် ဒီဇင်ဘာ ၁၂ ရက်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ ဝါရှင်တန်ဒီစီသို့ သွားရောက်ပြီး အိမ်ဖြူတော်၌ အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) နှင့် တွေ့ဆုံမည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဇာလန်းစကီးသည် ဘိုင်ဒန်အပြင် လွှတ်တော်တွင် ထိပ်သီးအရာရှိများနှင့် တွေ့ဆုံမည်ဖြစ်သည်။ 

အမေရိကန်၏ လက်ယာယိမ်း ရီပတ်ဘလစ်ကန် အမတ်များက ရုရှား၏ ကျူးကျော်စစ်ကို ခုခံတိုက်ခိုက်နေသည့် ယူကရိန်းအား ငွေကြေးအကူအညီပေးမည့် ဘိုင်ဒန်အစိုးရအဖွဲ့၏ အစီအစဉ်အား ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်လျက်ရှိ သည်။

အိမ်ဖြူတော်၏ ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက်က ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ယူကရိန်း၏ ကာကွယ်ရေးကဏ္ဍနှင့် လိုအပ်နေသည့် အရာများအတွက် အမေရိကန်၏ ကူညီထောက်ပံ့မှုသည် အရေးကြီးကြောင်း၊ ဆွေးနွေးမှုများပြုလုပ်ရန် သမ္မတ ဘိုင်ဒန်က ဇာလန်းစကီးအား ဖိတ်ကြားခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ်သားတွေကိုတွေ့ရစဉ်

ဇာလန်းစကီးသည် ဒီဇင်ဘာ ၁၂ ရက်တွင် အမေရိကန် အထက်လွှတ်တော် အမတ်များနှင့်လည်း တွေ့ဆုံမည် ဖြစ်သည်။

ဇာလန်းစကီးသည် အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ မိုက်ဂျွန်ဆင် (Mike Johnson) နှင့်လည်း သီးသန့် တွေ့ဆုံပြီး အစည်းအဝေး ပြုလုပ်သွားမည်ဟု ဂျွန်ဆင်၏ လက်ထောက်တစ်ဦးက ပြောသည်။ 

ဂျွန်ဆင်သည် ယူကရိန်းအား အကူအညီပေးရေး အစီအစဉ်ကို အမေရိကန်တောင်ပိုင်း နယ်စပ်ဒေသရှိ လူဝင်မှု ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး အစီအစဉ်များနှင့် ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သူတစ်ဦး ဖြစ်သည်။

အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ မိုက်ဂျွန်ဆင်ကို တွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်သမ္မတ ဘိုင်ဒန်သည် ယူကရိန်းနှင့် အစ္စရေးအတွက် အများဆုံးလျာထားသည့် ဒေါ်လာ ၁၀၆ ဘီလျံ တန်ကြေးရှိ စစ်ရေး အကူအညီ အထောက်အပံ့နှင့်ပတ်သက်ပြီး လွှတ်တော်၏ ထောက်ခံမှုရရှိရန် ကြိုးပမ်းနေ ချိန်တွင် ဇာလန်းစကီးနှင့် အမေရိကန် ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်များ တွေ့ဆုံမည့် အစည်းအဝေးများ ပေါ်ပေါက်လာ ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ယူကရိန်းသမ္မတရုံးကလည်း ဇာလန်းစကီးသည် ဘိုင်ဒန်နှင့် အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း အတည်ပြုခဲ့ပြီး အမေရိကန်နှင့် ယူကရိန်းအကြား စစ်ရေးပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုများကို မြှင့်တင်ရေး အပါအဝင် အဓိက အကြောင်းအရာများကို ဆွေးနွေးသွားမည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

တဲလ်အဗစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၂

ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသတွင် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ကို ချေမှုန်းရေးအတွက် လနှင့်ချီပြီး တိုက်ခိုက်ရန် ပြင်ဆင်ထားကြောင်း အစ္စရေးက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အေပီမှဖော်ပြခဲ့သည်။

အစ္စရေးသည် ဂါဇာဒေသတွင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများနှင့် မြေပြင်စစ်ဆင်ရေးများကို ပိုမိုအရှိန်မြှင့် လုပ် ဆောင်နေချိန်တွင် အစ္စရေး-ဟားမာ့စ်အကြား ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးသည့် ကာတာနိုင်ငံကမူ စစ်ပွဲကို ရပ်တန့်ရန်နှင့် ဓားစာခံများအားလုံး ပြန်လည် လွတ်မြောက်ရေးအတွက် ဆက်လက်ပြီး အားထုတ်ကြိုးပမ်း သွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် အစ္စရေးနှင့် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့တို့သည် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးအတွက် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းလိုသည့်ဆန္ဒ အနည်း ငယ်သာ ရှိကြောင်းလည်း ကာတာက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂါဇာကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ အစ္စရေး၏ ပြင်းထန်သည့် တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် အမျိုးသမီး များနှင့် ကလေးငယ် အများစု အပါအဝင် သေဆုံးသူ ၁၇,၇၀၀ ကျော် ရှိလာသဖြင့် အစ္စရေးသည် နိုင်ငံတကာ၏ ဒေါသတကြီး ဝေဖန်မှုများနှင့်  ရင်ဆိုင်နေရသည်။

အစ္စရေးရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သေဆုံးသွားသူတစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

ဂါဇာ၏ လူဦးရေ ၂ ဒသမ ၃ သန်းအနက် ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းသည် အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့ပြီး ဂါဇာတွင် ဘေးကင်းလုံခြုံသည့် နေရာမရှိကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ အေဂျင်စီများ ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းအတွင်းက အစ္စရေးနှင့် ဟားမာ့စ်အကြား အပစ်အခတ်ရပ်စဲရန် တောင်းဆိုထားသည့် ကုလသမဂ္ဂ၏ ကြေညာချက်ကို အမေရိကန်က ဗီတိုအာဏာနှင့် ပယ်ချခဲ့ပြီးနောက် အမေရိကန်သည် အစ္စရေးကို အဓိကလိုအပ်သည့် အကူအညီများ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။ 

ထို့ပြင် အစ္စရေးအား ဒေါ်လာ သန်း ၁၀၀ တန်ကြေးရှိ တင့်ကားနှင့် ခဲယမ်းများ အရေးပေါ်ရောင်းချရန် အမေရိကန် က တွန်းအားပေး လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။

အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က အစ္စရေးတောင်ပိုင်းတွင် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့၏ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် လူ ၁၂၀၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့ပြီး လူပေါင်း ၂၄၀ ခန့် ဓားစာခံအဖြစ် ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်ခံခဲ့ရသည်။

ဟားမာ့စ်တို့၏ တိုက်ခိုက်မှုကို တုန့်ပြန်သည့်အနေဖြင့် အစ္စရေးက ဂါဇာတွင် မြေပြင်တပ်ဖွဲ့များ စေလွှတ်ပြီး ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ မြေပြင်စစ်ဆင်ရေးများအတွင်း အစ္စရေးစစ်သား ၉၇ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း အစ္စရေး စစ်တပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၁

လာမည့်နှစ်အတွင်း သိမ်းပိုက်ခံ ယူကရိန်းနယ်မြေများတွင် ရုရှားသမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မဲရုံများပြုလုပ်ပြီး မဲပေးမှုများ ပြုလုပ်လိုသည့် ရုရှား၏ ရည်ရွယ်ချက်ကို ယူကရိန်းက ရှုတ်ချခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

သိမ်းပိုက်ခံ ယူကရိန်း၏ ဒေသများတွင် မဲပေးမှုများ ပြုလုပ်မည့် အစီအစဉ်သည် တရားဝင်မှု ရှိလိမ့်မည် မဟုတ် ကြောင်း ယူကရိန်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။

အဆိုပါ ရုရှားရွေးကောက်ပွဲများကို စောင့်ကြည့်လေ့လာရန် နိုင်ငံတကာ၏ လေ့လာစောင့်ကြည့်သူများ စေလွှတ်မှု သည် ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုနှင့် ရင်ဆိုင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း သတိပေးခဲ့သည်။

"နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းအနေနဲ့ သိမ်းပိုက်ခံထားရတဲ့ ယူကရိန်းနယ်မြေတွေမှာ ပြုလုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲ တွေကို ပြတ်ပြတ်သားသား ရှုတ်ချကြဖို့ ကျနော်တို့ တိုက်တွန်းပါတယ်။ ပြီးတော့ အဲဒီရွေးကောက်ပွဲမှာ ပါဝင်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကို ပိတ်ဆို့မှုတွေ ပြုလုပ်ဖို့ တိုက်တွန်းပါတယ်" ဟု ယူကရိန်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ရုရှားသမ္မတ ပူတင်ကိုတွေ့ရစဉ်

ရုရှားနိုင်ငံ၏ လွှတ်တော်အမတ်များသည် ၂၀၂၄ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲကို မတ်လ ၁၇ ရက်တွင် ကျင်းပရန် ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်က အတည်ပြုခဲ့သည်။ 

ဒီဇင်ဘာ ၈ ရက်တွင်မူ ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်က ရွေးကောက်ပွဲကို နောက်တစ်ကြိမ် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင် မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ပူတင်သည် ၆ နှစ်သက်တမ်းရှိသည့် နောက်ထပ် သမ္မတသက်တမ်း ကို  ထပ်မံအနိုင်ရရှိလိမ့်မည်ဟု ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ယူဆခံထားရသည်။

ရုရှားအာဏာပိုင်များသည် ၎င်းတို့ သိမ်းပိုက်ထားသည့် ယူကရိန်း၏ ဒွန်နက်စ် (Donetsk) ၊ လူဟန့်စ် (Luhansk) ၊ ဇာပိုရီရှား (Zapoizhzhia) နှင့် ခါဆွန်(Kherson) ဒေသများတွင် ရွေးကောက်ပွဲများ ပြုလုပ်ရန် သင့်/မသင့် စဉ်းစား လျက်ရှိသည်။

ပူတင်သည် အဆိုပါဒေသများတွင် မာရှယ်လော ထုတ်ပြန်ထားပြီး ရုရှား လွှတ်တော်အမတ်များကမူ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ရန် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများ ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။

ရုရှား သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်မှုများကိုတွေ့ရစဉ်

ရုရှားသည် စက်တင်ဘာလ အတွင်းကလည်း အဆိုပါဒေသများတွင် ၎င်းတို့ခန့်အပ်ခဲ့သည့် ဥပဒေပြုအာဏာပိုင် အဖွဲ့များအတွက် ရွေးကောက်ပွဲများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ယူကရိန်းနှင့် အနောက်မဟာမိတ်နိုင်ငံများကမူ ထိုရွေးကောက်ပွဲ ကို အတုအယောင်ဖြစ်ကြောင်း ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့သည်။

သိမ်းပိုက်ထားသည့် ယူကရိန်းနယ်မြေများပေါ်တွင် ရုရှားသမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မဲရုံများဖွင့်လှစ်ပြီး မဲပေးမည့် အစီအစဉ်အပေါ် ရွေးကောက်ပွဲအာဏာပိုင်များ၊ ယူကရိန်းရှိ ရုရှားက ခန့်အပ်ထားသည့် ဒေသ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများ၊ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များနှင့် ရုရှားစစ်တပ်တို့က အတူပူးပေါင်းပြီး ဆုံးဖြတ်ချက် ချမှတ်သွားမည် ဟု ရုရှား၏ ဗဟိုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်အကြီးအကဲ အယ်လာ ပမ်ဖီလိုဗာ (Ella Pamfilova) က ပြောကြား ခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

နယူးယောက်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၁

၂၀၂၄ ခုနှစ် အမေရိကန်သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲတွင် သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) သာ အနိုင် ရရှိခဲ့မည်ဆိုပါက အမေရိကန်သည် နေတိုးအဖွဲ့မှ ထွက်ခွာသွားမည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိနိုင်ကြောင်း တာ့စ် သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ထရမ့်သာ အာဏာပြန်ရလာခဲ့ပါက ယူကရိန်းကို စွန့်ပစ်ရုံသာမက နေတိုးမဟာမိတ်အဖွဲ့ထဲမှ အမေရိကန်ကို နုတ်ထွက်စေသည်အထိ ဖြစ်လာနိုင်မည့်အရေးကို နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ အစိုးရများနှင့် သံတမန်များက စိုးရိမ်နေကြောင်း အမေရိကန်၏ The New York Times သတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

"ထရမ့်သာ ဒုတိယအကြိမ် အာဏာပြန်ရလာပြီး အမေရိကန်ကို နေတိုးအဖွဲ့ထဲက ထုတ်ပစ်ခဲ့မယ်ဆိုရင် အဲဒါဟာ ဥရောပအတွက် ကြီးမားတဲ့ အကြောက်တရားတစ်ခု ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်" ဟု ၂၀၀၉ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၃ ခုနှစ်အကြား နေတိုး၏ တပ်မှူးတစ်ဦးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် အမေရိကန် ရေတပ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်း ဂျိမ်းစ် စတက်ဗ်ရီဒစ် (James Stavridis) ၏ ပြောကြားချက်ကို ကိုးကားပြီး  The New York Times သတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့သည်။

နေတိုးခေါင်းဆောင်များနဲ့ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကိုတွေ့ရစဉ်

"အဲဒါဟာ ကျနော်တို့ နိုင်ငံရဲ့ အကြီးမားဆုံး မဟာဗျူဟာနဲ့ သမိုင်းဝင် ကျရှုံးမှုတစ်ခု ဖြစ်လာပါလိမ့်မယ်"ဟု စတက်ဗ်ရီဒစ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ထရမ့်သာ အနိုင်ရရှိမည်ဆိုပါက အမေရိကန်၏ သေချာမှုမရှိသည့် မူဝါဒအပေါ် ဥရောပနိုင်ငံအများစုက စိုးရိမ်နေကြောင်း၊ သေးငယ်သည့် နိုင်ငံများသည် အမေရိကန်လက်နက်များ ဝယ်ယူမှုကို ပိုမိုတိုးမြှင့်ခြင်းဖြင့် ထရမ့်၏ မျက်နှာသာပေးမှုကို ရရှိရန် ကြိုးပမ်းလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း The New York Times သတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

အမေရိကန်သည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလတွင် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။ 

ယခုနှစ် ဧပြီလ ၂၅ ရက်တွင် အမေရိကန်၏ ၄၆ ဦးမြောက်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden)သည် ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ 

ထရမ့်ကမူ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလကတည်းက သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

ဟောင်ကောင်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၁

ဟောင်ကောင်တွင် ရွေးကောက်ပွဲဝင်ရန် မဖြစ်နိုင်သည့် ဒီမိုကရေစီလိုလားသည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများအတွက် မျိုးချစ်ဝါဒီများသီးသန့် ခရိုင်ကောင်စီ ရွေးကောက်ပွဲကို ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက်က ပထမဆုံးအကြိမ် ကျင်းပခဲ့သည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲဆန္ဒရှင်များသည် တရုတ်အစိုးရအား သစ္စာခံသည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများကိုသာ မဲပေးရွေးချယ်ခွင့် ရရှိခဲ့သည်။ 

၂၀၁၉ ခုနှစ်က နောက်ဆုံးအကြိမ် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ခရိုင်ကောင်စီ ရွေးကောက်ပွဲတွင်မူ မဲဆန္ဒရှင်များသည် ဒီမိုကရေစီလိုလားသည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများကို မဲပေးခဲ့သဖြင့် ဒီမိုကရေစီလိုလားသော ကိုယ်စားလှယ် လောင်းများ အပြတ်အသတ် အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။

အစိုးရဆန့်ကျင်သော ဆန္ဒပြမှုများ လနှင့်ချီ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ကျင်းပခဲ့သည့် ထိုရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင်မဲပေး သည့် မဲဆန္ဒရှင်အရေအတွက် ၇၁ ရာခိုင်နှုန်းအထိရှိခဲ့ပြီး တရုတ်နှင့် ဟောင်ကောင် အာဏာပိုင်များအတွက် ထိုးနှက်ချက်တစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သည်။ 

ဟောင်ကောင် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးကိုတွေ့ရစဉ်

သို့သော် မေလက ကြေညာခဲ့သည့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲထားသော ရွေးကောက်ပွဲစနစ်အောက်တွင် နေရာ ၄၇၀ အနက် ၈၈ နေရာကို တိုက်ရိုက် ရွေးချယ်မည်ဖြစ်ပြီး ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများသည် အစိုးရက ခန့်အပ်ထားသော စိစစ်ရွေးချယ်ရေးကော်မတီများ၏ အတည်ပြုချက်ကို ရရှိရန်လိုအပ်သည်။

တိုက်ရိုက်ရွေးချယ်ခံရသည့် ကိုယ်စားလှယ်များ၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်သည် စိစစ်ရွေးချယ်ရေးကော်မတီ အဖွဲ့ဝင် များ ဖြစ်သည်။ 

ထို့ကြောင့် ဟောင်ကောင်၏ အကြီးဆုံး အတိုက်အခံပါတီဖြစ်သည့် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီက အဆိုတင်သွင်းသည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများသည် စိစစ်ရွေးချယ်ရေးကော်မတီများ၏ အတည်ပြုချက်ကို ရရှိခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

နိုင်ငံရေးအမြင် မျှတသူများနှင့်် သဘောထား အလယ်အလတ်ရှိသည့်် ရှေးရိုးဝါဒီ လိုလားသူများကပင် ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ စည်းကမ်းအသစ်များကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲဝင်ခွင့် ပိတ်ပင်ခံခဲ့ရမှုအပေါ် စောဒက တက်ခဲ့ကြသည်။ 

ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက်က ရွေးကောက်ပွဲများ မစတင်မီ နာရီပိုင်းအလိုတွင်း မဲရုံတစ်ရုံရှေ့၌ ဆန္ဒပြရန် စီစဉ်နေသည့် ဆိုရှယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီဖြစ်သော League of Social Democrats မှ အဖွဲ့ဝင် ၃ ဦးသည် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရကြောင်း ထိုပါတီက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ရီယိုဒီဂျနေးရိုး၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၁

ဂွိုင်ယာနာနှင့် ဗင်နီဇွဲလား နယ်စပ်ပြဿနာကို တောင်အမေရိက ခေါင်းဆောင်များက စိုးရိမ်တကြီး စောင့်ကြည့် နေကြောင်း ဘရာဇီးလ်သမ္မတ လူးဝစ် အင်နာစီယို လူလာ ဒါဆေးလ်ဗားက (Luiz Inacio Lula da Silva) က ပြောသည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ထို့ကြောင့် နယ်စပ်ဒေသအရေး တင်းမာမှုများကို လျှော့ချရန် လူလာက ဗင်နီဇွဲလားသမ္မတ နီကိုလပ်စ် မာဒူရို (Nicolas Maduro) ကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်ကုန်က ဗင်နီဇွဲလားသည် အိမ်နီးချင်း ဂွိုင်ယာနာနိုင်ငံက ကာလကြာရှည် ထိန်းချုပ်ထား သည့် ပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားနေသော ရေနံများပေါကြွယ်ဝသော အက်စီကွီဘို (Essequibo) ဒေသကို ပိုင်ဆိုင် ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

ဘရာဇီးလ်သမ္မတ လူးဝစ် အင်နာစီယို လူလာ ဒါဆေးလ်ဗားကို တွေ့ရစဉ်

အဆိုပါ ကြေညာချက်ကို လူထုဆန္ဒခံယူပွဲ ပြုလုပ်ခဲ့ချိန်တွင် ပါဝင်မဲပေးသည့်် ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံသား ၉၅ ရာခိုင်နှုန်း က ထောက်ခံမဲပေးခဲ့ကြသည်။

မာဒူရိုနှင့် နီးစပ်သည့် ဆက်ဆံရေးရှိသော လက်ဝဲဝါဒီ တစ်ဦးဖြစ်သူ လူလာသည် မာဒူရိုနှင့် ဖုန်းဖြင့် ဆက်သွယ် ပြောကြားခဲ့ချိန်က ရှင်းလင်းပြတ်သားစွာ သတိပေးခဲ့သည်ဟု ဘရာဇီးလ်သမ္မတရုံးက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

"တင်းမာမှုများ မြင့်တက်လာနိုင်သည့် တစ်ဖက်သတ်ဆန်သည့် စီမံချက်များကို ရှောင်ကြဉ်ရန် အရေးကြီး ကြောင်း” လူလာက အလေးအနက်ထားပြီး ပြောဆိုခဲ့သည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုအခြေအနေအပေါ် တောင်အမေရိကနိုင်ငံများက စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်နေသည်ဟု ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်က အာဂျင်တီးနား၊ ဘရာဇီးလ်၊ ချီလီ၊ ကိုလံဘီယာ၊ အီကွေဒေါ၊ ပါရာဂွေး၊ ပီရူးနှင့် ဥရုဂွေးနိုင်ငံတို့က ထုတ်ပြန်သည့် ပူးတွဲကြေညာချက်ကို ကိုးကားပြီး လူလာက မာဒူရိုကို ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

ထိုပူးတွဲ ကြေညာချက်တွင် သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများ အနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းသည့် အဖြေတစ်ခုကို ရှာရန်အတွက် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်ရန် တိုက်တွန်းထားသည်။

ထို့ပြင် ကိုလံဘီယာသမ္မတ ဂူစတာဗို ပက်ထရို (Gustavo Petro) ကလည်း အလားတူ သတိပေးမှုမျိုး ပြုလုပ်ခဲ့ သည်။

ရေနံများပေါကြွယ်ဝသော အက်စီကွီဘို ဒေသကို တွေ့ရစဉ်

"အကြီးမားဆုံး ကံဆိုးမိုးမှောင်ကျတဲ့ ဖြစ်ရပ်ဟာ တောင်အမေရိကမှာ စစ်ပွဲဖြစ်ပွား လာစေနိုင်ပါတယ်။ အမေဇုန် (Amazon) မိုးသစ်တောမှာ နေတိုး-ရုရှား ပဋိပက္ခပုံစံမျိုး ထိပ်တိုက်တွေ့တဲ့ အခြေအနေဟာ တိုးတက်မှုတွေ၊ လူ့အသက်တွေကို ဆုံးရှုံးစေနိုင်တာကြောင့် ဗင်နီဇွဲလားနဲ့ ဂွိုင်ယာနာနိုင်ငံတွေဟာ ပဋိပက္ခမဖြစ်ပွားအောင် တင်းမာမှုတွေကို လျှော့ချဖို့ လိုအပ်ပါတယ်" ဟု ပက်ထရိုက X လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။

ဂွိုင်ယာနာနိုင်ငံသည် ၎င်းနယ်နိမိတ်၏ သုံးပုံနှစ်ပုံကျော် ကြီးမားသည့် အက်စီကွီဘိုဒေသကို ရာစုနှစ်တစ်စုကျော် အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ 

ဗင်နီဇွဲလားအစိုးရကမူ ထိုဒေသသည် လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်း ၂၀၀ ခန့်က စပိန်လက်အောက်မှ လွတ်လပ်ရေး ရပြီးကတည်းက ဗင်နီဇွဲလား၏ နယ်နိမိတ်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

၂၀၁၅ ခုနှစ်က ထိုဒေသတွင် ရေနံများ တွေ့ရှိခဲ့ပြီးနောက် ဗင်နီဇွဲလားနှင့် ဂွိုင်ယာနာအကြား အငြင်းပွားမှုများ နောက်တကြိမ် မြင့်တက်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News
ဘန်ကောက်၊ ဒီဇင်ဘာ ၉

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်၌ ပြုလုပ်မည့် ဒီမိုကရက်ပါတီ ခေါင်းဆောင်ရာထူး ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်မည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းဖြစ်သူ ဝတ္တည ဘန်နက်ဂ် (Watanya Bunnag) က ပါတီခေါင်းဆောင်ရာထူး နေရာအတွက် အကြိတ်အနယ် ယှဉ်ပြိုင်သွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့ကြောင်း Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဒီမိုကရက်ပါတီ၏ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ၂၁ ဦးက ပါတီခေါင်းဆောင် နေရာအတွက် ပါတီအတွင်းရေးမှူးချုပ် ဟောင်းဖြစ်သူ ချာလမ်ချိုင်း သီရိအွန် (Chalermchai Srion) ကို ထောက်ခံနေသည့်တိုင် ဝတ္တညက အထက်ပါ အတိုင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုအချိန်အတောအတွင်း ဒီမိုကရက်ပါတီ ခေါင်းဆောင်ဟောင်း ချူအန် လိခ်ပိုင် (Chuan Leekpai) က ပါတီ၏ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များသည် ချာလမ်ချိုင်းအား ထောက်ခံမှုအပေါ် အံ့အားသင့်ခြင်း မရှိကြောင်းနှင့် ချာလမ်ချိုင်းသည် ပါတီ၏ အတွင်းရေးမှူးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် ၄ နှစ်တာကာလအတွင်း လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် ခိုင်မာသည့် ဆက်ဆံရေးရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ 

စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်ဟောင်း တစ်ဦးဖြစ်သည့် ဝတ္တညသည် ဒီမိုကရက်ပါတီ ခေါင်းဆောင်ရာထူးကို အနိုင်ရရှိရန် ပါတီဝင် စုစုပေါင်း၏ ၇၅ ရာခိုင်နှုန်း ထောက်ခံမှုကို ရရှိရန်လိုအပ်သည်။

ဒီမိုကရက်ပါတီ ခေါင်းဆောင်ဟောင်း ချူအန် လိခ်ပိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

ဝတ္တညကမူ သူသည် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ သက်တမ်းအရင့်ဆုံး နိုင်ငံရေးပါတီဖြစ်သည့် ဒီမိုကရက်ပါတီ၏ ခေါင်းဆောင် နေရာအတွက် အကြိတ်အနယ် ယှဉ်ပြိုင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ပါတီအပေါ် ပြည်သူလူထု၏ ယုံကြည်မှုကို ပြန်လည် ထိန်းသိမ်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ပါတီခေါင်းဆောင် ရာထူးနေရာအတွက် မဲပေးရွေးချယ်မှု လုပ်ငန်းစဉ်တွင် သာမန်ပါတီဝင်များ၏ ထောက်ခံမဲထက် ပါတီ၏ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ၏ ထောက်ခံမဲက ပိုမို ခိုင်မာအားကောင်းမှုရှိသည်။ 

ဝတ္တညကမူ အခြေအနေသည် သူ့ဘက်တွင် မရှိသော်လည်း ပါတီခေါင်းဆောင် ရွေးကောက်ပွဲ၏ ရလဒ်သည် ပါတီဝင်များအပေါ်တွင် မူတည်နေပြီး ၎င်း၏ နိုင်ငံရေးရည်မှန်းချက်များကို ဆက်လက် အကောင်အထည် ဖော်သွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အခြားကိုယ်စားလှယ်လောင်းတစ်ဦးဖြစ်ပြီး လက်ရှိ ပါတီ၏ ယာယီဒုတိယ ခေါင်းဆောင်အဖြစ် တာဝန်ယူထား သည့် နာရာပတ် ကေအိုသွန်း (Narapat Kaeothong) ကမူ ချာလမ်ချိုင်းသည် ပါတီခေါင်းဆောင်ရာထူးကို ပြန်လည်ရယူရန် သဘောတူညီခဲ့မည်ဆိုပါက သူ့အနေနှင့် ရွေးကောက်ပွဲကို ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင် တော့မည် မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ 

Source: Thai PBS World