CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၄

မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံဖြစ်သည့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ဝင်ရောက်လာစေရန်အတွက် မည်သည့်ကဏ္ဍများတွင် ဖိတ်ခေါ်သင့်လဲဆိုသည့်အပေါ် အစိုးရဘက်ကစဉ်းစားသင့်ကြောင်း စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ပညာရှင်များက ထောက်ပြကြသည်။

အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ၊ ပညာရေးနှင့် ဆေးပညာပိုင်းဆိုင်ရာတွင် ကျွမ်းကျင်မှုရှိသည့်အတွက် ထိုကဏ္ဍများတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဝင်ရောက်လာစေရန် ဖိတ်ခေါ်သင့်သည်ဟု ၎င်းတို့က ထောက်ပြကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ လူငယ်များအတွက် နည်းပညာအကူအညီ ရရှိမည်ဆိုပါက အကျိုးအမြတ်ရှိကြောင်း စီးပွားရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးဋ္ဌေးအောင်ကြည်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “သူတို့ train သွားရင်တော့ IT လိုဟာမျိုး လုပ်လို့ရတာပေါ့။ ကျနော့် ဘဝအတွေ့အကြုံအရ အိန္ဒိယတွေက IT ကို အရမ်းစွန့်စားတယ်၊ တော်လည်းတော်တယ်။ တော်တယ်ဆိုတာ ဟိုက်ဒရာဘက်ဆိုရင် ၁၉၉၅ ကစပြီးတော့ window 95 ကစပြီးတော့ နောက်ပိုင်း အကုန်လုံးသည် အမေရိကား(ကန်)မှာ ရေးတာမဟုတ်ဘူး။ အိန္ဒိယမှာ ရေးတာ အဲဒီဆော့ဝဲလ်တွေ အကုန်လုံးက။ ဆိုတော့ IT လိုဟာမျိုး လုပ်လို့ရတာပေါ့။ တစ်ခုရှိတာတော့ မြန်မာပြည်က ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်တွေက သူတို့ ဘယ်လောက်ထိ သင်နိုင်မလဲဆိုတာတော့ မသိဘူးလေ။ သို့သော်လည်း IT ဆိုတာလည်း လူတိုင်းအတွက်မှ မလိုတာ။ ဒါပေမယ့် ပိုက်ဆံ အရမ်းရတယ်။ လူ ၁၀၀၀ လောက် မွေးထုတ်ပေးနိုင်ရင်ကိုက တိုင်းပြည်အတွက် အများကြီး အလုပ်ဖြစ်သွားပြီပေါ့လေ။ တာတာအနေနဲ့ကတော့ တအားကြီး တိုယိုတာတို့လို တအားကြီး မပေါက်ပေမယ့် ကမ္ဘာ့အဆင့်မှာ သူက level တစ်ခုအနေနဲ့ မာတာတို့၊ ကြာရှည်ခံတာတို့ နာမည်ရှိတာပဲလေ။ ဒါမျိုးတွေ သူလုပ်လို့ရတာပေါ့။ နောက်တစ်ခုက လုပ်လို့ရတာ ဘာရှိလဲဆို ရင် ကမ္ဘာမှာ အိန္ဒိယရဲ့ ပညာရေးက နောက်မကျသွားဘူး။ အခုဆိုကြပါစို့ ကျောက်ကပ်လောက၊ ဆေးပညာ လောကဆို အိန္ဒိယက Top ထဲမှာ ပါတာ။ ဥပမာ ယိုးဒယားက ဘော်တွန်ကရက် ဆေးရုံဆိုရင် ကျောက်ကပ်ဆေး တာ နာမည်ကြီးတယ်၊ ခွဲတာအကုန် အိန္ဒိယဆရာဝန်တွေချည်းပဲ။ ဆေးပညာနဲ့ဆိုင်တဲ့ လုပ်ငန်းတွေလည်း ဖက်စပ် လုပ်လို့ရတာပေါ့လေ။ နည်းပညာက အိန္ဒိယက မြင့်တဲ့အထဲ ပါတာပေါ့။ အဲဒီတော့ နည်းပညာနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ လုပ်ငန်းတွေမှာ Investment လုပ်လို့ရတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ကုလားတန်မြစ်စီမံကိန်း တံတားဆောက်လုပ်မှုကို ဖော်ပြထားစဉ်

ယခင်က မြန်မာနိုင်ငံတွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုအနေဖြင့် စတီးလ် ထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းများနှင့် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းများ ရှိသော်လည်း နည်းပါးကြောင်း၊ လက်ရှိ ထင်ရှားနေသည့် ရခိုင်နှင့်ချင်း ပြည်နယ်ရှိ ကုလားတန်မြစ်ကမ်း စီမံကိန်းသည်လည်း နိုင်ငံရေး အခြေအနေများကြောင့် ရပ်တန့်လျက် ရှိနေသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေး အခြေအနေနှင့် နယ်မြေတည်ငြိမ်မှု အခြေအနေများကြောင့်လည်း အိန္ဒိယ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံ မှုသည် နည်းပါးလျက်ရှိနေကြောင်း၊ သို့သော်လည်း လက်ရှိတွင် မြန်မာအစိုးရနှင့် ဆက်ဆံရေး ကောင်းမွန်ခြင်း ကြောင့် ရင်းနှီးမြှပ်နှံမှု ဝင်ရောက်လာနိုင်သည့် အလားအလာ ရှိနိုင်သည်ဟု စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များက  ထောက်ပြကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံတို့ဖြင့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံ ဖြစ်သည့်အပြင် ထိုနိုင်ငံ ၂ နိုင်ငံမှ ခရီးသွား ဝင်ရောက်မှုလည်း မြင့်မားသည့်အတွက် ခရီးသွားလုပ်ငန်းကဏ္ဍမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု လုပ်လာအောင် ကြိုးပမ်းသင့် ကြောင်း၊ ထိုသို့ လုပ်နိုင်ပါက တိုင်းပြည်၏ ဝင်ငွေလည်း မြင့်တက်လာမည်ဖြစ်ကြောင်း ဝါရင့် ခရီးသွားဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၂၀၁၂ ခုနှစ်၊ မတ်လက စစ်တွေဆိပ်ကမ်း တည်ဆောက်နေစဉ်

၎င်းက “ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အပိုင်းတွေကတော့ သူတို့မှာ အင်အားရှိပါတယ်။ မြန်မာပြည်ရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေက ခိုင်မာမယ်၊ အာမခံ ပေးမယ်ဆိုရင်တော့ လာကြမှာပါ။ အထူးသဖြင့် tourism ကတော့ လုပ်နိုင်ရင် လွယ်လွယ်နဲ့ ငွေပေါ်နိုင်တယ်ပေါ့နော်။ လက်ရှိ Infrastructura တွေ ပြည့်စုံဖို့တော့ လိုတာပေါ့နော်။ အခု tourism မှာ အဓိက ကြုံတွေ့နေတာတော့ safe(လုံခြုံမှု)မဖြစ်တာရယ်၊ ဒေသတွေ သွားဖို့ကလည်း ဘောင်ကျဉ်းလာတယ်ပေါ့နော်။ ငပလီဘက်ဆို ပိတ်လာပြီ၊ ချင်းတို့၊ ကယားဘက်ဆို ကြာခဲ့ပြီ။ ကချင်လည်း မသေချာတော့ဘူး။ ရှမ်းဆိုတာလည်း မသေချာတော့ဘူး။ အဲဒီလို အခြေအနေမှာ အင်းလေးလည်း ရေဘေးဒုက္ခနဲ့တွေ့လို့ သွားဖို့က ကျဉ်းလာတယ်၊ ကျဉ်းလာတဲ့အချိန်မှာ မီးပျက်တဲ့ကိစ္စ၊ လောင်စာဆီတွေ အလုံအလောက်မရလို့ ဈေးတွေကြီးတဲ့ အခါကျတော့ ဟိုတယ်တွေမှာလည်း ပိတ်ထားရတယ်ပေါ့နော်၊ အဲဒါတွေသာ ဖြေရှင်းပေးနိုင်မယ်ဆိုရင်တော့ tourism က အလွယ်တကူနဲ့ ပြန်ပြီးတော့ GDP က မြှင့်တင်နိုင်မယ့် လုပ်ငန်းဖြစ်တယ်လို့ ယူဆပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင်း အိန္ဒိယ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု စီမံကိန်းကြီး တစ်ခုဖြစ်သည့် ကုလားတန်မြစ်ဘက်စုံသုံး စီးမံကိန်းကို အကာအကွယ်များ ပေးရန်အတွက်ကိုလည်း ပြီးခဲ့သည့် ဇွန်လတွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက တိုက်တွန်းခဲ့ သည်။

မြန်မာနိုင်ငံနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံအကြားတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုအနေဖြင့် နည်းပါးသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံမှ စိုက်ပျိုးသည့် မတ်ပဲ အပါအဝင် ပဲမျိုးစုံကို နှစ်နိုင်ငံသဘောတူစာချုပ် G to G စနစ်ဖြင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံက နှစ်စဉ် တန်ချိန် အမြောက်အများ ကုန်သွယ်လျက်ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၃

ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၏ ယခုနှစ် မိုးစပါးအထွက်နှုန်းသည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း၊ တန်ချိန်အားဖြင့် ၁ သန်းခွဲ လျော့ကျနိုင်သည်ဟု လယ်သမားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်းထံမှ သိရသည်။

ယခုနှစ် မိုးစပါး စိုက်ပျိုးချိန်တွင် အနိမ့်ပိုင်းဒေသများ၌ စပါးများ ရေကြီးနစ်မြုပ်ခဲ့ခြင်းနှင့် လက်ရှိ စပါးရိတ်သိမ်း ချိန်တွင် စပါးပင်ကို ဖျက်ဆီးသည့်ပိုးများ ကျရောက်သည့်အတွက် အထွက်နှုန်း လျော့ကျခြင်းဖြစ်သည်။

ရေကြီးနစ်မြုပ်မှုဒဏ်ကို မခံစားရသည့် လယ်များအနေဖြင့် တစ်ဧကလျှင် စပါး တင်း ၈၀ ခန့် ထွက်ရှိသော်လည်း ရေကြီးမှုဒဏ်နှင့် ပိုးကျရောက်မှုကို ခံကြရသည့် လယ်များသည် တစ်ဧကလျှင် တင်း ၄၀ ခန့်သာ ထွက်ရှိသည်ဟု လယ်သမားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ (ဟောင်း) ဦးသိန်းအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဧရာဝတီမြစ်ဝကျွန်းပေါ်တွင် လယ်ယာစိုက်ပျိုးနေစဉ်

၎င်းက “၅၀ ရာခိုင်နှုန်းဝန်းကျင် မလျော့တောင်မှ ခါတိုင်း ဧရာဝတီအောက်ပိုင်းလို့ခေါ်တဲ့ ဖျာပုံခရိုင်လေ၊ ဒေးဒရဲ၊ ဖျာပုံ၊ ကျိုက်လတ် အဲဒီနေရာတွေကတော့ သူတို့က ပင်လယ်ရေနဲ့ပဲ ဆိုင်တယ်။ ဒီဘက်က ရေဘယ်လောက် ကြီး ကြီး သူတို့နဲ့ မဆိုင်တဲ့အတွက် အဲဒီနေရာတွေကတော့ အပျက်အစီး နည်းတယ်လို့ ပြောရမှာပေါ့။ နည်းနည်းပါးပါး လောက်ပဲ မပြောပလောက်ဘူးပေါ့။ နောက်တစ်ခါ လပွတ္တာခရိုင်ရှိမယ်၊ လပွတ္တာနဲ့ မော်ကျွန်း သူလည်း ထိုနည်း လည်းကောင်းပါပဲ။ နောက်တစ်ခါ ပုသိမ်ခရိုင်ထဲမှာတော့ ငပုတောနဲ့ သာပေါင်းတို့ကတော့ မိုးစပါးစိုက်တာ နည်းပါ တယ်။ အခု ဧရာဝတီမှာ ပျက်တာက ဧရာဝတီ အထက်ပိုင်းလို့ခေါ်တဲ့ မြန်အောင်ခရိုင်ရယ်၊ ဟင်္သာတခရိုင်ရယ်၊ ဒီဘက်က မအူပင်ခရိုင်က တချို့ရယ်၊ နောက်ပြီးတော့ ပုသိမ်ခရိုင်ထဲက ကျောင်းကုန်းတို့ပေါ့။ ပျမ်းမျှ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်၊ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းလောက် လျော့သွားမယ်လို့ မိုးစပါးက ဧရာဝတီတိုင်းမှာလေ” ဟု ပြောသည်။

ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတွင် နှစ်စဉ် မိုးစပါးစိုက်ဧကအားဖြင့် ၃ ဒသမ ၇ သန်းကျော်ရှိပြီး စပါးတန်ချိန် ၃ သန်းမှ ၄ သန်းအထိ ထွက်ရှိကြောင်း၊ သို့သော်လည်း ယခုနှစ်တွင် စိုက်ပျိုးထားသည့် လယ်ဧက ၁ သန်းခွဲတွင် ရေကြီး နစ်မြုပ်မှုဒဏ်ကို ခံခဲ့ရသည်ဟု သိရသည်။

ထို့နောက် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ တချို့ လယ်ဧကများတွင် စပါးပင်ကို ဖျက်ဆီးသည့် ခရုများနှင့် ပိုးများ ကျရောက်ခြင်းကြောင့်လည်း လယ်ဧကတချို့ ပျက်စီးသွားကြောင်း ဘိုကလေးမြို့နယ်မှ စပါးစိုက် တောင်သူ ဦးအေးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဧရာဝတီမြစ်ဝကျွန်းပေါ်တွင် လယ်ယာစိုက်ပျိုးနေစဉ်

၎င်းက “အထွက်နှုန်း လျော့ပြီပေါ့။ အလယ်ကျော ရေချိုအရပ်က ခရုကိုက်တယ်။ အောက်ဘက်က ပိုးတွေကျ တယ်။ လယ်သမားတစ်ဦးက ဧက ၂၆၀ ရှိတာ ၇၀ လောက် ပျက်သွားတယ်။ ရေငန်ဘက်က တော်တော်များများ ပိုးတွေကျတယ်။ သူက ထွက်ကို မထွက်တာ တံစဉ်ကို လွတ်သွားတာ၊ ရိတ်ကို မရိတ်ရတော့တာ။ ၃၀၀ လောက် ထွက်ရမှာကို ၁၅၀ လောက်ပဲ ထွက်တယ်။ ၃၀၀ လောက် မှန်းထားတဲ့ဟာကို တကယ့်တကယ်လည်း ရိတ်ရော စပါး တင်း ၁၅၀ ပဲ ရတယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် မိုးစပါးများကို စတင်ရိတ်သိမ်းနေကြပြီဖြစ်ပြီး စပါးတင်း ၁၀၀ လျှင် ငွေကျပ် ၁၅ သိန်း ဈေးနှုန်း ရှိနေကြောင်း၊ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်ထက် ငွေကျပ် ၁ သိန်းခန့် ဈေးနှုန်း မြင့်တက်လျက် ရှိသည်။

သို့သော်လည်း ယခုနှစ်တွင် စိုက်ပျိုးစရိတ် မြင့်တက်ခဲ့သည့်အတွက် အကျိုးအမြတ်ရရှိမှု အနည်းငယ်သာ ရှိသည်ဟု တောင်သူများက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၃

တစ်ဒေါ်လာလျှင် ၅၀၀၀ ကျပ် အထက်၌ ရှိနေခဲ့ရာမှ ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း ၄၅၀၀ ကျပ် ဝန်းကျင် အထိ ပြန်လည် ကျဆင်းလာနေပြီး မည်သည့်ပမာဏအထိ ကျဆင်းနိုင်သလဲ ဆိုသည့်အပေါ် စီးပွားရေးလေ့လာ သုံးသပ်သူများ အကြား ဆွေး‌နွေးမှုများရှိနေသည်။

ဒေါ်လာဈေး ဆက်လက်ကျဆင်းမည်ဆိုပါက ၃၅၀၀ ကျပ် အထက်တွင်သာရှိနိုင်မည်ဟု ဘဏ်ရေးရာ ကျွမ်းကျင် သူ ဦးဋ္ဌေးအောင်ကြည်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“suddenly demand တွေ လောလောဆယ် မရှိတော့လို့ပေါ့။ တစ်ခုတော့ရှိတယ် ဘယ်လိုပဲ ပြန်ကျ ပြန်ကျ ၅၀၀၀ ဆိုတာက တကယ်တမ်းကြတော့ တော်တော်လေး များသေးတာပေါ့လေ။ ဒါထက် အများကြီးများတဲ့ လဲလှယ်နှုန်းတွေထက်စာရင် တော်တယ်ပဲပြောရမှာပေါ့ မဆိုးဘူးပဲပြောရမှာပေါ့။ အခုက ကျနော်တို့က ရောဂါ အကြီးကြီးဖြစ်နေတာလေ။ ကိုက်တယ်ခဲတယ်ပေါ့ သဘောက။ အမှန်တော့ ကိုက်တယ်ခဲတယ်က ရောဂါ အကြီးကြီးကြောင့်ဖြစ်တာ။ ကိုက်တာခဲတာကို သက်သာတဲ့ injection တစ်ခုထိုးလိုက်တယ်။ ကိုက်တာခဲတာ သက်သာသွားတယ်။ ဒါပေမယ့် ရောဂါပျောက်သွားတာတော့ မဟုတ်ဘူး‌ပေါ့။ ကျတယ်ဆိုတာတော့ ကောင်းပါ တယ်။ ကျနော်တို့ အမြင်ကတော့ intervention တွေ၊ ဈေးကွက်ဆိုတာ တတ်နိုင်သမျှ လွတ်လပ်စီမံနိုင်ဖို့ပဲ လိုတာ။ demand, supply ကို ဈေးကွက်ကပဲ ဖန်တီးသွားတာ။ အဲဒီအခြေအနေ မရောက်သရွေ့ကတော့ မူလအခြေအနေ ပြန်မရောက်နိုင်ဘူး။ ကျနော်ထင်တာ အလွန်ဆုံးကျလည်း ၃၅၀၀ အထက်မှာပဲ ရှိမှာပဲ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ယခုနှစ်ကုန်ပိုင်း၌ ဒေါ်လာဈေး ၅၀၀၀ ကျပ်သို့ ရောက်မည်ဟု ယခင်ကခန့်မှန်းထားခဲ့ကြပြီး တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှုများ ကြောင့် ရွှေ့ပြောင်းများပြားလာသဖြင့် ‌‌ဒေါ်လာဈေး ၇၀၀၀ ကျပ်အထိ ထိုးတက်သွားခဲ့ပြီးနောက် ၅၀၀၀ ကျပ် ဝန်းကျင်သို့ ပြန်လည်ကျဆင်းခဲ့ကာ ယခုလက်ရှိတွင် ၄၅၀၀ ကျပ်ဝန်းကျင်သို့ ထပ်မံကျဆင်းလာခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုသို့ ကျဆင်းခြင်းသည် အမေရိကန်ရွေးကောက်ပွဲကြောင့် ကမ္ဘာ့ဒေါ်လာဈေးကျဆင်းနေမှု၊ ဗဟိုဘဏ်မှ ဒေါ်လာ များ ထုတ်ရောင်းပေးနေမှုနှင့် ပြည်တွင်း၌ ဒေါ်လာအား အရေးပေါ် ရုတ်တရက်လိုအပ်သည့် ကိစ္စများမရှိခြင်း ကြောင့်ဖြစ်ကြောင်းလည်း သုံးသပ်ကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတော် ဗဟိုဘဏ်

ဗဟိုဘဏ်အနေဖြင့် ဒေါ်လာဈေးအား ၄၀၀၀ ကျပ် ဝန်းကျင်အထိသို့ ကျဆင်းရန် လုပ်ဆောင်နေသော်လည်း စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများအကြား ဒေါ်လာဈေးသည် ၅၀၀၀ ကျပ် ဝန်းကျင်အောက်သို့ ကျနိုင်ဖွယ် မရှိ ကြောင်း သုံးသပ်ထားကြခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် ယခုကဲ့သို့ ၄၅၀၀ ကျပ်ဝန်းကျင်အထိသို့ ကျဆင်းလာခြင်းသည် အံ့သြဖွယ် ကျဆင်းခြင်းဖြစ်ကြောင်း စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“အခုက ကျတဲ့ဟာက တော်တော်ကို surprise ကျတာပေါ့။ ၅၀၀၀ ပတ်ချာလည်အောက်ကို မကျနိုင်ဘူးလို့ ထင်ထားတာ။ ကျန်တဲ့ဟာတွေအကုန်လုံးက normal လို့ပြောလို့ရတယ်။ ဒီ‌‌ဒေါ်လာကျတဲ့ဟာက unnormal လို့တောင် သုံးသပ်လို့ရတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဒေါ်လာကျတဲ့အထဲမှာ ၂၀၀၈ နာဂစ်ဖြစ်ပြီးစမှာလည်း ‌ဒေါ်လာ ဈေးက တအားပြုတ်ကျသွားတယ်။ ဘာလို့ဆို နာဂစ်ကြောင့် ဝင်လာတဲ့အကူအညီတွေ အဲဒီတုန်းကလည်း အတူတူပါပဲ မြန်မာပြည်က sanction မိထားတာ အစိုးရဆီကိုတော့ မသွားဘူး UN ကဒေါ်လာတွေ သန်းနဲ့ချီဝင် လာတာ ရှိတယ်။ နောက် တခြား ဂျပန်တို့ဘာတို့က အကူအညီတွေလည်း အများကြီးရလိုက်တယ်။ အဲဒီလို နိုင်ငံခြားငွေဝင်လာတဲ့အချိန်မှာလည်း ဒေါ်လာဈေးကျတယ်။ အခုရော international အကူအညီက ဘယ်လောက်အထိ ဝင်လာမလဲ ဘယ်လောက်အတိုင်းအတာအထိ ဝင်လာမလဲပေါ့။ အဲဒီအပေါ်မူတည်ပြီးတော့မှ ဒေါ်လာဈေးက ဘယ်လိုဖြစ်နိုင်မလဲဆိုတာ တွက်ကြည့်ရမှာပေါ့” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

‌ဒေါ်လာဈေးတက်မည်ဆိုပါကလည်း တရွေ့ရွေ့ဖြင့်သာ တက်နိုင်ပြီး မည်သည့်ပမာဏအထိ တက်နိုင်မည်ကို ခန့်မှန်း၍ မရကြောင်းလည်း စီးပွားရေးလေ့လာသူများက ပြောသည်။

အမေရိကန်ရွေးကောက်ပွဲပြီးနောက် တက်လာမည့်အစိုးရအသစ်နှင့် နိုင်ငံရေးမူဝါဒများအပေါ်မူတည်ကာ ဒေါ်လာ ဈေးမှာ အနေအထားတစ်ခု ပြောင်းလဲသွားနိုင်ကြောင်းလည်း ၎င်းတို့က သုံးသပ်သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂

ထိုင်းတွင် တရားမဝင် အထောက်အထားမဲ့များနှင့် ၎င်းတို့၏ သားသမီးများအား နေထိုင်အလုပ်လုပ်ခွင့် အထောက် အထားများ ထုတ်ပေးရာတွင် လွယ်ကူစွာပြုလုပ်နိုင်ရန် ပြုပြင်ပြောင်းလဲသင့်ကြောင်း ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား အရေး ကူညီဆောင်ရွက်သူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းရှိ မြန်မာ အပါအဝင် နိုင်ငံလေးနိုင်ငံမှ တရားမဝင် အထောက်အထားမဲ့ ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများ နှင့် ၎င်းတို့၏ အသက် ၁၈ နှစ်အောက် ကလေးများပါ နေထိုင်ခွင့်ပေးမည်ဟု ပြီးခဲ့သည့်ရက်ပိုင်းက ထိုင်းအစိုးရ၏ ဆုံးဖြတ်ချက် ထွက်ရှိလာခဲ့သည်။

အထောက်အထား ပြုလုပ်ရာတွင် လွယ်ကူမှုမရှိသဖြင့် ပွဲစားများကို သတ်မှတ်နှုန်းထားထက် ကျော်လွန်၍ အခ ကြေးငွေများ ပေးနေရသည့်အတွက် အထောက်အထားပြုလုပ်ရသည့် လုပ်ငန်းစဉ်များအား လျှော့ချသင့်ကြောင်း အလုပ်သမားအခွင့်အရေးဖောင်ဒေးရှင်း LRF မှ ဦးအောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အထောက်အထားများကိုင်ဆောင်ထားသော မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ကျနော်တို့ထိုင်းမှာက မည်သည့် လုပ်ဆောင်ချက်တွေပဲလုပ်လုပ် စာရွက်စာတမ်းတွေ ထုတ်တာတို့၊ လုပ်တာတို့ဆိုရင် အမြဲထာဝရ ထိုင်းအာဏာပိုင်တွေက စနစ်တကျ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှု နိုင်စွမ်းမရှိတဲ့အတွက် ကြောင့် ပွဲစားတွေရဲ့ ပါဝင်ပတ်သက်မှုက အလုံးအရင်းနဲ့ တက်တက်လာတာကို တွေ့ရတယ်။ နောက်လုပ်ဆောင် ပုံ အဆင့်ဆင့်ကိုလည်း ချုံ့ပစ်ရမှာ အမှန်က။ လမ်းကြောင်း ဥပမာ လိုတိုရှင်းပေါ့။ သာဓက တစ်ခုပြရမယ်ဆို ဟိုတုန်းက လွန်ခဲ့တဲ့ ဆယ်စုနှစ်နဲ့ချီတုန်းက နေထိုင်အလုပ်လုပ်ခွင့် ပန်းရောင်ကဒ်တွေ လုပ်တယ်ဆိုရင် သူဋ္ဌေးက အလုပ်သမားကို ခေါ်သွားတယ်။ အဲဒီမှာပဲ တစ်နေကုန် ထိုင်စောင့်လိုက်တယ်။ ပြီးရင်တစ်ခါတည်း ငွေရှင်းပြီး ထွက်လာတယ်။ အခုဒီလုပ်ငန်းစဉ်တွေကြတော့ အဲဒီလိုမဟုတ်ဘဲနဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေ တအားအဆင့်ဆင့်တွေ တအားအများကြီး ဖြစ်အောင်လုပ်ထားတဲ့အခါမှာ နောက်ဆုံး အကျိုးတော်ဆောင်ပွဲစားတွေ ပါဝင်ပတ်သက်ရန် လမ်းဖွင့်ပေးလိုက်သလို ဖြစ်နေတယ်” ဟု ပြောသည်။

နိုင်ငံခြားသားအလုပ်သမား စီမံခန့်ခွဲရေးကော်မတီ၏ တောင်းဆိုချက်များအရ ထိုင်းအစိုးရအဖွဲ့ဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးတွင်း သေဘာတူညီလိုက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

အထောက်အထားမဲ့ အလုပ်သမားများအား အလုပ်သမားသစ်အဖြစ် မှတ်ပုံတင်ပေးပြီး ကုန်ကျစရိတ် အသေးစိတ် နှင့် မှတ်ပုံတင် လုပ်ငန်းစဉ်များအား ထိုင်းဘုရင့်နန်းတော်၏ ခွင့်ပြုချက်ရပြီးနောက် အာဏာပိုင်များက ထုတ်ပြန်မှ သာ သိရမည်ဖြစ်သည်။

အသက် ၁၈ နှစ် မပြည့်သေးသည့် ကလေးများပါရှိပါက နေထိုင်ခွင့် ရရှိမည်ဖြစ်ပြီး အသက် ၁၈ နှစ်ပြည့်ပြီးသူများ ဖြစ်ပါက နေထိုင်ခွင့်အား အလုပ်သမားသစ်အဖြစ် မှတ်ပုံတင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ပညာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ဖောင်ဒေးရှင်း FED မှ အလုပ်သမားတာဝန်ခံ ဦးမင်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုင်းမှာ ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “အဲဒီ လေးနိုင်ငံသားတွေရဲ့ မှီခို ၁၈ နှစ်အောက်တွေက အကြောင်းကြားရမယ်။ အကြောင်းကြားပြီးတော့ နေထိုင်ခွင့်ပေါ့ အလုပ်လုပ်ခွင့် မဟုတ်ဘူးနော်။ နေထိုင်ခွင့်အတွက် သက်ဆိုင်ရာပြည်နယ်တွေမှာ လျှောက်ရမှာ။ သက်ဆိုင်ရာ ပြည်နယ်တွေမှာရှိတဲ့ အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနတွေကနေ တဆင့်ပေါ့။ အဓိက စပြီးတော့ အလုပ်သမား မှတ်ပုံတင်စာရင်းကို တင်တဲ့အချိန်မှာ ကိုယ့်သားသမီးရဲ့ အချက်အလက်နဲ့ ဦးရေပေါ့၊ အဲဒါတွေ ပါဖို့ လိုတယ်။ အရေးကြီးတယ်။ အဲဒီဟာပါမှ ခုနကပြောတဲ့ မိဘဖြစ်တဲ့ အလုပ်သမားက အထောက်အထား လုပ်ငန်း စဉ်တွေ ဆက်လုပ်တဲ့အခါမှာ မှီခိုတဲ့ကလေးတွေရဲ့ အထောက်အထားက ထွက်လာမှာ။ အဲဒီမှာလည်း တစ်ခါ အသက် ၁၈ နှစ်ပြည့်မယ့် အုပ်စုဆိုရင် ဥပမာ အခုစာရင်းတင်ပြီးလို့ အသက် ၁၈ နှစ်က မကြာခင်  ပြည့်မယ်ဆိုရင် အဲဒီလူမျိုးတွေဆို စာရင်းတင်ပြီး ရက်ပေါင်း ၆၀။ နှစ်လပြည့်ပြီးရင် အဲဒီလူတွေက အလုပ်လုပ်ခွင့် သက်သက်တင် ရမယ် ဘာလို့ဆို ၁၈ နှစ် ပြည့်ပြီးသွားတာဖြစ်တဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို့” ဟု ပြောသည်။

ထို့အပြင် အောက်တိုဘာ ၁ ရက်နေ့မှ စတင်ကာ အလုပ်သမား ၂၀၀ နှင့်အထက်ရှိသည့် လုပ်ငန်းများ၌ တစ်ရက် အခြေခံ လုပ်ခလစာကို ဘတ် ၄၀၀ သို့ တိုးမြှင့်ပေးမည့် ကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍လည်း အစည်းအဝေးတွင် လူပုဂ္ဂိုလ် မစုံလင်သဖြင့် ရွှေ့ဆိုင်းလိုက်ကြောင်း သိရသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ယခုနှစ်လယ်ပိုင်းမှ စတင်ကာ ရက်ပိုင်း ၁၂၀ စီမံချက်ဖြင့် ဖမ်းဆီးသည့်အထဲ၌ မြန်မာနိုင်ငံသား ၂ သိန်းနီးပါး ဖမ်းဆီးခံရကြောင်းလည်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁

ယခုနှစ် မိုးစပါး စိုက်ရာသီတွင် ရေကြီးနစ်မြုပ်မှုဒဏ်ခံခဲ့ရသည့် တောင်သူများကို မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါး အသင်း ချုပ်က ကူညီထောက်ပံ့မှုများ လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ပြီး ငွေကျပ် သိန်းပေါင်း ၅ ထောင်ခန့် လျာထားကြောင်း သိရ သည်။

ရေကြီးနစ်မြုပ်မှုဒဏ် ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည့် တောင်သူများကို မျိုးစပါး၊ ဓာတ်မြေဩဇာများ ကူညီပံ့ပိုးပေးသွားမည် ဖြစ်ပြီး စပါးအပြင် ပဲမျိုးစုံနှင့် တခြားသော သီးနှံများကို စိုက်ပျိုးနိုင်ရန်အတွက်လည်း ကူညီပေးသွားမည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးအသင်းချုပ် ဥက္ကဋ္ဌ ဦးရဲမင်းအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“ကျနော်တို့ လောလောဆယ်တော့ သိန်း ၅ ထောင်လောက် လျာထားပါတယ် ခင်ဗျ။ ဒီအပေါ်မှာ ထပ်ပြီးတော့ လိုအပ်ချက်ရှိရင်လည်း ထပ်ပြီးတော့ ရှာဖွေပြီးတော့ ဆောင်ရွက်သွားမှာပေါ့နော်။ အဓိကတော့ ကျနော်တို့က မျိုးတို့၊ မြေဩဇာတို့ပေါ့နော်၊ စပါးပြန်စိုက်လို့ရတဲ့နေရာက တော်တော်နည်းပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း တချို့ နေရာတွေမှာကတော့ သက်တမ်းတို စပါးမျိုး ပြန်စိုက်ဖို့ အစီအစဉ်တွေ ရှိကြတယ်လေ။ တောင်သူလယ်သမား တွေကလည်း စိတ်ဝင်စားတယ်ပေါ့နော်။ အဲဒီတော့ အဲဒီလို သက်တမ်းတို စပါး ပြန်စိုက်လို့ရတဲ့ နေရာတွေမှာ တော့ မျိုးတို့၊ မြေဩဇာတို့ကို ကျနော်တို့ ပံ့ပိုးကူညီဖို့ စီစဉ်နေပါတယ်။ နောက်တစ်ခုက ကျနော်တို့ စပါးပြန် မစိုက်တော့ဘဲနဲ့ မတ်ပဲတို့၊ အခြား ပဲတီစိမ်းတို့၊ နောက်တခါ ကျနော်တို့ ကုလားပဲတို့၊ နောက်တခါ ပဲပုတ်တို့ ဒီလို တခြားသီးနှံစိုက်ဖို့အတွက် ဆောင်ရွက်ဖို့ရှိတဲ့ အနေအထားမျိုးဆိုရင်လည်း ကျနော်တို့ အခြား သီးနှံစိုက်တဲ့ အနေအထားမှာ ကျနော်တို့ ချိတ်ဆက်ပြီးတော့ ကူညီပေးတာတွေ လုပ်ဖို့ စီစဉ်နေပါတယ်ခင်ဗျ” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးအသင်းချုပ်က မျိုးစပါးနှင့် ဓာတ်မြေဩဇာများကို ပံ့ပိုးကူညီရာတွင် အခမဲ့သော်လည်း ကောင်း၊ သီးနှံပေါ်ချိန်မှသာ ပြန်လည်ဆပ်ကြရသည့် ချေးငွေဖြင့်လည်းကောင်း ကူညီဆောင်ရွက်ပေးသွားမည် ဖြစ်သည်။

တချို့သော တောင်သူများသည် မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်တွင် သီးနှံအာမခံစနစ်ဖြင့် လယ် ၁ ဧကလျှင် ငွေကျပ် ၁၀၀၀ နှုန်းဖြင့် အာမခံထားကြသည့်အတွက် ပျက်စီးသွားသည့် လယ်ယာမြေများကို ၁ ဧကလျှင် ငွေကျပ် ၃ သောင်းနှုန်းဖြင့် ပြန်လည်ရရှိကြကြောင်း သိရသည်။

ရေကြီးမှုဒဏ်ကြောင့် ရှမ်းပြည်နယ်၊ မန္တလေးတိုင်း၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ ပဲခူးတိုင်း၊ မကွေးတိုင်း၊ ဧရာဝတီတိုင်း၊ မွန်ပြည်နယ်နှင့် နေပြည်တော် ကောင်စီနယ်မြေတို့တွင် တောင်သူများ စိုက်ပျိုးထားသည့် မိုးစပါးများ မရိတ်သိမ်း နိုင်တော့သည့်အပြင် သိုလှောင်ထားသည့် မျိုးစပါးများလည်း  ဆုံးရှုံးသွားကြကြောင်း သိရသည်။

ရေနစ်မြုပ်ပျက်စီးသွားသည့် ကနီမြို့နယ်ရှိ လယ်ယာစိုက်ခင်းတချို့ကို တွေ့ရစဉ်(ဓါတ်ပုံ-pyae aung naing facebook)

မိုးစပါးများ ပျက်စီးဆုံးရှုံးသွားသော်လည်း တောင်သူများအနေဖြင့် ဆောင်းသီးနှံတွင် ပြန်လည်၍ အကျိုးအမြတ် ရရှိရန် ဆောင်ရွက်ကြရမည်ဖြစ်ကြောင်း လယ်သမားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ(ဟောင်း) ဦးသိန်းအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“တိုင်းပြည်မှာ သိတဲ့အတိုင်းပဲ စီးပွားရေးအရလည်းပဲ ဘယ်လိုမှ ရပ်တည်လို့မရ။ ဒီကြားထဲမှာ သင့်မြတ်မှုမရှိလို့ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် ချေမှုန်းနေကြတဲ့ အခြေအနေမှာ နစ်နာတာ စီးပွားရေး ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုက လောလော ဆယ် ဒီနှစ် ပျက်စီးသွားလို့ရှိရင် နောက်နှစ်စာ ပြန်ပြီးတော့ အခု ဆောင်းသီးနှံမှာ ပြန်ပြီးတော့ ပျိုးထောင်၊ ရှုံးသွား တဲ့ဥစ္စာတော့ ပြန်မရတော့ဘူးပေါ့။ တောင်သူဘဝကတော့ မလုပ်နိုင်စရာ အကြောင်း‌တော့ မရှိဘူး။ ဒါလေးက အကျိုးအမြတ်ရှိတော့ ဒီလိုပဲ ရှာဖွေပြီးတော့ လုပ်ကြရတာပါပဲ” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးအသင်းချုပ်အနေဖြင့် ရေကြီးနစ်မြုပ်မှုကြောင့် ပျက်စီးသွားသည့် လယ်ယာမြေများကို လက်ရှိတွင် စာရင်းကောက်ယူလျက်ရှိပြီး မိုးကုန်ဆုံးချိန်တွင် ကူညီထောက်ပံ့မှုများ စတင်မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ဒါ့အပြင် ရေဘေးသင့်ခဲ့သည့် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများတွင် လုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် တတ်နိုင်သည့်ဘက်မှ ဝင်ရောက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံဆောင်ရွက်‌ပေးကြရန်အတွက်လည်း မေတ္တာရပ်ခံလိုကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောကြား ထားသည်ကို တွေ့ရသည်။

နစကအနေဖြင့် ရေဘေးပြန်လည်ထူထောင်ရေးအတွက် အလှူရှင်များထံမှ ငွေကျပ် ၄၂ ဒသမ ၇ ဘီလီယံ ရရှိထားကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁

အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် နစက တို့အကြား နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေးနှင့် ကုန်သွယ်ရေးပိုင်းမှာ ဆွေးနွေးမှုများရှိလာသဖြင့် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးများ ပြန်လည်စတင်နိုင်တော့မည်လားဟု စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများအကြား ဆွေးနွေး မှုများရှိနေသည်။

တရုတ်မှ ရှမ်းမြောက်တိုက်ပွဲတွင် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများအပေါ် ဖိအားပေးမှု၊ အိန္ဒိယဘက်မှ နှစ်နိုင်ငံကုန်သွယ်ရေးတွင် ပြည်တွင်းငွေများသုံးစွဲရန် ဆွေးနွေးလာမှု၊ ထို့အပြင် ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ်ရှိ အာရှ လမ်းမကြီးအား ပြင်ရန် ထိုင်းဘက်မှ စီစဉ်နေမှုများကြောင့် ယခုကဲ့သို့ သုံးသပ်မှုများရှိလာခြင်းဖြစ်သည်။

အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများမှာ ၎င်းတို့အကျိုးစီးပွားအတွက် နယ်စပ်ဂိတ်များပြန်လည်ဖွင့်လှစ်နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းကြသော် လည်း တိုင်းပြည်မတည်ငြိမ်ပါက နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးများ ပြန်လည်စတင်နိုင်မည်မဟုတ်ကြောင်း ဘဏ်ရေးရာ ကျွမ်းကျင်သူ ဦးဋ္ဌေးအောင်ကြည်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးက လုပ်လို့မရရင် ဗမာရော အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေရော အကုန်လုံးနစ်နာတာပဲလေ စီးပွားရေး က။ ဒါကတော့ ယေဘုယျအားဖြင့်တော့ ကောင်းစေချင်ကြတာပေါ့။ ကောင်းချင်ကြတာပေါ့။ ကောင်းချင်ကြတယ် ဆိုတာ တစ်ခုရှိတာက အဲဒီနေရာတွေမှာ စစ်ပွဲတွေက ဖြစ်နေတာကို။ ဖြစ်နေတဲ့အခါကြတော့ ကောင်းချင်တယ် ဆိုတာက သက်ဆိုင်ရာ အဝန်းအဝိုင်းတွေလည်း ရှိသလို ဒေသခံလူတွေရဲ့ သဘောထားနဲ့ အမြင်တွေနဲ့ အခြေ အနေတွေနဲ့ကလည်း ဆိုင်သေးတာကို။ ဘာလို့ဆို သူတို့တွေက ဒီလမ်းတွေက မဖြတ်သန်းသွားလို့မှ မရဘဲနဲ့ ကုန်သွယ်မှုလုပ်လို့မှ မရတာကို။ အဓိကကတော့ သူတို့နဲ့နိုင်ငံရေးပြေလည်ဖို့ပဲ လိုပါတယ်။ ပြည်တွင်း equation ပြေလည်အောင်ရှင်းနိုင်ဖို့လိုတာပေါ့။ ပြည်တွင်း equation ပြေလည်သွားရင် ကျန်တာတွေက သူ့အလိုလို ဖြစ် သွားမှာပါ။ ဥပမာ လားရှိုးဆို ယေဘုယျအားဖြင့် ဒါရှမ်းနယ်မြေလေ။ ဒါကို ဒီဘက်က လားရှိုးသိမ်းထားပြီးသား အနေအထားကို လက်ခံပြီးတော့ ကုန်သွယ်ရေးကိုလုပ်မှာလားဆိုတဲ့ လူကြီးတွေရဲ့ အတွေးအခေါ်တွေနဲ့ပဲ ဆိုင်မှာ ပေါ့” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ကော့ကရိတ်မြို့နယ် ရန်ကုန်-မြဝတီအပိုင်း အာရှလမ်းမပေါ်ရှိ ကုန်တင်ကားတစ်စင်းကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိတွင် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးလမ်းများ အားလုံး ရပ်တန့်လုနီးပါးဖြစ်နေသည့်အတွက် တရားမဝင် ကုန်သွယ်မှု များသာ အဓိက ဖြစ်ထွန်းနေကြောင်းလည်း သိရသည်။

ထို့အပြင် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးရှိရာ ဒေသ အားလုံးနီးပါး၌ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများက ရယူ ထားသဖြင့် နစကအနေဖြင့် ၎င်းတို့နှင့် မည်သို့ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမည်နည်းကိုလည်း မေးခွန်းထုတ်စရာရှိကြောင်း စိုက်ပျိုးရေးနှင့် စီးပွားရေးအကြံပေး ကိုဇော်မင်းနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒါ့အပြင် နိုင်ငံမတည်ငြိမ်ပါက စီးပွားရေးမည်မျှကောင်းမွန်ပါစေ အခက်အခဲ တစ်နေရာမဟုတ်တစ်နေရာ ကြုံရ မည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း ၎င်းက ဆက်ပြောသည်။

“SAC က  တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တွေနဲ့ ဘယ်လိုဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှာလဲပေ့ါ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အခုနယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးလမ်း‌ကြောင်း အားလုံးသည် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေ ဟိုဟာဖြစ်ထားတဲ့နေရာ ဖြစ်နေတာ ပေါ့ တော်တော်များများက။ မြဝတီမှာဆို KNU တို့ရှိမယ်။ နောက် ဒီဘက်က ရှမ်းအဖွဲ့တွေ၊ KIA ဘာညာ ဟိုဘက် ဆိုလည်း MNDAA တို့ မြောက်ပိုင်းအဖွဲ့တွေ ရှိနေတယ်ပေါ့လေ။ ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း တစ်ခုလုံး မြောက်ပိုင်းအဖွဲ့ ရှိနေတဲ့အခါမှာ ဒီအဖွဲ့တွေနဲ့ အပစ်အခတ်နဲ့ သဘောတူညီမှုစာချုပ်တွေ မလုပ်နိုင်ဘူးဆိုရင်တော့ တရားဝင် လမ်း ကြောင်းဖွင့်ဖို့တွေကတော့ အရမ်းမလွယ်သေးဘူးပေါ့။  နိုင်ငံမတည်ငြိမ်ဘဲနဲ့တော့ ဘာမှ လုပ်လို့မရဘူး။ နိုင်ငံ မတည်ငြိမ်တဲ့အတွက်ကြောင့် စီးပွားရေးလည်း ဘယ်လောက်ပဲကောင်းကောင်း၊ ဘယ်လောက်ပဲ ကောင်းအောင် လုပ်လုပ် မပြေနိုင်ဘူးပေါ့။ အခက်အခဲကတော့ တစ်နေရာမဟုတ် တစ်နေရာ ကြုံနေရမှာပဲ” ဟု ၎င်းကပြောသည်။
တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေး လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ PDF များအနေဖြင့် လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကို စွန့်လွှတ်ပြီး ပါတီနိုင်ငံရေးဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲဝင်ကြရန်၊ နိုင်ငံရေးပြဿနာကို နိုင်ငံရေး နည်းဖြင့် ဖြေရှင်းနိုင်ရေး ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်ကြရန် ပြီးခဲ့သည့်ရက်ပိုင်းက နစကမှ ထုတ်ပြန်ထားသည်။

၎င်းကိစ္စအပေါ် နိုင်ငံတကာ၊ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ၏ သဘောထားအမြင်များနှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ အစည်းများ၏ သဘောထားများအပေါ်မူတည်ကာ အကောင်း/ အဆိုး တစ်စုံတစ်ခု ပြောင်းလဲသွားနိုင်ဖွယ် ရှိကြောင်းလည်း သုံးသပ်ကြသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၃၀

တရားမဝင် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများအား တွေ့ရှိပါက တိုင်ကြားနိုင်ပြီး အလုပ်ရှင်များမှ အထောက်အထား ပြည့်စုံမှသာ အလုပ်ခန့်အပ်ရန်နှင့် ထိုင်းနိုင်ငံသားများ၏ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်း မထိခိုက်စေရေး အလေးထားဆောင်ရွက်ရန် ထိုင်းအစိုးရမှ ကြေညာထားသည်။

တရားမဝင် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများအား တိုင်ကြားနိုင်ရန် အစိုးရမှ ထုတ်ပြန်ခြင်းသည် ယခင်ကလည်း ပြုလုပ် လေ့ရှိသည်။

သို့သော် လက်ရှိတွင် ထိုင်းနိုင်ငံသားအချို့နှင့် မြန်မာရွှေ့ပြောင်းတို့အကြား မကျေနပ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်နေခြင်း ကြောင့် ပိုမိုဂရုစိုက်ရမည့် ကာလဖြစ်ကြောင်း ပညာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဖောင်ဒေးရှင်း FED မှ အလုပ် သမားတာဝန်ခံ ဦးမင်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရွှေ့ပြောင်းများကို ထိုင်းက ဖမ်းနေစဉ်

၎င်းက “အဓိကကတော့ အထောက်အထားမဲ့ကို တိုင်ကြားနိုင်တယ်ဆိုတာက ဘယ်သူက တိုင်ကြားနိုင်လဲဆိုရင် ပတ်ဝန်းကျင်၊ ကိုယ်နဲ့အဆင်မပြေတဲ့သူ၊ ကိုယ့်ကို မလိုမုန်းထားရှိတဲ့ သူမျိုးတွေပေါ့ နောက်ပြီးတော့ အလုပ်ရှင် အဲဒါတွေက အဓိကတိုင်နိုင်တယ်။ ဒီကြားထဲမှာမှ မြန်မာ မြန်မာချင်း တိုင်တဲ့ဟာမျိုးတွေလည်း ရှိနိုင်တယ်။ တချို့ တွေဆို ဈေးရောင်းဘာညာ အလုပ်တွေ လုပ်ကြတယ်။ လုပ်ကြတဲ့အခါမှာ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် စီးပွားဘက်လိုမျိုး ဈေးကွက်လုတယ်ပေါ့။ အဲဒီအခါကြ ဟိုဘက် အထောက်အထားမရှိတဲ့လူဆိုရင် ဒီဘက် အထောက်အထားရှိတဲ့လူက တိုင်တာတို့။ တချို့အကျင့်ဆိုးတဲ့ မကောင်းတဲ့ အလုပ်ရှင်တွေကတော့ အဲဒီလိုမျိုး ဟာတွေလုပ်တယ်။ အခုလည်း တွေ့နေရပါတယ်။ အရင်ကတည်းကရှိတယ် တိုင်တာတောတာတွေက။ လုပ်ခ ပေးခါနီးကျရင် ရဲတိုင်ပစ်လိုက်ရော။ ဘာလို့ဆို သူတို့ဘက်က အသာကြီး။ ကိုယ်တွေက အဲဒီလို အလုပ်ရှင်တွေကို မတွေ့ဖို့ အရေးကြီးတယ်။ ဒါပေမယ့် အခုကာလမှာတော့ ပိုပြီးဂရုစိုက်သင့်တာပေါ့။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ မြန်မာ့ အရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ အခုဖြစ်တဲ့ ပြဿနာတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး အလုပ်ရှင်တွေအနေနဲ့ကလည်း သတင်းတွေ မြင်နေရတယ် ကြည့်နေရတယ်။ သဘောထားမကြီးတဲ့ အလုပ်ရှင်မျိုးဆိုရင် စိတ်ပြောင်းသွားနိုင်တယ်” ဟု ပြော သည်။

အထောက်ထားမဲ့နှင့် အလုပ်လုပ်ခွင့်ပါမစ် မရှိသည့် အလုပ်သမားများကို ထိုင်းဥပဒေအရ ငွေဒဏ် ဘတ် ၅၀၀၀ မှ ၅၀,၀၀၀ အထိ ချမှတ်နိုင်သည့်အပြင် ထောင်ဒဏ်လည်း ချမှတ်နိုင်သလို မူရင်း မိခင်နိုင်ငံသို့ ပြန်ပို့ခံရနိုင်ကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် ထိုင်းနိုင်ငံသားအချို့၏ အမြင်၌ မြန်မာနိုင်ငံသားများမှ ၎င်းတို့၏ စီးပွားရေးကို လုယူသည်ဟု ရှုမြင်ကြ သဖြင့် ဆန္ဒပြခြင်း၊ တိုင်ကြားခြင်း၊  တောင်းဆိုခြင်းများ ပြုလုပ်လာကြသည်။

သို့သော် ထိုင်းနိုင်ငံသည် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများဖြင့်သာ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်နေရသဖြင့် တိုင်ကြားသည့်ကိစ္စရပ် များပြားလာနိုင်ဖွယ်မရှိကြောင်း အလုပ်သမားအခွင့်အရေးဖောင်ဒေးရှင်း LRF မှ ဦးအောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ထိုင်းလူမျိုးအများစုနဲ့ လေ့လာသုံးသပ်ကြည့်တဲ့အခါမှာ ဒါတွေက ထိုင်းတစ်နိုင်ငံလုံးရဲ့ သဘောထားဆန္ဒ မဟုတ်သလို လူတစ်စုရဲ့ အမြင်အာဘော်တွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ အလွန်အကျွံများပြား လာစရာအကြောင်း တော့ သိပ်မရှိဘူး။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ကျနော်က ဘာကိုသွားထောက်တာလဲဆိုတော့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ သူတို့ ဘယ်လိုပဲပြောပြော ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေနဲ့ ကင်းရှင်းပြီးနေလို့မှမရတာ။ သူ့နိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံတကာကို တင်ပို့ နေတဲ့ ကုန်ထုတ်လုပ်မှုတွေ၊ သူ့နိုင်ငံရဲ့ စီးပွားရေအခြေအနေတွေက ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားတွေကိုပဲ မှီခိုအားထား နေရတဲ့ အတွက်ကြောင့် ဒီအမြင်တွေကို တော်တော်များများ ထိုင်းလူမျိုးစုတွေက လက်ခံထားပါတယ်။ လူနည်းစု သာလျှင် အဲဒီလိုမျိုး ရွှေ့ပြောင်းတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီးမှ ဝေဖန်တာတွေ ထောက်ပြတာတွေ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ပြော သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်း တရားမဝင်ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားများအား ၂၀၂၄ ခုနှစ် နှစ်လယ်ပိုင်းက စတင်ကာ ရက်ပေါင်း ၁၂၀ စီမံချက်ဖြင့် ဖမ်းဆီးအရေးယူမှုများကို ယခင်ထက် ပိုမိုတင်းကြပ် လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။

စက်တင်ဘာ ၅ ရက်မှ ၁၉ ရက်နေ့အထိ စက်ရုံ ၇၁၈ ရုံကို သက်ဆိုင်ရာအစိုးရအဖွဲ့များမှ သွားရောက်စစ်ဆေးခဲ့ပြီး ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား ၁၈၃၀ ဦးကို အရေးယူထားကြောင်း သိရသည်။

ထို့ကြောင့် ယခုတင်းမာမှုများ ဖြစ်နေသည့် ကာလအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံသားများအနေဖြင့် ယခင်ကထက် ပိုမို ဂရုစိုက်ကြရန်နှင့် ဆိုရှယ်မီဒီယာများတွင် ကြွားဝါခြင်း၊ အလုပ်လုပ်ကိုင်ခြင်းများကို ထိန်းသိမ်းစွာ ပြုလုပ်ကြရန် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်သူများက အကြံပြုကြသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၇

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ငွေကြေးမတည်ငြိမ်မှုများ ကြားထဲတွင် မည်သည့် အစုအဖွဲ့များ သို့မဟုတ် ပုဂ္ဂိုလ်များ အမြတ်ရပြီး မည်သူများ အရှုံးပေါ်နေသလဲ ဆိုသည့်အပေါ် ပြည်သူလူထုအကြား မေးခွန်းထုတ်လျက်ရှိနေသည်။

နိုင်ငံခြားငွေ ဈေးကွက်အပေါ် ဝင်ရောက်မွှေနှောက်နိုင်ရန်မှာ ငွေကြေးအင်အား ရှိသူများသာ လုပ်ဆောင်နိုင် ကြောင်း၊ ယခုကဲ့သို့ ငွေကြေး မတည်မငြိမ်မှုတွင် အဓိက အကျိုးအမြတ်ရသူမှာ ၎င်းတို့သာဖြစ်ကြောင်း စီးပွားရေး လေ့လာသုံးသပ်သူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုအင်အားစုများကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် အာဏာပိုင်များဘက်မှ လုပ်နိုင်သည့် စွမ်းအားနှင့် ငွေကြေးအင်အား မရှိသည့်အတွက် ငွေကြေးဈေးကွက်မှာ ကမောက်ကမ ဖြစ်နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူတစ်ဦးက “ပါဆယ်ဂိမ်း ကစားတတ်တဲ့သူ ကစားနိုင်တဲ့သူမှာ အကျိုးအမြတ် ရသွား တာပဲ။ မြေတွေတုန်းကလည်း အဲဒီလိုပဲလေ။ ဆွဲတင်ဆွဲတင် ရသလောက်ဆွဲတင်တယ်။ ဟိုးအပေါ်ဆုံး  ရောက် တော့မှ ပြန်ပြီးတော့ လွှတ်ချလိုက်တယ်။ ဘယ်သူတွေ အကျိုးအမြတ်ရလဲဆိုတော့ မျက်စိကြီးကြီး နားကြီးကြီးနဲ့ ဈေးကွက်ထဲကို ဝင်ပြီးမွှေနိုင်တဲ့သူတွေ၊ ပြီးတော့ အဲဒီလို မွှေနိုင်ဖို့အတွက် ငွေကြေးအင်အားရှိတဲ့သူတွေ သူတို့ အကျိုးအမြတ် ရသွားတယ်ပဲ ပြောရမှာပေါ့။ ထိန်းဖို့ဆိုတာက ကိုယ့်ဆီမှာ အင်အားလိုတာပေါ့။ ဗဟိုဘဏ်လိုဟာ မျိုးက တကယ့် strong ဖြစ်တယ်။ သူ့ဆီမှာ နိုင်ငံခြားငွေ အလုံအလောက်ရှိတယ်ဆိုရင် တက်စမ်းကြိုက် သလောက်၊ တက်တဲ့အချိန်မှာ သူကဈေးကွက်ကို သူလိုချင်တဲ့ဈေးနဲ့ ထားချင်တဲ့ Level မှာ ဈေးသတ်မှတ်ပြီးတော့ သူထုတ်ရောင်း ပေးလိုက်ရင် ငြိမ်သွားမှာပဲ။ အလားတူပဲ ဗဟိုဘဏ်က အရန်ရွှေတွေ ရှိတယ်။ ရွှေဈေးတအား တက်တယ် ထုတ်ရောင်းပေးလိုက် အဲဒါဆို ငြိမ်သွားမှာပဲ” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များနဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် တွေ့ဆုံစဉ်

ဗဟိုဘဏ်အနေဖြင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ အားလုံးကို ဒေါ်လာ ထုတ်ရောင်းပေးခြင်း မဟုတ်သည့်အတွက် အချို့စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များမှာ ဒေါ်လာအား ပြင်ပပေါက်ဈေးဖြင့် ဝယ်ယူရကြောင်း၊ ထို့အပြင် လက်ရှိတွင် ပြည်ပ ထွက်ခွာသူများသဖြင့် ဒေါ်လာလိုအပ်ချက်မှာ ပိုမိုများပြားလာကြောင်း ထောက်ပြကြသည်။

ထို့အပြင် အချို့ SME လုပ်ငန်းများမှာလည်း ငွေကြေး မတည်ငြိမ်မှုများကြောင့် မလည်ပတ်နိုင်သဖြင့် ရပ်နား သွားခြင်းများရှိကြောင်းလည်း သိရသည်။

ငွေကြေး မတည်ငြိမ်မှုကြောင့် အမှန်တကယ် ဒေါ်လာ လိုအပ်သူများအတွက် အခက်ဖြစ်စေသော်လည်း ပြင်ပ ပေါက်ဈေးအတိုင်း ဝယ်ယူရသည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များမှာမူ ၎င်းတို့၏ ကုန်ပစ္စည်းတွင် အမြတ်တင်ရောင်း သဖြင့် အရှုံးမရှိကြောင်း စိုက်ပျိုးရေးနှင့် စီးပွားရေးအကြံပေး ကိုဇော်မင်းနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ပြည်တွင်းက ဈေးသည်တစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “အောက်ခြေ လူတန်းစားပေါ့ blue corner လို့ခေါ်တဲ့ အောက်ခြေလူတန်းစားရဲ့ တစ်ရက်ဝင်ငွေ ဥပမာ တစ်သောင်းပဲ သတ်မှတ်တာပေါ့။ တကယ်တမ်းတော့ အဲဒီလောက်မရဘူး။ အဲဒီလို သတ်မှတ်လိုက်တယ်ဆိုရင် အခု မြန်မာနိုင်ငံမှာရှိနေတဲ့ လူသုံးကုန် စားသုံးကုန်တွေ တော်တော်များများသည် နိုင်ငံခြားကနေ import လုပ် လာတယ် ဆန်တို့ ဘာတို့ကလွဲလို့။ အဲဒီဟာတွေက ဒေါ်လာဈေးအပေါ် မူတည်ပြီးတွက်ချက်ပြီးမှ ပြန်ရောင်းတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် အရင်တုန်းက ၂၀၀၀ တန်ပစ္စည်းက အခုဆိုရင် ၇၀၀၀၊ ၈၀၀၀၊ ၁၀၀၀၀ လောက်တောင် ဖြစ်နေပြီ ပေါ့။ အဲဒီမှာ သူတို့ရဲ့ ဝင်ငွေက လိုက်တိုးမလာဘူး။ လိုက်တိုးမလာဘဲနဲ့ ကုန်ဈေးနှုန်းနဲ့ လိုက်ကြည့်တဲ့ အချိန်မှာ အောက်ခြေလူတန်းစားက အဓိကခံရတာပေါ့။ ပြီးရင် middle class ပေါ့။ ထိတာတော့ အကုန်လုံး ထိကြတယ်။ စားဝတ်နေရေးမှာ ဝင်ငွေလိုက်မတိုးလာပဲ ကုန်ဈေးနှုန်းပဲ တက်နေရင်တော့ အကုန်လုံးက ထိမှာပဲပေါ့။ စုထား ဆောင်းထားတာတွေ ရှိနေလို့ ထမင်းနပ်မှန်အောင် စားနေရတယ်ဆိုတဲ့ လူတန်းစားရှိမယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ဒေါ်လာဈေးနှုန်းသည် ယခင် ၅၀၀၀ ကျော်ကနေ စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်နေ့မှာတော့ ၄၉၀၀ ဝန်းကျင် သို့ ကျဆင်းလာနေကြောင်း၊ ထိုသို့ ကျဆင်းခြင်းသည် ကမ္ဘာ့ဒေါ်လာဈေး ကျဆင်းနေမှု၏ သက်ရောက်မှု ဖြစ်နိုင် ကြောင်းလည်း စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြကြသည်။

ထို့အပြင် ဘဏ်များမှလည်း အတိုးနှုန်းများ မြှင့်တင်ပေးလိုက်ခြင်းနှင့် ဗဟိုဘဏ်မှ နိုင်ငံခြားငွေများ ထုတ်ရောင်း ပေးခြင်းတို့ကြောင့်လည်း နိုင်ငံခြားငွေ လတ်တလော တည်ငြိမ်နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း သုံးသပ်ကြသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၆

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများနှင့်ပတ်သက်၍ ဆန္ဒပြမှုများ၊ တောင်းဆိုမှုများ ရှိသော်လည်း ထိုင်းရှိ လုပ်ငန်းရှင်များမှ မြန်မာလုပ်သားများအား မခေါ်ယူဘဲ နေကြမည်မဟုတ်ကြောင်း ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လတ်တလောတွင် ထိုင်းနိုင်ငံသားအချို့နှင့် အမျိုးသားရေးအဖွဲ့အစည်းအချို့က မြန်မာရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများ နှင့်ပတ်သက်၍ ဆန္ဒပြခြင်း၊ တင်းကြပ်မှုများလုပ်ပေးရန် ထိုင်းအစိုးရထံ တောင်းဆိုခြင်းများကို ပြုလုပ်လာကြသည်။

ထိုအခင်းအကျင်းများကြောင့် အနည်းငယ် ရိုက်ခတ်မှုများ ခံရနိုင်သော်လည်း ထိုင်းရှိ အလုပ်ကြမ်းများကို ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများသာ လုပ်ကိုင်နိုင်ကြသည့်အတွက် မခေါ်ယူဘဲ နေမည်မဟုတ်ကြောင်း ပညာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ဖောင်ဒေးရှင်း FED မှ အလုပ်သမားတာဝန်ခံ ဦးမင်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “တကယ့်တကယ် ထိုင်းလုပ်ငန်းရှင်တွေရော စသဖြင့် ဒါတွေက ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား သူတို့ရဲ့ အလုပ် ခွင်မှာ လိုအပ်နေတာလေ။ အဲဒါအကျိုးသက်ရောက်မှုတွေ အဲဒီလောက်အထိ မဖြစ်နိုင်ဘူး။ ဒီဟာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တော့ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား မခေါ်ရေးတို့၊ ဘာတို့ ဒီလိုမျိုးတွေတော့ လုပ်မယ်လို့ မထင်ပါဘူး။ ကျနော့်အမြင် ပြောတာပေါ့။ ဘာလို့ဆို သူတို့ ဒီအလုပ်ကြမ်းနဲ့ ဟိုဒင်းတွေကို သူတို့ထိုင်းနိုင်ငံသားတွေ အများစုက လုပ်မှ မလုပ် တာ၊ လုပ်လည်းမလုပ်နိုင်ဘူးလေ။ အဲဒီတော့ ဒီရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားတွေနဲ့ လည်ပတ်နေရတာ။ ရေလုပ်ငန်းပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ အလုပ်ကြမ်း ‌ဆောက်လုပ်ရေးတို့ အလုပ်ကြမ်းတဲ့ဟာတွေဆိုရင် သူတို့နိုင်ငံသားတွေမှ မလုပ်တာကို။ ဒါပေမယ့် ဒီပြဿနာတွေ ဖြစ်နေတဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ နည်းနည်းတော့ ရိုက်ခတ်မှုတော့ ခံရတာပေါ့” ဟု ပြော သည်။

ထိုင်းရှိ မြန်မာသံရုံးအရှေ့မှာ ထိုင်းနိုင်ငံသားတွေ ဆန္ဒပြနေစဉ်

ထိုင်းနိုင်ငံရှိ အမျိုးသားရေး အဖွဲ့အစည်းသုံးဖွဲ့၏ တောင်းဆိုမှုတွင် အလုပ်လုပ်ခွင့် ပါမစ်အား ရက် ၉၀ သာ ခွင့်ပြု ပေးသင့်ပြီး ထိုသက်တမ်းပြည့်ပါက မိခင်နိုင်ငံသို့ ပြန်စေပြီးမှ ထိုင်းသို့ ပြန်လည်ဝင်ရောက်စေရန်၊ နိုင်ငံ မတည်ငြိမ် မှုကြောင့် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာသည့် ရွှေ့ပြောင်း အမျိုးသမီးများကို ကိုယ်ဝန်ဆောင်ခွင့် မပြုရန်၊ ကိုယ်ဝန်ရရှိ ခဲ့ပါက မိခင်နိုင်ငံသို့ ပြန်လည်ပို့ဆောင်ရန် အချက်များ ပါဝင်သည်။

ထို့အပြင် ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းကလည်း ဘန်ကောက်မြို့တော်ဝန်မှ ဘန်ကောက်မြို့ရှိ လမ်းဘေးဈေးရောင်းချခြင်း အား ထိုင်းနိုင်ငံသားများသာ လုပ်ကိုင်ရမည်ဖြစ်ပြီး အကူအလုပ်သမားများမှာလည်း ထိုင်းနိုင်ငံသားများကိုသာ ခန့်အပ်ရမည်ဟု ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ထိုသို့ ဖြစ်ပေါ်လာရခြင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံသားများ၏ စည်းကမ်း မရှိမှုများကြောင့်ဖြစ်ပြီး နယ်စပ်ဝင်/ထွက်ဂိတ် များတွင် ခွဲခြားဆက်ဆံတတ်သည့် အရာရှိများတာဝန်ကျပါက မြန်မာနိုင်ငံသားများအတွက် လွယ်ကူမည်မဟုတ် ကြောင်းလည်း ထောက်ပြကြသည်။

ယခင်ကတည်းက မြန်မာရွှေ့ပြောင်းများမှာ လုပ်ကိုင်ခွင့်မရှိသည့် ဈေးရောင်းခြင်းအပြင် အခြားသော အလုပ် အကိုင်များကို လုပ်ကိုင်လေ့ရှိသော်လည်း ထိုင်းနိုင်ငံသား အပါအဝင် ထိုင်းအာဏာပိုင်များမှ နားလည်မှုဖြင့် လုပ်ခွင့်ပြုထားကြခြင်းဖြစ်သည်။

 ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော် ယခုနောက်ပိုင်းတွင် မြန်မာနိုင်ငံသားများမှ အွန်လိုင်းမှတဆင့် လူသိရှင်ကြား လုပ်ဆောင်လာကြသဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံသားများ၏ စီးပွားရေးအပေါ် သက်ရောက်မှု ဖြစ်လာသောကြောင့် မကျေနပ်မှုဖြစ်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း အလုပ်သမားအခွင့်အရေးဖောင်ဒေးရှင်း LRF မှ ဦးအောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ကျနော်တို့မြေပြင်မှာ တကယ်မြင်နေတာတော့ ကျနော်တို့ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေ တကယ်လုပ်နေ တာ တွေ့ရပါတယ်။ မြင်လည်းမြင်နေတယ်။ ဒါပေမယ့် ငါ့လူမျိုး ငါ့နိုင်ငံသားတွေ ပုံမှန် လုပ်ငန်းခွင်ကရတဲ့ လုပ်အားခလောက်နဲ့ သူတို့ဘဝ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့ မလုံလောက်လို့ လုပ်နေတယ်ဆိုတာမျိုးလောက်နဲ့ ဒါတွေကို လည်း ထိုင်းအစိုးရဘက်ကနေ ပိုက်စိပ်တိုက်ရှာဖွေပြီး ဖမ်းဆီးတယ်ဆိုတာ မရှိခဲ့ပါဘူး။ အခုနောက်ပိုင်းမှာ သူ့ ပြည်သူတွေက တရားဝင် စာရေးသားပြီးမှ တရားဝင်အစိုးရကို သွားတိုင်တန်းတာတွေ ရှိလာတဲ့အခါမှာ အစိုးရ တစ်ရပ်ဆိုတာကလည်း သူ့နိုင်ငံသား သူ့ပြည်သူတွေက တရားဝင် တိုင်တန်းလာရင် သူတို့မလုပ်လို့ မဖြစ်တဲ့ အတွက်ကြောင့် ဒီအခြေအနေတွေ ဖြစ်ပေါ်လာတာပါ” ဟု ပြောသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် မြန်မာနိုင်ငံသား ၇ သန်းကျော်ခန့်ရှိပြီး ပွဲစားအလုပ်များ၊ Live လွှင့် ဈေးရောင်းခြင်း၊ လမ်းဘေးဈေး ရောင်းခြင်း၊ ဆံပင်ညှပ်ဆိုင်ဖွင့်ခြင်း အစရှိသည့် လုပ်ကိုင်ခွင့်မရှိသော အလုပ်များကို အများအပြား လုပ်ကိုင်နေကြ ခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသားများအနေဖြင့် မိမိတို့ ရောက်ရှိနေသည်မှာ တိုင်းတစ်ပါး နိုင်ငံဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကဲ့သို့ လုပ်ချင်ရာ လုပ်ကိုင်ခွင့် မရှိသည်ကို သတိပြုကြရန်လည်း ထောက်ပြကြသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၅

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရေဘေးသင့်ခြင်းမှတဆင့် နစကနှင့် နိုင်ငံတကာတို့ အကြား ဆက်ဆံရေးမည်ကဲ့သို့ ရှိလာနိုင်သလဲဆိုသည့်အပေါ် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များနှင့် လေ့လာသူများအကြား ဆွေးနွေးမှုများ ရှိနေကြသည်။

လက်ရှိတွင် ရေဘေးသင့်ခဲ့ခြင်းကြောင့် နိုင်ငံတကာမှ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားသည့် အကူအညီများကို ရရှိနေသကဲ့သို့ ရေဘေးအပြီး ပြန်လည်ထူထောင်ရေးလုပ်ငန်းများတွင် နိုင်ငံအချို့မှ ကူညီရန် ကမ်းလှမ်းထားခြင်း မျိုးရှိကြောင်းလည်း သိရသည်။

ထို့ကြောင့် ရေဘေးသင့်မှု၏ နောက်ဆက်တွဲအနေဖြင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းအချို့ ပါလာနိုင်ပြီး အလုပ်အကိုင်များ ရရှိလာနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း၊ နစကဘက်မှလည်း နိုင်ငံတကာနှင့်ဆက်ဆံရေးအပိုင်းတွင် တွင်ကျယ်စွာ ဆောင်ရွက် လာသည်ကို မြင်ရသဖြင့် အပြုသဘောဆောင်သည့် အခြေအနေဟု သုံးသပ်၍ရကြောင်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် တစ်ဦးဖြစ်သူ ဦးအောင်ပြည့်စုံက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“နိုင်ငံတွေကတော့ ဘယ်နိုင်ငံနဲ့ ဘယ်နိုင်ငံ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံတဲ့နေရာမှာ diplomatic ပဲ သွားကြတာပေါ့။ ရန်သူရယ်လို့မရှိဘူး။ အမြဲတမ်းရန်သူ အမြဲတမ်းမိတ်ဆွေရယ်လို့ သူတို့ကထားတာမဟုတ်ဘူး။ အမြဲတမ်း diplomatic နဲ့ပဲ သွားနေမယ်။ နိုင်ငံတကာ စာမျက်နှာပေါ်မှာ ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုကိုပဲ ပြနေမယ်။ သို့သော် အတွင်းမှာ ဘာတွေလုပ်နေတယ်ဆိုတာ မြင်ရတွေ့ရဖို့ ခဲယဉ်းတယ်။ သို့သော်လည်း ရေဘေးဖြစ်သွားတဲ့အခါမှာ တချို့နိုင်ငံတွေပေါ့ နစကနဲ့ ပိုမိုထိတွေ့ဆက်ဆံလာတဲ့အခြေအနေလေးတွေကိုလည်း မြင်ရသလို နစက အစိုးရ အနေနဲ့လည်း ပြည်ပ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးအပိုင်းမှာ တကယ့်ကို တွင်တွင်ကျယ်ကျယ်နဲ့ ရေဘေးကြောင့်တော့ မဟုတ်ဘူးပေါ့နော်။ တခြားအကြောင်းအရာတွေလည်း အများကြီးပါပါတယ်။ ဒီအကြောင်းအရာတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆောင်ရွက်မှုတွေက ခြေလှမ်းစိပ်လာတဲ့သဘောမျိုး တွေ့လာရတဲ့အတွက်ကြောင့် ဒါကတော့ အပြုသဘောဆောင်တဲ့ အခြေအနေလို့ သုံးသပ်လို့ရပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ရေးဘေးသင့်ဒေသတချို့တွင် ပရဟိအဖွဲ့အစည်းများမှ ကူညီကယ်ဆယ်ရေးများ လုပ်ဆောင်နေကြစဉ်

သို့သော် ရေဘေးဒဏ်ခံရပြီး မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ဒုက္ခရောက်နေသည့်အတွက် နိုင်ငံတကာမှ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ဝင်လာမည့် အလားအလာမရှိကြောင်းလည်း စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြကြသည်။

ထို့အပြင် ရေဘေး‌ကြောင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများစွာရှိခဲ့သဖြင့် လက်ရှိအနေအထားအရ နိုင်ငံ၏ GDP ကျဆင်းနိုင် ကြောင်း၊ အဆောက်အအုံများအား ပြန်လည်ပြုပြင်ရန်အတွက် လိုအပ်သည့်ပစ္စည်းများကို ပြည်ပမှ ဝယ်ယူရမည့် အတွက် ငွေကြေးအများအပြား အသုံးပြုရမည်ဖြစ်ကြောင်း စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူတစ်ဦးက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

“Politics ဘက်တော့ ထဲထဲဝင်ဝင် သိပ်မသိဘူး။ ဒါပေမယ့် နိုင်ငံတကာကတော့ အဲဒီလို အခက်အခဲရှိတယ်ဆိုရင် တော့ ကူညီတာပါပဲ။ သူက အစိုးရကိုတော့ တိုက်ရိုက်ကူညီချင်မှ ကူညီမှာပေါ့။ အစိုးရကို တိုက်ရိုက် ပေးချင်မှ ပေးမှာပေါ့။ ခံနေရတဲ့ Public တွေကို တိုက်ရိုက်ပေးရင်ပေးမယ်။ ဒါမှမဟုတ် ခံရတဲ့ Public တွေကို ဝင်ပြီးတော့ ကူညီပေးနေတဲ့အဖွဲ့အစည်းတွေ အဲဒီကနေတဆင့် အကူအညီအထောက်အပံ့တွေ ပေးတာပေါ့။ ရေဘေးတွေ ဖြစ်နေလို့ မြန်မာပြည်ကြီးဒုက္ခရောက်နေလို့ FDI တွေဝင်မယ်ဆိုတဲ့ အလားအလာမျိုးလည်း မရှိဘူး။ တစ်ကိုယ်ရည်ပေးမယ့် လူသားချင်းစာနာတဲ့အကူအညီပေးမယ် အဲဒီဟာတွေလောက်ပဲ ရှိနိုင်တယ်။ အဲဒီလို အကူအညီပေးတော့ နိုင်ငံခြားငွေတချို့ တဝက်စီးဝင်ကောင်းဝင်မယ်ပေါ့။ အခု ရေဘေးအခြေအနေကြောင့် နိုင်ငံခြားအကူအညီတွေဝင်လာရင် နိုင်ငံခြားငွေတွေ ဝင်လာတယ်ဆိုရင်တော့ ဒေါ်လာဈေးဆက်တက်မယ့် အခြေအနေက နည်းနည်းလေး တန့်ကောင်းတန့်သွားနိုင်တာပေါ့” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရေဘေးကြောင့် လူနေအိမ် ၂၁၁၆ လုံး ပျက်စီးပြီး ၁၅၈၃၇၃ လုံး ရေနစ်မြှုပ်ခဲ့ကြောင်း၊ အလားတူ ရုံး/ဌာန အဆောက်အဦ ၁၁၇ လုံး၊ စာသင်ကျောင်း ၁၀၄၀ ကျောင်း၊ ဘာသာရေး အဆောက်အဦ ၃၈၆ လုံး၊ လမ်း/တံတားအချို့၊ လျှပ်စစ်မီးတိုင်နှင့် ဆက်သွယ်ရေးတိုင်များ ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း နစက-က ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ထို့အပြင် တိရိစ္ဆာန်မျိုးစုံ စုစုပေါင်း ၁၂၈၃၄၄ ကောင် သေဆုံးပြီး စပါးနှင့်သီးနှံမျိုးစုံ စိုက်ဧက ၆၄၃၀၈၁ ဧက ရေနစ် မြှုပ်ခဲ့ကြောင်းသိရသည်။

CNI News 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၅

စားအုန်းဆီ အိမ်အရောက်ပို့သည့်စနစ်တွင် ဆီပိဿာချိန် အပြောင်းအလဲ အနည်းငယ် ရှိလာမည်ဖြစ်ကြောင်း ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး စားအုန်းဆီအိမ်တိုင်ရာရောက် ဖြန့်ဖြူးရောင်းချရေး ကော်မတီ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ မြို့နယ် ၄၄ ခုမှ အိမ်ထောင်စုများအတွက် တစ်လလျှင် တစ်ကြိမ် ဆီသုံးပိဿာ နှုန်းဖြင့် အိမ်ထောင်စုအလိုက် ဝယ်ယူနိုင်ရေးကို စီစဥ်ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ယခုအခါ ဝယ်ယူသူများ ပိုမိုအဆင်ပြေစေရန် စက်တင်ဘာ ၂၃ ရက် နေ့မှစ၍ တစ်လအတွက် အိမ်ထောင်စု တစ်စု လျှင် ၂ ပိဿာ ၇၅ ကျပ်သား ဝင်ဆံ့သည့် ၅ လီတာဘူးဖြင့် စားအုန်းဆီများကို ပြောင်းလဲဖြန့်ဖြူး သွားမည်ဖြစ် ကြောင်း အသိပေးထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

 စားအုန်းဆီ အိမ်တိုင်ရာရောက် ဖြန့်ဖြူးရောင်းချ ပေးနေစဥ်

ထို့အပြင် ပို့ဆောင်ခများတွင်လည်း ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ၃၃ မြို့နယ်တွင် ၂၅၀၀ ကျပ်၊ မြို့တော်စည်ပင် နယ်နိမိတ်ပြင်ပ၌ ၃၀၀၀ ကျပ်ဖြင့် ဖြန့်ဖြူးနေပြီး ယခင်ကထက် ၅၀၀ ကျပ် ဈေးတက်သွားသည်။

လက်ရှိတွင် Call Center များကို ယခင်အတိုင်း ထားရှိ၍ မှာကြားချက်များအား လက်ခံသွားမည်ဟု စားအုန်းဆီ အိမ်တိုင်ရာရောက် ဖြန့်ဖြူးရောင်းချရေး ကော်မတီမှ အသိပေးထားသည်။

စျေးနှုန်းအနေဖြင့် လက်ကား ရည်ညွှန်းစျေးနှုန်းအား အခြေခံ၍ ကုန်ကျစရိတ် ထည့်သွင်းတွက်ချက်ထားသည့် စျေးနှုန်းဖြင့် ရောင်းချသွားမှာဖြစ်ပြီး တန်ဆာခအား ဝယ်ယူသူဘက်မှ ပေးချေရမည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ထား သည်။

ထို့အတူ ဆီဖိုးအား ကြိုတင်ပေးချေရန် မလိုဘဲ ပစ္စည်းရောက်မည့်ရက်မှာ မှာကြားသည့်ရက်မှစ၍ ၅ ရက်ခန့် ကွာခြားနိုင်ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၄

ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းရှိ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းများ ထွက်သွားကြရန် ထိုင်းနိုင်ငံသားအချို့သည် ပြီးခဲ့သည့် စက်တင်ဘာ ၂၃ ရက်နေ့က ဘန်ကောက်ရှိ မြန်မာသံရုံးရှေ့တွင် ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်း မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများ အလုံးအရင်းနှင့် ဝင်ရောက်လာမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းပေး ရန်အတွက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ပြီး ယခုကဲ့သို့ ဖြစ်စဉ်မျိုးသည် ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်ဖြစ်ကြောင်း ပညာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဖောင်ဒေးရှင်း FED မှ အလုပ်သမားတာဝန်ခံ ဦးမင်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုပြဿနာများ ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းသည် ထိုင်းနိုင်ငံသားများကိုသာ လုပ်ကိုင်ခွင့်ပေးထားသည့် အလုပ်များကို လုပ်ပိုင်ခွင့်မရှိသော မြန်မာနိုင်ငံသားများမှ ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်လာခြင်း ပိုမိုများပြားလာခြင်းကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

မြန်မာသံရုံးရှေ့မှာ ထိုင်းနိုင်ငံသားများ ဆန္ဒပြနေကြစဉ်

ဦးမင်းဦးက “အဓိကကတော့ စာပေးတယ်ပေါ့။ သူတို့တောင်းဆိုချက်တွေပေါ့။ သံရုံးကို လာပေးတာပေါ့။ အဲဒီ အထဲမှာ ဘာတွေ အတိအကျ ရေးထားလဲဆိုတာကတော့ မဖော်ပြထားတော့ မသိရဘူး။ အဓိကကတော့ ဗမာတွေ ပြန်သွားတို့ဘာတို့ ဒါတွေ အဓိကပါတာပေါ့။ သူတို့အလုပ်တွေကို ဗမာတွေက လုတယ်ဆိုတဲ့ ဟာမျိုးတွေပေါ့။ ဟိုးလွန်ခဲ့တဲ့ ၂ ပတ်လောက်ကတည်းက ကြေညာချက် ထုတ်ထားတယ်။ အဲဒီလို ဆန္ဒထုတ်ဖော်တာ လုပ်မယ်ဆို ပြီး။ ပြောရမယ်ဆိုရင် သူတို့သတ်မှတ်ထားတဲ့ ကန့်သတ်ထားတဲ့ အလုပ်တွေကို လုပ်ကိုင်တယ်ဆိုပေမယ့် ဥပမာ ဈေးလေးဘာလေးရောင်းတယ် အဲဒီလိုလူတွေအတွက်တော့ ထိခိုက်မှုရှိတာပေါ့။ အထူးသဖြင့် သူတို့က အဓိကက အဲဒါကိုထောက်ပြပြီးတော့ ထိုင်းတွေလုပ်ရမယ့် အလုပ်ကို ဗမာတွေ ဝင်လုပ်နေတာတွေကို ထောက်ပြပြီး ဖြစ် တာ။ ဘာလို့ဆို အွန်လိုင်းတွေမှာလည်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် တကယ့်တရားဝင်တွေလို ကြော်ငြာ၊ ကြော်ငြာပြီး တော့ ဘာဝန်ဆောင်မှုပေးတယ်၊ ညာဝန်ဆောင်မှုပေးတယ် အဲဒါတွေက လုပ်ခွင့်မှမရှိတာ” ဟု ပြောသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအဖြစ် ရောက်ရှိလာသူများသာမက အခြားအထောက်အထားများဖြင့် လာရောက်နေထိုင်သူများက တားမြစ်ထားသည့် အလုပ်အကိုင်များကို လုပ်ကိုင်ကာ ဝင်ငွေရှာနေကြခြင်း ဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံသားများအနေဖြင့် လုပ်ကိုင်ခွင့်မရှိသည့် အလုပ်များကို လုပ်ကိုင်ကြခြင်းသည် ပြီးခဲ့သည့် နှစ်မှစတင် ကာ လက်ရှိအထိ ပိုမိုများပြားလာကြောင်း၊ ၎င်းအား မကျေနပ်သဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံသားများမှ တိုင်ကြားခြင်းများရှိ ကြောင်း သိရသည်။

ယခုကဲ့သို့ ပြဿနာများ ဖြစ်ပေါ်လာရခြင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံသားများ၏ စည်းကမ်းမရှိမှုများကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု အလုပ်သမားအခွင့်အရေးဖောင်ဒေးရှင်း LRF မှ ဦးအောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုင်းရှိ မြန်မာသံရုံးကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “အဓိကစခဲ့ပြဿနာက ကျနော်တို့လူတွေ ကျနော်တို့ နိုင်ငံသားတွေက စခဲ့တဲ့ပြဿနာ၊ နေတာထိုင်တာ သွားတာလာတာ အားလုံးက အစစအရာရာ ဆင်ခြင်နေထိုင် သွားလာပြောဆိုရမယ်။ နောက်တစ်ခါ ထိုင်းအစိုးရ က လုပ်သင့်သော အလုပ်များ၊ မလုပ်သင့်သော အလုပ်များပြီးမှ ဥပဒေမှာ တိတိကျကျ ပြဋ္ဌာန်းထားတာရှိပါတယ်။ ကျနော်တို့နိုင်ငံသားတွေ ကလည်း စီးပွားဥစ္စာ အမြန်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လိုတဲ့ဆန္ဒနဲ့ ချမှတ်ထားတဲ့ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းအရ ဥပဒေအရ ခွင့်ပြု ထားတဲ့ လုပ်ငန်းအမျိုးအစားအပြင် ကျော်လွန်ပြီးမှ တားမြစ်ထားတဲ့ အလုပ်တွေကို လိုက်လုပ်တာကအစ တချို့ ဆယ်စုနှစ်လောက်ရှိပြီ မသိကျေးကျွန် ပြုထားတာတွေ။ တားမြစ်ထားတဲ့ အလုပ်လည်း မလုပ်နဲ့ဆို လုပ်နေတာ တွေရှိတယ် သိုသိုသိပ်သိပ် နေတဲ့အခါမှာ သူတို့က ပြဿနာ မရှာဘူး။ အခုက ကျနော်တို့ လူမျိုးတွေဘက်က လည်း အကြွားအဝါသန်တာတို့ ဘာတို့ကိစ္စတွေလည်း ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ထိုင်းရှိ မြန်မာသံရုံးကို လာရောက် ဆန္ဒပြကြသူဦးရေမှာ အနည်းငယ်သာရှိသဖြင့် နိုင်ငံရေးအရ အတိုက်အခံပါတီ များမှ လုပ်ဆောင်ခြင်း မဖြစ်နိုင်ကြောင်း၊ အစွန်းရောက် အမျိုးသားအရေး အဖွဲ့အစည်းများမှ လုပ်ကိုင်ခြင်းဖြစ် ကြောင်းလည်း ၎င်းတို့က သုံးသပ်သည်။

ထို့ကြောင့် ထိုင်းရှိ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းများ အနေဖြင့် ယခုကာလအတွင်း ယခင်ထက် ပိုမိုသတိပြုနေထိုင် သွားလာ အလုပ်လုပ်ကိုင်ကြရန်လည်း အလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်သူများက အကြံပြုသည်။