CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၄

နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း ငွေကြေးခဝါချမှုများကို တားဆီးရန်အတွက် ပြည်တွင်းရှိ အိမ်ခြံမြေ အကျိုးဆောင်လုပ်ငန်း အနေ ဖြင့် မှတ်ပုံတင်ရမည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ အိမ်ခြံမြေ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအသင်းထံမှ သိရသည်။

အဆိုပါ မှတ်ပုံတင်ခြင်း လုပ်ငန်းကို ဌာနဆိုင်ရာ တစ်နိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် ဆောင်ရွက်နေကြောင်း သိရသည်။

ငွေကြေးခဝါချမှု တိုက်ဖျက်ရေးအတွက် အိမ်ခြံမြေ အရောင်းအဝယ်လုပ်ရာတွင် ငွေကျပ် သိန်း ၁၀၀၀ အထက် အရောင်းအဝယ်များကို ငွေကြေးဆိုင်ရာ စုံစမ်းထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့သို့ သတင်းပေးပို့ရမည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ အိမ်ခြံမြေ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအသင်းမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အဓိကက ငွေကြေးခဝါချမှု တိုက်ဖျက်ရေး ဥပဒေအရ ထုတ်တာ။ အထွေထွေ အုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာနက ကြီးကြပ်ပြီးလုပ်တာ။ ငွေကြေးခဝါချမှု တိုက်ဖျက်ရေးအတွက်ကို သတင်းပို့ခြင်း မရှိတဲ့အတွက် သတင်းပို့ရမယ်ဆို တဲ့ကိစ္စကို ကိုင်တွယ်တာ။ ၁၀၀၀ အထက်ကို သတင်းပို့ခိုင်းတာ။ ဒါကတော့ သတင်းပို့ရမယ်လို့ ညွှန်ကြားတာ ပေါ့ ဗျာ” ဟု ပြောသည်။

မှတ်ပုံလက်မှတ် မရှိဘဲ အိမ်ခြံမြေလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူများကို ငွေကြေးခဝါချမှု တိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေအရ အရေး ယူ ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အိမ်ခြံမြေ အကျိုးဆောင် လုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူများသည် သက်ဆိုင်ရာ မြို့နယ်များတွင် မှတ်ပုံတင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ငွေကြေးခဝါချမှုဆိုင်ရာ သင်တန်းများသို့ တက်ရောက်ပြီးမှသာ အိမ်ခြံမြေ အကျိုးဆောင်လုပ်ငန်း မှတ်ပုံတင် လက်မှတ်ကို ထုတ်ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
ယခု ဆောင်ရွက်လိုက်သည့် အိမ်ခြံမြေ အကျိုးဆောင်လုပ်ငန်း မှတ်ပုံတင် လက်မှတ်သည် အိမ်ခြံမြေ လုပ်ငန်းရှင် များ ယခင်ကတည်းက လိုလားနေသည့် အခြေအနေတစ်ခု ဖြစ်သည်ဟု ရတနာဂီရိ အိမ်ခြံမြေ ဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းမှ CEO ကိုဇေယျက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အိမ်ခြံမြေနဲ့ ငွေကြေးစနစ်အကြောင်း အသိပေးခြင်းကိုတွေ့ရစဉ်

ကိုဇေယျက “ကျနော်တို့ လိုချင်တာက နဂိုကတည်းကိုက အိမ်ခြံမြေ လုပ်ငန်းရှင်တွေအတွက်ကို သီးသန့်လိုင်စင် မှတ်ပုံတင် ရမယ်။ အခုမှလည်း မဟုတ်ဘူး ကျနော်တို့က လျှောက်ခဲ့တာ ကြာပြီ။ အခုမှ နိုင်ငံတော်က အသိ အမှတ် ပြုတယ်၊ ခွင့်ပြုတယ်ဆိုတော့ အဲဒီ အသိအမှတ်ပြု လိုင်စင်က လိုကိုလိုတယ် လုပ်ကို လုပ်ရလိမ့်မယ်။ ပိုကောင်းတာပေါ့ စည်းကမ်းနဲ့ ဘောင်နဲ့ လုပ်ရတဲ့အခါကျတော့ ကိုယ့်ဘက်ကလည်း လိုချင်တဲ့ဟာတွေ တောင်းဆိုလို့ရတယ်။ သူတို့ကလည်း ပေးနိုင်တဲ့ဟာ တောင်းဆိုလို့ရတယ်။ ဒီအပေါ်မှာ အကျိုးဆောင်တွေ ဘက် က ရောင်းတဲ့ဘက်နဲ့ ဝယ်တဲ့ဘက် အဓိက ယုံကြည်မှု ရှိလာမယ်။ ဒီအကျိုးဆောင်ကို အပ်တဲ့အခါမှာ ဒီအကျိုး ဆောင်က ဝန်ဆောင်မှု ပေးနိုင်တဲ့အပြင် အဲဒါမျိုးတွေ ပါလာမယ်။ အဓိက Ethics တွေ၊ ထားရှိရတဲ့ သဘောထား တွေ အကုန်လုံး ပါလာလိမ့်မယ်” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ငွေကြေးခဝါချမှု များစွာရှိနေကြောင်း၊ ထိုအထဲမှ အိမ်ခြံမြေလုပ်ငန်းသည် ငွေကြေးလည်ပတ်မှု အများဆုံး ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုလို လုပ်ဆောင်ခြင်းသည် ငွေကြေးခဝါချမှု တိုက်ဖျက်ရေး နည်းလမ်းများစွာထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း စီးပွားရေးပညာရှင်များက ပြောသည်။

ရန်ကုန်မြို့ပြ အဆောက်အအုံများကိုတွေ့ရစဉ်

သို့သော် ငွေကြေးခဝါချမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး သတင်းပို့မှု ရှိ/မရှိကို စောင့်ကြည့်ရမည် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ထို့အပြင် ယခုချမှတ်လိုက်သည့် မူဝါဒနှင့် ပတ်သက်ပြီး ထိရောက်စွာ လုပ်ဆောင်ခြင်း ရှိ/မရှိကိုလည်း ဆက်လက် စောင့်ကြည့်ရမည်ဟု လုံခြုံရေးအရ အမည်မဖော်လိုသည့် စီးပွားရေးပညာရှင်တစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

၎င်းက “ဒါက ငွေကြေးခဝါချမှု နည်းလမ်းတွေ အများကြီးထဲက အပေါက်တွေ အများကြီးထဲက အပေါက် တစ်ပေါက်ကို ပိတ်လိုက်တဲ့ သဘောပေါ့။ မြန်မာပြည်မှာ အဓိကက အိမ်ခြံမြေဈေးကွက်က လည်ပတ်နေတဲ့ ငွေကြေးက ကြီးတယ်။ နောက် အထူးသဖြင့်ကတော့ နေဖို့ထက် အမြတ်တင်ရောင်းဖို့၊ ဈေးကစားဖို့ လုပ်တဲ့ ဟာတွေ ရှိနေတော့ အဲဒီဟာတွေအပေါ်မှာ အခွန်လိုက်လို့ မရဘူး။ အခွန်လိုက်လို့ မရတော့ အဲဒီကရတဲ့ အကျိုးအ မြတ်တွေက ငွေမည်းသဘောမျိုး ဖြစ်နေတာပေါ့။ အဲဒီဟာတွေကို ပိတ်ချင်လို့ တစ်နည်းတစ်လမ်းနဲ့ လုပ်တဲ့ သဘောတော့ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီဟာလည်း paper ပေါ်က ပေါ်လစီပဲရှိတာ။ တကယ် လက်တွေ့ လိုက် လုပ်နိုင်လား မလုပ်နိုင်လားဆိုတာတော့ တစ်ချက်ကြည့်ရမှာပေါ့။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အိမ်ခြံမြေ အကျိုးဆောင် တွေကလည်း သူတို့က အကုန်လုံး ဘယ် Report လုပ်မလဲ။ ဆိုတော့ သူလုပ်တဲ့ ပေါ်လစီကတော့ ကောင်းပါတယ် ဒါပေမယ့် ဘယ်လောက်ထိ ထိရောက်အောင် လုပ်မလဲ အဲဒါတော့ တစ်ချက်စောင့်ကြည့်ရမှာပေါ့”ဟု ပြောသည်
မြန်မာနိုင်ငံ အိမ်ခြံမြေ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအသင်းသည် အာရှအိမ်ခြံမြေ လုပ်ငန်းအသင်းတွင် ပါဝင်သည့်အတွက် နိုင်ငံတကာ အိမ်ခြံမြေ အဖွဲ့အစည်းများနှင့် အချိတ်အဆက် ရှိထားခြင်းကြောင့် ယခုကဲ့သို့ တရားဝင် အိမ်ခြံမြေ အကျိုးဆောင်လုပ်ငန်း မှတ်ပုံတင်လက်မှတ် ထုတ်ပေးခြင်းသည် ဈေးကွက်များ ပိုမိုကျယ်ပြန့် လာနိုင်စေသည်ဟု အိမ်ခြံမြေ လုပ်ငန်းရှင်များက သုံးသပ်သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၁

ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ဥပဒေများနှင့် မကိုက်ညီသည့်အတွက် ထိုင်းလူမျိုးများ၏ တိုင်ကြားခြင်းခံရမှုများကြောင့် မဲဆောက်ရှိ မြန်မာလူမျိုးပိုင် စားသောက်ဆိုင်အများစုသည် လက်ရှိတွင် ပြန်ပိတ်လိုက်ရကြောင်း ထိုင်းတွင် လက်ရှိနေထိုင်နေ သည့် မြန်မာလူမျိုးများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံထဲတွင် ပြီးခဲ့သည့် ၆ လခန့်မှ စတင်ကာ မဲဆောက်နှင့်ဘန်ကောက်မြို့အပါအဝင် နေရာအနှံ့အပြား၌ မြန်မာလူမျိုးပိုင် စားသောက်ဆိုင်များ အများအပြား ဖွင့်လှစ်လာကြကြောင်း အလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက် သူလည်းဖြစ်၊ မဲဆောက်တွင် နေထိုင်သူလည်းဖြစ်သည့် ကိုသားကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“မဲဆောက်မှာဆိုရင် ပိုတောင်ဆိုးသေးတယ်။ မြန်မာပြည်ကြီးလိုပဲ ဖြစ်နေတာ။ စားသောက်ဆိုင်က ဘယ်မှာပဲ သွားသွား စားသောက်ဆိုင်၊ ကော်ဖီဆိုင် အဲဒီလိုတွေဖြစ်နေတာ။ အဲဒီတော့ မြန်မာတော်တော်များများက ပိုက်ဆံရှိရင် ဆိုင်ဖွင့်လို့ရတယ်။ အလုပ်သမားထားမယ်။ ငါတော့ ဘတ်ရှိတယ်ပေါ့ ရပ်ကွက်စကားနဲ့ပြောရင်။ ပတ်စပို့ရှိတာပေါ့ ငါကတော့ ဘယ်ပုလိပ်ကို အာမခံထားခိုင်းတယ်ဆိုတာ အဲဒီတော့ မရဘူး။ သူ့နိုင်ငံရဲ့ ဥပဒေကို တိတိကျကျ လိုက်နာနိုင်မှ ကိုယ်ပိုင် အလုပ်လုပ်ဖို့ဆိုတာဟာ ဖြစ်မယ်။ ဒါကို မြန်မာတွေက အသေးစိတ် မသိ တော့ အဲဒီလို အသေးအမွှားကိစ္စတွေကနေ အတိုင်ခံရပြီးတော့ ဆိုင်တွေတော်တော်များများ ပိတ်လိုက်ရတာ ဖြစ်တယ်။ မြန်မာကနည်းနည်းလေး စည်းကမ်းမရှိတာ တစ်ခုက တနေရာရာကို ခြေကုပ်ရပြီးတော့ ကိုယ်ပိုင် အလုပ်လုပ်ပြီဆိုရင် သူ့မင်းသူ့ချင်းပေါ့။ သူ့နိုင်ငံရဲ့ ဥပဒေကို မလေ့လာဘဲနဲ့ လုပ်ချင်သလိုလုပ်တယ်ပေါ့။ အဲဒါတစ်ပိုင်း။ နောက်တစ်ခုက သူတို့တွေက စားသောက်ဆိုင် ဆိုကတည်းက ဘီယာအရက်တွေ ရောင်းတယ်။ နာမည်ကြီး ဝိုင်တွေရောင်းမယ်။ အဲဒီနေရာမှာ လိုင်စင်တစ်ခုချင်း ကွာသွားပြန်ရော။ သေချာတိကျတဲ့ဥပဒေကို နားမလည်တဲ့အခါကျတော့ အဲဒီနေရာမှာလည်း ထိုင်းစားသောက်ဆိုင်တွေမှာ မရနိုင်တဲ့ ဝိုင်တွေ၊ ဘီယာတွေ မြန်မာစားသောက်ဆိုင်တွေမှာ ရတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

သတ်မှတ်ဈေးနှုန်းထားထက် ပို၍ ရောင်းချခြင်းများ ပြုလုပ်ကြသည့်အတွက်ကြောင့် ထိုင်းလူမျိုးများက အမြင် မကြည်လာကာ အာဏာပိုင်များသို့ တိုင်ကြားခြင်းများ ပြုလုပ်လာကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း ကိုသားကြီးက ဆက်ပြောသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံရှိ ညဈေးတန်းတစ်ခုမြင်ကွင်း

ကိုသားကြီးက “နည်းနည်းပိုဆိုးတာက ထိုင်းနိုင်ငံထဲမှာ ဥပဒေအကြောင်းအရ စားသောက်ဆိုင်တွေမှာရောင်းတဲ့ ပစ္စည်းတစ်ခုက ready made အချိုရည်ဘူးတွေပဲဖြစ်ဖြစ် သတ်မှတ်ထားတာထက် ကျော်လွန်အောင် ရောင်းရင် ဖမ်းလို့ရတယ်ဆိုတာကို မြန်မာတိုင်းက မသိဘူး။ မသိတော့ တချို့သော အချိုရည်ဘူးတွေဆိုရင် ကျနော်တို့ ဥပမာ 7 ELEVEN မှာ ၁၅ ဘတ်လောက် ဝယ်လို့ရတဲ့ဟာတွေကို မြန်မာစားသောက်ဆိုင်တွေမှာ ၂၀ တို့ ၂၅ တို့ အဲဒီလို ဝယ်ရတာပေါ့။ အဲဒီလိုဝယ်ရပြီဆိုရင် ထိုင်းနိုင်ငံသား တစ်ယောက်က သူတိုင်လို့ရပြီ။ တရားဝင် သူတိုင်လို့ရပြီ။ သာမန်မျက်လုံးနဲ့ ကြည့်ရင် ဒီ ၅ ဘတ် တို့ ၁၀ လေး တိုးတာက ဘာမှမဟုတ်ဘူးဆိုပေမယ့် တိုင်လာတဲ့အခါကျရင် ပေက ရှည်သွားရော။ နံပါတ် ၁ က အခွန်လာစီးပြီ အခွန်စစ်ဆေးတယ်။ ပြီးမှ ဆိုင်ပိုင်ရှင်ရဲ့ အထောက်အထားတွေ ကို ကြည့်တာ။ ဒီဆိုင်ဟာ နိုင်ငံကို ဘယ်လောက် အခွန်ဆောင်ထားလဲ။ နောက် ဒီပစ္စည်းဘယ်ကဝယ်လဲပေါ့။ နောက် ဝင်ငွေ၊ ထွက်ငွေစာရင်းကို ဘယ်လိုပြလဲ ဘာလဲ။ အဲဒါတွေက ဇယားရှုပ်တယ်” ဟု ပြောသည်။

အလုပ်သမားခန့်ထားသည့်အခါတွင်လည်း ၎င်းတို့ ခေါ်ယူထားသည့် အလုပ်အကိုင်၊ ရာထူးနေရာအတိုင်းသာ ခိုင်းစေရခြင်းဖြစ်သော်လည်း အချို့ မြန်မာစားသောက်ဆိုင်များတွင် ထိုသတ်မှတ်ချက်စည်းကမ်းအတိုင်း လုပ်ဆောင်ခြင်း မရှိသည့်အတွက်ကြောင့် အတိုင်ခံရခြင်းနှင့် ထောက်လှမ်းခံရခြင်းများ ကြုံရကြောင်းလည်း သိရသည်။

ထို့အပြင် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် တည်ဆဲဥပဒေအရ အလုပ်သမား ဗီဇာ ကိုင်ဆောင်ထားသည့် လူပုဂ္ဂိုလ်များအနေဖြင့် စားသောက်ဆိုင်၊ ဈေးဆိုင်များ ဖွင့်လှစ်ရောင်းချခြင်းအား ခွင့်မပြုထားကြောင်းလည်း ထိုင်းနိုင်ငံရှိ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအခွင့်အရေးကွန်ရက် MWRN မှ အကြံပေး ဦးအောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“တရားဝင် စီးပွားရေးဗီဇာနဲ့ ဖွင့်တဲ့ ဆိုင်တွေလောက်သာလျှင် အန္တရာယ်ကင်းကင်းရှင်းရှင်းနဲ့ အာဏာပိုင်တွေရဲ့ နှောင့်ယှက်မှု ကင်းဝေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုမဟုတ်ဘဲနဲ့ ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် အလျဉ်းသင့်လို့ လုံခြုံတယ် ထင်လို့ ဖွင့်လိုက်တဲ့ စားသောက်ဆိုင်တွေရယ်၊ နောက် အရောင်းအဝယ်ကုန်ပစ္စည်းဆိုင်တွေရယ် အားလုံးကတော့ သူတို့ရဲ့ဥပဒေနဲ့ ညှိစွန်းနေတဲ့အတွက်ကြောင့် အချိန်မရွေး ဖမ်းဆီးခြင်း၊ အရေးယူခြင်းကို ခံရနိုင်ပါတယ်။ အဲဒီ တော့ ကျနော့်အနေနဲ့ ပြောချင်တာကတော့ အလုပ်သမားဗီဇာနဲ့က လုံးဝ သူ့ဥပဒေမှာ ကန့်သတ်ထားတယ်။ လုံးဝ အရောင်းအဝယ် ပြုလုပ်ခြင်းမပြုရဆိုတာ ပါနေတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ အလုပ်သမားဗီဇာနဲ့ လုပ်တဲ့လူတွေအားလုံး ကတော့ ကျနော်တို့လည်း မြင်နေရတယ်။ ဖမ်းတာရှိတယ်။ တချို့လည်း နေရပ်ပြန်ပို့တယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံထဲတွင် မြန်မာလူမျိုးများသည် ကိုယ်ပိုင်စားသောက်ဆိုင်ဖွင့်လှစ်ရာ၌ ထိုင်းနိုင်ငံသားတစ်ဦးကို အမည်ခံ၍ ဖွင့်လှစ်ကြခြင်းဖြစ်ပြီး ယခုကဲ့သို့ မြန်မာလူမျိုးပိုင် စားသောက်ဆိုင်များတွင် ပြဿနာများ ဖြစ်ပေါ် လာသည်မှာ အောက်တိုဘာလမှ စတင်ဖြစ်ပွားနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ထို့ကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ကိုယ်ပိုင်စားသောက်ဆိုင် ဖွင့်လှစ်ချင်သည့် မြန်မာများအနေဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ချမှတ်ထားသည့် ဥပဒေများအား သေချာစွာလေ့လာပြီးမှသာ ဖွင့်လှစ်ကြရန်လည်း ၎င်းတို့က အကြံပြုသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၆

၂၀၂၂ - ၂၀၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ်၏ ကုန်သွယ်မှုပမာဏသည် ၂၀၂၁ - ၂၀၂၂ ဘဏ္ဍာနှစ်ထက် ကုန်သွယ်မှုပမာဏ ပိုများ သော်လည်း ကုန်သွယ်မှုလိုငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅၄၂.၄၄၆ သန်း လိုငွေပြနေသေးကြောင်း စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ စာရင်းများအရ သိရသည်။

နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးတွင် သွင်းကုန်ထက် ပို့ကုန်ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ခဲ့ပြီး ကုန်သွယ်ရေးပိုငွေပြခဲ့သော်လည်း တခြားသောလမ်းကြောင်းများမှ သွင်းကုန်တင်သွင်းမှု များပြားနေခြင်းကြောင့် ကုန်သွယ်မှုလိုငွေပြနေခြင်း ဖြစ်သည်ဟု စီးပွားရေး လေ့လာသူများက ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်က ပိတ်ထားသည့် တရုတ်နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးဂိတ်တချို့ ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်လိုက်သည့်အတွက် ယခုနှစ် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးပမာဏသည် တိုးတက်လာခြင်း ဖြစ်သည်ဟု မူဆယ် ဆန်စပါးကုန်စည်ဒိုင် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးမင်းသိန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တရုတ်သို့ တင်ပို့မည့် ကုန်ကားများကိုတွေ့ရစဉ်

“၂၀၂၁ - ၂၀၂၂ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်မှာ ၂၀၂၁ ထဲကို ပြောရမယ်ဆိုရင် ကိုဗစ်တတိယလှိုင်းကြောင့် လုံးဝရပ်ထားရတဲ့ သဘောရှိတယ်။ ဒါကြောင့် ၂၀၂၁ နှစ်လယ်လောက်ကနေပြီးတော့ ၁၁ လပိုင်းလောက်အထိက လုံးဝကို ရပ်ထား ရတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ ဘာမှ လုပ်ရှားလို့မရဘူး။ ဒါပေသည့် ၂၀၂၂ ထဲ ရောက်လာတဲ့အခါမှာတော့ ပြန်ပြီးတော့ အရောင်းအဝယ်တွေ ဖြစ်လာတယ်။ ဒါကြောင့် ဘာပဲပြောပြော အန်ကယ်တို့ ဆန်နဲ့ ဆန်ကွဲကတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ - ၂၀၂၂ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်ထက်စာရင် အခု ၂၀၂၂ - ၂၀၂၃ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်က သိသိသာသာကြီးကို တိုးတက်လာတယ်ပဲ ပြောရမယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ မှာ ကိုဗစ်တတိယလှိုင်းကြောင့် တစ်ခုတည်းသော ဖွင့်ထားတဲ့ ကျင်စန်းကျော့ဂိတ်တောင် ပိတ်လိုက်တယ်။ ဆေးပစ္စည်းကလွဲရင် ကျန်တဲ့ပစ္စည်း အဝင်အထွက် လုပ်လို့ မရဘူး။ ဒါကြောင့် ၃ လလောက်က လုံးလုံး နားလိုက်ရတယ်။ ဘာမှလုပ်လို့မရဘူး။ ဒါပေသည့် ၂၀၂၂ ထဲမှာ ပြန်ပြီးတော့ လုပ်လို့ရတယ်။ ကုန်သွယ်မှုတွေ ပြန်စတယ်။ အရောင်းအဝယ်တွေ ပြန်လုပ်လို့ရတယ်။ ဒါကြောင့် ၂၀၂၁ - ၂၀၂၂ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်ထက်စာရင်တော့ အခု ၂၀၂၂ - ၂၀၂၃ က ပိုပြီး ကောင်းတယ်လို့ အန်ကယ်ပြောချင်ပါတယ်”ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

၂၀၂၂ - ၂၀၂၃ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်တွင် ကုန်သွယ်မှုပမာဏ တိုးတက်ခဲ့သော်လည်း ကိုဗစ်ကာလ မတိုင်ခင် ကုန်သွယ်မှု ပမာဏထက် လျော့နည်းနေသေးကြောင်း ကုန်သည်များက ပြောသည်။

 နိုင်ငံခြားငွေဈေးတွက်ချက်နေစဉ်

၂၀၂၂ - ၂၀၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂ ရက်နေ့အထိ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ စာရင်း များအရ ပို့ကုန်အနေဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၁၁၇၁ ဒဿမ ၁၄၃ သန်း၊ သွင်းကုန် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၁၇၁၃ ဒဿမ ၅၈၉ သန်း ကုန်သွယ်နိုင်ခဲ့သည့်အတွက် ပို့ကုန်လိုငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅၄၂ ဒဿမ ၄၄၆ သန်းဖြစ် ကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။

ကုန်သွယ်မှုလိုငွေ ပြနေသည့်အပေါ် စီးပွားရေးပညာရှင်တစ်ဦးက “Trade မြင့်တာတော့ ကောင်းပါတယ်။ ကုန်သွယ်မှုလိုငွေ ပြနေတာ မကောင်းဘူးလို့ တစ်ထစ်ချကြီးလည်း ပြောလို့မရဘူးပေါ့။ ကုန်သွယ်မှုလိုငွေ ဘာကြောင့်ပြတယ်။ Export ကျလို့လား Import တအားတက်လို့လား။ Export မကျဘူး Import တက်တာ ပိုများလို့ ဒါဆိုရင်တော့ တအားအဆိုးကြီး မဟုတ်ဘူးပေါ့လေ Export လည်း တက်နေတယ်။ တစ်ခါ Import မှာမှ ၃ မျိုး ခွဲထားတယ်။ အရင်းအနှီးကုန်စည် capital goods ဆိုတာရယ်၊ နောက် intermediate goods၊ နောက် Consumer goods ပေါ့။ အဲဒီအထဲမှာမှ ဘယ်ဟာတွေကြောင့် Import တွေ တက်လာလဲဆိုတာ တစ်ချက်ကြည့် ရမယ်ပေါ့။ ဖြစ်လာတဲ့ ကုန်သွယ်မှုလိုငွေကို ဘာနဲ့ ဖြည့်ဆည်းမလဲပေါ့။ ဖြည့်လို့ရတာက FDI ပေါ့ နိုင်ငံခြား ရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှုနဲ့ ဖြည့်လို့ရတယ်။ အဲဒီဟာတွေနဲ့ ကာမိနေသေးတာတော့ ကုန်သွယ်ရေးလိုငွေ များတယ်လို့ ပြောလို့ မရ သေးပါဘူး။ အဲဒီဟာတွေနဲ့ မကာမိတော့ဘူး နိုင်ငံတော်ရဲ့ အရန်ငွေထဲကနေ ထုတ်ပြီးတော့ သွားရတော့မယ် ဆိုရင်တော့ ကုန်သွယ်မှုလိုငွေ ၁ ကျပ်ပြရင်လည်း များတယ်လို့ ပြောလို့ရတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

ထို့နောက် မြန်မာနိုင်ငံသည် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံ ဖြစ်သည့်အတွက် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများတွင် ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိသည့် နိုင်ငံ ခြား ရင်းနှီမြှုပ်နှံမှုအတွက် လိုအပ်သည့် ကုန်ကြမ်းများ တင်သွင်းနေရခြင်းကြောင့် လိုငွေကွာဟချက်သည် ဆက်လက် ရှိနေမည်ဟု စီးပွားရေးပညာရှင်များက သုံးသပ်ကြသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၃

ပြည်တွင်း စီးပွားရေးတိုးတက်ရန်အတွက် လူတစ်စု၏ စီးပွားရေးတိုးတက်ရေးထက် လူအများ စီးပွားရေး တိုးတက်ရန်လည်း လိုကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

ယနေ့ (ဒီဇင်ဘာ ၂၃ ရက်)တွင် ရန်ကုန်မြို့မှာ ကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များအသင်းချုပ် (UMFCCI) ညီနောင်အသင်းအဖွဲ့များနှင့် တွေ့ဆုံစဉ် ၎င်းက အထက်ပါ အတိုင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

MSME လုပ်ငန်းများ၏ ရည်ရွယ်ချက်သည် ပြည်တွင်းစီးပွားရေး အားပေးရန်၊ သွင်းကုန်အစားထိုးရန်နှင့် ပို့ ကုန်ပစ္စည်းများကို တိုးမြှင့်တင်ပို့နိုင်ရန်ဖြစ်ကြောင်း၊ ပြည်တွင်းစီးပွားရေးကို အားပေးရန်အတွက် ကုန်ထုတ် လုပ်မှုများကို ဦးစားပေး ဆောင်ရွက်ရန်လိုကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောသည်။

၎င်းက “ ဒီမိုကရေစီပထမ အစိုးရနှင့် ဒုတိယအစိုးရ သက်တမ်းတို့တွင် ပြည်တွင်းကုန်ထုတ်လုပ်မှုထက် ပြည်ပမှ သွင်းကုန်တင်သွင်းမှုကို ဦးစားပေးခဲ့ခြင်းကြောင့် ကုန်သွယ်မှုလိုငွေများရှိခဲ့ကြောင်း၊ ပြည်တွင်းမှ ထုတ်လုပ်သည့် ထုတ်ကုန်များကို ဦးစားပေး၍ ဆောင်ရွက်ခြင်းသည် ပိုမိုအကျိုးဖြစ်ထွန်းစေကြောင်း၊ ပြည်တွင်း စီးပွားရေး တိုး တက်ရန်အတွက် လူတစ်စု၏ စီးပွားရေးတိုးတက်ရေးထက် လူအများ စီးပွားရေး တိုးတက်ရန်လည်းလိုကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် အများစု အကျိုးရှိနိုင်သည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်နေခြင်းဖြစ်သည်”ဟု ပြော သည်။

ထို့နောက် ခေတ်အဆက်ဆက်တွင် နိုင်ငံ့ စီးပွားရေးတိုးတက်ရေးအတွက် စနစ်အမျိုးမျိုးဖြင့် ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြ ကြောင်း၊ တပ်မတော်အစိုးရလက်ထက်တွင် ဈေးကွက်စီးပွားရေးစနစ်ဖြင့် စတင်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၁ ခုနှစ်မှ စ၍ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းပေါ် လျှောက်လှမ်းချိန်၌ ဈေးကွက်စီးပွားရေးစနစ် ပိုမို ပီပြင်လာခဲ့ကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံကုန်သည်များနှင့်စက်မှု လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း အနေဖြင့်လည်း နိုင်ငံစီးပွားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အတွက် နိုင်ငံတော်အစိုးရနှင့်အပြည့်အဝ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြစေလိုကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် က ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဆင်းရဲချမ်းသာ ကွာဟမှု မြင့်မားနေပြီး အခြေခံ လူတန်းစားများအတွက် ဝင်ငွေတိုးပွား လာရေး အစိုးရအဆက်ဆက် ဆောင်ရွက်မပေးနိုင်ဘဲ ဖြစ်နေသည်။