CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၁

နစကအနေဖြင့် တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ်(NCA)ကို ကျော်လွန်ကာ ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ ကျင်းပလာနိုင်ကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ(AFP)ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

NCA အရ ကျင်းပမည်ဆိုပါက NCA လက်မှတ် မထိုးထားသော တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ ပါဝင်ဆွေးနွေးနိုင်မှာ မဟုတ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် NCA ကို ကျော်လွန်ကာ ကျင်းပလာနိုင်ကြောင်း ၎င်း ပြောသည်။ 

ဒေါက်တာအေးမောင်က “အခြေအနေအရတော့ နောက် ၆ လ ထပ်ယူမှာလား၊ အဲဒီ ၆ လယူရင် ခုနက ငြိမ်းချမ်း ရေးညီလာခံဆိုတဲ့ဖက်မှာ လက်နက်ကိုင် တောင်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ နိုင်ငံရေးရည်မှန်းချက်၊ တပ်မတော် ရဲ့ နိုင်ငံရေးရည်မှန်းချက်ပေါ့ဗျာ၊ အဲဒီနှစ်ခုကို ဆွေးနွေးကြမှာလား NCA ကို ကျော်ရေးဆိုတဲ့ သဘော ပါ NCA အရဆိုရင်တော့ “ဝ”တို့၊ မိုင်းလားတို့က NCA မှာ လက်မှတ်ထိုးရမယ်လေ၊ ဒါမှ ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံကို တက်ပြီး ဆွေးနွေးခွင့်ရှိတာကိုး မဟုတ်ရင် လေ့လာသူပဲ၊ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကလည်း ရှိရဦးမယ်၊ NCA စာချုပ်အရ ဆိုရင် အဲဒီတော့ ရွေးကောက်ခံ အစိုးရတစ်ရပ်၊ ရွေးကောက်ခံ လွှတ်တော်တစ်ရပ် ရှိမှသာလျှင် ငြိမ်းချမ်းရေး ညီလာခံက ထွက်လာတဲ့အဖြေကို အတည်ပြုပေးပြီးခါမှ National Accord ဖြစ်မှာကိုး။ ပြီးမှ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေကို ပြင်နိုင်မှာကိုး။ အဲဒါကတော့ လုပ်ငန်းစဉ်က ရှည်ကြာပါတယ်။ မြန်မြန်ဖြတ်ချင်လို့ ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ ကို တောင်းတာလား အဲဒီမှာ အကြေအလည်ပေါ့ဗျာ၊ အခု NSPNC နဲ့ ၅ ဖွဲ့တို့ ၂ ဖွဲ့တို့ ၃ ဖွဲ့တို့ တွေ့နေသလို အားလုံး ပါဝင်တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေကို ဖိတ်လိုက်ပြီးမှ တပ်မတော် ဦးဆောင်ပြီးမှ ငြိမ်းချမ်းရေး ညီလာခံ တစ်ခု သွားမှာ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအသစ် တစ်ခုကို ဦးတည်ကြမှာလား။ အဲဒီဖက်ကို ဦးတည်တယ်ဆိုရင်တော့ဖြင့် ငြိမ်းချမ်း ရေး ညီလာခံသည် အက္ခရာကျလာနိုင်တာပေါ့၊ အဲဒီတော့ ၂၀၀၈ ကို ကျော်ပြီး စဉ်းစားတာ ပေါ့၊ NCA ကို ကျော်ပြီး စဉ်းစားကြရအောင်ဆိုတဲ့ သဘောတောင်းဆိုတာလည်း ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်တာပေါ့ဗျာ” ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၀ ရက်က UWSA-SSPP-NDAA တို့နှင့် NSPNC တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးနေစဉ်

လက်ရှိတွင် နစကနှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအချို့သည် ငြိမ်းချမ်းရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးနေ ကြောင်း၊ ထိုဆွေးနွေးမှုများတွင် ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ ကျင်းပနိုင်ရေးဆိုသော အချက်ကို ထည့်သွင်း ဆွေး‌နွေးကြကြောင်း သိရသည်။

ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံကို ယခင် အရပ်သားအစိုးရ လက်ထက်တွင်လည်း ကျင်းပခဲ့ကြောင်း၊ သို့သော် လည်း အကျိုးသက်ရောက်မှု နည်းပါးခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးက ပြောသည်။

တိုင်းပြည်အား ငြိမ်းချမ်းစေလိုပါက ငြိမ်းချမ်းနိုင်သမျှ အခြေအနေများကို လုပ်ဆောင်ရမှာဖြစ်ကြောင်း ရခိုင်ပြည် လွတ်‌မြောက်ရေးပါတီ(ALP)မှဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံမှာ ဦးသိန်းစိန် မိန့်ခွန်းပြောနေစဉ်

၎င်းက “ငြိမ်းချမ်းဖို့ဆိုလို့ရှိရင် NCA ထိုးထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ကြိုးပမ်းနေသလို နိုင်ငံငြိမ်းချမ်းစေဖို့ဆိုလို့ရှိရင် NCA မထိုးထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့လည်း စကားပြောတော့ ပြောရမယ်၊ ကျမ မြင်တာက မငြိမ်းချမ်းလို့ပဲ ငြိမ်းချမ်းဖို့အတွက် စကားပြောကြရတာပဲ၊ အဲဒီလိုမျိုးပဲ မြင်ပါတယ်၊ NCA ကို ကျော်လွန်တယ်ဆိုတာကတော့ NCA ဘောင်အတွင်းက ကျမတို့ ကိုယ်၌က NCA အတိုင်းသွားပါမယ်လို့ ဘယ်လောက်ပြောပြော ကျမတို့ တိုင်းရင်း သား လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်းတွေထဲမှာလည်း အတွင်းအပြင် အမျိုးမျိုးတွေ ရှိနေကြတယ်၊ ဒီနေ့ ဒီအချိန်မှာလေ မိသားစုအတွင်းမှာလည်း အမြင်မတူကြဘူး။ တိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်တွေ အချင်းချင်း အကြား မှာလည်း အမြင်မတူကြဘူး။ တစ်ဖွဲ့ချင်းစီထဲမှာလည်း အမြင်ကွဲလွဲမှုတွေက ဒီလိုမျိုး ရှိနေကြတာတွေ ရှိတယ်၊ တကယ့်နိုင်ငံ ငြိမ်းချမ်းစေချင်တယ်ဆိုလို့ရှိရင် ငြိမ်းချမ်းနိုင်သမျှတော့ အခြေအနေတွေကို လုပ်ရမှာပါပဲ၊ ကျမ တော့ အဲဒီလိုမျိုးပဲ တွေးထားတယ်” ဟု ပြောသည်။

ပြည်ထောင်စု ငြိမ်းချမ်းရေး ညီလာခံကို ယခင် သမ္မတဦးသိန်းစိန် အစိုးရလက်ထက် ၂၀၁၆ ခုနှစ်က စတင် ကျင်းပခဲ့ရာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အစိုးရလက်ထက် ၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လအတွင်းက  နောက်ဆုံးအကြိမ် ကျင်းပခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၁ 

ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)နှင့် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)- ဟုမ္မလင်းမြို့နယ်အတွင်း လှုပ်ရှားနေသည့် PDF ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့တို့ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၁ ရက်နေ့ မနက်ပိုင်းက တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေ ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲသည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ဟုမ္မလင်းမြို့နယ်၊ နောင်ပူအောင်(နောင်ပိုအောင်)စံပြကျေးရွာ အုပ်စု၊ အောင်းပင်ကျေးရွာအနီးမှာ ဖြစ်ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

အောင်းပင်ကျေးရွာမှ ဒေသခံတစ်ဦးက “ဟုတ်တယ်၊ မနက်ကစပြီး တိုက်ပွဲဖြစ်နေတာ။ SNA နဲ့ KIA-PDF ပူးပေါင်း တပ်ဖွဲ့နဲ့ဖြစ်တာ။ SNA က အောင်းပင်နဲ့ အနီးကပ် လွှာစင်းကုန်းကျေးရွာအဝင်မှာ ရှိနေတာ၊ အဲဒါကို KIA- PDF က လာတိုက်တော့ ဖြစ်ကြတာ။ လွှာစင်းကုန်ကျေးရွာမှာ ရှိတဲ့ SNA ကို တိုက်နိုင်ရင် KIA- PDF က နောင်ပိုအောင်စံပြကျေးရွာတို့ကို ဝင်လို့ရတယ်။ အဲဒီကနေမှ နမ့်တောတို့ ဟုမ္မလင်းမြို့အထိ စစ်ရေးဆက်ပြီး ချဲ့ ထွင်လို့ရတယ်”ဟု ပြောသည်။

ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် ဗန်းမောက်မြို့နယ်ထဲမှာလည်း SNA နှင့် KIA-PDF ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့တို့ကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေ ကြောင်း ဗန်းမောက်မြို့ဒေသခံများက ပြောသည်။

လက်ရှိ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှာ KIA-PDF ပူးပေါင်းအဖွဲ့သည် စစ်ရေးအရှိန်မြင့်လာသလို ဗန်းမောက် မြို့နယ်၊ ဟုမ္မလင်းမြို့နယ်တို့ကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရေး ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။ 

အဆိုပါ မြို့နယ် ၂ ခုကို KIA-PDF က ထိန်းချုပ်နိုင်ပါက စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး အလယ်ပိုင်းနှင့် အောက်ပိုင်း အထိ လက်နက်ခဲယမ်း ထောက်ပံ့ရေး လမ်းကြောင်း အားကောင်းလာမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုမှတဆင့် စစ်ကိုင်း တိုင်းဒေသကြီးကို ထိန်းချုပ်လာနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး အတွင်း လှုပ်ရှားနေသော PDF တချို့က ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၀

ရခိုင်ပြည်နယ်၊ စစ်တွေမြို့နယ်မှ ရခိုင်အမျိုးသမီးငယ် ၄ ဦးကို လူကုန်ကူးခဲ့သည့် ပွဲစား ၃ ဦးအနက် ၂ ဦးကို ဖမ်းဆီးထားပြီး အရေးယူဆောင်ရွက်နိုင်ရေး လုပ်ဆောင်နေကြောင်း သိရသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်၊ စစ်တွေမြို့နယ်မှာ မနန္ဒာ၊ မခိုင်သန်းအေးတို့၏ ဆက်သွယ်ချိတ်ဆက်မှုဖြင့် ရခိုင်အမျိုးသမီးငယ် ၄ ဦးကို စစ်တွေမှ တဆင့် ရန်ကုန်၊ ရန်ကုန်မှ တဆင့် ဒူဘိုင်းသို့ ပို့ဆောင်ခဲ့ကြောင်း၊ ဒူဘိုင်းလေဆိပ်တွင် ပန်ပန် (ခ) ခိုင်စန္ဒာမှ စောင့်ဆိုင်းခေါ်ယူခဲ့ကြောင်း၊ ထို့နောက် UAE ၊ အီရတ်၊ ဆော်ဒီအာရေးဗီးယားတို့တွင် ပို့ဆောင်ခံခဲ့ရ ကြောင်း သိရသည်။

မနန္ဒာ၊ ပန်ပန် (ခ) ခိုင်စန္ဒာ တို့နှစ်ဦးကို ဖမ်းဆီးအရေးယူထားကြောင်း၊ လူကုန်ကူးခံရသည့် မိသားစုဝင်များ၏ အကူအညီတောင်းခံမှုအရ လူကုန်ကူးသူများကို ဖမ်းဆီးအရေးယူနိုင်ရေး ပံ့ပိုးကူညီနေကြောင်း ရခိုင်အမျိုးသား ကွန်ရက်မှဥက္ကဋ္ဌ ဦးတင်ထူးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ကျနော်တို့က ပံ့ပိုးကူညီသူ၊ ကျနော်တို့က ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး တရားမျှမှုရရှိအောင် လုပ်ကိုင် ဆောင်ရွက် ပေးသူပေါ့နော်၊ နောက်ပြီးတော့ အဖွဲ့အစည်း အနေနဲ့ တာဝန်ရှိတဲ့အတွက်ကြောင့် ကျနော်တို့ ရခိုင်အမျိုးသားဆို တာ ရခိုင်အကျိုးစီးပွားကို သယ်ပိုးဖို့၊ ရခိုင်တွေရဲ့ အမျိုးသား အကျိုးစီးပွားကို ကာကွယ်ဖို့ တာဝန်ရှိတဲ့ အတွက် ကြောင့် ကျနော်တို့က ဒီအကြောင်းအရာပေါ်မှာ ကျနော်တို့က ပံ့ပိုးကူညီဖို့ပဲ အဓိက တာဝန်ရှိတာပေါ့၊ အဲဒီတော့ ကျနော်တို့ လုပ်လို့ရတဲ့ အပိုင်းကတော့ နံပါတ် ၁ တစ်ချက် မိသားစုဝင်တွေနဲ့ ကျနော်တို့ ဆရာ/ဆရာမတွေ ဥပဒေ အကြံပေး ဆရာ/ ဆရာမတွေရဲ့ ပံ့ပိုးကူညီမှုနဲ့ မိသားစုဝင်တွေနဲ့အတူ ဒီဟာနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ မိသားစုဝင် ကိုယ်တိုင် လူကုန်တားမှာ အမှုဖွင့်ဖို့ ဒီဟာက လူကုန်ကူးမှုမြောက်နေပြီ ဒီကိစ္စက အဲဒီတော့ ဒီဟာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တော့ တခြားပုဒ်မတွေနဲ့ မဟုတ်ဘဲနဲ့ လူကုန်တား ပုဒ်မတွေနဲ့ အမှုဖွင့်ဖို့ အရေးကြီးတာပေါ့၊  နောက်ပြီးတော့ နိုင်ငံ ခြားကို ရောက်နေတဲ့ ကိစ္စတွေဖြစ်တယ်၊ ဒီကိစ္စက နိုင်ငံခြားကို ရောက်နေတဲ့အတွက် သံရုံးရှိတဲ့ နိုင်ငံတွေဆိုရင် ကျနော်တို့ အနေနဲ့ပေါ့နော်၊ သံတမန်ရေးအရပေါ့နော်၊ ဒီဟာကို အိတ်ဖွင့်ပေးစာ သံအမတ်ကြီးဆီကို ပေးတာတို့ ဘာတို့ ကျ‌နော်တို့ လုပ်လို့ရတာပေါ့နော်၊ ဒီဟာတွေကို အဓိက ကျနော်တို့ လုပ်သွားဖို့ ရှိတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ကိုတင်ထူးအောင်ကိုတွေ့ရစဉ်

လူကုန်ကူးခံရသူ အမျိုးသမီး ၄ ဦးကို ဒူဘိုင်းရှိ အလှပြင်ဆိုင်တွင် အလုပ်လုပ်ရမည်ဟုဆိုကာ ခေါ်ယူခဲ့ကြောင်း၊  ဒူဘိုင်းသို့ ရောက်ရှိပြီး တစ်ပတ်ခန့်အကြာတွင် အလုပ်မရှိတော့ဟု ပြော၍ အီရတ်၊ ဆော်ဒီအာရေးဗီးယားသို့ ပို့ဆောင်လိုက်ကြောင်း သိရသည်။

လူကုန်ကူးခံရသူ၏ မိခင်တစ်ဦးက “၂၁ ရက်လောက်မှာ သမီးဆီက လာတယ်၊ အမေ အီရတ်နိုင်ငံကို ရောက်သွား ပြီ အဲဒီလိုဆိုတော့ သမီးရယ်၊ ဒါဆိုရင် သမီးရောင်းစားခံရပြီထင်တယ်၊ အဲလိုဆိုတော့ အမေ တကယ်ဟုတ်တာတဲ့ ရောင်းစားခံလိုက်ရပြီတဲ့ အဲလိုပြောတာ၊ အဲဒီလို ပြောတဲ့အချိန်မှာ ကျမလည်း မတတ်နိုင်တော့ဘူး။ ဘယ်လို လုပ် ရမှန်း မသိဘူးဆိုတော့ သမီးက ဟိုအဖွဲ့လေးကို သတင်းပို့လိုက်၊ ဒီအဖွဲ့လေးကို သတင်းပို့လိုက် အဲဒီလို ကိုရတဲ့ ဟာလေးနဲ့ သတင်းပို့တဲ့အချိန်မှာ ဒီကနေပြီး လူကြီးတစ်ယောက်က ဖုန်းလေးနဲ့ ဒီလူကိုသွား၊ ဒီကိုသွား ဆိုပြီး အဲဒီ လိုသိတာ၊ သမီးကလည်း သူကို ပြောတဲ့အချိန်မှာ သူက ဘာလုပ်မယ်၊ ညာလုပ်မယ်နဲ့ ပြောတာ၊ အဲဒီအချိန်မှာ အန်တီကလည်း ဒီဆရာတို့နဲ့ တွေ့တဲ့အချိန်မှာ၊ သမီးနဲ့ ပါလာတဲ့အချိန်မှာ ထမင်းလည်း မစာရးဘူး၊ နောက်ပြီး သူတို့အလုပ်ခိုင်းတဲ့အချိန်မှာ တိုက်ခန်းထဲမှာ သော့ခတ်၊ ငါးရက်နေမှာ တစ်ခါစား အဲဒီလို ထားတယ်တဲ့၊ အဲဒီ အချိန်မှာ သူနဲ့ ပါသွားတဲ့ ကောင်မလေးတွေကလည်း တစ်ခါတစ်လေကြရင် တစ်စုတစ်ရုန်းတည်း နေရတယ်တဲ့ တစ်ခါတလေကြရင် သူတို့ တစ်ခန်းတည်းမှာနေ၊ တစ်ခါတစ်လေကြရင် တစ်ယောက်တစ်အိမ်ပေါ့၊ အဲဒီလိုနေတဲ့ အချိန်မှာ သူများအိမ်မှာ လုပ်တဲ့ ၂၊ ၃ ရက်ဆို ထမင်းစားရတယ်၊ အဲဒီရုံးကို ပို့လို့ရှိရင် လက်ထိပ်တွေ ခတ်ထား တယ်၊ သူတို့ ဘာမှ စားရတာလည်း မရှိဘူး” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 ရခိုင်ပြည်နယ် လမ်းဆုံတစ်နေရာကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိတွင် ရခိုင်အမျိုးသမီးငယ် ၄ ဦးမှာ အီရတ်၊ ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား နိုင်ငံများတွင် ရှိနေပြီး ပြန်လည် လွတ်မြောက်လာရေး လုပ်ဆောင်နေကြောင်း ဦးတင်ထူးအောင်က ပြောသည်။

၎င်းက “ကျနော်တို့ဆီကို လူကုန်ကူးမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တိုင်းကြားခဲ့တဲ့ ကိစ္စတွေတော့ အများကြီးရှိတယ်ဗျ၊ မကြာ ခင်ကတော့ ကျနော်တို့ ဆောင်ရွက်ပေးလိုက်တာက အိုမန်ကပေါ့နော်၊ အိုမန်က ကိစ္စတစ်ခု ဒီက ဆရာ/ ဆရာမ တွေနဲ့ ပူးပေါင်းပြီး ကျနော်တို့ ဆောင်ရွက်ပေးလိုက်တာ၊ အိုမန်က လူကုန်ကူးခံရတဲ့ ကိစ္စတစ်ခု ဒီဟာတော့ ကျနော်တို့ အောင်မြင်စွာ ဆောင်ရွက်ပေးလိုက်နိုင်တယ်၊ ဒီကိစ္စတစ်ခုရှိတယ်၊ နောက်တိုင်ကြားထားတဲ့ ကိစ္စတွေ တော့ အခုဆိုရင်တော့ ၄ ယောက်ပေါ့၊ ၄ ယောက်ပေါ့၊ အားလုံးပေါင်း” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းမှ စတင်ကာ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းဖြစ်ကာ အလုပ်အကိုင် ရှားပါးလာခြင်းကြောင့် အလုပ်အကိုင်နှင့် ငွေကြေးကို ဗန်းပြ၍ လူကုန်ကူးမှု ကျူးလွန်လာကြကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၈

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံရေးပါတီများကြား အစိုးရသစ်ဖွဲ့စည်းရေးနှင့် ဝန်ကြီးချုပ်ရွေးချယ်ရေး တင်းမာမှုများရှိနေ သော်လည်း အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် တရားမဝင်ဖြစ်နေသည့် မြန်မာအပါအဝင် နိုင်ငံခြားသား ရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများအား ဇူလိုင်လ ၃၁ ရက် နောက်ဆုံးထား၍ အွန်လိုင်းမှတဆင့် လုပ်သားအမည်စာရင်း (Name List) အား တင်သွင်းခွင့်ပြုထားသည်။

ထို့အပြင် အမည်စာရင်း တင်သွင်းရန်သာ ပြောဆိုထားခြင်းဖြစ်ပြီး ဆက်လက် ဆောင်ရွက်ရမည့် အခန်းကဏ္ဍများ နှင့် ပတ်သက်၍ တစ်စုံတစ်ရာ မပါရှိပေ။

လာမည့် ဇူလိုင် ၁၉ ရက်တွင် ဝန်ကြီးချုပ်နေရာအတွက် ထိုင်းလွှတ်တော်၌ ထပ်မံ မဲခွဲ ဆုံးဖြတ်မည် ဖြစ်သော ကြောင့် ၎င်းအခင်းအကျင်းအပေါ် မူတည်ကာ တရားမဝင်ရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများ၏ အရေးကိစ္စမှာလည်း ကြန့်ကြာသွားနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားအရေး ကူညီပေးနေသူများက သုံးသပ်ကြသည်။

FED မှ အလုပ်သမားတာဝန်ခံ ဦးမင်းဦးက “ဒါပေမယ့် မရှင်းတာကကြတော့ စာရင်းသွင်းဖို့ အတွက်ကိုပဲ သူပြော ထားတာ။ နောက်ဆက်တွဲမှာ ဘာတွေ လုပ်ရမယ်။ ခုနကပြောတဲ့ Work Permit ကိစ္စတွေ၊ ဗီဇာကိစ္စတွေ၊ ကျန်တဲ့ QR လက္ခဏာဖတ်တဲ့ ကိစ္စတွေ ဒီဟာတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကုန်ကျစရိတ်တွေ ဘယ်လိုရှိလဲဆိုတာ။ အရင်တုန်းက ကုန်ကျစရိတ်အတိုင်းပဲ ကုန်မှာလားပေါ့။ အခုက အစိုးရအသစ် ထားပါတော့လေ မနက်ဖြန်ဆိုရင် ထပ်ပြီးတော့ ဝန်ကြီးချုပ် အခုလက်ရှိ အနိုင်ရ ဦးဆောင်ပါတီရဲ့ ခေါင်းဆောင်ကို လက်ခံ၊ လက်မခံဆိုတဲ့အပေါ် မူတည်ပြီးတော့ လည်း အဆင်မပြေဘူး ဆိုရင် ပြဿနာတက်နိုင်တယ်။ အဲဒီလို တက်နိုင်တယ်ဆိုရင် အစိုးရအဖွဲ့က ဖွဲ့ဖြစ်မယ်။ ကျနော်ထင်တာကတော့ အစိုးရအဖွဲ့က မဖြစ်မနေ ဖွဲ့ကို ဖွဲ့ဖြစ်မယ်ထင်တယ်။ ဝန်ကြီးချုပ်ကို ဖိထာ(ပီတာ)ကို မဖြစ်နိုင်ဘူးဆိုရင် အဲဒီဥစ္စာကို သူ့ထောက်ခံတဲ့လူတွေက လက်မခံဘူးဆိုပြီးတော့ အခုဆိုလည်း ဆန္ဒတွေပြတာ ထုတ်ဖော်တာတွေ လုပ်နေတာကို။ အဲဒီဟာတွေရဲ့ ရိုက်ခတ်မှုကြောင့် အစိုးရအသစ် ဖွဲ့စည်းတဲ့ အပေါ်မူတည်ပြီး တော့ ပြဿနာ တက်မယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေးမှ မဟုတ်ဘူး။ ကျန်တဲ့ စီးပွားရေး ဘာညာ အကုန်လုံး မူဝါဒတွေ ရေးဆွဲအတည်ပြုတဲ့ ကိစ္စတွေမှာ အကုန်လုံး ကြန့်ကြာ ကုန်မှာပေါ့။ ကြန့်ကြာရင် တော့ အနည်းနဲ့အများ ထိခိုက်မှုကတော့ ရှိတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဘုရင်မိသားစု စော်ကားသူကို အရေးယူနိုင်သည့် ပုဒ်မ ၁၁၂ ဖျက်သိမ်းရန် တောင်းဆိုနေစဉ်

ယခုကြေညာချက်အရ Name List တင်သွင်းခွင့် ရရှိထားသော လုပ်သားများမှာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၅ ရက်နေ့ မတိုင်မီ ဗီဇာရက်ကျော်လွန်သဖြင့် တရားမဝင် ဖြစ်သွားသူများ၊ Work Permit သက်တမ်းတိုး မမီလိုက်သဖြင့် တရားမဝင် ဖြစ်သွားသူများ၊ ထိုင်းနိုင်ငံသို့ တရားမဝင် ဝင်ရောက်လာပြီး လက်ရှိ အလုပ်ရှင်ထံတွင် လုပ်ကိုင် နေသော တရားမဝင်လုပ်သားများ စသည့် အုပ်စုများဖြစ်သည်။

အလုပ်သမား အမည်စာရင်း တင်သွင်းရာတွင် ငွေကြေး တစ်စုံတစ်ရာ ပေးဆောင်ရခြင်းမရှိဘဲ အခမဲ့တင်သွင်း နိုင် ကြောင်း၊ အွန်လိုင်းအသုံးပြုရန် အခက်အခဲရှိသော အလုပ်ရှင်များအနေဖြင့် ဘန်ကောက်ရှိ နယ်မြေ အလုပ်အကိုင် ရှာဖွေရေးရုံး ၁၀ ရုံးနှင့် ခရိုင်အသီးသီးရှိ ခရိုင်အလုပ်အကိုင် ရှာဖွေရေးရုံးများတွင် လူကိုယ်တိုင် သွားရောက် တင်သွင်း နိုင်ကြောင်းလည်း ဖော်ပြထားသည်။

အမည်စာရင်း တင်သွင်းခွင့်ပြုထားသည့် ကြေညာချက်အား ထိုင်းပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ဇူလိုင် ၁၄ ရက်နေ့ ရက်စွဲဖြင့် အတည်ပြု ထုတ်ပြန်ထားခြင်းဖြစ်သော်လည်း သတ်မှတ်ကာလသည် ဇူလိုင်လကုန် အထိသာ သတ်မှတ်ထားသဖြင့် အချိန်သတ်မှတ်ချက်သည် နည်းပါးလွန်းကြောင်း ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေး ကူညီ ဆောင်ရွက်ပေးနေသူများအကြား သုံးသပ်ကြသည်။

မြန်မာများကိုတွေ့ရစဉ်

Arakan Workers Organization မှ ဒါရိုက်တာ ကိုနိုင်အောင်အောင်က “အရေးကြီးတဲ့ဟာက အခုလက်ရှိ အမည် စာရင်းပေးတဲ့ဟာမှာ ကိုယ့်လုပ်ငန်းရှင်နဲ့ ကိုယ့်အလုပ်သမားနဲ့ ပါသွား ဖို့ပဲလိုတယ်။ အဲဒီပါသွားပြီဆိုတာနဲ့ လုပ် ငန်းခွင်ထဲမှာ အလုပ်လုပ်လို့ရပြီ။ တတ်နိုင်ရင်တော့ သူဌေးရှာလို့ ရတယ်ပေါ့ အဲဒီလို အခွင့်အရေးတစ်ခုတော့ ရသွားတာပေါ့။ ဒါပေမယ့် အခုအချိန်မှာတော့ အလုပ်သမားတွေ အနေနဲ့ အဓိက အရေးကြီးဆုံး အချိန်ကတော့ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် အဲဒီလို အမည်စာရင်း သွင်းထားရင်တော့ ကိုယ့်အတွက် ဆက်လုပ်ရင်လည်း လုပ်လို့ရတယ်။ ဆက် မလုပ်ရင်လည်း အဆင်ပြေတယ်။ အခွင့်အရေးတစ်ခုတော့ ရသွားတာပေါ့။ အဲဒီဟာကိုတော့ လုပ်စေချင်တယ်။ မနေ့က ၁ နာရီလောက်မှာမှ စပြီး တင်လို့ရတာကို။ ကျနော်တို့က ဘာကို ပြန်ကြည့်ရမလဲဆိုရင် အချိန်ကတော့ နည်းတာကို သိတယ်။ သိသော်လည်း သူတို့ကြေညာတဲ့ နာမည်စာရင်း ပေးတဲ့ကိစ္စမှာ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမား တွေက ဘယ်လောက်အထိ စိတ်ဝင်စားမှုရှိလဲ၊ သူတို့တင်သွင်းတာ ဘယ်လောက်ရာခိုင်နှုန်း ရှိလဲဆိုတာကို ပြန် ကြည့်ရမှာ ဖြစ်တယ်။ ပြန်ကြည့်ပြီးမှ ဒီဟာကို သက်တမ်းဆက်တိုးမလား၊ မတိုးမလား ပြန်ကြည့်ရမှာကို” ဟု ပြောသည်။

ထိုင်းရွေးကောက်ပွဲမတိုင်ခင် မေဒေးနေ့(အလုပ်သမားနေ့)တွင်လည်း ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားများ ဆန္ဒပြ တောင်းဆိုကြရာတွင် အလုပ်သမား အယောင်ဆောင်ကာ ဝင်ရောက်ပြသမှုများ ရှိခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် နေရာနှင့်ပတ်သက်၍ မကျေနပ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်လာပါက ထိုင်းပြည်သူလူထု အနေဖြင့် ဆန္ဒထုတ်ဖော်မှုများ၊ ဆူပူအုံကြွမှုများ လုပ်ဆောင်လာနိုင်ကြောင်း၊ ထိုထဲတွင် မြန်မာရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများ လုံးဝ မပါဝင်ကြရန် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက အကြံပြုသည်။

ထိုသို့ လူထုအုံကြွမှုများတွင် ပါဝင်ခဲ့၍ အဖမ်းခံရသည်ရှိသော် ပြည်နှင်ဒဏ်ပေးခြင်း၊ အလုပ်လုပ်ခွင့် အပိတ်ခံရခြင်း စသည့် အရေးယူမှုမျိုးနှင့်လည်း ရင်ဆိုင်ရနိုင်ကြောင်း သတိပေးသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၈

တာဝန်ပြီးဆုံးခါနီး ထိုင်းဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဖြစ်သူ Mr. Don Pramudwinai (မစ္စတာ ဒွန်ပရာမွတ်ဝီနိုင်း)သည် ဇူလိုင် ၉ ရက်က မြန်မာနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိလာပြီး ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးသည် မကြာခင် ထိုင်းအစိုးရသက်တမ်း ကုန်ကာ အစိုးရသစ် ပြောင်းလဲ ဖွဲ့စည်းရန် ရွေးချယ်နေချိန်မှာပဲ မည်သည့်အတွက်ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံကို လာရောက်သလဲဆိုသည့်အပေါ် နိုင်ငံရေးအသိုင်း အဝိုင်းကြား မေးခွန်းထုတ်နေကြသည်။

နစက အနေဖြင့် အာဆီယံထိပ်သီး အစည်းအဝေးများတွင် တက်ရောက်ခွင့် မရှိခြင်းကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးက ကြားဝင်ကာ တစ်စုံတစ်ရာ လုပ်ဆောင်ပေးခြင်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသား များ ဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး (ABSDF)မှ ရဲဘော်ဆန်နီက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရဲဘော်ဆန်နီက “တာဝန်ပြီးဆုံးခါနီးဆိုပေမယ့် သူ့တာဝန်က ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး တာဝန်ဖြစ်တယ် လေ၊ ဆိုတော့ သူ့မှာ တာဝန်ရှိနေတုန်းပဲ၊ သက်တမ်း မကုန်သေးဘူး။ တာဝန်ထမ်းဆောင်တုန်း နောက်တစ်ခု ထူးခြားတာက ဒီအာဆီယံရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးရှိတယ်လေ၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေး မတိုင်မီမှာ သူက လာတွေ့သွားတဲ့သဘောလို့ မြင်ပါတယ်။ အဓိကတော့ စစ်ကောင်စီတွေ့ရင်းနဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ တောင်းဆိုပြီး‌‌တော့ ဒီကိစ္စကို တွေ့တယ်လို့ ထင်တာပဲ၊ နောက် ဒီကနေ့ ရှိနေတဲ့ အာဆီယံမှာ လုပ်နေတဲ့ ထိပ်သီး အစည်းအဝေး အတော်များများကို စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ တက်ခြင်းမရှိဘူး။ ဖိတ်ကြားခံရခြင်း မရှိဘူးဆိုတဲ့ဟာကြ‌တော့ ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ကြားထဲမှာ တစ်စုံတစ်ရာများ လုပ်နိုင်မလားဆိုတဲ့ ကိစ္စနဲ့ သွားတာများ ဖြစ်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ မစ္စတာ ဒွန်ပရာမွတ်ဝီနိုင်းကို တွေ့ရစဉ်

ထိုင်းဒုတိယဝန်ကြီးချုပ် Mr. Don Pramudwinai(မစ္စတာဒွန်ပရာမွတ်ဝီနိုင်း)က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ကြောင်းကို အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၊ ဂျာကာတာမြို့တွင် ဇူလိုင် ၁၁ ရက်နေ့က ကျင်းပခဲ့သည့် အာဆီယံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေး၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပခဲ့ပြီးနောက် လက်ရှိ၌ ဝန်ကြီးချုပ် ခန့်ထားရေးအတွက် မဲခွဲဆုံးဖြတ်မှုများ လုပ်ဆောင်နေကြသည်။ သို့သော် အစိုးရသစ် မဖွဲ့စည်းခင် အိမ်စောင့်အစိုးရမှ တာဝန်ယူလျက်ရှိနေသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အနေဖြင့် နစကနှင့် မည်သည့် အပေးအယူကြောင့် မြန်မာ့အရေးတွင် ပါဝင်လာ သလဲဆိုတာ မူတည်ကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ဦးမင်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ မစ္စတာ ဒွန်ပရာမွတ်ဝီနိုင်းကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ပြောရမယ်ဆိုလို့ရှိရင် သူတို့က ယာယီအစိုးရလေ သူတို့က အစိုးရသစ် မတက်ခင်လေးကာလမှာ ဒါပေမဲ့ သူက ဘာလုပ်ချင်သလဲဆိုတော့ဗျာ၊ သူတို့ ထွက်ခါနီးမှာပဲ သူတို့ရဲ့ လုပ်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အတိုင်းအတာ ဒါမှမဟုတ်လည်း သူတို့အစိုးရရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို ဆယ်ချင်တာ ဒါလည်းဖြစ်နိုင်သလို တစ်ဖက်မှာကြည့်ရင်လည်း အဲဒီအုပ်စုက လက်ရှိ အစိုးရနဲ့က သူတို့နဲ့က အဆင်ပြေတဲ့ အုပ်စုဖြစ်နေတယ်၊ သူတို့ဒီကြားထဲမှာလည်း တသီးသီး သွားတွေ့ပြီးတော့ ဆက်ဆံနေတာ ရှိတယ်၊ အဲဒါကြောင့် သူတို့ထဲမှာ ဘာအပေးအယူတွေ ရှိထားလို့ မြန်မာနဲ့ ထိုင်းနဲ့ မြန်မာ့အရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အရေးပါတဲ့ ကဏ္ဍကို သရုတ်ဆောင်သလဲ လုပ်သလဲ ဒီအပေါ် လည်း မူတည်တယ်၊ နောက်တစ်ခုက အာဆီယံမှာကြတော့ သူက ဘယ်လိုမှ နိုင်ငံတကာ ကိုယ်စားလှယ်တွေ အရင် သံတမန်ဖြစ်ခဲ့တဲ့ အရင်တုန်းကဆိုရင် ကမ္ဘောဒီးယားက လူတွေ မတွေ့နိုင်တဲ့ဟာကို သူတို့လက်ထက်မှာ တွေ့အောင်လုပ်နိုင်တယ်ပေါ့၊ သွားတွေ့နိုင်တယ်ဆိုပြီး အထူးသဖြင့်တော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ သွားတွေ့တဲ့ ဟာမျိုးတွေပေါ့၊ ဒါမျိုးတွေ သူတို့ကနေ လုပ်တာလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

အာဆီယံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေး ကျင်းပမှု မစတင်မီ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဖြစ်သူ Mr. Don Pramudwinai တို့ မြန်မာနိုင်ငံကို လာရောက်ခြင်းမှာ ချိန်ကိုက်လုပ်ဆောင်ထားခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြော သည်။

လက်ရှိ ထိုင်းအိမ်စောင့်အစိုးရ၏ ဝန်ကြီးချုပ် ပရာယွတ်သည် နစကနှင့် နီးစပ်မှုရှိနေသလို နိုင်ငံရေး၊ နယ်စပ်ရေး လုံခြုံရေးများတွင်လည်း အတူပူးတွဲ လုပ်ဆောင်မှုများ ရှိနေကြောင်း သုံးသပ်မှုများလည်း ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၈

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၊ တိုင်းရင်းသား အဖွဲ့အစည်းများ၊ အရပ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှားနေသူများအားလုံးကို ထောက်ခံကြောင်း အမေရိကန်သံအမတ်ကြီး မစ္စဆူဆန်စတီ ဗင်ဆင်က ဇူလိုင် ၁၈ ရက်တွင် ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ်အဖြစ် မစ္စဆူဆန်စတီဗင်ဆင်က တာဝန်ယူသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်သံရုံးက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မြန်မာပြည်သူများအတွက် လူ့အခွင့်အရေးများကို အကာအကွယ်ပေးပြီး မတရားဖမ်းဆီး ခံထားရသူများ အားလုံး ပြန်လည်လွတ်မြောက်မည့် အားလုံးပါဝင်နိုင်သည့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီစနစ်တစ်ခုကို အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုက ခိုင်ခိုင်မာမာ ထောက်ခံအားပေးကြောင်း မစ္စဆူဆန်စတီဗင်ဆင်က ပြောသည်။

သံအမတ်ကြီး ဆူဆန်စတီဗင်ဆင်ကို တွေ့ရစဉ်

အဆိုပါ သံန္နိဋ္ဌာန်သည် စကားလုံးသက်သက်ဆိုခြင်းထက် ပိုကြောင်း၊ အာဏာရှင် အဖွဲ့အစည်းကို ဖိအားပေးရန် နှင့် ပြစ်မှုကျူးလွန်သူများကို တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှုရှိစေရန်အတွက် နိုင်ငံတကာက ကြိုးပမ်းအားထုတ်နေမှုများ မှာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် ရှေ့ဆုံးက ပါဝင်နေပါကြောင်း သံအမတ်ကြီးက ပြောသည်။

တစ်ဖက်ကလည်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၊ တိုင်းရင်းသား အဖွဲ့အစည်းများ၊ အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပဋိပက္ခကို အဖြေရှာနေကြသူ အားလုံး အပါအဝင် ဒီမိုကရေစီအရေးလှုပ်ရှား ဆောင်ရွက်မှု အတွက် အားထုတ်မှုများကိုလည်း အားပေးထောက်ခံနေပါကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဆူဆန်စတီဗင်ဆင်က “ ၂၀၁၃ နဲ့ ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွေမှာလည်း ထပ်မံရောက်ခဲ့ပြီး ပိုပြီးပွင့်လင်းပျော့ပြောင်းတဲ့ အစိုးရတစ်ရပ်အောက်က တိုးတက်ပြောင်းလဲလာမှုတွေကို မျက်မြင်ကိုယ်တွေ့ ကြုံခဲ့ရပါသေးတယ်။ ၂၀၂၁ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှုနဲ့ သင်တို့ရဲ့ လွတ်လပ်မှုတွေ ကြုံလှီချည့်နဲ့သွားတဲ့အကြောင်းကို သိရတော့ ကမ္ဘာတစ် ဝန်းက လူတွေလိုပါပဲ ကျမလည်း တုန်လှုပ်ချောက်ချားမိပါတယ်။ သံရုံးအဖွဲ့သားတွေနဲ့ ကျမကိုယ်တိုင်လည်း သင်တို့ ကြံ့ကြံ့ခံ ရင်ဆိုင်နေကြရတဲ့ ပြင်းထန်ဆိုးရွာတဲ့ အခက်အခဲတွေကို အလေးအနက် နားလည် သိရှိကြပါ တယ်”ဟု ပြောသည်။

ဆူဆန်စတီဗင်ဆင်သည် မြန်မာနိုင်ငံကို ၁၉၉၄ ခုနှစ်က ပထမဦးဆုံးအကြိမ် ရောက်ခဲ့ဖူးပြီး ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် တစ်ကြိမ်၊ ၂၀၁၃ ခုနှစ်မှာ တစ်ကြိမ်၊ ၂၀၁၄ ခုနှစ်မှာ တစ်ကြိမ် စသဖြင့် စုစုပေါင်း ၄ ကြိမ် ရောက်ရှိခဲ့ဖူးသူဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၇

ပြည်တွင်း မတည်ငြိမ်မှုများကြောင့် စီးပွားရေးနှင့် အလုပ်အကိုင်မကောင်းသဖြင့် ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ ထွက်ခွာပြီး နေထိုင်အလုပ်လုပ်ကိုင်ကြရာတွင် အချို့နိုင်ငံများ၌ မြန်မာနိုင်ငံသားများသည် လုပ်ငန်းခွင်နှင့် လူမှုအသိုင်းအဝိုင်း တို့၌ ဖိနှိပ်ခံရမှုများရှိကြောင်း ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများထံက သိရသည်။

 ၂၀၂၁ ခုနှစ် နောက်ပိုင်း ထိုင်းနိုင်ငံသို့ သွားရောက်ကြသည့် မြန်မာနိုင်ငံသားဦးရေ အများပြားရှိပြီး ထိုထဲတွင် တရားဝင်သာမက တရားမဝင် အများအပြားလည်းပါဝင်ကာ ပြည်တွင်းမတည်ငြိမ်မှု၏ အကျိုးဆက်အဖြစ် ထိုင်း အာဏာပိုင်များသည် မြန်မာနိုင်ငံသားများအား အဓိကထား ဖမ်းဆီး စစ်ဆေး၍ ငွေညှစ်ခြင်းအပြင် အလုပ်ရှင် သူဋ္ဌေးများထံတွင်လည်း ခေါင်းပုံဖြတ်ခံရခြင်းတို့ ပိုမိုအဖြစ်များလာကြောင်း သိရသည်။

ထို့အပြင် မြန်မာနိုင်ငံတွင် လက်ရှိ၌ အစိုးရအဖွဲ့အစည်း နှစ်ခု ကွဲပြားနေသည့်အတွက် ထိုင်းရောက်ရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများအနေဖြင့် တစ်စုံတစ်ရာ ဒုက္ခ၊ အခက်အခဲကြုံတွေ့ကြပါက အလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက် ပေးနေသည့် အဖွဲ့အစည်းများထံသို့သာ လာရောက်အကူအညီတောင်းခံကြရကြောင်းလည်း မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ကိုသားကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အဲဒီတော့ ထိုင်းနိုင်ငံထဲမှာ နောက်ပြီးတော့ ပတ်စပို့တွေပေါ့ နိုင်ငံကူးလက်မှတ်တွေကို သိမ်းဆည်းထား တာတွေ၊ ယာယီအလုပ်သမားလက်မှတ်လို့ခေါ်တဲ့ ဘတ်ပန်းရောင်ကဒ်တွေ သိမ်းဆည်းထားတာတွေ၊ မြန်မာနိုင်ငံ သား မှတ်ပုံတင်တွေကို သိမ်းဆည်းထားတဲ့ ဒီအလုပ်ရှင်တွေ။ ဒီနေရာမှာလည်း သံရုံးတွေက ထိထိရောက်ရောက် အကူအညီမပေးနိုင်ဘူး။ လက်ရှိအခြေအနေမှာတော့ မြန်မာပြည်သားတွေရဲ့ ဒုက္ခရောက်လာရင် ထိုင်းမှာကြတော့ ကျနော်တို့လို့ အဖွဲ့အစည်းတွေပေါ့ အများကြီးရှိတယ်။ တတ်နိုင်တဲ့ဘက်က သူတို့တွေ ကူညီကြတာတွေ တွေ့ရ တယ်။ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံမှာ တစ်စုံတစ်ရာ ကိုယ့်နိုင်ငံသား ပြဿနာ ဖြစ်လာရင် အဓိကတာဝန်ရှိတာကတော့ သံရုံးပဲ။ သံရုံးက ခုန က ပြောသလို အားနည်းချက်တွေ အများကြီးရှိတယ်။ သူတို့ရဲ့ ကူညီပံ့ပိုးမှုတွေက ဘယ်တုန်းကမှ မရှိခဲ့တာဖြစ်တဲ့ အတွက် ထိုင်းနိုင်ငံထဲက အာဏာရှင်တွေဟာ အကြောင်းပြချက်အမျိုးမျိုးပေါ့ ဥပမာ အထောက်အထား မပြည့်စုံ တာ၊ သက်တမ်းကျော်လွန်နေတာ၊ သူ့အစိုးရက အမှန်တကယ် ခွင့်ပြုတယ်ဆိုရင်တောင်မှ သက်တမ်းကုန်နေတဲ့ အထောက်အထားတွေ သက်တမ်းတိုးရန်အတွက် ခွင့်ပြုထားပါလျက်နဲ့လည်း အဖမ်းခံရတဲ့ မြန်မာတွေ အများ ကြီးရှိတယ်။ အဲဒီနေရာမှာ ငွေညှစ်ခံရတယ်။ ပြီးရင် ခြိမ်းခြောက်ခံရတယ်” ဟု ပြောသည်။

ထိုင်းအာဏာပိုင်များက မြန်မာရွှေ့ပြောင်းများကို ဖမ်းဆီးခဲ့စဉ်

ထိုင်းနိုင်ငံပြီးပါက မြန်မာအများဆုံးရှိသော ဒုတိယနိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်သည့် မလေးရှားနိုင်ငံတွင်မူ လုပ်ငန်းခွင်၌ စည်း ကမ်း ချိုးဖောက်ခံရမှုနှင့် လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းမှ ဖိနှိပ်မှုများ မရှိသော်လည်း ၂၀၂၁ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း တရားမဝင် ခိုးဝင်လာသူ မြန်မာဦးရေ အင်မတန်များပြားလာသဖြင့် စစ်ဆေး၊ ဖမ်းဆီးမှုများ ပိုမို တင်းကြပ်လာကြောင်း မလေးရှားတွင် မြန်မာများအား အကူအညီပေးနေသူများထံက သိရသည်။

အခြားနိုင်ငံများမှ မလေးရှားသို့ တရားမဝင် ဝင်ရောက်ခြင်းများရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံသားများမှာ ပို၍များပြား ကာ အလုပ်လက်မဲ့နှုန်းထားမှာလည်း များပြားလာကြောင်း၊ မလေးရှား လေဆိပ်တွင်လည်း အလည်ဗီဇာဖြင့် လာရောက်သည့် မြန်မာနိုင်ငံသားများအား အခြားနိုင်ငံသားများထက် ပိုမို စစ်ဆေးကြောင်း မလေးရှားတွင် မြန်မာ များအား အကူအညီပေးနေသူ မွှားမိုက်ကယ်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဒါပေမယ့် အခုအဓိက ဖြစ်နေတာက အဲဒါမဟုတ်ဘူး။ အောက်လမ်းက ဝင်လာတဲ့လူတွေကြောင့် ဖြစ်နေ တာ။ အောက်လမ်းက ဝင်လာတဲ့လူတွေကလည်း တစ်နေ့ကို ရာနဲ့ချီ၊ ထောင်နဲ့ချီပြီး ဝင်နေတဲ့အတွက် ဒီဘက်မှာ အလုပ်တွေ မပေးနိုင်တာ၊ ပြီးရင် သူဌေးတွေကလည်း ဒီလိုအော်ပရာစီ သတင်းတွေ လွှင့်ထားတဲ့အတွက် စာအုပ် ပါမစ် မရှိတဲ့သူတွေ၊ အောက်လမ်းကဝင်လာတဲ့ Overstay တွေကို မခိုင်းရဲတာ။ အဲဒါကြောင့် အလုပ်လက်မဲ့တွေ ဖြစ်နေတာပေါ့။ အဓိကကတော့ ကိုယ့်နိုင်ငံမှာ အလုပ်မှ မပေးနိုင်တာ။ ပြီးတော့ ငတ်ပြတ်နေကြပြီလေ။ တချို့ ဒေသတွေမှာဆိုရင် အိမ်ခြေတွေတောင် မရှိတော့ဘူး မီးရှို့ခံရတာတို့၊ မောင်းထုတ်ခံရတာတို့၊ စစ်ဖြစ်တာတို့ အဲဒါ တွေကြောင့် ကိုယ့်နိုင်ငံ ကိုယ့်ဒေသမှာ စားဖို့မရှိတော့ ရပ်တည်လို့ မရတော့လို့ တခြားနိုင်ငံကိုပဲ ရှိတာလေး ရောင်းချပြီးတော့ ထွက်လာကြတဲ့ အဖြစ်မျိုးတွေ အများစု ကြုံတွေ့နေရတယ်” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသားများ သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်သည့် နိုင်ငံများထဲမှ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံသည် ဒီမိုကရေစီ စံနှုန်းပြည့်ဝပြီး လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုများမှာ အစိုးရတွင်သာမက လုပ်ငန်းရှင်များတွင်ပါ ရှိသည့် အတွက် အခြားနိုင်ငံများတွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသည့် မြန်မာနိုင်ငံသားများထက် ပို၍ အဆင်ပြေကြောင်း သိရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ လက်ရှိ နိုင်ငံရေး အခြေအနေသည် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ သမိုင်းကြောင်းနှင့် ဆင်တူသည့် အတွက် ကိုယ်ချင်းစာကာ မြန်မာနိုင်ငံသားများအပေါ် ပို၍ ကူညီကြကြောင်းလည်း တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၊ ဘူဆန်မြို့ရှိ အလုပ်သမား ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ ကူညီထောက်ပံ့ရေးစင်တာမှ တာဝန်ခံ ကိုခန့်နေကြည်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံများကို အလုပ်သမားညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနရှေ့မှာတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ကိုရီးယားလို အနေအထားမျိုးကြတော့ ပတ်စပို့စ် သက်တမ်းမတိုးပေးဘူး လောလောဆယ် မတိုးပေးတဲ့ ပြဿနာတွေနဲ့လည်း ကြုံနေရတယ်။ G-1 အခြားဗီဇာပေါ့နော်။ နိုင်ငံရေးလုပ်တယ်ဆိုတဲ့ ဗီဇာမျိုးတော့ မဟုတ်ပါ ဘူး။ နိုင်ငံရေး လုပ်ပါတယ်လို့ သက်သေပြစရာလည်းမလိုဘူး ကိုရီးယားအစိုးရကို။ လောလောဆယ် ကျနော်တို့ မြန်မာပြည်ကို မပြန်နိုင်သေးပါဘူးဆိုတဲ့ အကြောင်းပြချက်မျိုးနဲ့ပဲ ပြောရင် ဗီဇာထုတ်ပေးတဲ့ အမျိုးစားပေါ့။ ဒီအမျိုးစား ယူထားတဲ့သူတွေဆိုရင် သံရုံးဘက်က ပတ်စပို့စ် သက်တမ်းမတိုးပေးဘူးပေါ့။ မတိုးပေးဘူးဆိုလည်းပဲ ကိုရီးယားအစိုးရဘက်ကတော့ သံရုံးကမတိုးပေးလည်း သူတို့ကတော့ ဗီဇာတိုးပေးပါ့မယ်ဆိုပြီး တိုးပေးနေတယ် ဆက်တိုက်။ ပတ်စပို့စ် သက်တမ်းမရှိတဲ့အတွက် လေယာဉ်ပျံတွေ စီးလို့ မရတဲ့ ပြဿနာတော့ရှိတာပေါ့။ အဲဒီလို ကြောင့် အစိုးရအချင်းချင်း ပြောသလားတော့မသိဘူး သံရုံးဘက်ကတစ်ခါ မတိုးပေးတာ မဟုတ်ပါဘူး။ တိုးပေး ပါတယ်ဆိုပြီးတော့ တိုးပေးတယ်။ တိုးပေးပေမယ့် စာအုပ်ကိုပြန်မပေးဘူး သိမ်းထားလိုက်တယ် ကြာမယ်ပေါ့။ ၆ လ တစ်နှစ်လောက် ကြာမယ်ဆိုပြီး စာအုပ်ပါ ယူထားလိုက်တာပေါ့။ ဒါကတော့ ကိုရီးယားနိုင်ငံနဲ့ တခြားနိုင်ငံ ကွာတဲ့ အနေအထားမျိုးလေးပါ” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းမှ စတင်ကာ ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ ထွက်ခွာကြသည့် လူဦးရေမှာ အင်မတန် များပြားလာပြီး တစ်ဖက်နိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိချိန်တွင် အဆင်ပြေသူများရှိသကဲ့သို့ အဆင်မပြေဖြစ်၍ ဒုက္ခရောက် နေကြသူများလည်း ရှိသည်။

ထို့အပြင် ပြည်ပထွက်ခွာချင်သူမှာ များပြားနေသည့်အတွက် လူလိမ်ပွဲစားများမှာလည်း ယခင်ကထက် ပို၍ များပြားလာပြီး အလိမ်ခံရသည့် ဖြစ်စဉ်များမှာလည်း ဆက်တိုက်ရှိနေကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံမှ ပြည်ပထွက်ခွာမှု နှုန်းထား များပြားခြင်းနှင့်အမျှ ပြည်တွင်း၌လည်း လုပ်သားရှားပါးမှုပြဿနာအား ကြုံတွေ့ရနိုင်ကြောင်းလည်း သုံးသပ်နေကြသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၇

လုံခြုံရေးနှင့် စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ပြည်ပရေးရာဝန်ကြီး ဒေါက်တာအက်စ်ဂျိုင် ရှန်ကာနှင့် နစက၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦးသန်းဆွေတို့ ဇူလိုင် ၁၆ ရက်နေ့က ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့ မှာ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးကြသည်။

ဦးသန်းဆွေသည် ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့တွင် ကျင်းပသည့် (၁၂)ကြိမ်မြောက် မဲခေါင်-ဂင်္ဂါ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှု နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးနှင့် ဘင်းမ်စတက် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ၏ သီးသန့် အစည်းအဝေးသို့ တက်ရောက်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဦးသန်းဆွေသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ပြည်ပရေးရာဝန်ကြီး ဒေါက်တာအက်စ်ဂျိုင်ရှန်ကာနှင့်လည်း ကောင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ဒုဝန်ကြီးချုပ်နှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဖြစ်သူ ဒွန်ပရာမွတ်ဝီနိုင်းနှင့်လည်းကောင်း သီးသန့် စီတွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ပြည်ပရေးရာဝန်ကြီး ဒေါက်တာအက်စ်ဂျိုင်ရှန်ကာနှင့် နစက၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦးသန်းဆွေ တို့သည် မြန်မာ-အိန္ဒိယအကြား ကာလရှည်ကြာ ချစ်ကြည်ရင်းနှီးသည့် ဆက်ဆံရေး ပိုမိုတိုးမြှင့်ရေး၊ မြန်မာနှင့် အိန္ဒိယအကြား နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်ဒေသ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့်လုံခြုံရေး၊ ပေါင်းစည်းချိတ်ဆက်မှုကဏ္ဍများ အပါအ ဝင် နှစ်နိုင်ငံအကြား အပြန်အလှန် အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေမည့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ တိုးချဲ့ရေး၊ မဲခေါင်-ဂင်္ဂါ ပူး ပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုနှင့် ဘင်းမ်စတက် အပါအဝင် ဒေသတွင်းနှင့် နိုင်ငံတကာ မျက်နှာစာတွင် ပိုမိုနီးကပ်စွာ ပူး ပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေးကိစ္စရပ်များ ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ နယ်မြေကို အသုံးချ၍ အိန္ဒိယအစိုးရကို လက်နက်ကိုင် တော်လှန်နေသည့် နာဂ၊ ကသည်း၊ ကူကီး(ချင်း) သူပုန်များရှိနေသလို အိန္ဒိယ၏နယ်မြေအား အသုံးချကာ မြန်မာ့တပ်မတော်ကို လက်နက်ကိုင် တော်လှန်နေသော ရခိုင်နှင့်ချင်း သူပုန်များရှိသကဲ့သို့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)များ ရှိနေသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၆ ရက်က ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ဒုဝန်ကြီးချုပ်နှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဖြစ်သူ ဒွန်ပရာမွတ်ဝီနိုင်းနှင့် နစက၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦးသန်းဆွေ တွေ့ဆုံစဉ်

ထို့ကြောင့် အိန္ဒိယ- မြန်မာ နယ်စပ်တွင် တည်ငြိမ် အေးချမ်းမှု အားနည်းနေပြီး ကုန်သွယ်ရေးများ ရပ်ဆိုင်းနေ သလို အိန္ဒိယနိုင်ငံသား တစ်ချို့သတ်ဖြတ်ခံရမှုများလည်း ရှိနေသည်။

အလားတူ မြန်မာနယ်စပ် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မဏိပူရ်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ ကသည်းလူမျိုးများနှင့် ကူကီးလူမျိုးများ ကြား လူမျိုးရေးပဋိပက္ခဖြစ်ပွားကာ နယ်မြေတည်ငြိမ်မှုမရှိဘဲ ဖြစ်နေသည်။

တခြားတစ်ဖက်မှာလည်း မြန်မာသည် ထိုင်းအစိုးရနှင့် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေး ပိုမိုတိုးမြှင့် ခိုင်မာရေး၊ နှစ်နိုင်ငံ အပြန်အလှန် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ အထူးသဖြင့် ကုန်သွယ်ရေးနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ မြှင့်တင်ရေး၊ အာဆီ ယံနှင့် ကုလသမဂ္ဂတို့တွင် ပိုမို ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်သွားရေး စသည့် ကိစ္စရပ်များကို ဇူလိုင် ၁၆ ရက်က ဆွေး နွေးခဲ့ကြသည်။

မြန်မာ-ထိုင်းနယ်စပ်တွင် မြန်မာ့တပ်မတော် ဖြုတ်ချရေး လက်နက်ကိုင် တော်လှန်တိုက်ခိုက်နေသည့် အမျိုးသား ညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)များ၊ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU)၊ ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ(KNPP)၊ ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(KNDF)တို့ နေထိုင် လှုပ်ရှားလျက်ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၇

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးအတွက် ထိုင်းလွှတ်တော်အတွင်း ရွေးချယ်မှုက နွေဦးတော်လှန်ရေးအပေါ် သက်ရောက်မှု ရှိ/မရှိ နိုင်ငံရေးသမားများနှင့် တော်လှန်ရေး အင်အားစုများအကြား သုံးသပ် ဆွေးနွေးနေကြသည်။

Move Forward ပါတီခေါင်းဆောင် ပီတာလင်ဂျာရိုရတ် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံရပါက မြန်မာ-ထိုင်း နယ်စပ် တစ်လျှောက်ရှိ တိုက်ပွဲရှောင်များ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူအညီများ ပိုမိုရရှိနိုင်ကြောင်း၊ ထို့အတူ ထိုင်း နိုင်ငံအတွင်းက တော်လှန်ရေး အင်အားစုများအပေါ် ဖိအားပေးမှုလည်း လျော့နည်းသွားနိုင်ကြောင်း ကရင်နီ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့မှာ ဒါရိုက်တာ ကိုဗညားက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ထိုင်းရဲ့ သဘောသဘာဝကို ကျ‌နော်တို့က ကြည့်ဖို့တော့ လိုအပ်တာပေါ့၊ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ထိုင်းနိုင်ငံ က ဘာပဲပြောပြော ကြားနေမူဝါဒကို အမြဲတမ်း စွဲကိုင်ထားတဲ့ နိုင်ငံဖြစ်တယ်နော်၊ အခြားတစ်ဖက်မှာကလည်း သူ့ နိုင်ငံရဲ့ အကျိုးစီးပွားအရ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ထိစပ်နေတဲ့ နယ်နိမိတ်က တော်တော်ရှည်တယ်၊ အဲဒီအတွက်ကြောင့်မို့လို ဒီအချိန်မှာ လက်ရှိအခြေအနေအထိပေါ့နော်၊ စစ်ကောင်စီကလည်း မြန်မာနိုင်ငံကို ဘယ်လိုပဲပြောပြော ဆက် လက် ပြီးတော့မှ အာဏာသိမ်း ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို့ စစ်ရေးအရကလည်း ထိုင်းကလည်း စစ်ကောင်စီနဲ့ ထိတွေ့မှုကိုလည်း သူက လိုချင်မှာ မဟုတ်သေးဘူးပေါ့၊ နောက်ပြီးတော့မှ တချို့ နိုင်ငံရေးအရက လည်း ဘယ်သူနိုင်မလဲ မသိတဲ့ လောင်းချေမှာ ထိုင်းဖက်ကတော့ လောင်းမှာ မဟုတ်ဘူးပေါ့၊ အဲဒီအတွက်ကြောင့် မို့လို့ ရှိနေပြီးသား စီးပွားရေး အရင်းအနှီးတွေ၊ ရှိနေပြီးသား တပ်နဲ့ရှိနေပြီးသား ဆွဲဆောင်မှုတွေကိုတော့ သူတော့ ချင့်ချိန်ပြီးတော့မှ သွားမယ့်ပုံစံမျိုး ရှိပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

 ၂၀၂၁ ခုနှစ်က ဆန္ဒပြပွဲများ တားဆီးရန် စစ်တပ် လုံခြုံရေးချထားစဉ် (EPA)

ထိုင်းရွေးကောက်ပွဲတွင် နေရာ အများဆုံး အနိုင်ရရှိခဲ့သည့် Move Forward ပါတီသည် ပါတီခေါင်းဆောင် ပီတာကို ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးအတွက် အဆိုပြုခဲ့ရာ ဇူလိုင် ၁၃ ရက်နေ့တွင် လွှတ်တော်မှာ မဲခွဲဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။

သို့သော် ပီတာသည် ထောက်ခံမဲ ၃၇၆ မဲရမှ ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်မည် ဖြစ်သော်လည်း ဇူလိုင် ၁၃ ရက်နေ့က မဲပေး ရွေးချယ်မှုတွင် ထောက်ခံမဲ ၃၂၄ မဲသာ ရရှိခဲ့ခြင်းကြောင့် ဇူလိုင် ၁၉ ရက်နေ့၌ ဒုတိယအကြိမ် ဆက်လက် မဲခွဲ ဆုံးဖြတ်ကြမည်ဖြစ်သည်။

အကယ်၍ ပီတာရွေးချယ်ခံရပါက အာဆီယံနိုင်ငံတွင်းမှာလည်း အပြောင်းအလဲ ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း၊ ပီတာ ရွေးခံရရေးကို မိမိတို့ ဒီမိုကရက်တစ် အဖွဲ့အစည်းများ အနေဖြင့် ကြိုဆိုကြောင်း စည်းလုံးညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများမဟာမိတ် (UNA) မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးမျိုးကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၄ ရက်နေ့က လှိုင်သာယာမြို့နယ်မှာ ဆန္ဒပြနေကြစဉ် (ဖရွန်းတီးယားမြန်မာ)

၎င်းက “သက်ရောက်မှုကတော့ အနည်းနဲ့ အများတော့ ရှိနိုင်ပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကျနော်တို့ရဲ့ အိမ်နီး ချင်း နိုင်ငံလည်း ဖြစ်တယ်၊ နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာ အဓိက တော်လှန်ရေးမှာ တိုက်ပွဲဝင်နေတဲ့ ရဲဘော်တွေရော တနည်းအားဖြင့် ပြောရရင် ဒီမိုကရက်တစ်အုပ်စု တော်တော်များများကလည်း ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ်တစ်လျှောက် ရယ်၊ ထိုင်းနိုင်ငံထဲမှာရော ခိုလှုံနေရတဲ့ဟာမျိုးရှိတယ်လေ၊ ဆိုတော့ နောက်တစ်ခါ ပီတာ ကိုယ်၌ကလည်း ပြော ထားတာလေးတွေ ရှိတယ်ပေါ့ဗျာ၊ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ပီတာအနေနဲ့ အစိုးရဖြစ်လာမယ်ဆိုရင် ဒီမိုကရက်တစ် ဘက် တော်သားတွေအတွက် သူတို့အတတ်နိုင်ဆုံး မြန်မာနိုင်ငံအတွက်လည်း သူတို့ တစ်စုံတစ်ရာတော့ ကိုယ်ကျိုး ဆောင် ပေးနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ ဟာမျိုးလည်း စောစောပိုင်းမှာ ပြောထားတာမျိုးလေးတွေ ရှိနေတော့ သက်ရောက် တယ်လို့ ပြောရမှာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ ထိုင်းအိမ်စောင့်အစိုးရ၏ ဝန်ကြီးချုပ် ပရာယွတ်သည် နစကနှင့် နီးစပ်မှုရှိနေခြင်းကြောင့် ဒီမိုကရက်တစ် အုပ်စုများ၊ တော်လှန်ရေးအုပ်စုများမှာ ရုန်းကန်နေရကြောင်း၊ ပီတာ ကဲ့သို့ ဒီမိုကရက်တစ် ခေါင်းဆောင် တစ်ယောက် ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်လာပါက အများကြီး အကျိုးရှိလာမှာ ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

မြန်မာ-ထိုင်း နယ်နိမိတ်မှာ မိုင်ပေါင်း ၁,၃၁၄ မိုင် ထိစပ်လျက်ရှိနေပြီး နယ်စပ်တစ်လျှောက် သျှမ်းပြည်ပြန်လည် ထူထောင်ရေးကောင်စီ (RCSS/SSA)၊ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU)၊ ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ (KNPP)၊ "ဝ"ပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ (UWSA/UWSP) နှင့် နွေဦးတော်လှန်ရေး အင်အားစုများလည်း လှုပ်ရှားလျက် ရှိနေသည်။