CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဧပြီ ၅

ဧပြီ ၃ ရက်က စက်မှုထိပ်သီးနိုင်ငံ-၂၀ (G-20) ၏ အလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌတာဝန်ကို ရယူထားသည့် ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံ၏ ဦးဆောင်မှုအောက်တွင် အွန်လိုင်းမှတစ်ဆင့် ပြုလုပ်ခဲ့သော အစည်းအဝေးအား အိန္ဒိယ၏ G-20 သံတမန် အမီတာ ခန့် (Amitabh Kant) တက်ရောက်ခဲ့သည်ဟု Devdiscourse သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံ၏ အလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ တာဝန်ယူမှုတွင် အမျိုသမီးများ ဦးဆောင်သည့် စီမံကိန်းဖြစ်သော သာတူညီမျှမရှိမှုကို လျှော့ချရေး အစီအစဉ် LiFE ၊ ဒစ်ဂျစ်တယ် ကျန်းမာရေး၊ ဆန်းသစ်တီထွင်စီးပွားရေး၊ ပါရမီ ရှိသူများကို စုဆောင်းရေး၊ နိုင်ငံအများအပြားပါဝင်သည့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဘဏ် (MDB) ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတို့ကို ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်မည့် အစီအစဉ်များအား အိန္ဒိယက ထောက်ခံကြောင်း ခန့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ရန်ဟီယာ ဂျိုင်စဝယ် (Randhir Jaiswal) ကလည်း ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံ၏ ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်အောက်တွင် ပြုလုပ်သည့် G-20 သံတမန်များ အစည်းအဝေးကို အမီတာခန့် တက်ရောက်ခဲ့ကြောင်း X လူမူမီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။

မတ်လအစောပိုင်းကလည်း G-20 ဆိုင်ရာ အထူးတာဝန်အရာရှိ (OSD) အက်ဘ်ဟေး သာကူရ် (Abhay Thakur) သည် ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံ ဘရာစီလီယာ (Brasilia) မြို့တော်တွင် မတ်လ ၁၈ ရက်မှ ၁၉ ရက်အထိ ပြုလုပ်ခဲ့သည့် G-20 ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး လုပ်ငန်းအုပ်စု အစည်းအဝေးကို တက်ရောက်ခဲ့သည်။

 G-20 အခမ်းအနား ပြင်ဆင်ထားမှုကို တွေ့ရစဉ်

ထိုအစည်းအဝေးအတွင်း သာကူရ်က ကျေးလက်ဒေသ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ လူမှုဖူလုံရေး၊ အမျိုးသမီးများအား လုပ်ပိုင်ခွင့်အပ်နှင်းမှု၊ ပညာရေးနှင့် ကျန်းမာရေး ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်မှု အပါအဝင် နယ်ပယ်ကဏ္ဍ အများအပြားတွင် အိန္ဒိယ၏ စီမံကိန်းများ အောင်မြင်မှုရှိခဲ့သည့် အကြောင်းကို အလေးထား ပြောဆိုခဲ့သည်။

ဂျိုင်စ်ဝယ်ကလည်း မတ်လ ၁၈ ရက်မှ ၁၉ ရက်အတွင်း ဘရာစီလီယာ မြို့တော်တွင် ပြုလုပ်သည့် G-20 ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး လုပ်ငန်းအုပ်စု အစည်းအဝေးကို OSD (G 20) အက်ဘ်ဟေး သာကူရ် တက်ရောက်ခဲ့ကြောင်း X လူမှုမီဒီယာတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံသည် G-20 အလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁ ရက်မှ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၃၀ ရက် အထိ တာဝန်ယူမည်ဖြစ်သည်။

G-20 ထိပ်သီး ခေါင်းဆောင်များ ညီလာခံကို ယခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၁၈ ရက်နှင့် ၁၉ ရက်တွင် ရီယိုဒီဂျနေးရိုး (Rio de Janeiro) မြို့တွင် ပြုလုပ်မည်ဖြစ်ပြီး ထိုညီလာခံကို အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ၁၉ နိုင်ငံမှ ခေါင်းဆောင်များ၊ အာဖရိကသမဂ္ဂ နှင့် ဥရောပသမဂ္ဂ ခေါင်းဆောင်များ တက်ရောက်မည်ဖြစ်သည်။ 

G-20 အဖွဲ့တွင် အာဂျင်တီးနား၊ သြစတြေးလျ၊ ဘရာဇီးလ်၊ ကနေဒါ၊ တရုတ်၊ ပြင်သစ်၊ ဂျာမနီ၊ အိန္ဒိယ၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ အီတလီ၊ ဂျပန်၊ တောင်ကိုရီးယား၊ မက္ကဆီကို၊ ဆော်ဒီအာရေဗျ၊ တောင်အာဖရိက၊ ရုရှား၊တူရကီ၊ ဗြိတိန်နှင့် အမေရိကန် အစရှိသည့် ၁၉ နိုင်ငံအပြင် အာဖရိကသမ္မတနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂတို့ ပါဝင်ဖွဲ့စည်းထားခြင်းဖြစ်သည်။

Source: Devdiscourse

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဧပြီ ၅

ထိုင်းကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကို အဂတိလိုက်စားမှု အပါအဝင် ဝေဖန်စကားများ ပြောကြားခဲ့သည့် အတိုက်အခံ Move Forward Party (MFP) ၏ ဝေဖန်စကားများအား စိတ်ပျက်ကြောင်း ဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavisin) က ဧပြီ ၄ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

MFP ပါတီမှ လွှတ်တော်အမတ်များ၏ စွပ်စွဲချက်များသည် ဓာတ်ပြားဟောင်းကို ထပ်ကာထပ်ကာ ဖွင့်နေခြင်း ဖြစ်ပြီး သက်သေ အထောက်အထား ကင်းမဲ့နေသည်ဟု ဆရီသာက ပြောသည်။

MFP ပါတီ၏ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဝီရော့ဂျ် လက်ခဏ္ဏာဒီဆွန်း (Wiroj Lakkhandisorn) သည် ပါလီမန်တွင် အချေအတင် ဆွေးနွေးမှုအတွင်း တရုတ်နိုင်ငံထံမှ ဘတ် ၁၇ ဘီလျံ တန်ဖိုးရှိ ဖရီးဂိတ် (frigate) စစ်သင်္ဘော တစ်စင်း ဝယ်ယူရန် အတည်ပြုမှုအတွက် တစ်စုံတစ်ဦးသည် တော်ဝင်ထိုင်းရေတပ် (RTN) မှ ကော်မရှင်ခ တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

MFP ပါတီ၏ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဝီရော့ဂျ် လက်ခဏ္ဏာဒီဆွန်းကို တွေ့ရစဉ်

ဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာကမူ ထိုကဲ့သို့သော အဂတိစွဲချက်များကို လွှတ်တော်တွင်း အချေအတင် ဆွေးနွေးမှုများတွင် မကြာခဏ ပြောကြားလေ့ရှိကြောင်း၊ အတိုက်အခံများအနေနှင့် ၎င်းတို့၏ စွဲချက်များအတွက် ခိုင်လုံသည့် သက်သေ အထောက်အထားများ တင်သွင်းရန် စိန်ခေါ်ကြောင်း၊ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် သူသည် အကျင့်ပျက် ခြစားမှုကို တိုက်ဖျက်လိုခြင်းကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုဖရီးဂိတ် စစ်သင်္ဘောအား ထိုင်းနိုင်ငံမှာပင် တည်ဆောက်ရန် အိုင်ဒီယာကို သဘောတူခဲ့ကြောင်း၊ သို့မှသာ ထိုင်းပြည်သူများသည် ထိုကဲ့သို့သော သင်္ဘောများကို မည်ကဲ့သို့ တည်ဆောက်ရမည်ဆိုခြင်းအပေါ် သင်ယူနိုင် မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဗဟုသုတနှင့် နည်းပညာ လွှဲပြောင်းမှုမှ အကျိုးအမြတ်များ ရနိုင်ကြောင်း ဆရီသာက ပြောကြား ခဲ့သည်။

ထိုင်းနှင့် တရုတ်အကြား ဖရီးဂိတ်စစ်သင်္ဘော သဘောတူညီမှုကြောင့် ပြည်ပဆက်ဆံရေးကိုလည်း ထည့်သွင်း စဉ်းစားရမည်ဖြစ်ကြောင်း ဆရီသာက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဆူတင်ကလန်ဆန်ကို တွေ့ရစဉ်

လွှတ်တော် အချေအတင်ဆွေးနွေးမှု၏ ဒုတိယမြောက်နေ့တွင် ဝီရော့ဂျ်က ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဆူတင် ကလန်ဆန် (Sutin Klungsang) လက်ထက် စစ်ရေးမူဝါဒသည် ယခင်ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာယွတ် ချန်အိုချာ (Prayut Chan-o-cha) ၏ မူဝါဒကို ပုံတူကူးထားခြင်းဖြစ်ပြီး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု မရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Move Forward ပါတီသည် RTN ဖရီးဂိတ် စစ်သင်္ဘော ဝယ်ယူရေး သဘောတူညီချက်ကို ထောက်ခံကြောင်း လက်ရှိ ထိုင်းရေတပ်တွင် သက်တမ်းရင့်နေသည့် ဖရီးဂိတ်စစ်သင်္ဘောများ ရှိနေသဖြင့် ထိုင်း၏ ပင်လယ် ရေကြောင်း နယ်နိမိတ်ကို ကာကွယ်ရန် မလုံလောက်ကြောင်း ဝီရော့ဂျ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် မလေးရှားနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားသည် ပိုမိုကြီးမားသည့် ရေတပ်စစ်သင်္ဘော အုပ်စုရှိသည်ဟုလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။

Source: Thai PBS World

CNI International News

မော်စကို၊ ဧပြီ ၅

ရုရှား-နေတိုး ဆက်ဆံရေးသည် ပိုမိုဆိုးရွားလာသော်လည်း ရုရှားအနေဖြင့် နေတိုးအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံနှင့် ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားရန် ရည်ရွယ်ချက်မရှိကြောင်း ရုရှားဒုတိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အလက်န္ဒား ဂရူရှ်ကို (Alexander Grushko) က ဧပြီ ၄ ရက်တွင် ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည့် အင်တာဗျူးတစ်ခု၌ ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့ သည်။

ရုရှား-နေတိုး ဆက်ဆံရေးများသည် ခန့်မှန်းထားသည့်အတိုင်း ပိုမိုဆိုးရွား လာကြောင်း၊ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရေး လမ်းကြောင်းများသည် အမေရိကန်နှင့် နေတိုး၏ လုပ်ဆောင်ချက်များကြောင့် သုညအဆင့်တွင်သာ ရှိခဲ့ကြောင်း ဂရူရှ်ကိုက နေတိုးအဖွဲ့ တည်ထောင်သည့် ၇၅ နှစ်ပြည့်် နှစ်ပတ်လည်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ရုရှားနိုင်ငံပိုင် RIA သတင်း အေဂျင်စီကို မှတ်ချက်ပေးခဲ့သည်။

"ရုရှားနဲ့ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပဋိပက္ခဖြစ်ဖို့အတွက် နေတိုးအဖွဲ့က အသင့်ဖြစ်နေပြီလား၊ သင့်အနေနဲ့ ဒီမေးခွန်းကို နေတိုးအဖွဲ့ဝင်တွေကို ပြန်မေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ဘက်ကတော့ နေတိုးအဖွဲ့ဝင် မဟာမိတ်တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အဲဒီလို ရည်ရွယ်ချက် မရှိပါဘူး" ဟု ဂရူရှ်ကိုက ပြောကြားခဲ့သည်။

နေတိုးအတွင်းရေးမှူးချုပ်နဲ့ ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးကို တွေ့ရစဉ်

ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင် (Vladimir Putin) သည် နေတိုး၏အင်အားကို ရုရှားနှင့် ပိုမိုနီးစပ်သည့် နေရာသို့ ချဲ့ထွင်လာမည့်အရေးအား တားဆီးရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်က နေတိုးအဖွဲ့ထဲဝင်ရန် ရည်မှန်းထားသော ယူကရိန်းကို ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း ယူကရိန်းစစ်ပွဲသည် နေတိုးအဖွဲ့အား အင်အားချဲ့ထွင်ရန် လှုံ့ဆော်ပေးရာ ရောက်ခဲ့ပြီး ဖင်လန်နှင့် ဆွီဒင်နိုင်ငံတို့ကို ဝင်ခွင့်ပေးခဲ့သည်။ 

ထို့နောက် နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ အရေအတွက်  ၃၂ နိုင်ငံအထိ တိုးချဲ့ခဲ့သည်။ 

နေတိုးအဖွဲ့ကမူ ရုရှား၏ တိုက်ခိုက်မှုကို ရင်ဆိုင်နေရသည့် ယူကရိန်းအတွက် အသက်ရှင် ရပ်တည်နိုင်ရန် ကူညီပေးနေကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး ယူကရိန်းကို ခေတ်မီလက်နက်များ၊ စစ်သင်တန်းများနှင့် ထောက်လှမ်းရေး သတင်းများ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။

ရုရှားကမူ နေတိုးသည် ရုရှား-ယူကရိန်း ပဋိပက္ခတွင် သွယ်ဝိုက်သည့် အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ပတ်သက်နေကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး ပူတင်ကလည်း ရုရှားနှင့် နေတိုးအကြား တိုက်ရိုက်ပဋိပက္ခ ဖြစ်လာခဲ့မည်ဆိုပါက တတိယ ကမ္ဘာစစ်နှင့် ခြေတစ်လှမ်းအကွာသို့ ရောက်ရှိလာလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း သတိပေးခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဧပြီ ၅ 

တရုတ်သည် အိန္ဒိယ၏ အရှေ့မြောက်ပိုင်း ဟိမဝန္တာ (Himalayan) ဒေသ၏ ပြည်နယ်ဖြစ်သည့် အာရုနာချယ် ပရာဒေ့ရှ် (Arunachal Pradesh) ပြည်နယ်အတွင်းရှိ နေရာပေါင်း ၃၀ ခန့်ကို အမည်များ ပြောင်းလဲမှည့်ခေါ် နေမှုအား အိန္ဒိယက ကန့်ကွက်ခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ထိုကဲ့သို့ အမည်များ ပြောင်းလဲမှုသည် အဓိပ္ပာယ်မရှိကြောင်း၊ အာရုနာချယ်ပရာဒေ့ရှ်သည် အိန္ဒိယ၏ ခိုင်မာသော နယ်စပ်ပြည်နယ်ဖြစ်ကြောင်း အိန္ဒိယက ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်သည် အာရုနာချယ်ပရာဒေ့ရှ်ကို ကျန်းနန် (Zangnan) ဟု ခေါ်ဆိုထားပြီး တောင်တိဘက်ဒေသ၏ အစိတ်အပိုင်းဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယအစိုးရက ထိုပြောကြားချက်ကို ထပ်တလဲလဲ ငြင်းဆိုခဲ့သည်။ 

တရုတ်နဲ့ အိန္ဒိယ အားပြိုင်နေစဉ်

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်ကလည်း တရုတ်သည် ထိုပြည်နယ်အတွင်းရှိ နေရာ ၁၁ ခုကို တရုတ်အမည်များ ပြောင်းလဲခဲ့သဖြင့် အိန္ဒိယနှင့် တင်းမာမှုများ မြင့်တက်ခဲ့သည်။

နျူကလီးယား လက်နက်ပိုင်ဆိုင်သည့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများဖြစ်သော တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယအကြား ပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားနေသည့် နယ်စပ်ဒေသတစ်လျှောက်တွင် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလက နှစ်နိုင်ငံ စစ်သားများအကြား အသေးစား ခိုက်ရန်ဖြစ်ပွားမှုများ ရှိခဲ့သည်။

ထို့နောက် စစ်ရေးနှင့် သံတမန်ရေး ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကာ တင်းမာမှုများကို လျှော့ချခဲ့ရသည်။

သို့သော်လည်း အာရုနာချယ်ပရာဒေ့ရှ် ပြည်နယ်သည် အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်အကြား မကြာခဏဆိုသလို ထိပ်တိုက်တွေ့နေသည့် အကြောင်းရင်းတစ်ခုဖြစ်နေသည်။

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်ကလည်း ဟိမဝန္တာ အနောက်ဘက်ဒေသတွင် နှစ်နိုင်ငံစစ်သားများအကြား သွေးစွန်းသည့် ခိုက်ရန်ဖြစ်ပွားမှုများ ရှိခဲ့သည်။

 တရုတ်နဲ့ အိန္ဒိယ အားပြိုင်နေစဉ်

မတ်လ ၃၀ ရက်က တရုတ်၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် တောင်တိဘက်ဒေသဟု ခေါ်ဆိုထားသည့် ဒေသ၌ နေရာ ၃၀ ခန့်ကို စံအမည်များ သတ်မှတ်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

"နာမည်တွေ အဆန်းထွင်ပြီး မှည့်ခေါ်တာတွေက အာရုနာချယ်ပရာဒေ့ရှ်ဒေသရဲ့ ပကတိတရားကို ပြောင်းလဲ စေမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ အဲဒီပြည်နယ်ဟာ အိန္ဒိယရဲ့ ခွဲခြားမရတဲ့ နယ်မြေဖြစ်နေမှာပါ" ဟု ဂျိုင်စဝယ်က ဧပြီ ၂ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆူဘရာမန်ယမ် ဂျိုင်ရှန်ကာ (Subrahmanyam Jaishankar) ကလည်း တရုတ်၏ အမည်များ ပြောင်းလဲမှုသည် ဘာမှဖြစ်လာမည် မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ 

"တကယ်လို့ ခင်ဗျားအိမ်ကို ကျနော်က အမည်ပြောင်းလိုက်မယ်ဆိုရင် အဲဒီအိမ်ဟာ ကျနော့်အိမ် ဖြစ်လာနိုင်ပါ့ မလား" ဟု ဂျိုင်ရှန်ကာက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဧပြီ ၄ 

AI ၊ ရုရှားနှင့် မူးယစ်ဆေးဝါးတို့အရေး အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) နှင့် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping)တို့သည် ဧပြီ ၂ ရက်က တယ်လီဖုန်းဖြင့် ဆက်သွယ် ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဘိုင်ဒန်နှင့် ရှီတို့သည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် နိုဝင်ဘာလက အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်တွင် တွေ့ဆုံခဲ့ပြီးနောက် ယခုဆက်သွယ်မှုသည် ပထမဆုံးအကြိမ် တိုက်ရိုက်ဆက်သွယ် ဆွေးနွေးမှုဖြစ်သည်။

နှစ်နိုင်ငံအကြား အပြန်အလှန် သံသယများပွားနေပြီး နှစ်နိုင်ငံအစိုးရများကလည်း ပို့ကုန်ထိန်းချုပ်မှုများ၊ ပိတ်ဆို့မှုများနှင့် အခွန်တိုးမြှင့် ကောက်ခံမှုများ ရှိနေသည့်တိုင် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး အင်အားအကြီးဆုံး နိုင်ငံများ ဖြစ်သည့် အမေရိကန်နှင့် တရုတ် ခေါင်းဆောင်များသည် သံတမန်ဆက်ဆံရေးကို တည်ငြိမ်မှုရှိစေရန် စီမံဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

 AI နည်းပညာသရုပ်ပြထားစဉ်

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ဘိုင်ဒန်နှင့် ရှီတို့သည် အသိဉာဏ်အတု AI နည်းပညာ၏ အန္တရာယ်နှင့် ဖန်တနိုင်းလ် (fentanyl) ကဲ့သို့ တရားမဝင် မူးယစ်ဆေးဝါးများကို တိုက်ဖျက်ရေးတို့ အပါအဝင် အကြောင်းအရာ အများစုကို တူညီသည့် သဘောထား ရရှိစေရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ကြသည်။

ယခုအကြိမ် ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောဆိုမှုသည် ပွင့်လင်းပြီး အကျိုးရှိကြောင်း နှစ်နိုင်ငံစလုံးက ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးသည် AI ၊ စစ်ရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု၊ ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်ပြောင်းလဲမှု၊ မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှုကို တိုက်ဖျက်သည့် အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများ အပါအဝင် အခြားအကြောင်းအရာများကို ဆွေးနွေးခဲ့ ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ရုရှား၏ ကာကွယ်ရေး စက်မှုလုပ်ငန်းအတွက် တရုတ်က ထောက်ပံ့ပေးမှုကို စိုးရိမ်ကြောင်းနှင့် တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် လွတ်လပ်စွာ ရေကြောင်းသွားလာခွင့်နှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးတို့၏ အရေးကြီးပုံကို ဘိုင်ဒန်က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အမေရိကန်အစိုးရက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

ဘိုင်ဒင်နှင့် ရှီတို့၏ ဆွေးနွေးမှုများအတွင်း တစ်နိုင်ငံနှင့်တစ်နိုင်ငံအကြား သွင်းကုန်အပေါ် စည်းကြပ်ကောက်ခံ သည့် အခွန်နှင့်ပတ်သက်ပြီး အသေးစိတ် ဆွေးနွေးခဲ့ခြင်း မရှိကြောင်း အိမ်ဖြူတော်ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဂျွန်ကာဘီ (John Kirby) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘိုင်ဒင်နှင့် ရှီတို့သည် အမေရိကန်တွင် အချက်အလက် လုံခြုံရေးစိုးရိမ်မှုများရှိနေသည့် တရုတ်ပိုင်း TikTok လူမှုမီဒီယာ၏ အနာဂတ်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

တရုတ်ဘက်က ထုတ်ပြန်ချက်တွင် နှစ်နိုင်ငံအကြား စစ်တပ်အချင်းချင်း ဆက်သွယ်မှု၊ ရာသီဥတု ဖောက်ပြန် ပြောင်းလဲမှု၊ AI နှင့် မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှုတို့ကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဧပြီ ၄

ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးက အတိုက်အခံ Move Forward Party (MFP)ကို ဖျက်သိမ်းရန် ကြိုးပမ်းသည့် လျှောက်လှဲချက်အား စစ်ဆေးကြားနာရန် ဧပြီ ၃ ရက်က လက်ခံခဲ့သည်ဟု Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဇန်နဝါရီလက ထိုင်းရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သည် Move Forward Party နှင့် Move Forward Party ခေါင်းဆောင်ဟောင်း ပီတာလင်ဂျာရွန်ရတ် (Pita Limjaroenrat) တို့အား စည်းမျဉ်းခံဘုရင်အား ဖြုတ်ချရန် ကြိုးပမ်းမှုဖြင့် Move Forward Party အား ဖျက်သိမ်းရန် တိုင်ကြားစာကို ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးသို့ တင်ရန် တညီတညွတ်တည်း သဘောတူညီခဲ့သည်။

ထိုအမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ခုခံကာကွယ် လျှောက်လှဲမှုအတွက် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးက Move Forward Party ကို အချိန် ၁၅ ရက် ပေးခဲ့သည်။

တရားရုံးသို့ တင်ခဲ့သည့် တိုင်ကြားစာတွင် Move Forward Party သည် နိုင်ငံရေးပါတီများဆိုင်ရာ အက်ဥပဒေနှင့် အညီ စည်းမျဉ်းခံဘုရင်စနစ်ကို ဖြုတ်ချရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သော လုံလောက်သည့် အထောက်အထားများကို တွေ့ရှိခဲ့ ကြောင်း ထိုင်းရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ဖော်ပြထားသည်။

 ထိုင်းဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးကိုတွေ့ရစဉ်

Move Forward Party အား ဖျက်သိမ်းရန် တရားရုံးသို့ တောင်းဆိုသည့် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ပါတီအနေဖြင့် တရားရေးအဖွဲ့ဖြင့် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားကြောင်း Move Forward Party ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ပါရစ် ဝါချာရာဆင်ဒူ (Parit Wacharasindhu) က မီဒီယာများကို ပြောကြားခဲ့သည်။

Move Forward Party ပါတီသည် ဖျက်သိမ်းခံရလိမ့်မည်ဟု မီဒီယာများအနေဖြင့် ချက်ချင်း ကောက်ချက် မချရန်နှင့် မိမိတို့၏ တရားရေးအဖွဲ့သည် ပါတီ၏ အပြစ်ကင်းစင်မှုကို သက်သေပြပြီး ပါတီအား ကာကွယ်သွား မည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ထိုအမှုသည် အလွန်အရေးကြီးပြီး ပါတီ၏ အနာဂတ်အတွက်သာမက အနာဂတ်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံရေးလောက အတွက်ပါ သာဓကတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ပါရစ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Thai PBS World

CNI International News

မော်စကို၊ ဧပြီ ၄

ပြီးခဲ့သည့်လက ရုရှားနိုင်ငံ မော်စကိုမြို့တော်အနီးရှိ ကပွဲခန်းမတစ်ခု တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရပြီးနောက်ပိုင်း ရုရှားစစ်တပ် အတွင်း ဝင်ရောက်သူ အရေအတွက် သိသာစွာ မြင့်တက်လာခဲ့သည်ဟု ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ဧပြီ ၃ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယခုနှစ်စပိုင်းကတည်းက လူပေါင်း ၁၀၀,၀၀၀ ကျော်သည် စစ်တပ်ထဲ ဝင်ရောက်ခဲ့ကြောင်း ပြီးခဲ့သည့် ၁၀ ရက် အတွင်းမှာပင် စစ်တပ်ထဲဝင်ရောက်သူ ၁၆,၀၀၀ ခန့်ရှိခဲ့ကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့ သည်။

"ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်က ရုရှားရဲ့ မြို့တွေမှာ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ အင်တာဗျူးတွေမှာ စစ်ထဲဝင်တဲ့သူတွေဟာ မတ် ၂၂ ရက် က မော်စကိုအနီးက ကဇာတ်ရုံ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခံရမှုမှာ သေဆုံးသွားခဲ့သူတွေအတွက် လက်စားချေလိုတဲ့ ဆန္ဒတွေရှိကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီတိုက်ခိုက်မှုဟာ မော်စကိုဒေသမှာ စစ်ထဲဝင်ချင်တဲ့လူတွေ များလာတဲ့ အဓိကအကြောင်းရင်း ဖြစ်ပါတယ်"ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရုရှားစစ်သားတွေကို တွေ့ရစဉ်

မော်စကိုဆင်ခြေဖုံးရှိ Crocus City Hall ကပွဲခန်းမ တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်စဉ်တွင် လူ ၁၄၄ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ပြီး အိုင်အက်စ်အဖွဲ့က ထိုတိုက်ခိုက်မှုကို တာဝန်ခံ ထွက်ဆိုခဲ့သည်။ 

သို့သော် ရုရှားကမူ တိုက်ခိုက်သူများသည် ယူကရိန်းနှင့် ဆက်နွှယ်မှုရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး ယူကရိန်းနှင့် အမေရိကန်ကမူ ရုရှား၏ ပြောကြားချက်ကို ငြင်းဆိုခဲ့သည်။ 

ရုရှားသည် ယူကရိန်းနှင့် စစ်ပွဲဖြစ်ပွားနေသည်မှာ သုံးနှစ်ကြာလာသည့် အချိန်ကာလထဲသို့ ဝင်ရောက်လာချိန်တွင် ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွက် တပ်သားသစ်များကို စုဆောင်းလျက်ရှိသည်။

ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) သည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလက တပ်သားသစ် ၃၀၀,၀၀၀ ကို စုဆောင်းရန် အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး မိမိသဘောဆန္ဒအလျောက် စစ်ထဲဝင်သူများ များပြားနေသဖြင့် မဖြစ်မနေ စစ်မှုထမ်းဆောင်ရန် မလိုအပ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားစစ်သား တစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

ရုရှားနိုင်ငံ၏ မြို့များတွင် ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ပါဝင်တိုက်ခိုက်နေသည့် စစ်သားများကို မျိုးချစ်စိတ် ရှိသူများ၊ သူရဲကောင်းများအဖြစ် ပိုစတာများထောင်ပြီး ဂုဏ်ပြုထားကာ စစ်ထဲဝင်သူများသည် အရပ်သားဘဝကထက် လစာငွေ ပိုမိုကောင်းမွန်ကြောင်း အမွှမ်းတင်ဖော်ပြထားသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလက ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်ခဲ့သည့် ရုရှားသည် ပြီးခဲ့သည့် နှစ်လအတွင်း ယူကရိန်း စစ်မြေပြင်တွင် အသာစီးရမှုများ နှေးကွေးနေခဲ့သည်။

ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေ ရွိူင်ဂူ (Sergei Shoigu) ကမူ ရုရှားစစ်တပ်သည် ယခုနှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် တပ်ရင်း ၂ ခုနှင့် တပ်ဖွဲ့သစ် ၃၀ ကို ဖွဲ့စည်းကာ တပ်ရင်း၊ တပ်ဖွဲ့သစ်များ တိုးမြှင့်သွားမည်ဟု ပြီးခဲ့သည့်လက ပြောကြားခဲ့ သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဧပြီ ၄

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ယင်းလပ် ရှင်နာဝပ် (Yingluck Shinawatra) ကို မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ အထူးသံတမန်အဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်ဆိုသည့် သတင်းသည် April Fools' (ဧပြီ ၁ ရက်)နေ့ နောက်ပြောင်မှုတစ်ခု ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ထိုင်းဒုဝန်ကြီးချုပ် ပန်ပရီ ဘာဟစ်ဒါ နျူကာရာ (Parnpree Bahiddha-nukara) က ဧပြီ ၂ ရက် တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ASEAN NOW မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဧပြီ ၁ ရက်က ဧရာဝတီသတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် ယင်းလပ်အား မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ အထူးသံတမန် အဖြစ် ခန့်အပ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည့်သတင်းကို ပန်ပါရီက တုံ့ပြန်သည့် အနေဖြင့် ယခုကဲ့သို့ ပြောဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ယင်းလပ်သည် ထိုကဲ့သို့ သံတမန်အဖြစ် ခန့်အပ်ခံရမှုကို သူကိုယ်တိုင်ပင် မသိခဲ့ဟု ပြောသည်။

ယင်းလပ်နဲ့ ထိုင်းဒုဝန်ကြီးချုပ် ပန်ပရီ ဘာဟစ်ဒါ နျူကာရာကို တွေ့ရစဉ်

ထိုသတင်းကို ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်၏ရုံးက တရားဝင် အတည်မပြုသေးသဖြင့် မေးခွန်းများ သို့လော၊ သို့လော ထွက်ပေါ်နေသည်။

ထိုသတင်းသည် အမှန် ဟုတ်/မဟုတ် သံသယဖြစ်ရကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးအဖြစ်လည်း တာဝန် ထမ်းဆောင်နေသည့် ပန်ပရီက ပြောသည်။

ဖြူးထိုင်းပါတီဝင်ဖြစ်သည့် ပန်ပရီက ယင်းလပ်၏ သတင်းကို အတည်မပြုနိုင်သေးသော်လည်း ယင်းလပ်သည် ဖြူးထိုင်းပါတီ ဦးဆောင်သည့် လက်ရှိ အစိုးရအဖွဲ့ထဲတွင် မပါဝင်သဖြင့် ထိုအကြောင်းအရာသည် ထိုင်း၏ သံတမန်ရေးဆိုင်ရာ စိုးရိမ်မှုများနှင့် သက်ဆိုင်လိမ့်မည် မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

နစက၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ယင်းလပ်အား မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ အထူး သံတမန်အဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည်ဆိုသည့် အတည်မပြုသေးသော သတင်းများသည် တပ်မတော်အတွက် သတင်း ကောင်းဖြစ်ပြီး သူ့အနေနှင့် ကြိုဆိုမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ချင်းမိုင် (Chiang Mai) အခြေစိုက် ဧရာဝတီသတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်က ကိုးကားဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: ASEAN NOW 

CNI International News

အစ္စလာမ်မာဘက်၊ ဧပြီ ၃

ပါကစ္စတန် တာရက်ခ် အီး အင်ဆက်ဖ် (PTI) ပါတီက ဆင်း (Sindh) ပြည်နယ်တွင် ပြုလုပ်မည့် အထက်လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲကို သပိတ်မှောက်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြောင်း The Print သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ်များတွင် အကွက်ဆင်မှု အများအပြားရှိခဲ့သည်ဟု PTI က စွပ်စွဲခဲ့ပြီး သပိတ် မှောက်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု Geo News မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

PTI ပါတီခေါင်းဆောင် ဟာလင်းမ် အဒီလ် ရှိတ် (Haleem Adil Sheikh) က အထက်လွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲ၏ ခိုင်မာတည်ကြည်မှုအပေါ် စိုးရိမ်ကြောင်းနှင့် အထက်လွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲများမှာ အကွက်ဆင်ပြီး အနိုင်ယူ ခံရနိုင်ကြောင်း ကရာချီ (Karachi) မြို့တွင် ပြုလုပ်သည့် သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆင်းပြည်နယ်လွှတ်တော်မှ PTI ပါတီက ထောက်ခံပေးထားသည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများကို ဖယ်ချန် ထားမှုသည် ယခုနှစ်အတွင်း ပြုလုပ်ခဲ့သော အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်များ၏ နိုင်ငံရေးအရ ဆိုးရွားသည့် လုပ်ဆောင်ချက်ဖြစ်သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။ 

PTI ပါတီခေါင်းဆောင် ဟာလင်းမ် အဒီလ် ရှိတ်ကို တွေ့ရစဉ်

ဆင်းပြည်နယ်တွင် အထက်လွှတ်တော်အမတ် နေရာများအတွက် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ရန် PTI ပါတီက ထောက်ခံ ထားသည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ၆ ဦးရှိသော်လည်း ထိုကိုယ်စားလှယ်လောင်းများက ရွေးကောက်ပွဲမဝင်ဘဲ သပိတ်မှောက်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

ထို့ပြင် လက်ရှိ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသည့် အစိုးရအဖွဲ့ကိုလည်း ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ မသမာမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ ကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့ပြီး အစိုးရအဖွဲ့သည် ကျရှုံးနေပြီဖြစ်ကြောင်း ရှိတ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆင်းပြည်နယ်တွင် အထက်လွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ၁၄ ဦးသည် ၎င်းတို့၏ အမည်စာရင်း တင်သွင်းမှုကို ပြန်လည်ရုတ်သိမ်းခဲ့ပြီးနောက် PTI ပါတီ၏ ဆုံးဖြတ်ချက် ထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် ဆင်းပြည်နယ် အထက်လွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါကစ္စတန် ပြည်သူ့ပါတီ (PPP) ကို ပြိုင်ဘက် မရှိ အနိုင်ရရှိစေရန် လမ်းခင်းပေးရာ ရောက်နေသည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: The Print