CNI International News

ဘန်ကောက်၊ မေလ ၄

Move Forward Party (MFP) ကို ဖျက်သိမ်းမည့် အမှုအား အသနားခံစာ တင်သွင်းခြင်းထက် တရားရုံးတွင် စစ်ဆေးမေးမြန်းမှု ပြုလုပ်ရန်၊ ပါတီကို မျက်မြင်သက်သေ တက်ရောက်ခွင့်ပြုရန် MFP ပါတီက ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးသို့ ခုခံလျှောက်လှဲချက်တွင် တောင်းဆိုခဲ့သည်ဟု Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးသည် ယခင်ကလည်း တော်ဝင်မိသားစုအား အကာအကွယ် ပေးထားသည့် တော်ဝင်အသရေဖျက်မှုဥပဒေကို ပြင်ဆင်လိုသည့် လှုပ်ရှားမှုများကို ရပ်တန့်ရန် MFP ကို အမိန့်ချမှတ်ခဲ့သည်။

ယခု ရင်ဆိုင်နေရသည့် ပါတီဖျက်သိမ်းရေး အမှုသည် တော်ဝင်အသရေဖျက်မှုဥပဒေနှင့် ပတ်သက်သည့် အမှုထက် ပိုမိုကြီးလေးကြောင်း MFP ပါတီခေါင်းဆောင် ချိုင်သာဝပ် တူလာသွန်း (Chaithawat Tulathon) က ပြောကြား ခဲ့သည်။

ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က တင်သွင်းခဲ့သည့် အဆိုပါ အမှုတွင် MFP ပါတီအား ဖျက်သိမ်းရန်နှင့် ပါတီ၏ အမှုဆောင်ကော်မတီဝင်များကို နိုင်ငံရေးလောကမှ ၁၀ နှစ်ကြာ ပိတ်ပင်ရန် တောင်းဆိုထားသည်ဟု ချိုင်သာဝပ် က ပြောသည်။

MFP ပါတီခေါင်းဆောင် ချိုင်သာဝပ် တူလာသွန်းကို တွေ့ရစဉ်

ထိုအမှုနှစ်ခုသည် တူညီမှုမရှိဘဲ MFP အနေဖြင့် ခုခံလျှောက်လှဲရန် အချိန်ပိုမိုလိုအပ်ကြောင်း၊ ဖွံ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးက သက်တမ်းတိုးပေးခဲ့သည့် ၁၅ ရက် သက်တမ်းကာလသည် လုံလောက်မှုမရှိကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

MFP ပါတီကို ဖျက်သိမ်းသင့်/မသင့် ဆုံးဖြတ်ရန် အချက်အလက်များ ရှာဖွေသည့် လုပ်ငန်းစဉ်သည် အပြီးမသတ် ရသေးကြောင်း အထူးသဖြင့် MFP သည် စည်းမျဉ်းခံ ဘုရင်စနစ်ကို ဖြုတ်ချရန် ကြိုးပမ်းနေသည်ဆိုသည့် ဝေဖန် ပြစ်တင်မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး အချက်အလက်များ အပြီးသတ် မရှာဖွေရသေးကြောင်း ချိုင်သာဝပ်က ပြောကြားခဲ့ သည်။

MFP ၏ လွှတ်တော်အအမတ်များသည် ပါတီဖျက်သိမ်းရေး အမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး အလွန်အမင်း စိုးရိမ်ပူပန်ခြင်း မရှိဘဲ ပါတီတွင်း ဆွေးနွေးမှုများကို ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

တရားရုံးက ခုခံလျှောက်လှဲမည့် ရက်ကို ၁၅ ရက်သက်တမ်း ထပ်တိုးပေးရန် သဘောတူခဲ့ပြီးနောက် MFP သည် မေလ ၂၀ ရက်တွင် ၎င်း၏ ခုခံလျှောက်လှဲချက်ကို တင်သွင်းရန် စီစဉ်ထားကြောင်း သိရသည်။

Source: Thai PBS World

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ မေလ ၄

အိန္ဒိယနှင့် အမေရိကန်အကြား ကာကွယ်ရေး နည်းပညာနှင့် ကုန်သွယ်ရေးအစီအစဉ် (DTTI) အောက်တွင် အလုပ် လုပ်ကိုင်နေသည့် ပူးတွဲလုပ်ငန်း တာဝန်အဖွဲ့သည် နှစ်နိုင်ငံအကြား ကာကွယ်ရေးကဏ္ဍ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု များကို မြှင့်တင်ရန် နယူးဒေလီ (New Delhi) မြို့တော်တွင် ၂ ရက်ကြာ အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု အိန္ဒိယ လေတပ်က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း Devdiscourse မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဧပြီ ၂၉ ရက်နှင့် ၃၀ ရက်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ထိုအစည်းအဝေးကို အိန္ဒိယလေတပ်၏ ဒုတိယအကြီးအကဲ အက်ရှ်ဟူတိုရှ် ဒစ်ဆစ် (Ashutosh Dixit) နှင့် အမေရိကန်ကြည်းတပ် ဗိုလ်မှူးချုပ် ဂျို့စ် ဒဗလျူ ဆက်ဖရန်နက် (Joel W Safranek) တို့က သဘာပတိအဖြစ် ကြီးမှူးကျင်းပခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုအစည်းအဝေးတွင် နှစ်နိုင်ငံအကြား ကာကွယ်ရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးနှင့် ပူးတွဲထုတ်လုပ်ရေးများကို မြှင့်တင်ရန် အဓိကထား ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်ဟု ဆိုသည်။

 အိန္ဒိယနဲ့အမေရိကန် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အရာရှိများတွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးကြစဉ်

အစည်းအဝေး၏ ဆွေးနွေးပွဲ အစီအစဉ်များကို ဆက်ဖရန်နက်စ်နှင့် အမေရိကန်လေတပ်၏ ဒုတိယအကြီးအကဲ ဂျော့ချ် သောမတ်စ် (George Thomas) တို့ အပါအဝင် ထိပ်သီးအရာရှိများ တက်ရောက်ခဲ့သည်။

၂၀၁၂ ခုနှစ်က တည်ထောင်ခဲ့သည့် DTTI ယန္တရား၏ ရည်မှန်းချက်များနှင့်အညီ နှစ်နိုင်ငံ မိတ်ဖက်ဆက်ဆံမှု များနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုရှိသည့် သုတေသနများမှတဆင့် စိန်ခေါ်မှုများကို ကျော်လွှားရန် အာရုံစိုက် ဆွေးနွေးခဲ့သည်ဟုလည်း သိရသည်။

DTTI သည် အိန္ဒိယနှင့် အမေရိကန်အကြား မိတ်ဖက် ဆက်ဆံမှုများမှတဆင့် စိန်ခေါ်မှုများကို ကျော်လွှားရန် နှစ်နိုင်ငံကာကွယ်ရေးကဏ္ဍ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအား တိုးမြှင့်ရန် ၂၀၂၁ ခုနှစ်က ထူထောင်ခဲ့သည့် ယန္တရားဖြစ် သည်။

ဘိုင်ဒန်နဲ့မိုဒီကို တွေ့ရစဉ်

ပြီးခဲ့သည့်လ အစောပိုင်းကလည်း အမေရိကန် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လွိုက်အော်စတင် (Lloyd Austin) သည် နှစ်နိုင်ငံအကြား လက်နက်များ ထုတ်လုပ်ရန် သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့ခြင်းသည် ပြောင်းလဲတိုးတက်မှုဖြစ်ကြောင်း ချီးကျူးပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယနှင့် အမေရိကန်သည် ကျည်ကာကားများကိုလည်း ပူးပေါင်း ထုတ်လုပ်နေကြောင်း၊ ထိုကဲ့သို့ အကျိုးတူ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုများသည် ကြီးမားသည့် စွမ်းဆောင်ရည်များကို ရရှိစေလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း အော်စတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ဇွန်လက အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ်မိုဒီ (Narendra Modi) သည် အမေရိကန်သို့ သွားရောက်သည့် ခရီးစဉ် အတွင်း နှစ်နိုင်ငံအကြား ဂျက်လေယာဉ် အင်ဂျင်များ ပူးတွဲထုတ်လုပ်ရေး သဘောတူညီချက်ကို ကြေညာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

Source: Devdiscourse

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ မေလ ၃

ရုရှားသည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ဓာတုလက်နက်များ အသုံးပြုနေခြင်းဖြင့် နိုင်ငံတကာ ဓာတုလက်နက် အသုံးပြုမှု ပိတ်ပင်ချက်ကို ချိုးဖောက်နေသည်ဟု အမေရိကန်က မေလ ၁ ရက်တွင် စွပ်စွဲခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့ သည်။

“အဲဒီလို ဓာတုလက်နက်တွေ အသုံးပြုမှုဟာ သီးသန့်ဖြစ်စဉ်တစ်ခု မဟုတ်ဘဲ စစ်မြေပြင်မှာ အသာစီးရစေဖို့ ခံတပ်ထဲမှာရှိနေတဲ့ ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့တွေကို ခံတပ်ထဲက ထွက်ပြေးဖို့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ရုရှားတပ်ဖွဲ့တွေက အသုံးပြုတာ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်” ဟု အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုအကြောင်းအရာနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဝါရှင်တန် (Washington)ရှိ ရုရှားသံရုံးကမူ မှတ်ချက်ပေးရန် တောင်းဆို ချက်ကို ချက်ချင်း မတုန့်ပြန်ခဲ့ပေ။

Chloropicrin အမည်ရှိ ဓာတုဒြပ်ပေါင်းသည် အသက်ရှူကျပ်စေသည့် ဓာတုပစ္စည်းအဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရပြီး နယ်သာလန်နိုင်ငံ သည်ဟိဂ် (The Hague) မြို့အခြေစိုက် ဓာတုလက်နက်များ တားမြစ်ပိတ်ပင်ရေးအဖွဲ့ (OPCW) ၏ ပိတ်ပင်မှုကို ခံထားရသည့် ဓာတုပစ္စည်းဖြစ်သည်။

OPCW သည် ၁၉၉၃ ဓာတုလက်နက် ညီလာခံ (CWC) နှင့်အညီ ဓာတုလက်နက်များ ပိတ်ပင်မှုကို လိုက်နာခြင်း ရှိ/မရှိ စောင့်ကြည့်ရသည့် အဖွဲ့အဖြစ် ထူထောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ပထမကမ္ဘာစစ်အတွင်းက ဂျာမန်တပ်ဖွဲ့များသည် မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့များကို ဓာတ်ငွေ့ဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ်သားများကို တွေ့ရစဉ်

ထိုဖြစ်စဉ်သည် ဓာတုလက်နက်ကို ပထမဆုံးအကြိမ် အသုံးပြုမှုများထဲတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။

ယခုလ အစောပိုင်းကလည်း ရုရှားတပ်ဖွဲ့များသည် ယူကရိန်း၏ အရှေ့ပိုင်း စစ်မြေပြင်တွင် အသာစီးရရှိစေရန် ပိတ်ပင်ခံထားရသည့် ဓာတုလက်နက်များကို အသုံးပြုခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းစစ်တပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Chloropicrin အပြင် ရုရှားတပ်ဖွဲ့များသည် CS နှင့် CN ဓာတ်ငွေ့များ ဖြည့်ထားသည့် လက်ပစ်ဗုံးများကိုလည်း အသုံးပြုခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းစစ်တပ်က ပြောသည်။

ထို့နောက် အဆိုပါ လက်ပစ်ဗုံးများ ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် ယူကရိန်းစစ်သား ၅၀၀ ထက်မနည်း အဆိပ်သင့်ခဲ့ပြီး ဆေးဝါးကုသမှုခံယူခဲ့ရသလို တစ်ဦးသေဆုံးခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းစစ်တပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆန္ဒပြမှုများအတွင်း အဓိကရုဏ်းများကို နှိမ်နင်းရန် မျက်ရည်ယိုဗုံးများ အသုံးပြုချိန်တွင် ဆန္ဒပြသူများအနေဖြင့် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နိုင်သော်လည်း စစ်သားများသည် ကတုတ်ကျင်းများထဲတွင် ဓာတ်ငွေ့ကာမျက်နှာဖုံး မရှိချိန် ၌ ထိုဓာတ်ငွေ့ဖြင့် တိုက်ခိုက်ခံရပါက အသက်ရှူကျပ်ပြီး အသက်သေဆုံးနိုင်သည်အထိ အန္တရာယ်ရှိသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

မော်စကို၊ မေလ ၂ 

ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေ ရွိူင်ဂူ (Sergei Shoigu) က ယူကရိန်းတွင် ဆင်နွှဲနေသည့် ရုရှား၏ စစ်ဆင်ရေး အတွက် လက်နက်များကို ပိုမိုမှာယူနေသည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

လက်နက်ဖြန့်ချိပေးမှုကိုလည်း ပိုမိုမြန်ဆန်အောင် လုပ်ဆောင်ရန် ၎င်းက တောင်းဆိုခဲ့သည်။

ယူကရိန်းကို အထူးစစ်ဆင်ရေးဟု ကြေညာပြီး ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် ရုရှားသည် လက်ရှိ ယူကရိန်း၏ နယ်မြေ ၅ ပုံ ၁ ပုံခန့်ကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

ထိုနယ်မြေများထဲမှ အများစုကို စစ်ပွဲ စတင်ခဲ့သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလနှင့် အစောပိုင်းလများတွင် သိမ်းယူနိုင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ယူကရိန်းတွင် ရုရှား၏ စစ်ဆင်ရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ထိပ်သီး စစ်ဘက်တပ်မှူးများနှင့် ပြုလုပ်သည့် အစည်းအဝေး၌ ရုရှားစစ်ဦးစီးချုပ် ဗယ်လာရီ ဂီရာစီမော့ဗ် (Valery Gerasimov) က ရွိူင်ဂူကို အစီရင်ခံစာတစ်ခု တင်ပြခဲ့ကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက Telegram တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

 ရုရှားစစ်သားကို တွေ့ရစဉ် 

“စစ်ဆင်ရေးရဲ့ အရှိန်ကို ဆက်ထိန်းထားဖို့ အရည်အသွေးပြည့်မီတဲ့ လက်နက်တွေနဲ့ စစ်ဘက်ပစ္စည်းတွေကို စစ်သားတွေဆီ ပိုမိုထောက်ပံ့ပေးဖို့ မရှိမဖြစ် လိုအပ်ပါတယ်” ဟု ရွိူင်ဂူက ပြောကြားခဲ့ကြောင်း အဆိုပါ အစီရင်ခံ စာတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များ လက်နက်ခဲယမ်း ပြတ်လပ်လာချိန်တွင် ရုရှားတပ်ဖွဲ့များသည် မကြာသေးမီ သီတင်းပတ်များ အတွင်း ယူကရိန်း၏ အရှေ့တောင်ဘက် စစ်မျက်နှာပြင်တစ်လျှောက် နေ့စဉ်နီးပါး အသာစီးရယူမှုများ ပြုလုပ်နိုင် ခဲ့သည်။

ရုရှားသည် ဒွန်းနက်စ် (Donetsk) ဒေသရှိ ကျေးရွာအချို့ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး ခါကိဗ် (Kharkiv) ဒေသတွင်လည်း အခိုင်အမာ ခြေကုပ်ယူ တပ်စွဲထားနိုင်ခဲ့သည်။

အနောက်နိုင်ငံများအနေဖြင့် လက်နက်များကို လျင်မြန်စွာ ပေးပို့ခြင်းမရှိပါက ယူကရိန်းသည် မြေပြင်တွင် အရေးနိမ့်မှုများနှင့် ပိုမိုရင်ဆိုင်ရနိုင်ကြောင်း ယူကရိန်းစစ်ဦးစီးချုပ် အိုလက်ဇန္ဒား ဆိုစကီး (Oleksandr Syrskyi) က ဧပြီ ၂၈ ရက်တွင် သတိပေးခဲ့သည်။

ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များသည့် ယခုနှစ် အစောပိုင်းက ရုရှားတပ်ဖွဲ့များ သိမ်းပိုက်ခဲ့သည့် ယူကရိန်းအရှေ့ပိုင်းရှိ အက်ဒိဗ်ကာ (Avdiivka) မြို့အနီးရှိ ကျေးရွာများမှလည်း ဆုတ်ခွာနေရကြောင်း ဆိုစကီးက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဟောင်ကောင်၊ မေ ၂

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) သည် ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (PLA) ၏ ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံကို ကြီးကြီးမားမား ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်ဟု Dailyhunt သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရှီသည် စစ်သားအရေအတွက် ၃၀၀,၀၀၀ ခန့် လျှော့ချခဲ့ခြင်း၊ ပူးတွဲ စစ်နယ်ဝန်း ဌာနချုပ်များ ဖွဲ့စည်းတည်ထောင် ခြင်း၊ များစွာသော လက်အောက်ခံဌာနများကို ထူထောင်ခြင်း၊ PLA ဒုံးကျည်တပ်ဖွဲ့ကို မြှင့်တင်ခြင်းတို့ ပြုလုပ်ခဲ့ သည်။

နောက်ထပ် အရေးကြီးသည့် ပြောင်းလဲမှုတစ်ခုမှာ ၂၀၁၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၃၁ ရက်က မဟာဗျူဟာမြောက် လက်ရုံးတပ်ဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သော်လည်း ရှီသည် ထိုအဖွဲ့ကို လက်ရှိတွင် ဖျက်သိမ်းခဲ့ကာ အခြားအဖွဲ့ဖြင့် အစားထိုးခဲ့သည်။

ဧပြီ ၁၉ ရက်ကလည်း ရှီသည် မဟာဗျူဟာမြောက် လက်ရုံးတပ်ဖွဲ့ (SSF) နေရာတွင် သတင်းအချက်အလက် လက်ရုံးတပ်ဖွဲ့ (ISF) ဖြင့် အစားထိုး တာဝန်ထမ်းဆောင်မှုကို ဘေကျင်းမြို့တော်၌  PLA ထိပ်သီးအဆင့် အခမ်းအနားဖြင့် ခမ်းနားစွာ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

တရုတ်စစ်တပ်ကို တွေ့ရစဉ်

SSF သည် ၈ နှစ်သာ တည်ရှိခဲ့ပြီး လက်ရှိတွင် နောက်ကွယ်မှ လှုပ်ရှားမည့် တပ်ဖွဲ့အဖြစ် ဆက်လက် တည်ရှိနေမည် ဖြစ်သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ SSF သည် အာကာသစနစ်များဌာနနှင့် ကွန်ရက်စနစ်ဌာနများကဲ့သို့ အဓိက စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ တပ်ဖွဲ့များ၏ တာဝန်များကို ထမ်းဆောင်လိမ့်မည်ဟု အာဏာပိုင်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

SSF ကို ဖျက်သိမ်းပြီး ISF ကို ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခြင်းသည် ၂၀၁၅-၂-၁၆ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း PLA ၏ ပြုပြင်ပြောင်းလဲ မှုများတွင် အထင်ရှားဆုံး ပြောင်းလဲမှုတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သည်။

“သတင်းအချက်အလက် လက်ရုံးတပ်ဖွဲ့ ထူထောင်မှုဟာ ခိုင်မာတောင့်တင်းတဲ့ စစ်တပ်ကို တည်ထောင်ဖို့နဲ့ တရုတ်ရဲ့ ဝိသေသလက္ခဏာတွေနဲ့အတူ ခေတ်မီတပ်မတော် ထူထောင်လိုတဲ့ ဗဟိုစစ်ကော်မရှင်နဲ့ ဗဟိုကော်မတီ ရဲ့ ကြီးမားတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြစ်ပါတယ်”ဟု တရုတ်အမျိုးသား ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန(MND)၏ ပြောရေးဆိုခွင့် ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီး ဝူချီအန် (Wu Qian) က ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် PLA သည် 4+4 တပ်ဖွဲ့ တည်ဆောက်ပုံကို ပိုမိုဦးစားပေး အသုံးပြုလေ့ရှိသည်။ 

တရုတ် ဒရုန်းကို တွေ့ရစဉ်

ထိုဖော်မြူလာအရ ပထမ 4 ဟူသည့် စကားလုံးသည် တရုတ်ပြည်သူ့ လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်၏ တပ်ဖွဲ့ လေးခုဖြစ်သည့် ကြည်းတပ်၊ ရေတပ်၊ လေတပ်နှင့် ဒုံးတပ်ဖွဲ့တို့ကို ရည်ညွှန်းဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်။

နောက်ထပ် 4 ဟူသည့် စကားလုံးမှာ ယခု အသစ်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည့် သတင်းအချက်အလက် လက်ရုံးတပ်ဖွဲ့၊ လေကြောင်းနှင့် အာကာသတပ်ဖွဲ့၊ ဆိုက်ဘာအာကာသတပ်ဖွဲ့နှင့် ယခင်ကတည်းက ဖွဲ့စည်းပြီးဖြစ်သည့် ပူးတွဲ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး လက်ရုံးတပ်ဖွဲ့တို့ကို ရည်ညွှန်းဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုတပ်ဖွဲ့များအကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန်အတွက် 4+4 ဖော်မြူလာကို အသုံးပြုနေခြင်းဖြစ်သည်။

Source: Dailyhunt

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ မေလ ၂

ဝါရှင်တန်ပို့စ်နှင့် ဂါးဒီးယန်း သတင်းစာများ အပါအဝင် အမေရိကန်မီဒီယာများသည် အိန္ဒိယအစိုးရနှင့်ပတ်သက်ပြီး သတင်းဖော်ပြရာတွင် ဘက်လိုက်မှုများရှိနေသည်ဟု Khalsa Vox သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ အနောက်အုပ်စု မီဒီယာများ၏ လိုတစ်မျိုး၊ မလိုတစ်မျိုး သတင်းထုတ်ပြန်မှုများသည် နိုင်ငံတကာ စာနယ်ဇင်းကဏ္ဍကို အန္တရာယ်ရှိစေနိုင်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယတွင် ရွေးကောက်ပွဲများ ပြုလုပ်နေချိန် အတောအတွင်း အမေရိကန်မြေပေါ်၌ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ရန် ကြံစည်မှုတစ်ခုကို အိန္ဒိယအစိုးရနှင့် ချိတ်ဆက်ဖော်ပြမှုသည် အနောက်အုပ်စု မီဒီယာများ၏ ဘက်လိုက်ဖော်ပြမှု ကိုသာမက ရွေးကောက်ပွဲနှင့် အချိန်ကိုက် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် လုပ်ဆောင်ချက်များအပေါ် မေးခွန်းများ မြင့်တက်စေခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဘားရက် အိုဘားမားကို တွေ့ရစဉ်

ထိုဖြစ်စဉ်များသည် အထူးအဆန်းတော့ မဟုတ်ပေ။ များစွာသော အနောက်အုပ်စု မီဒီယာသည် အိန္ဒိယ ဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Narendra Modi) အစိုးရအဖွဲ့နှင့်ပတ်သက်ပြီး အဆိုးမြင်သည့်ဘက်မှ သတင်းများဖော်ပြခဲ့ပြီး အချက်အလက်များကို မျက်ကွယ်ပြုခဲ့သည်။

ဥပမာအားဖြင့် မီုဒီသည် ဝါရှင်တန်သို့ သွားရောက်ခဲ့ချိန်က အနောက်အုပ်စု မီဒီယာများသည် သံတမန်ရေးရာ ကောင်းမွန်သည့် ဆက်ဆံရေးများကို ဖော်ပြခြင်းထက် ဒီမိုကရေစီဆိုင်ရာ စိုးရိမ်စရာ ကိစ္စရပ်များကိုသာ ခေါင်းကြီးပိုင်း သတင်းများအဖြစ် ဖော်ပြခဲ့ကြသည်။

ထိုကဲ့သို့ အချိုးအစား မညီသည့် သတင်းထုတ်ပြန်မှုများကြောင့် အနောက်အုပ်စု မီဒီယာများသည် အနောက်နိုင်ငံ များ၏ လုပ်ဆောင်ချက်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး အပြုသဘောဆောင်သည့်ဘက်မှ ရေးသားဖော်ပြနေသည့် အချက်ကို ပေါ်လွင်စေခဲ့သည်။

ဥပမာအားဖြင့် အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဘားရက် အိုဘားမား (Barrack Obama) လက်ထက်က ဒရုန်းများ အသုံးပြု သည့် စစ်ဆင်ရေးများတွင် အရပ်သားများ ထိခိုက်သေဆုံးမှုများရှိခဲ့သော်လည်း အနောက်နိုင်ငံများ၌ ထိုစစ်ဆင် ရေးများနှင့်ပတ်သက်ပြီး အမွှမ်းတင် ဖော်ပြခဲ့ကြသည်။

မိုဒီနဲ့မီဒီယာတွေကိုတွေ့ရစဉ်

ပါကစ္စတန်တွင် အိုဘားမား အစိုးရအဖွဲ့၏ ဒရုန်းစစ်ဆင်ရေးများကြောင့် အရပ်သား သေဆုံးမှုများ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ထိုဖြစ်စဉ်များကို အနည်းငယ်သာ ဖော်ပြခဲ့ကြသည်။

ထို့ပြင် အနောက်နိုင်ငံများမှ အစိုးရများသည် ၎င်းတို့၏ ပြည်တွင်းတွင် အစိုးရ အတိုက်အခံများနှင့် ဆန္ဒပြမှုများကို ပြင်းထန်စွာ တုန့်ပြန်ကိုင်တွယ်ခဲ့သည်။ 

သို့သော် အိန္ဒိယ အပါအဝင် အခြားနိုင်ငံများတွင် ထိုကဲ့သို့ အစိုးရ အတိုက်အခံများနှင့် ဆန္ဒပြမှုများကို ပြင်းထန်စွာ တုန့်ပြန်ကိုင်တွယ်မည်ဆိုပါက အနောက်အုပ်စုသည် ဝေဖန်ရှုတ်ချလေ့ ရှိကြောင်းလည်း လေ့လာစောင့်ကြည့် သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Khalsa Vox

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဧပြီ ၃၀

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက “၂၀၂၃ ခုနှစ် လူ့အခွင့်အရေး လုပ်ဆောင်မှုများနှင့် ပတ်သက်သည့် သတင်းထုတ်ပြန်ချက်။ အိန္ဒိယ” ဟူသည့် ခေါင်းစဉ်ဖြင့် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် လူ့အခွင့်အရေး ထုတ်ပြန်ချက်ကို အိန္ဒိယက ပြင်းထန်စွာ ငြင်းဆိုခဲ့ကြောင်း India Blooms မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်၏ ထိုထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်အတွင်း အိန္ဒိယသည် ကြီးလေးသည့် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများ ရှိခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲထားသည်။ 

အထူးသဖြင့် အကြမ်းဖက်မှုများနှင့် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ အခြေအနေများကို ဖြစ်စေခဲ့သည့် မဏိပူရ်ပြည်နယ်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော လူမျိုးစုပဋိပက္ခကို ရည်ညွှန်းဖော်ပြထားသည်။

ထိုပဋိပက္ခများအတွင်း လူပေါင်း ၁၇၅ ဦး သေဆုံးကာ လူပေါင်း ၆၀,၀၀၀ ကျော် အိမ်ပစ်ရာပစ် ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်ခဲ့ရသည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

မဏိပူရ်ပြည်နယ်မှာ လူမျိုးရေးပဋိပက္ခကြောင့် နေရပ်စွန့်ခွာတိမ်းရှောင်ကြသူများကိုတွေ့ရစဉ်

အိန္ဒိယကမူ ထိုထုတ်ပြန်ချက်သည် အလွန်ဘက်လိုက်မှုရှိပြီး အမေရိကန်သည် အိန္ဒိယ၏ အခြေအနေအား ကောင်စွာ နားလည်ခြင်းမရှိသည့် လက္ခဏာတစ်ခုကို ပြသရာရောက်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုထုတ်ပြန်ချက်ကို အမေရိကန်လွှတ်တော်၏ ထောက်ခံမှုဖြင့် နှစ်စဉ် ထုတ်ပြန်လေ့ရှိကာ နိုင်ငံအများအပြားရှိ လူ့အခွင့်အရေး အခြေအနေများကို အကျဉ်းချုံး ဖော်ပြထားခြင်းဖြစ်သည်။

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Narendra Modi) ကိုယ်တိုင်က ထိုထုတ်ပြန်ချက်ကို ရှက်စရာကောင်းကြောင်း ရှုတ်ချ ပြောဆိုခဲ့သည်။ 

ထိုထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် ဒေလီ (Delhi) နှင့် မွမ်ဘိုင်း (Mumbai) မြို့များရှိ ဘီဘီစီ သတင်းဌာန၏ ရုံးခွဲများကို အိန္ဒိယအာဏာပိုင်များ ဝင်ရောက်ရှာဖွေခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်များကိုလည်း စိုးရိမ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

မိုဒီကိုတွေ့ရစဉ်

ဘီဘီစီ သတင်းဌာနက ဝန်ကြီးချုပ်မိုဒီအား ဝေဖန်ထားသည့် မှတ်တမ်း အစီအစဉ်တစ်ခုကို ထုတ်လွှင့်ခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄ ရက်တွင် ထိုကဲ့သို့ ရှာဖွေမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ အိန္ဒိယ၏ လူ့အခွင့်အရေး အခြေအနေသည် တိုးတက်မှုအချို့ ရှိခဲ့သည်ကိုလည်း ထုတ်ပြန်ချက် တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ဥပမာအားဖြင့် အိန္ဒိယအစိုးရသည် ရှီယား (Shia) အသိုင်းအဝိုင်းမှ အဖွဲ့ဝင်များကို အစ္စလာမ်ဘာသာရေး ပွဲတော်ဖြစ်သည့် Muharram ကို အထိန်းအမှတ်အဖြစ် ကျင်းပရန် ဆရီနာဂါ (Srinagar) တွင် လမ်းလျှောက် ချီတက်ခွင့် ပြုပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုကဲ့သီု့ ခွင့်ပြုပေးမှုသည် ဆရီနာဂါတွင် ၁၉၈၉ ခုနှစ်ကစပြီး ထိုပွဲအခမ်းအနား ပြုလုပ်ခွင့် ပိတ်ပင်ခဲ့ပြီးနောက် အိန္ဒိယအစိုးရ၏ ပထမဆုံးအကြိမ် တရားဝင် ခွင့်ပြုပေးမှုဖြစ်ပြီး သမိုင်းမှတ်တိုင် တစ်ခုအဖြစ် မှတ်တမ်းဝင် ခဲ့သည်။

Source: India Blooms

CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဧပြီ ၃၀

တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်းဆော့ရွဲ(Yoon Suk-yeol) သည် လစ်ဘရယ် အတိုက်အခံခေါင်းဆောင် လီဂျေမြောင် (Lee Jae-myung) နှင့် ဧပြီ ၂၉ ရက်က တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ပါတီနှစ်ရပ်အကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက် မှုများကို မည်သို့ ပြန်လည် အသက်သွင်းမည်ဆိုသည့် အချက်ကို ဆွေးနွေးခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယွန်း၏ ကွန်ဆာဗေးတစ်ပါတီသည် မကြာသေးမီက ကျင်းပသည့် လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲတွင် အကြီးအကျယ် ရှုံးနိမ့်ခဲ့ပြီးနောက် ယခုကဲ့သို့ အတိုက်အခံခေါင်းဆောင်နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ယွန်းက လီကို အနိုင်ရရှိခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၌ ယွန်းဆော့ရွဲ စတင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း ယခုအကြိမ် တွေ့ဆုံမှုသည် ပထမဆုံးအကြိမ် ဖြစ်သည်။

ရွေးကောက်ပွဲအကြို မဲဆွယ်စည်းရုံးချိန် ကာလများအတွင်း ယွန်းနှင့်လီတို့သည် တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး အမှုအခင်း များဖြင့် အပြန်အလှန် တရားစွဲဆိုမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ဧပြီ ၁၀ ရက်က ကျင်းပခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် လီ၏ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ အနိုင်ရခဲ့ပြီးနောက် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရန် တောင်းဆိုမှုများ မြင့်တက်လာသဖြင့် ယွန်းသည် အထက်ပါတွေ့ဆုံမှုကို အဆိုပြုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်းဆော့ရွဲကို တွေ့ရစဉ်

လီ၏ ပါတီသည် ၂၀၂၇ ခုနှစ်တွင် ယွန်း၏ ၅ နှစ်သက်တမ်း ကုန်ဆုံးမည့် အချိန်အထိ အမျိုးသားလွှတ်တော်ကို ထိန်းချုပ်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ယွန်းနှင့်လီတို့သည် အစည်းအဝေး အစီအစဉ်များ ကြိုတင်သတ်မှတ်ခြင်း မရှိဘဲ တွေ့ဆုံခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်သည်။ 

၎င်းတို့နှစ်ဦး၏ အစည်းအဝေးသည် နိုင်ငံ၏ အရေးကိစ္စများ အပေါ်တွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် ပြည်သူများ၏ စားဝတ်နေရေးကို တိုးတက်စေရန် အာရုံစိုက် ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း ယွန်း၏ သမ္မတရုံးနှင့် လီ၏ ပါတီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

“သမ္မတ ယွန်းဆော့ရွဲ အနေနဲ့ သူ့ရဲ့ အခြေခံမူဝါဒတွေကို ကြီးကြီးမားမား ပြောင်းလဲမှုတွေ ပြုလုပ်ဖို့ လူထုက ဆန္ဒရှိနေကြပါတယ်” ဟု ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ပတ်ခ်ဆွန်ဂျွန်း (Park Sung-joon) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ယွန်း၏ ပါတီသည် ဧပြီ ၁၀ ရက်က ကျင်းပခဲ့သည့် လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ရှုံးနိမ့်ခဲ့သော်လည်း လွှတ်တော်၏ ထောက်ခံမှုအများစုကို မလိုအပ်သည့် နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒ၏ အဓိက လုပ်ငန်းစဉ်များကို ပြောင်းလဲလိမ့်မည် မဟုတ်ကြောင်း လေ့လာစောင့်ကြည့်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဧပြီ ၃၀

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavisin) က ၎င်း၏ ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်သူ ပန်ပရီ ဘာဟီဒါ နျူကရာ (Parnpree Bahiddha-Nukara) အား ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခဲ့သည့် မိမိ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကြောင့် နောက်ဆက်တွဲ အကျိုးဆက်များကို တာဝန်ယူမည်ဟု ပြောကြားခဲ့ကြောင်း Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပန်ပရီသည် ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်မှ ဖယ်ရှားခံခဲ့ရပြီးနောက် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးရာထူးမှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။

“ကျနော်ဟာ ခွန်ပန်ပရီကို တောင်းပန်တဲ့အကြောင်း Line chat group ကနေ ပို့ပြီးပါပြီ။ ကျနော့်ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက် ကြောင့် သူစိတ်ပျက်သွားခဲ့မယ်ဆိုရင် ကျနော် တောင်းပန်ပါတယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်”ဟု ဆရီသာက သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ပန်ပရီ၏ ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ရန် ဆုံးဖြတ်ချက်ကိုလည်း မိမိအနေဖြင့် လေးစားကြောင်း မိမိတို့နှစ်ဦး အကြား ပုဂ္ဂိုလ်ရေး မကျေလည်မှု မရှိကြောင်း ဆရီသာက ပြောသည်။

အစိုးရအဖွဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုသည် ပုံမှန်အခြေအနေ တစ်ခုသာဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံအအတွက် အကျိုးရှိစေမည့် အချက်အပေါ် အခြေခံပြီး အစိုးရအဖွဲ့ ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် မိမိအနေဖြင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးသစ်တစ်ဦး ခန့်အပ်မည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ခန့်အပ်ခံရမည့် သူသည် ဖြူးထိုင်းပါတီနှင့် အချိန်ကြာမြင့်စွာ လက်တွဲခဲ့ဖူးသူ ဖြစ်လိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ဆရီသာက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆရီသာနဲ့ ပန်ပရီကို တွေ့ရစဉ်

အစိုးရအဖွဲ့ ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းကြောင်း တော်ဝင်အမိန့်ပြန်တမ်း ကြေညာခဲ့ပြီးနောက် ပန်ပရီက နိုင်ငံခြားရေးရာထူးမှ နုတ်ထွက်ကြောင်း ကြေညာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

သူသည် ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ် ရာထူးကိုလည်း ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည့်တိုင် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ဌာနတစ်ခုတွင် ဆက်လက် ပါဝင်လိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

ဖြူးထိုင်းပါတီ၏ ဝါရင့် ပါတီဝင်ဖြစ်သည့် ပန်ပရီ ရာထူးမှ နုတ်ထွက်မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဆရီသာက အသေးစိတ် အချက်အလက်များကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ပန်ပရီကမူ ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်မှ ဖယ်ရှားခံရခြင်းသည် ၎င်း၏ အသိအမှတ်ပြုခံရမှု နည်းပါးခြင်း၊ အထူး သဖြင့် နိုင်ငံတကာ စင်မြင့်ထက်တွင် ၎င်း၏ အခန်းကဏ္ဍပေါ်လွင်မှု မရှိခြင်းကြောင့် ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

မိမိ၏ အလုပ်တာဝန် စွမ်းဆောင်ရည်ကြောင့် ထုတ်ပယ်ခံရခြင်း မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

မိမိသည် နိုင်ငံ၏ အကျိုးအတွက်သာ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး အစိုးရအဖွဲ့ ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခြင်းသည် ပိုမိုပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိပြီး ပိုမိုအကျိုးဖြစ်ထွန်းမည့် အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်ကို ဦးတည်စေလိမ့်မည်ဟု ပန်ပရီက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Thai PBS World