CNI International News

တိုင်ပေ၊ အောက်တိုဘာ ၁၅

တရုတ်သည် အောက်တိုဘာ ၁၄ ရက်က ထိုင်ဝမ်ကျွန်းကို တိုက်လေယာဉ်များ၊ စစ်သင်္ဘောများဖြင့် ဝိုင်းပတ် ပိတ်ဆို့ပြီး စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများသည် ပြီးခဲ့သည့် ၂ နှစ်အတွင်း တရုတ်၏ စတုတ္ထမြောက် အကြီးစား စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု ဖြစ်ပြီး ထိုစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုသည် ထိုင်ဝမ်၏ ခွဲထွက်ဝါဒီများကို ပြင်းထန်စွာသတိပေးရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ် ကြောင်း တရုတ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်ကမူ တရုတ်၏ လုပ်ဆောင်ချက်များသည် အကြောင်းမဲ့သက်သက် အန္တရာယ်များ မြင့်တက်စေရန် လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း လုပ်ဆောင်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်သမ္မတ လိုင်ချင်တေ (Lai Ching-te) ကမူ တရုတ်၏ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများကို တုန့်ပြန်သည့် အနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်၏ ဒီမိုကရေစီနှင့် အမျိုးသားလုံခြုံရေးကို ကာကွယ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အောက်တိုဘာ ၁၄ ရက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်သမ္မတ လိုင်ချင်တေကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် ထိုင်ဝမ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကလည်း တရုတ်၏ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများကို သင့်တော်သည့် အင်အားစု ဖြင့် တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်ရန် ဖြန့်ကြက်ချထားကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ထိုင်ဝမ်အစိုးရက ၎င်းတို့အုပ်ချုပ်ထားသည့် ကျွန်းစုများပေါ်တွင် တပ်လှန့်နှိုးဆော်မှုများကို မြှင့်တင်ထားပြီး ထိတွေ့မှု စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့်အညီ တုန့်ပြန်ရန် ပြင်ဆင်ထားကြောင်း ထိုင်ဝမ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်ကမူ Joint Sword-2024B အမည်ရှိ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုသည် ထိုင်ဝမ်၏ ခွဲထွက်ရေး အင်အားစု၏ ခွဲထွက်ရေးလှုပ်ရှားမှုများအား တင်းမာစွာ သတိပေးခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုသည် စစ်သားများ၏ ပူးတွဲစစ်ဆင်ရေး စွမ်းဆောင်ရည်များကို စမ်းသပ်ခြင်းလည်း ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်စစ်တပ်၏ အရှေ့တိုင်းစစ်နယ်ဝန်းဌာနမှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ကပ္ပတိန် လီရှီ  (Li Xi) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်ကျွန်းအရှေ့ဘက်၊ တောင်ဘက်နှင့် မြောက်ဘက်တွင် ပြုလုပ်သည့် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများအတွင်း ဝေဟင်-ရေပြင် ကင်းလှည့်မှုများ အပြင် ဆိပ်ကမ်းများနှင့် ရေကြောင်း နယ်နိမိတ်များကို ပိတ်ဆို့သည့် လေ့ကျင့်မှုများ ပါဝင်သည်ဟု လီက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

ကာရာကက်စ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၄

ဗင်နီဇွဲလားအာဏာပိုင်များက သမ္မတ နီကိုလပ်စ် မာဒူရိုကို (Nicolas Maduro) ကို လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ရန် ကြံစည် မှုတွင် ပါဝင်သည်ဟု စွပ်စွဲခံခဲ့ရသည့် အမေရိကန်နိုင်ငံသား ၄ ဦး၊ စပိန်နိုင်ငံသား ၂ ဦးနှင့် ချက်နိုင်ငံသား ၁ ဦးကို ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခဲ့ကြောင်း CNN မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယခုဖမ်းဆီးရမိသူများသည် မာဒူရိုကို ဖြုတ်ချလိုသည့် အမေရိကန်ထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီ (စီအိုင်အေ) နှင့် စပိန်ထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီတို့၏ အစီအစဉ်တွင် ပါဝင်သော ပြည်ပနိုင်ငံသားများနှင့် ဆက်နွှယ်မှုရှိကြောင်း ဗင်နီဇွဲလားအစိုးရက ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်နှင့် စပိန်အစိုးရများကမူ ဗင်နီဇွဲလား၏ စွပ်စွဲချက်များကို ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

မာဒူရိုကို ဖမ်းဆီးရမိပါက သို့မဟုတ် တရားစီရင်နိုင်သည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိစေရန် သတင်းပေးမည်ဆိုပါက ဆုကြေးငွေ ၁၅ သန်းပေးမည်ဟု အမေရိကန်က ဆုကြေးငွေထုတ်ခဲ့သဖြင့် ယခုဖမ်းဆီးရမိသူများသည် မာဒူရိုအား ဖြုတ်ချမည့် ကြံစည်မှုတွင် ပါဝင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဗင်နီဇွဲလား ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ဒီယော့စ်ဒါဒို ကာဘယ်လို (Diosdado Cabello) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုပူးပေါင်းကြံစည်မှုတွင် အမေရိကန်၏ Navy SEAL တပ်ဖွဲ့ဝင် ဝီလ်ဘတ် ကက်စ်တာနီဒါ (Wilbert Castaneda) ပါဝင်ခဲ့ပြီး အမေရိကန်လုပ် လက်နက်များကိုလည်း ဗင်နီဇွဲလားအာဏာပိုင်များက သိမ်းဆည်းရမိခဲ့သည်ဟု ကာဘယ်လိုက ပြောသည်။

ဗင်နီဇွဲလားသမ္မတ မာဒူရိုနဲ့ ထောက်ခံသူများကို တွေ့ရစဉ်

ကက်စ်တာနီဒါသည် ထိုပူးပေါင်းကြံစည်မှု၏ ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်သည်ဟု ဗင်နီဇွဲလားက ပြောကြားခဲ့သည်။

အိမ်ဖြူတော်ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဂျွန်ကာဘီ (John Kirby) ကမူ ကက်စ်တာနီဒါသည် Navy SEAL တပ်ဖွဲ့ဝင် တစ်ဦးဖြစ်သော်လည်း ဗင်နီဇွဲလားသို့ သွားရောက်ခဲ့သည့် ခရီးစဉ်သည် ကိုယ်ရေးကိုယ်တာအရ သွားရောက်သည့် ခရီးစဉ်သာဖြစ်ပြီး တာဝန်နှင့်သွားရောက်ခြင်း မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု CNN မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ကက်စ်တာနီဒါသည် အမေရိကန်-မက္ကဆီကို နိုင်ငံသားနှစ်မျိုး ခံယူထားသူဖြစ်ကြောင်း သတင်းများ ထွက်ပေါ်နေသည်။

ဗင်နီဇွဲလားအာဏာပိုင်များ၏ ပြောကြားချက်များကို သီးခြားအတည်ပြုရန် ခက်ခဲသော်လည်း လေ့လာစောင့် ကြည့်သူများကမူ မာဒူရိုသည် ပြည်တွင်း ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုကို ရရှိရန် နည်းဗျူဟာ အဟောင်းများကို အသုံးပြုနေ ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်းကလည်း မာဒူရိုက အမေရိကန်သည် ၂၀၁၈ ခုနှစ်က လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ရန် ကြိုးပမ်း မှု၊ အာဏာသိမ်းရန် ကြိုးပမ်းမှုများ အပါအဝင် ဗင်နီဇွဲလား၏ ပြည်တွင်းရေးကို ကြားဝင်စွက်ဖက်နေကြောင်း မကြာခဏ စွပ်စွဲခဲ့ဖူးသည်။

Source: CNN

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ အောက်တိုဘာ ၁၄

အရှေ့အာရှညီလာခံတွင် အာဆီယံနိုင်ငံများက မူကြမ်းရေးဆွဲခဲ့သည့် ဘုံသဘောတူညီချက် ကြေညာစာတမ်းကို ရုရှားနှင့်တရုတ်တို့က ပိတ်ပင်ခဲ့ကြောင်း အမေရိကန်အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့ သည်။

အောက်တိုဘာ ၁၀ ရက်က လာအိုနိုင်ငံတွင် ပြုလုပ်သည့် အရှေ့အာရှညီလာခံ၌ အာဆီယံနိုင်ငံများ၏ သဘောဆန္ဒဖြင့် မူကြမ်းကြေညာချက်တစ်စောင် အဆိုပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုကြေညာချက် မူကြမ်းထဲတွင် တောင်တရုတ်ပင်လယ်နှင့်ပတ်သက်သည့် အကြောင်းအရာများကို ဖော်ပြ ထားသည်။

အမေရိကန်၊ ဂျပန်၊ ဩစတြေးလျ၊ တောင်ကိုရီးယားနှင့် အိန္ဒိယတို့ကမူ အာဆီယံက အဆိုပြုသည့် မူကြမ်း ကြေညာချက်ကို ထောက်ခံခဲ့သော်လည်း ရုရှားနှင့် တရုတ်ကမူ ထိုကြေညာချက်ကို သဘောမတူကြောင်း တားမြစ်ခဲ့သည်ဟု အမေရိကန်အရာရှိက ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး လာဗရော့ဗ် (Sergei Lavrov) သည် အောက်တိုဘာ ၁၁ ရက်က ဗီယန်ကျင်း (Vientiane) မြို့တော်တွင် ပြုလုပ်သည့် သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ၌ အာဆီယံ၏ အဆိုပြုချက်ကို အမေရိကန်၊ ဂျပန်၊ တောင်ကိုရီးယား၊ ဩစတြေးလျနှင့် နယူးဇီလန်တို့က နိုင်ငံရေးသဘော သက်ဝင်စေရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ခြင်းကြောင့် ထိုအဆိုပြုချက်ကို အပြီးသတ် ကြေညာချက် မထုတ်ပြန်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အာဆီယံနဲ့ ကုလ ညီလာခံ တက်ရောက်ခဲ့သော ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

ထိုအကြောင်းအရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဝါရှင်တန်ရှိ တရုတ်သံရုံးကမူ မှတ်ချက်ပေးရန် တောင်းဆိုချက်ကို ချက်ချင်း အတည်မပြုခဲ့ပေ။

အာဆီယံ၏ အဆိုပြုချက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ငြင်းခုံမှုများရှိခဲ့ကြောင်း၊ သို့သော် အဓိကအချက်မှာ ပင်လယ်ပြင်ဥပဒေ နှင့်ပတ်သက်သည့် ကုလသမဂ္ဂ ကြေညာချက် (UNCLOS) ကို မည်ကဲ့သို့ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့် ရည်ညွှန်းရမည်ဆိုသည့် အချက်ကို အဓိက ငြင်းခုံမှုများရှိခဲ့သည်ဟု အမေရိကန်အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်သည် တောင်တရုတ်ပင်လယ်၏ နယ်နိမိတ် တစ်ခုလုံးနီးပါးကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာထားပြီး အာဆီယံနိုင်ငံအချို့ အပါအဝင် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် နယ်နိမိတ်ပိုင်ဆိုင်မှုများ အငြင်းပွားလျက်ရှိသည်။

အာဆီယံသည် တောင်တရုတ်ပင်လယ် အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး တရုတ်နှင့် ကျင့်ဝတ်စည်းကမ်း ရေးဆွဲရေးကို နှစ်ပေါင်းများစွာကြာ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းခဲ့ကာ အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအချို့ကမူ UNCLOS အပေါ် အခြေခံ၍ ကျင့်ဝတ်စည်းကမ်း ရေးဆွဲရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

တရုတ်သည် တောင်တရုတ်ပင်လယ် အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး အာဆီယံနှင့် ကျင့်ဝတ်စည်းကမ်း ရေးဆွဲရေးကို ထောက်ခံခဲ့သော်လည်း UNCLOS အရ တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် တရုတ်၏ ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာချက် ထွက်ဆိုမှုများသည် တရားမဝင်ကြောင်း စီရင်ခဲ့သည့် နိုင်ငံတကာ အနုညတခုံရုံး၏ ၂၀၁၆ ခုနှစ် စီရင်ချက်ကို အသိအမှတ်ပြုခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ပြုံယမ်း၊ အောက်တိုဘာ ၁၄

ပြုံယမ်း (Pyongyang)၏ ကောင်းကင်ယံတွင် တောင်ကိုရီးယားဒရုန်းများကို တွေ့ရှိမည်ဆိုပါက တောင်ကိုရီးယား အနေဖြင့် ကြောက်မက်ဖွယ် ဘေးအန္တရာယ်နှင့် ရင်ဆိုင်ရမည်ဟု မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန် (Kim Jong Un)၏ ညီမဖြစ်သူ ကင်မ်ယိုဂျုံ (Kim Yo Jong) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ပြုံယမ်းမြို့တော်၏ ကောင်းကင်ယံပေါ်တွင် တောင်ကိုရီးယားဒရုန်းများ ဝင်ရောက်ပျံသန်းခဲ့သည်ဆိုသည့် မြောက်ကိုရီးယား၏ ပြောကြားချက်ကို တုန့်ပြန်ခဲ့သော တောင်ကိုရီးယားစစ်တပ်ကိုလည်း ကင်မ်ယိုဂျုံက ဝေဖန် ခဲ့သည်ဟု နိုင်ငံပိုင် KCNA သတင်းအေဂျင်စီက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း ပြုံယမ်းမြို့တော်၏ ကောင်းကင်ယံတွင် တောင်ကိုရီးယားက ဒရုန်းများ လွှတ်တင်ခဲ့ ကြောင်း မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက အောက်တိုဘာ ၁၁ ရက်တွင် စွပ်စွဲခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယား ပူးတွဲစစ်ဦးစီးချုပ်များအဖွဲ့ (JCS) ကမူ မိမိတို့အနေဖြင့် မြောက်ကိုရီးယား၏ စွပ်စွဲချက်များကို အတည်မပြုနိုင်ကြောင်း တုန့်ပြန်ပြောကြားခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယားဘက်ကို ပျက်ကျခဲ့တဲ့ မြောက်ကိုရီးယားဒရုန်းကို တွေ့ရစဉ်

"တောင်ကိုရီးယားရဲ့ ပြောကြားချက်အရ မကြာသေးခင်က တောင်ကိုရီးယားစစ်တပ်ဟာ ဝါဒဖြန့်စာစောင်တွေ ပါရှိတဲ့ ဒရုန်းတွေကို လွှတ်တင်ခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ် သက်ရောက်ပါတယ်" ဟု ကင်မ်ယိုဂျုံက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုဒရုန်းများကို မည်သည့် အဖွဲ့အစည်းက လွှတ်တင်ခဲ့သည်ဆိုခြင်းကို အတည်မပြုနိုင်ပါက တောင်ကိုရီးယား စစ်တပ်သည် လိမ်ညာလိမ့်မည်ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။ 

ယခုနှစ် မေလကစပြီး မြောက်ကိုရီးယားသည် အမှိုက်အိတ်များ တွဲချည်ထားသည့် မိုးပျံပူဖောင်းများကို တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံအတွင်းသို့ လွှတ်တင်ခဲ့သဖြင့် တင်းမာမှုများ မြင့်တက်ခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယား ဝါဒဖြန့်စာစောင်များ ပါရှိသည့် မိုးပျံပူဖောင်းများကို တောင်ကိုရီးယား တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ က လွှတ်တင်ခဲ့သဖြင့် ထိုလုပ်ရပ်ကို တုန့်ပြန်သည့်အနေဖြင့် အမှိုက်များပါသော မိုးပျံပူဖောင်းများကို ပြန်လည် လွှတ်တင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း မြောက်ကိုရီးယားက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ အောက်တိုဘာ ၁၄

ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ဒုဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး တာဝန်များကို ရယူထားသည့် ဖွမ်သမ် ဝီချာယာချိုင်း (Phumtham Wechayachai) သည် ဥပဒေအရ စစ်မှုထမ်းရသူများနှင့် ရာထူးနိမ့် စစ်သားများကို ကာကွယ်ဖို့ ဥပဒေသစ် ပြင်ဆင်ရေးဆွဲမှုများ ပြုလုပ်ရန် အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဥပဒေအပြောင်းအလဲအရ စစ်ရေးတာဝန်များ ပေါ့ဆမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် ပျက်ကွက်သည့် အထက်ပိုင်းမှ တပ်မှူးများကို အရေးယူမည့် တရားရေး လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများကို ပိုမိုတင်းကျပ်သွားမည်ဖြစ်သည်။

အောက်တိုဘာ ၁၁ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ကာကွယ်ရေးကောင်စီ အစည်းအဝေးအပြီးတွင် မစ္စတာဖွမ်သမ်သည် အွန်လိုင်းပေါ်မှ တပ်သားသစ် စုဆောင်းမှု မူဘောင်တစ်ခုကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုမူဘောင်တွင် တပ်သားသစ်များ၏  ကောင်းကျိုးချမ်းသာကို အာရုံစိုက်ဖော်ပြခဲ့ကြောင်း ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ် သာနာသစ် ဆာဝမ်ဆန် (Thanathip Sawangsaeng) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းဒုဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဖြစ်သူ ဖွမ်သမ် ဝီချာယာချိုင်းကို တွေ့ရစဉ်

မကြာသေးမီက စစ်တပ်၏ လေ့ကျင့်မှုတစ်ခုအတွင်း တပ်သားတစ်ဦး ညှင်းပန်းနှိပ်စက်ခံရမှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့ သည့် ဖြစ်စဉ်ကို တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်သည့်အနေဖြင့် ထိုကဲ့သို့ အပြောင်းအလဲများ ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အသက် ၂၁ နှစ်အရွယ် တပ်သားတစ်ဦးဖြစ်သည့် သီရိဝတ် ဂျိုင်ဒီး (Siriwat Jaidee)သည် ဇူလိုင်လအတွင်းက ချောင်ဘူရီ (Chon Buri) ပြည်နယ်ရှိ ဆက်တာဟစ် ( Sattahip ) ရေတပ်စခန်းတွင် သေဆုံးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုတပ်သားသည် စစ်တပ်၏ သင်တန်းဆရာတစ်ဦး၏ ရိုက်နှက်မှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့သည်ဟု သတင်းများ ထွက်ပေါ်ခဲ့ပြီး သီရိဝတ်သည် သတိမေ့လဲမကျမချင်း နေပူထဲတွင် ပြေးရန် ဖိအားပေးခံခဲ့ရသည်ဟု ဆိုသည်။

သီရိဝတ်၏ သေဆုံးမှုအကြောင်းကို စုံစမ်းစစ်ဆေးရန် ၎င်း၏ ညီမဖြစ်သူက အောက်လွှတ်တော် စစ်ရေးကော်မတီ အား အသနားခံစာ တင်သွင်းပြီးနောက် ထိုဖြစ်စဉ်သည် ပြည်သူလူထုကြား ပျံ့နှံ့သွားခဲ့သည်။

ယခုနှစ်အတွင်း စစ်တပ်၏ ကြမ်းတမ်းစွာ ကိုင်တွယ်မှုများကြောင့် စစ်မှုထမ်းအဖြစ် စုဆောင်ခံရသူ ၅ ဦး သေဆုံးခဲ့ သည်။

မစ္စတာဖွမ်သမ်ကမူ စစ်တပ်၏ အုပ်ချုပ်ရေး ညံ့ဖျင်းမှုကြောင့် နစ်နာခဲ့ရသူများနှင့် ၎င်းတို့ မိသားစုများအတွက် နစ်နာကြေးများပေးမည်ဖြစ်ပြီး ထိုသို့ နစ်နာကြေးပေးမည့် အစီအစဉ်အတွက် စစ်တပ်၏ တပ်မှူးများနှင့် ဆွေးနွေး သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ အောက်တိုဘာ ၁၂

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra) ဦးဆောင်သည့် ဖြူးထိုင်းပါတီ၏ အနာဂတ်အပေါ် မေးခွန်းများ ထွက်ပေါ်နေမှုနှင့်အတူ ထိုင်းနိုင်ငံရေး အခြေအနေသည် ရှုပ်ထွေးလာခဲ့သည်ဟု Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

လေ့လာသုံးသပ်သူများကမူ ထိုင်းနိုင်ငံရေးအခြေအနေကို ၁၉၉၂ ခုနှစ်က ထွက်ရှိခဲ့သည့် Reservoir Dogs အမည်ရှိ ဂန္ထဝင်ရုပ်ရှင်ကားဖြင့် နှိုင်းယှဉ်ပြောဆိုနေကြသည်။

ထိုရုပ်ရှင်၏ နောက်ဆုံး ဇာတ်သိမ်းခန်းတွင် အဓိကဇာတ်ဆောင်များသည် တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး ယုံကြည်မှုကင်းမဲ့ပြီး အချင်းချင်း သစ္စာဖောက်သည်ဟု ထင်လာကြကာ အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်ပြီး သေဆုံးသွားခဲ့သည်။

ထိုဇာတ်ကောင်များသည် ဖြူးထိုင်းပါတီနှင့် တူနေပြီး ဖြူးထိုင်းပါတီသည် ကွန်ဆာဗေးတစ် မဟာမိတ်များနှင့် ပြည်သူ့ပါတီကို ယုံကြည်မှုမရှိဘဲ တွန့်ဆုတ်နေသည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောသည်။

ထို့ပြင် ပြည်သူ့ပါတီနှင့် အခြားနိုင်ငံရေးပါတီများကလည်း တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် ယုံကြည်ခြင်း မရှိကြသော်လည်း အကွက်ရွှေ့မှားပါက အစားခံရမည့် စစ်တုရင်ကစားပွဲကဲ့သို့ ဖြစ်နေကြောင်း ပါတီတိုင်းက နားလည်ထားကြသည်။

ပြည်သူ့ပါတီခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

ဖြူးထိုင်းပါတီသည် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင် ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) ၏ လောင်းရိပ်အောက်တွင် ရှိနေကြောင်း စောဒကတက်မှုများနှင့်အတူ ပါတီကို စုံစမ်းစစ်ဆေးရန် တိုင်ကြားချက်များရှိခဲ့သည်။

ပြည်သူ့ပါတီကမူ ၎င်းတို့အနေဖြင့် ဖြူးထိုင်းပါတီ၏ အရေးကိစ္စကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မည် မဟုတ်ကြောင်း၊ ဖြူးထိုင်းပါတီအနေဖြင့် ကိုယ့်ပါတီပြဿနာကို ကိုယ်တိုင်ဖြေရှင်းရန်နှင့် မိမိတို့က ကူညီသွားမည် မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

 ထိုင်း၏ သက်တမ်းရင့် နိုင်ငံရေးပါတီဖြစ်သည့် Palang Pracharath ပါတီ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ပိုင်ဘွန်း နီတိတဝမ် (Paiboon Nititawan) ကလည်း ၎င်းတို့ပါတီသည် ဖြူးထိုင်းပါတီကို တိုင်ကြားမှုများနှင့်ပတ်သက်ပြီး ကြားဝင်စွက်ဖက်မည် မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများကမူ ထိုင်းနိုင်ငံရေးပါတီများ၏ အခြေအနေကို Reservoir Dogs ရုပ်ရှင်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ခဲ့ကြပြီး ရုပ်ရှင်ထဲကကဲ့သို့ မယုံကြည်မှု၊ သစ္စာဖောက်မှု အစရှိသည့် အခြေအနေများလည်း ဖြစ်ပွားလာနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့ကြသည်။

Source: Thai PBS World

CNI International News

တိုင်ပေ၊ အောက်တိုဘာ ၁၂

တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်ကို ကိုယ်စားမပြုနိုင်ကြောင်း ထိုင်ဝမ်သမ္မတ လိုင်ချင်တေ(Lai Ching-te) က ပြောကြားခဲ့ပြီး ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်ပြောင်းလဲမှုကဲ့သို့ ပြဿနာရပ်များတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန်လည်း ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

သမ္မတလိုင်က အောက်တိုဘာ ၁၀ ရက်တွင် တရုတ်ပြည်မကြီးနှင့်ပတ်သက်ပြီး သဘောထား တင်းမာသည့် လေသံအပြင် သဘောထား ပျော့ပြောင်းသည့် လေသံကိုလည်း လိုတိုးပိုလျှော့ ပြောကြားခဲ့သည်။

မေလက စတင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် သမ္မတလိုင်ကို တရုတ်ပြည်မကြီးအစိုးရက ခွဲထွက်ရေး သမားတစ်ဦး အဖြစ် ခေါ်ဆိုခဲ့သည်။

လိုင်က ထိုင်ဝမ်၏ တရားဝင်အမည်ဖြစ်သည့်  'တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ ' (ROC) ဟု သုံးနှုန်းခဲ့ပြီး တရုတ်ပြည်မကြီး ကိုမူ ၎င်း၏တရားဝင်အမည်ဖြစ်သည့်  'တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ ' (PRC) ဟု သုံးနှုန်းခေါ်ဆိုခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်ပြည်သူများကို တွေ့ရစဉ်

“တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ (ROC) ဟာ ထိုင်ဝမ်၊ ပန်ဂူ (Penghu)၊ ကင်မန်(Kinmen) နဲ့ မက်ဆု(Matsu) ကျွန်းတွေပေါ် မှာ အရင်ကတည်းက နက်ရှိုင်းစွာ အမြစ်တွယ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီကျွန်းတွေဟာ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ (PRC) ရဲ့ လက်အောက်ခံတွေ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒီမြေပေါ်မှာ ဒီမိုကရေစီနဲ့ လွတ်လပ်ခွင့်ဟာ တိုးတက်ကောင်းမွန် နေပါတယ်။ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံဟာ ထိုင်ဝမ်ကို ကိုယ်စားပြုပိုင်ခွင့် မရှိပါဘူး" ဟု လိုင်က ပြောကြားခဲ့ သည်။

တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်ကို ၎င်း၏နယ်နိမိတ် တစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ထားပြီး လိုအပ်လာပါက အင်အားသုံး သိမ်းယူ မည်ဟု ပြောကြားခဲ့ကာ လိုင်ကမူ ထိုင်ဝမ်ကျွန်း၏ အနာဂတ်ကို ထိုင်ဝမ်ဒေသခံများကသာ ဆုံးဖြတ်နိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အောက်တိုဘာ ၁၀ ရက်တွင် လိုင်က ထိုင်ဝမ်အစိုးရနှင့် တရုတ်အစိုးရတို့အနေဖြင့် ရာသီဥတုဖောက်ပြန် ပြောင်းလဲမှု တိုက်ဖျက်ရေး၊ ကူးစက်ရောဂါများ တိုက်ဖျက်ရေးနှင့် ဒေသတွင်းလုံခြုံရေးကို ထိန်းသိမ်းရေးတို့တွင် အတူတကွ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

လိုင်၏ ပြောကြားချက်များနှင့် ပတ်သက်ပြီး တရုတ်က ချက်ချင်းတုန့်ပြန်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ထိုင်ဝမ်ပြည်သူများကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော် လိုင်သည် တင်းမာမှုများကို မြင့်တက်စေရန် လုပ်ဆောင်နေကြောင်း ယခုသီတင်းပတ် အစောပိုင်းတွင် တရုတ်က စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကမူ တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်ကျွန်း အနီးဝန်းကျင်တွင် ပူးတွဲတိုက်ခိုက်ရေး အသင့် အနေအထားရှိမှု ကင်းလှည့်မစ်ရှင်ကို ထပ်မံလုပ်ဆောင်နေပြီး ထိုလုပ်ဆောင်မှုသည် စစ်ရေးအရ အနှောင့်အယှက် ပေးမှုဖြစ်ကြောင်း အောက်တိုဘာ ၉ ရက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်ကလည်း တရုတ်အနေဖြင့် လိုင်၏ ပြောကြားချက်များကို အကြောင်းပြပြီး ထိုင်ဝမ်အပေါ် စစ်ရေး ဖိအားများ မပေးရန် အောက်တိုဘာ ၉ ရက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

လိုင်သည် တရုတ်နှင့် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ရန် မကြာခဏ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း တရုတ်က ထိုကမ်းလှမ်းချက် များကို ပယ်ချခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ အောက်တိုဘာ ၁၂

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် အတိတ်ကာလက ရှင်နာဝပ် (Shinawatra) မိသားစု ထူထောင်ခဲ့သည့် ပါတီများ ဖျက်သိမ်းခံခဲ့ ရသည့် အခြေအနေကဲ့သို့ လက်ရှိ အာဏာရပါတီဖြစ်သော ဖြူးထိုင်းပါတီလည်း ဖျက်သိမ်းခံရမည့် အန္တရာယ်နှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်ဟု The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အောက်တိုဘာ ၁၀ ရက်က ပုဂ္ဂလိက ရှေ့နေတစ်ဦးဖြစ်သည့် တီရာယွတ် ဆူဝန်ကီဆွန် ( Teerayut Suwankesorn) သည် ဖြူးထိုင်းပါတီနှင့် သက်ဆင်ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) ၏ လုပ်ရပ်များသည် တော်ဝင်အသရေဖျက်မှုဥပဒေကို ချိုးဖောက်ခြင်း ရှိ/ မရှိနှင့် နိုင်ငံရေးပြင်ပမှ လူပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်သည့် သက်ဆင်ကို ဖြူးထိုင်းပါတီအား ထိန်းချုပ်ခွင့် ပြုထားခြင်း ရှိ/မရှိ စုံစမ်းစစ်ဆေးရန် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးသို့ အသနားခံစာ တင်သွင်းခဲ့သည်။

ဖြူးထိုင်းပါတီ၏ လုပ်ရပ်များကို ရပ်တန့်ရန်သာ အသနားခံစာတွင် တင်ပြထားသော်လည်း ထိုအမှုအခင်းသည် ဖြူးထိုင်းပါတီ ဖျက်သိမ်းခံရမည့် အနေအထားသို့ ရောက်ရှိသွားနိုင်သည်။

တီရာယွတ်သည် လက်ရှိတွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ သက်တမ်းရင့် Palang Pracharat ပါတီနှင့်အတူ လက်တွဲဆောင်ရွက် နေသည်ဟု ထင်ကြေးပေးမှုများ ထွက်ပေါ်နေသည်။

တီရာယွတ် ဆူဝန်ကီဆွန်ကို တွေ့ရစဉ်

တီရာယွတ်၏ လုပ်ဆောင်ချက်သည် ထိုင်းလူထု၏ အာရုံစိုက်မှုကို ရရှိခဲ့ပြီး ၎င်း၏ အသနားခံစာတင်သွင်းခြင်း၏ ရည်ရွယ်ချက်အပေါ် မေးခွန်းများ ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

တီရာယွတ်နှင့် Palang Pracharat ပါတီအကြား ဆက်နွှယ်မှုသည် အောက်တိုဘာလ အစောပိုင်းက ပေါ်ထွက် လာခဲ့သည်။ ထိုအချိန်က Palang Pracharat  ပါတီ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ပိုင်ဘွန်း နီတိတဝမ် (Paiboon Nititawan) က ဖြူးထိုင်းပါတီ ပြိုကွဲလိမ့်မည်ဟု ၂ ကြိမ်တိုင်တိုင် ခန့်မှန်းခဲ့သည်။

တီရာယွတ်သည် တစ်ချိန်က ပိုင်ဘွန်း ထည်ထောင်ခဲ့သည့် People Reform ပါတီတွင် အမှုဆောင်တစ်ဦးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ထိုပါတီ၏ တရားရေးအဖွဲ့တွင် အဓိကနေရာက ပါဝင်ခဲ့သည်။

ပါတီဖွဲ့စည်းပြီး တစ်နှစ်မပြည့်မီ အချိန်မှာပင် ပိုင်ဘွန်းသည် ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် People Reform ပါတီကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ပြီး Palang Pracharat ပါတီထဲသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။

ထိုင်းတွင် အတိတ်ကာလက ရှင်နာဝပ် မိသားစုက ထူထောင်ခဲ့သည့် Thai Rak Thai ပါတီနှင့်  People's Power ပါတီများသည်လည်း ဖျက်သိမ်းခံခဲ့ရဖူးသဖြင့် လက်ရှိ တီရာယွတ်၏ တိုင်ကြားမှုသည် ရှင်နာဝပ် မျိုးဆက်ဖြစ် သော ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra) ဦးဆောင်သည့် ဖြူးထိုင်းပါတီသည်လည်း ဖျက်သိမ်းခံ ရမည့် အန္တရာယ်နှင့် ရင်ဆိုင်ရနိုင်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: The Nation

CNI International News

မနီလာ၊ အောက်တိုဘာ ၁၂

ဖိလစ်ပိုင်သည် မကြာသေးမီက ပြုလုပ်ခဲ့သည့် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများတွင် အမေရိကန်လုပ် Typhon ဒုံးကျည် စနစ်ကို အသုံးပြုခဲ့ပြီးနောက် ထိုဒုံးကျည်စနစ်အား နိုင်ငံအတွင်း ဆက်လက်ထားရှိရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်ဟု SCMP မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုဆုံးဖြတ်ချက်အရ ဖိလစ်ပိုင်သည် တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် စစ်အင်အား ချိန်ခွင်လျှာညှိရန်နှင့် ပြည်ပရန်မှ ကာကွယ်ရန် အာရုံစိုက် လုပ်ဆောင်မှုကို ပြသရာရောက်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

စက်တင်ဘာလကုန်ပိုင်းက အဆုံးသတ်ခဲ့သည့် ဖိလစ်ပိုင်စစ်တပ်နှင့် အမေရိကန်စစ်တပ်တို့၏ Salaknib အမည်ရှိ ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု ဒုတိယအဆင့်အပြီးတွင် ထိုဒုံးပစ်လောင်ချာများကို နိုင်ငံအတွင်း ဆက်လက်ထားရှိမည် ဖြစ်ကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်ကြည်းတပ်၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီး လူဝီ ဒီမာအလာ (Louie 
Dema-ala) က အတည်ပြုခဲ့သည်။

“Salaknib စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုက ပြီးဆုံးသွားပါပြီ။ လက်ရှိမှာ ဖိလစ်ပိုင်စစ်တပ်ဟာ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု တစ်ခုလုံး ကို အကဲဖြတ် ချင့်ချိန်တွက်ဆနေပါတယ်။ Typhon ဒုံးကျည်စနစ်တွေ ဆက်လက်ထားရှိဖို့ဟာ ဖိလစ်ပိုင်နဲ့ အမေရိကန်အကြား ပူးတွဲဆုံးဖြတ်ရမှာဖြစ်တာကြောင့် ဒီကိစ္စကို အထက်က ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်” ဟု ဒီမာအလာက သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

Typhon ဒုံးကျည်စနစ်ကို ထိန်းသိမ်းနေစဉ်

Mid-Range Capability (MRC) ဟုလည်း လူသိများသည့် Typhon ဒုံးကျည်စနစ်သည် မြေပြင်အခြေစိုက် ဒုံးကျည် စနစ်ဖြစ်ပြီး ကီလိုမီတာ ၂၄၀ (မိုင် ၁၅၀) အထိ ပျံသန်းနိုင်သည့် Standard Missile 6 (SM-6) ဒုံးကျည်၊ ကီလိုမီတာ ၂၅၀၀ (မိုင် ၁၅၅၀) အထိ ပျံသန်းနိုင်သော Tomahawk မြေပြင် တိုက်ခိုက်ရေး ဒုံးကျည်တို့ကို ပစ်လွှတ်နိုင်စွမ်း ရှိသည်။

ထို့ကြောင့် ထိုဒုံးကျည်များ ပစ်ခတ်ရောက်ရှိနိုင်သည့် အကွာအဝေးအတွင်း တောင်တရုတ်ပင်လယ်နှင့် ထိုင်ဝမ် ရေလက်ကြားတို့ ပါဝင်နေသည်။

ဖိလစ်ပိုင်သည် ပြည်ပရန် ကာကွယ်ရေးကို အာရုံစိုက်ပြီး မဟာဗျူဟာတစ်ရပ် ချမှတ်လုပ်ဆောင်နေသဖြင့် Typhon ဒုံးကျည်စနစ်ကို ရရှိပိုင်ဆိုင်လိုကြောင်း အစောပိုင်းက ဖိလစ်ပိုင်စစ်တပ်အကြီးအကဲ ရိုမီယို ဘရော်နာ ဂျူနီယာ ( Romeo Brawner Jnr) က ပြောကြားခဲ့သည်။

Typhon ဒုံးကျည်စနစ်ကို Salaknib စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှု၏ ပထမအဆင့်ဖြစ်သည့် ဧပြီအတွင်း ကနဦး ဖြန့်ကြက် ချခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ထိုဒုံးကျည်စနစ်ကို ဧပြီနှင့် မေလများအတွင်း ပြုလုပ်သည့် Balikatan ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့် မှုများတွင် အသုံးပြုခဲ့သည်။

တရုတ်ကမူ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံတွင် အမေရိကန်၏ Typhon ဒုံးကျည်စနစ် တည်ရှိမှုကို ဆန့်ကျင်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ပြီး အမေရိကန်သည် တောင်တရုတ်ပင်လယ်၌ လက်နက်ပြိုင်ဆိုင်မှု ဖြစ်စေရန် လှုံ့ဆော်ပေးနေကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံ ခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိ (Wang Yi) က ဇူလိုင်လအတွင်း ဝေဖန်ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: SCMP