CNI International News

ဘေဂျင်း၊ ဇွန်လ ၁

ဝါရှင်တန်နှင့်တိုင်ပေတို့အကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို တုံ့ပြန်သည့် လိုအပ်သောလုပ်ဆောင်ချက်အဖြစ် မကြာသေးမီရက်ပိုင်းအတွင်း တရုတ်စစ်တပ်က ထိုင်ဝမ်ကျွန်းတဝိုက် ပင်လယ်ပြင်နှင့်ဝေဟင်ပိုင်နက်တို့ကို တိုက်ပွဲဝင်အသင့်အနေအထားဖြင့် ကင်းလှည့်ခဲ့ကြောင်း ၎င်းစစ်တပ်က ဇွန်လ ၁ ရက်(ယနေ့)သတင်းထုတ်ပြန် ခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်သည် ၎င်း၏အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်ဆိုင်မှု ထိန်းသိမ်းရန် ကြိုးပမ်းနေသော်လည်း တရုတ်က ထိုင်ဝမ်ကို ပြည်မကြီးအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအဖြစ် ဒီမိုကရေစီနည်းကျအုပ်ချုပ်နေသည်ဟု ပြောကြားပြီး ပြီးခဲ့သည့်နှစ်နှစ် ကတည်းက ကျွန်းတဝိုက်တွင် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု တိုးမြှင့်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ထိုင်ဝမ်အတွက် အမေရိကန်၏ပံ့ပိုးကူညီမှုများကိုလည်း တရုတ်နိုင်ငံက မလိုလားပေ။
ထိုင်ဝမ်ကျွန်းကို တိုက်ခိုက်မည်ဆိုပါက အမေရိကန် စစ်ရေးအရပါဝင်လာမည်ဟု သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြင့် ထိုင်ဝမ်အပေါ် အမေရိကန်မူဝါဒအပြောင်းအလဲ ပြသလိုက်ခြင်းကလည်း တရုတ်ကို ဒေါသထွက်စေခဲ့သည်။

မကြာသေးမီ ကျွန်းအနီးတဝိုက် ကင်းလှည့်ခဲ့ခြင်းသည် အမေရိကန်နှင့်ထိုင်ဝမ်တို့ ပူးပေါင်းမှုကို ဆန့်ကျင်ရန် လိုအပ်သော အရေးယူဆောင်ရွက်ချက်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်၊ အရှေ့ပိုင်းစစ်ဌာနချုပ် ၏ ထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် သတိပေးခဲ့သည်။

“မကြာသေးမီက ထိုင်ဝမ်အရေးမှာ အမေရိကန် ဝင်စွက်ဖက်ပြီး ထိုင်ဝမ်လွတ်လပ်ရေးတပ်တွေကို ပံ့ပိုးကူညီဖို့ ပြောလာပြီးတော့ ဒီကျွန်းကို အန္တရာယ်များတဲ့အခြေအနေတစ်ခုထဲ တွန်းပို့ပါလိမ့်မယ်” ဟု ယင်းထုတ်ပြန်ချက် ထဲတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထိုင်ဝမ်သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း၊ တရုတ်တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် ပြည်ပဝင်ရောက် စွက်ဖက်မှုနှင့် ထိုင်ဝမ်လွတ်လပ်ရေးအားပေးသူများ၏လုပ်ရပ်ကို ဟန့်တားရန်အတွက် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု ဆက်လက်ပြုလုပ်သွားမည်ဟု တရုတ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်စစ်ရေးလေ့ကျင့်မည့် နေ့ရက်အတိအကျကို အဆိုပါထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် မဖော်ပြထားသော်လည်း ထိုင်ဝမ်က ၎င်း၏လေကြောင်းကာကွယ်ရေးဇုန်အတွင်း တရုတ်လေတပ်၏ ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီလနောက်ပိုင်း အကြီးမားဆုံး ကျူးကျော်မှု ပြုခဲ့ကြောင်း မေလ ၃၀ ရက်တွင် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။

ယင်းသို့ ကျူးကျော်ပျံသန်းလာသော တရုတ်လေယာဉ် အစင်း ၃၀ ကို ထိုင်ဝမ်တိုက်လေယာဉ်များက အလားတူ ပျံသန်း၍ သတိပေးခဲ့ကြောင်း ထိုင်ဝမ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။ ယခင်ကလည်း ထိုင်ဝမ် သည် ၎င်း၏လေကြောင်းကာကွယ်ရေးဇုန် (ADIZ) အတွင်းသို့ တရုတ်ထိပါးလာခြင်းအား အကြိမ်ကြိမ် သတိပေး ခဲ့ရသည်။

ကျွန်း၏အချုပ်အခြာနှင့်ပတ်သက်၍ တရုတ်တောင်းဆိုချက်များကို တိုင်ပေက ငြင်းပယ်ခဲ့ပြီး မိမိတို့ကျွန်း အနာဂတ်ကို မိမိတို့ပြည်သူကသာ ဆုံးဖြတ်ခွင့်ရှိကြောင်း တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။

Source: Reuters

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဇွန်လ ၁

ယူကရိန်းအရှေ့ပိုင်း၊ ဒွန်ဘတ်စ်စက်မှုဒေသကို သိမ်းပိုက်ရန် မော်စကို၏ကြိုးပမ်းမှုအတွက် အဓိကအရေးပါသည့် စီဗီးရိုဒွန်နက်ဆက်မြို့၏ထက်ဝက်ဧရိယာကို ရုရှားတပ်များ သိမ်းယူသွားပြီဖြစ်ကြောင်း ၎င်းမြို့တော်ဝန်က မေလ ၃၁ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အေပီသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

“ကျနော်တို့မြို့ကို ရုရှားတွေ အပြင်းအထန် ပိတ်ဆို့ပြီး ဖျက်ဆီးနေကြပြီ” ဟု မြို့တော်ဝန် အိုလက်စန်ဒါစထရောက် (Oleksandr Striuk) က ပြောကြားခဲ့သည်။ မြို့၏လမ်းများပေါ်တွင် တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်နေပြီး အမြောက်ပစ်ခတ်မှုများကြောင့် တစ်ချိန်က လူဦးရေ ၁ သိန်းကျော် နေထိုင်နေခဲ့သောမြို့မှာ အပျက်အစီးများ ပြန့်ကြဲနေခဲ့သည်။ မြို့အတွင်း၌ ဘေးလွတ်ရာခိုလှုံနေသည့် အရပ်သား ၁၃,၀၀၀ ခန့် ကျန်ရှိနေဆဲဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့၏ အသက်အိုးအိမ်စည်းစိမ်မှာ ခြိမ်းခြောက်ခံနေရကြောင်း မြို့တော်ဝန်က ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

စီဗီးရိုဒွန်နက်ဆက်မြို့တွင် ရုရှားလေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတစ်ခုကြောင့် ဓာတုစက်ရုံရှိ နိုက်ထရစ်အက်ဆစ်တိုင်ကီ ထိမှန်ခဲ့ပြီး အငွေ့များ ပျံ့လွင့်သွားခဲ့ကြောင်း လူဟန်ဆက်ဒေသ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဆာဟေးဟိုင်ဒိုင်းက ပြောကြား ခဲ့သည်။

အက်ဆစ်တိုင်ကီပေါက်ထွက်၍ မြို့၏ကောင်းကင်ယံသို့ တိမ်တိုက်တစ်ခုသဖွယ် အငွေ့ပျံတက်လာခဲ့ပုံကို ဓာတ်ပုံရိုက်ကူး၍ အွန်လိုင်းပေါ် လွှင့်တင်ခဲ့ကြသည်။ မြို့အတွင်းရှိနေသူများအား ဓာတ်ငွေ့ကာ မျက်နှာဖုံး ဝတ် ဆင်ရန် (သို့မဟုတ်) ရသည့်နည်းလမ်းဖြင့် ရှာကြံကာကွယ်ရန် ယူကရိန်းအာဏာပိုင်များက တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

အနောက်နိုင်ငံများထံမှ လက်နက်အကူအညီ ထပ်မရောက်လာမီ ၎င်းမြို့ကို သိမ်းပိုက်နိုင်ရေးမှာ ဒွန်ဘတ်စ်ဒေသ တစ်ခုထိန်းချုပ်နိုင်ရန်အတွက် ရုရှားစစ်ဆင်ရေးအဖို့ အထူးအရေးကြီးနေသည်။

ယင်းနယ်မြေထဲတွင် မော်စကိုကျောထောက်နောက်ခံပြု ခွဲထွက်ရေးသမားများက ယူကရိန်းအစိုးရတပ်များကို ၈ နှစ်ကြာတိုက်ခိုက်ခဲ့ကြဖူးသည်။

ရုရှားနှင့်နယ်စပ်မှ မိုင် ၉၀ အကွာတွင်တည်ရှိသော စီဗီးရိုဒွန်နက်ဆက်မြို့သည် လူဟန်ဆက်ဒေသအတွက် ယူကရိန်းထိန်းချုပ်မှုအောက်ရှိ နောက်ဆုံးအမာခံနယ်မြေဖြစ်သည်။

ဒွန်ဘတ်စ်စက်မှုဒေသကို လူဟန်ဆက်နှင့်ဒွန်နက်ဆက်နယ်မြေအစိတ်အပိုင်းနှစ်ခုဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားပြီး ယင်း နယ်မြေများကို သမ္မတနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံစီအဖြစ် စစ်ပွဲအစ၌ သမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်က ကြေညာခဲ့သည်။

Source: AP

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဇွန်လ ၁

စစ်ပွဲ အဆုံးသတ် စေရေးအတွက် ရုရှားအား တွန်းအားပေးရန် ယူကရိန်းထံသို့ အဆင့်မြင့်ဒုံးကျည်များ ပံ့ပိုးသွားမည်ဟု အမေရိကန်က ပြောကြားခဲ့ပြီးနောက် ရုရှားတပ်များက ယူကရိန်းအရှေ့ပိုင်း စီဗီးရိုဒွန်နက်ဆက် (Sievierodonetsk) စက်မှုမြို့ကို အပြီးသတ် ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် ဇွန်လ ၁ ရက်၌ စစ်ရေးအရှိန် မြှင့်လာကြောင်း ရိုက်တာသတင်းဌာနက ရေးသား ဖော်ပြသည်။

ယူကရိန်းထံသို့ အမေရိကန်က ပိုမိုအဆင့်မြင့်သည့် ဒုံးကျည်စနစ်နှင့်အတူ ခဲယမ်းမီးကျောက်များ ထောက်ပံ့ပေးမည်ဟု သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒန် ပြောကြားခဲ့ပြီး ထိုလက်နက်များသည် စစ်မြေပြင်ရှိ အဓိက ပစ်မှတ်များကို အတိအကျ ထိမှန်နိုင်စွမ်း ရှိသည်။

“လက်နက်နဲ့ ခဲယမ်း မီးကျောက်တွေ အများကြီး ယူကရိန်းကို ပို့ဖို့ ကျနော်တို့ အမြန် လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် စစ်မြေပြင်မှာ တိုက်ပွဲဝင်ရာကနေ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းစားပွဲအပေါ် ရောက်လာဖို့ တွန်းအားဖြစ်စေမှာပါ” ဟု ဘိုင်ဒန်က နယူးယောက်တိုင်းမ် သတင်းစာတွင် ၎င်း၏ သဘောထားမှတ်ချက် ရေးသားခဲ့သည်။

ပေးအပ်ရန် လျာထားသည့် လက်နက်များတွင် M142 မြင့်မားသော ရွေ့လျားနိုင်စွမ်းရှိသည့် အမြောက်နှင့် ဒုံးကျည်စနစ် (HIMARS) ပါဝင်ပြီး ရုရှားဒုံးကျည် တိုက်ခိုက်မှုများကို တန်ပြန် တွန်းလှန်နိုင်ရန် အလွန်အရေးကြီးကြောင်း ဘိုင်ဒန် အစိုးရ အရာရှိ တစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်ရဲ့ HIMARS ဒုံးကျည်

အဆိုပါ လက်နက်များသည် အမေရိကန်နှင့်ရုရှားတို့ တိုက်ရိုက်ပဋိပက္ခ ဖြစ်နိုင်သည့် စိုးရိမ်မှုများကို ဖြေရှင်းနိုင်ကြောင်း၊ ယူကရိန်းသည် ထိုဒုံးကျည်များဖြင့် ရုရှားနိုင်ငံအတွင်းသို့ ပစ်ခတ်မည် မဟုတ်ကြောင်း ၎င်းအရာရှိက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့ သည်။

“ယူကရိန်း ပိုင်နက်အတွင်း ရုရှားကို ချေမှုန်းဖို့ ဒီစနစ်တွေကို ယူကရိန်းဘက်က သုံးသွားမှာပါ။ ဒါပေမယ့် ရုရှားပိုင်နက်ထဲမှာ ရှိတဲ့ ပစ်မှတ်အတွက်တော့ မရည်ရွယ်ပါဘူး” ဟု ၎င်းက သတင်းထောက်များကို ရှင်းပြခဲ့သည်။

ထိုသို့ လက်နက်ပံ့ပိုးရေး အမေရိကန်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ကြေညာလိုက်ပြီး မကြာမီမှာပင် ရုရှားနျူကလီးယား တပ်ဖွဲ့များ သည် မော်စကို အရှေ့မြောက်ရှိ အိုင်ဗန်နိုဗို (Ivanovo) ပြည်နယ်၌ စစ်ရေးလေ့ကျင့်ပြီဖြစ်ကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီး ဌာနက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတွင် Yars (ယာ့စ်) တိုက်ချင်းပစ် ဒုံးကျည်လောင်ချာများ အပါအဝင် စစ်သုံးယာဉ် အစီးရေ ၁၀၀ ကျော်သုံး၍ တပ်သားအင်အား ၁,၀၀၀ ခန့်ဖြင့် လေ့ကျင့်နေကြောင်း ဝန်ကြီးဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ရုရှားကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

ရုရှားမီဒီယာဖြစ်သည့် အင်တာဖက်စ် သတင်းတွင်တော့ လက်နက်သစ်များ ပံ့ပိုးမည့် အမေရိကန်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဖော်ပြ ထားခြင်း မရှိပေ။

ကိယက်ဗ်မြို့မြောက်ပိုင်း စစ်မျက်နှာမှ ဆုတ်ခွာပြီးနောက် ယူကရိန်းအရှေ့ပိုင်း ဒွန်ဘတ်စ်ဒေသကို သိမ်းပိုက်နိုင်ဖို့ ရုရှား ကြိုး ပမ်း နေချိန်တွင် လေယာဉ်ပစ် ဒုံးကျည်များနှင့် ဒရုန်းများ အပါအဝင် ဒေါ်လာဘီလီယံ များစွာ တန်ဖိုးရှိသည့် လက်နက်နှင့် စစ်သုံးပစ္စည်းများ ပံ့ပိုးရန် ယူကရိန်းကို အမေရိကန် ကတိပြုခဲ့သည်။

ရုရှားတပ်ဖွဲ့များသည် ဒွန်ဘက်စ်ဒေသရှိ အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုဖြစ်သော လူဟန်ဆက် နယ်မြေ၊ ဗီးရိုဒွန်နက်ဆက် စက်မှုမြို့၏ နေရာအများစုကို သိမ်းပိုက်သွားခဲ့ကြောင်း ဒေသန္တရအုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဆာဟေးဂိုင်ဒိုင်က မေလ ၃၁ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Reuters

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ မေလ ၃၁

တာဝေးပစ် လက်နက်များ ကိယက်ဗ်မှ အရေးတကြီး တောင်းခံနေသော်လည်း ရုရှားပိုင်နက်အတွင်းရှိ ပစ်မှတ်များကို ကောင်း စွာ ထိမှန်နိုင်သည့် ဒုံးကျည်စနစ်များကို ယူကရိန်းသို့ ပေးပို့မည် မဟုတ်ကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က မေလ ၃၀ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း အေအက်ဖ်ပီသတင်းကို ကိုးကားလျက် ဘန်ကောက်ပို့စ်က ဖော်ပြသည်။

“ရုရှားကို တိုက်ခိုက်နိုင်တဲ့ ဒုံးပျံစနစ်မျိုး ယူကရိန်းကို ကျနော်တို့ ပို့မှာမဟုတ်ဘူး” ဟု ဘိုင်ဒန်က ဝါရှင်တန်မြို့တော်တွင် သတင်းထောက်များနှင့် တွေ့ဆုံစဉ် ပြောကြားခဲ့သည်။

အနောက်အုပ်စုလိုလားသည့် ယူကရိန်းသည် အိမ်နီးချင်းရုရှား၏ ဖေဖော်ဝါရီလ နှောင်းပိုင်း ကျူးကျော်ခံရပြီးကတည်းက အမေရိကန်ထံမှ စစ်ရေး အကူအညီ အများအပြားကို ရရှိနေခဲ့သည်။ သို့သော် ယခုလတ်တလော ရုရှားတပ်များ အသုံးပြု သည့် တာဝေးပစ်ဒုံးကျည်များ မိမိတို့လည်း လိုအပ်ကြောင်း ယူကရိန်းက တောင်းခံလာခဲ့သည်။

ကိယက်ဗ်အစိုးရသည် တာဝေးပစ် ဒုံးကျည်များဖြစ်သော M270 MLRS နှင့် M142 Himars (ဟီးမားစ်) တို့အတွက် မိုဘိုင်း ဘက်ထရီ များလည်း အမေရိကန်ထံသို့ တောင်းခံခဲ့သည်။ အဆိုပါ ဒုံးကျည်များသည် အကွာအဝေး ၁၈၇ မိုင် (ကီလိုမီတာ ၃၀၀) အထိ ရောက်ရှိနိုင်ပြီး တစ်ချိန်တည်းတွင် ဒုံးကျည် အစင်းရေ အမြောက်အမြားဖြင့် စစ်မြေပြင်၌ သမရိုးကျ အမြောက် များ၏ ရောက်ရှိ အကွာအဝေးထက် ၈ ဆ (သို့မဟုတ်) ယင်းထက်ပို၍ ပစ်လွှတ်နိုင်စွမ်းရှိသည်။

ယူကရိန်းက တောင်းနေသည့် M270 MLRS ဒုံးကျည်(GETTY IMAGES)

ထိုဒုံးကျည်များသုံး၍ ရုရှားနယ်စပ်မျဉ်း၏ အတွင်းဘက်ရှိ အဝေး ပစ်မှတ်များကို ယူကရိန်းတပ်များက လှမ်းပစ်နိုင်သည်။ သို့သော် ယူကရိန်းတို့က ယင်းသို့ ရည်ရွယ်သလားဆိုသည်မှာ မရှင်းမလင်း ဖြစ်နေဆဲဟု အေအက်ဖ်ပီ သတင်းတွင် ဆက် လက် ရေးသားထားသည်။

“MLRS ဒုံးကျည်ဟာ ကျနော်တို့ အင်မတန် လိုချင်နေတဲ့ လက်နက်ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ယူကရိန်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒီမီထရို ကူလီယာက ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံတွင် ယခင်သီတင်းပတ်၌ ကျင်းပခဲ့သည့် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးဖိုရမ်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

အနောက်နိုင်ငံများမှ မဟာမိတ်များထံသို့ လက်နက်ကြီး အကူအညီ ရရေးအတွက် ၎င်းက ဖိအားပေး တောင်းဆိုနေခဲ့သည်။

ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

“၄၃ မိုင် (ကီလိုမီတာ ၇၀) အကွာအဝေးကနေ တိုက်ခိုက်ခံရတဲ့ အခါမှာ တိုက်ပွဲက အတော်လေး ခက်ခဲပါတယ်။ ကျနော်တို့ မှာ ပြန်တိုက်စရာ မယ်မယ်ရရ မရှိပါဘူး” ဟု ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမီယာ ဇာလန်းစကီး၏ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် မီးခေးလ်လိုပိုဒို လိက် (Mykhailo Podoliak) က တွစ်တာ လူမှုကွန်ရက်တွင် ရေးသားလွှင့်တင်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ လက်နက်များ ပါဝင်သည်ဟု ထင်ကြေး ပေးခဲ့ကြသည့် နောက်ထပ် ဒေါ်လာ ဘီလီယံ ၄၀ အကူအညီပေးရေး အစီ အစဉ်ကို ယခုလ အစောပိုင်းက အမေရိကန်က ကြေညာခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

“ဒီလို လက်နက်မျိုး မပေးပို့ရန် ဘိုင်ဒန်အစိုးရ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် ယူကရိန်းနှင့် ဒီမိုကရေစီကို သစ္စာဖောက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း” ရီပတ်ဘလစ်ကန် အထက်လွှတ်တော်အမတ် လင်ဆေးဂရေဟမ် (Lindsey Graham) က မေလ ၃၀ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ သည်။

Source: AFP, Bangkok Post

CNI International News

အော်တဝါ၊ မေလ ၃၁

ကနေဒါဝန်ကြီးချုပ် ဂျက်စတင်ထရီဒျူး၏အစိုးရသည် သေနတ်များ တင်သွင်ခြင်း၊ ဝယ်ယူခြင်း (သို့မဟုတ်) ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားခြင်းတို့ကို ထိန်းချုပ်မည့် ဥပဒေသစ်တစ်ရပ် အဆိုပြုချက်ကို မေလ ၃၀ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

“ကျနော်တို့နိုင်ငံမှာ သေနတ်အရေအတွက် ကန့်သတ်ထားပါတယ်” ဟု ထရီဒျူးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကိုယ်ပိုင်လက်နက်ကိုင်ဆောင်မှု တိုးပွားလာခြင်းကို တားဆီးရန်အတွက် ဥပဒေစည်းမျဉ်းသစ်များကို လာမည့် ဆောင်းရာသီတွင် အတည်ပြုပြဋ္ဌာန်းနိုင်မည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။

“ကနေဒါနိုင်ငံအတွင်း ဘယ်နေရာမှာမဆို အလွယ်တကူ လက်နက်ကိုင်ဆောင်သွားလို့ရတဲ့ သေနတ်တွေ ဝယ်ယူတာ၊ ရောင်းချတာ၊ လွှဲပြောင်းပေးတာ (ဒါမှမဟုတ်) တင်သွင်းတာတွေ တရားမဝင်အဖြစ် သတ်မှတ်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ဝန်ကြီးချုပ် ထရီဒျူးက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

အော်တဝါမြို့တော်တွင် ကျင်းပသည့် အစိုးရ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ၌ သေနတ်ပစ်ခတ်ခံရသူများ၏မိသားစုများပါ တက်ရောက်စေခဲ့သည်။

ကနေဒါက စစ်တပ်သုံးသေနတ်အမျိုးအစားပေါင်း ၁၅၀၀ ကို တားမြစ်ခဲ့ပြီး ယခုနှစ်ကုန်တွင် ပြန်လည်စတင်မည့် မဖြစ်မနေဝယ်ယူရေးအစီအစဉ်တစ်ရပ်ကိုလည်း ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။ အကယ်၍ တစ်စုံတစ်ယောက်အနေဖြင့် ၎င်း အတွက် ချေမှုန်းရေးလက်နက်ကို အမှန်တကယ်သိမ်းဆည်းကိုင်ဆောင်လိုပါက အသုံးပြုခွင့်လုံးဝပေးတော့မည် မဟုတ်ကြောင်း ထရီဒျူးက အတိအလင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအစီအစဉ်များအတွက် နောက်ကွယ်မှလှုပ်ရှားနေမှုကိုလည်း အာဏာပိုင်များက စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများ တိုးမြှင့် လုပ်ဆောင်နေပြီဖြစ်သည်။

သေနတ်ကိုင်ဆောင်မှုဆိုင်ရာ ပိုထိရောက်စွာကိုင်တွယ်မည့်ဥပဒေများကို ပြဋ္ဌာန်းရန် ဝန်ကြီးချုပ် ထရီဒျူး စီစဉ် နေသည်မှာ ကြာပြီဖြစ်သော်လည်း ယခုလအတွင်း အိမ်နီးချင်းအမေရိကန်နိုင်ငံ၌ တက္ကဆက်ပြည်နယ်၊ ယူဗယ်ဒီ စာသင်ကျောင်းပစ်ခတ်ခံရမှု၊ နယူးယောက်နှင့် ဘက်ဖဲလိုး (Buffalo) သွေးထွက်သံယိုမှုတို့ကြောင့် ကနေဒါတွင် လည်း အစီအမံသစ်များ အဆောတလျင် ချမှတ်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ကနေဒါ၏မျိုးဆက်တစ်ဆက်အတွင်း ယခု ဥပဒေပြုနိုင်ရေးသည် အထင်ရှားဆုံးခြေလှမ်းတစ်ရပ်ဖြစ်ကြောင်း ပြည်သူ့ဘေးကင်းလုံခြုံရေးဆိုင်ရာဝန်ကြီး မက်ခရိုမန်ဒီစီနို (Macro Mendicino) က ပြောကြားခဲ့သည်။

“သေနတ်ထိန်းချုပ်ရေး ကောင်းကောင်းလုပ်တဲ့နိုင်ငံတွေဟာ သေနတ်နဲ့အကြမ်းဖက်မှု ဖြစ်ပွားတာကို ကောင်း ကောင်းထိန်းချုပ်နိုင်ပါတယ်” ဟု မက်ခရိုမန်ဒီစီနိုက အေပီသတင်းဌာနနှင့် အင်တာဗျူးတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: AP

CNI International News

မိုဂါဒစ်ရှူး၊ မေလ ၃၁

ဆိုမာလီယာနိုင်ငံတွင် ရောင်းချသော ဂျုံအားလုံးနီးပါးသည် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်မှစတင်၍ ယူကရိန်းကို ရုရှား ကျူးကျော်စစ် စတင်စဉ် ကတည်းက ပင်လယ်နက်ဒေသမှတဆင့် ပေးပို့တင်သွင်းမှု ရပ်တန့်သွားခဲ့ခြင်းကြောင့် အာဖရိကတွင် ခန့်မှန်းခြေ လူ ပေါင်း ၁၃ သန်းခန့် အငတ်ဘေးနှင့် ရင်ဆိုင်ရမည်ဟု ကုလသမဂ္ဂ (UN) က သတိပေးထားကြောင်း အေပီသတင်းအရ သိရသည်။

အာဖရိကသို့ ပေးပို့တင်သွင်းသည့် ဂျုံများသည် ယခင်က ယူကရိန်းနှင့် ရုရှားတို့မှ လာနေကျဖြစ်ကြောင်း၊ အာဖရိကဒေသတွင် အဆက်မပြတ် မိုးခေါင်မှုကြောင့် အငတ်ဘေးနှင့် ရင်ဆိုင်ရမည် အခြေအနေ ပိုများကြောင်း သိရသည်။

ဆိုမာလီယာ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်း တိုးလာသဖြင့် ဟင်းချက်ဆီများလည်း ဈေးတက်လာသည်။ တစ်ချိန်က ၁၆ ဒေါ်လာတန် သည့် ဆီတစ်ပုလင်းမှာ ယခုအခါ မိုဂါဒစ်ရှူးမြို့ ဈေးကွက်တွင် ၄၅ ဒေါ်လာအထိ အဆမတန် တက်သွားသည်။

“အခုခေတ် စားဝတ်နေရေး စရိတ်ကြီးလာတော့ ကျမတို့ဆီက မိသားစုတွေမှာ ဂျုံမှုန့်နဲ့ဆီတောင် အနိုင်နိုင် သုံးနေရပြီး အခက်တွေ့ နေရပါတယ်” ဟု ကလေး ၁၁ ဦး၏ မိခင်ဖြစ်သူ အာယန်ဟာဆန် အဒစ်ဘရာဟင်က ပြောသည်။

လက်ရှိ ရင်ဆိုင်နေရသော အခြေအနေ ပိုဆိုးလာမည်ကို စိုးရိမ်နေရကြောင်း ဆိုမာလီယာနိုင်ငံသို့ ဂျုံမှုန့် တင်သွင်းနေသူ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင် တစ်ဦးဖြစ်သည့် ဩာဂျီအက်ဘ် ဒီဒီဘလာဝီက ပြောသည်။ မျက်မှောက်ကာလတွင် စားနပ်ရိက္ခာ တင်သွင်းဖို့ သင်္ဘောကွန်တိန်နာများ ပြတ်လပ်နေပြီ ဖြစ်သည်။

ရုရှားရဲ့ ထိုးစစ်ကို ခံနေရတဲ့ ယူကရိန်း (AP)

“ဆိုမာလီယာနိုင်ငံမှာ ဂျုံစိုက်ဖို့ နေရာမရှိဘူး။ အဲဒါကို အခုကျမှ ဘယ်လို စိုက်ရမှန်းတောင် မသိတော့ပါဘူးဗျာ။ လောလော ဆယ် ထောက်ပံ့ရေး ကွင်းဆက် ပြတ်နေချိန်မှာ ကျနော်တို့ အဓိက စိုးရိမ်နေတာ နောက်ထပ် ပိုဆိုးလာ မလားဆိုတာပဲဗျ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

အာဖရိကရှိ လယ်သမား ၁၈ သန်းသည် ဆယ်စုနှစ် တစ်ခုအတွင်း အဆိုးရွားဆုံး စိုက်ပျိုးထွက်ကုန် မထုတ်လုပ်နိုင်ခြင်း အတွက် ကြံ့ကြံ့ခံ ရင်ဆိုင်နေရသည်။ ဆာဟာရ သဲကန္တရာအောက်ရှိ အာဖရိကဒေသ တစိတ်တပိုင်းဖြစ်သော ဆာဟဲနယ်မြေ တွင် ငတ်မွတ် ခေါင်းပါးမှုဘေးက အပြင်းအထန် ကျရောက်နေသည်။
နွေရာသီနှောင်းပိုင်း အစာရေစာ ရှားပါးမှု ပိုဆိုးလာနိုင်ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ စားနပ်ရိက္ခာ အစီအစဉ် (WFP) က ခန့်မှန်းထား သည်။

“အလွန်အမင်း ငတ်မွတ်လာမှုကို မကြုံစဖူး အဆင့်အထိ တိုးလာနေပါတယ်။ ကမ္ဘာ့အခြေအနေက တော်တော်ဆိုးနေပြီဗျ။ စစ်ရေး ပဋိပက္ခ၊ ရာသီဥတု အကျပ်အတည်း၊ Covid-19 နဲ့ စားသောက်ကုန်၊ လောင်စာဆီ ကုန်ကျစရိတ် တရှိန်ထိုး တက်လာ လို့ အခုဆိုရင် ယူကရိန်းစစ်ရဲ့ နောက်ဆက်တွဲအဖြစ် ကပ်ဆိုးဘေးဆိုးတစ်ခု ရောက်လာပြီဆိုပြီး ပြောလို့ရတယ်” ဟု WFP အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ ဒေးဗစ်ဘီးစ်လေး (David Beasley) က ယခုအစောပိုင်းတွင် သတိပေးခဲ့သည်။

ဂျုံ ရောင်းနေတဲ့ အမျိုးသမီးတစ်ဦး(AP)

ယူကရိန်းစစ်ပွဲ၊ ကပ်ရောဂါနှင့် ဆက်စပ်နေသော အတားအဆီးများကြောင့် လာမည့် ၆ လအတွင်း အာဟာရချို့တဲ့သော ကလေး သူငယ်များအတွက် ကုသရေးနှင့် အစားအသောက်စရိတ် လိုအပ်ချက်သည်ပင် ၁၆ ရာခိုင်နှုန်း တက်လာနိုင်ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂကလေးများရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (UNICEF) က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အာဖရိကနိုင်ငံများသည် ၂၀၁၈ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အတွင်း ရုရှားနှင့်ယူကရိန်းမှ ဂျုံတင်သွင်းမှု ၄၄ ရာခိုင်နှုန်း ရှိခဲ့ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂထံမှ စာရင်းဇယားများအရ သိရသည်။

အာဖရိကတိုက်ရှိ ဂျုံဈေးမှာ ၄၅ ရာခိုင်နှုန်းတိုးလာကြောင်း အာဖရိကဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ်က အစီရင်ခံစာ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ သို့ဖြစ် ၍ မော်ရီတေးနီးယားနိုင်ငံရှိ ဂျုံဟင်းလျာမှသည် ကွန်ဂိုနိုင်ငံရှိ ဒိုးနပ်ကြော်(မုန့်လက်ကောက်ကြော်)အထိ ဈေးပိုကြီးလာခဲ့ သည်။

Source: AP

CNI International News

အစ္စတန်ဘူလ်၊ မေ ၃၀

ဖင်လန်နှင့်ဆွီဒင်တို့ မြောက်အတ္တလန္တိတ်စစ်စာချုပ်အဖွဲ့(နေတိုး)ထဲသို့ ဝင်ရောက်ခြင်းနှင့်စပ်လျဉ်း၍ မျှော်လင့် ထားသည့်အဆင့်သို့ မရောက်ခဲ့ကြောင်း တူရကီသမ္မတ တေယစ်အာဒိုဂန်က ပြောကြားခဲ့သည်။ အင်ကာရာ (တူရကီ)သည် အကြမ်းဖက်ဝါဒကို ထောက်ခံသည့်နိုင်ငံများအတွက် ခေါင်းမညိတ်နိုင်ကြောင်း မေလ ၂၉ ရက်နေ့ အစိုးရပိုင် TRT Haber ရုပ်သံလိုင်း၏ ထုတ်လွှင့်မှုတွင် ကြေညာခဲ့သည်။

အနောက်အုပ်စုမဟာမိတ်အဖွဲ့ဖြစ်သည့် နေတိုးထဲသို့ ဆွီဒင်နှင့်ဖင်လန်တို့ ပူးပေါင်းဝင်ရောက်မည့်ကိစ္စကို တူရကီက ကန့်ကွက်ခဲ့သော်လည်း နေတိုးအဖွဲ့ကမူ ယူကရိန်းကို ရုရှားကျူးကျော်ပြီးနောက်ပိုင်း သမိုင်းဝင် ချဲ့ထွင်မှုကို ခွင့်ပြုမည့်သဘောတူညီချက် ကိုင်စွဲထားခဲ့သည်။

အာဒိုဂန်(တူရကီ)ထံမှ နောက်ဆုံးထွက်ပေါ်လာသော သဘောထားမှတ်ချက်များသည် ၎င်း၏အတိုက်အခံ ရပ်တည်ချက်ကို ဖော်ပြနေခဲ့သည်။
“တေယစ်အာဒိုဂန်ဆိုတဲ့ ကျနော်ဟာ တူရကီသမ္မတနိုင်ငံရဲ့ အကြီးအကဲအဖြစ် ရှိနေသမျှကာလပတ်လုံး နေတိုးထဲကို ဝင်ရောက်မယ့် အကြမ်းဖက်ဝါဒကို ပံ့ပိုးကူညီတဲ့နိုင်ငံတွေကို “ဟုတ်ကဲ့” ဆိုပြီး အတိအကျ မပြောနိုင်ဘူး” ဟု မေလ ၂၈ ရက်၌ အဇာဘိုင်ဂျန်နိုင်ငံမှ ပြန်လာစဉ် သတင်းထောက်များကို အာဒိုဂန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဖင်လန်နှင့် ဆွီဒင်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့များနှင့် မေလ ၂၅ ရက် ဆွေးနွေးချက်များသည် အနည်းငယ်သာ လမ်း ကြောင်းလွဲခဲ့ပြီး နောက်ထပ်ဆွေးနွေးမည့်အစီအစဉ်ကို မည်သည့်အချိန်တွင် ဆက်လက်ပြုလုပ်မည်ကို မသိရ သေးကြောင်း သတင်းရင်းမြစ်နှစ်ခုက ရိုက်တာသို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်းအား သတင်းဖော်ပြပြီးဖြစ်သည်။ နေတိုး ချဲ့ထွင်ရေးအစီအစဉ်များကို အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံပေါင်း ၃၀ စလုံးက အတည်ပြုပေးရမည်ဖြစ်သည်။

တူရကီသမ္မတ တေယစ်အာဒိုဂန်(ဓါတ်ပုံ-အေပီ)

ကာဒစ္စတန်အလုပ်သမားပါတီ (PKK) စစ်သွေးကြွအုပ်စုနှင့် အခြားအကြမ်းဖက်သမားဟု ယူဆရသူများ ဆွီဒင်နှင့် ဖင်လန်တို့က ပံ့ပိုးခဲ့ခြင်းအပေါ် တူရကီက စိန်ခေါ်ခဲ့သည်။ အကြောင်းမှာ အဆိုပါနှစ်နိုင်ငံသည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် အန်ကာရာထံသို့ လက်နက်တင်ပို့မှုကို ရပ်တန့်ခဲ့၍ ဖြစ်သည်။

“သူတို့က ရိုးရိုးသားသားမဟုတ်ပါဘူး။ လုံခြုံရေးအဖွဲ့အစည်းဖြစ်တဲ့ နေတိုးမှာ ဒီလိုအကြမ်းဖက်သမားတွေကို လက်ခံကျွေးမွေးနေတဲ့နိုင်ငံတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ အရင်တုန်းက လုပ်ခဲ့ဖူးတဲ့အမှားမျိုး ထပ်ခါ ထပ်ခါ လုပ်မိမယ်လို့ အာမမခံနိုင်ပါဘူး” ဟု အာဒိုဂန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆွီဒင်နှင့်ဖင်လန်တို့ကတော့ အကြမ်းဖက်ဝါဒကို ရှုတ်ချကြပြီး အန်ကာရာနှင့် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်နိုင်မည့် အလား အလာကို ကြိုဆိုပါကြောင်း ပြောကြားခဲ့ကြသည်။

“သံတမန်ရေးအရ ကြိုးစားလုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ အခုလောလောဆယ် နောက်ထပ်မှတ်ချက်ပေးဖို့ ငြင်းလို ပါတယ်” ဟု ဆွီဒင်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်းလင်ဒီက အာဒိုဂန်၏နောက်ဆုံး သဘောထားမှတ်ချက် ကြေညာ အပြီးတွင် ရိုက်တာသို့ ပေးပို့သော အီးမေးလ်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားနှင့် ယူကရိန်းကို တတ်နိုင်သမျှ အဆုံးသတ်ရန် မိမိလိုလားနေသော်လည်း အခြေအနေမှာ တစ်နေ့တခြား ပိုမိုဆိုးရွားလာနေကြောင်း အာဒိုဂန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

“မေလ ၃၀ ရက်ကျရင် ရုရှားနဲ့ ယူကရိန်းတို့ဆီ ကျနော် ဖုန်းခေါ်မှာပါ။ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးနဲ့ သံခင်းတမန်ခင်း လမ်းကြောင်းတွေ လည်ပတ်ဖို့ အစိတ်အပိုင်းအသီးသီးကို ဆက်ပြီး တိုက်တွန်းသွားမယ်” ဟု ၎င်းက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Reuters

CNI International News

ဘိုဂိုတာ၊ မေလ ၃၀

ကိုလံဘီယာ၏ နိုင်ငံရေးလူတန်းစားကို ထိုးနှက်ချက် တစ်ရပ်အဖြစ် ယခင်လက်ဝဲ သူပုန်ဟောင်းတစ်ဦးနှင့် လူကြိုက်များသော စီးပွားရေးသမား တစ်ဦးတို့သည် မေလ ၂၉ ရက် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် ထိပ်တန်းနေရာသို့ အသီးသီးရောက်ရှိခဲ့ကြ ကြောင်း အေပီသတင်းအရ သိရသည်။

၎င်းတို့နှစ်ဦးသည် လာမည့်ဇွန်လတွင် တကျော့ပြန် ယှဉ်ပြိုင်ကြရဦးမည် ဖြစ်သည်။ လက်ဝဲယိမ်း အထက်လွှတ်တော်အမတ် ဂက်စတာဗိုပက်ထရိုသည် စုစုပေါင်း မဲရလဒ်၏ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် သမ္မတလောင်း ၆ ဦး ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ကြသည့် ရွေးကောက်ပွဲ၌ အသာစီးရသွားခဲ့သည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် တသီးပုဂ္ဂလအဖြစ် ဝင်ပြိုင်သည့် အိမ်ခြံမြေလုပ်ငန်းရှင် ရိုဒေါ်ဖိုဟာနန်ဒက်ဇ်သည် မဲ ၂၈ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ဒုတိယနေရာတွင် ရပ်တည်နိုင်ခဲ့ကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် အာဏာပိုင်များက မေလ ၂၉ ရက် ညနေပိုင်းတွင် ကြေညာခဲ့သည်။

ကိုလံဘီယာနိုင်ငံတွင် မညီမျှမှုနှင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှု တိုးပွားလာခြင်းအပေါ် မကျေမနပ် ဖြစ်နေကြသည့်ကြားမှ ကျင်းပခဲ့သည့် ယခု ရွေးကောက်ပွဲတွင် သမ္မတလောင်း တစ်ဦးအနေဖြင့် အပြီးသတ် အနိုင်ရရှိရန် စုစုပေါင်း မဲများ၏ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်း ကျော် ရရှိရန် လိုအပ်သည်။

ကိုလံဘီယာ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ယှဉ်ပြိုင်နေတဲ့ ဟာနန်ဒက်ဇ်(AP)

လာမည့် ဇွန်လ ၁၉ ရက်တွင် မည်သူ အနိုင်ရသည်ဖြစ်စေ ကွန်ဆာဗေးတစ် (သို့မဟုတ်) သဘောထား ပျော့ပျောင်းသူများ အုပ်ချုပ်မည့် တောင်အမေရိကတိုက်ရှိ ကိုလံဘီယာနိုင်ငံ၏ သမ္မတနိုင်ငံရေးမှာ သိသာထင်ရှားစွာ ပြောင်းလဲလာမည်ကို မြင်တွေ့ကြရတော့မည် ဖြစ်သည်။

မဲဆွယ်စည်းရုံးသည့် ကာလ၌ ပက်ထရို(သူပုန်ဟောင်း)သည် အခွန်ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး အပါအဝင် စီးပွားရေး သိသိသာသာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမည့် အစီအစဉ်နှင့် ကိုလံဘီယာမူးယစ်ဂိုဏ်း၊ အခြား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များကို ကိုင်တွယ်မည့်ပုံစံ ပြောင်းလဲ သွားစေရမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။

တကျော့ပြန် ပြိုင်ဆိုင်မှုအတွက် အံ့အားသင့်စရာ ကောင်းသည်မှာ ဟာနန်ဒက်ဇ်ဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် ချိတ်ဆက်မှု အနည်းငယ်သာရှိသလို အစိုးရအသုံးစရိတ် ဖြုန်းတီးမှု လျှော့ချရန်နှင့် အကျင့်ပျက် ခြစားသည့် အစိုးရအရာရှိ များကို သတင်းပေးသူများအား ဆုချီးမြှင့်မည်ဟု မဲဆွယ်ကာလ၌ ကတိပြုခဲ့သည်။

ကိုလံဘီယာ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ မဲထည့်ကြသည့် ပြည်သူများ(AP)

မဲဆွယ်စည်းရုံးမှုများတွင် ပက်ထရို၏ အဓိကပြိုင်ဘက် နောက်တစ်ဦးမှာ မီဒယ်လင် မြို့တော်ဝန်ဟောင်း ဖီဒါရီကို ဂူတက် ရက်ဇ် ဖြစ်ပြီး ၎င်းသည်လည်း ယခုရွေးကောက်ပွဲ၌ လူကြိုက်များခဲ့သလို စီးပွားရေး တိုးတက်မှု ပလက်ဖောင်းကို မောင်းနှင်ရေး ဟောပြောစည်းရုံးခဲ့သည်။

သို့သော် ၎င်းထက် ရွေးကောက်ပွဲကာလ ပိုမိုထိရောက်စွာ လှုပ်ရှားခဲ့သူမှာ ဟာနန်ဒက်ဇ်ဖြစ်သည်။ လက်တင် အမေရိကဒေသတွင် လက်ဝဲနိုင်ငံရေး အောင်ပွဲများ ဆက်တိုက်ဖြစ်ပေါ်နေပြီး စီးပွားရေး အခြေအနေများအပေါ် မကျေနပ်မှုများကြောင့် အပြောင်းအလဲ တစ်ရပ်ကို ပြည်သူလူထုက လိုလားနေကြသည်။

လက်တင်အမေရိက နိုင်ငံများ ဖြစ်ကြသည့် ချီလီ၊ ပီရူးနှင့် ဟွန်ဒူးရပ်စ်တို့တွင် ယမန်နှစ် ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် လက်ဝဲဝါဒီသမ္မတကို လူထုက ရွေးချယ်ပေးခဲ့ ကြသည်။ အလားတူ ဘရာဇီးနိုင်ငံတွင် ယခုနှစ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲအတွက် သမ္မတဟောင်း လုဇ်အင်နာစီယို လူလာဒါ ဆယ်လ်ဗာ (Luiz Inácio Lula da Silva) က မဲရလဒ်များကို ဦးဆောင်နေသည်။ မက္ကစီကိုနိုင်ငံတွင်လည်း ၂၀၁၈ ခုနှစ်က လက်ဝဲသမ္မတ တစ်ဦးကို ရွေးချယ်တင်မြှောက်ခဲ့ကြသည်။

Source: AP

CNI International News

ဘဲဂရိတ်၊ မေ ၃၀

ယူကရိန်းစစ်မီး တရှိန်ထိုးတောက်လောင်နေစဉ်အတွင်း ဆာဘီးယားသမ္မတက ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင် ထံသို့ တယ်လီဖုန်းခေါ်ဆိုခဲ့ပြီး ရုရှားနှင့် အလွန်ကျေနပ်ဖွယ်ကောင်းသော သဘာဝဓာတ်ငွေ့ဆိုင်ရာ သဘော တူညီချက်ရယူခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်ဟု အေပီသတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

ဆားဘီးယားသမ္မတ အလက်ဇန္ဒားဗာဆစ် (Aleksandar Vucic) က ယူကရိန်းအပေါ် ရုရှားကျူးကျော်မှုကို ရှုတ်ချရန် ငြင်းပယ်ခဲ့သည့်အပြင် အနောက်နိုင်ငံများ မော်စကိုအားပိတ်ဆို့အရေးယူမှုတွင်လည်း ပါဝင်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။

ဗာဆစ်သည် ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) နှင့်အတူ ရပ်တည်လိုသော်လည်း မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း ရုရှားနှင့် ဆက်ဆံရေး ကို မိမိခိုင်မြဲအောင် ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

လာမည့် ဇွန်လအစောပိုင်းတွင် ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေလာဗရော့သည် ဆားဘီးယားနိုင်ငံ၏မြို့တော် ဘဲဂရိတ်သို့ လာရောက်လည်ပတ်ရန် ရှိနေပြီး ဓာတ်ငွေ့ဆိုင်ရာသဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးနိုင်ဖွယ် ရှိနေသည်။

ထိုသို့ လာဗရော့လာရောက်မည့်အစီအစဉ်သည် ယူကရိန်းကို ရုရှားစတင်ကျူးကျော်ခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက် နောက်ပိုင်း ဥရောပနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံသို့ ရုရှားအဆင့်မြင့်တာဝန်ရှိသူတစ်ဦး ရှားရှားပါးပါး လာရောက်ခြင်းဖြစ်လိမ့် မည်ဟု အေပီက ဆက်လက်ရေးသားထားသည်။

“ငြိမ်းချမ်းရေး အမြန်ဆုံး အထမြောက်စေချင်တယ်” ဟု ပူတင်ကို မိမိပြောကြားခဲ့ကြောင်း ဗာဆစ်က တယ်လီဖုန်း ခေါ်ဆိုမှုအပြီး ကြေညာခဲ့သည်။

ဆားဘီးယားနိုင်ငံသည် ရုရှားထံမှ သဘာဝဓာတ်ငွေ့အပေါ် လုံးဝနီးပါး မှီခိုသုံးစွဲနေရပြီး ၎င်း၏အရေးပါသော စွမ်းအင်ကုမ္ပဏီများမှာ ရုရှားအများစုပိုင်ဆိုင်မှုအောက်တွင် တည်ရှိနေသည်။

“ခင်ဗျားတို့ကို ကျနော်ပြောနိုင်တာကတော့ ဆားဘီးယားအတွက် အင်မတန်အဆင်ပြေစေမယ့် အဓိက အချက် တွေကို ကျနော်တို့ သဘောတူခဲ့တယ်ဆိုတာပါပဲ။ ကျနော်တို့က ဆာဘီးယားနဲ့ လိုက်လျောညီထွေဖြစ်မယ့် စာချုပ် ရဲ့ပထမပိုင်းဖြစ်တဲ့ ၃ နှစ်သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးဖို့ လက်ခံခဲ့ကြပါတယ်” ဟု ရုရှားလိုလားသည့် လူမျိုးရေးဝါဒီဟောင်း ဗာဆစ်က သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

EU အနေဖြင့် ၎င်း၏အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသို့ စီးဆင်းနေသည့် ရုရှားစွမ်းအင်များကို ပိတ်သိမ်းရန် ဆုံးဖြတ်ထားသည့် အတွက် ဆားဘီးယားအနေဖြင့် ရုရှားဓာတ်ငွေ့ကို မည်သို့ရယူမည်ဆိုသည်ကိုမူ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရသေးပေ။

ရုရှားသည် EU အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများဖြစ်ကြသည့် ဖင်လန်၊ ပိုလန်နှင့် ဘူလ်ဂေးရီးယားထံသို့ သဘာဝဓာတ်ငွေ့ ပို့လွှတ် ပေးမှုများကို ဖြတ်တောက်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ EU အစုအဖွဲ့တစ်ခုလုံးသည် ရုရှားကျူးကျော်စစ်စပြီးကတည်းက ရုရှားစွမ်းအင်အပေါ် မှီခိုအားထားနေရမှုကို အလျင်အမြန် လျှော့ချခဲ့ကြသည်။

မေလ ၃၀ ရက် (ယနေ့) စတင်မည့် ဥရောပခေါင်းဆောင်များ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွင် ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလို ဒီမီယာဇာလန်းစကီးထံမှ ပြောကြားချက်များကို နားထောင်ကြည့်ကြပြီးနောက် နောက်ထပ်နည်းလမ်းများကို EU နိုင်ငံများ ဆက်လက်ဆွေးနွေးကြရန် စီစဉ်ထားသည်။

Source: AP