CNI International News

ကဘူးလ်၊ ဩဂုတ် ၃

အာဖဂန်နစ္စတန် ကဘူးလ်မြို့တော်ရှိ ဘေးကင်းလုံခြုံသည့် နေအိမ်ဝရန်တာ လသာဆောင်တွင် ရှိနေစဉ် အယ်လ် ကိုင်းဒါး ခေါင်းဆောင် အေမန် အယ်လ်ဇာဝါဟာရီ သေဆုံးစေခဲ့သည့် အမေရိကန်၏ မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်ဖြင့် တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် တာလီဘန် အုပ်ချုပ်သူများအတွက် ဩဂုတ် ၂ ရက်တွင် တကမ္ဘာလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် စိစစ် သုံးသပ်မှု ပိုမိုပြင်းထန်လာစေခဲ့ကြောင်း အေပီသတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

ယခုဖြစ်စဉ်ကြောင့် တာလီဘန်တို့အပေါ် တရားဝင်အစိုးရအဖြစ် နိုင်ငံတကာအသိအမှတ်ပြုမှုရရှိရေးနှင့် အကူ အညီရရှိရေး ကြိုးပမ်းမှုများကို မှေးမှိန်သွားစေခဲ့သည်။

အာဖဂန်နစ္စတန်မှ အမေရိကန်ဆုတ်ခွာရေးအတွက် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ဒိုဟာသဘောတူညီချက်ထဲတွင် အယ်လ်ကိုင်း ဒါးအဖွဲ့ဝင်များနှင့် အမေရိကန်အပေါ် ရန်လိုတိုက်ခိုက်လိုသူများကို တာလီဘန်တို့အနေဖြင့် ပြည်တွင်း၌ ခိုအောင်း ခွင့်မပြုရန် ကတိပြုခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း အမေရိကန်ကို လုပ်ကြံရန် တောင်းဆိုနေသည့် ဗီဒီယိုမက်ဆေ့ချ် များစွာမှာ 9/11 အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုဦးဆောင်သူနှင့်ပတ်သက်၍ ထွက်ပေါ်နေခဲ့သလို ၎င်းကို တာလီဘန် တို့က လနှင့်ချီ၍ ခိုလှုံနေထိုင်ခွင့်ပေးခြင်းမှာ ထင်ရှားသည်။

ကဘူးလ်မြို့တော်ရှိ ရှီယာပါ (Shirpur) လူကုန်ထံရပ်ကွက်အတွင်း အယ်လ်ဇာဝါရီ ပုန်းခိုနေထိုင်သည့် ဘေးရန် ကင်းသော နေအိမ်သည် မူလက တာလီဘန်ခေါင်းဆောင် ဆီရာဂျက်ဒင်ဟက်ကာနီ (Sirajuddin Haqqani) ၏ အကြီးတန်းလက်ထောက်ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း အမေရိကန်ထောက်လှမ်းရေးအရာရှိတစ်ဦးက ထုတ်ဖော်ပြောကြား ခဲ့သည်။

ဟက်ကာနီသည် တာလီဘန်အဖွဲ့၏ ဒုတိယခေါင်းဆောင်ဖြစ်ပြီး အစိုးရအဖွဲ့ဝင် ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး တာဝန်ယူ ထားလျက် အင်အားကောင်းသော ဟက်ကာနီကွန်ရက်ကို ထူထောင်၍ ဦးစီးနေသည်။

အထူးသဖြင့် ဟက်ကာနီကွန်ရက်နှင့်လှုပ်ရှားမှုများကြောင့် နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေးပြိုင်ဘက်များအကြား တင်းမာလာ၍ တာလီဘန်ခေါင်းဆောင်အချင်းချင်း အမြင်မကြည်ခြင်းများ ဆက်တိုက်ဖြစ်နေကြောင်း သတင်းများလည်း ပေါ် ထွက်နေသည်။

Source: AP

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ ဩဂုတ် ၃

ဒီမိုကရေစီနည်းကျ အုပ်ချုပ်သည့် ထိုင်ဝမ်ကျွန်းသို့ အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ နန်စီပလိုစီ လာရောက်မှုနှင့် ပတ်သက်၍ တင်းမာမှုတိုးနေချိန်၌ တရုတ်က ထိုင်ဝမ်နှင့်ကုန်သွယ်ရေးကို ကန့်သတ်လိုက်ကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယားက ယနေ့ (ဩဂုတ် ၃ ရက်နေ့စွဲဖြင့်) သတင်းဖော်ပြသည်။

ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းသုံး အဓိကကုန်စည်ဖြစ်သည့် သဲ၊ ထိုင်ဝမ်လိမ္မော်သီးနှင့် ငါးအမျိုးအစားအချို့ တင်ပို့မှုများကို လုံးဝ ရပ်ဆိုင်းလိုက်ကြောင်း တရုတ်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးနှင့် အကောက်ခွန် အာဏာပိုင်များက ယနေ့ အစောပိုင်းတွင် ကြေညာ ခဲ့သည်။

တင်ပို့မှုအချို့တွင် ပိုးသတ်ဆေးနှင့် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် စားသောက်ကုန် ရပ်နားခဲ့ရခြင်း ရှိကြောင်း၊ ယခုအခါ တရုတ် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းချက်များအရ သဲတင်ပို့မှုကို ရပ်ဆိုင်းလိုက်ကြောင်း ဝန်ကြီးဌာန ကြေညာ ချက်အရ သိရသည်။

ထို့ပြင် တရုတ်ပြည်မကြီးရှိ ထိုင်ဝမ်ရေးရာရုံး၏ သီးခြားထုတ်ပြန်ချက် တစ်ရပ်တွင်လည်း “ထိုင်ဝမ်ဖောင်ဒေးရှင်း နှစ်ခုဖြစ် သော ထိုင်ဝမ်ဒီမိုကရေစီ ဖောင်ဒေးရှင်း ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံတကာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့တို့နှင့်အတူ ပြည်မကြီးမှ တရုတ်ကုမ္ပဏီများ၊ လူပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် ငွေရေးကြေးရေး ဆက်ဆံခြင်းမှ တားမြစ်သွားမည်” ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်က ထိုင်ဝမ်ကုန်စည်ကို ပိတ်ပင်လိုက်(Reuters)

ဝါရင့် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီဝင် နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးဖြစ်သည့် နန်စီပလိုစီ၏ ထိုင်ဝမ်ခရီးစဉ်ကြောင့် ကြီးမားသော အကျိုး ဆက်များ ဖြစ်ပေါ်လာမည်ဟု ဘေဂျင်းက ပြင်းပြင်းထန်ထန် သတိပေးခဲ့သော်လည်း နန်စီပလိုစီကတော့ ကျွန်းပေါ်သို့ လက်တွေ့ ရောက်ရှိလည်ပတ်နိုင်ခဲ့သည်။

ကုန်သွယ်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်များတွင် ပို့ကုန်မှတ်ပုံတင်ခြင်း သက်တမ်းတိုးရန် ပျက်ကွက်ခြင်းကြောင့် ထိုင်ဝမ်စားသောက်ကုန် အမှတ်တံဆိပ် ၁၀၀ ကျော် အမည်မည်း စာရင်းသို့ ထည့်သွင်းလိုက်ကြောင်း ဩဂုတ် ၂ ရက်တွင် တရုတ်အကောက်ခွန် အေဂျင်စီက ကြေညာခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ် စားသောက်ကုန်နှင့် အခြား ကုန်စည်ထုတ်လုပ်သူများသည် မတူညီသော နေရာများတွင် ခွဲခြားဆက်ဆံခံရသဖြင့် ယခု အရေးယူ တင်းကျပ်မှုများသည် နိုင်ငံရေးအရ စေ့ဆော်မှုဖြစ်နိုင်ကြောင်း ထိုင်ဝမ် အစားအသောက်နှင့် ဆေးဝါး ကွပ်ကွဲ ရေးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဝူရှူမိုင်း (Wu Shou-Mei) က တိုင်ပေတိုင်းမ် သတင်းစာသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်၏ အကြီးဆုံး ကုန်သွယ်ဖက်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ကျွန်းပေါ်မှ တရုတ်ပြည်မကြီးနှင့် ဟောင်ကောင်သို့ တင်ပို့မှု တန်ဖိုးမှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်လာ ၁၈၈ ဒသမ ၉ ဘီလီယံအထိ ရှိခဲ့သည်။

Source: Aljazeera

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၃

ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေလာဗရော့နှင့် နစက၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင်တို့ ယနေ့ (သြဂုတ် ၃ ရက်) နံနက်ပိုင်းက တွေ့ဆုံ၍ ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး လာဗရော့သည် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ယနေ့ (သြဂုတ် ၃ ရက်) နံနက်ပိုင်းက ရောက်ရှိလာခြင်းဖြစ်သည်။

ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မာရီယာဇာခါရိုဗာကတော့ နိုင်ငံတကာနှင့် ဒေသတွင်းဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ် များကို အလေးပေး ဆွေးနွေးကြဖို့ ရှိကြောင်း သြဂုတ် ၂ ရက်က ပြောကြားထားသည်။

နစကနှင့်နီးစပ်သူများကတော့ ရုရှား-မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံခြား စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး၊ ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွား လုပ် ငန်းများ ဆောင်ရွက်နိုင်ရေး၊ ရုရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ပြုလုပ်လာရေး၊ ပြည်တွင်း နိုင်ငံရေး အခြေအနေများကို ဆွေးနွေးသွားရန် ရှိကြောင်း ပြောသည်။

CNI International News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၂

ထိုင်ဝမ်ကျွန်းရှိ ဆန္ဒပြသူ ၁၀၀၀ ခန့်သည် နန်စီပလိုစီ တည်းခိုမည့် Grand Hyatt ဟိုတယ်အနီးတွင် စု‌ဝေး၍ ဆယ်စုနှစ်များစွာအတွင်း အဆိုးရွားဆုံး ဘေးအန္တရာယ် ကျရောက်နိုင်ကြောင်း ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြခဲ့ကြ‌သည်ဟု ဘေဂျင်းအာဘော် ဂလိုဘယ်တိုင်းမ် သတင်းစာ၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်က ရေးသားဖော်ပြသည်။

Source: Global Times

CNI International News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၂

တရုတ် ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်( PLA) သည် သြဂုတ် ၄ ရက် (ဘေဂျင်းစံတော်ချိန် ၁၂:၀၀ နာရီ) မှ ဩဂုတ် ၇ ရက်အထိ တရုတ်ရေပိုင်နက်နယ်မြေနှင့် ဝေဟင်ပိုင်နက်တို့တွင် တိုက်ရိုက် ပစ်ခတ်လေ့ကျင့်မှု အပါအဝင် အရေးကြီးသော စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုနှင့် လှုပ်ရှားမှုများကို ပြုလုပ်မည်ဖြစ်‌ကြောင်း ဘေဂျင်းအာဘော် ချိုင်းနားဒေးလီးသတင်းစာ၏ တွစ်တာပို့စ်အရ သိရသည်။

တရုတ်စစ်တပ် ယခုလို စစ်ရေး လေ့ကျင့်မည့် အချိန်မှာပဲ အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ နန်စီပလိုစီသည် ပြင်းထန်စွာ ကန့်ကွက်မှုများကြားမှာပဲ ထိုင်ဝမ်သို့ ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။

Source: China Daily's twitter

CNI International News

တိုင်ပေ၊ ဩဂုတ် ၂

တရုတ် ပြင်းထန်စွာ သတိပေး‌နေသည့်ကြားမှ အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ နန်စီပေလိုစီသည် ဩဂုတ် ၂ ရက် (ယနေ့)ညပိုင်း၌ ထိုင်ဝမ်၏မြို့တော် တိုင်ပေသို့ ရောက်ရှိခဲ့‌ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းအရ သိရသည်။

မလေးရှားနိုင်ငံမှ တောင်တရုတ်ပင်လယ်သို့ ရှည်လျားလှသော ဝေဟင်ခရီးဖြင့် ရောက်ရှိလာသော နန်စီပလိုစီကို ထိုင်ဝမ် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဂျိုးဇက်ဝူက တိုင်ပေလေဆိပ်တွင် ကြိုဆိုနှုတ်ဆက်ခဲ့သည်။

Source: Reuters

CNI International News

မော်စကို၊ ဩဂုတ် ၂

ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေလာဗရော့သည် မြန်မာထိပ်တန်းသံတမန် ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင်နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရန် အတွက် မနက်ဖြန် (ဩဂုတ်လ ၃ ရက်)တွင် မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မာရီယာဇာခါရိုဗာက ယနေ့ (ဩဂုတ် ၂ ရက်) ကျင်းပသည့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် အတည်ပြု ပြောကြားခဲ့သည်ဟု တာ့စ်သတင်းဌာနက ရေးသားသည်။

 "သြဂုတ်လ ၃ ရက်မှာ ရုရှား ထိပ်တန်း သံတမန်ဟာ ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံကို အလုပ်သဘော သွားရောက် လည်ပတ်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာဝန်ကြီးနဲ့ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပြီး တခြား မြန်မာ့ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့လည်း တွေ့ဆုံဖို့ မျှော်လင့် ပါတယ်" ဟု ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မာရီယာဇာခါရိုဗာက ပြောသည်။

နစက၏ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင်

လာဗရော့ ဦးဆောင်သော ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးမှု၊ ကုန်သွယ်ရေးနှင့် စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု၊ ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေး နယ်ပယ်တွင် အပြန်အလှန် ဆက်ဆံမှု၊ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ဆက်ဆံမှုများ အပါအဝင် ရုရှား-မြန်မာ ဆက်ဆံရေး၏ လက်ရှိအခြေအနေနှင့် အလားအလာများကို ဆွေးနွေးကြရန် စီစဉ်ထားသည်။ 

“နိုင်ငံတကာနဲ့ ဒေသတွင်းဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်တွေကို အလေးပေး ညှိနှိုင်းကြမှာ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ရုရှားနိုင်ငံ ခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မာရီယာဇာခါရိုဗာက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: တာ့စ်သတင်းဌာန

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဩဂုတ် ၂

အယ်လ်ကိုင်းဒါးက ခေါင်းဆောင် အေမန်အယ်ဇာဝါဟာရီသည် အာဖဂန်နစ္စတန်အတွင်း ခိုလှုံပုန်းအောင်နေခဲ့ရာ ယခင် သီတင်းပတ် အကုန်ပိုင်းတွင် အမေရိကန်၏ ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သေဆုံးသွားခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

၎င်းသည် အယ်လ်ကိုင်းဒါး ကွန်ရက်တည်ထောင်သူ အိုစမာဘင်လာဒင်ကို ၂၀၁၁ ခုနှစ်၌ အမေရိကန်တို့ ရှာဖွေ သတ်ဖြတ်ခဲ့ ပြီးနောက် ယခုတဖန် အယ်လ်ကိုင်းဒါးတို့အတွက် အကြီးမားဆုံး ထိုးနှက်ချက် ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ဇာဝါဟာရီသည် နှစ်ပေါင်းများစွာ ပုန်းအောင်း နေခဲ့ရပြီး သူ့ကို ရှာဖွေသတ်ဖြတ်နိုင်ခဲ့သည့် စစ်ဆင်ရေးသည် ဂရုတစိုက်ဖြင့် စိတ်ရှည် ဇွဲရှိခဲ့ခြင်း၏ ရလဒ်ဖြစ်ကြောင်း အကြမ်းဖက်ဝါဒ နှိမ်နင်းရေးနှင့် ထောက်လှမ်းရေးဆိုင်ရာ အမေရိကန် အသိုင်း အဝိုင်းမှ ဝါရင့်တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာက ရေးသားဖော်ပြသည်။

အိုစမာဘင်လာဒင်မသေခင်က အတူတွေ့ရတဲ့ ဇာဝါဟာရီ (Reuters)

ယခုကဲ့သို့ အမေရိကန်တို့ ကြေညာချက် မထုတ်မီအထိ ဇာဝါဟာရီသည် ပါကစ္စတန်လူမျိုးစုနယ်မြေ (သို့မဟုတ်) အာဖဂန် နစ္စတန်နိုင်ငံအတွင်း တစ်နေရာရာတွင် သက်ရှိထင်ရှား ရှိနေဆဲဖြစ်သည်ဟု သို့လော သို့လော ကောလာဟလများ ထွက်နေခဲ့ သည်။

အမည်မဖော်လိုသူ အမေရိကန် အစိုးရအရာရှိ တစ်ဦးကတော့ အဆိုပါ ရှာဖွေသတ်ဖြတ်မှု စစ်ဆင်ရေးနှင့်ပတ်သက်၍ အောက်ပါ အသေးစိတ် အချက်အလက်အချို့ကို ထုတ်ဖော် ပြောကြားခဲ့သည်။

“အမေရိကန်အစိုးရသည် ဇာဝါဟာရီကို ထောက်ပံ့နေသည်ဟု အကဲဖြတ် သုံးသပ်ရသည့် ကွန်ရက်တစ်ခုကို နှစ်အတန်ကြာ သတိထား စောင့်ကြည့်ခဲ့ကြောင်း၊ ယမန်နှစ်တွင် အမေရိကန်တပ်များ အာဖဂန်မှ ဆုတ်ခွာပြီးသော်လည်း အဆိုပါကွန်ရက်နှင့် အယ်လ်ကိုင်းဒါးများကို ဂရုတစိုက် ထောက်လှမ်းနေခဲ့ကြောင်း” ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုနှစ်ထဲတွင် ဇာဝါဟာရီ မိသားစုတစ်စုလုံး ကဘူးလ်မြို့တော်ရှိ လုံခြုံစိတ်ချရာ နေအိမ်တစ်လုံးသို့ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ခဲ့ရာ မှာ ဇနီးသည်၊ သမီးနှင့် မြေးများပါ ပါလာခဲ့ကြသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေးက ဇာဝါဟာရီ၏ တည်နေရာကို အတိအကျ ဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့သည်။

လပေါင်း အတန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ ဗဟိုထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီ (စီအိုင်အေ) အရာရှိများသည် ကဘူးလ်မြို့ရှိ နေအိမ် တစ်လုံးတွင် ဇာဝါဟာရီ ဘေးကင်းလုံခြုံစွာ ရှိနေကြောင်း ပိုမိုယုံကြည်လာခဲ့ပြီး ၎င်းတို့ အထက်အရာရှိများထံသို့ အစီရင်ခံ တင်ပြခဲ့ကြသည်။ ထိုအစီရင်ခံစာများကို စုစည်းအနှစ်ချုပ်၍ သမ္မတ ဘိုင်ဒန်ကို ဒိုင်ခံတင်ပြရသူကတော့ အမျိုးသားလုံခြုံရေး အကြံပေး ဂျိတ်ဆူလီဗန် ဖြစ်သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဘိုင်ဒန် (Reuters)

“အခုစစ်ဆင်ရေးကို လုပ်ဆောင်နိုင်ဖို့ သီးခြားလွတ်လပ်တဲ့ သတင်းရင်းမြစ်တွေ ကနေတစ်ဆင့် သူရဲ့လူမှုဘဝ နေထိုင်ပုံ တစ်ခုလုံးကို သတင်း တည်ဆောက်နိုင်ခဲ့ပါတယ်” ဟု အမေရိကန် တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ရိုက်တာသို့ ရှင်းပြသည်။

ဇာဝါဟာရီသည် ကဘူးလ်မြို့တော်ရှိ ဘေးကင်းရာအိမ်သို့ စတင် ရောက်ရှိပြီး နောက်ပိုင်း အပြင်ဘက်ထွက်သည်ကို သိပ် မတွေ့ရသည်မှာ ယခုနောက်ဆုံး လသာဆောင်တွင် ရှိနေစဉ် ဒရုန်းလွှတ် တိုက်ခိုက်ချိန်အထိ ဖြစ်ကြောင်း အဆိုပါ အရာရှိက ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေးသည် ၎င်းနေထိုင်ရာ အိမ်ပုံစံ တည်ဆောက်ပုံနှင့် ကြံ့ခိုင်ပုံတို့ကို သေချာစေ့စပ်စွာ စူးစမ်းနေခဲ့ ကြသည်။ အရပ်သားများနှင့် ဇာဝါဟာရီ မိသားစုကို အန္တရာယ် အနည်းဆုံးဖြစ်အောင်အတွက် ဇာဝါဟာရီကို သတ်မည့် စစ် ဆင်ရေးတွင် အိမ်တည်ဆောက်ထားပုံနှင့် သွားလာလှုပ်ရှားပုံ သဘောသဘာဝများကို ကြိုတင်စုံစမ်းခဲ့ကြသည်။  

မကြာသေးမီ ရက်သတ္တပတ်များ အတွင်းတွင် အမေရိကန်သမ္မတသည် ထောက်လှမ်းရေး အစီရင်ခံစာများကို ဆန်းစစ်ကာ အကောင်းဆုံး စစ်ဆင်ရေး လမ်းကြောင်းကို စဉ်းစား အကဲဖြတ်ရန် အဓိကအကြံပေး ပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် အစိုးရအဖွဲ့ဝင်များကို အစည်းအဝေး ခေါ်ယူခဲ့သည်။

တာလီဘန်စစ်သားတစ်ဦး (Reuters)

ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်တွင် စီအိုင်အေညွှန်ကြားရေး ဝီလျံဘန့်စ် အပါအဝင် အမေရိကန်အစိုးရ အဖွဲ့ဝင်များက အိမ်ဖြူတော် ရုံးခန်းတွင် အဆိုပြုထားသည့် စစ်ဆင်ရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ဘိုင်ဒန်ကို အကျဉ်းချုံး တင်ပြခဲ့ကြသည်။

“ဘိုင်ဒန်က ကျနော်တို့သိထားတဲ့ အချက်အလက်တွေကို ဘယ်လိုရတာလဲဆိုတဲ့ အသေးစိတ် မေးခွန်းတွေ မေးခဲ့ပါတယ်” ဟု အမည်မဖော်လိုသူ အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေးအရာရှိက ပြောသည်။

ထို့နောက် သမ္မတဘိုင်ဒန်သည် ထောက်လှမ်းရေး အသိုက်အဝန်း၏ ဆက်စပ် သတင်းတည်ဆောက်ထားပြီး အစည်းအဝေး ခန်းမသို့ ယူဆောင်ချပြလာသည့် ဘေးကင်းလုံခြုံသော ဇာဝါဟာရီ၏ အိမ်ပုံစံကို အနီးကပ်စစ်ဆေးခဲ့သည်။

အလင်းရောင်၊ ရာသီဥတု၊ ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းသုံး ပစ္စည်းများနှင့် စစ်ဆင်ရေး အောင်မြင်နိုင်ခြေနှင့် အခြား သက်ရောက် မှု ရှိနိုင်သည့်အကြောင်း ဘိုင်ဒန်က စစ်စစ်ပေါက်ပေါက် မေးမြန်းခဲ့ကြောင်း အဆိုပါအရာရှိက ပြောသည်။

ကဘူးလ်မြိုတွင် ဂယက်ရိုက်ခတ်မှု ဖြစ်နိုင်ခြေ အလားအလာများကိုလည်း လေ့လာသုံးသပ်ဖို့ သမ္မတက ညွှန်ကြားခဲ့ပါတယ်။

ထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီ အချင်းချင်း တင်းတင်းကျပ်ကျပ် ဝိုင်းဖွဲ့ထား၍ ရရှိသမျှ ထောက်လှမ်းရေး သတင်းများကို စစ်ဆေး ခဲ့ကြသည်။

တာလီဘန်တပ်ဖွဲ့များ (Reuters)

ထို့နောက် ဇာဟီရီသည် ၎င်း၏ အယ်လ်ကိုင်းဒါ ကွန်ရက် ဆက်လက် ဦးဆောင်နေမှုကို အခြေခံ၍ တရားဝင် ပစ်မှတ်ဖြစ် ကြောင်း အတည်ပြုခဲ့သည်။

ဇူလိုင်လ ၂၅ ရက်တွင် သမ္မတသည် ၎င်း၏ အဓိက အကြံပေးများနှင့် အစိုးရအဖွဲ့ဝင်များကို ခေါ်ယူခဲ့ပြီး ဇာဝါဟာရီကို သတ်ဖြတ်ခဲ့လျှင် တာလီဘန်များနှင့် အမေရိကန် ဆက်ဆံရေးကို မည်ကဲ့သို့ ထိခိုက်မည်ကို ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

အစည်းအဝေး ခန်းမအတွင်းသို့ ရောက်ရှိလာသူထံမှ အမြင်များကို တောင်းခံပြီးနောက်၊ အရပ်သား သေဆုံးမှု အန္တရာယ်ကို နည်းပါးစေမည့် အခြေအနေနှင့် ပတ်သက်၍ ဘိုင်ဒန်က "တိကျ၍ အံဝင်ခွင်ကျဖြစ်သော မောင်းသူမဲ့လေယာဉ် (ဒရုန်း)ဖြင့် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု" ကို ခွင့်ပြုခဲ့သည်။

စစ်ဆင်ရေးနေ့က အသင့်ပြင်ဆင်မှု အနေအထား လုပ်ဆောင်ချက် အားလုံးသည် ည ၉ နာရီ ၄၈ မိနစ်တွင် အပြီးသတ်ခဲ့သည်။

ဇူလိုင်လ ၃၀ ရက်၊ ဂရင်းနစ် စံတော်ချိန် နံနက် ၁ နာရီ၊ ၄၈ မိနစ်တွင် ဒရုန်းဖြင့် ပူးတွဲ တပ်ဆင်ပေးလိုက်သော ‘ငရဲမီး’ အမည် ရှိ ဒုံးကျည်များ ဇာဝါဟာရီထံသို့ ဆိုက်ဆိုက်မြိုက်မြိုက် ရောက်ရှိသွားတော့၏ ။   ။

Source: Reuters

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဩဂုတ် ၂

ယူကရိန်း၏ အကြီးဆုံး နျူကလီးယားသုံး လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေး စက်ရုံကို ရုရှားတပ်ဖွဲ့ဝင်များ ချထားခြင်းဖြင့် အဏုမြူ (အကာအရံ) ဒိုင်းသဘောမျိုး မော်စကို အသုံးချနေကြောင်း အမေရိကန်အစိုးရက စွပ်စွဲခဲ့သည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယား သတင်းတစ်ပုဒ်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ဇာပို‌ရေဇီးယားမြို့တွင် တည်ရှိသည့် အဆိုပါစက်ရုံကို ယခုအခါ ရုရှားတို့က စစ်အခြေစိုက် စခန်းတစ်ခုအဖြစ် တပ်စွဲထားပြီး ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များကို ခြေကုပ်ယူ တိုက်ခိုက်နေ၍ အမေရိကန်အနေဖြင့် အလွန်အမင်း စိုးရိမ်မိကြောင်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အဆိုပါ စက်ရုံအနီးတဝိုက် ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်ခြင်း မပြုနိုင်ဘဲ ဆိုးရွားလာနိုင်သည့် နျူကလီးယား မတော်တဆ အန္တရာယ်ကိုလည်း သတိကြီးကြီးဖြင့် တားဆီးနေရသည်။

ဩဂုတ် ၁ ရက်တွင် ပင်လယ်နက်ဆိပ်ကမ်းမှ အိုဒက်ဆာမြို့သို့ ခုတ်မောင်း ထွက်ခွာသွားသော ပထမဆုံး ဂျုံစပါးတင် သင်္ဘောဖြင့် တင်ပို့ခဲ့မှုကို ချီးကျူးရန် စောလွန်နေသေးကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမီယာ ဇာလန်းစကီးက ပြောကြား ခဲ့သည်။

အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကင် (AP)

ထိုသင်္ဘောသည် လက်ဘနွန်နိုင်ငံ၊ ထရီပိုလီမြို့ရှိ ဆိပ်ကမ်းသို့ မကပ်သေးမီ တူရကီနိုင်ငံ၊ အစ္စတန်ဘူလ် ဆိပ်ကမ်းတွင် စစ်ဆေးမှု ခံယူရန် ရပ်တန့်မည်ဟု မျှော်လင့်ရကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခု ရက်ပိုင်းအတွင်း ယူကရိန်းတို့ အသည်းအသန် လိုအပ်နေသော ဒုံးပစ် လောင်ချာများနှင့် အမြောက်များအတွက် ခဲယမ်းမီးကျောက်များ အပါအဝင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၅၅၀ ဖိုး စစ်ရေး အကူအညီသစ် ပေးအပ်ရန် အမေရိကန်က ကြေညာခဲ့သည်။

ထိုအကူအညီသစ်တွင် ဟိမာ့စ် (HIMARS) ဟု လူသိများသော ရွှေ့လျားနိုင်သည့် အဆင့်မြင့် ဒုံးကျည် စနစ်များနှင့် ၁၅၅ မီလီမီတာ အမြောက်သုံး ကျည်ဆန်အတောင့်ရေ ၇၅,၀၀၀ ထည့်သွင်း ပေးအပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန် အမျိုးသား လုံခြုံရေးကောင်စီမှ ပြောခွင့်ရသူ ဂျွန်ကာဘီက သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းတောင်ပိုင်းရှိ မာလ်ကိုလိုင်ဗ်မြို့တွင် ညဘက် ပေါက်ကွဲသံများ ကြားခဲ့ရကြောင်း ၎င်းမြို့တော်ဝန် အလက်ဇန္ဒား စိုင်ယန်ရှက်ဗ်က လူမှုကွန်ရက်မီဒီယာတွင် ကြေညာခဲ့သည်။

“မာလ်ကိုလိုင်ဗ်မှာ မနက် ၄ နာရီလောက်က မြို့နယ်ခရိုင် အတော်များများမှာ အားပြင်းတဲ့ ပေါက်ကွဲသံတွေ ကြားခဲ့ရပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ပြီး လူတစ်ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

Source: Aljazeera