
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 1603
CNI International News
တိုကျို၊ မေလ ၂၃
ဂျပန်နိုင်ငံအနေဖြင့် ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ (UNSC) တွင် အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင် ဖြစ်လာစေရေးအတွက် မိမိ ထောက်ခံပါ ကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က ယနေ့ (မေလ ၂၃ ရက်) ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းအရ သိရသည်။
အဆိုပါ ကောင်စီတွင် တရုတ်နှင့် ရုရှားတို့ အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင်များ ဖြစ်နေခြင်းအတွက် လုံခြုံရေးကောင်စီ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး အပေါ် မကြာသေးမီက တောင်းဆိုမှုများ တိုးပွားလာခဲ့သည်။
ဂျပန်၏ ကာကွယ်ရေးစွမ်းရည် ပိုမို ခိုင်လာစေရန်အတွက် ဝန်ကြီးချုပ်၏ သန္နိဋ္ဌာန်ကို အမေရိကန်သမ္မတအဖြစ် တာဝန်ယူပြီး နောက်ပိုင်း ၎င်း၏ အာရှပထမဆုံး ခရီးစဉ်အတွင်း ဘိုင်ဒန်က ချီးကျူး ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦး တွေ့ဆုံမှု အပြီးတွင် အိမ်ဖြူတော်က ယနေ့ (မေလ ၂၃ ရက်) သတင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ထို့ပြင် ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးတို့သည် နိုင်ငံတကာ ဥပဒေနှင့်ဆန့်ကျင်၍ တရုတ်၏ အကျပ်ကိုင်တတ်သည့် အပြုအမူများကို လည်း အနီးကပ် လက်တွဲ ဖြေရှင်းသွားကြရန် ကတိပြုခဲ့ကြသည်။ တရုတ်၏ အခိုင်အမာ ပြောဆိုနေမှုများ၊ လုံခြုံရေးနှင့် ထောက်ပံ့ရေးဆိုင်ရာ ကွင်းဆက်များ တလျှောက် ပျံ့နှံ့ရောက်ရှိမည်ကို စိုးရိမ်မိကြောင်း ဘိုင်ဒန်က ပြောကြားခဲ့သည်။
အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်နဲ့ ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ကီရှီဒါ(Reuters)
ယခု ခရီးစဉ် မပြီးဆုံးမီ ၎င်းတို့နှစ်ဦး ပူးတွဲ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ ကျင်းပမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။
ဂျပန်ကို UN လုံခြုံရေးကောင်စီ၌ အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင် ဖြစ်လာစေရေးအတွက် ထောက်ခံပါကြောင်း ဘိုင်ဒန်က ပြောကြားခဲ့ သည်ဟု ဂျပန်အစိုးရမီဒီယာ NHK က သီးခြား ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။
ယခု ခရီးစဉ်အတွင်း Quad အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများ ဖြစ်ကြသည့် ဂျပန်၊ ဩစတြေးလျ၊ အိန္ဒိယ ခေါင်းဆောင်မှုများနှင့် တွေ့ဆုံရန် စီစဉ်ခဲ့ရာ အခြေခံအားဖြင့် အင်ဒို-ပစိဖိတ် ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုများအတွက် စီးပွားရေးမဏ္ဍိုင် ကျယ်ပြန့်သော အခင်းအကျင်းများ ပါဝင်ကြောင်း သိရသည်။
“အမေရိကန်-ဂျပန် မဟာမိတ်ဖြစ်ခြင်းဟာ အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသမှာ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ သာယာဝပြောရေးတို့အတွက် အခြေခံ အုတ်မြစ်ဖြစ်ခဲ့တာ ကြာပါပြီ။ ပြီးတော့ အမေရိကန်ဟာ ဂျပန်ရဲ့ ကာကွယ်ရေးအတွက် ကတိကဝတ် အပြည့်အဝ ရှိနေဆဲပါ” ဟု တိုကျိုမြို့လယ်ရှိ အာကာစကာနန်းတော်တွင် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ကီရှီဒါနှင့် ဆွေးနွေးမှုအစပိုင်းတွင် ဘိုင်ဒန်က ပြောကြား ခဲ့သည်။
မေလ ၂၃ ရက် နံနက်ပိုင်းက ဘိုင်ဒန်သည် ဂျပန်ဧကရာဇ် နာရူဟီတိုနှင့် နန်းတော်အဝင်ဝတွင် အတိုချုပ် စကားစမြည် ပြောဆို နှုတ်ဆက်ခဲ့ပြီး အမေရိကန် ပြည်သူများကိုယ်စား ဂျပန်ကို ဆုတောင်း မေတ္တာပို့သခဲ့ကာ အမေရိကန်-ဂျပန် ဆက်ဆံရေး ခိုင်မာမှုကို အတိအလင်း ပြသခဲ့ကြောင်း အိမ်ဖြူတော် ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။
Source: Reuters, Aljazeera

- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 1700
CNI International News
တိုကျို၊ မေ ၂၃
အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်သည် ယနေ့ (မေလ ၂၃ ရက်)တွင် စတင်ချုပ်ဆိုမည့် ကုန်သွယ်ရေး သဘောတူ စာချုပ်သစ်တွင် အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသရှိ ပြည်သူများအတွက် ခိုင်မာသော အကျိုးခံစားခွင့်များကို ကတိပြုခဲ့သည်။
အဆိုပါ စာချုပ်သစ်ကို ကပ်ရောဂါနှင့် ရုရှားကျူးကျော်မှု အနှောင့်အယှက်များ အပြီးတွင် စီးပွားရေး နယ်ပယ်၌ အမေရိကန်၏ အခန်းကဏ္ဍ ပြသရန်နှင့် ကုန်သွယ်ရေး တည်ငြိမ်ရန် လိုအပ်ချက်များ ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် ရေးဆွဲထားသည်။
ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ဖူမီယို ကီရှိဒါနှင့် တွေ့ဆုံရာတွင် ဘိုင်ဒန်က အင်ဒို-ပစိဖိတ် စီးပွားရေး မူဘောင်သစ်အရ ဒေသ တွင်းရှိ အခြား နိုင်ငံများနှင့် အမေရိကန်၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို တိုးမြှင့်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ကီရှီဒါနှင့် ဆွေးနွေးရန်အတွက် တိုကျိုမြို့သို့ ရောက်ရှိလာသော ဘိုင်ဒန်၏ခရီးစဉ်အတွင်း ယခုစာချုပ်သစ် မူဘောင်တွင် ပါဝင်လက်မှတ်ရေးထိုးကြသည့် နိုင်ငံများကို မေလ ၂၃ ရက် (ယနေ့) ထုတ်ပြန်သည်ဟု သိရသည်။
အဆိုပါခြေလှမ်းသည် မကြာသေးမီက တရုတ်၏အရှိန်အဝါကြီးထွားလာနေသော ဒေသတစ်ခုအတွင်း အမေရိကန် ဩဇာကို ထိန်းသိမ်းရန်နှင့် ပိုမိုကျယ်ပြန့်လာစေရန် ဘိုင်ဒန်အစိုးရ၏ နောက်ဆုံးခြေလှမ်းလည်းဖြစ်သည်။
တိုကျိုမြို့အရှေ့ဘက်ဈေးရုံ(ပလာဇာ)မှနေ၍ အဖြူရောင်စစ်တီးဝိုင်းနှင့်ဂုဏ်ပြုတပ်ဖွဲ့များ ခြံရံလျက် ကီရှီဒါသည် အာကာစကာနန်းတော်တွင် ဘိုင်ဒန်ကို နိုင်ငံတော်အဆင့် ကြိုဆိုနှုတ်ခွန်းဆက်ခဲ့သည်။
ဂုဏ်ပြုတပ်ဖွဲ့ကို စစ်ဆေးပြီးနောက် ဘိုင်ဒန်သည် အမေရိကန်အလံကို ဖြတ်သန်းလျက် ဂျပန်ဓလေ့ထုံးစံအတိုင်း ၎င်း၏နှလုံးသားထက်တွင် လက်တွင်တင်၍ ဦးညွှတ်အလေးပြုခဲ့သည်။
မိမိ၏သမ္မတသက်တမ်းအတွင်း ဘိုင်ဒန်၏ပထမဆုံးအာရှခရီးစဉ်အတွင်း တိုကျိုမြို့မှ ကြိုဆိုရသည့်အတွက် အလွန်ဝမ်းမြောက်မိကြောင်း ကီရှီဒါက ပြောကြားခဲ့သည်။
ဘိုင်ဒန်ကဲ့သို့ပင် မိမိသည်လည်း ယူကရိန်းသို့ ကျူးကျော်ခြင်းအတွက် ရုရှားကို ဆန့်ကျင်ကြောင်း၊ အဆိုပါ လုပ်ရပ်သည် ကမ္ဘာ့အစီအစဉ် (global order) ၏အခြေခံအုတ်မြစ်ကို ပျက်ပြားစေကြောင်း ကီရှီဒါက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။
တောင်ကိုရီးယားနှင့် ဂျပန်သို့ ၅ ရက်ကြာ ခရီးစဉ်ရောက်ရှိနေသည့် ဘိုင်ဒန်က အမေရိကန်-ဂျပန် မဟာမိတ် အဖွဲ့ကို အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့်သာယာရေးအတွက် အခြေခံဖြစ်ကြောင်း ခေါ်ဝေါ်သမုတ်ခဲ့သည်။
ရုရှားနှင့်ပတ်သက်၍ မိမိတို့ဘက်မှ အခိုင်အမာရပ်တည်ပေးသည့်အပေါ် ဂျပန်ကို ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ဘိုင်ဒန်က ပြောကြားခဲ့သည်။
ပစိဖိတ်ဖြတ်ကျော်မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးအတွက် အစားထိုးမှုတစ်ရပ်အနေဖြင့် လာမည့်အောက်တိုဘာလတွင် စီးပွားရေးမူဘောင်တည်ဆောက်ရန် အစီအစဉ်ရှိကြောင်းလည်း အိမ်ဖြူတော်က ကြေညာခဲ့သည်။
Source: AP

- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 840
CNI International News
မင့်ခ်၊ မေလ ၂၃
ဘယ်လာရုစ် ပြည်တွင်း၌ အာဏာရှင်သမ္မတ အလက်ဇန္ဒားလူကာရှန်ကိုအား ဝေဖန်မိလျှင် ဖမ်းဆီးခံရလေ့ရှိသဖြင့် ပြည်တွင်းမှ မဖြစ်မနေ ထွက်ပြေးရသူများအတွက် ရွေးချယ်စရာတစ်ခုမှာ လက်ရှိ ယူကရိန်းမြေပေါ်၌ ကျူးကျော် တိုက်ခိုက် နေသော ရုရှားတပ်များကို ယူကရိန်းနှင့်အတူလက်တွဲ တိုက်ခိုက်ရေး ဖြစ်လာခဲ့သည်။
ယူကရိန်းရှိ ရုရှားတပ်များကို တိုက်ခိုက်ခြင်းသည် လူကာရှန်ကို အစိုးရကို တွန်းလှန်ရန် ဘယ်လာရုစ် နိုင်ငံသားအချို့ ယခုအခါ စည်းလုံးညီညွတ်သော သံန္နိဋ္ဌာန်ဖြင့် စစ်မျက်နှာဘက်သို့ ဦးတည်လာကြကြောင်း အေပီသတင်းအရ သိရသည်။
အဆိုပါ လုပ်ရပ်သည် ယူကရိန်းလူမျိုးများကို ညီနောင်သားချင်းများအဖြစ် မှတ်ယူခံစားသော ဘယ်လာရုစ် နိုင်ငံသားများအတွက် ပေးဆပ်ရမှုနှုန်း အထူးမြင့်မားသည်ဟု အေပီက ဆက်လက် ရေးသားသည်။
ရုရှားသည် စစ်ပွဲအစောပိုင်းတွင် ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်သည့် ထိုးစစ်သည် ဘယ်လာရုစ်နယ်မြေကို အသုံးပြုခဲ့ပြီး လူကာရှန်ကိုက ဗလာဒီမာပူတင် အား “အစ်ကိုကြီး” ဟု သုံးနှုန်းလျက် ဘယ်လာရုစ် အစိုးရအနေဖြင့် နှစ်ပေါင်းများစွာ မဟာမိတ်ဖြစ်ခဲ့မှုကို ရပ်တည်ပြခဲ့သည်။
ဘယ်လာရုစ်သမ္မတ အလက်ဇန္ဒားလူကာရှန်ကို (AP)
လူကာရှန်ကို၏ ဆိုဗီယက်ပုံစံ အုပ်ချုပ်မှု၊ နိုင်ငံတော်မှ ထိန်းချုပ်ထားသော စီးပွားရေးကို စွမ်းအင် အရင်းအမြစ်များ ဈေးပေါပေါဖြင့် ဝယ်ခြင်း၊ ချေးငွေများ ဒေါ်လာ ဘီလီယံနှင့်ချီ၍ ထုတ်ပေးခြင်းတို့ဖြင့် ရုရှားက ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံအပေါ် တစိတ်တပိုင်း ချယ်လှယ်နေခဲ့သည်။
ပူတင်ကို အားပျော့စေခြင်းသည် လူကာရှန်ကိုအပေါ် အားပျော့စေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ယခု ဘယ်လာရုစ် နိုင်ငံသားအချို့က လက်ခံ ယုံကြည်ထားကြပြီး ၁၉၉၄ ခုနှစ်ကတည်းက ဖိနှိပ်အုပ်ချုပ်နေခဲ့သော ၎င်းအစိုးရကို ဖြုတ်ချနိုင်ခြင်းဖြင့် ၁၀ သန်းနီးပါးရှိသော နိုင်ငံ၏လူဦးရေကို ဒီမိုကရေစီ အပြောင်းအလဲသို့ ဆောင်ကြဉ်းပေးနိုင်မည်ဟု ယူဆနေကြသည်။
ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံသား အများစုသည် ၎င်းတို့၏ အခြေစိုက်စခန်းကို ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံနှင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံတို့ နယ်နိမိတ်ချင်း ထိစပ်နေသော နေတိုးအုပ်စုဝင် ပိုလန်နိုင်ငံ၏ အရှေ့ဘက်ခြမ်း၌ ရွေးချယ်ခဲ့ကြသည်။ ပိုလန်သည် ယူကရိန်းမှ စစ်ဘေးရှောင် ဒုက္ခသည်များ မဝင်ရောက်လာမီကပင် ဘယ်လာရုစ် အစိုးရ ဆန့်ကျင်ရေး လုပ်ကိုင်သူများအတွက် ခိုလှုံစရာ ဖြစ်နေခဲ့သည်။
ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံသား ဗာဒင်ပရိုကိုပစ်ဗ် (AP)
ဘယ်လာရုစ် စေတနာ့ဝန်ထမ်း တိုက်ခိုက်ရေး သမားများသည် ယခုအခါ ပိုလန်နိုင်ငံထဲတွင် ရှိနေကြပြီဖြစ်ပြီး အချို့က ယူကရိန်းဘက်သို့ သွားသည့်လမ်းကြောင်းပေါ်သို့ ခေတ္တဖြတ်သန်း သွားလာနေကြသည်။
“ဘယ်လာရုစ်ကို လွတ်မြောက်ဖို့ ခရီးရှည်တစ်ခုကို ဖြတ်သန်းရဦးမယ်ဆိုတာ ကျနော်တို့ နားလည်ပါတယ်။ အခု ယူကရိန်း စစ်ပွဲကနေ ကျနော်တို့ အဲဒီခရီး စမှာပါ” ဟု မင့်ခ်မြို့တွင် စားသောက်ဆိုင်များ ဖွင့်လှစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့ဖူးသူ အသက် ၅၀ အရွယ် စီးပွားရေးသမား ဗာဒင်ပရိုကိုပစ်ဗ်က ပြောကြားခဲ့သည်။
ဘယ်လာရုစ်အစိုးရသည် အသေးစား လုပ်ငန်းများအတွက် လုံလောက်စွာ ပံ့ပိုးမှုမရှိကြောင်း အများသိအောင် ပြောကြားမိ သဖြင့် ဖမ်းဆီးခံရနိုင်သည်ဟု ကောလာဟလ ထွက်ပေါ်ပြီးနောက် ဗာဒင်ပရိုကိုပစ်ဗ်လည်း ပြည်တွင်းမှ ထွက်ပြေးလာခဲ့သည်။
Source: AP

- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 1155
CNI International News
ဝါရှင်တန်၊ မေလ ၂၁
လူမျိုးရေး အစွန်းရောက်ဝါဒီများ ဖြစ်ကြသည့် ကာဟန်ချိုင်း (Kanhane Chai) အမည်ရှိ အစ္စရေးအဖွဲ့ တစ်ဖွဲ့ကို နိုင်ငံခြား အကြမ်းဖက် အဖွဲ့အစည်းစာရင်းမှ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ဖယ်ရှားပေးလိုက်ကြောင်း၊ ထိုလုပ်ရပ်သည် အစ္စရေး လက်ယာအစွန်းရောက် အုပ်စုများ အားကောင်းစေလာနိုင်သည်ဟု အမေရိကန်လိုလားသူများက သတိပေးခဲ့ကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယားသတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။
အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနထံမှ မေလ ၂၀ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ချက် တစ်စောင် ထွက်ရှိလာခဲ့ရာ ကာဟန်းချိုင် အပါ အဝင် အဖွဲ့ ၅ ဖွဲ့ကို ၎င်းဝန်ကြီးဌာန၏ FTO ဒေတာဘေ့စ်မှ ဖယ်ရှားရန် ပုံမှန် လုပ်ထုံးလုပ်နည်း၏ တစိတ်တပိုင်းအဖြစ် လူဝင်မှု ကြီးကြပ်ရေးနှင့် နိုင်ငံသားဥပဒေ (INA) အရ ညွှန်ကြားခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြပါရှိသည်။
“INA ၏ တောင်းဆိုချက်အရ မိမိတို့ဌာနသည် ရုပ်သိမ်း ဖယ်ရှားပေးသည့် အာမခံချက် ပေးသောပုံစံဖြင့် FTO သတ်မှတ် ကန့်သတ်ချက်များကို ၅ နှစ်လျှင် တစ်ကြိမ် ပြန်လည်သုံးသပ်ကြောင်း” နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် ဆက်လက် ဖော်ပြထားသည်။
“ယခု FTO သတ်မှတ်ချက် ၅ ခုကို INA ပြဋ္ဌာန်းချက်အတိုင်း ပြန်လည် သုံးသပ်ရာတွင် အဆိုပါ အဖွဲ့ ၅ ဖွဲ့သည် အကြမ်းဖက် ဝါဒ (သို့မဟုတ်) အကြမ်းဖက် လုပ်ငန်းများတွင် ပါဝင်ပတ်သက်ခြင်း မရှိတော့သည့် စွမ်းဆောင်ရည်နှင့် ရည်ရွယ်ချက်များ မပါရှိတော့ကြောင်း ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်” ဟု ၎င်းထုတ်ပြန်ချက်ထဲ၌ ရေးသားထားသည်။
အမေရိကန်ဌာန(GETTY IMAGES)
၎င်းအဖွဲ့ကို အစ္စရေးနိုင်ငံတွင် မတည်ထောင်မီက Kahane ဆက်နွှယ်နေသူများသည် အမေရိကန်နိုင်ငံထဲတွင် ဂျူး ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (JDL) ကို စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး သဘောထား တင်းမာသော အစ္စရေးလိုလားသည့် အုပ်စုအဖြစ် အမေရိကန်မြေပေါ် ဖြစ်ပွားခဲ့သော အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုအချို့နှင့် ပတ်သက်နေခဲ့သည်။
အဆိုပါ တိုက်ခိုက်မှု အချို့တွင် ၁၉၈၅ ခုနှစ်က ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်၌ ပါလက်စတိုင်း-အမေရိကန် စည်းရုံးရေးမှူး အဲလက်အိုဒက် (Alex Odeh) လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ် ခံရမှုလည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။
“အဲဒီအုပ်စုတွေဟာ ပါလက်စတိုင်း အရပ်သားတွေအပေါ် အကြမ်းဖက်မှုတွေက ဆက်လက် ကျူးလွန်ကြဖို့၊ လှုံ့ဆော်ကြဖို့ အတွက် တခြားအုပ်စုတွေ၊ နိုင်ငံရေးပါတီတွေထဲဆီ ခွဲထွက်သွားခဲ့ပါတယ်” ဟု ဂျော့ဝါရှင်တန်တက္ကသိုလ်မှ တွဲဖက်ပါမောက္ခ ဝီလျံလာဖီယူမန်းစ်က ပြောကြားခဲ့သည်။
၎င်းသည် အဲလက်စ်အိုဒက် လုပ်ကြံခံရမှု ဖြစ်စဉ်ကို မှတ်တမ်းရုပ်ရှင် ရိုက်ကူးနေသူ ဖြစ်သည်။
“အခုလို အကြမ်းဖက် စာရင်းက ဖယ်ရှားမယ့်အစား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနအနေနဲ့ ပိုမိုဖိဖိစီးစီး တိုးချဲ့သတ်မှတ်သင့်ပါတယ်။ ပါလက်စတိုင်း လူမျိုးတွေအပေါ် လက်ယာယိမ်းတဲ့ အကြမ်းဖက်မှု ကျရောက်အောင် အမေရိကန်ဘက်က လိုလား နေတာကြောင့် ဒီလိုမျိုး စာရင်းထဲက ဖယ်ရှားလိုက်တာပဲ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ယခုသီတင်းပတ် အစောပိုင်း၌ အယ်လ်ဂျာဇီးယားသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။
Source: Aljazeera

- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 834
CNI International News
ကိုလံဘို၊ မေလ ၂၁
သီရိလင်္ကာအာဏာပိုင်များသည် ဆယ်စုနှစ်များစွာအတွင်း အဆိုးရွားဆုံး စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းကြောင့် လောင်စာဆီ နောက်ဆုံးရက် တဖြည်းဖြည်း နီးကပ်လာ၍ ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုများ အပူတပြင်း လုပ်ဆောင်နေကြရာ စာသင်ကျောင်းများ ပိတ်ထားရန်နှင့် အစိုးရဝန်ထမ်းများ ရုံးမတက်ကြရန် ကန့်သတ်ခဲ့ကြောင်း အေပီသတင်းအရ သိရသည်။
လောင်စာဆီ ပြတ်လပ်မှုနှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ပြဿနာများကြောင့် မရှိမဖြစ် အလုပ်ဆင်းရသူများမှအပ အစိုးရဝန်ထမ်းများ နေအိမ်များ၌ နေကြရန်နှင့် လုပ်ငန်းဆောင်တာများ လတ်တလော ရပ်တန့်ထားရန် မေလ ၂၀ ရက်တွင် ဌာနဆိုင်ရာအလိုက် ညွှန်ကြားခဲ့သည်။
နိုင်ငံတဝန်း စက်သုံးဆီ အရောင်းဆိုင်များတွင် ရက်ပေါင်းများစွာကြာအောင် တန်းစီ စောင့်ဆိုင်းနေရသော လူပေါင်းထောင်နှင့်ချီ၍ ရှိနေဆဲဖြစ်ပြီး လောင်စာဆီ ပြတ်လပ်မှု ပိုဆိုးလာ၍ မေလ ၂၀ ရက်တွင် အစိုးရနှင့် ပုဂ္ဂလိက ကျောင်းများပါ ပိတ်ထား စေခဲ့ရသည်။
သီရိလင်္ကာ လောင်စာဆီ ထည့်ရန် စောင့်နေကြ(GETTY IMAGES)
အထူးသဖြင့် သီရိလင်္ကာနိုင်ငံတွင် ဓါတ်ဆီ ပြတ်လုနီး အခြေအနေနှင့် ရင်ဆိုင်နေရပြီး အခြား လောင်စာဆီများလည်း ဝယ်မရတော့ပေ။
အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာအတွင်းရှိ ကျွန်းနိုင်ငံဖြစ်သော သီရိလင်္ကာသည် လောင်စာဆီ၊ သဘာဝဓါတ်ငွေ့နှင့် အခြားအသုံးအဆောင် များ မတင်သွင်းနိုင်သဖြင့် ဒေဝါလီခံရပြီးနောက် အစိုးရက နိုင်ငံခြားငွေ ရရှိရန် မနည်းရုန်းကန်နေရသည်။
တိုင်းပြည် စီးပွားရေး မပြေလည်မှုသည် နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့ပြီး အစိုးရမှာ ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။
သမ္မတ ဂိုတာဘာယာ ရာဂျက်ပက်ဆာသည် မေလ ၂၀ ရက်တွင် အစိုးရအဖွဲ့(ကက်ဘိနက်)ဝန်ကြီးသစ် ၉ ဦး ထပ်မံ ခန့်အပ်၍ ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆိုစေခဲ့ပြီး ဝန်ကြီး အရေအတွက် ၁၃ ဦးအထိ တိုးမြှင့်ခြင်းအားဖြင့် အစိုးရတည်ငြိမ်စွာ အုပ်ချုပ်နိုင်ရေး ကြိုးပမ်း နေသည်။
သီရိလင်္ကာစာသင်ကျောင်း(GETTY IMAGES)
ဝန်ကြီးအသစ်များတွင် တသီးပုဂ္ဂလိက လွှတ်တော်အမတ် ၄ ဦး၊ အာဏာရပါတီမှ လွှတ်တော်အမတ် ၃ ဦးနှင့် အဓိက အတိုက် အခံ ပါတီမှ ၂ ဦးတို့ ပါဝင်ကြသည်။ အာဏာရပါတီမှ လွှတ်တော်အမတ် ၄ ဦးကိုတော့ အစိုးရဝန်ကြီးအဖြစ် ယခင် သီတင်း ပတ်က အင်အားတိုး ခန့်အပ်ခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။
ရာဂျာပက်ဆာသည် ပြီးခဲ့သည့် ဧပြီလ အစောပိုင်းတွင် ညီညွတ်သော အစိုးရတစ်ရပ် ဖြစ်လာစေရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သော်လည်း သီရိလင်္ကာတွင် အားအကောင်းဆုံး အတိုက်အခံပါတီဖြစ်သည့် လူထုစည်းလုံးရေးအင်အားစု (UPF) ပါတီက ၎င်း၏အဆိုကို ပယ်ချခဲ့သည်။
Source: AP

- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 1831
CNI International News
ကိယက်ဗ်၊ မေလ ၂၁
ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမီယာ ဇာလန်းစကီးက စစ်ပွဲအတွင်း ၎င်း၏တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုအတွက် ရုရှားအနေဖြင့် လျော်ကြေးငွေကို အာမခံပေးရန် ယူကရိန်းမဟာမိတ်များနှင့် တရားဝင် သဘောတူညီချက်တစ်ရပ် ထွက်ပေါ်လာရေး မေလ ၂၀ ရက်တွင် အဆိုပြုခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းတစ်ပုဒ်တွင် တွေ့ရသည်။
ရုရှားသည် ယူကရိန်း၏ အခြေခံ အဆောက်အအုံ အများအပြားကို တတ်နိုင်သမျှ ဖျက်ဆီးရန် ကြိုးစားနေကြောင်း၊ အဆိုပါ သဘောတူညီချက် ထွက်ပေါ်လာပါက တာဝန်ရှိသော နိုင်ငံများအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ ရန်လိုသော လုပ်ရပ်အတွက် ပြန်လည် ပေးဆပ်ရမည့် အစီအစဉ်ကို ပြသသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဇာလန်းစကီးက ပြောကြားခဲ့သည်။
“ရုရှားလုပ်ရပ်ကြောင့် ထိခိုက်ခံစားရသူတိုင်း မိမိတို့ နစ်နာဆုံးရှုံးမှု အားလုံးအတွက် လျော်ကြေးငွေ ရရှိနိုင်ကြောင်း သေချာ စေမယ့် ဘက်စုံ သဘောတူညီချက်တစ်ရပ် လက်မှတ်ရေးထိုးကြဖို့ ကျနော်တို့ မဟာမိတ်နဲ့ မိတ်ဖက်နိုင်ငံတွေကို ဖိတ်ခေါ်ပါ တယ်” ဟု ၎င်း၏ ဗွီဒီယိုမိန့်ခွန်းထဲတွင် ဇာလန်းစကီးက ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။
ရုရှားကျူးကျော်စစ်ကြောင့် ပျက်စီးသွားသည့် ယူကရိန်း(AFP)
အဆိုပါ သဘောတူညီချက်တွင် လက်မှတ် ရေးထိုးထားသော နိုင်ငံအသီးသီးရှိ ရုရှား၏ ငွေကြေးနှင့် ပိုင်ဆိုင်မှုများကို သိမ်း ဆည်း သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့နောက် ရရှိလာပါက အထူးလျော်ကြေး ရန်ပုံငွေထဲသို့ ပေါင်းထည့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။
“အဲဒီနည်းလမ်းက တရားမျှတပါတယ်။ ရုရှားဟာ သူပစ်လိုက်တဲ့ ဒုံးကျည်တိုင်း၊ ဗုံးတိုင်း၊ ကျည်ဆန်တိုင်းရဲ့ အလေးချိန်ကို ပြန်ဖိစီးစေမှာပါ” ဟု ၎င်းက မှတ်ချက်ချသည်။
ကနေဒါနိုင်ငံက ယခင်လ၌ ၎င်းအစိုးရ၏ ပြောကြားချက်တွင် “ ပိတ်ဆို့ အရေးယူပြီးနောက် သိမ်းဆည်းထားသော နိုင်ငံခြား ပိုင်ဆိုင်မှုများကို ပြန်လည်ဝေငှခွင့်ပြုရန် မိမိတို့နိုင်ငံ၏ ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှု ဥပဒေကို ပြောင်းလဲမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ စစ်ဘေး ဒုက္ခသည်များအတွက် လျော်ကြေးငွေ (သို့မဟုတ်) နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ ပြန်လည် တည်ဆောက်ရေးတွင် အထောက်အကူပြုရန် လိုလားပါကြောင်း” ထည့်သွင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
Source: Reuters

- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 983
CNI International News
ဆိုးလ်၊ မေလ ၂၁
မြောက်ကိုရီးယားနှင့် သံတမန်ဆက်ဆံရေး အဟန့်အတားရှိနေသော အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်နှင့် တောင်ကိုရီးယား သမ္မတသစ်တို့ မေလ ၂၁ ရက် (ယနေ့) တွေ့ဆုံ၍ နျူကလီးယား စမ်းသပ်မှု အသစ်နှင့်ပတ်သက်ပြီး စိုးရိမ်မှုများရှိနေခြင်း အပေါ် ကင်မ်ဂျုံအန်းကို အပြစ်တင် ရှုတ်ချသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းအရ သိရသည်။
လွန်ခဲ့သည့် ၁၁ ရက်ကတည်းက တောင်ကိုရီးယားသမ္မတသစ် ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆိုပြီးနောက် ဘိုင်ဒန်နှင့် ယွန်ဆော့ရွဲတို့သည် ၎င်းတို့၏ သံတမန် ဆက်ဆံရေးအတွက် ဆိုးလ်မြို့တော်တွင် ပထမဆုံး တွေ့ဆုံနေကြပြီဖြစ်ပါသည်။
မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန်းသည် နျူကလီးယား (သို့မဟုတ်) ဒုံးကျည် စမ်းသပ်ပစ်လွှတ်ရန် အသင့်ရှိ ကြောင်း ပြသနေသဖြင့် အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏မဟာမိတ်များကြား ရင်းနှီး၍ နီးကပ်သည့် တွေ့ဆုံဆက်ဆံရေးကို အားကောင်းလာစေခဲ့သည်။
ယခု တွေ့ဆုံမှု၌ ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးတို့သည် နျူကလီးယား ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေးကို ဆွေးနွေးကြမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ မြောက်ကိုရီးယား သံတမန်ဆက်ဆံရေး တိုးတက်စေရန် ဝါရှင်တန်က အသင့်ရှိနေဆဲဖြစ်ကြောင်း ဘိုင်ဒန်အစိုးရ အကြီးတန်း အရာရှိတစ်ဦးက မေလ ၂၁ ရက်တွင် သတင်းထောက်များကို အသိပေးခဲ့သည်။
“သံတမန်ရေးရာ ချဉ်းကပ်တဲ့ နည်းလမ်းတွေကို ရှာဖွေလုပ်ဆောင်ဖို့ ကျနော်တို့ အင်မတန် ဆန္ဒပြင်းပြပါတယ်” ဟု အဆိုပါ အရာရှိက ပြောကြားခဲ့သည်။
မြောက်ကိုရီးယား ဒုံးကျည်(KCNA)
“သူတို့(မြောက်ကိုရီးယား)နဲ့ စကားပြောဖို့ အဆင်သင့် ဖြစ်နေပြီဆိုတာ အတိအလင်း ပြောထားပြီးပါပြီ။ ကြိုတင် သတ်မှတ် ချက်တွေ မရှိဘဲနဲ့ ကိုဗစ် အပါအဝင် သူတို့ပြည်တွင်း စိန်ခေါ်မှုတွေကို ကူညီဖြေရှင်းပေးဖို့ ကျနော်တို့ ခြေလှမ်းတွေလည်း ပြင်ဆင်ထားပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။
သို့သော် ယမန်နှစ် ဘိုင်ဒန် အာဏာရလာပြီးနောက် ဝါရှင်တန်နှင့် စေ့စပ်ဆွေးနွေးရေး ကြိုးပမ်းမှုများ ငြင်းဆန်ခဲ့သည့် မြောက်ကိုရီးယားနှင့် ညှိနှိုင်းနိုင်ရန်မှာ ဘိုင်ဒန်နှင့် ယွန်ဆော့ရွဲ တို့အကြား မရေမရာ ဖြစ်နေဆဲရှိသည်။
ယွန်ဆော့ရွဲသည် မြောက်ကိုရီးယားအပေါ် ယခင်ကထက် ပိုမိုတင်းကျပ်ရန် အရိပ်အယောင် ပြသခဲ့ပြီး ဘိုင်ဒန်၏ အကူအညီ တောင်းခံမည်ဟု မျှော်လင့်ရကြောင်း ရိုက်တာက ဆက်လက် ရေးသားခဲ့သည်။
မကြာမီ တိုက်ခိုက်ရန် လိုသည့် လက္ခဏာ ပြသလာပါက ကြိုတင်ကန့်ကွက်မည်ဟု သတိပေးထားပြီး တောင်ကိုရီးယား၏ ဟန့်တားနိုင်မှု စွမ်းရည်ကို ပိုမို အားကောင်း လာစေမည်ဟု ယွန်ဆော့ရွဲက ပြောကြားထားသည်။
မြောက်ကိုရီးယား၏ ပထမဆုံး ကိုဗစ် ဖြစ်ပွားမှုနှင့် ပတ်သက်၍ အမေရိကန်အစိုးရ အရာရှိတစ်ဦးက “အတော်လေး ပြင်းထန် ကြောင်း၊ ကူးစက်မှု အခြေအနေကို အလွန်စိုးရိမ်မိပါကြောင်း၊ မြောက်ကိုရီးယားအနေဖြင့် ဆိုးရွားသည့် အနေအထား ရင်ဆိုင် နေရပုံ ရခြင်းကို သတိထားမိပါကြောင်း၊ အကူအညီများ လိုအပ်နေသလို နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းနှင့် လက်တွဲသင့်ပြီဆိုခြင်းကို မြောက်ကိုရီးယား မြင်ပြီဟု ထင်ပါကြောင်း” ပြောကြားခဲ့သည်။
Source: Reuters

- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 1265
CNI International News
ဒီလီ၊ မေလ ၂၀
လွတ်လပ်ရေး တိုက်ပွဲဝင်ဟောင်းနှင့် နိုဘယ်ငြိမ်းချမ်းရေးဆုရှင် ဂျိုစီရားမို့စ်ဟော်တာသည် အာရှ၏ သက်တမ်း အနုနယ်ဆုံး နိုင်ငံဖြစ်သော အရှေ့တီမောနိုင်ငံ၏ လွတ်လပ်ရေး အနှစ် ၂၀ ပြည့် အထိမ်းအမှတ်မတိုင်မီ သမ္မတအဖြစ် ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆို ခဲ့ကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယား သတင်းအရ သိရသည်။
မေလ ၁၉ ရက် ညပိုင်း ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုပွဲသို့ မော်တော်ယာဉ်ဖြင့် ရောက်ရှိလာသော ရားမို့စ်ဟော်တာကို ထောက်ခံအားပေးသူများက သောင်းသောင်းဖျဖျ ကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။
ပေါ်တူဂီ ကိုလိုနီဟောင်းဖြစ်သော အရှေ့တီမောသည် ၁၉၇၅ ခုနှစ်တွင် အင်ဒိုနီးရှား၏ သိမ်းပိုက်ခြင်းခံခဲ့ရပြီး ၂၀၀၂ ခုနှစ်တွင် သီးခြား လွတ်လပ်သော နိုင်ငံအဖြစ် ရပ်တည်လာနိုင်ခဲ့သည်။ ထိုနှစ်မှစ၍ အရှေ့တီမော လွတ်လပ်ရေး အောင်ပွဲ အခမ်းအနားကို စတင် ကျင်းပခဲ့သည်။
အသက် ၇၂ နှစ်ရှိပြီဖြစ်သည့် ရားမို့စ်ဟော်တာသည် အင်ဒိုနီးရှား သိမ်းပိုက်ခံရစဉ်အတွင်း အရှေ့တီမော တော်လှန်ရေးကို ဦးဆောင်ခဲ့ပြီး ယခုကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆိုပွဲ၌ အမျိုးသားပြန်လည် သင့်မြတ်ရေးနှင့် စည်းလုံးညီညွတ်ရေးတို့ကို တောင်းဆို တိုက်တွန်းခဲ့သည်။
အရှေ့တီမော သမ္မတအဖြစ် ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုနေတဲ့ ရားမို့စ်ဟော်တာ (AP)
လွန်ခဲ့သော အနှစ် ၂၀ က နိုင်ငံ၏ လွတ်လပ်ရေး ကြေညာခဲ့သော သန်းခေါင်ယံအချိန်ကို အစွဲပြု၍ သမ္မတ ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆို ခြင်း အစီအစဉ်ကို မေလ ၁၉ ရက်၊ ဒေသစံတော်ချိန် သန်းခေါင်ကျော်ချိန်၌ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
“ဒီနေ့ခေတ်မှာ စည်းလုံးညီညွတ်ပါမှ ကျနော်တို့ အဆိုပြုထားတဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ပန်းတိုင်ကို လှမ်းကိုင်နိုင်မယ်ဆိုတာ အပြည့်အဝ သိရှိထားကြဖို့ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ရားမို့စ်ဟော်တာက လူထုကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်။
သမ္မတသစ်သည် ဆင်းရဲမွဲတေမှု လျှော့ချရေး၊ မိခင်နှင့်ကလေး ကျန်းမာရေး ဝန်ဆောင်မှုများ မြှင့်တင်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေး တည်ငြိမ်မှု ပြန်လည်ရရှိဖို့ ဆွေးနွေးပွဲများ ကျင်းပရေးတို့ကို ကတိပြုခဲ့သည်။
အရှေ့တီမောဟု အများခေါ်ကြသည့် တီမောလက် (Timor-Leste) နိုင်ငံသည် ဒေသတွင်း နိုင်ငံများ အစုအဖွဲ့ (အာဆီယံ)၏ ၁၁ နိုင်ငံမြောက် အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်လာရန် မျှော်မှန်းလုပ်ဆောင်နေကြောင်း ရားမို့စ်ဟော်တာက ၎င်းမိန့်ခွန်းတွင် ထည့်သွင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
အရှေ့တီမောရဲ့ အမျိုးသားရေး သင်္ကေတ(GETTY IMAGES)
မေလ ၁၉ ရက် ညပိုင်း၌ ကျင်းပခဲ့သည့် အဆိုပါ အခမ်းအနားတွင် ရားမို့စ်ဟော်တာသည် အရှေ့တီမော သမ္မတဟောင်း ဂူတာရက်စ်၏ ဆီးကြိုပွေ့ဖက်၍ နှုတ်ခွန်းဆက်သမှုကိုလည်း ခံယူခဲ့သည်။
ရားမို့စ်ဟော်တာသည် ဆယ်စုနှစ် ၃ ခုနီးပါး ပြည်ပတွင် နေထိုင်ခဲ့ပြီး ၁၉၉၉ ခုနှစ် အကုန်ပိုင်းတွင်မှ အရှေ့တီမောသို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် ၎င်း၏ ပြည်တွင်း ပဋိပက္ခ ဖြေရှင်းနိုင်ရေး စွမ်းဆောင်ချက်များကြောင့် နိုဘယ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆုကို လက်ခံရရှိခဲ့သည်။
Source: Aljazeera

- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 797
CNI International News
ကိယက်ဗ်၊ မေ ၂၀
ယူကရိန်းနိုင်ငံ၏အရှေ့ပိုင်း ဒွန်ဘတ်စ်ဒေသတွင် ရုရှားတပ်များက အမြောက်၊ ဒုံးပစ်လောင်ချာနှင့် ဗုံးကြဲ လေယာဉ်များ သုံး၍ ထိုးစစ် ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းစစ်တပ်က မေလ ၂၀ ရက်(ယနေ့)တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာသတင်းတစ်ပုဒ်တွင် တွေ့ရသည်။
“ရန်သူရုရှားက ဒုံးကျည်ပစ်လွှတ်မှုတွေအပါအဝင် အရပ်ဘက်ဆိုင်ရာ အခြေခံအဆောက်အအုံတွေကို အမြောက် တွေနဲ့ ပစ်ခတ်ခဲ့ပါတယ်” ဟု ယူကရိန်းစစ်တပ်၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် တွေ့ရသည်။
ဒွန်ဘတ်စ်ရှိ လူဟန်ဆက်ဒေသ၌ ရုရှားပစ်ခတ်မှုကြောင့် ပြီးခဲ့သည့် ၂၄ နာရီအတွင်း အရပ်သား ၁၃ ဦးအထိ သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ဒေသန္တရအုပ်ချုပ်ရေး ဆာဟေးဂိုင်ဒိုင်း (Serhiy Gaidai) က ပြောသည်။
ရုရှား ထိုးစစ်မအောင်မြင်ခဲ့သည့် ဆာဗီးရိုဒွန်နက်ဆက်မြို့တွင် လူ ၁၂ ဦး သေဆုံးကြောင်း ၎င်းက ဆက်ပြောသည်။
ရုရှား ကျူးကျော်စစ်စတင်ချိန်မှ ယခုအထိ ကလေးသူငယ် ၂၃၂ ဦး သေဆုံးပြီး ၄၂၇ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းအစိုးရရှေ့နေချုပ်ရုံးက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ အဆိုပါသတင်းများကို ရိုက်တာက သီးခြားအတည်ပြု နိုင်ခြင်း မရှိသေးသလို အရပ်သားများကို ပစ်မှတ်ထားခြင်းမရှိကြောင်း ရုရှားဘက်မှ ငြင်းဆိုထားသည်။
မကြာသေးမီက ရုရှားတို့ အဓိကအာရုံစိုက်၍ ထိုးစစ်ဆင်ခဲ့သည့် စက်မှုဒေသဖြစ်သော ဒွန်ဘတ်စ်သည် လုံးဝ ပျက်စီးသွားပြီဖြစ်ကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးက ပြောကြားခဲ့ပြီးနောက် ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံးနိုင်ငံ များထံမှ ကိယက်ဗ်ထံသို့ ဒေါ်လာဘီလီယံနှင့်ချီ၍ အင်အားဖြည့်တင်းပေးမည်ဟူသော ကတိကို ရရှိခဲ့ကြောင်း တိုင်းပြည်သို့ အသိပေးခဲ့သည်။
ယူကရိန်းမြို့တော် ကိယက်ဗ်မှ ဆုတ်ခွာပြီးကတည်းက ရုရှားသည် ခွဲထွက်ရေးသမားများကိုယ်စားပြု၍ တောင်းဆိုခဲ့သည့် ဒွန်နက်ဆက်နှင့် လူဟန်ဆက်နယ်မြေများ တည်ရှိရာ ဒွန်ဘတ်စ်တွင် နယ်မြေသိမ်းပိုက် နိုင်ရေးအတွက် အမြောက်များ၊ သံချပ်ကာယာဉ်များ အလုံးအရင်းဖြင့် ထိုးစစ်ဆင်ခဲ့သည်။
“သိမ်းပိုက်ချင်တဲ့သူတွေက ပိုပြီးတော့ ဖိအားပေးနိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေကြတယ်။အဲဒီဒေသမှာ ငရဲပါပဲ။ဒါက ချဲ့ကား ပြောတာမဟုတ်ပါဘူး။ ဒွန်ဘတ်စ်ဟာ လုံးဝပျက်စီးသွားပြီဗျာ” ဟု ဇာလန်းစကီးက မေလ ၁၈ ရက် ညပိုင်း မိန့်ခွန်းတွင် ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။ ယူကရိန်းတောင်ဘက်ရှိ အိုဒက်ဆာဒေသသို့လည်း ရုရှားက အဆက် မပြတ်တိုက်ခိုက်နေခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။
မော်စကိုသည် ၎င်း၏ကျူးကျော်စစ်ကို ယူကရိန်းမှ ဖက်ဆစ်ဝါဒီများကို ဖယ်ရှားပစ်ရန် အထူးစစ်ဆင်ရေးဟု ကင်ပွန်းတပ်ခဲ့သော်လည်း ကိယက်ဗ်နှင့်အနောက်အုပ်စုတို့က အခြေအမြစ်မရှိသော အကြောင်းပြချက်ဖြစ်သည် ဟုသာ တုံ့ပြန်ခဲ့ကြသည်။
တောင်ပိုင်းဆိပ်ကမ်းမြို့သော မာရီယူပေါလ်ကို သိမ်းပိုက်ပြီးပါက ရုရှားစစ်အင်အားသည် ဒွန်ဘတ်စ်သို့ ဖြည့်တင်း လာနိုင်ဖွယ်ရှိသည်ဟု ဗြိတိန်စစ်ထောက်လှမ်းရေးက ပြောကြားခဲ့သည်။
ကျူးကျော်မှု ၃ လတာ နီးကပ်လာသည်နှင့်အမျှ မေလ ၁၉ ရက်တွင် အမေရိကန်အထက်လွှတ်တော်၌ ယူကရိန်း သို့ အထောက်အပံ့အသစ် ဒေါ်လာ ၄၀ ဘီလီယံနီးပါး ထပ်မံပေးအပ်ရန် တခဲနက်အတည်ပြုခဲ့သည်။ ယင်း အထောက်အပံ့သည် ယနေ့ကာလအထိ အမေရိကန်၏အများပြားဆုံး ထောက်ပံ့ရေးအစီအစဉ်လည်း ဖြစ်သည်။
စီးပွားရေးအင်အားကောင်းသည့် အခြား ၇ နိုင်ငံအုပ်စုကလည်း ယူကရိန်းထံသို့ ဒေါ်လာ ၁၈ ဒသမ ၄ ဘီလီယံ ထောက်ပံ့သွားရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ အဆိုပါငွေကြေးပမာဏသည် ရုရှားကို အောင်ပွဲခံနိုင်ဖို့ အရှိန်မြှင့်တင် ပေးခြင်းဖြစ်ကြောင်း ယူကရိန်းအစိုးရက ပြောကြားခဲ့သည်။
အမေရိကန်သမ္မတအိမ်ဖြူတော်သည် အဆင့်မြင့်သင်္ဘောဖျက်ဒုံးကျည်များကို ယူကရိန်းတိုက်လေယာဉ်များ၌ တပ်ဆင်ပေးနိုင်ဖို့ စီစဉ်နေကြောင်း သိရသည်။
Source: Reuters