CNI International News

ဂျနီဗာ၊ စက်တင်ဘာ ၂၃

မြန်မာနိုင်ငံမှ လူဦးရေ ၅၄ သန်း၏ အခြေအနေသည် မြန်မာ့တပ်မတော်က အရပ်သားအစိုးရကို ဖြုတ်ချလိုက်ချိန် ကထက် ပိုမိုဆိုး ရွားလာနေပြီး ထိန်လန့်တုန်လှုပ်စရာကောင်းကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ (UN)၏ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလှယ် တွမ်အင်ဒရူးစ်က ပြောသည်။

ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ၊ ဂျနီဗာမြို့တွင် ကျင်းပသည့် UN လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီ အစည်းအဝေး၌ အင်ဒရူးစ်က အစီရင်ခံ ခဲ့ရာမှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော မြန်မာ့အကျပ်အတည်းကို နိုင်ငံ တကာ၏ တုံ့ပြန်မှုမှာ မအောင်မြင်ခဲ့ကြောင်း၊ မြန်မာ့တပ်မတော်သည် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှု၊ ညှင်းပန်း နှိပ်စက်မှု၊ အရပ်သားများအား သတ်ဖြတ်မှု အပါအဝင် စစ်ရာဇဝတ်မှုများနှင့် လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်သည့် ရာဇဝတ်မှုများ လုပ်ဆောင်နေကြောင်း ပါရှိခဲ့သည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်၏ အာဏာရယူမှုကို ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်နေသူများ ခိုအောင်းနေသည်ဟု အကြောင်းပြချက်ဖြင့် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး အလယ်ပိုင်းရှိ စာသင်ကျောင်း တစ်ကျောင်းကို ရဟတ်ယာဉ်ဖြင့် မြန်မာ့တပ်မတော်က တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ကလေးငယ် ၁၁ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ရကြောင်း အင်ဒရူးစ်က စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်တွင် လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

တပ်မတော်သား တစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်(EPA)

ပြန်လည်ရွေးကောက်ခံရသည့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်၍ လွှတ်တော်သစ် စတင်မည့်နေ့တွင် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က အာဏာရယူလိုက်ခြင်းကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် အကျပ်အတည်း ကျရောက်ခဲ့ရသည်။

လမ်းမများပေါ်တွင် လူထုဆန္ဒပြပွဲများ၊ ပြည်လုံးကျွတ် အာဏာဖီဆန်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ရာ မြန်မာ့ တပ်မတော်က အင်အားသုံး ဖြိုခွင်းခဲ့ပြီးနောက် အရပ်သားတချို့ လက်နက်ကိုင်တွန်းလှန်မှုများ ပျံ့နှံ့လာခဲ့သည်။

အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက လူပေါင်း ၂၃၀၀ ကျော် သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရပြီး ထောင်နှင့်ချီ၍ အဖမ်းခံရကြောင်း အခြေအနေကို စောင့်ကြည့်အကဲခတ်နေသည့် အရပ်ဘက် အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ဖြစ်သော နိုင်ငံရေးအကျဉ်သားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း (AAPP) က ပြောသည်။

မီးလောင်နေသော အပျက်အစီးများ (GETTY IMAGES)

အကျဉ်းချခံထားရသူများထဲတွင် ကလေးသူငယ် ၂၉၅ ဦး ပါဝင်ကြောင်း၊ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား အနည်းဆုံး ၈၄ ဦး မှာ ကြိုးတိုက်ထဲ ရောက်နေကြောင်း အင်ဒရူးစ်က ဆက်လက် အစီရင်ခံခဲ့သည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်မှ ထင်ရှားသော ပါတီဝင်ဟောင်း တစ်ဦး အပါအဝင် ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှားသူ ၄ ဦးကို ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင်လ၌ နစက-က သေဒဏ်ချ၍ ကြိုးပေးစီရင်ခဲ့သည်။
ထိုသို့‌သေဒဏ်ပေးမှုမှာ ၁၉၈၀ ပြည့်လွန် နောက်ပိုင်း ပထမဆုံး စီရင်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု သိရသည်။

အဆိုပါ ဖြစ်စဉ်များသည် မိမိတို့စုံစမ်းစစ်ဆေးမှု၏ အဓိကအာရုံစိုက်မှုများဖြစ်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံအတွက် လွတ်လပ်သော စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးယန္တရား (IIMM) မှ နီကိုလပ်စ်ကိုယွမ်ဂျင်းက လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီထံသို့ တင်ပြခဲ့သည်။

Source: Aljazeera

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ စက်တင်ဘာ ၂၃

အာဏာရကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ စေခိုင်းချက်(ညွှန်ကြားချက်)များကို ပြတ်သားစွာ လိုက်နာလုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု တရုတ်စစ်တပ် PLA ၏ နေ့စဉ်သတင်းစာ၌ ဖော်ပြခဲ့ကြောင်း South China Morning Post က ရေးသားခဲ့သည်။

လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ အရေးနှင့်ပတ်သက်၍ တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်၏ ရှည်လျားလှသော အတွေးအမြင် ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်ကို တရုတ်စစ်တပ် PLA ၏ နေ့စဉ်သတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဆောင်းပါးထဲတွင် မည်မျှခက်ခဲပြီး အန္တရာယ်ရှိစေကာမူ ပါတီ၏ဦးဆောင်မှုကို လိုက်နာလျက် ပေးအပ်သည့် တာဝန်များကို ဦးလည်မသုန် ထမ်းဆောင်သွားကြရန် တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်ကို တိုက်တွန်း ရေးသားထားသည်။

ရှီကျင့်ဖျင်သည် ပါတီကွန်ဂရက် အစည်းအဝေးမတိုင်မီ တစ်လအလိုတွင် ၎င်း၏ အာဏာအတွက် တတိယ သက်တမ်းကို ကြေညာခဲ့ပြီး စစ်တပ်ရေးရာများ၌ အမိန့်ပေး ထိန်းကျောင်းမှုများ၊ ထိပ်တန်း စစ်ရာထူး အပြောင်း အလဲများကို ဦးဆောင်ဦးရွက် ပြုနေခဲ့သည်။

တရုတ်စစ်သားများကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

ရှီ ဦးဆောင်သော ဗဟိုစစ်ကော်မရှင် (CMC) သည် အလုံးစုံ အမိန့်ပေးပိုင်ခွင့်ရှိနေပြီး အချိန်နှင့်တပြေးညီ ထိုအမိန့် ကို နာခံရမည်ဖြစ်ကြောင်း အဆိုပါဆောင်းပါးထဲတွင် အလေးပေး ရေးသားထားသည်။

ထူးခြားချက်မှာ CMC ဥက္ကဋ္ဌ၏ အာဏာနှင့်လုပ်ပိုင်ခွင့်ကို လျော့ပါးစေရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ကြိုးစားခဲ့ကြသဖြင့် ရှီ ၏ အကျင့်ပျက်ခြစားမှု ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားများအရ ဖယ်ရှားခံခဲ့ရသည့် ထိပ်တန်း စစ်ဗိုလ်ချုပ်များကို အမည် များနှင့်တကွ ဆောင်းပါးတစ်နေရာ၌ ဖော်ပြထားခြင်း ဖြစ်သည်။

ရှီကျင့်ဖျင် မတိုင်မီက ဟူဂျင်တောင်းသည်လည်း CMC ဥက္ကဋ္ဌ တာဝန်ယူခဲ့သည်။

PLA တပ်သည် ပါတီခေါင်းဆောင်ပိုင်းမှ တောင်းဆိုစေခိုင်းလာသည့် မည်သည့် တာဝန်ပေး စေလွှတ်မှု (မစ်ရှင်)ကို မဆို အကောင်အထည် ဖော်ပြရမည်ဟု ဆောင်းပါးထဲတွင် အတိအလင်း ရှင်းပြထားသည်။

ထိုင်ဝမ်အပေါ် ကမ္ဘာ့စစ်ရေး ထိပ်တန်းဖြစ်သည့် အမေရိကန်နှင့် တရုတ်တို့ တင်းမာနေချိန်၌ PLA ဘက်မှ ယခုကဲ့ သို့ ဆောင်းပါးမျိုး ရေးသားတင်ဆက်လာခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်ကို ဘေဂျင်းက ၎င်း၏ပိုင်နက် အစိတ်အပိုင်းအဖြစ် မှတ်ယူထားသော်လည်း ပြန်လည်သိမ်းယူရန် အင်အား သုံးမည် မဟုတ်ဟု ပြောကြားထားပြီး ဖြစ်သည်။

အကယ်၍ ဘေဂျင်းဘက်မှ တိုက်ခိုက်မှုများ စတင်လာခဲ့ပါက ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်နေသည့် ထိုင်ဝမ်ကျွန်းကို စစ်ရေး အရ ခုခံကာကွယ်သွားမည်ဟု အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

နယူးယောက်၊ စက်တင်ဘာ ၂၃

မော်စကိုနှင့် ကိယက်ဗ်တို့သည် ကြိုတင် သတ်မှတ်ချက်များမပါဘဲ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး ပြန်လည် စတင်သင့် ကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိက စက်တင်ဘာ ၂၂ ရက်တွင် တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း အာရ်တီသတင်း ဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

ယူကရိန်းအရေးနှင့် စပ်လျဉ်း၍ နယူးယောက်မြို့၊ ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ အစည်းအဝေးအတွင်း ဆွေးနွေး နေစဉ် ၎င်းက ထိုသို့ တောင်းဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ယူကရိန်းပဋိပက္ခတွင် တရုတ်၏ တသမတ်တည်း ရှင်းလင်းပြတ်သားသော ကြားနေရပ်တည်ချက်နှင့်အညီ အချုပ်အခြာ အာဏာနှင့် နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှုကို လေးစားကြရန် တိုက်တွန်းပါကြောင်း၊ အစိတ်အပိုင်းအားလုံး၏ လုံခြုံရေး ကို အလေးအနက်ထား၍ ဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း ဝမ်ယိက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ပဋိပက္ခမှ လွတ်မြောက်ရန် တစ်ခုတည်းသော နည်းလမ်းမှာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခြင်းနှင့် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းခြင်းသာ ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

“သက်ဆိုင်ရာ အစိတ်အပိုင်းတွေအတွက် အဓိကဦးစားပေးဖို့က ကြိုတင် သတ်မှတ်ချက်တွေ မပါဘဲ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးရေး ပြန်စဖို့ပါ” ဟု ၎င်းက တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ကုလလုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေး (UN)

အကျပ်အတည်းကို ဖြေရှင်းရာတွင် ကူညီနိုင်သည့် အတိုင်းအတာဖြင့် တရုတ်သည် ပံ့ပိုးသွားရန် အသင့်ရှိပါ ကြောင်း ဝမ်ယိက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုလအတွင်း ယူကရိန်းနိုင်ငံ ဇာပိုရေဇီးယား နျူကလီးယားစက်ရုံသို့ မစ်ရှင်စေလွှတ်ခဲ့သည့် နိုင်ငံတကာ အဏု မြူ စွမ်းအင်အေဂျင်စီ (IAEA) ၏ အပြုသဘောဆောင်သော အခန်းကဏ္ဍကို ဝမ်ယိက ချီးကျူးခဲ့ပြီး နျူကလီးယား စက်ရုံများ ဘေးကင်းစေရေးနှင့်ပတ်သက်၍ အမှားအယွင်းမရှိ ကိုင်တွယ်နိုင်ခဲ့ခြင်းကို အသိအမှတ် ပြုခဲ့သည်။

အခြားသော ဦးစားပေး လုပ်ငန်းများအနေဖြင့် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အခြေအနေများကို ဖြေလျှော့ပေးပြီး ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာနှင့် စွမ်းအင်ဈေးကွက်များ လုံခြုံရေးကို အာမခံကြဖို့ ၎င်းက အလေးပေး ပြောကြားခဲ့သည်။

ကုလသမဂ္ဂ၏ နိုင်ငံတကာစနစ်အပေါ် စွဲကိုင်ထားရမည့် အချက်မှာ “စစ်ပူ (သို့မဟုတ်) စစ်အေးဟု ခေါ်တွင်သော မည်သည့်ပုံစံကိုမဆို တားဆီးသွားရန်” ဖြစ်ကြောင်း ဝမ်ယိက ကောက်ချက်ချခဲ့သည်။

စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်တွင် ဝမ်ယိသည် ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေလာဗရော့နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး “ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲများမှတဆင့် ပဋိပက္ခအင်အားစုအားလုံး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး ကြိုးပမ်းသင့်ကြောင်း၊ သို့မှသာ လုံခြုံရေး ဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များကို ဆက်လက် ဖြေရှင်းနိုင်မည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း” အသိပေးခဲ့သည်။

Source: အာရ်တီသတင်းဌာန

CNI International News

ပြုံယမ်း၊ စက်တင်ဘာ ၂၂

ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်း ရုရှားနိုင်ငံသို့ မည်သည့်လက်နက်မျှ မိမိတို့ မတင်ပို့ခဲ့ကြောင်း၊ ယင်းသို့ လုပ်ဆောင်ရန် လည် အစီအစဉ်မရှိကြောင်း မြောက်ကိုရီးယားက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အေပီသတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

ထို့နောက် လက်နက်လွှဲပြောင်းရေးဆိုင်ရာ အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေး အစီရင်ခံစာများသည် မိမိတို့ ဂုဏ်သိက္ခာ ကျဆင်းအောင် ကြိုးပမ်းနေခြင်းသာဖြစ်ကြောင်း မြောက်ကိုရီးယားက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

စက်တင်ဘာ ၂၂ ရက် (ယနေ့) မြောက်ကိုရီးယား မီဒီယာတစ်ခု၏ သတင်းဖော်ပြချက်ထဲတွင် အမည်မဖော်လိုသူ မြောက်ကိုရီးယား ကာကွယ်ရေး အရာရှိတစ်ဦးက “မဆင်မခြင် ပြောဆိုမှုများ ရပ်တန့်ရန်နှင့် ပါးစပ်ပိတ်ထားကြရန်” အမေရိကန်သို့ တုံ့ပြန် ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားသည် မြောက်ကိုရီးယားထံမှ သန်းနှင့်ချီသော အမြောက်ကျည်များနှင့် ဒုံးကျည်များ အပါအဝင် စစ်လက်နက် များ ဝယ်ယူနေကြောင်း အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေး၏ အကဲဖြတ်ချက်ကို ယခုလ အစောပိုင်းတွင် ဘိုင်ဒန် အစိုးရတာဝန်ရှိသူများက အတည်ပြုခဲ့ကြသည်။

မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင်နဲ့ စစ်ဘက်ခေါင်းဆောင်များ(KCNA)

မော်စကိုအစိုးရသည် ယူကရိန်းမြေပေါ်တွင် စစ်ဘက်ထောက်ပံ့ ပို့ဆောင်ရေး အကျပ်ရိုက်ခြင်းမှ ရုန်းထွက်နိုင်အောင် ကြိုးပမ်းနေရချိန်၌ အမေရိကန် ဦးဆောင်သော အနောက်အုပ်စု၏ ရုရှားပို့ကုန်ထိန်းချုပ်မှုနှင့် ပိတ်ဆို့ ဒဏ်ခတ်မှုများကြောင့် အခြေအနေ ပိုဆိုးလာခဲ့သည်။

အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေး အစီရင်ခံစာအရ တွေ့ရှိချက်များသည် သတင်း အတုအယောင်သာဖြစ်ကြောင်း မော်စကိုက ချေပပြီး သီတင်းပတ် အတန်ကြာပြီးနောက် မြောက်ကိုရီးယား၏ ယခုငြင်းဆိုချက် ထွက်ပေါ်လာခဲ့ သည်။

အကယ်၍ ရုရှားထံသို့ မြောက်ကိုရီးယား လက်နက်တင်ပို့သည်ဆိုလျှင် ပြုံယမ်းအစိုးရအပေါ် လက်နက် အရောင်း အဝယ်ကိစ္စ တားမြစ်ထားသည့် ကုလသမဂ္ဂ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ချိုးဖောက်ရာ ရောက်မည်ဖြစ်သည်။

ထိုသို့ ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ (UNSC) ၏ ပိတ်ဆို့ဒဏ်ခတ်မှုကို ပြုံယမ်းအနေဖြင့် တရားမဝင်ဟု မှတ်ယူပြီး အသိအမှတ်မပြုကြောင်း မြောက်ကိုရီးယား အစိုးရအရာရှိတစ်ဦးက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ပိတ်ဆို့ဒဏ်ခတ်ရန် UNSC ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်မှာ အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏ဩဇာခံ နိုင်ငံများ ခြယ်လှယ်မှုဖြစ်၍ ဆန့်ကျင်ကြောင်း ၎င်းက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

စစ်လက်နက်များ တင်ပို့ခြင်းသည် အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအတွက် ဥပဒေနှင့်ညီသော အခွင့်အရေး တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း မြောက်ကိုရီးယား၏ တရားဝင် ကိုရီးယားဗဟိုသတင်းဌာန (KCNA) ၏ ထုတ်လွှင့်ချက်အရ သိရသည်။

Source: AP

CNI International News

ဘရပ်ဆဲလ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၂

လျှပ်စစ်ဓာတ်အား၊ သဘာဝဓာတ်ငွေ့နှင့် အစားအသောက်ဈေးနှုန်းများ တဟုန်ထိုး တက်နေခြင်းကြောင့် လူနေမှု စရိတ်များ သိသိသာသာ တိုးလာမှုအပေါ် ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်သည့်အနေဖြင့် ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ၏ မြို့တော် ဘရပ်ဆဲလ်တွင် စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်၌ လူထောင်နှင့်ချီ၍ စုဝေးဆန္ဒပြခဲ့ကြကြောင်း အေပီသတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

နိုင်ငံတဝန်းမှ လူအများအပြား စုဝေးခဲ့ကြရာတွင် ခန့်မှန်းခြေ ၁ သောင်းဝန်းကျင်ရှိကြောင်း အလုပ်သမားများ သမဂ္ဂနှင့် ဘရပ်ဆဲလ်မြို့တော် ရဲတပ်ဖွဲ့တို့က ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဘဝတွေက အင်မတန်ဈေးကြီးပါတယ်။ အခု ဖြေရှင်းချက် လိုချင်တယ်”

“ကျွန်ုပ်တို့လုပ်ခလစာမှအပ အရာအားလုံး ဈေးတက်ကုန်ပြီ” စသည့် စာတန်းများ ကိုင်ဆောင်လျက် ချီတက် လှည့်လည်ကြရာ မြို့တွင်းယာဉ်ကြောပိတ်ဆို့မှုနှင့် အများပြည်သူသွားလာရေး အတန်ကြာ ခက်ခဲသွားခဲ့သည်။

ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ ဘရပ်ဆဲလ်မြို့လယ်ခေါင် ဆန္ဒပြပွဲမြင်ကွင်း(ဓါတ်ပုံ-အေပီ)

ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း ဘယ်လ်ဂျီယံမီဒီယာတစ်ခုမှ ကောက်ခံခဲ့သော စစ်တမ်းတစ်ခုသို့ ဝင်ရောက်ဖြေဆိုသူ ၆၄ ရာခိုင်နှုန်းတို့က ၎င်းတို့နေ့စဉ်သုံးစွဲနေရသည့် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့အတွက် ငွေတောင်းခံလွှာ များ မပေးချေနိုင်တော့မည်ကို စိုးရိမ်နေကြကြောင်း ထုတ်ဖော်ခဲ့ကြသည်။ ထို့ပြင် စစ်တမ်းဖြေဆိုသူ ၈၀ ရာခိုင် နှုန်းတို့က ယခင်နှစ်ထက် နှစ်ဆကျော်တက်လာသည့် ဓာတ်အားခနှင့်ဓာတ်ငွေ့ခများ မတတ်နိုင်တော့မည်ကို ပူပန်နေကြသည်။

“ကျနော်တို့ စားဖို့သောက်ဖို့ အခြောက်အခြမ်းလေးတွေ သွားဝယ်တဲ့အခါ တွန်းလှည်းနဲ့လိုက်ရောင်းတဲ့ ဈေးသည် ဆိုရင် အရင် ယူရို ၂၀ (ဒေါ်လာ ၃၀) လောက်ပဲရှိတဲ့ပစ္စည်းက အခု ဈေးပိုတက်လာပြီ။ ခင်ဗျား သွားဝယ်တဲ့ဆိုင်က ပိုသန့်ရင် ဒီထက်ပိုပြီး ကျသင့်လိမ့်မယ်။ ကျနော်တို့ ပိုက်ဆံအိတ်တွေ လိုက်မမီတာ ဖြစ်ကုန်ပြီဗျ” ဟု ဘရပ်ဆဲ မြို့ခံတစ်ဦးဖြစ်သူ ဆန္ဒပြပွဲပူးပေါင်းပါဝင်ခဲ့သည့် ပါစကယ်ခရာဇိုက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းတွင် ရုရှားကျူးကျော်စစ်ရှိနေ၍ လျှပ်စစ်နှင့်ဓာတ်ငွေ့ဈေးနှုန်းတက်သဖြင့် ဘယ်လ်ဂျီယံဝန်ကြီးချုပ် အလက်ဇန္ဒားဒီခရိုး (Alexander de Croo) က လာမည့်ဆောင်းရာသီသည် ပြီးခဲ့သည့် ၅ နှစ်မှ ၁၀ နှစ်အတွင်း အခက်ခဲဆုံးကာလအဖြစ် ဖြတ်သန်းရလိမ့်မည်ဟု သတိပေးခဲ့သည်။

ဥ‌ရောပသမဂ္ဂ (EU) အဖွဲ့ဝင် ၂၇ နိုင်ငံသည် ယခုဆောင်းရာသီတွင် သဘာဝဓာတ်ငွေ့သုံးစွဲမှု ပျမ်းမျှ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်း လျှော့ချရန် သဘောတူလက်ခံထားကြသည်။

အထူးသဖြင့် အလိုအပ်ဆုံးဖြစ်သည့်အခါမျိုးတွင် ဝယ်လိုအားကို လျှော့ချနိုင်ရန် တိုင်ပင်ညှိနှိုင်းထားကြသည်။

EU နိုင်ငံများမှ စွမ်းအင်ဝန်ကြီးများသည် လက်ရှိအကျပ်အတည်းကို ဆွေးနွေးအဖြေရှာနိုင်ရန် လာမည့် သီတင်းပတ်၌ တွေ့ဆုံကြရန် စီစဉ်ထားသည်။

Source: AP

CNI International News

မော်စကို စက်တင်ဘာ ၂၂

ရုရှားပိုင်နက်ကို ကာကွယ်ရန်အတွက် နျူကလီးယားလက်နက်များ ထုတ်သုံးရန် တွန့်ဆုတ်နေမည် မဟုတ်ကြောင်း ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်က ပြင်းထန်စွာ သတိပေးလိုက်ကြောင်း အေပီသတင်းတစ်ပုဒ်တွင် တွေ့ရသည်။

ယခုရက်ပိုင်းများအတွင်း ရုရှားထိန်းချုပ်ထားသည့် ယူကရိန်းနယ်မြေအချို့၌ လူထုဆန္ဒခံယူပွဲများ အဆောတလျင် ကျင်းပရန် စီစဉ်ခဲ့ပြီးနောက် ယူကရိန်းအပေါ် မော်စကိုက ယခုကဲ့သို့ နောက်ထပ် သတိပေး ခြိမ်းခြောက်လိုက် ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။

အနောက်နိုင်ငံများအနေဖြင့် ထိုကဲ့သို့ ပူတင်၏ လေသံမျိုးကို ယခင်က ကြားခဲ့ဖူးသော်လည်း ယခု အခြေအနေများ က သိသိသာသာ ကွဲပြားခြားနားနေပြီ ဖြစ်သည်။

ပူတင်ကို ရုရှားနိုင်ငံသားတချို့ ကန့်ကွက် (Reuters)

စက်တင်ဘာ ၂၃ ရက် (မနက်ဖြန်) စတင်ရန် စီစဉ်ထားသော ယူကရိန်းထံမှ ရုရှားသိမ်းပိုက်ထားသည့် နယ်မြေများ အလိုက် လူထုဆန္ဒခံယူပွဲများကို ကရင်မလင် သမ္မတနန်းတော်က ကြိုးကိုင်ရန် အသင့်ပြင်ဆင်ထားသည်။

ထိုလူထုဆန္ဒခံယူပွဲများ ကျင်းပစေခြင်းဖြင့် ဒေသခံပြည်သူလူထုက ရုရှားနိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်းဖြစ်လိုခြင်း ရှိ/မရှိ ဆန္ဒထုတ်ဖော်၍ မဲထည့်ကြရမည်ဖြစ်သည်။ ဆိုလိုသည့် သဘောမှာ ထောက်ခံမဲ အများစုသည် ရုရှားအလိုလိုက် အကြိုက်ဆောင် စေရမည်ဖြစ်ပြီး နောက်ထပ် ရက်သတ္တပတ်များတွင် ထိုနယ်မြေများကို ရုရှားက အပြီးအပိုင် ချုပ်ကိုင်ရန် ဟန်ပြင်နေသည်။

သို့ဖြစ်၍ ယူကရိန်းနယ်မြေ အစိတ်အပိုင်းများကို စည်းရုံးသိမ်းသွင်းရန် ကြေညာခြင်းဖြင့် ပူတင်သည် ရသမျှ နည်းလမ်းကို အသုံးချသွားမည်ဟု အတိအလင်း ပြောကြားထားသည်။ ယင်းနည်းလမ်းများတွင် အားလုံး တုန်လှုပ် ခြောက်ခြားစေမည့် နျူကလီယားလက်နက်ကို ယခုအခါ နောက်ထပ်တဖန် ရည်ညွှန်းပြောကြားလာခဲ့သည်။

ဒွန်နက်စ်နဲ့လူ့ဟန်စ်ဒေသက ရုရှားလိုလာသူများကိုတွေ့ရစဉ် 

ယခုလ အစောပိုင်း၌ ယူကရိန်း၏ တန်ပြန်ထိုးစစ် အောင်မြင်ပြီးနောက် လက်ရှိအနေအထားကို လက်ခံနိုင်ရန် နောက်ဆုံး ထွက်ပေါက်အဖြစ် နျူကလီးယား ခြိမ်းခြောက်မှုအသစ်ကို ပူတင်လုပ်ဆောင်လာကြောင်း လေ့လာ သုံးသပ်သူများက ရှုမြင်နေကြသည်။

လူထုဆန္ဒခံယူပွဲကို အလျင်စလို ပူတင် အကောင်အထည်ဖော်စေခြင်းသည် ကရင်မလင်သမ္မတနန်းတော်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို လိုက်နာစေဖို့ အကြောင်းပြချက်တစ်ခု ရှာကြံခြင်းဖြစ်ကြောင်း လွတ်လပ်သော နိုင်ငံရေးလေ့လာ သုံးသပ်သူ တာတီယာနာစတန်နိုဗာယာ (Tatiana Stanovaya) က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: AP

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ စက်တင်ဘာ ၂၂

စစ်ရေးအရှိန်မြှင့် လုပ်ဆောင်ဖို့ တရုတ်စစ်တပ်ကို သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် တိုက်တွန်းလိုက်ကြောင်း တာ့စ်သတင်းဌာန က ရေးသားဖော်ပြသည်။

“ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးတွေမှာ အောင်မြင်တဲ့ အတွေ့အကြုံတွေကို အသိတရားရှိရှိ အနှစ်ချုပ် အသုံးချကြဖို့၊ အခြေအနေသစ်တွေကို ကျွမ်းကျင်ဖို့နဲ့ လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေရဲ့ လိုအပ်ချက်တွေကို နားလည်ဖို့၊ စစ်ပွဲတွေ အတွက် ပြင်ဆင်ဖို့၊ စူးစမ်းလေ့လာပြီး ဆန်းသစ်တီထွင်ရဲတဲ့ သတ္တိရှိကြဖို့ အရေးကြီးတယ်” ဟု ရှီကျင့်ဖျင်က အလေးအနက် တိုက်တွန်းခဲ့ကြောင်း ဆင်ဟွာသတင်းကို ကိုးကား၍ ရုရှားမီဒီယာ တာ့စ်သတင်းဌာနက ရေးသား ဖော်ပြသည်။

ရှီကျင့်ဖျင်နဲ့ တရုတ်ဗဟိုစစ်ကော်မရှင်ကိုတွေ့ရစဉ်

ဘေဂျင်းမြို့တော်တွင် စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်၌ ကျင်းပသည့် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့်စစ်ရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု ဆိုင်ရာ ညီလာခံတွင် ရှီက အထက်ပါအတိုင်း တိုက်တွန်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ ညီလာခံသို့ တရုတ်ဗဟိုစစ်ကော်မရှင် (CMC)၊ ပြည်သူ့ရဲတပ်ဖွဲ့နှင့် စစ်သင်တန်းကျောင်းများမှ ထိပ်တန်း အရာရှိများ၊ ကိုယ်စားလှယ်များ တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်သည် ဗဟိုစစ်ကော်မရှင်၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ၂၀၁၄ ခုနှစ်ကတည်းက တာဝန်ယူခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်သို့ အမေရိကန်၏ တတိယအကြီးအကဲဖြစ်သော အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ နန်စီပလိုစီ အပြင် လွှတ်တော်အမတ်များ သွားရောက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် အမေရိကန်နှင့်သံတမန်ဆက်ဆံရေး တင်းမာလျက်ရှိသလို ထိုင်ဝမ်ကျွန်းပတ်ပတ်လည်မှာ စစ်ရေးအရှိန်မြှင့် လေ့ကျင့်မှုများလည်း ပြုလုပ်ခဲ့သေးသည်။

Source: တာ့စ်သတင်းဌာန

CNI International News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၂

ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်က အရန်တပ်ဖွဲ့ကိုိုနိုင်ငံသားများ စစ်မှုထမ်းရန်အတွက် ရုရှားတပ်တော်ထဲသို့ ထည့်သွင်းရန် အမိန့်ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့ခြင်းအပေါ် ရုရှားနိုင်ငံသားတချို့က ဆန္ဒပြကန့်ကွက်ခဲ့ကြသည်။

အဆိုပါ ဆန္ဒပြကန့်ကွက်သူများထဲမှ လူပေါင်း ၁၃၀၀ ကျော် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရကြောင်း အယ်ဂျာဇီးယားသတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြထားသည်။

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ စက်တင်ဘာ ၂၁

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ဇိုရမ်သန်ဂါနှင့် အာသံပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ဟီမန်တာဘီစဝါဆာမာတို့သည် ပြည်နယ်နှစ်ခုကြား နယ်နိမိတ်အငြင်းပွားမှု ဖြေရှင်းရန်အတွက် စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက် (ယနေ့) နယူးဒေလီ မြို့တော်၌ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း ဟိန္ဒူစတန်တိုင်းမ်က ရေးသားဖော်ပြသည်။

အဆိုပါ တွေ့ဆုံမှုကို အစောပိုင်းက စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက်နေ့က စီစဉ်ခဲ့သော်လည်း ဘီစဝါဆာမာသည် အာသံ ပြည်နယ်သို့ ပြန်သွားရန် ရှိနေသဖြင့် ယနေ့ တွေ့ဆုံဖို့ အစီအစဉ် ပြောင်းလဲခဲ့ရသည်။

ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် နှစ်ဦးတို့သည် ယမန်နှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် နယူးဒေလီသို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး အေမစ်ရှားကို သွားရောက်တွေ့ဆုံ၍ အငြင်းပွားမှုများ ဖြေရှင်းရန်အတွက် သက်ဆိုင်သူ များ ပါဝင်သော အစုအဖွဲ့များ ဖွဲ့စည်းလျက် ဝန်ကြီးချုပ်အဆင့် ဆွေးနွေးသွားရန် သဘောတူလက်ခံခဲ့ကြသည်။

 အာသံနဲ့မီဇိုရမ် ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်နှစ်ဦး ဆွေးနွေးနေစဉ်

လာမည့်လ၌ ဂူဝါဟတီမြို့တွင် ကျင်းပရန်ရှိသည့် ပြည်နယ်နှစ်ခုကြား ဝန်ကြီးအဆင့် ဆွေးနွေးပွဲကို အဆုံးမသတ် သေးကြောင်း မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အစိုးရ ပြည်ထဲရေးဌာန တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကျန်းမာရေး အခြေအနေအရ ခေတ္တအနားယူထားသော မီဇိုရမ်ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး လဲချမ်လီယာနာ တာဝန် ပြန်လည် ထမ်းဆောင်သည့်အခါ အဆိုပါဆွေးနွေးပွဲ ဆက်လက်ပြုလုပ်မည်ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့ သည်။

လဲချမ်လီယာနာနှင့် အာသံဝန်ကြီး အက်တူဘိုရာတို့သည် အငြင်းပွားမှုများ ဖြေရှင်းရန်အတွက် ယမန်နှစ် ဩဂုတ် လ၌ ပထမအကြိမ် တွေ့ဆုံခဲ့ကြပြီးနောက် တစ်နှစ်အကြာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၉ ရက်၌ အိုင်ဇောလ်မြို့တွင် ထပ်မံတွေ့ဆုံခဲ့ကြသည်။

ပြည်နယ်နှစ်ခု နယ်နိမိတ်မျဉ်းတလျှောက် ငြိမ်းချမ်းရေး ထိန်းသိမ်းရန် သဘောတူခဲ့ကြပြီး လာမည့် အောက်တိုဘာလတွင် ဂူဝါဟတီမြို့တွင် ထပ်မံတွေ့ဆုံကြရန် ရှိသည်။

ထို့အပြင် အွန်လိုင်းအစည်းအဝေး ၃ ကြိမ် ခေါ်ယူ၍လည်း နှစ်ဘက်စလုံးက စေ့စပ်ညှိနှိုင်းခဲ့ကြပြီးဖြစ်သည်။

Source: The Hindustan Times