CNI International News

ဝါဒါဒူဂူ၊ အောက်တိုဘာ ၁

ဘာကီနာဖာဆို စစ်သားများက မိမိတို့နိုင်ငံ၌ ဒုတိယမြောက် အာဏာသိမ်းမှုအဖြစ် သမ္မတ ပေါလ်ဟင်နရီဒါမီဘာ (Paul-Henri Damiba) ကို ဖြုတ်ချလိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက်နေ့ ညပိုင်းက အတည်ပြုကြေညာခဲ့ သည်။

မြို့တော် ဝါဒါဒူဂူရှိ စစ်စခန်းတစ်ခုအနီးတွင် သေနတ်ပစ်ခတ်မှု၊ သမ္မတအိမ်တော်အနီး ပေါက်ကွဲမှုနှင့် အစိုးရ ရုပ်သံလိုင်း ထုတ်လွှင့်မှု အနှောင့်အယှက် စတင်သည့်နေ့တွင် အဆိုပါကြေညာချက် ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

အနောက်အာဖရိကရှိ ဆာဟဲ (Sahel) ဒေသ၌ မိုးရွာသွန်းမှု နည်းပါးပြီး နေရာအနှံ့အပြား အပျက်အစီးများ ရှိနေ သဖြင့် အစ္စလာမ္မစ် လက်နက်ကိုင် သူပုန်များသည် လူထောင်ချီ၍ သတ်ဖြတ်ပြီး အားနည်းနေသော အစိုးရများကို ယုံကြည်ချက်များ ပျက်ပြားစေခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ ပုံစံမျိုးမှာ အာဖရိကတိုက် အနောက်ပိုင်းနှင့် အလယ်ပိုင်းတို့တွင် ပိုမိုမြင်တွေ့လာရသည်။

ဖြုတ်ချခံလိုက်ရတဲ့ အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင် ပေါလ်ဟင်နရီဒါမီဘာကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

မာလီ၊ ချဒ်နှင့် ဂီနိ စသည့် နိုင်ငံများတွင် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်မှစ၍ ဘာကီနာဖာဆိုကဲ့သို့ အလားတူ အာဏာသိမ်းမှုများ မြင်တွေ့ခဲရသဖြင့် လွန်ခဲ့သော ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း ဒီမိုကရေစီ တိုးတက်ခဲ့သော ၎င်းဒေသများအတွက် စစ် အုပ်ချုပ်ရေးဘက်သို့ နောက်ပြန်ဆုတ် သွားမည့်အရေး စိုးရိမ်မှုများ တိုးလာခဲ့သည်။

ယခု ဘာကီနာဖာဆို အာဏာသိမ်းမှု၏ ခေါင်းဆောင်အသစ်မှာ စစ်တပ်မှ ဗိုလ်ကြီး အီဘရာဟင်ထရာအိုရီ (Ibrahim Traore) ဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဇန်နဝါရီ ၂၄ ရက်၌ စစ်ခေါင်းဆောင် ဒါမီဘာ၏ အာဏာသိမ်းမှုကို ယခုအာဏာသိမ်းမှုက ပုံတူ ကူးချ ထားကြောင်း တွေ့ရပြီး အီဘရာဟင်ထရာအိုရီသည် ရုပ်သံလိုင်းမြင်ကွင်းတွင် စစ်သားများဖြင့် ဝန်းရံထားလျက် အစိုးရကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ဆိုင်းငံထားပြီး နယ်စပ်ဂိတ်များ ပိတ်ထားကြောင်း၊ ညလမ်းမထွက်ရအမိန့် ထုတ်ပြန်ကြောင်း ဆက်လက် ကြေညာခဲ့သည်။

ယခင် အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင် ဒါမီဘာကို လက်ရှိ မည်သည့်နေရာတွင် ထားရှိကြောင်း စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက် ညနေပိုင်းအထိ မသိရသေးပေ။

ဘာကီနာဖာဆို ပြည်သူများကိုတွေ့ရစဉ် (AP)

ပြီးခဲ့သည့် ဇန်နဝါရီလတွင် ဒါမီဘာ အာဏာသိမ်းရန် ကူညီခဲ့သော စစ်အရာရှိအုပ်စုသည် အစ္စလာမ္မစ်များနှင့် ဆက်ဆံရေး မစွမ်းဆောင်နိုင်၍ ၎င်းတို့ကို ဖယ်ရှားရန် မိမိတို့ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြောင်း ထရာအိုရီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒါမီဘာသည်လည်း ယခုနှစ် အစပိုင်း၌ အလားတူ အကြောင်းပြချက်ဖြင့် ဘာကီနာဖာဆို သမ္မတဟောင်း ရို့ချ်ကာ ဘိုး (Roch Kabore) ကို ဖြုတ်ချခဲ့သည်။

“ဆိုးရွားတဲ့ အခြေအနေနဲ့ ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပြီး လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ မေးခွန်းနဲ့ အသွင်ကူးပြောင်းရေး ပြန်လည် အာရုံစိုက်နိုင် ဖို့ ဒါမီဘာကို ဖယ်ရှားဖို့ ကြိုးစားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်” ဟု ထရာအိုရီ လက်မှတ် ရေးထိုးပေးထားသော စာသားကို အခြား စစ်အရာရှိတစ်ဦးက ရုပ်သံလိုင်းမှ ဖတ်ကြားခဲ့သည်။

“ဒါမီဘာရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေက သူ့ရည်မှန်းချက်အတိုင်း ဖြစ်နေပြီး ကျနော်တို့လုပ်ရမယ့် ကိစ္စတွေကနေ တဖြည်းဖြည်း လမ်းကြောင်းပြောင်း၊ သွေဖီလာပြီလို့ ယုံကြည်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒါမီဘာကို ဖယ်ရှားဖို့ ဒီကနေ့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်”ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

အသွင်ကူးပြောင်းရေး ပဋိပညာဉ်ဥပဒေသစ်ကို ချမှတ်ရန်နှင့် အရပ်သား (သို့မဟုတ်) စစ်ဘက် သမ္မတတစ်ဦး ခန့်အပ်ရန် မကြာမီ ပြည်လုံးကျွတ် သက်ဆိုင်ရာ ပါဝင်သူများကို ဖိတ်ခေါ် ကမ်းလှမ်းသွားမည်ဟု ၎င်းက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Reuters

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ စက်တင်ဘာ ၃၀

စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက်သည် ပရာယွတ်ချန်အိုချာ၏ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ရာထူးသက်တမ်း စတင်မည့်နေ့ဖြစ်၍ ထိုင်းဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာတရားရုံး၏ စီရင်ဆုံးဖြတ်မှုများကို အားလုံးက အာရုံစိုက်စောင့်ကြည့်နေကြကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်အွန်လိုင်းစာမျက်နှာက ရေးသားဖော်ပြသည်။

ထိုင်းတွင် နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းသစ် အပြောင်းအလဲဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည်ဟုလည်း ပညာရှင်များအကြား ထင်ကြေးပေးနေကြသည်။

အကယ်၍ တရားရုံးက ဝန်ကြီးချုပ်ကို ထောက်ခံလိုက်မည်ဆိုလျှင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးပရာယွတ်သည် ၎င်း၏အာဏာကို ဆက်လက်စိန်ခေါ်နေမည်ဖြစ်၍ တုန်လှုပ်ခြောက်ခြားစရာကောင်းသည့်အခြေအနေ၌ ဆက်ရှိနေနိုင်သည်။

သို့သော် တရားရုံးက ဗိုလ်ချုပ်ကြီးပရာယွတ်နှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်ဆုံးဖြတ်ချက်ချခဲ့လျှင် ပရာယွတ် ရာထူးမှဆင်း ပေးရမည်ဖြစ်ပြီး နောက်ထပ်ဝန်ကြီးချုပ်အသစ်ကို ရွေးချယ်ရမည်ဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဩဂုတ် ၂၄ ရက်တွင် တရားရုံးက ပရာယွတ်ကို ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်မှ ဆိုင်းငံ့ထားရန် ၅ မဲ-၄ မဲဖြင့် မဲခွဲ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီး ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးသက်တမ်း ကန့်သတ်ချက် လက်ခံစဉ်းစားမှုမပြီးမချင်း ဆက်လက်ဆိုင်းငံ့ထားခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း ၎င်းကို ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ရာထူးဆက်လက်ထမ်းဆောင်ရန်ကိုတော့ တရားရုံးက ခွင့်ပြုခဲ့သည်။

ပရာယွတ်ချန်အိုချာကို ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်မှ နုတ်ထွက်ပေးဖို့ အစိုးရဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြသူများက အစိုးရ အိမ်ရှေ့တွင် စုဝေးဆန္ဒထုတ်ဖော်ကြစဉ်(ဓါတ်ပုံ-Getty Images)

ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာယွတ်အား ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ပေးရမည့်ရက်ကို ပြန်လည်သုံးသပ်ရန် အတိုက်အခံ များ၏ တင်ပြပန်ကြားချက်ကို တရားရုံးက လက်ခံခဲ့ပြီး တရားရုံးအဖွဲ့ ခုံသမာဓိအားလုံး တညီတညွတ်တည်း ဆုံးဖြတ်ပြီးနောက် ၎င်း၏ရာထူးကို ဆိုင်းငံ့ထားရန် ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်။

ထိုင်းဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ၏ ပုဒ်မ ၁၅၈ ပြဋ္ဌာန်းချက်အရ ဝန်ကြီးချုပ်တစ်ဦးသည် အများဆုံးရာထူးသက်တမ်း ထမ်းဆောင်သည့်ကာလမှာ ၈ နှစ် ဖြစ်သည်။

သို့ဖြစ်၍ ၂၀၁၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၄ ရက်တွင် ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူး စတင်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးပရာယွတ်သည် ယခုနှစ် ဩဂုတ် ၂၄ ရက်တွင် ရာထူးသက်တမ်းကုန်ဆုံး၍ ဆင်းပေးရတော့မည်ဟု ၎င်းကို ဝေဖန်ထောက်ပြသူ များက ယုံကြည်ခဲ့ကြသည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၄ ရက်သည် ပရာယွတ် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ယာယီ ပဋိညာဉ်ကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည့်နေ့လည်းဖြစ်သည်။

၂၀၁၇ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအရ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာယွတ်သည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဇွန်လတွင်မှ တရားဝင်ဖြစ်လာသည်ဟု ယုံကြည်ကြသူများလည်းရှိရာ ၎င်းတို့က ပရာယွတ်၏သက်တမ်းသည် ၂၀၂၇ ခုနှစ်ကျမှ ကုန်ဆုံးမည်ဟု စောဒကတက်ကြသည်။

အချို့ကလည်း အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ၂၀၁၇ ခုနှစ်ဖွဲ့စည်းပုံအောက်၌ ယာယီပဋိညာဉ်ကို အစားထိုးခဲ့သဖြင့် ထို အချိန်မှစ၍ ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူး စတင်သည်ဟု ပြောဆိုနေကြပြီး ၎င်း၏ရာထူးသက်တမ်းသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ကုန်ဆုံးမည်ဟုလည်း ယုံကြည်လက်ခံထားကြသည်။

Source: Bangkok Post

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ စက်တင်ဘာ ၂၉

တရုတ်နိုင်ငံ၏ထောက်လှမ်းရေးနှင့်တန်ပြန်ထောက်လှမ်းရေးဌာနမှ ထိပ်တန်းအရာရှိဟောင်းတစ်ဦးကို အကျင့်ပျက်ခြစားမှု၊ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှုတို့ဖြင့် စွဲချက်တင်ထားကြောင်း အေပီသတင်းအရ သိရသည်။

အာဏာရကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ အရေးပါသောကွန်ဂရက်ညီလာခံမတိုင်မီ ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်အလိုတွင် သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်၏ အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေး လက်မှတ်ရေးထိုးပေးခဲ့သည့်အတိုင်း အရေးယူ လုပ်ဆောင်လျက်ရှိနေသည်။

ယင်းသို့အရေးယူလုပ်ဆောင်ချက်များအရ ပါတီ၏ စည်းကမ်းစစ်ဆေးရေးဗဟိုကော်မရှင်၏ နိုင်ငံတော် လုံခြုံရေး ဝန်ကြီးဌာန၊ ဌာနခွဲကို ဦးဆောင်နေသူ ထောက်လှမ်းရေးအရာရှိဟောင်း လျူယန်ပင်ကို စက်တင်ဘာ ၂၈ ရက်တွင် စွဲချက်တင်ခဲ့သည်။ ယခုစွဲချက်သည် ယင်ကောင်နှင့်ကျားများအကြား အကျင့်ပျက်ခြစားမှုကို တိုက်ဖျက်ရန် ရှီ၏ ကတိကဝတ်ကို အခြေခံသည့် နောက်ထပ်သတိပေးချက် ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ် စက်တင်ဘာ ၂၃ ရက်တွင် လက်ထောက် ရဲဝန်ကြီးဟောင်း စွန်းလီဂျန်းကို စတော့ရှယ်ယာ ဈေးကွက်အရှုပ်တော်ပုံ၊ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှုနှင့် အခြားပြစ်မှုများဖြင့် စွဲချက်တင်ခဲ့ပြီး သေဒဏ်ချမှတ်ခဲ့သည်။ ယင်းအမှုတွင် အစိုးရအဖွဲ့ဝင် အရာရှိဟောင်း နှစ်ဦးထက်မနည်း အမှုတွဲတွင် ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်ကို တွေ့ရစဉ်(ဓါတ်ပုံ-Getty Images)

လျူယန်ပင်ကို ယခုလအစောပိုင်း ပါတီမှထုတ်ပယ်ခဲ့ပြီး စွဲချက်တင်၍ စုံစမ်းစစ်ဆေးလျက်ရှိရာ ၎င်းသည် နှစ်ရှည် ထောင်ဒဏ်ကျခံရန် သေချာလုနီးပါးဖြစ်နေသည်။

အဆိုပါ ကနဦးစုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွင် လျူသည် အတွေးအခေါ်များ ပျက်ပြားနေပြီး ခံယူချက်များလည်း နိုင်ငံရေး အရ ဆိုးရွားစွာ ယိုယွင်းနေကြောင်း တွေ့ရှိရသည်ဟု အေပီသတင်းအရ သိရသည်။

“အကျိုးစီးပွားအတွက် နိုင်ငံရေးအာဏာကို အလဲအလှယ်လုပ်ပြီး သူ့အာဏာကို နိုင်ငံရေးအရင်းအနှီး၊ ပုဂ္ဂိုလ်ရေး အရ ခံစားခွင့်နဲ့ချမ်းသာကြွယ်ဝမှု ရှာဖွေဖို့ အသုံးချစရာကိရိယာအဖြစ် အသွင်ပြောင်းခဲ့ကြောင်း” အစီရင်ခံစာ တစ်စောင်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

လျူသည် အယူသီးသော လှုပ်ရှားမှုများတွင် ပါဝင်ခဲ့ကြောင်း၊ ဂေါက်သီးရိုက်ကစားပွဲများ၊ ခရီးစဉ်များကို ဖိတ်ကြား သည့်အတိုင်း လက်ခံခဲ့ကြောင်း၊ အစိုးရတာဝန်များကို ထမ်းဆောင်ရာတွင် ၎င်း၏သမာသမတ်ရှိမှုကို ထိခိုက်စေ သည့် ပုဂ္ဂလိကစီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များထံမှ ဆေးဝါးကုသမှုဆိုင်ရာဝန်ဆောင်မှုများ ရယူခဲ့ကြောင်း ၎င်း အစီရင်ခံစာထဲတွင် ဆက်လက်ဖော်ပြထားသည်။

စွန်းလီဂျန်း၏အမှုတွင်လည်း ပူးပေါင်းပါဝင်သည်ဟု စွပ်စွဲခံထားရသော တရားရေးဝန်ကြီးဟောင်းနှင့် အာဏာရ ပါတီ၏ ထိပ်တန်းတာဝန်ရှိသူဟောင်းတစ်ဦးကိုလည်း အလားတူပြစ်ဒဏ်များ ချမှတ်ခဲ့သည်။

စွန်းသည် ၂၀၂၈ ခုနှစ်တွင် ယွမ်ငွေ ၆၄၆ သန်း (ဒေါ်လာ ၉၁ သန်း) လာဘ်ယူခဲ့ကြောင်း၊ ၎င်း၏အစိုးရရာထူးကို အသုံးပြု၍ ကုန်သည်တစ်ဦး နစ်နာဆုံးရှုံးမှုကို ရှောင်လွှဲနိုင်ရန် စတော့ရှယ်ယာရောင်းဝယ်ရေးကိစ္စ၌ ကြိုးကိုင် ချယ်လှယ်မှုဖြင့် တရားစွဲဆိုခံခဲ့ရကြောင်း သိရသည်။

Source: AP

CNI International News

အစ္စလာမ္မာဘတ် စက်တင်ဘာ ၂၉

တာလီဘန်များကို အထီးကျန်အောင်လုပ်ထားခြင်း ဆက်ထားလျှင် အန္တရာယ်များကြောင်း ပါကစ္စတန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဘီလာဝယ်ဘူတိုဇာဒါရီက ပြောကြားလိုက်ကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယားသတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

တာလီဘန်များနှင့် ကမ္ဘာကို ထိတွေ့ဆက်ဆံစေလိုကြောင်း၊ အာဖဂန်နစ္စတန်အုပ်ချုပ်နေသည့် ၎င်းတို့ကို ထပ်မံ၍ အထီးကျန်စွာ ထားရှိပါက အန္တရာယ်များသော အကျိုးဆက်များ ရှိလာနိုင်ကြောင်း ပါကစ္စတန်နိုင်ငံခြားရေးဝန် ကြီးက သတိပေးခဲ့သည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဆက်လက် ရေးသားထားသည်။

စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်တွင် ဝါရှင်တန်သို့ အလည်အပတ် ရောက်ရှိလာစဉ် AFP သတင်းဌာနနှင့် တွေ့ဆုံ မေးမြန်း ခန်း၌ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဘီလာဝယ်ဘူတိုဇာဒါရီက “တာလီဘန်များအပေါ် အယုံအကြည်မရှိသော အမေရိကန်သည် အာဖဂန်နစ္စတန်၏ နိုင်ငံတော်ပိုင်ဆိုင်မှုများကို လက်ဝယ်ထားရှိ၍ သိမ်းဆည်းထားပြီး ဆွစ်ဇာလန်တွင် ထည့်သွင်းထားခြင်းဖြင့် အပြိုင်အုပ်ချုပ်မှု ဖန်တီးခြင်း” မပြုရန် သတိပေးခဲ့သည်။

“လက်ဆေးပြီးတော့ နောက်ကျော ပြန်လှည့်ကြည့်တဲ့အခါ တွေ့ရတာမျိုး ကျနော်တို့ သင်ခန်းစာ ယူရမယ်။ မလို လားအပ်တဲ့ အကျိုးဆက်တွေ ဖန်တီးတာဟာ ကိုယ့်အတွက် နောက်ထပ် ပြဿနာတွေ အဆုံးမသတ်နိုင် ဖြစ်တတ် ပါတယ်” ဟု ဘူတိုဇာဒါရီက ပြောကြားခဲ့သည်။

တာလီဘန်များကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

“ကျနော်တို့ စီးပွားရေးပြိုလဲမှု၊ ဒုက္ခသည် အစုလိုက် အပြုံလိုက် ထွက်ခွာမှု၊ (လက်နက်ကိုင်) အဖွဲ့အစည်းတွေ အတွက် လူသစ်စုဆောင်းမယ့် ခြိမ်းခြောက်မှုတွေကြောင့် ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တော့ ဒီထက်ပိုပြီး စိုးရိမ်စရာတွေ ရှိတယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

အာဖဂန်နစ္စနိုင်ငံကို ယခုအခါ လက်တွေ့ အုပ်ချုပ်နေသော တာလီဘန်တို့အပေါ် အနောက်အုပ်စုက ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုများ ချမှတ်ထားသည့်အပြင် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု အကူအညီများ ခေတ္တရပ်ဆိုင်းခြင်း၊ အာဖဂန်ဗဟိုဘဏ်၏ ပိုင်ဆိုင်မှု ဒေါ်လာ ၁၀ ဘီလီယံနီးပါးကို သိမ်းဆည်းထားခြင်းတို့ကြောင့် အာဖဂန် လူဦးရေ ၏ ထက်ဝက်ကျော်မှာ ဆိုးရွားသည့် အကျပ်အတည်း ကျရောက်နေသည်။

တာလီဘန်ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးနဲ့ အမေရိကန် ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦး(GETTY IMAGES)

မိန်းကလေးများ၏ ပညာရေး ကန့်သတ်ချက်များအပြင် အခြေခံ လွတ်လပ်ခွင့်များ တားမြစ်ထားသော တာလီဘန် တို့အပေါ် ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုများသည် အာဖဂန်စီးပွားရေး အကျပ်အတည်း ပိုဆိုးလာစေပြီး လုံခြုံမှုကင်းမဲ့ခြင်း၊ ဆင်းရဲမွဲတေခြင်းနှင့် အထီးကျန်ဆန်မှု ဖြစ်ပေါ်စေမည်ကို စိုးရိမ်မကင်းဖြစ်မိကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ (UN) က ပြော ကြားထားပြီး ဖြစ်သည်။

တာလီဘန်များ ဘက်ကလည်း အမျိုးသမီးများနှင့် မိန်းကလေးငယ်များ ရပိုင်ခွင့်များကဲ့သို့ နိုင်ငံတကာ စိုးရိမ်မှုများ ကို သိသာစွာ လျှော့ချပေးရန် လိုအပ်ကြောင်း ဘူတိုဇာဒါရီက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

“သမိုင်းတလျှောက်မှာ သီအိုကရက်တစ်၊ သက်ဦးဆံပိုင်အုပ်ချုပ်တဲ့ အစိုးရတွေဟာ စီးပွားရေး မပြေလည်တဲ့အခါ အခွင့်အရေးတွေကို ဘယ်လိုချဲ့ထွင်ယူရမယ်ဆိုတာ အတိအကျ မထိန်းညှိတတ်ကြဘူး။ တကယ်တော့ သူတို့ဟာ သူတို့ပြည်သူတွေနဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံတဲ့နေရာမှာ ယဉ်ကျေးမှုဓလေ့ထုံးစံ ပြဿနာတွေနဲ့ တခြားပြဿနာတွေကို ကိုင်စွဲထားလေ့ရှိကြတယ်ဗျ” ဟု ၎င်းက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း အီမရန်ခမ်းကို လွှတ်တော်အတွင်း အယုံအကြည် မရှိကြောင်း မဲခွဲဆုံးဖြတ်၍ ဖြုတ်ချပြီးနောက် ပြီးခဲ့သည့် ၅ လအတွင်း အစိုးရသစ် တက်လာခဲ့ရာ ဘူတိုဇာဒါရီသည် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဖြစ်လာခဲ့သည်။

Source: Aljazeera

CNI International News

တိုကျို၊ စက်တင်ဘာ ၂၈

အမေရိကန်ဒုတိယသမ္မတ ကာမယ်လာဟားရစ်သည် ဂျပန်နိုင်ငံရောက် အမေရိကန်သင်္ဘောသားများနှင့် တွေ့ဆုံ ရာတွင် မိမိတို့ကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေသော တရုတ်၏လုပ်ရပ်များကို ရှုတ်ချကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာသတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

ထိုင်ဝမ်ကို တိုက်ခိုက်လာပါက အမေရိကန်တပ်များဖြင့် အကာအကွယ်ပေးသွားမည်ဟု ဘိုင်ဒန်အစိုးရ ကတိပြုပြီး ရက်ပိုင်းအတွင်း ဒုတိယသမ္မတက ယင်းကဲ့သို့ သဘောထားမှတ်ချက်ပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

တိုကျိုမြို့တော်အပြင်ဘက်ရှိ ယိုကိုဆူကာဒေသရှိ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးပင်လယ်ရပ်ခြား အမေရိကန်ရေတပ်စခန်း ဌာနသို့ ရောက်ရှိစဉ်အတွင်း ဟားရစ်က “တရုတ်သည် နိုင်ငံတကာစည်းမျဉ်းအခြေခံသည့်လုပ်ဆောင်ချက်များ၏ အဓိကအစိတ်အပိုင်းများကို အားပျော့အောင် လုပ်ဆောင်နေကြောင်း” ပြောကြားခဲ့သည်။

“တရုတ်ဟာ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေကို ခြိမ်းခြောက်အကျပ်ကိုင်ဖို့ သူ့ရဲ့စစ်ရေးနဲ့စီးပွားရေးအင်အားကို အရှိန်မြှင့် နေပါတယ်။ အရှေ့တရုတ်ပင်လယ်နဲ့ တောင်တရုတ်ပင်လယ်မှာ တခြားသူတွေ စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေတဲ့ အပြုအမူတွေ လုပ်ခဲ့ပြီးတော့ မကြာခင်ကပဲ ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားကို ဖြတ်ပြီး ရန်စမှုတွေ ရှိခဲ့ပါသေးတယ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခင်က မရှိခဲ့ဖူးသည့် တိုက်ခိုက်ရန်စမှုကို ကာကွယ်ရန် အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က စက်တင်ဘာလ ၁၈ ရက်တွင် ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည့် အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် သဘောထားမှတ်ချက်ပေးခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။

ဘိုင်ဒန်၏သဘောထားမှတ်ချက်ထွက်ပေါ်လာပြီး မရှေးမနှောင်းမှာပင် ယခုကဲ့သို့ ဟားရစ်၏ ကမ္ဘာ့အရှေ့ဖျား ခရီးစဉ်လည်း ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။

 အမေရိကန်ဒုတိယသမ္မတ ကာမယ်လာဟားရစ်နှင့် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ဖူမီယိုကီရှိဒါတို့ တိုကျိုမြို့ရှိ Akasaka Palace ပြည်နယ် ဧည့်ရိပ်သာတွင် စက်တင်ဘာလ ၂၆ ရက်နေ့က တွေ့ဆုံနှုတ်ဆက်ကြစဉ်(ဓါတ်ပုံ-အေပီ)

အမေရိကန်သည် ဘေဂျင်းတစ်ခုတည်းကိုသာ တရားဝင်အသိအမှတ်ပြုသည့် တရုတ်တစ်ပြည်ထောင်တည်းမူဝါဒ (One China Policy) ကို လက်ခံထားသော်လည်း ဒီမိုကရေစီနည်းကျအုပ်ချုပ်နေသော ထိုင်ဝမ်ကို ခုခံ ကာကွယ် ရန် အခိုင်အမာပြောကြားထားပြီးဖြစ်သည်။

တရုတ်ကတော့ ထိုင်ဝမ်သည် ၎င်း၏ပြည်နယ်များထဲမှ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း မှတ်ယူထားသည်။ သို့သော် ဘေဂျင်းအောက်သို့ ထိုင်ဝမ်ရောက်လာရှိလာရေးအတွက် အင်အားသုံးမည်မဟုတ်ဟု အာမခံခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်အစိုးရသည် တရုတ်၏အချုပ်အခြာအာဏာကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ကန့်ကွက်နေပြီး ကျွန်း၏ လူဦးရေ ၂၃ သန်းကသာ မိမိတို့အနာဂတ်ကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ကြောင်း အတိအလင်းကြေညာခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့်ဩဂုတ်လတွင် အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ နန်စီပလိုစီ ထိုင်ဝမ်ကျွန်းပေါ်သို့ ရောက်ရှိ လည်ပတ်ခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်က ကျွန်းတဝိုက် အကြီးစားစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ယခု ဂျပန်ခရီးစဉ်တွင်လည်း ဒုတိယသမ္မတ ဟားရစ်က “တောင်တရုတ်ပင်လယ်ဒေသတွင် အမေရိကန် တပ်များသည် ထိတ်လန့်တုန်လှုပ်နေမည်မဟုတ်ဘဲ လုပ်စရာရှိသည်များ ဆက်လုပ်သွားမည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

“လက်ရှိအနေအထားကို တဖက်သတ်ပြောင်းလဲစေမယ့်ကိစ္စတွေ ကျမတို့ ဆက်လက်ဆန့်ကျင်သွားမှာပါ” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

“ထိုင်ဝမ်ရဲ့ရပ်တည်ချက်မူဝါဒနဲ့အညီ၊ ထိုင်ဝမ်ကာကွယ်ရေးအတွက် ကျမတို့ ဆက်ပြီး‌ထောက်ခံသွားမယ်။ ထိုင်ဝမ်ဟာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကောင်းကျိုးတွေကို ပံ့ပိုးတဲ့ တက်ကြွတဲ့ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံဖြစ်တယ်” ဟု ၎င်းက မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

Source: Reuters

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ စက်တင်ဘာ ၂၈

အိန္ဒိယဘက်မှ ဝေဖန်သံများ ကျယ်လောင်လာသဖြင့် ပါကစ္စတန်သို့ အမေရိကန် စစ်လက်နက်များ ရောင်းချမှုကို အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီဘလင်ကင်က ခုခံကာကွယ်ပြောကြားခဲ့ကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယား သတင်းအရ သိရသည်။

ဝါရှင်တန်နှင့် အစ္စလမ္မာဘတ်တို့အကြား အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၄၅၀ တန်ဖိုးရှိ F-16 တိုက်လေယာဉ် ရောင်းချ ပေးရေး သဘောတူညီချက်ကို အိန္ဒိယက ဝေဖန်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ ဝါရှင်တန်မြို့တော်၌ ကျင်းပသည့် သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ၌ ဘလင်ကင်က “ယခုလအစောပိုင်း အတည်ပြုခဲ့သည့် စစ်ရေးအသုံးအဆောင်များ ရောင်းချမှုမှာ ပါကစ္စတန်၏ ရှိနှင့်ပြီးသား တိုက်လေယာဉ်အုပ်စု ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရေး အတွက်သာ ဖြစ်ကြောင်း” ကာကွယ်ပြောကြားခဲ့သည်။

“အခု ရောင်းပေးလိုက်တာတွေက လေယာဉ်အသစ်၊ စနစ်သစ်၊ လက်နက်အသစ်အဆန်းတွေ မဟုတ်ပါဘူး။ သူတို့ မှာ ရှိပြီးသား အသုံးအဆောင်တွေကို ထိန်းသိမ်းမွမ်းမံပေးဖို့ပါ” ဟု အိန္ဒိယပြည်ပရေးရာဝန်ကြီး ဆူဘာရာမန်ယန် ဂျိုင်ရှန်ကာနှင့်တွေ့ဆုံစဉ် ဘလင်ကင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

“ပါကစ္စတန်ရဲ့ အစီအစဉ်ဟာ ဒေသတွင်းမှ ထွက်ပေါ်လာတဲ့ အကြမ်းဖက် ခြိမ်းခြောက်မှုတွေကို ကိုင်တွယ် ဖြေရှင်းနိုင်စွမ်းကို အားကောင်းစေပါတယ်။ ဒီခြိမ်းခြောက်မှုတွေက လွတ်ဖို့နဲ့ ရှေ့ဆက် တိုးချဲ့ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘယ်သူ့အကျိုးစီးပွားမှ မပါပါဘူး” ဟု ဘလင်ကင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘလင်ကင်သည် ပါကစ္စတန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဘီလာဝယ်ဘူတိုဇာဒါရီနှင့် သီးခြားတွေ့ဆုံပြီး နောက်တစ်ရက် အကြာတွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဂျိုင်ရှန်ကာနှင့် ဆက်လက် တွေ့ဆုံခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

“ကျနော်တို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုမှာ အိန္ဒိယနဲ့အတူ တာဝန်သိသိ ဆက်ဆံရေးကို စီမံခန့်ခွဲခြင်းရဲ့ အရေးပါမှု အလေး ပေး ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်” ဟု ဘလင်ကင်က စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက် တွေ့ဆုံမှုအပြီးတွင် ပြောကြားခဲ့သော်လည်း အသေးစိတ်ကိုတော့ ထည့်သွင်း ပြောကြားခြင်းမရှိပါ။

နိုင်ငံများအကြား တင်းမာမှု အမျိုးမျိုးရှိသော်လည်း အိန္ဒိယနှင့်ပါကစ္စတန် နှစ်နိုင်ငံစလုံးသည် ဆယ်စုနှစ် ပေါင်း များစွာ အမေရိကန်နှင့် ခိုင်မာသော ဆက်ဆံရေးကို ထိန်ထားခဲ့ကြသည်။

“အိန္ဒိယနဲ့ ကျနော်တို့ ဆက်ဆံရေးဟာ သူ့နည်းသူ့ဟန်သူ ရှိနေပါတယ်။ အလားတူ ပါကစ္စတန်နဲ့ ကျနော်တို့ ဆက်ဆံရေးကလည်း သူ့နည်းသူ့ဟန်နဲ့ ရပ်တည်နေတာပါ” ဟု အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆို ခွင့်ရှိသူ နက်ပရိုက်စ် (Ned Price) က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Aljazeera

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ စက်တင်ဘာ ၂၈

ယခုလ အစောပိုင်း နိုင်ငံခြားခရီးစဉ်မှ ပြန်ရောက်ပြီးနောက် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်သည် ကွန်မြူနစ်ပါတီ (ကွန်ဂရက်) ညီလာခံမတိုင်မီ သီတင်းသုံးပတ်အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်ဖြစ် စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်၌ အများ ပြည်သူ မြင်ကွင်းသို့ ပြန်လည်ထွက်ပေါ်လာခဲ့ကြောင်း South China Morning Post သတင်းစာက ရေးသား ဖော်ပြသည်။

ပြီးခဲ့သည့် နှစ်နှစ်တာ ကာလအတွင်း တရုတ်နိုင်ငံ၏ အောင်မြင်တိုးတက်မှု အခြေအနေများကို ထင်ဟပ်ပြသခဲ့ သော ဘေဂျင်းမြို့တော်တွင် ကျင်းပသည့် ပြပွဲတစ်ပွဲသို့ ရှီကျင့်ဖျင် သွားရောက်ကြည့်ရှုခဲ့သည်။

ကွန်မြူနစ်ပါတီသည် လွန်ခဲ့သော ၁၀ နှစ်အတွင်း နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ ဝါဒရေးရာ စိန်ခေါ်မှုများနှင့် သဘာဝဘေး ဒဏ် အမျိုးမျိုးကို ကျော်ဖြတ်လျက် တိုင်းပြည်ကို ဦးဆောင်မှုပေးခဲ့ကြောင်း အဆိုပါ ပြပွဲကို ကိုးကားလျက် ဆင်ဟွာသတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ ပေါ်လစ်မြူရိုအဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

ပါတီကို ရှီကျင့်ဖျင် စတင်ဦးဆောင်ခဲ့သည့် ၂၀၁၂ ခုနှစ်ကတည်းက တရုတ်အာဏာပိုင်များ၏ အဓိက အောင်မြင်မှု များကို ပိုမို၍ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြစ်အောင် ဖြန့်ဝေသင့်ကြောင်း ရှီက မှာကြားခဲ့သည်။

ရှီသည် ပါတီ၏ အပြီးသတ် ဆုံးဖြတ်ချက်ချသည့် အဖွဲ့ဖြစ်သော ဘေဂျင်းအခြေစိုက် အဖွဲ့ဝင် ၂၅ ဦးပါ ပေါ်လစ်ဗျူ ရို (နိုင်ငံရေးဦးဆောင်)အဖွဲ့ အပါအဝင် ဆယ်ဂဏန်းမျှရှိသော တရုတ်ထိပ်တန်း အရာရှိများနှင့် ပူးပေါင်း ဆောင် ရွက်မှုများ ရှိခဲ့ကြောင်း ဆင်ဟွာက ဆက်လက် ရေးသားဖော်ပြသည်။

ရှီသည် ကာဇက်စတန်နှင့် ဥဇဘက်ကစ္စတန် နိုင်ငံများမှ ခရီးစဉ်အပြီး ဘေဂျင်းမြို့တော်သို့ ပြန်ရောက်ခဲ့ရာ ၁၀ ရက်အကြာ ကွန်ဂရက်နှင့် ပါတီခေါင်းဆောင်အဖြစ် တတိယသက်တမ်း ထပ်မံထမ်းဆောင်ဖို့ စပ်ကူးမတ်ကူး ကာလသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။

စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်တွင် ပါတီသည် ရှီ၏ မူဝါဒပန်းတိုင်များကို ထောက်ခံအားပေးရန် ထင်ရှားသည့် ကြိုးပမ်းမှု များဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပြန်လည် အားသစ်လောင်းစေရေး စာပေများ စုစည်းထုတ်ဝေမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။

“ပြန်လည် အားသစ်လောင်း စေရေးစာစု” များဟု အမည်ပေးထားသည့် စာအုပ်အတွဲ ၅ တွဲ စုစည်းထုတ်ဝေမှုတွင် ရှီကျင့်ဖျင်၏ ထီးရိပ်မူဝါဒ ဆောင်ပုဒ်ဖြစ်သော ၎င်း ၂၀၁၂ ခုနှစ် အာဏာရလာချိန်မှစ၍ “တရုတ်ပြည် အားသစ် လောင်း” ၍ တဖန်နုပျို လန်းဆန်းလာပုံကို ပုံဖော်ရေးသားပြုစုထားသည်။

တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ ထောက်ခံခြင်း (GETTY IMAGES)

“ကွန်မြူနစ်ပါတီရဲ့ ခိုင်မာတဲ့ ဦးဆောင်မှုအောက်မှာ တရုတ်ပြည်သူပြည်သားတွေဟာ တရုတ်ပြည်ရဲ့ကံကြမ္မာနဲ့ တိုးတက်မှုကို သူတို့လက်ထဲမှာ ကျစ်ကျစ်လစ်လစ် ဆုတ်ကိုင်နိုင်တဲ့ သမိုင်းကြောင်းကို ဆက်လက် ပြသသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ရှီကျင့်ဖျင်၏ အတွေးအခေါ်များ စာစုထဲ၌ နိဒါန်းပျိုးထားသည်ဟု ဆင်ဟွာက သတင်း ဆက် လက် ဖော်ပြသည်။

“မိမိတို့နိုင်ငံသည် ပါတီတည်ထောင်ချိန်မှစ၍ ယနေ့ ခေတ်သစ်သမိုင်းတွင် မကြုံစဖူး ကပ်ဆိုးဘေးဆိုးများ ကြုံတွေ့ခဲ့ရပြီး တရုတ်ပြည် ပြန်လည် အားသစ်လောင်းမှုကို အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ မှန်ကန်သည့် လမ်းကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း” ရှီကျင့်ဖျင်က ၎င်း၏စာစုထဲတွင် ပြောကြားထားသည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

တိုကျို၊ စက်တင်ဘာ ၂၇

သူလျှိုလုပ်သည်ဟူသော စွပ်စွဲချက်ဖြင့် ဂျပန်သံတမန်တစ်ဦးကို ဖမ်းဆီးခဲ့ခြင်းအပေါ် ရုရှား ဝန်ချတောင်းပန်ရန် ဂျပန်အစိုးရက စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက် (ယနေ့) တောင်းဆိုလိုက်ကြောင်း ဂျပန်တိုင်းမ်မီဒီယာ၏ သတင်း ဖော်ပြ ချက်အရ သိရသည်။

ရုရှားအာဏာပိုင်များ၏ စွပ်စွဲချက်ကို ဂျပန်က ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး မယုံနိုင်စရာလုပ်ရပ်များဖြင့် မျက်ကွယ်ပြု အရေးယူ ခဲ့ခြင်းသာဖြစ်ကြောင်း တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။

ရုရှားနိုင်ငံ၊ ဗလာဒီဗော့စတော့မြို့အရှေ့ပိုင်းတွင် ရုံးထိုင်သည့် ဂျပန်သံတမန်သည် တရားမဝင် သူလျှိုလုပ်သဖြင့် အရေးယူခံရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ထုတ်ပြန်ချက်ကို ကိုးကား၍ ဂျပန်အစိုးရထိပ်တန်း ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဟီရိုကာဇူးမက်ဆူနိုက သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

“ကျနော်တို့သံတမန်အရာရှိဟာ သူ့မျက်စိနှစ်ဘက်ကို ရုရှားအာဏာပိုင်တွေဘက်က အတင်းပိတ်ပြီး ဖမ်းဆီး စစ်ကြောမေးမြန်းတာ ခံခဲ့ရပါတယ်” ဟု ဟီရိုကာဇူးမက်ဆူနိုက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

နောက်ပိုင်းတွင် ယင်းသံတမန်ကို ရုရှားတို့က ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့ပြီး စက်တင်ဘာ ၂၈ ရက် (မနက်ဖြန်)တွင် ရုရှားနိုင်ငံ အတွင်းမှ ထွက်ခွာစေမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိ ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ကီရှီဒါ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်စဉ်(ယာဘက်အစွန်း)၊ မကြာသေးခင်က လုပ်ကြံခံခဲ့ရသည့် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ရှင်ဇိုအာဘေး(အလယ်)တို့နှင့်အတူ ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်(ဘယ်အစွန်း)တို့ကို တွေ့ရစဉ်(ဓါတ်ပုံ - ရိုက်တာ)

ဗလာဒီဗော့စတော့မြို့ရှိ ဂျပန်ကောင်စစ်ဝန်ချုပ် တက်ဆိနိုရီမိုတိုကီကို ၄၈ နာရီအတွင်း ရုရှားပြည်တွင်းမှ ထွက်ခွာရန် နှင်ထုတ်သည့်အမိန့်ကို ရုရှားအာဏာပိုင်များက ထုတ်ခဲ့သည်။

၎င်းကို နာရီအတန်ကြာအောင် ချုပ်နှောင်ခံထားရပြီးမှ ပြန်လွှတ်ပေးခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဂျပန်အစိုးရက စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်(ယနေ့)တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ယင်းဖြစ်စဉ်ကြောင့် ဂျပန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက တိုကျိုမြို့ရှိ ဂျပန်ဆိုင်ရာရုရှားသံအမတ် မီခေးလ်ဂလူဇင်ကို စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်တွင် ဆင့်ခေါ်၍ ကန့်ကွက်ကြောင်း အသိပေးခဲ့သည်။

ကောင်စစ်ဝန်တစ်ဦးကို ဖမ်းဆီး၍ စစ်ကြောမေးမြန်းခြင်းသည် ကောင်စစ်ဝန်ဆက်ဆံရေးဆိုင်ရာ ဗီယင်နာ သဘောတူညီချက်ကို ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း ချိုးဖောက်ရာရောက်ကြောင်း သတင်းထောက်များကို ဂျပန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ယိုရှီမာစုဟာယာရှိက ပြောကြားခဲ့သည်။

မိမိတို့ကောင်စစ်ဝန်သည် တရားမဝင်လုပ်ရပ် ကျူးလွန်ခြင်းမရှိကြောင်းနှင့် ၎င်းဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းထားစဉ်အတွင်း ရုရှားအာဏာပိုင်များက အတင်းအကြပ်ဆက်ဆံခဲ့သဖြင့် ရုရှား၏လုပ်ရပ်များကို မိမိတို့လုံးဝလက်မခံနိုင်ကြောင်း ယိုရှီမာစုဟာယာရှိက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

တိုကျိုအစိုးရသည် ပြီးခဲ့သည့်ဖေဖော်ဝါရီလက ယူကရိန်းသို့ ရုရှားမကျူးကျော်မီကပင် မော်စကိုအစိုးရနှင့် ရှုပ်ထွေးသောဆက်ဆံရေးရှိခဲ့ပြီး နှစ်နိုင်ငံစလုံးသည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်နောက်ပိုင်း ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူ စာချုပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခြင်း ယခုအထိ မရှိသေးပေ။

Source: Japan Times

CNI Internatioanl News

ဝါရှင်တန်၊ စက်တင်ဘာ ၂၇

အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လွိုက်အော်စတင် (Lloyd Austin) သည် အိန္ဒိယပြည်ပရေးရာဝန်ကြီး ဆူဘရာ မန်ယန် ဂျိုင်ရှန်ကာ (Subrahmanyam Jaishankar) ကို စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ ပင်တဂွန် စစ်ဌာနချုပ်တွင် လက်ခံတွေ့ဆုံခဲ့ပြီး နှစ်နိုင်ငံကာကွယ်ရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်း ဖြစ်စေမည့် နည်းလမ်းများ ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း အာရ်တီသတင်းအရ သိရသည်။

ဝန်ကြီးနှစ်ဦးတို့သည် လွတ်လပ်၍ ပွင့်လင်းပြီး အားလုံးပါဝင်နိုင်သော အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသအတွက် အမေရိကန်နှင့် အိန္ဒိယတို့ အမြင်ချင်း ဖလှယ်ခဲ့ကြသည်။ ထို့ပြင် တည်ကြည်လေးနက်သော မိတ်ဖက်များအဖြစ် အတူတကွ ပူးပေါင်းသွားကြရန် ၎င်းတို့၏ ကတိကဝတ်ကို ထပ်လောင်း အတည်ပြုခဲ့ကြောင်း ပင်တဂွန်စစ်ဌာနချုပ်က သတင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဝါရှင်တန်၏ အမြင်တွင် အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသအတွက် အဓိကစိန်ခေါ်မှုမှာ တောင်တရုတ်ပင်လယ်၌ ဒေသတွင်း နိုင်ငံအသီးသီးနှင့် နယ်မြေအငြင်းပွားမှု ရှိနေခဲ့သည့် တရုတ်နိုင်ငံ ဖြစ်သည်။

တရုတ်နဲ့ အိန္ဒိယ နယ်စပ်အငြင်းပွားမှုဖြစ်ပွားခဲ့စဉ် (GETTY IMAGES)

ထို့ပြင် ဘေဂျင်းအစိုးရသည် ထိုင်ဝမ်ကို ၎င်း၏ခွဲထွက် ပြည်နယ် အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဟု သတ်မှတ်ထားပြီး ပြန်လည် ပေါင်းစည်းရန် ဆုံးဖြတ်ထားသည်။

အထူးသဖြင့် အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ နန်စီပလိုစီ ပြီးခဲ့သည့် ဩဂုတ်လတွင် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်နေ သည့် ထိုင်ဝမ်ကျွန်းသို့ လာရောက် လည်ပတ်ပြီး နောက်ပိုင်း ကျွန်း၏အရေးကြောင့် အမေရိကန်နှင့်တရုတ်တို့ အကြား တင်းမာမှုများ ပိုမိုတိုးလာခဲ့သည်။

တရုတ်သည် ဝါရှင်တန်အစိုးရနှင့် စစ်ရေး၊ ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုဆိုင်ရာ ဆက်ဆံရေးတို့ကို ဖြတ်တောက်ခဲ့ပြီး ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားတွင် အကြီးစား စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။

“အထူးသဖြင့် ထိုင်ဝမ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး တရုတ်ရဲ့ရန်လိုမှုတွေ တိုးလာနေတာကြောင့် ဒေသတွင်း လုံခြုံရေးအတွက် အင်မတန် အရေးကြီးပါတယ်။ အရင်လတွေ တုန်းကလည်း တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံက နိုင်ငံတကာ စည်းမျဉ်း စည်းကမ်းကို စိန်ခေါ်ဖို့ အရှိန်မြှင့်လာတာကို ကျနော်တို့ တွေ့ရပါတယ်” ဟု လွိုက်အော်စတင်က ပြောကြားခဲ့ သည်။

နန်စီပလိုစီ ထိုင်ဝမ်ကို သွားရောက်ခဲ့စဉ်(GETTY IMAGES)

အမေရိကန်နှင့်အိန္ဒိယတို့သည် ကမ္ဘာတလွှား ငြိမ်းချမ်းရေး၊ လုံခြုံရေးနှင့် သာယာဝပြောရေးတို့အတွက် စိန်ခေါ် မှုများကို အဆက်မပြတ် ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း အော်စတင်က ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းပဋိပက္ခနှင့် ပတ်သက်ပြီး ရုရှားကို ရှုတ်ချ၍ သီးခြားအထီးကျန်စေဖို့ ငြင်းဆိုခဲ့သည့် ဘေဂျင်း၏ အပြုအမူ ကိုလည်း ၎င်းက အပြစ်တင်ခဲ့သည်။

စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက်၌ အော်စတင်နှင့် တွေ့ဆုံမှုတွင် အိန္ဒိယဝန်ကြီး ဂျိုင်ရှန်ကာက ယူကရိန်းအရေးကိစ္စကို အနည်းငယ်သာ ထည့်သွင်းဆွေးနွေးခဲ့ပြီး “အထူးသဖြင့် အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသဟာ အကြောင်းပြချက် အမျိုးမျိုးနဲ့ ဒီနှစ် ကမ္ဘာ့အခြေအနေအတွက် စိန်ခေါ်မှုတွေ ထပ်တိုးလာပါတယ်။ အင်ဒို-ပစိဖိတ်‌ဒေသ တည်ငြိမ်ရေး၊ လုံခြုံရေး နဲ့ သာယာဝပြောရေးတို့ စိတ်ချလုံခြုံစေဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ကျနော်တို့နှစ်နိုင်ငံ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဟာ တခြား နိုင်ငံတွေအတွက်လည်း အကောင်းဆုံး လုပ်ဆောင်တာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အာရ်တီသတင်းဌာန