CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဩဂုတ် ၂၃

ဝန်ကြီးချုပ် ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ရန် တောင်းဆိုသည့် ဆန္ဒပြပွဲများမတိုင်မီ ထိုင်းအာဏာပိုင်များက ဩဂုတ် ၂၃ ရက် တွင် မြို့တော်ဘန်‌ကောက်အတွင်း လုံခြုံရေး တိုးမြှင့်ချထားပြီး တရားရုံးက  ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ သတ် မှတ်သည့် ဝန်ကြီးချုပ်၏ ၈ နှစ်တာ ရာထူးသက်တမ်းကို ဆွဲဆန့်ရန် အသနားခံစာ တင်ဖို့ စဉ်းစားနေသည်။

၂၀၁၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၄ ရက်တွင် စစ်အာဏာသိမ်းမှုတွင် ဦးဆောင် အာဏာသိမ်းခဲ့သော ဝန်ကြီးချုပ် ပရာယွတ် ချန်အိုချာသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၂၄ ရက်နေ့ နောက်ဆုံးထားပြီး ရာထူးမှ နုတ်ထွက်သင့်သည်ဟု စစ်တမ်း တစ်ခုတွင် မေးမြန်းခဲ့သည့် ထိုင်းလူမျိုး သုံးပုံနှစ်ပုံနီးပါးက သဘောထားပေးခဲ့ကြသည်။

အသက် ၆၈ နှစ်ရှိ ပရာယွတ်သည် အမျိုးသမီးဝန်ကြီးချုပ် ယင်းလပ်ရှင်နာဝပ် ဦးဆောင်သည့် ရွေးကောက်ခံ အစိုးရကို ဖြုတ်ချရန်အတွက် ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် အာဏာသိမ်းခဲ့စဉ်က စစ်တပ် အကြီးအကဲဖြစ်ခဲ့သည်။ 

စစ်တပ်က ပြင်ဆင်ရေးဆွဲထားသည့် ဖွဲ့စည်းပုံအရ ၂၀၁၉ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲအပြီး ၎င်းမှာ အရပ်သားဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ဝန်ကြီးချုပ် ပရာယွတ် ချန်အိုချာ (Reuters)

ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဉပဒေ ပုဒ်မ ၁၅၈ တွင် ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူး သက်တမ်းကို ၈ နှစ် (၂ ကြိမ်ဆက် အနိုင် ရသည့်အထိ တာဝန်ယူခွင့်ပြုခြင်း)အထိသာ တာဝန် ထမ်းဆောင်ခွင့်ရှိကြောင်း ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။

ထို့ကြောင့် ဝန်ကြီးချုပ် ပရာယွတ် ချန်အိုချာသည် ၂၀၁၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၄ ရက် အာဏာသိမ်းမှုမှ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၄ ရက်အထိ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သည်မှာ ၈ နှစ်ပြည့်ပြီး ဖြစ်၍ ပုဒ်မ ၁၅၈ အရ သက်တမ်း ပြည့်ပြီးဖြစ်သည်။

ထိုသို့ သက်တမ်းပြည့်သွားပြီဖြစ်၍ ရာထူးက နုတ်ထွက်ပေးရန် တောင်းဆိုမှုများ ဖြစ်လာခဲ့သလို ထိုင်းတရားရုံးက မည်သို့ ဆုံးဖြတ်မလဲဆိုသည်ကိုတော့ စောင့်ကြည့်ရဦးမည်ဖြစ်သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံရေးသမားတချို့ကတော့ ဝန်ကြီးချုပ် ပရာယွတ် ချန်အိုချာသည် အာဏာသိမ်းပြီး အုပ်ချုပ်ခဲ့သော သက်တမ်း ၄ နှစ်ကို ထုတ်နုတ်လိုက်ပါက ရွေးကောက်ပွဲကနေ တာဝန်ယူသည့် ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးမှာ ၄ နှစ်သာ ရှိဦးမည်ဖြစ်၍ ဆက်လက် တာဝန်ယူနိုင်သော ထွက်ပေါက် တစ်ခုရှိနေသည်ဟု ဆိုကြသည်။

Source: Reuters

CNI International News

မော်စကို၊ ဩဂုတ် ၂၃

မော်စကိုသည် ဘဲလ်ဂရိတ်(ဆားဘီးယားအစိုးရ)နှင့် ကိုဆိုဗိုတို့အကြား ခိုင်မာပြီး နှစ်ဦးနှစ်ဘက် လက်ခံနိုင်သော ဖြေရှင်းချက်တစ်ခု တောင်းဆိုကြောင်း ဩဂုတ် ၂၂ ရက်တွင် ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျီလာဗရော့ (Sergey Lavrov) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု တာ့စ်သတင်းဌာနက ဖော်ပြသည်။

ကိုဆိုဗိုအပေါ် ရုရှားရပ်တည်ချက်မှာ မပြောင်းလဲဘူးဟုလည်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျီလာဗရော့က ထပ် လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

မော်စကိုမြို့တော်သို့ အလည်အပတ် ရောက်ရှိနေသော ဆားဘီးယား ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး အလက်ဇန္ဒားဗူလင် (Alexksandar Vulin) နှင့် တွေ့ဆုံစဉ် လာဗရော့က အထက်ပါအတိုင်း တောင်းဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဆားဘီးယားသမ္မတ အလက်ဇန္ဒားဗူချိစ်နဲ့ ကိုဆိုဗိုဝန်ကြီးချုပ် အယ်လ်ဘင်ကာတီ (GETTY IMGAES)

“ကိုဆိုဗိုနဲ့ပတ်သက်လာရင် ရုရှားရဲ့ရပ်တည်ချက် မပြောင်းလဲပါဘူး။ ဒါကို သမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်ကလည်း ထပ်တလဲလဲ ပြောနေပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ ဆုံးဖြတ်ချက် ၁၂၄၄ ကို အခြေခံပြီးတော့ ဘဲလ်ဂရိတ်(ဆားဘီးယား)နဲ့ ပရစ်တီနာ(ကိုဆိုဗို)တို့အကြား ခိုင်ခိုင်မာမာနဲ့ နှစ်ဦးနှစ်ဘက် လက်ခံနိုင်တဲ့ အဖြေ တစ်ခုကို ကျနော်တို့ တောင်းဆိုပါတယ်” ဟု လာဗရော့က ပြောကြားခဲ့သည်။

“ထုံးစံအတိုင်း ဒီအဖြေရလာဖို့က ပထမဆုံးအနေနဲ့ နိုင်ငံတကာဥပဒေနဲ့အညီ ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီက အတည်ပြုရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆာ့ဘ်လူမျိုးတွေ လက်ခံနိုင်မယ့် အဖြေတစ်ခုဆိုရင် ကျနော်တို့လည်း လက်ခံမှာပါ။ ဒီလို ရလဒ် ထွက်လာဖို့က ကျနော်တို့ရဲ့ ဆားဘီးယားမိတ်ဆွေကို ဘက်စုံထောင့်စုံကနေ ကူညီပေးဖို့ အသင့်ပါ” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဆားဘီးယားသမ္မတ အလက်ဇန္ဒားဗူချိစ် (Alexksandar Vucic) နှင့် ကိုဆိုဗိုဝန်ကြီးချုပ် အယ်လ်ဘင်ကာတီ (Albin Kurti) တို့ကို ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) က ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးခဲ့သည့် ဘရပ်ဆဲလ်မြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သော ဆွေးနွေးပွဲများမှာလည်း တိုးတက်မှုမရှိကြောင်း လာဗရော့က မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

“EU ကြားဝင် စေ့စပ်မှုနဲ့အတူ ဆားဘီးယားသမ္မတ အလက်ဇန္ဒားဗူချိစ်နဲ့ ဘရပ်ဆဲလ်မြို့မှာ နောက်ဆုံး ဆွေးနွေးပွဲ ရလဒ်တွေ ကျနော်တို့ သိထားပါတယ်။ အခု ကိုဆိုဗို မြောက်ပိုင်းမှာ တင်းမာမှု ရှိနေတုန်းပါ။ ဒီတော့ လက်ရှိ သဘောတူညီချက်တွေအပေါ် နောက်ပြန်ဆုတ်နေပါတယ်” ဟု ၎င်းက မှတ်ချက် ချခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

UE ၏ ကြား၀င်စေ့စပ်မှုနဲ့ ဆားဘီးယား၊ ကိုဆိုဗို ဆွေးနွေးပွဲ (GETTY IMAGES)

ရုရှားနှင့် EU နိုင်ငံများ ပါဝင်သည့် ဥရောပလုံခြုံရေးနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့ (OSCE) အတွင်းရှိ အခြေခံမူ အားလုံး ပျက်ပြားစေရန်အတွက် ရည်ရွယ်လုပ်ဆောင်သည့် အနောက်အုပ်စု မူဝါဒကြောင့် ထိုသို့ နောက်ပြန် ဆုတ် ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း လာဗရော့၏ အဆိုအရ သိရသည်။

OSCE ၏ အခြေခံမူများသည် ခွဲခြားခြင်း မရှိဘဲ တန်းတူညီမျှသော လုံခြုံရေးကို မျှော်မှန်းထားပြီး ရုရှားနှင့် ဆားဘီးယားတို့ကလည်း ထိုမူများကို ကတိပြုပြီးဖြစ်ကြောင်း လာဗရော့က ဆားဘီးယား ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး အလက်ဇန္ဒားဗူလင်ကို တွေ့ဆုံစဉ် ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒီလိုအခြေခံမူနဲ့ ချဉ်းကပ်မှုတွေကို ကျနော်တို့ အတိအလင်း တောင်းဆိုသွားမှာပါ။ အနောက်အုပ်စုနိုင်ငံတွေက သူတို့ ကတိတာဝန်တွေကို ချိုးဖောက်ပြီး ဘော်လကန်ဒေသနဲ့ ယူကရိန်းမှာ နှိုးဆွတဲ့လုပ်ရပ်တွေ ဆက်လုပ်နေ ပါတယ်” ဟု ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး လာဗရော့က ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: တာ့စ်သတင်းဌာန

CNI International News

တိုင်ပေ၊ ဩဂုတ် ၂၃

ပြီးခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ် ၆ ခုက တရုတ်စစ်တပ်၏ ထိုင်ဝမ်ကျွန်း ပတ်ပတ်လည်ရှိ ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင် ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရသဖြင့် ယနေ့ထက်တိုင် အမိမြေကို ကာကွယ်ရန် သန္နိဋ္ဌာန်မှာ ခိုင်မြဲစွာ တည်တံ့နေကြောင်း သမ္မတဆိုင်အင်ဝမ်က ပြောသည်။

ကျွန်းပေါ်သို့ အလည်အပတ်ရောက်ရှိနေကြသည့် အမေရိကန်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ကို သမ္မတဆိုင်အင်ဝမ်က ယနေ့(ဩဂုတ် ၂၃ ရက်)တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ရေးသားထားသည်။

အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ နန်စီပလိုစီ တိုင်ပေမြို့တော်သို့ လာရောက်ပြီးနောက် ထိုင်ဝမ်နှင့်တရုတ် ပြည်မကြီးတို့အကြား တင်းမာမှုများ တိုးလာခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်ကို တရုတ်က ၎င်း၏ အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် နယ်မြေအဖြစ် ရှုမြင်ထားရာ ကျွန်းပေါ်သို့ အမေရိကန်‌ ထောက်ခံမှု အင်အားကောင်းလာခြင်းကို ဒေါသတကြီး ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ပြီး ထိုင်ဝမ်ကျွန်းအနီး စစ်ရေး လှုပ်ရှားမှုများကို တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

အမေရိကန်ကိုယ်စားလှယ်များနဲ့ ထိုင်ဝမ်သမ္မတ ဆိုင်အင်ဝမ် 

တိုင်ပေမြို့တော်ရှိ စတန်းဖို့ဒ်တက္ကသိုလ်၊ ဟူဗားသိပ္ပံကျောင်းတွင် ယခင် အမေရိကန် အစိုးရအဖွဲ့တွင် ပါဝင်ခဲ့ဖူး သည့် အရာရှိဟောင်း ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နှင့် တွေ့ဆုံရာ၌ သမ္မတ ဆိုင်အင်ဝမ်က “၁၉၅၈ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် စတင်ခဲ့သော တရုတ်ပြည်မကြီး၏ ကမ်းရိုးတန်းအနီး ထိုင်ဝမ် ထိန်းချုပ်ထားသည့် ကင်မန်းနှင့်မတ်စုကျွန်းများပေါ် တစ်လကျော်ကြာ တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရပုံ” ကို ရည်ညွှန်းကိုးကား ပြောကြားခဲ့သည်။

“လွန်ခဲ့တဲ့ ၆၄ နှစ်တုန်းက အခုလို ဩဂုတ် ၂၃ ရက်မှာ ကျမတို့ တပ်သားတွေနဲ့ အရပ်သားတွေဟာ စည်းစည်း လုံးလုံးနဲ့ ထိုင်ဝမ်ကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ခဲ့ ကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီကနေ့မှာ ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ထိုင်ဝမ်ဆို တာ ပိုင်ဆိုင်နိုင်ခဲ့တာပါ” ဟု ဆိုင်အင်ဝမ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်သည် ထိုစဉ်က ကျွန်းများအားလုံးကို သိမ်းယူနိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိသဖြင့် ရှေ့မတိုးသာ၊ နောက်မဆုတ်သာဖြင့် အဆုံးသတ်သွားခဲ့သည့် အထက်ပါဖြစ်စဉ်အတွက် ဆိုင်အင်ဝမ်က ထိုင်ဝမ်ဘာသာစကား ဘုံအသုံးအနှုန်းဖြင့် ဆက်စပ်၍ ရှင်းပြခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်ရဲ့ မတ်စုကျွန်းကိုတွေ့ရစဉ် 

“ကျမတို့ရဲ့ မွေးရပ်မြေကို ကာကွယ်ဖို့ ဒီတိုက်ပွဲဟာ တခြားဘယ်သူ့ကိုမှ ခြိမ်းခြောက်မှု မရှိဘူးဆိုတာ ကမ္ဘာကို ပြသခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံကို ကာကွယ်ဖို့ ထိုင်ဝမ်သူ၊ ထိုင်ဝမ်သားတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ဟာ အတိတ်နဲ့ အခုကာလတင် မဟုတ်ပါဘူး။ အနာဂတ်အတွက်ပါ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ထိုင်ဝမ်လူထုဟာ ကိုယ့်မြေ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ လုံခြုံရေး၊ လွတ်လပ်မှုနဲ့ သာယာဝပြောစေရေး အကာအကွယ်ပေးဖို့မှာ သန္နိဋ္ဌာန်နဲ့ ယုံကြည်မှု နှစ်ခုစလုံးရှိတယ်ဆိုတာ ကမ္ဘာကို ပြသသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဖြည့်စွက်ပြောကြား ခဲ့သည်။

၁၉၅၈ ခုနှစ်တွင် ထိုင်ဝမ်သည် အဆင့်မြင့် Sidewinder လေယာဉ်ပစ် ဒုံးကျည်များ အပါအဝင် စစ်လက်နက် ပစ္စည်းများကို အမေရိကန်ထံမှ အကူအညီရခဲ့ပြီး ယနေ့ မျက်မှောက်ကာလတွင် ကမ္ဘာ့နည်းပညာ ထိပ်တန်း လက်ဝယ်ပိုင်ဆိုင်သည့် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအဖြစ် ရပ်တည်လာနိုင်ခဲ့သည်။

Source: Reuters 

CNI International News

ကိုလံဘို၊ ဩဂုတ် ၂၃

လွန်ခဲ့သည့်လက သမ္မတဟောင်း ဂိုတာဘာယာ ရာဂျာပက်ဆာ ရာထူးမှ နုတ်ထွက်အောင် တွန်းအားပေးခဲ့ကြ သည့် ဆန္ဒပြသူများကို ဖမ်းဆီးရန်အတွက် သီရိလင်္ကာအစိုးရသစ်သည် အကြမ်းဖက် ဆန့်ကျင်ရေးဥပဒေကို အသုံးပြုနေခြင်းကြောင့် နိုင်ငံတကာ၏ အပြစ်တင်ဝေဖန်မှုနှင့် ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း AFP သတင်းကို ကိုးကား၍ France24 ဝက်ဆိုက်က ရေးသားဖော်ပြသည်။

သီရိလင်္ကာအစိုးရ၏ အရေးပေါ်အခြေအနေကြေညာထားမှု အဆုံးသတ်ခဲ့ပြီးနောက် ထပ်မံဖြစ်ပွားခဲ့သော အစိုးရ ဆန့်ကျင်ရေးဆန္ဒပြပွဲအတွင်း ကျောင်းသားခေါင်းဆောင် ဝါဆန်သာမူဒါလီဂျီအပါအဝင် ကျောင်းသားအရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ ၃ ဦးကို အကြမ်းဖက်မှုတားဆီးရေးအက်ဥပဒေ (PTA) ဖြင့် ဩဂုတ် ၂၁ ရက်နှောင်းပိုင်းက ဖမ်းဆီးခဲ့ကြောင်း အာဏာပိုင်များက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အဆိုပါအက်ဥပဒေအရ သံသယရှိသူများကို တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ သုံးသပ်ခြင်းမရှိဘဲ ရက်ပေါင်း ၉၀ အထိ ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်ခွင့်ပြုထားသည်။

အကျပ်အတည်းတစ်ခုတွင် တိုင်းပြည်၏ပိုင်ဆိုင်မှုများကို ခိုးယူခြင်းသည် ရာဇဝတ်မှုမြောက်သည်” ဂိုတာ ဟု ဆိုင်းဘုတ်ကိုင်ဆောင်က ဆန္ဒထုတ်ဖော်နေသူတစ်ဦး(ဓါတ်ပုံ- Getty Images)

နိုင်ငံတကာလူ့အခွင့်အရေးစံနှုန်းများနှင့် မကိုက်ညီဘဲ ထိုသို့သောဥပဒေမျိုးကို အသုံးချခြင်းသည် သီရိလင်္ကာ၏ ဒီမိုကရေစီကို ပျက်ပြားစေကြောင်း သီရိလင်္ကာဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ် ဂျူလီယာချောင် (Julie Chung) က အပြစ်တင်ဝေဖန်ခဲ့သည်။

“ပြည်သူတွေရဲ့အမြင်တွေ၊ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုပိုင်ခွင့်တွေကို အစိုးရက အားပေးဖို့ ကျမတို့တိုက်တွန်းပါတယ်” ဟု ၎င်းက တွစ်တာလူမှုကွန်ရက်မှနေ၍ တောင်းဆိုခဲ့သည်။

အလားတူ PTA ဥပဒေသုံးခြင်းကို ခေတ္တဆိုင်းငံ့ပါရန်နှင့် နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် စိုးရိမ်မကင်းဖြစ်မိကြောင်း ကိုလံဘိုမြို့တော်ရှိ ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) ရုံးခွဲက တွစ်တာလူမှုကွန်ရက်တွင် ရေးသားခဲ့ပြီး ပြောကြားခဲ့သည်။

ဩဂုတ် ၁၈ ရက် ဆန္ဒပြပွဲတွင် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသည့် နောက်ထပ်ဆန္ဒပြသူ ၁၃ ဦးအနက်မှ အချို့ကို အာမခံဖြင့် ပြန်လွှတ်ပေးခြင်း (သို့မဟုတ်) ပုံမှန်လုပ်ထုံးလုပ်နည်းဖြင့် ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားခြင်း ရှိခဲ့သည်။

အိမ်သုံးဂတ်စ်များရရှိရန် ဂတ်စ်အိုးများဖြင့် တန်းစီစောင့်ဆိုင်းနေစဉ်(ဓါတ်ပုံ-Wiki)

ငြိမ်းချမ်းစွာဆန္ဒပြသူများကို အကြမ်းဖက်ဆန့်ကျင်ရေးဥပဒေများ ကျင့်သုံးခြင်းမှာ အာဏာပိုင်များအနေဖြင့် ဝေဖန်ထောက်ပြမှုများကို လက်ခံလိုစိတ်မရှိဘဲ သဘောထားကွဲလွဲသည့်အသံများအား စနစ်တကျတားဆီး နေသည့် အရိပ်လက္ခဏာဖြစ်ကြောင်း ဗြိတိန်အခြေစိုက် နိုင်ငံတကာလွတ်ငြိမ်းချမ်းသာအဖွဲ့ (Amnesty International-AI) က ပြောကြားခဲ့သည်။

“အကြမ်းဖက်မှုစွဲချက်တွေဟာ ဆန္ဒပြသူတွေ ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ ပြစ်မှုတွေနဲ့ ကိုက်ညီမှုမရှိဘူး။ အစိုးရဝေဖန်သူတွေ၊ သတင်းထောက်တွေနဲ့ လူနည်းစုတွေရဲ့ ပါးစပ်တွေပိတ်အောင် ဒီဥပဒေကို အကြိမ်ကြိမ် ထုတ်သုံးနေတာ တွေ့ရပါတယ်” ဟု AI အဖွဲ့မှ တောင်အာရှရေးရာဒါရိုက်တာ ယာမီနီမီရှရာ (Yamini Mishra) က ပြောကြား ခဲ့သည်။

မကြုံစဖူး စီးပွားရေးပြိုလဲမှုကြောင့် သီရိလင်္ကာနိုင်ငံတွင် သွင်းကုန်များဝယ်ယူရန် ပြည်ပငွေကြေး ကုန်ခမ်း သွားပြီးနောက် ယခုနှစ်ဆန်းပိုင်းကပင် အစိုးရဆန့်ကျင်ရေးလူထုအုံကြွမှု မကြာခဏဖြစ်ပွားခဲ့ကာ နိုင်ငံ့လူဦးရေ ၂၂ သန်းမှာ မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများ ပြတ်လပ်မှု၊ လျှပ်စစ်မီးမရမှုနှင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုတို့ ခါးစည်းခံခဲ့ရသည်။

Source: AFP, France24

CNI International News

တိုကျို၊ ဩဂုတ် ၂၂

တရုတ်နိုင်ငံအပေါ် တန်ပြန်တိုက်ခိုက်နိုင်စွမ်း မြှင့်တင်ရန်အတွက် တာဝေးပစ် ခရုဇ်ဒုံးကျည်အစင်း ၁,၀၀၀ ဖြန့်ကြက်ချထားဖို့ ဂျပန်အစိုးရ စဉ်းစားနေကြောင်း ယိုမေအုရီသတင်းစာက ဩဂုတ် ၂၁ ရက်တွင် ရေးသားခဲ့ သည်ဟု CNN က ဖော်ပြသည်။

အဆိုပါဒုံးကျည်များသည် အကွာအဝေး ကီလိုမီတာ ၁၀၀ (၆၂ မိုင်) မှ ကီလိုမီတာ ၁,၀၀၀ အထိ ရောက်ရှိထိမှန် နိုင်အောင် တိုးချဲ့ပြင်ဆင်ထားသော လက်နက်ကြီးများဖြစ်ကြောင်း အစိုးရသတင်းရင်းမြစ်များကို ကိုးကား၍ ၎င်းသတင်းစာက ဆက်လက်ရေးသားသည်။
သင်္ဘော (သို့မဟုတ်) လေယာဉ်ဖြင့် ပစ်လွှတ်ရသော လက်နက်များကို ဂျပန်တောင်ပိုင်းရှိ နန်စိုင်း (Nansei) ကျွန်းများအနီး အဓိကစခန်းချထားမည်ဖြစ်ပြီး ယင်းလက်နက်များ၏ပစ်ခတ်နိုင်စွမ်းမှာ မြောက်ကိုရီးယားနှင့် တရုတ်ကမ်းရိုးတန်းဒေသများအထိ ရောက်ရှိနိုင်ကြောင်း ယိုမေအုရီသတင်းစာက ဖော်ပြသည်။

၎င်းသတင်းနှင့်ပတ်သက်၍ ဂျပန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနသို့ CNN က သဘောထားမှတ်ချက် တောင်းခံခဲ့သော် လည်း ချက်ချင်းတုံ့ပြန်မှုမရှိပေ။

ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ဖူမီယို ကီရှီဒါသည် လွန်ခဲ့သည့်နှစ် နိုဝင်ဘာ ၂၇ ရက်က တိုကျိုမြို့ရှိ Camp Asaka တွင် ဂျပန်မြေပြင်ကိုယ်ပိုင်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့၏ Type 19 155mm ဘီးတပ်မောင်းသူမဲ့ ဟောင်ဝစ်ဇာနှင့် Type 12 မြေပြင်မှ သင်္ဘောဖျက်ဒုံးကျည်တို့အား ကြည့်ရှုစစ်ဆေးနေစဉ်(ဓါတ်ပုံ-ရိုက်တာ)

ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီးတွင် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ဂျပန်က စွန့်လွှတ်ပြီး မိမိ၏ ကာကွယ် ရေးအတွက် ကိုယ်ပိုင်စစ်တပ်သုံးတော့မည်ဟု ဆိုလိုသည့်သဘောဖြစ်ကြောင်း၊ ဂျပန်အစိုးရသည် စစ်အသုံးစရိတ် တိုးမြှင့်ခဲ့ပြီး မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း ပိုမိုခိုင်မာသော မဟာဗျူဟာတစ်ရပ်ကို ရေးဆွဲကျင့်သုံးခဲ့သည်။

သို့သော် ပြည်ပနိုင်ငံများရှိ မြေပြင်ပစ်မှတ်များကို တိုက်ခိုက်နိုင်သည့် လက်နက်များနှင့်ပတ်သက်၍ တာဝေးပစ် ဒုံးကျည်များ ဖြန့်ကြက်ခြင်းမျိုးကိုတော့ ဂျပန်က ယခင်ကာလများ၌ ရှောင်ကြဉ်ခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်ကျွန်းပေါ်သို့ အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ နန်စီပလိုစီ ရောက်ရှိလာချိန်မှစ၍ အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသ တင်းမာမှုများမှာ သိသာစွာ တိုးလာခဲ့သည်။ အဆိုပါကျွန်းကို တရုတ်က ၎င်း၏ပိုင်နက်ဟု အခိုင်အမာပြောကြား ထားသည်။

ယင်းနောက် ဘေဂျင်းသည် ထိုင်ဝမ်ကျွန်းအနီးနှင့် ဂျပန်၏စီးပွားရေးသီးသန့်ဇုန်များအတွင်းသို့ ဒုံးကျည်များ ပစ်ခတ်ပြခဲ့သည်။

Source: CNN

CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဩဂုတ် ၂၂

မြောက်ကိုရီးယား နျူကလီးယားခြိမ်းခြောက်မှုကို ဆန့်ကျင်ရန် ကာကွယ်ရေးအနေအထား မြှင့်တင်မှုအဖြစ် အမေရိကန်နှင့်တောင်ကိုရီးယားတို့သည် ဩဂုတ် ၂၂ ရက် (ယနေ့)တွင် နှစ်ပေါင်းများစွာအတွင်း ၎င်းတို့၏ အကြီးမားဆုံးစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုကို စတင်ခဲ့ကြောင်း အေပီသတင်းတစ်ပုဒ်တွင် တွေ့ရသည်။

အဆိုပါ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုကို မြောက်ကိုရီးယားက ဒေါသတကြီးဖြင့် တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။ ယခုနှစ်အတွင်း မြောက်ကိုရီးယားသည် လက်နက်စမ်းသပ်မှုများကို စံချိန်တင်အောင် လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြင့် သံတမန်ရေး မတည်ငြိမ် မှုနှင့်အတူ စစ်ရေးခြိမ်းခြောက်မှုဟု ဆိုးလ်နှင့်ဝါရှင်တန်တို့က မှတ်ယူခဲ့ကြသည်။

အော်ချီလွတ်မြောက်မှု ဒိုင်းအကာအရံ (Ulchi Freedom Shield) ဟု အမည်ပေးထားသော အဆိုပါ စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုကို လာမည့် စက်တင်ဘာ ၁ ရက်အထိ တောင်ကိုရီးယားတွင် ဆက်လက်ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်ပြီး လေယာဉ်၊ စစ်သင်္ဘော၊ တင့်ကားများ၊ သောင်းနှင့်ချီသော တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ပါဝင်သည့် စစ်မြေပြင် သင်ခန်းစာ များလည်း ထည့်သွင်းထားသည်။

အမေရိကန်နဲ့တောင်ကိုရီးယား စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု တောင်ကိုရီးယားပြည်သူများကန့်ကွက်နေ

၎င်းတို့ စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုကို ခံစစ်များဟု ဝါရှင်တန်နှင့်ဆိုးလ်တို့က ပြောကြားနေကြခြင်းမှာ မိမိအားကျူးကျော်ရန် အစမ်းလေ့ကျင့်နေခြင်းအဖြစ် မြောက်ကိုရီးယားက သတ်မှတ်ခဲ့သည်။

အစိုးရဝန်ထမ်းများ ဦးဆောင်ပါဝင်ကြသည့် ၄ ရက်ကြာ တောင်ကိုရီးယား အရပ်ဘက် ကာကွယ်ရေး လေ့ကျင့်မှု အစီအစဉ်နှင့်အတူ Ulchi Freedom Shield ကို စတင်ခဲ့ပြီး ပူးတွဲတိုက်ခိုက်မှုများကို ပုံဖော်လေ့ကျင့်ခြင်း၊ ရှေ့တန်း စစ်လက်နက်နှင့် လောင်စာဆီ ဖြည့်တင်းခြင်း၊ အစုလိုက်အပြုံလိုက် ဖျက်ဆီးနိုင်သည့် လက်နက်များ ဖယ်ရှားခြင်း တို့ ပါဝင်ကြသည်။
အမေရိကန်နှင့်တောင်ကိုရီးယား မဟာမိတ်နှစ်နိုင်ငံတို့သည် လက်ရှိ ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်း ပြသခဲ့သော ဒရုန်းနှင့် အခြား တိုးတက်တီထွင်ထားသော စစ်လက်နက် ကိရိယာများကိုလည်း ပူးတွဲလေ့ကျင့်ကြမည်ဖြစ်သည်။

ဆိပ်ကမ်းများကို တိုက်ခိုက်ရာတွင် စစ်ဘက်နှင့်အရပ်ဘက် ပူးပေါင်းတုံ့ပြန်မှု လေ့ကျင့်ခြင်း အပါအဝင် လေဆိပ် များ၊ အီလက်ထရောနစ် ပစ္စည်းစက်ရုံများ စသည့် အရေးပါသည့် နေရာများကို ထိန်းချုပ်မှုလည်း ထည့်သွင်းထားသည်။

ပြီးခဲ့သည့် နှစ်များကတော့ အမေရိကန်နှင့် တောင်ကိုရီးယားတို့သည် ပုံမှန်စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုအချို့ကို ဖျက်သိမ်း ခဲ့ရသည်။ ထိုသို့ ဖျက်သိမ်းရသည့် အကြောင်းမှာ ထရမ့်အစိုးရလက်ထက် မြောက်ကိုရီးယားနှင့် သံခင်းတမန်ခင်း အတွက် နေရာဖန်တီးပေးရခြင်း၊ Covid-19 ကပ်ရောဂါ စိုးရိမ်မှုရှိနေခြင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်သည်။

Source: AP

CNI International News

အစ္စလမ္မာဘတ်၊ ဩဂုတ် ၂၂

အစ္စလာမ္မာဘတ်မြို့တော်တွင် ဩဂုတ် ၂၀ ရက်၌ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း အီမရန်ခမ်း မိန့်ခွန်းပြောကြားရာတွင် ရဲတပ်ဖွဲ့နှင့်အခြားပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများကို ဝေဖန်အပြစ်တင်ခဲ့သဖြင့် ၎င်း၏မိန့်ခွန်းများအား တိုက်ရိုက်ထုတ်လွှင့်မှုများကို ပါကစ္စတန်မီဒီယာထိန်းချုပ်ရေးအဖွဲ့က တားမြစ်လိုက်ကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယား သတင်းအရ သိရသည်။

အီမရန်ခမ်းသည် အခြေအမြစ်မရှိသော စွပ်စွဲချက်များ၊ နိုင်ငံတော်အဆင့်အဖွဲ့အစည်းများ၊ တာဝန်ရှိသူများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ အမုန်းစကားများ ဖြန့်ချိပြောကြားခဲ့ကြောင်း ပါကစ္စတန်အီလက်ထရောနစ် မီဒီယာထိန်းချုပ်ရေး အာဏာပိုင်အဖွဲ့ (PEMRA) က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ခမ်း၏မိန့်ခွန်းသည် အခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၁၉ ကို ချိုးဖောက် ကြောင်း၊ မိမိတို့ဖမ်းယူတည်းဖြတ်ထားသော မိန့်ခွန်းများကိုသာ ထုတ်လွှင့်ခွင့်ပေးမည်ဟု ညွှန်ကြားပါကြောင်း၊ ထိရောက်သော ဆိုင်းငံ့စေမှုဖြင့် တည်းဖြတ် ထိန်းချုပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း စာမျက်နှာ ၆ မျက်နှာ ပါဝင်သည့် သတိပေးစာထဲတွင် PEMRA က ပြောကြားထားသည်။

ဩဂုတ် ၂၀ ရက်ညပိုင်းတွင် အစ္စလာမ္မာဘတ်မြို့၌ လူထုမိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့ရာမှာ “အီမခရန်ခမ်း၏ အနီးကပ် လက်ထောက်ဖြစ်သူ ရှာဘတ်ဂီးလ် (Shahbaz Gill) ကို ဩဂုတ် ၉ ရက်၌ ဖမ်းဆီးသွားခဲ့သည့် ထိပ်တန်း ရဲ အရာရှိ များကို အမှုတွဲတင်မည်”ဟု အီမရန်ခမ်းက ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။

အစ္စလာမ္မာဘတ်မြို့တော်၌ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း အီမရန်ခမ်း မိန့်ခွန်းပြောနေစဉ်(ဓါတ်ပုံ-အေပီ)

ဂီးလ်ကို ဖမ်းဆီးပြီးနောက် နှစ်ရက်အတွင်း ချုပ်နှောင်ခွင့်ရမန်အတွက် ကြိုးစားခဲ့ကြသည့် အစ္စလာမ္မာဘတ် ရဲတပ်ဖွဲ့အရာရှိများနှင့် အမျိုးသမီးတရားသူကြီးတစ်ဦးကို ခမ်းက ပစ်မှတ်ထား၍ ခြိမ်းခြောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဂီးလ်သည် တိုင်းပြည်၏အင်အားအကြီးဆုံးစစ်တပ်အတွင်း ပုန်ကန်မှုပေါ်ပေါက်အောင် လှုံဆော်ခဲ့သည်ဟု အစွပ်စွဲခံထားရသည်။

ခမ်းကလည်း ဂီးလ်အပေါ် ရဲတပ်ဖွဲ့၏ညှင်းပန်းနှိပ်စက်မှုများ ရှိခဲ့ကြောင်း ပြန်လှန်စွပ်စွဲခဲ့သည်။ ၎င်း၏ လက်ထောက်လည်းဖြစ်၊ စစ်ဦးစီးချုပ်ဟောင်းလည်း ဖြစ်ခဲ့သည့် ဂီးလ်ကို စွဲချက်တင်ခြင်းသည် ၎င်း၏ပါတီအား စစ်တပ်က အမြင်မကြည်စေရန် ပူးပေါင်းကြံစည်မှုသာဖြစ်ကြောင်း ခမ်းက မိန့်ခွန်းထဲတွင် ဆက်လက်ပြောကြား ခဲ့သည်။

ခမ်းသည် ဂီးလ်ဖမ်းဆီးခံရခြင်းအပေါ် ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ခဲ့သလို ၎င်း၏ပါတီဖြစ်သော ပါကစ္စတန်သီးရက် အီအင်ဆက်ဖ် (PTI) အပေါ် ပါကစ္စတန်အာဏာပိုင်များ၏ စွပ်စွဲချက်များကိုလည်း ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ခဲ့သည်။

ဂီးလ်ကို နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားဟူ၍ ခမ်းက ခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲခဲ့ပြီး ချက်ချင်းပြန်လွှတ်ပေးရန် အာဏာပိုင်များကို တောင်းဆိုထားသည်။

Source: Aljazeera

CNI International News

ပေါ့ဒ်ဂိုရစ်ဆာ၊ ဩဂုတ် ၂၀

မွန်တီနီဂရိုးနိုင်ငံတွင် ဝန်ကြီးချုပ် ဒရစ်တန်အဘာဇိုဗစ်၏ အစိုးရအဖွဲ့အပေါ် အယုံအကြည်မရှိကြောင်း အဆိုကို လွှတ်တော်က ဩဂုတ် ၂၀ ရက် (ယနေ့) အတည်ပြုခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းအရ သိရသည်။

အင်အားကောင်းနေသည့် ဆားဘီးယား ဩသဒေါ့ ဘာသာရေး အဖွဲ့အစည်းနှင့် ကာလအတန်ကြာ အငြင်းပွားနေသော သဘောတူစာချုပ် လက်မှတ် ရေးထိုးရေးကို ကန့်ကွက်ရန်လည်း လွှတ်တော်အမတ် များက အဆိုပြုခဲ့ကြသည်။

ဆားဘီးယားဘာသာရေးအဖွဲ့ ကျောထောက်နောက်ခံ ပြုထားသော ဝန်ကြီးချုပ် ဇာဒရက်ဗ်ကိုကရီဗို ကာပစ်၏ အစိုးရကို ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ပြုတ်ကျခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း ယခုလွှတ်တော်၏ အယုံ အကြည်မရှိ အဆိုတင်သွင်းခြင်းမှာ ဒုတိယအကြိမ် ဖြစ်သည်။
“ရက်ပေါင်း ၁၀၀ အတွင်း ကျနော်တို့ တတ်နိုင်သမျှ လုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့အတွက် အင်မတန် ဂုဏ်ယူပါတယ်။ သက်တမ်းအတိုဆုံး အစိုးရဖြစ်ခဲ့ပေမယ့်လည်း အခက်အခဲဆုံး ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချခဲ့ရတဲ့ အစိုးရအဖြစ် ကျနော်တို့ အမှတ်တရ ရှိနေမှာပါ” ဟု ဝန်ကြီးချုပ် အဘာဇိုဗစ်က လွှတ်တော်အတွင်း မဲခွဲ အတည်ပြုပြီး နောက် ပြောကြားခဲ့သည်။

မွန်တီနီဂရိုး လွှတ်တော် (Reuters)

ယခုအခါ သမ္မတ မီလိုဒဂျူကာနိုဗစ်သည် နောက်ထပ် ဝန်ကြီးချုပ်အသစ် ခန့်အပ်ရန် အမည်စာရင်း တင်သွင်းရမည် ဖြစ်သည်။ မြောက်အတ္တလန္တိတ်စစ်စာချုပ် (နေတိုး) အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်သော မွန်တီနီဂရိုးသည် ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) ထဲသို့ ပါဝင်ရန် ဆန္ဒရှိနေပြီး ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးနိုင်သည့် အခွင့် အလမ်းလည်း ရှိပြီးဖြစ်သည်။

အေဒရီယေးတစ်ပင်လယ်နှင့် ထိစပ်နေသော မွန်တီနီဂရိုး၏ နိုင်ငံရေးမှာ မွန်တီနီဂရင်း လူမျိုးများနှင့် ရုရှား လိုလားသည့် ဆာ့ဘ်လူမျိုးဟု သတ်မှတ် ခံရသူများအကြား ကာလရှည်ကြာ သဘောထား ကွဲလွဲ မှုများ ရှိခဲ့သည်။ ရုရှားလိုလားသော ဆာ့ဘ်များက မွန်တီနီဂရိုးနှင့် ဆားဘီးယားတို့၏ လွတ်လပ်ရေးကို ဆန့်ကျင်နေကြသည်။

တစ်ရက်ကြာ အခြေအတင် ဆွေးနွေးကြပြီးနောက် သမ္မတမီလိုဒဂျူကာနိုဗစ်၏ ဆိုရှယ်လစ် ဒီမိုကရက် တစ်ပါတီ (DPS) နှင့် အာဏာရ ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့တွင် ပါဝင်သည့် အခြား ပါတီအချို့တို့ ပူးပေါင်း အဆိုပြု ခဲ့သော အယုံအကြည်မရှိ အဆိုကို လွှတ်တော်အမတ် ၈၁ ဦးအနက် ၅၀ ၏ ထောက်ခံမှုဖြင့် အတည်ပြု နိုင်ခဲ့သည်။

အခြား ဘာသာဝင်များနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ဩသဒေါ့ ဘာသာရေးအဖွဲ့ကို အလွန်အမင်း အားကောင်း စေ သည်ဟု လူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့များနှင့် အနောက်အုပ်စု လိုလားသော နိုင်ငံရေးပါတီများက ဝေဖန်ခဲ့ကြ သော်လည်း ယခုလအတွင်း ဝန်ကြီးချုပ် အဘာဇိုဗစ်က အဆိုပါ ဘာသာရေးအဖွဲ့နှင့် သဘောတူ စာချုပ် ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။

ဝန်ကြီးချုပ် အဘာဇိုဗစ် လွှတ်တော်မှာ မိန့်ခွန်းပြောနေ (Reuters)

အထက်ပါ သဘောတူစာချုပ်အရ ပြည်တွင်း၌ နှစ်ပေါင်းများစွာ တည်ရှိနေသော ပြဿနာတစ်ရပ်ကို ဖြေရှင်းနိုင်ခဲ့ပြီး EU လိုလားသော နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ ဆားဘီးယားနှင့်ရုရှားတို့ ကျောထောက် နောက်ခံ ပြုသူများအကြား အကွဲအပြဲများကို ကုစားရန် အထောက်အကူပြုကြောင်း ဝန်ကြီးချုပ်က ပြောကြားခဲ့ သည်။

အစိုးရအဖွဲ့အတွင်း အကျင့်ပျက် ခြစားမှု တိုက်ဖျက်ရေး လှုပ်ရှားမှုအား တားဆီးရန်အတွက် နိုင်ငံရေး ပါတီ အချို့ကို ယခု အယုံအကြည်မရှိအဆို တင်သွင်းနိုင်အောင် ပံ့ပိုးပေးသည့် ဒုစရိုက်ဂိုဏ်များလည်း နောက်ကွယ်၌ ရှိခဲ့ကြောင်း ဝန်ကြီးချုပ်က ဩဂုတ် ၁၉ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒီတိုင်းပြည်ကို ရာဇဝတ်သားတွေကပဲဖြစ်ဖြစ်၊ နိုင်ငံသားတွေကပဲဖြစ်ဖြစ် ဆက်ပြီး အုပ်ချုပ်ကြပါ လိမ့် မယ်။ မွန်တီနီဂရိုးမှာ ဒီလို ဒုစရိုက်သမားတွေက နိုင်ငံရေး ဆက်ဆံရေးကို ချိန်ညှိဖို့ သူတို့လက်တံ ထုတ် သုံး နေကြတဲ့အတွက် ကျနော် စိတ်မကောင်း ဖြစ်ရပါတယ်” ဟု အယုံအကြည်မရှိအဆို တင်သွင်းခြင်း ခံရသည့် အစိုးရအဖွဲ့ကို ဦးဆောင်သူ ဝန်ကြီးချုပ် အဘာဇိုဗစ်က ရင်ဖွင့်သွားခဲ့သည်။

Source: Reuters

CNI Internaional News

လန်ဒန်၊ ဩဂုတ် ၂၀

ရုရှားသည် ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်ခဲ့ခြင်းကြောင့် နိုင်ငံပေါင်း ၂၀ ပါဝင်သည့် G-20 အုပ်စုအစည်းအဝေးသို့ တက် ရောက်ခွင့် မရှိကြောင်း ဗြိတိန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ဩဂုတ်လ ၁၉ ရက်တွင် ပြောကြား ခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာသတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

“ယူကရိန်းမှာ ရန်လိုမှု ဆက်ရှိနေတဲ့အတွက် ရုရှားဟာ G-20 အစည်းအဝေး တက်ခွင့်မရှိပါဘူး” ဟု အဆိုပါ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ပြောကြားခဲ့သည်။

“G-20 အစည်းအဝေးမှာ ရုရှားရဲ့ သက်ရောက်မှုတွေကို ထည့်စဉ်းစားဖို့ အင်ဒိုနီးရှားရဲ့ ကြိုးပမ်းချက်ကို ကြိုဆိုပါတယ်။ ထို့အတူ G-20 ထိပ်သီး အစည်းအဝေးကို သမ္မတ ဇာလန်းစကီး ကိုယ်စားပြုပြီး ယူကရိန်းတက်မယ့် အလားအလာကိုလည်း ကြိုဆိုပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

အဆိုပါ ထိပ်သီး အစည်းအဝေးကို လာမည့် နိုဝင်ဘာလတွင် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံက အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံ ကျင်းပ မည်ဖြစ်ပြီး ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်နှင့် တရုတ်ခေါင်းဆောင် ရှီကျင့်ဖျင်တို့ တက်ရောက်ကြမည်ဟု သိရသည်။

ဗြိတိန် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ဘောရစ်ဂျွန်ဆင်၏ နေရာကို အစားထိုးရန် ယှဉ်ပြိုင်မည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း နှစ်ဦး အနက်မှ တစ်ဦးဖြစ်သူ ရီရှီဆန်းနက်က “မော်စကိုအနေဖြင့် ယူကရိန်းစစ်ပွဲ ရပ်တန့်သွားချိန်အထိ ပူတင်ကို အစည်းအဝေးများ တက်ရောက်ခြင်းမှ တားမြစ်ရန်” G-20 အုပ်စုဝင်နိုင်ငံများအား တောင်းဆိုခဲ့သည်။

G-20 အစည်းအဝေး

“ကျနော်တို့ G-20 မိတ်ဖက်နိုင်ငံတွေ၊ မဟာမိတ်တွေအနေနဲ့ ပူတင်ရဲ့ စက်ဆုပ်စရာကောင်းတဲ့ အပြုအမူကို စုပေါင်း ဖော်ထုတ်ကြဖို့ တာဝန်ရှိပါတယ်။ ယူကရိန်းမှာ သူ့ရဲ့ တရားမဝင်စစ်ပွဲကို မရပ်မချင်း (G-20 အစည်း အဝေး) စားပွဲဝိုင်းမှာ ဝင်ထိုင်ခွင့် မရှိဘူးဆိုတာ ပူတင်ဆီကို အသိပေးလိုပါတယ်” ယခင်ဗြိတိန် ဘဏ္ဍာရေး ဝန်ကြီး ဟောင်းဖြစ်ခဲ့သူ ရီရှီဆန်းနက်၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

ဘောရစ်ဂျွန်ဆင် နေရာအတွက် ယှဉ်ပြိုင်နေသူ လက်ရှိ ဗြိတိန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး လစ်ဇ်ထရက်စ် (Liz Truss) ကတော့ “အိန္ဒိယနှင့်အင်ဒိုနီးရှားတို့လို မဟာမိတ်နိုင်ငံများ၏ ရှေ့မှာ ပူတင်ကို ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်ဖို့ အရေးကြီးကြောင်း” ယခင်ဇူလိုင်လ သူမ၏ သဘောထား မှတ်ချက်များကို ကိုးကားပြီး ထပ်မံပြောကြားခဲ့သည်။

“ကျမ အဲဒီ အစည်းအဝေးတက်မယ်။ အဲဒီမှာ ပူတင်ကို ပြောမယ်” ဟု ယခင် ဇူလိုင် ၂၅ ရက်၌ ရုပ်သံလိုင်း ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည့် စကားစစ်ထိုးပွဲတွင် လစ်ဇ်ထရက်ဇ်က မှတ်ချက်ပေးခဲ့သည်။

G-20 အစည်းအဝေးသို့ တက်ရောက်ရန် ရှီကျင့်ဖျင်နှင့် ပူတင်တို့ထံမှ မိမိ အတည်ပြုချက် ရပြီးဖြစ်ကြောင်း အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ဂျိုကိုဝီဒိုဒိုက Bloomberg သတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Reuters, The Straits Times