CNI International News

မော်စကို၊ နိုဝင်ဘာ ၂၆

ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်သည် ယူကရိန်းသို့ စေလွှတ်ထားသည့် ရုရှားစစ်သည်များ၏ မိခင်များနှင့် တွေ့ဆုံစဉ် မော်စကို၏စစ်ရေး လှုပ်ရှားမှုများကို ၎င်း၏သဘောထားနှင့် ကွဲလွဲစွာ ရေးသားထုတ်လွှင့်နေကြသည့် မီဒီယာများ ကို မုသားများ ဖုံးလွှမ်းနေကြောင်း နိုဝင်ဘာ ၂၅ ရက်တွင် ရှုတ်ချခဲ့သည်ဟု အေပီသတင်းမှာ တွေ့ရသည်။

“တီဗွီဖန်သားပြင် (ဒါမှမဟုတ်) အင်တာနက်ပေါ်မှာ ပြသနေတဲ့ ဘဝတွေနဲ့ လက်တွေ့ဘဝတွေ ပိုပြီး ကွဲပြားပါ တယ်။ အတုတွေ၊ အလိမ်တွေ အများကြီးရှိတယ်” ဟု ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

မကြာသေးမီက စစ်မြေပြင်၌ အဆင်မပြေမှုများ ဆက်တိုက် ရင်ဆိုင်နေရချိန်၊ စစ်မှုထမ်း ထပ်မံခေါ်ယူရေး မရေမရာဖြစ်နေချိန်၌ ကရင်မလင်သမ္မတနန်းတော်သို့ အမျိုးသမီး ဆယ်ဂဏန်းမျှ ဖိတ်ခေါ်၍ ပူတင်က တွေ့ဆုံခဲ့ ခြင်းဖြစ်သည်။

ပူတင်ကို ယူကရိန်းစစ်ပွဲရောက် ရုရှားစစ်သားများရဲ့ မိခင်များနဲ့အတူတွေ့ရစဉ်(AP)

ကရင်မလင် မှတ်တမ်းနှင့် အစည်းအဝေး ဓာတ်ပုံများအရ ရံဖန်ရံခါ ၎င်းတပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် ပူတင်က တိုက်ရိုက် စကားပြောလေ့ရှိကြောင်း သိရသည်။

“သူတို့ရဲ့စိတ်နေသဘောထားနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အံ့ဩစရာကောင်းတဲ့ တပ်သားတွေနဲ့ ကျနော် စကားပြောပြီးပြီ။ သူတို့ဆီကတော့ ကျနော် ဒီလိုမျိုး ဖုန်းခေါ်(video call)လိမ့်မယ်လို့ မမျှော်လင့်မိကြဘူး။ သူတို့နဲ့ ပြောဖြစ်တဲ့ အခါ တိုင်းလည်း သူရဲကောင်းတွေလို့ နာမည်တပ်လို့ရမယ့် အကြောင်းပြချက်တွေ ကျနော် ထည့်ပြောလေ့ရှိပါတယ်”ဟု ပူတင်က ပြောသည်။

သို့သော် ယခုကဲ့သို့ ရုရှားစစ်သည် အချို့၏ မိဘဆွေမျိုးများကို ပူတင် ဖိတ်ခေါ်၍ တွေ့ဆုံခြင်းအပေါ် ရုရှားပြည် တွင်း၊ ပြည်ပ၌ မကျေမနပ်ဖြစ်ကြသူ အများအပြား ရှိကြောင်း၊ ပူတင်၏ ဦးဆောင်နေမှုကို တိုက်ရိုက်ဝေဖန်မှုများ ရှိခဲ့ကြောင်း အေပီက ဆက်လက်‌ရေးသားသည်။

မကြာသေးမီ တစိတ်တပိုင်း စည်းရုံးရေး အစီအစဉ်အရ ရုရှားအတွက် အရန်တပ်အင်အား ၃ သိန်းအထိ ဆင့်ခေါ်၍ စစ်မှုထမ်းစေခဲ့သည်။

အိုလက်စုကာနိုဗာ နဲ့ ပူတင်ကိုတွေ့ရစဉ် (AP)

ရုရှားအာဏာပိုင်များသည် မိမိတို့ အဖွဲ့အစည်းထံမှ မေးမြန်းချက်များနှင့် တောင်းဆိုချက်များကို လျစ်လျူရှုခဲ့ ကြောင်း တယ်လီဂရမ်ချန်နယ်ပေါ်ရှိ မိခင်နှင့်ဇနီးများကောင်စီမှ အိုလက်စုကာနိုဗာ (Olga Tsukanova) ဆိုသူ အမျိုးသမီးက ဗွီဒီယိုမက်ဆေ့ချ်ဖြင့် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အဆိုပါကောင်စီကို စစ်သည်များ၏ မိဘဆွေမျိုး၊ ဇနီးကြင်ယာများဖြင့် စုစည်းဖွဲ့စည်းထားသည်။

“ကျမတို့က မော်စကိုမှာနေပြီး ရှင်နဲ့ တွေ့ဖို့ အဆင်သင့်ပဲ။ ရှင့်အဖြေကို ကျမတို့ စောင့်နေတယ်” ဟု သူမက ပူတင်ကို တိုက်ရိုက်ရည်ညွှန်း၍ ပြောကြားခဲ့သည်။

“ကျမတို့မှာ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ စစ်ဘက်ရှေ့နေရုံးနဲ့ သမ္မတရုံးတွေမှာ ဩဇာကြီးမားတဲ့ ခင်ပွန်းသည်တွေ ရှိသလို အခြားတဖက်မှာလည်း မိခင်တွေလည်း ရှိတယ်ရှင့်။ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး အမှန်တကယ်ဖြစ်လာဖို့ အခု စမှာလား (ဒါမှမဟုတ်) ဖုံးကွယ်ထားမှာလားဆိုတာ ကျမ မေးပါတယ်” ဟု သူမက တယ်လီဂရမ်ချန်နယ်ပေါ် ဗွီဒီယိုမက်ဆေ့ချ်ဖြင့် တောင်းဆိုခဲ့သည်။

Source: AP

CNI International News

ဘာလင်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၅

ဗလာဒီမာပူတင်ကို ဩဇာလွှမ်းမိုးနိုင်စွမ်း မရှိကြောင်း ဂျာမနီအဓိပတိ(ဝန်ကြီးချုပ်)ဟောင်း အိန်ဂျလာမာကယ်က ဝန်ခံခဲ့ခြင်းအားဖြင့် ယူကရိန်းသို့ ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီ၌ မကျူးကျော်မီ ရုရှားအပေါ် ၎င်း၏နိုင်ငံခြားမူဝါဒကို ကာကွယ်ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ဘီဘီစီ အင်္ဂလိပ်ပိုင်းက ဖော်ပြထားသည်။

ရုရှားသမ္မတ ပူတင်နှင့် ပြင်သစ်သမ္မတ အီမန်နွယ် မက်ခရွန်တို့ကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ နွေရာသီ၌ ဥရောပနိုင်ငံ အချင်းချင်း ဆွေးနွေးပွဲများ ခေါ်ယူကျင်းပရန် မိမိ ကြိုးစားခဲ့ကြောင်း မာကယ်က ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒါပေမယ့် ကျမမှာ အဲဒီခြေလှမ်းတွေ လှမ်းဖို့ ခွန်အား မရှိခဲ့ဘူးရှင့်” ဟု ၎င်းက Spiegel မီဒီယာသို့ ပြောကြား ခဲ့သည်။

“တကယ်တော့ လူတိုင်း ရိပ်မိပါတယ်။ ဆောင်းဦးပေါက်ကျရင် သူ (ပူတင်) ဝင်တိုက်တော့မယ်ဆိုတာပေါ့” ဟု မာကယ်က မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ်သားများ လက်နက်များပြင်ဆင်နေစဉ်(GETTY IMAGES)

ဂျာမနီနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်တာဝန်ကို ၄ ကြိမ် ထမ်းဆောင်ပြီးနောက် မစ္စစ်မာကယ်သည် ယမန်နှစ် ဒီဇင်ဘာလ တွင် ရာထူးမှ နုတ်ထွက်သွားခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် မော်စကိုမြို့သို့ နောက်ဆုံးသွားရောက် လည်ပတ်ခဲ့သည်။

“အခု ကျမ ခံစားချက် အင်မတန် ရိုးရှင်းပါတယ်။ အာဏာရ နိုင်ငံရေးအရ ပူတင်ရေ …မင်း ပြီးသွားပြီလို့ပဲ ပြောချင်ပါတယ်” ဟု ဂျာမန်သတင်းမဂ္ဂဇင်း တစ်စောင်ဖြစ်သည့် Spiegel သို့ မာကယ်က ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုစစ်ပွဲသည် ပူတင်၏အာဏာကို အားပြိုင်မှု တစ်ခုသာဖြစ်ကြောင်း မာကယ်က သူ့အမြင်ကို ရှင်းပြခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ်သားများကို အရပ်သားများနဲ့အတူ တွေ့ရစဉ်(GETTY IMAGES)

၎င်းတို့နှစ်ဦး နောက်ဆုံး တွေ့ဆုံပွဲသို့ မစ္စတာပူတင်က ၎င်း၏နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေလာဗရော့ကိုလည်း အတူထိုင်စေခဲ့ကြောင်း၊ ယခင်ကလည်း ပူတင်နှင့် ၎င်းတို့ တွေ့ဆုံခဲ့ဖူးကြောင်း မာကယ်က ဖြည့်စွက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းနယ်စပ်တွင် သီတင်းပတ်ပေါင်းများစွာ ကြာအောင် အကြီးစား စစ်ရေးအင်အား ချထားမှုများ မတိုင်မီ သမ္မတပူတင်၏ ကျူးကျော် ဝင်ရောက်လိုမှုကို ရိပ်မိကြသည့် မစ္စမာကယ် အပါအဝင် အခြား ဥရောပသမဂ္ဂ ခေါင်းဆောင်များ အနေဖြင့် ကရင်မလင်နန်းတော်ထဲသို့ ပိုနီးကပ်သော ချဉ်းကပ်မှုတစ်ရပ် ရှိခဲ့သင့်ကြောင်း စောဒတက်ကြသူများကိုလည်း တွေ့ရသည်။

မာကယ်၏ ခရစ်ယာန်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (CDU) မှ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒ ကျွမ်းကျင်သူ လွှတ်တော်အမတ် ရိုဒါရစ် ကိုင်စီဝက်တာက “ပူတင်သည် ဥရောပကို ခွဲထုတ်ပြီး အားပျော့အောင် လုပ်ဆောင်ရန် ကြိုးစားနေသည်ကို မာကယ်သိ‌သော်လည်း ပါဝါအပျော့ (soft power) အနေဖြင့် မှန်ကန်သော ချဉ်းကပ်မှုဖြစ်သည်ဟု မာကယ် ယုံကြည်ခဲ့ကြောင်း” သုံးသပ်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဂျာမနီသည် ရုရှားဓာတ်ငွေ့ကို အလွန်အမင်း မှီခိုနေရကြောင်း ကျူးကျော်စစ် မတင်မီကပင် ဘာလင် အစိုးရက ဆင်ခြေပေးခဲ့ဖူးသည်။

Source: BBC

CNI International News

အက်ခရာ၊ နိုဝင်ဘာ ၂၅

ဂါနာအစိုးရသည် ၎င်း၏အရန်ငွေကြေးဖြစ်သော အမေရိကန်ဒေါ်လာအစား ရွှေဖြင့် ရေနံထွက်ကုန်များကို ဝယ်ယူရန် မူဝါဒအသစ်ကို စီစဉ်နေကြောင်း ဒုတိယသမ္မတ မာဟာမူဒူဘာဝူမီယာ (Mahamudu Bawumia) က ဖေ့စ်ဘွတ်လူမှုကွန်ရက်တွင် နိုဝင်ဘာ ၂၄ ရက်၌ ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာသတင်းတစ်ပုဒ်တွင် တွေ့ရသည်။

အဆိုပါအပြောင်းအလဲသည် ရေနံတင်သွင်းရောင်းချသူများ၏ ဒေါ်လာဝယ်လိုအားနှင့်အတူ နိုင်ငံခြားအရန် ငွေကြေးများ ကျဆင်းလာမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် ရည်ရွယ်ကြောင်း၊ အရန်ငွေကြေးကျဆင်းလာခြင်းသည် စားနပ်ရိက္ခာ အားနည်းစေပြီး လူနေမှုစရိတ်တိုးလာစေခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာက ဆက်လက်ရေးသားသည်။

ဂါနာနိုင်ငံ၏ စုစုပေါင်းနိုင်ငံခြားအရန်ငွေကြေးပမာဏသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလကုန်အထိ ဒေါ်လာ ၆ ဒသမ ၆ ဘီလီယံရှိပြီး သွင်းကုန်တန်ဖိုး၏ သုံးလစာအောက်နှင့် ညီမျှသည်။

အဆိုပါပမာဏသည် ယမန်နှစ်ကုန်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၉ ဒသမ ၇ ဘီလီယံမှ ကျဆင်းလာခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဂါနာအစိုးရ၏အဆိုအရ သိရသည်။

ဂါနာနိုင်ငံမှ ထွက်ရှိသော ရွှေတိုရွှေစများကို တွေ့ရစဉ်

အကယ်၍ လာမည့်နှစ် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၏ ပထမသုံးလပတ်အတွင်း ယခုစီစဉ်ထားသည့်အတိုင်း အကောင်အထည် ဖော်နိုင်ခဲ့လျှင် မူဝါဒသစ်သည် မိမိတို့ငွေပေးချေမှုလက်ကျန်ကို အခြေခံကျကျ ပြောင်းလဲနိုင်ပြီး ငွေကြေးတန်ဖိုး ကျဆင်းခြင်းကိုလည်း သိသာစွာ လျှော့ချနိုင်မည်ဟု ဒုတိယသမ္မတ ဘာဝူမီယာက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

ရွှေဖြင့် ပေးချေမှုသည် စက်သုံးဆီနှင့် အခြားအသုံးအဆောင်ဈေးနှုန်းများကို တိုက်ရိုက်ထိခိုက်စေခြင်းမှ တားဆီး နိုင်မည်ဖြစ်ပြီး ပြည်တွင်းရောင်းချသူများအနေဖြင့် ရေနံထွက်ကုန်များ တင်သွင်းရန် နိုင်ငံခြားငွေ လဲလှယ်စရာ မလိုတော့ကြောင်း ၎င်းက ရှင်းပြခဲ့သည်။

“ရေနံအတွက် ရွှေနဲ့ ပေးချေတာဟာ ဖွဲ့စည်းပုံအဆိုင်ရာအပြောင်းအလဲကို ကိုယ်စားပြုပါတယ်” ဟု ၎င်းက ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

ဂါနာနိုင်ငံတွင် အစိုးရဘက်က အဆိုပြုလာသော မူဝါဒသည် အထူးအဆန်းတော့ မဟုတ်ပေ။

တစ်ခါတရံ အချို့နိုင်ငံများတွင် အခြားကုန်စည်များကို ရေနံနှင့် ဖလှယ်တတ်ကြသော်လည်း ယင်းသဘော တူညီချက်မျိုး၌ ရေနံထုတ်လုပ်သည့်နိုင်ငံများ၏ လက်ခံနိုင်မှုအတိုင်းအတာနှင့် မဆန့်ကျင်ဘဲ ရေနံမဟုတ်သော ကုန်စည်ကို ရယူပေးသည်။

Source: Reuters

CNI International News

အစ္စလာမ္မာဘတ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၅

ပါကစ္စတန်ဝန်ကြီးချုပ် ရှာဘတ်ရှရစ်ဖ်သည် ထောက်လှမ်းရေး အကြီးအကဲဟောင်း အေဇင်မူနီယာကို စစ်ဦးစီး ချုပ်အဖြစ် အသစ်ခန့်အပ်လိုက်ကြောင်း ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးက နိုဝင်ဘာ ၂၄ ရက်တွင် ကြေညာခဲ့သည်ဟု အေပီသတင်း တစ်ပုဒ် တွင် တွေ့ရသည်။

ထိုသို့ ခန့်အပ်လိုက်ခြင်းကြောင့် စစ်ဦးစီးချုပ်အသစ် မည်သူမည်ဝါ ဖြစ်လာမလဲဟု လနှင့်ချီ၍ သို့လော သို့လော ထင်ကြေးပေးနေမှုများလည်း အဆုံးသတ်သွားခဲ့သည်။

စစ်တပ်သည် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံတွင် သမိုင်းကြောင်းအရ ကြီးမားသော ဩဇာကို ကိုင်စွဲထားခဲ့ပြီး တိုင်းပြည်ကို ၇၅ နှစ်တာအထိ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ထို့အပြင် နျူကလီးယား အစီအစဉ်ကိုလည်း စစ်တပ်က အနီးကပ် ကြီးကြပ်ခဲ့သည်။

အိမ်နီးချင်း တရုတ်၊ အိန္ဒိယတို့နှင့်အလားတူ ပါကစ္စတန်သည်လည်း နျူလက်နက်နှင့်ဒုံးကျည်စနစ်တို့ ပိုင်ဆိုင်ထား သည်။ ထိုပိုင်ဆိုင်မှု၏ ဦးတည်ချက်မှာ အဓိကအားဖြင့် အိန္ဒိယကို တန်ပြန်ရန် ဖြစ်သည်။

ကြယ်လေးပွင့်တပ် စစ်ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဖြစ် ရာထူးတိုးမြှင့်ခံရသူ အေဇင်မူနီယာ (Asim Munir) သည် ကနဦးက အငြိမ်းယူရန် ရည်ရွယ်ထားသော်လည်း နိုဝင်ဘာ ၂၉ ရက်တွင် ၆ နှစ် ရာထူးသက်တမ်း ကုန်ဆုံးမည့် စစ်ဦးစီးချုပ်ဟောင်း ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ကွာမာဂျာဗက်ဘာဂျဝါနေရာတွင် အစားထိုး တာဝန် ထမ်းဆောင် ရတော့မည် ဖြစ်သည်။

အေဇင်မူနီယာနဲ့ ပါကစ္စတန်ဝန်ကြီးချုပ် ရှာဘတ်ရှရစ်ဖ်ကို တွေ့ရစဉ် (Shahbaz Sharif)

မူနီယာသည် လက်ရှိဝန်ကြီးချုပ် ရှရစ်ဇ်နှင့် ယခင်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း အီမရန်ခမ်းတို့အကြား အငြင်းပွားနေစဉ် ၎င်း၏စစ်ဦးစီးချုပ် ရာထူးအသစ်ကို စတင်ထမ်းဆောင်ရမည်လည်း ဖြစ်သည်။ ဘာဂျဝါကို ၎င်းအား ဝန်ကြီးချုပ် ရာထူးမှ ဖယ်ရှားရာတွင် ပါဝင်ပတ်သက်သည်ဟု အီမရန်ခမ်းက အများသိအောင် စွပ်စွဲခဲ့သော်လည်း ဘာဂျဝါက ထိုစွပ်စွဲကို ငြင်းဆိုထားသည်။

ခရစ်ကတ် အားကစား အကျော်အမော်ဟောင်း တစ်ဦးဖြစ်ခဲ့သည့် အီမရန်ခမ်းသည် နောက်ပိုင်းတွင် အစ္စလာမ္မစ် နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦး ဘဝသို့ အသွင်ပြောင်းလဲခဲ့ပြီး ပြီးခဲ့သည့် ဧပြီလ၌ လွှတ်တော်အတွင်း အယုံအကြည် မရှိ အဆိုတင်သွင်းခြင်း ခံရပြီး ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးမှ ဖြုတ်ချခံခဲ့ရသည်။

သူသည် ယခုအခါ အတိုက်အခံ နိုင်ငံရေးသမားဘဝဖြင့် ရှေ့ဆက်လှမ်းပြီး ရွေးကောက်ပွဲများ အဆောတလျင် ကျင်းပပေးရန် တောင်းဆိုနေခဲ့သည်။

၎င်း၏ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ရခြင်းသည် တရားမဝင်ကြောင်းနှင့် အမေရိကန်အစိုးရ၏ အကူအညီဖြင့် ပါကစ္စတန် နိုင်ငံရေးကို ရှရစ်ဖ်က ကြိုးကိုင်ထားသည်ဟု အီမရန်ခမ်းက စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ရှရစ်ဖ်အစိုးရနှင့် အမေရိကန်တို့ကတော့ အီမခရန်ခမ်း၏ စွပ်စွဲချက်များကို ပယ်ချခဲ့ပြီး လက်ရှိအစိုးရအနေဖြင့် လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲများကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ကျင်းပပေးသွားမည်ဟု ကတိပြုထားသည်။

Source: AP

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၄

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် အသစ်ဖွဲ့စည်းထားသော ထိုင်းအမျိုးသားပေါင်းစည်းရေးပါတီ (UTN) (သို့မဟုတ်) ရူအမ်ထိုင်း ဆောင်ချက် (Ruam Thai Sang Chart) တွင် မိမိပါဝင်ရန် စဉ်းစားနေကြောင်း ဝန်ကြီးချုပ် ပရာယွတ်ချန်အိုချာက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်က ရေးသားဖော်ပြသည်။

ပါတီအပြောင်းအရွှေ့ပြုလုပ်ခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍ ကောလာဟလများ အလွန်အမင်း လွှမ်းမိုးခဲ့သဖြင့် ပရာယွတ်က နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက်တွင် အဆိုပါကိစ္စအတွက် ပထမဆုံးအကြိမ် ဖွင့်ဟခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ပါတီဝင်အဖြစ် လျှောက်ထားခြင်းရှိ/မရှိ သတင်းထောက်များက ဆက်လက်မေးမြန်းရာ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာယွတ်က “ကျနော် စဉ်းစားနေတုန်းပါ” ဟု ဖြေကြားခဲ့သည်။

ထို့နောက် ၎င်း၏အနာဂတ်နိုင်ငံရေးခြေလှမ်းနှင့်ပတ်သက်၍ တစုံတရာဖြေကြားပေးရန် တောင်းဆိုသည့်အခါ ၎င်းက သဘောထားမှတ်ချက်ပေးဖို့ ငြင်းဆန်ခဲ့သည်။

“နောက်နှစ်မှာ ဒါက ရှင်းသွားပါလိမ့်မယ်” ဟုသာ ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခင်က ဒီမိုကရက်တစ်အမတ်တစ်ဦးဖြစ်ခဲ့ပြီး ဝန်ကြီးချုပ်၏အကြံပေးဟောင်းလည်း ဖြစ်ခဲ့သူ လက်ရှိ UTN ခေါင်းဆောင် ပီရာပန်ဆလီရာသာဗီဘာဂါ (Pirapan Salirathavibhaga) က “မိမိတို့ပါတီဝင်အဖြစ် ပရာယွတ် လာရောက်လျှောက်ထားခြင်းမရှိကြောင်း” ငြင်းဆန်ခဲ့သည်။

လက်ရှိ အာဏာရ ပါလန်ပရာချာရတ်ပါတီ (PPRP) ပါတီမှ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာယွတ် နုတ်ထွက်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့လျှင် ၎င်းကို UTN ပါတီကတော့ ကြိုဆိုသွားမည်ဟု မစ္စတာ ပီရာပန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

လာမည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲပြီးသည့်အခါ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာယွတ် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ပြန်လည်အာဏာရလာပါက ထောက်ခံအားပေးရန်အတွက် UTN ပါတီကို ယမန်နှစ် မတ်လတွင် တည်ထောင်ခဲ့သည်။

ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာယွတ်သည် နိုဝင်ဘာ ၂၀ ရက်၌ ဘန်ကောက်မြို့ရှိ အမှတ် ၁ ခြေလျင်တပ်ရင်းဝင်းအတွင်းရှိ ပြည်နယ် ၅ ခု သစ်တောထိန်းသိမ်းရေးဖောင်ဒေးရှင်းရုံးတွင် PPRP ပါတီ၏ခေါင်းဆောင် ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ် ပရာဝစ်ဝေါင်ဆူဝမ်နှင့် တွေ့ဆုံပြီးနောက် ၎င်းအနေဖြင့် UTN ပါတီသို့ ပြောင်းရွှေ့နိုင်ခြေ ထင်ကြေးများ တိုးလာခဲ့သည်။

လာမည့် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာယွတ်သည် ပါတီအပြောင်းအရွှေ့လုပ်ရန် ၎င်း၏ အစီအစဉ်ကို ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာဝစ်ထံသို့ အသိပေးခဲ့ကြောင်း ယုံကြည်ရသည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်က ဆက်လက် ရေးသားသည်။

Source: Bangkok Post

CNI International News

အစ္စလာမ္မာဘတ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၄

ပါကစ္စတန်နိုင်ငံတွင် အနားယူသွားပြီဖြစ်သည့် စစ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ကွာမာဂျာဗက်ဘာဂျဝါ (Qamar Javed Bajwa) က “စစ်တပ်သည် နိုင်ငံရေးတွင် တရားမဝင် ဝင်ရောက်စွက်ဖက်နေသည်မှာ ဆယ်စုနှစ်များစွာ ရှိပြီဖြစ်ကြောင်း၊ နောက်ပိုင်း ယင်းကဲ့သို့ ဆက်လက် စွက်ဖက်တော့မည် မဟုတ်ကြောင်း” ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယား သတင်းတစ်ပုဒ်တွင် တွေ့ရသည်။

ပါကစ္စတန်၏ စစ်တပ်အကြီးအကဲအဖြစ် နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက်၌ ၎င်းနောက်ဆုံး ပြောကြားခဲ့သော မိန့်ခွန်းတွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဘာဂျဝါက စစ်တပ်ကို တိုင်းပြည်၏ အာဏာအရှိဆုံး အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် ကာကွယ် ပြောကြား သွားခဲ့သည်။

အထူးသဖြင့် ပြီးခဲ့သည့် ဧပြီလ၌ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း အီမရန်ခမ်းကို ရာထူးမှ ဖယ်ရှားမှုတွင် စစ်တပ်က ပါဝင် ပတ်သက်သည်ဟု စွပ်စွဲချက်များလည်း ရှိခဲ့သည်။

အီမရန်ခမ်းနဲ့ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ကွာမာဂျာဗက်ဘာဂျဝါကို တွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

နိုင်ငံ၏အရှေ့ပိုင်း ရာဝါပင်ဒီမြို့ရှိ စစ်ဌာနချုပ်တွင် ကျင်းပသည့် အခမ်းအနားတစ်ခုတွင် အသက် ၆၂ နှစ်အရွယ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဘာဂျဝါက “အိမ်နီးချင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံရှိ စစ်တပ်ကို ပြည်သူများ အပြစ်တင် ဝေဖန်ခြင်း မရှိသည်မှာ လွန်စွာ အံ့ဩစရာကောင်းကြောင်း” ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒီအပေါ်မှာ ကျနော့်အမြင်ကို ပြောရရင်တော့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနဲ့ မကိုက်ညီဘဲနဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့ အနှစ် ၇၀ လောက်ကတည်းက ကျနော်တို့စစ်တပ်က နိုင်ငံရေးမှာ ဆက်တိုက် ဝင်ရောက်စွက်ဖက် နေတာကြောင့်ပဲဗျ။ အဲဒါကြောင့် မနှစ်က ဖေဖော်ဝါရီလကတည်းက စစ်တပ်ကို နိုင်ငံရေးဘက် ဆက်ပြီးတော့ မစွက်ဖက်စေဖို့ ကျနော် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန် စစ်တပ်အနေဖြင့် မိမိတို့၏ ခံစားချက်ကို စတင်ဖွင့်ဟလိုက်ပြီ ဖြစ်ကြောင်း၊ မိမိတို့အပြုအမူကို နိုင်ငံရေးပါတီများကလည်း ဆင်ခြင်သုံးသပ်နိုင်မည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်ကြီးက ထပ်လောင်း ပြောကြား ခဲ့သည်။
“အဖြစ်မှန်က ဒီလိုဗျ။ ပါကစ္စတန်မှာ အဖွဲ့အစည်း အသွင်သဏ္ဌာန်(အင်စတီကျူးရှင်း)တွေ၊ နိုင်ငံရေးပါတီတွေနဲ့ အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်းတွေ အားလုံးက အလွဲတွေ လုပ်မိခဲ့ကြတာပဲ။ ဒါတွေကို သူတို့အနေနဲ့ သင်ခန်းစာယူပြီး ရှေ့ဆက်သွားဖို့ အချိန်တန်ပါပြီ” ဟု ၎င်းက တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

လက်ရှိ ပါကစ္စတန် ဝန်ကြီးချုပ် ရှာဘတ်ရှရစ်ဖ်ကိုတွေ့စဉ် (GETTY IMAGES)

ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဘာဂျဝါသည် ပါကစ္စတန်၏ မျက်မှောက်ကာလ မရေမရာဖြစ်နေသော စီးပွားရေး အခြေအနေကို မီးမောင်းထိုးပြခဲ့ပြီး သက်ဆိုင်သူ အားလုံးအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ ကိုယ်စီအတ္တများကို ဘေးဖယ်ထားကြဖို့၊ လက်တွဲ လုပ်ဆောင်ရင်းဖြင့် အောင်ပွဲများနှင့် ရှုံးနိမ့်မှုများကို လက်ခံ၍ သင်ခန်းစာယူကြဖို့ တောင်းဆိုသွားခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန် စစ်တပ်သည် အင်အား ၆ သိန်းရှိပြီး နျူကလီးယားလက်နက် ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဘာဂျဝါသည် ပါကစ္စတန် စစ်တပ်တွင် ၂၀၁၆ ခုနှစ်မှစ၍ စစ်ဦးစီးချုပ် တာဝန်ယူခဲ့သည်။

၎င်း၏ရာထူး သက်တမ်းကို ဝန်ကြီးချုပ် အီမရန်ခမ်းက ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လမှစ၍ ၃ နှစ် သက်တမ်းတိုးပေးခဲ့ပြီး ယခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၂၂ ရက်တွင် ရာထူးမှ အနားယူပြီ ဖြစ်သည်။

စစ်ဦးစီးချုပ်နေရာ ဆက်ခံမည့်သူကို လာမည့်ရက်ပိုင်းအတွင်း လက်ရှိဝန်ကြီးချုပ် ရှာဘတ်ရှရစ်ဖ် (Shahbaz Sharif) က ကြေညာနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယားက ဆက်လက်ရေးသားထားသည်။

Source: Aljazeera

CNI International News

ပြုံယမ်း၊ နိုဝင်ဘာ ၂၄

တောင်ကိုရီးယားသမ္မတသစ်နှင့် အစိုးရသည် အရူးများ ဖြစ်ကြကြောင်း၊ အမေရိကန်ပေးသော အရိုးကို ပြေးကိုက်သော ခွေးနှင့်တူကြောင်း ကင်မ်ယိုဂျောင်က ပြောဆိုခဲ့သည်ဟု အေပီက ရေးသားဖော်ပြထားသည်။

မြောက်ကိုရီးယား၏ခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန်း၏ ဩဇာကြီးမားလှသော ညီမဖြစ်သူ ကင်မ်ယိုဂျောင်က ၎င်းတို့ နိုင်ငံအပေါ် တဖက်သတ် ပိတ်ဆို့အရေးယူရန် စဉ်းစားနေသည့် သတင်းများထွက်ပေါ်လာ၍ နိုဝင်ဘာ ၂၄ ရက် (ယနေ့)တွင် တောင်ကိုရီးယားကို စော်ကားပြောဆို၍ ခြိမ်းခြောက်ခဲ့ကြောင်း အေပီက ဆက်လက် ရေးသားဖော်ပြသည်။

မကြာသေးမီက ဒုံးကျည်စမ်းသပ်မှုများကြောင့် မြောက်ကိုရီးယားအပေါ် နောက်ထပ် တဖက်သတ် ပိတ်ဆို့အရေး ယူမှုများ ချမှတ်ရန် စဉ်းစားသုံးသပ်နေကြောင်း တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ကြေညာခဲ့ပြီးနောက် ၂ ရက်အကြာမှာ ကင်မ်ယိုဂျောင်၏ အထက်ပါ ပြောကြားချက် ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယား၏ လက်နက် အစီအစဉ်အတွက် အဓိကဝင်ငွေ တစ်ရပ်ဖြစ်သော ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုများ အပေါ် ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုများကိုလည်း ထည့်သွင်းစဉ်းစားမည်ဟု တောင်ကိုရီးယား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ကြေညာခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယား သမ္မတ ယွန်ဆော့ရွဲနဲ့ အမေရိကန်သမ္မတ ဘိုင်ဒန်ကိုတွေ့ရစဉ်(GETTY IMAGES)

“တောင်ကိုရီးယားအုပ်စု ဘာတွေ ဒဏ်ခတ် အရေးယူမှာလဲဆိုတာ ကျမ တွေးကြည့်ပါတယ်။ သူတို့ဟာ မြောက်ကိုရီးယား မထီမြင်မဲ့မြင် ပြုပြီးတော့ အမေရိကန် ပေးတဲ့အရိုးကို ကိုက်နေတဲ့ ခွေးတစ်ကောင် အဆင့်ထက် မပိုပါဘူး။ ကျမတို့က တောင်ကိုရီးယာကို ပစ်မှတ်မထားခဲ့ပါဘူး” ဟု ကင်မ်ယိုဂျောင်၏ ပြောကြားချက်ကို မြောက်ကိုရီးယားအစိုးရ မီဒီယာက ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယားနှင့် ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေး ကြိုးပမ်းခဲ့သည့် တောင်ကိုရီးယား သမ္မတဟောင်း မွန်ဂျေအင်း နောက်ပိုင်း ယခုအခါ သမ္မတသစ် ယွန်ဆော့ရွဲကို ပြုံယမ်းအစိုးရက ဆန့်ကျင်မှုများ ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့သည်။

“အမေရိကန်နဲ့ သူ့ရဲ့လက်ကိုင်တုတ်ဖြစ်တဲ့ တောင်ကိုရီးယားဟာ မြောက်ကိုရီးယားကို ပိတ်ဆို့အရေးယူဖို့ ဖိအား ပေးနေပါတယ်။ အဲဒီလို မိုက်မဲတဲ့လူတွေကို အခုနောက်ထပ် သတိပေးလိုက်ပါတယ်။ သူတို့လုပ်ရပ်ဟာ ရန်ငြိုးနဲ့ ဒေါသတွေကို မီးလောင်ရာလေပင့် ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကြိုးကွင်းစွပ်ရာ ရောက်ပါလိမ့်မယ်” ဟု ၎င်းက ကြိမ်းမောင်းခဲ့သည်။

ကင်မ်ယိုဂျောင်၏ တရားဝင်ရာထူးမှာ မြောက်ကိုရီးယားအာဏာရ အလုပ်သမားပါတီ၏ ဗဟိုကော်မတီ၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးဖြစ်သည်။

Source: AP

CNI International News

မနီလာ၊ နိုဝင်ဘာ ၂၃

တောင်တရုတ်ပင်လယ်၌ ခြိမ်းခြောက် အကျပ်ကိုင်မှုများကို ရင်ဆိုင်ရာတွင် ဖိလစ်ပိုင်ဘက်မှ အမေရိကန် ရပ်တည်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်ဒုတိယသမ္မတ ကာမယ်လာဟားရစ်က ရေပိုင်နက် အငြင်းပွားနေသည့် အစွန်းအဖျားပိုင်းရှိ ပါလာဝမ် (Palawan) ကျွန်းသို့ အလည်အပတ်ရောက်ရှိစဉ် ပြောကြားခဲ့သည်။

ပူဝါတိုပရင့်စ်ဆာ ပင်လယ်အော်တွင် ဆိုက်ကပ်ထားသော ဖိလစ်ပိုင်ကမ်းခြေစောင့် သင်္ဘောတစ်စီးပေါ်တွင် နိုဝင်ဘာ ၂၂ ရက်၌ ဟားရစ်က “အမေရိကန်နှင့် နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်း အနေဖြင့် ယခုရောက်ရှိနေသော ဒေသအတွက် အလေးအနက် ထားပါကြောင်း” ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟားရစ်၏ ပါလာဝမ်ခရီးစဉ်သည် အာရှရှိ အမေရိကန်၏ သက်တမ်းရှည်ကြာ လုံခြုံရေးမဟာမိတ် နိုင်ငံဖြစ်သော ဖိလစ်ပိုင်သို့ ၃ ရက်ကြာ လာရောက် လည်ပတ်ခဲ့မှု၏ တစိတ်တပိုင်းလည်း ဖြစ်သည်။

လက်ရှိ အနေအထားတွင် တောင်တရုတ်ပင်လယ်၌ တရုတ်၏ မူဝါဒများကို တန်ပြန်ရန် အမေရိကန်၏ အဓိက ကြိုးပမ်းနေမှုမှာ ထိုင်ဝမ်ကျွန်း အရေးကိစ္စ ဖြစ်သည်။

အမေရိကန်ဒုတိယသမ္မတ ကာမယ်လာဟားရစ်နဲ့ ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ မားကို့စ်ကိုတွေ့ ရစဉ်

အချုပ်အခြာအာဏာနှင့် နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှုကို လေးစားရန်၊ တရားဥပဒေနဲ့အညီ အတားအဆီးမရှိ ကုန်သွယ်နိုင်ရန်၊ အငြင်းပွားမှုများကို ငြိမ်းချမ်းစွာ ဖြေရှင်းရန်၊ တောင်တရုတ်ပင်လယ်နှင့် အင်ဒို-ပစိဖိတ် ဒေသတလျှောက် လွတ် လပ်စွာ ရေကြောင်းသွားလာခွင့်နှင့် လေကြောင်းပျံသန်းခွင့်ရှိရန်တို့ကို ဟားရစ်က ၎င်း၏မိန့်ခွန်းတွင် ထည့်ပြော ခဲ့သည်။

“အငြင်းပွားနေတဲ့ ရေပြင်မှာ တာဝန်မဲ့တဲ့ အပြုအမူတွေကို ဆန့်ကျင်တဲ့ နိုင်ငံတကာ စည်းရုံးလှုပ်ရှားမှု တစ်ခု ဖြစ်လာအောင် ဝါရှင်တန်က ဖိအားပေးသွားမှာပါ” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟားရစ်သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ အမည်ကို တိုက်ရိုက် သုံးစွဲပြောကြားခဲ့ခြင်း မရှိသော်လည်း လုံခြုံရေးစာချုပ်အရ မဟာမိတ်ဖြစ်သူ ဖိလစ်ပိုင်အတွက် အမေရိကန်၏ ထောက်ခံမှုကို ချပြခဲ့သဖြင့် ၎င်း၏ရည်ညွှန်းချက်မှာ တရုတ် ပင်ဖြစ်သည်။

ဘေဂျင်းသည် ဖိလစ်ပိုင်၊ ဗီယက်နမ်၊ မလေးရှား၊ ဘရူနိုင်းနှင့် ထိုင်ဝမ်တို့၏ နယ်နိမိတ် အစိတ်အပိုင်းများကို ၎င်းပိုင်ဆိုင်သည်ဟု အတိအလင်းပြော၍ တောင်းဆိုထားသည်။

ဘေဂျင်းအစိုးရ၏ တောင်တရုတ်ပင်လယ်အရေး လိုလားချက်များကို နယ်သာလန်နိုင်ငံ၊ သည်ဟိဂ်မြို့ရှိ နိုင်ငံ တကာတရားရုံးက ဆုံးဖြတ်ခဲ့ရာတွင် ဖိလစ်ပိုင် အနိုင်ရရှိခဲ့သော်လည်း ဘေဂျင်းကတော့ အဆိုပါ တရားရုံး၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို လျစ်လျူရှုခဲ့သည်။

Source: Aljazeera

CNI International News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၃

ထိုင်းနိုင်ငံ၊ နရသီဝပ်ခရိုင်ရှိ ရဲစခန်း တစ်ခုသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၂ ရက်က ကားဗုံးခွဲ တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်က ရေးသား ဖော်ပြထားသည်။

အဆိုပါ တိုက်ခိုက်ခံရမှုကြောင့် ရဲအရာရှိ တစ်ဦး သေဆုံးပြီး တခြားသော လူ ၄၃ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ကားဗုံးခွဲ တိုက်ခိုက်မှုကို မည်သည့် လူပုဂ္ဂိုလ်၊ အဖွဲ့အစည်းက လုပ်ဆောင်ခြင်း ဖြစ်သည်ကိုတော့ ဘန်ကောက်ပို့စ်တွင် ဖော်ပြထားသည်ကို မတွေ့ရသေးပေ။