CNI International News

ကိယတ်ဗ်၊ မေလ ၄

ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ အစောပိုင်းတွင် ကရင်မလင်အား ယူကရိန်းဘက်မှ ဒရုန်းဖြင့် တိုက်ခိုက်မှုကို ကြားဖြတ် ရှင်းလင်းခဲ့ရ ကြောင်း၊ ယင်းသည် သမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင် (Vladimir Putin) အား လုပ်ကြံမှုဖြစ်ကာ အကြမ်းဖက် လုပ်ရပ် အတွက် လက်တုံ့ပြန်သွားမည်ဟု ကတိပေးကြောင်း ရုရှားဘက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

သို့သော် ပူတင် သို့မဟုတ် ရုရှားနိုင်ငံအား တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းမရှိဟု ယူကရိန်းသမ္မတက ငြင်းဆန်ခဲ့ကြောင်း AP သတင်းမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားချိန်တွင် ပူတင်သည် ကရင်မလင်၌ ရှိမနေဘဲ မော်စကိုမြို့ပြင်ရှိ ၎င်း၏ Novo-Ogaryovo အိမ်၌ရှိနေခဲ့ကြောင်း ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် ပတ်စ်ကော့ဗ် (Peskov) က ရုရှားနိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံသို့ ပြောခဲ့သည်။

ကရင်မလင်အား တိုက်ခိုက်မှုသည် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ ညဘက်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်ဟု ရုရှားအာဏာပိုင်များက ပြောသော် လည်း ထိုအခြေအနေနှင့် ပတ်သက်၍ လွတ်လပ်စွာ အတည်ပြုမှု မရှိသေးသလို သက်သေလည်း မပြသေးပေ။

တိုက်ခိုက်မှုနှင့် ပတ်သက်၍ အဘယ့်ကြောင့် နောက်ကျမှ ထုတ်ပြန်သလဲဟု မေးခွန်းများလည်း ပေါ်ထွက် လာနေသည်။

ထို့နောက် တိုက်ခိုက်ခံရမှု ဗွီဒီယိုဖိုင်ကိုလည်း မည်သည့်အတွက်ကြောင့် ချက်ချင်း မထုတ်ပြန် သလဲဟု မေးခွန်းများ ထွက်ပေါ်နေသည်။

ရုရှား သတင်းဌာနများတွင် တင်ထားသော ဗွီဒီယိုတစ်ခု၌ အဆောက်အဦများ ပေါ်တွင် မီးခိုးများ ထွက်နေသည်ကို မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်။

ဇာလန်းစကီးကိုတွေ့ရစဉ်

သို့သော် ယင်းသည် အစစ်အမှန် ဟုတ်/မဟုတ်ကိုမူ အတည်မပြုနိုင်သေးပေ။

ဗွီဒီယိုတွင် ပါဝင်သော စာများတွင်လည်း အနီးအနားရှိ ဒေသခံများသည် မနက် ၂ နာရီ ၃၀ မိနစ်ခန့်တွင် ပေါက်ကွဲသံများကို ကြားခဲ့ပြီး မီးလောင်မှုအား မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်ဟု ရေးသားထားသည်။

လူမှုကွန်ယက်တွင် ထွက်ပေါ်နေသည့် နောက်ထပ် ဗွီဒီယိုတစ်ခုတွင်လည်း ကရင်မလင်ရှိ ဆီးနိတ် နန်းတော်၏ အမိုးပေါ်တွင် ဒရုန်းတစ်ခု မီးလောင် ပျက်စီးသွားသည်ကို တွေ့ခဲ့ရသည်။

ရုရှား၏ သုံးရောင်ချယ် အလံလွှင့်ထူထားသည့် အလံတိုင် တစ်ခုအနီးတွင်ဖြစ်ကာ အပျက်အစီးများ အမိုးပေါ် ကျလာသည်ကိုလည်း တွေ့ရသည်။ သို့သော် ယင်းကိုလည်း စစ်မှန်ကြောင်း အတည်မပြုနိုင်သေးပေ။

တိုက်ခိုက်မှု တစ်စုံတစ်ရာ မလုပ်ခင် ရုရှားစစ်တပ်နှင့် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များက ဒရုန်းကို တားဆီးနိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ မည်သူမှ ထိခိုက်မှု မရှိခဲ့ကြောင်း ကရင်မလင်ဘက်က ပြောသည်။

ဒရုန်း၏ အပျက်အစီးများသည်လည်း ကရင်မလင်ထဲသို့ ကျရောက်ခဲ့ကြောင်း စစ်တပ်၏ တရားဝင် ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တွင် ရေးသားထားသည်။

သို့သော် ယူကရိန်းဘက်က မည်သည့် တိုက်ခိုက်မှုမှ မလုပ်ခဲ့ဟု သမ္မတ ဇာလန်းစကီးက ပြောသည်။

ရုရှား တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ပျက်စီးနေတဲ့ ယူကရိန်းအတွင်းက အဆောက်အဦများ

နော်ဒစ် (Nordic) ၅ နိုင်ငံမှ ခေါင်းဆောင်များနှင့် ဆွေးနွေးရန်အတွက် ဟယ်လ်ဆင်ကီ (Helsinki)သို့ ရောက်နေချိန် ပြောခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ပူတင် သို့မဟုတ် မော်စကိုအား တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်း မရှိကြောင်း၊ မိမိ၏ နယ်မြေအတွက်သာ တိုက်ခိုက်ကြောင်း၊ မိမိပိုင် ကျေးရွာများနှင့် မြို့များကိုသာ ကာကွယ်နေခြင်း ဖြစ်ကြောင်းလည်း ဇာလန်းစကီးက ပြောသည်။

ရုရှားအနေဖြင့် ယူကရိန်းမြို့ကြီးများရှိ အရပ်သား ဧရိယာများနှင့် အခြေခံ အဆောက်အဦများအား အပြင်းအထန် တိုက်ခိုက်ခဲ့မှုကို အကြောင်းပြချက်ပေးရန်အတွက် လုပ်ဇာတ်ထွင် နေခြင်းဟုလည်း ယူကရိန်းသမ္မတ အကြံပေးက ပြောသည်။

ရုရှားဘက်က ပြောစကား၏ မှန်ကန်မှုကို အတည်ပြုရန် မဖြစ်နိုင်သေးကြောင်းလည်း အိမ်ဖြူတော်ဘက်က ထုတ်ပြန်သည်။

Source: AP

CNI International News

အက်ဆန်စီယွန်၊ မေလ ၂

ပါရာဂွေး ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဆန်တီယာဂို ပီနာ (Santiago Pena) အနိုင်ရရှိခြင်းက ထိုင်ဝမ်အရာရှိများအတွက် အားတက်စရာ သတင်းဖြစ်သည်ဟု Reuters သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထိုင်ဝမ်တွင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းလုံး၌ မဟာမိတ် ၁၃ နိုင်ငံသာရှိပြီး ပါရာဂွေး အပါအဝင် ထိုနိုင်ငံများနှင့် ဆက်ဆံရေးကို ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် တရုတ်၏ အင်အားမမျှတသော စီးပွားရေးဆိုင်ရာ အားပြိုင်မှုနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

တနင်္ဂနွေနေ့ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရရှိခဲ့သော ပီနာသည် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မဲဆွယ်မှုများတွင် ထိုင်ဝမ်နှင့် ပါရာဂွေးတို့၏ နှစ် ၇၀ နီးပါး သံတမန်ဆက်ဆံရေးကို ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းသွားမည်ဟု အစဉ်တစိုက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်သည် ဒီမိုကရေစီနည်းကျ အုပ်ချုပ်သော နိုင်ငံဖြစ်သော်လည်း တရုတ်ဘက်က ယင်းကို ၎င်းတို့အပိုင်ဟု ပြောဆိုထားသည်။

ထိုင်ဝမ်ကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော် တိုင်းပြည်၏ စီးပွားရေး အခြေအနေကြောင့် ပီနာ၏ ဦးစားပေးမှုသည် ပြောင်းလဲလာလိမ့်မည်ဟု အတိုက် အခံ အက်ဖ်ရိန် အယ်လီဂရီ (Efrain Alegre)က ပြောသည်။ နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးနှင့် ပို့ကုန်တို့အတွက် အဓိက အရေးပါသော ပဲနှင့် အမဲသားတို့အတွက် တရုတ်၏ ကြီးမားသော ဈေးကွက်အတွင်း ဝင်ရောက်ခွင့် ရရန် ရပ်တည် ချက် ပြောင်းလဲရလိမ့်မည်ဟု ခန့်မှန်းခြင်း ဖြစ်သည်။

ပီနာ၏ အောင်ပွဲသည် ထိုင်ဝမ်အတွက် စိတ်သက်သာဖွယ်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းက လွယ်ကူသော ရွေးချယ်မှုကို ဖြစ် စေကြောင်း အမည်မဖော်လိုသည့် ဥရောပသံတမန်တစ်ဦးက ပြောသည်။

ပါရာဂွေးရှိ ထိုင်ဝမ်သံရုံးကလည်း ပီနာ၏ အောင်ပွဲအတွက် ဂုဏ်ပြုကြောင်း ပြောဆိုခဲ့ကာ နှစ်နိုင်ငံကြား အကျိုးရှိ သော ဆက်ဆံရေးကို ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းသွားမည်ဟု ပြောသည်။

သို့သော် ပါရာဂွေးအတွက် ၎င်းတို့၏ ရပ်တည်ချက်ကို ပြောင်းလဲရန် ဖိအားများမှာ မြင့်တက်လာဖွယ် ရှိနေသည်။

အထူးသဖြင့် တရုတ်၏ ဈေးကွက်များအတွင်းသို့ ပါရာဂွေး ထုတ်ကုန် ပဲနှင့် အမဲသားများကို ရောင်းချခွင့် ရလိုမှု ကြောင့် ဖြစ်သည်။

ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရသည့် ဆန်တီယာဂို ပီနာကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ အနေအထားကို သိရှိအောင် ဆက်လက် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ပြီး ဖြစ်လာနိုင်ဖွယ် ဆုံးရှုံးမှုများအတွက် ပြင်ဆင်ထားရမည်ဖြစ်ကြောင်း ပါရာဂွေး ကျေးလက်ဒေသအဖွဲ့မှ ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးက ပြောသည်။

ပီနာ၏ ရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ် ထွက်ပေါ်လာပြီးနောက် မကြာခင် ထိုသို့ ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်ကာ အဖွဲ့၏ တရုတ် လိုလားသော ရပ်တည်ချက်သည်လည်း ခိုင်မာနေ ဦးမည်ဟု ပြောသည်။

ပီနာ၏ ရွေးကောက်ပွဲ နိုင်ရရှိမှု၊ လက်ရှိ အာဏာရ ကွန်ဆာဗေးတစ်များ၏ လွှတ်တော်အတွင်း အင်အား ကောင်းမှု တို့က ပါရာဂွေးနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒဆိုင်ရာ ပြောင်းလဲမှုအတွက် မျှော်လင့်ချက်များကို လျော့ပါး စေသည်ဟု လည်း ၎င်းက ပြောသည်။

ပါရာဂွေးတွင် အခွန်လိုငွေပြမှုနှင့် စီးပွားရေး တိုးတက်မှုရှိရန် လိုအပ်နေခြင်းကြောင့် ပီနာ၏ ထိုင်ဝမ်အား ထောက်ခံမှုသည် ဖိအားများ ဖြစ်စေလိမ့်မည်ဟု လေ့လာသူများက ပြောသည်။

ပီနာသည် လက်ရှိသမ္မတ မာရီယို အက်ဘ်ဒို (Mario Abdo) ကဲ့သို့ အခြေအနေမျိုး ရှိလိမ့်မည် မဟုတ်ဟုလည်း သုံးသပ်ခံထားရသည်။

Source: Reuters

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ မေလ ၂

တနင်္လာနေ့တွင် ရုရှားဘက်က ယူကရိန်းသို့ ရက်ပိုင်းအတွင်း ဒုတိယမြောက် အင်အားပြင်း ဒုံးကျည်များဖြင့် ပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် မြို့တော် ကိယက်ဗ် (Kyiv) သို့ ထိမှန်ခြင်း မရှိသော်လည်း အရှေ့ဘက် ပက်ဗ်လို ရတ်ဒ် (Pavlohrad) မြို့တွင် အဆောက်အဦးများ ပျက်စီး၍ လူနှစ်ဦး သေဆုံးကာ ၄၀ နီးပါး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်ဟု အရာရှိများကပြောကြောင်း အေပီသတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။

ဒုံးကျည်များကို ယူရိန်းလေကြောင်း ကာကွယ်ရေးများက ကြားဖြတ်ပစ်ချမှုကြောင့် ပေါက်ကွဲမှုများ ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပြီးနောက် မြို့တော်ကိယက်ဗ်တွင် မနက် ၃ နာရီ ၄၅ မိနစ်၌ လေကြောင်း အချက်ပေးသံများဖြင့် ဆူညံခဲ့သည်။

မားမန့်ခ် (Murmansk)နှင့် ကစ္စပီယံ (Caspian) ဒေသတို့မှ ခရုစ်ဒုံးကျည် ၁၈ လုံးဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုပစ်ခတ်ခဲ့မှုအတွင်း ဒုံးကျည် ၁၅ လုံးကို ကြားဖြတ် ပစ်ချနိုင်ခဲ့သည်ဟု ယူကရိန်းစစ်ဦးစီးချုပ်က ပြောသည်။

အဆိုပါ ပစ်ခတ်မှု မတိုင်ခင် သောကြာနေ့တွင်လည်း ရုရှားတို့က ဒုံးကျည်အလုံး ၂၀၊ ဖောက်ခွဲရေးဒရုန်း နှစ်စင်းတို့ ဖြင့် ပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ လူ ၂၁ ဦး သေဆုံးခဲ့ရသည်။

ယူကရိန်းစစ်သား ရှေ့တန်းတစ်နေရာမှာ ပခုံးထမ်း လောင်ချာဖြင့် ပစ်ခတ်နေစဉ်

တနင်္လာနေ့က တိုက်ခိုက်မှုသည် အရှေ့ဘက် ဒီနီပရိုပီးထရော့ခ် (Dnipropetrovsk) ဒေသရှိ ပတ်ဗ်လိုရတ်ဒ်သို့ ထိမှန်ခဲ့ကာ လူနှစ်ဦးသေပြီး ၄၀ နီးပါး ဒဏ်ရာရခဲ့သည်ဟု ယူကရိန်းသမ္မတက ထုတ်ပြန်သည်။

မြို့သို့ ဒုံးကျည် ၇ လုံး ပစ်ခဲ့ကာ တစ်ချို့ကို ကြားဖြတ်နိုင်ခဲ့သော်လည်း စက်မှုဇုန်အတွင်း ထိမှန်ခဲ့မှုကြောင့် မီးလောင်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့သည်ဟု ယူကရိန်းအရာရှိများက ပြောသည်။

တိုက် ၂၄ လုံး၊ အိမ် ၈၉ လုံး၊ ကျောင်း ၆ ကျောင်း၊ ဆိုင် ၅ ဆိုင်တို့ ပျက်စီးခဲ့ရသည်ဟုလည်း ဒေသတွင်း အရာရှိများ ကပြောသည်။

ဒုံးကျည်များသည် ဒီနီပရိုပီးထရော့ခ်ရှိ တခြားနေရာ သုံးခုသို့လည်း ထိမှန်ခဲ့ကာ လူနေအဆောက်အဦများနှင့် ကျောင်းတစ်ခုတို့ ပျက်စီးခဲ့ရသည်ဟု ဒေသတွင်း အရာရှိတစ်ဦးက ပြောသည်။

ရုရှားစစ်တပ်သည် တနင်္လာနေ့တွင် ယူကရိန်း၏ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းများ ထုတ်လုပ်ရာ နေရာသို့ ဒုံးကျည်များဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခဲ့သည်ဟု ရုရှားကာကွယ်ရေးဌာန ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်က ပြောသည်။

ဒုံးကျည်များသည် ပစ်မှတ်ကို ထိမှန်ခဲ့သည်ဟုလည်း ၎င်း၏ ပြောဆိုမှုတွင် ပါဝင်သည်။

ယူကရိန်းပြည်သူများ အဆောက်အဦ ပျက်စီးနေတာကို ကြည့်နေစဉ်

သိမ်းပိုက်ထားသော ဇာပိုရေဇေယာဒေသမှ ရုရှား အရာရှိတစ်ဦး ဖြစ်သူကလည်း ဒုံးကျည်များသည် ပတ်ဗ်လိုရတ်ဒ်ရှိ ခဲယမ်းနှင့် လောင်စာ ဂိုဒေါင်ကို ထိမှန်ခဲ့ကြောင်း ပြောသည်။

တနင်္လာနေ့ တိုက်ခိုက်မှုသည် ယူကရိန်း၏ စွမ်းအင်ပေးဝေရေ အခြေခံ အဆောက်အဦများကို ပျက်စီးစေခဲ့ကာ ယင်းတို့ကို ပြင်ဆင်ရန် ရက်အတန်ကြာ အချိန်ယူရမည်ဟု ယူကရိန်းစွမ်းအင်ဝန်ကြီးက ပြောသည်။

ခါဆွန် (Kherson) မြို့နှင့် ဒီနီပရိုပီးထရော့ခ် ဒေသတွင်းရှိ တခြားမြို့များမှ ဒေသခံ ၂၀၀၀၀ ခန့်သည် စွမ်းအင်ပျက်တောက်လျက် ရှိသည်ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။

၁၄ လကြာ ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်း ရုရှားတို့သည် တာဝေးပစ် ဒုံးကျည်များဖြင့် တိုက်ခိုက်မှုကို မကြာခဏ လုပ်ဆောင်ခဲ့ကာ တစ်ခါတစ်ရံတွင် လူနေဧရိယာများသို့ပါ ထိမှန်မှု ရှိခဲ့သည်။

Source: AP

CNI International News

ဒိုဟာ၊ မေလ ၂

တာလီဘန်များကို ဖိတ်ကြားခြင်းမရှိဘဲ အာဖဂန်အရေးနှင့် ပတ်သက်သည့် ညီလာခံတစ်ရပ်အား ကာတာနိုင်ငံ၏ မြို့တော် ဒိုဟာ (Doha) တွင် ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့က ဦးဆောင် ကျင်းပခဲ့သည်ဟု Al Jazeera သတင်း၌ ဖော်ပြသည်။

၎င်းတို့ ပါဝင်ခြင်းမရှိသော အာဖဂန်အရေး ဆွေးနွေးပွဲသည် မည်သည့် အကျိုးရလဒ်မှ ဖြစ်ထွန်းလိမ့်မည် မဟုတ်ဟုလည်း တာလီဘန်များက ပြောသည်။

အမေရိကန်၊ တရုတ်၊ ရုရှားတို့အပြင် ဥရောပမှ အလှူရှင်နိုင်ငံများနှင့် ပါကစ္စတန်ကဲ့သို့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ ပါဝင်သော နိုင်ငံပေါင်း ၂၅ နိုင်ငံခန့်မှ ကိုယ်စားလှယ်များသည် ကာတာမြို့တော်တွင် တနင်္လာနေ့မှ စတင်၍ နှစ်ရက် ကြာ တံခါးပိတ် အစည်းအဝေးကို ကျင်းပခဲ့သည်။

ထိုအစည်းအဝေးကို ကုသမဂ္ဂ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးချုပ် အန်တိုနီယို ဂူတာရက်စ်(Antioni Guterres)က ဦးဆောင်သည်။

အာဖဂန်အစိုးရ မပါဝင်သည့် အာဖဂန်အရေး ဆွေးနွေးပွဲတိုင်းသည် ထိရောက်မှုနှင့် တွင်ကျယ်မှု ရှိမည်မဟုတ်ဟု တာလီဘန်နိုင်ငံခြားရေးဌာန ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် အဘ်ဒဲလ် ကာဟာဘယ်လ်ခီ (Abdul Qahar Balkhi) က ပြောသည်။

အာဖဂန်၏ ဆိုးရွားသော လူသားချင်းစာနာမှု အခြေအနေနှင့် နိုင်ငံတကာ ပိတ်ဆို့မှုများအတွက် ဆွေးနွေးမည့် အစည်းအဝေးသို့ တာလီဘန်များကို ဖိတ်ခေါ်မည် မဟုတ်ကြောင်း ကုလအရာရှိတစ်ဦးက ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ် တွင် ပြောခဲ့သည်။

ကုလအထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် အန်တိုနီယို ဂူတာရက်စ်ကိုတွေ့ရစဉ်

တာလီဘန်များအား အသိအမှတ်ပြုရေးသည်လည်း အစည်းအဝေး အစီအစဉ်များတွင် မပါဝင်ဟု ကုသ သတင်းအရင်းအမြစ် တစ်ခုက ပြောသည်။

ကုလ၏ ဒုတိယအတွင်းရေးမှူးချုပ်၏ ပြောစကားကြောင့် တာလီဘန်များ သတ်မှတ်သကဲ့သို့ အာဖဂန်အစ္စလာမ္မစ် စော်ဘွားများနိုင်ငံ (IEA) အစိုးရအဖြစ် တရားဝင် သတ်မှတ်မည်ကို ပြည်ပရောက် အာဖဂန်များနှင့် အနောက် နိုင်ငံများဘက်က စိုးရိမ်မှုများ ရှိနေချိန်တွင် ထိုသို့ ပြောဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

တာလီဘန်များ၏ အမျိုးသမီး အခွင့်အရေးအပေါ် ကိုင်တွယ်မှု မှတ်တမ်းများကြောင့် ယင်းတို့နှင့် တရားဝင် ဆက်ဆံရေး စတင်ရန် စဉ်စားနေသော နိုင်ငံများကို ကန့်ကွက်ရှုတ်ချသည်ဟု အာဖဂန်အမျိုးသမီး အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ညွှန့်ပေါင်းအဖွဲ့တစ်ခုက တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ထုတ်ပြန် ပြောဆိုခဲ့သည်။

တာလီဘန်များ၏ အမျိုးသမီးများအပေါ် ဆက်ဆံပုံကို လက်ခံနိုင်စရာ မရှိကြောင်း၊ ပြီးခဲ့သည့် နှစ်များတွင် ရရှိထားသည့် တိုးတက်မှုများကို မမေ့ဘဲ အာဖဂန်ရှိ အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးအတွက် ဆက်လက် တိုက်ပွဲဝင် သွားရမည် ဖြစ်ကြောင်း ထင်ရှားသည့် အာဖဂန်နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးဖြစ်သူက ပြောသည်။

ပါကစ္စတန် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

အမျိုးသမီးများ၏ ပညာရေးနှင့် အလုပ်လုပ်ကိုင်ခွင့်တို့အပေါ် ပိတ်ပင်မှု အပါအဝင် အမျိုးသမီးများအပေါ် ကန့်သတ်မှုများ မြင့်တက်လာခြင်းအတွက် တာလီဘန်များသည် ဝေဖန်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

ဒိုဟာ ဆွေးနွေးပွဲသည် အာဖဂန်များအား အသိအမှတ်ပြုရေးအတွက် ကနဦး ခြေလှမ်းများကို ဖြစ်စေနိုင်သည်ဟု ကုလ၏ ဒုတိယအတွင်းရေးမှူးက ဧပြီ ၂၄ ရက်တွင် ပြောခဲ့သည်။ ထိုပြောစကားသည် နားလည်မှု လွဲခြင်းသာ ဖြစ်သည်ဟု ကုလဘက်က ပြန်လည်ဖြေရှင်းခဲ့ရသည်။

လက်ရှိ အချိန်အထိ တာလီဘန် အစိုးရအား မည်သည့်နိုင်ငံကမှ တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုခြင်း မရှိသေးပေ။

ဆွေးနွေးပွဲတွင် IEA ကိုယ်စားလှယ်များကို မဖိတ်ခေါ်ခြင်းက ခွဲခြားမှု၊ မတရားမှုသာဖြစ်သည်ဟု ကုလဆိုင်ရာ တာလီဘန် ကိုယ်စားလှယ်က ပြောသည်။

အာဖဂန်မှ ပြဿနာများကို လက်တွေ့ဆန်သော ချဉ်းကပ်မှု၊ IEA ၏ ပါဝင်မှုဖြင့်သာ ဖြေရှင်းနိုင်သည်ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။

Source: Aljazeera

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ မေလ ၂

ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ ဖာဒီနန် မားကို့စ်ဂျူနီယာ (Ferdinand Marcos Jr.) နှင့် အိမ်ဖြူတော်တွင် တနင်္လာနေ့၌ တွေ့ဆုံစဉ် အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) သည် ဖိလစ်ပိုင်လုံခြုံရေးအတွက် အမေရိကန်က ပေးထားသော ကတိများကို ထပ်လောင်းပြောဆိုကာ နှစ်နိုင်ငံကြား ခိုင်မာသော ဆက်ဆံရေးအား အလေးထားပြော ကြားခဲ့သည်ဟု အေပီသတင်းမှာ ဖော်ပြထားသည်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်းရှိ ဖိလစ်ပိုင်သင်္ဘောများကို တရုတ် ရေတပ်၏ နှောင့်ယှက်မှုများကြောင့် တင်းမာမှုများ မြင့်တက်လာချိန်တွင် ဖြစ်သည်။

မားကို့စ်၏ ဝါရှင်တန်ခရီးစဉ်သည် ဖိလစ်ပိုင်နှင့် အမေရိကန်တို့အကြား အကြီးမားဆုံး စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု ပြီးဆုံးချိန်၊ နှစ်နိုင်ငံ လေတပ်များ တနင်္လာနေ့တွင် ၁၉၉၀ နောက်ပိုင်း ပထမဆုံးသော ဂျက်တိုက်လေယာဉ် လေ့ကျင့် မှုကို ပူးတွဲပြုလုပ်မည့် အချိန်၌ ပေါ်ပေါက်လာသည်။

ဖိလစ်ပိုင်သည် ယခုနှစ်တွင် အမေရိကန် တပ်ဖွဲ့များအား ၎င်းတို့၏ နောက်ထပ် စစ်စခန်းလေးခုသို့ ဝင်ရောက် တပ်စွဲခွင့် ပေးခဲ့သည်။

တရုတ်၏ ထိုင်ဝမ်အပေါ်နှင့် တောင်တရုတ် ပင်လယ်တို့အတွင်း ရန်လိုမှုများ မြင့်တက်လာခြင်းကို တားဆီးရန် ဖြစ်သည်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်ပြင်ကိုတွေ့ရစဉ်

တစ်ဖက်တွင်လည်း တရုတ်သည် ဖိလစ်ပိုင် ကမ်းရိုးတန်းအနီး ရေပြင်တွင် သင်္ဘောများကို နှောင့်ယှက်ခြင်း၊ ကင်း လှည့်ခြင်းနှင့် တံငါသည်များကို မောင်းထုတ်ခြင်းတို့ဖြင့် ဖိလစ်ပိုင်အား ဒေါသထွက်အောင် လုပ်ဆောင်လျက် ရှိသည်။

သို့သော် မားကို့စ်နှင့် တွေ့ဆုံစဉ်တွင် ဘိုင်ဒန်က အမေရိကန်-ဖိလစ်ပိုင် ဆက်ဆံရေး၏ တိုးတက်မှုများနှင့် ပတ်သက်၍ ထုတ်ဖော် ပြောဆိုခဲ့သည်။

နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးသည် ပြီးခဲ့သည့် နှစ်များအတွင်း အတက်အကျများစွာ ရှိခဲ့ကာ ပြီးခဲ့သည့်နှစ် မားကို့စ် အာဏာရရှိချိန်တွင် အခက်အခဲများစွာနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။

စိန်ခေါ်မှု အသစ်များနှင့် ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း၊ ဖိလစ်ပိုင်ထက် ပိုကောင်းသည့် မိတ်ဖက်နိုင်ငံကို မစဉ်းစားမိ ကြောင်း ဘိုင်ဒန်က ပြောသည်။

 မားကို့စ်နဲ့ ဇနီး အမေရိကန်ကို ရောက်လာစဉ်

အမေရိကန်အနေဖြင့် ဖိလစ်ပိုင်အား ကာကွယ်ရေးအတွက် ပေးထားသော ကတိများကို တည်မည့်အပြင် ဖိလစ်ပိုင် စစ်တပ် အဆင့်မြှင့်တင်ရေး အတွက်လည်း ဆက်လက် ထောက်ပံ့သွားမည်ဟု ဘိုင်ဒန်က ပြောသည်။

ဖိလစ်ပိုင်နှင့် ပစိဖိတ်ဒေသတွင် လက်ရှိ ကမ္ဘာပေါ်၌ အရှုပ်ထွေးဆုံး ပထဝီနိုင်ငံရေး အခြေအနေများနှင့် ရင်ဆိုင် နေရသည့်အတွက် နှစ်နိုင်ငံကြား ဆက်ဆံရေးမှာ မရှိမဖြစ် အရေးပါသည်ဟုလည်း မားကို့စ်က ပြောသည်။

တနင်္လာနေ့က ဘဲဥပုံ ရုံးခန်းအတွင်း တွေ့ဆုံမှုသည် ဘိုင်ဒန်၏ ပစိဖိတ်ခေါင်းဆောင်များနှင့် အဆင့်မြင့် သံတမန် ရေးဆိုင်ရာ တွေ့ဆုံမှုများမှ နောက်ဆုံးတစ်ခု ဖြစ်သည်။

မားကို့စ်၏ အမေရိကန် ခရီးစဉ်သည်လည်း ၁၀ နှစ်ကျော် ကာလအတွင်း ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ တစ်ဦး၏ ပထမဆုံး သော အမေရိကန်ခရီးစဉ် ဖြစ်သည်။

Source: AP

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဧပြီ ၂၉

ရုရှားစစ်တပ်သည် သောကြာနေ့ အစောပိုင်းတွင် ယူကရိန်းသို့ ခရုစ်ဒုံးကျည် အလုံး ၂၀ ကျော်၊ ဒရုန်း နှစ်စင်းတို့ ဖြင့် တိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် အနည်းဆုံး လူ ၂၃ ဦး သေဆုံးခဲ့ရသည်ဟု အေပီက ဖော်ပြခဲ့သည်။

သေဆုံးသူ အများစုမှာ ဒုံးကျည်နှစ်လုံး လူနေ အဆောက်အဦ တစ်ခုကို ထိမှန်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်ပြီး သေဆုံးသူများ တွင် ကလေးငယ် သုံးဦး ပါဝင်သည်ဟု ယူကရိန်းအရာရှိများက ပြောသည်။

သောကြာနေ့ တိုက်ခိုက်မှုသည် နှစ်လနီးပါတာ ကာလအတွင်း မြို့တော်ကိယက်ဗ် (Kyiv) သို့ ပစ်မှတ်ထားသည့် ပထမဆုံး တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ကြောင်း၊ ပစ်မှတ်ကို ထိမှန်ခြင်း ရှိ/မရှိကိုတော့ မသိရသေးပေ။

ယူကရိန်းလေတပ်သည် ကိယက်ဗ်မြို့ ကောင်းကင်မှ ခရုစ်ဒုံးကျည် ၁၁ လုံးနှင့် ဒရုန်းနှစ်စင်းတို့ကို ကြားဖြတ် ပစ်ချနိုင်ခဲ့ကြောင်း မြို့တော်အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့က ပြောသည်။

ရုရှား ပစ်ခတ်လိုက်တဲ့ အဆောက်အဦကို တွေ့ရစဉ်

ယူကရိန်းအလယ်ပိုင်းရှိ လူနေ ၉ ထပ်တိုက်သည်လည်း ဒုံးကျည်ထိမှန်ခဲ့ကာ လူ ၂၁ ဦးခန့် သေဆုံးသွားခဲ့သည်ဟု ယူကရိန်းအမျိုးသားရဲတပ်ဖွဲ့က ပြောသည်။

ယင်းတွင် ၁၀ နှစ်အရွယ် ကလေးငယ် တစ်ဦးနှင့် လမ်းလျှောက်ကာစ ကလေးတစ်ဦးတို့ ပါဝင်သည်ဟုလည်း သိရသည်။

တခြားသေဆုံးသူ တစ်ဦးမှာ အနီးအနားရှိ အဆောက်အဦတွင် နေထိုင်သည့် အသက် ၇၅ နှစ်အရွယ် အမျိုးသမီး တစ်ဦးဖြစ်ပြီး ပေါက်ကွဲသံကြောင့် အတွင်းပိုင်း သွေးယိုစိမ့်မှုဖြစ်ကာ သေဆုံးခဲ့ခြင်းဟု အရေးပေါ် ကယ်ဆယ်ရေး ဝန်ထမ်းများက ပြောသည်။

လူ ၁၇ ဦး ဒဏ်ရာရကာ ကလေးငယ်သုံးဦးကို အပျက်အစီးများကြားမှ ကယ်တင်ခဲ့ရကြောင်း၊ ကိုးဦးကို ဆေးရုံတင် ထားရကြောင်းလည်း ယူကရိန်းရဲတပ်ဖွဲ့က ပြောသည်။

ဒုံးကျည်များကို မည်သည့်နေရာမှ ပစ်ခတ်သလဲ မသိရသေးသော်လည်း ရုရှားစစ်တပ်သည် ၁၄ လကြာ စစ်ပွဲ ကာလအတွင်း တာဝေးပစ် ဒုံးကျည်များကို မကြာခဏ ဆိုသလို အသုံးပြု တိုက်ခိုက်ခဲ့ကာ အရပ်သား ဧရိယာ များကိုလည်း ထိမှန်ခဲ့သည်။

ရုရှား ပစ်ခတ်လိုက်တဲ့ အဆောက်အဦကို တွေ့ရစဉ်

ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ခြိမ်းခြောက်ရန်အတွက် ယခုကဲ့သို့ တိုက်ခိုက်မှုများကို လုပ်ဆောင်နေခြင်း ဖြစ်သည်ဟုလည်း ယူကရိန်းအရာရှိများနှင့် လေ့လာသူများက သုံးသပ်သည်။

တာဝေးပစ် ဒုံးကျည်များကို စစ်မြေပြင်သို့ ပို့ဆောင်မည့် ယူကရိန်း အရံတပ်ဖွဲ့ဝင်များရှိရာ အဆောက်အဦ များကို ဦးတည်ပစ်ခဲ့သည်ဟု ရုရှားကာကွယ်ရေးဌာနက ပြောသည်။

ပစ်ခတ်မှုများသည် ပစ်မှတ်ကို ထိမှန်ခဲ့ကြောင်းလည်း ရုရှားကာကွယ်ရေးဌာန ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်က ပြောသည်။

သို့သော် ပစ်မှတ်သည် မည်သည့် နေရာတွင် ရှိသည်နှင့် မည်သည့် အဆောက်အဦ ဖြစ်သည်ကိုတော့ ဖော်ပြထား ခြင်း မရှိပေ။

ယခုတိုက်ခိုက်မှုသည် တရုတ်သမ္မတနှင့် အချိန်ကြာမြင့်စွာ ဖုန်းဖြင့် ပြောဆို ဆွေးနွေးခဲ့သည်ဟု ယူကရိန်းသမ္မတ က ထုတ်ပြန်ပြီး ရက်အနည်းငယ် အကြာတွင် ပေါ်ပေါက်လာခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။

Source: AP

CNI International News

ခါတွမ်၊ ဧပြီ ၂၉

တိုက်ပွဲများမရပ်မချင်းတွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုကိုလုပ်ဆောင်သွားမည်မဟုတ်ဟု ဆူဒန်ရှိ RSF လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ ခေါင်းဆောင်က ပြောကြောင်း BBC သတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။

ဆူဒန်စစ်တပ်နှင့် RSF လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တို့အကြားတိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားလျက်ရှိကာ လက်ရှိအချိန်ထိလည်း တိုက်ခိုက်မှုများ ရပ်တန့်သွားမည့် အရိပ်အယောင်မျိုး မြင်တွေ့ရခြင်းမရှိသေးပေ။

ဟီမက်တီ (Hemedti) ဟု ထင်ရှားသော ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မိုဟာမက် ဟမ်ဒမ် ဒါဂါလို (Mohamed Hamdan Dagalo) က ဆူဒန်စစ်တပ်သည် သုံးရက်ကြာအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို သက်တမ်းတိုးပြီးကတည်းက လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများကို အဆင်အခြင်မဲ့လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု ပြောသည်။ ဆူဒန်ကို ဖျက်ဆီးလိုခြင်းမရှိဟု ၎င်းက ပြောကာ ဖြစ်ပေါ်နေသော အကြမ်းဖက်မှုများအတွက်လည်း ဆူဒန်စစ်တပ်ခေါင်းဆောင်ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အဗ္ဗဒဲလ် ဖာတက် အယ်လ်-ဘာဟန် (Abdel Fattah al-Burhan) အား အပြစ်တင်ခဲ့သည်။

သို့သော် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဘာဟန်သည် တောင်ဆူဒန်တွင် မျက်နှာချင်းဆိုင်ဆွေးနွေးမှုများ လုပ်ဆောင်ရန် သဘောတူထားသူဖြစ်သည်။ ဆူဒန် ပဋိပက္ခရပ်တန့်ရေးအတွက် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများအပြင် အမေရိကန်၊ဗြိတိန်နှင့် ကုလ တို့၏ သံတမန်ရေး ကြိုးပမ်းမှုများကြောင့် မလွယ်ကူသော အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို ကြာသပတေးနေ့တွင် သက်တမ်းတိုးနိုင်ခဲ့သည်။

ဟီမက်တီက ၎င်းအနေဖြင့်တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများလုပ်ဆောင်ရန် တံခါးဖွင့်ထားကြောင်း သို့သော် အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေးကို ခိုင်မာစွာ ချမှတ်နိုင်မှသာလျှင် ဆွေးနွေးမှုလုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း BBC သို့ ပြောသည်။

၎င်းသည် ဘာဟန်နှင့် ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာမရှိကြောင်း ၊ သို့သော်သမ္မတဟောင်း ဘာရှားကို သစ္စာခံသူ များအား အစိုးရအဖွဲ့အတွင်းသို့ ထည့်ခဲ့သည့်အတွက် ၎င်းအား သစ္စာဖောက်ဟု ရှုမြင်ထားကြောင်းလည်း ဟီမက်တီက ပြောသည်။

ဆူဒန်စစ်တပ်ခေါင်းဆောင်ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အဗ္ဗဒဲလ် ဖာတက် အယ်လ်-ဘာဟန်(ဓါတ်ပုံ-အေပီ)

ဘာဟန်၏စစ်တပ်နှင့် ဟီမက်တီ၏ RSF တပ်များပူးပေါင်းကာ ဘာရှားအား ရာထူးမှ ဖြုတ်ချခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ဘာရှားအစိုးရသည် ဆူဒန်တွင် ဆယ်စုနှစ်သုံးခုကျော်ကြာ အာဏာရရှိခဲ့ပြီး အစ္စလာမ္မစ်အတွေးအခေါ်များနှင့် တင်းကြပ်သော ရှရီယာ (Sharia) ဥပဒေကို ကျင့်သုံးခြင်းတို့အတွက် ထင်ရှားသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဘာဟန်သည် အရပ်သားများနှင့် အာဏာခွဲဝေယူရေး သဘောတူညီချက်ကို ဖျက်ပစ်ခဲ့ကာ အာဏာသိမ်း၍ အပြည့်အဝချုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ ယခုနှစ် အရပ်ဘက်အုပ်ချုပ်မှုဆီသို့ ပြန်သွားရေး အဆိုပြုချက်သည်လည်း ပျက်ပြားခဲ့ရသည်။

ဟီမက်တီ၏ RSF တပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၀၀၀၀၀ ကို စစ်တပ်အတွင်းသို့ ထည့်သွင်းရေးအချိန် ကာလသတ်မှတ်ချက်ကြောင့် ဖြစ်သည်။ အရပ်သားအစိုးရ ပေါ်ပေါက်လာရေးအတွက် များစွာမျှော်လင့်ထားသည်ဟုလည်း ဟီမက်တီက ပြောသည်။

၎င်းသည် ဒီမိုကရေစီနှင့်ပတ်သက်၍ မကြာခဏဆိုသလို ထုတ်ဖော်ပြောဆိုလေ့ရှိသူဖြစ်သော်လည်း ၎င်း၏ တပ်ဖွဲ့ များသည် ယခင်တုန်းက ဆန္ဒပြသူများအပေါ် ပြင်းပြင်းထန်ထန် နှိပ်ကွပ်ခဲ့ခြင်းများ ရှိသည်ဟု လေ့လာသူများက ထောက်ပြသည်။ RSF တပ်ဖွဲ့များသည် စစ်သားများ၏ ရန်သူများမဟုတ်ကြောင်း ၎င်းတို့သည် ယခင်နှစ်ပေါင်း ၃၀ ကြာ အုပ်ချုပ်ခဲ့သော အစိုးရ၏ဆိုးမွေမှ တိုင်းပြည်ကို ကာကွယ်ရန် တိုက်ခိုက်နေခြင်းသာဖြစ်ကြောင်းလည်း ၎င်းက ပြောခဲ့သည်။

Source:BBC

CNI International News

ဒူဘိုင်း၊ ဧပြီ ၂၉

အီရန်ရေတပ်သည် အမေရိကန်သို့ ဦးတည်နေသည့် အိုမင်ပင်လယ်ကွေ့ရှိ မာရှယ်ကျွန်းများ (Marshall Islands) အလံတင်ထားသော ရေနံတင်သင်္ဘောတစ်စင်းကို ကြာသပတေးနေ့တွင် သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်ဟု အေပီသတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။

အီရန် နျူကလီးယား စီမံကိန်းနှင့် ပတ်သက်၍ တင်းမာမှုများရှိနေချိန်တွင် ယခုကဲ့သို့ သိမ်းယူမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ် သည်။ ယင်းက ကမ္ဘာ့စွမ်းအင် ဈေးကွက်အတွက် အရေးပါသော ရေကြောင်းလမ်းတွင် နောက်ထပ်တစ်ကြိမ် သိမ်းပိုက်မှု ဖြစ်သည်။

အရှေ့အလယ်ပိုင်း အခြေစိုက် အမေရိကန်၏ အမှတ် ၅ ရေတပ်အုပ်စုက သိမ်းခံရသောသင်္ဘောမှာ Advantage Sweet ဖြစ်သည်ဟု ပြောသည်။

MarineTraffic.com မှ နောက်ယောင်ခံ ဂြိုဟ်တု အချက်အလက်များအရ သင်္ဘောသည် ကြာသပတေးနေ့ မွန်းလွဲ ပိုင်းတွင် အိုမန်မြို့တော် မတ်စ်ကတ် (Muscat)၏ မြောက်ဘက် အိုမန်ပင်လယ်ကွေ့အတွင်း ရှိနေသည်ကို တွေ့ရသည်။

အိုမန်ပင်လယ်ကွေ့ မြေပုံကိုတွေ့ရစဉ်

ယင်းသည် ကူဝိတ်မှ ထွက်လာခြင်းဖြစ်ကာ ဟူစတန် (Huston)သို့ သွားရန် မှတ်တမ်းတင်ထားသည်။

အီရန်ရေတပ်၏ သိမ်းပိုက်မှုကြောင့် Advantage Sweet သည် နိုင်ငံတကာ ရေပိုင်နက်၌ ရှိနေစဉ် ညနေ ၁ နာရီ ၁၅ မိနစ်တွင် အချက်ပြမှု လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်ဟု အမေရိကန်ရေတပ်က ပြောသည်။

အီရန်၏ လုပ်ရပ်သည် နိုင်ငံတကာ ဥပဒေများနှင့် ဆန့်ကျင်နေကာ ဒေသတွင်း တည်ငြိမ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးအတွက် အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေကြောင်း၊ အီရန်အနေဖြင့် ရေနံတင် သင်္ဘောကို ချက်ချင်း ပြန်လွှတ်ပေးသင့်ကြောင်း အမှတ် ၅ တပ်ဖွဲ့က ကြေညာချက် တစ်စောင်ထုတ်ပြန်သည်။

သင်္ဘောကို အီရန်၏ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ဟုခေါ်သော လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့က သိမ်းယူခဲ့သည်ဟု ရေတပ်ဘက်က ကနဦးတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သော်လည်း အီရန်ရေတပ်၏ သိမ်းယူမှုဟု နောက်ပိုင်းတွင်မှ အတည်ပြုနိုင်ခဲ့သည်ဟု ရေတပ်၏ ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်က ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့်နေ့က ပါရှန်ပင်လယ်ကွေ့ရှိ အီရန် သင်္ဘောတစ်စင်းကို အမည်မသိ သင်္ဘောတစ်စင်းက ဝင်တိုက်ခဲ့ သည်ဟု သင်္ဘောသိမ်းယူမှု ပြီးနောက် အီရန်ဘက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အိုမန်ပင်လယ်ကွေ့ မြေပုံကိုတွေ့ရစဉ်

ဝင်တိုက်မှုကြောင့် အီရန် သင်္ဘောသားများ ပျောက်ဆုံးခြင်း၊ ဒဏ်ရာရခြင်းတို့ ရှိခဲ့သည်ဟု သိရသော်လည်း ဝင်တိုက်မှုတွင် ပါဝင်သည့် တခြားသင်္ဘောနှင့် ပတ်သက်သော အကြောင်းအရာများကိုတော့ ထုတ်ပြန်ခြင်း မရှိပေ။

Advantage Sweet သင်္ဘောသည် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ကတည်းက ပါရှန်ပင်လယ်ကွေ့တွင် ရှိနေခြင်းဖြစ်ပြီး အချက်အလက် မှတ်တမ်းများအရ ယင်းသည် ဟောမုဇ် (Hormuz) ရေလက်ကြားကို ဖြတ်ကျော်ချိန်အထိ မူမမှန်မှု တစ်စုံတစ်ရာ ရှိသည်ကို မတွေ့ရပေ။

အီရန်သည် ယခင်ကတည်းက ထိုသို့ သင်္ဘောများအား သိမ်းယူမှု လုပ်ဆောင်ခဲ့ဖူးသည်။ ယခင် အချိန်များတွင် သင်္ဘောသိမ်းယူမှုနှင့် ပတ်သက်၍ အီရန်ဘက်က အကြောင်းပြချက်များ ပေးခဲ့ဖူးသော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင်မူ အီရန်သည် သင်္ဘောများကို သိမ်းယူခြင်းဖြင့် တခြားနိုင်ငံများနှင့် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေးတွင် အားသာမှုတစ်ခုအဖြစ် အသုံးချရန် ကြိုးစားသည်ကို တွေ့ခဲ့ရသည်။

ယခုတစ်ကြိမ် သိမ်းယူမှုသည် ပြီးခဲ့သည့် နှစ်နှစ်အတွင်း အီရန်တို့မှ ပြုလုပ်သည့် အနိမ့်ဆုံး ငါးကြိမ်မြောက် သင်္ဘော သိမ်းယူမှု ဖြစ်သည်ဟုလည်း အမေရိကန်၏ အမှတ် ၅ ရေတပ်အုပ်စုက ပြောသည်။

Source: AP

CNI International News

တိုင်ပေ၊ ဧပြီ ၂၉

တရုတ်စစ်တပ်၏ တိုက်လေယာဉ် ၃၈ စင်းနှင့် တခြား စစ်လေယာဉ်များ ထိုင်ဝမ်အနီး ပျံသန်းခဲ့သည်ဟု ထိုင်ဝမ်ကာကွယ်ရေးဌာနက သောကြာနေ့တွင် ပြောကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုသို့ ဖြတ်သန်းခြင်းက ဧပြီလ အစောပိုင်း ထိုင်ဝမ်ကို သိမ်းယူရန် စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှု လုပ်ဆောင်ပြီးနောက် အကြီးမားဆုံး အင်အားပြမှုလည်း ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ ဧရိယာအနီးတွင် ရေတပ် သင်္ဘောများကိုပါ တွေ့ခဲ့ရပြီး ယင်းက တရုတ်၏ ထိုင်ဝမ်အား ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ရန်စရေး ကာလရှည် ကမ်ပိန်း၏ အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။

အမေရိကန် ရေတပ်၏ P-8A Posedion တင့်ဖျက် ကင်းလှည့် လေယာဉ်တစ်စင်း ထိုင်ဝမ် ရေလက်ကြား ဖြတ်သန်းမှုကို တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (PLA)က သောကြာနေ့တွင် ကန့်ကွက်ကြောင်း ထုတ်ဖော် ပြောဆိုခဲ့သည်။

စစ်သင်္ဘောကို ကြည့်နေကြစဉ်

ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားသည် ထိုင်ဝမ်နှင့် တရုတ်ပြည်မကြီးအား ပိုင်ခြားထားရာ လိုင်းလည်း ဖြစ်သည်။

ကြာသပတေးနေ့က အမေရိကန်လေယာဉ် ပျံသန်းမှုသည် ရန်စမှုတစ်ခု ဖြစ်ကြောင်းပြောကာ PLA ၏ အရှေ့ပိုင်းဌာနချုပ်သည် လေယာဉ်နောက်လိုက်ရန် ဂျက်တိုက်လေယာဉ်ကို စေလွှတ်ခဲ့သည်။

ထိုလုပ်ရပ်များသည် ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြား၏ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေးကို ထိခိုက်စေကာ၊ လုံခြုံရေး အတွက် အန္တရာယ် ဖြစ်စေကြောင်း၊ တရုတ်စစ်တပ်သည် ဒေသတွင်း တည်ငြိမ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးအပြင် အချုပ်အခြာ အာဏာကို ထိန်းသိမ်းရေးတို့အတွက် အချိန်တိုင်း အဆင်သင့်ရှိနေကြောင်း အရှေ့ပိုင်းဌာနချုပ်က ပြောသည်။

သို့သော် ကြာသပတေးနေ့က ပျံသန်းမှုကို နိုင်ငံတကာဥပဒေများနှင့်အညီ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းက အင်ဒို-ပစိဖိတ်တွင် လွတ်လပ်ပွင့်လင်းသော ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်း ဖြစ်ရေး အမေရိကန်၏ ပေးထားသော ကတိကို အကောင်အထည် ဖော်ဆောင်ရွက်ခြင်းသာ ဖြစ်သည်ဟု အမေရိကန်ရေတပ် အမှတ် ၇ သင်္ဘောအုပ်စုက ပြောသည်။

တရုတ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြား အပါအဝင် နိုင်ငံတကာ ဥပဒေအရ ခွင့်ပြုထားသော နေရာများတွင် လေယာဉ်ပျံခြင်း၊ သင်္ဘောသွားခြင်းတို့ကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်သွားဦးမည်ဟုလည်း ပြောသည်။

အမေရိကန်သည် ထိုင်ဝမ်အား နိုင်ငံရေးနှင့်စစ်ရေးအရ နီးကပ်သော မဟာမိတ် နိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ် သတ် မှတ်ထားသည်။

တရားဝင် သံတမန်ရေး ဆက်ဆံမှု အားနည်းသော်လည်း အမေရိကန်ဥပဒေအရ ထိုင်ဝမ်နှင့်ပတ်သက်သည့် ခြိမ်းခြောက်မှုများကို ကာကွယ်ပေးရန် လိုအပ်သည်။ တရုတ်ဘက်ကလည်း ထိုင်ဝမ်ကို ၎င်းတို့ပိုင်အဖြစ် သတ်မှတ်ထားပြီး လိုအပ်ပါက အင်အား အသုံးပြု သိမ်းပိုက်သွားမည်ဟု ကြေညာထားသည်။

၎င်းတို့ပိုင် နယ်မြေများကို တစ်လက်မမှ အကျူးကျော် မခံဟူသော တရုတ်သမ္မတ၏ ပြောဆိုမှုတွင် ထိုင်ဝမ်၊ အိန္ဒိယနှင့် နယ်စပ်တို့အပြင် တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်းမှ ဒေသများပါ အကျုံးဝင်နေသည်။

Source: AP