CNI International News

ကိယတ်ဗ်၊ ဧပြီ - ၂၀

အမေရိကန်လုပ် Patriot ဒုံးကျည်များ ယူကရိန်းသို့ရောက်ရှိလာပြီဟု ယူကရိန်းကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ကဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင်ပြောကြောင်း AP သတင်းတွင်ဖော်ပြသည်။

ယူကရိန်းသို့ မြေပြင်မှ ဝေဟင်ပစ် ဒုံးကျည်စနစ်များ ထောက်ပံ့ပေးမည်ဟု အမေရိကန်က အောက်တိုဘာလတွင် သဘောတူခဲ့သည်။

Patrio စနစ်သည် လေယာဉ်များ၊ ခရုစ်ဒုံးကျည်များနှင့် တာတိုပစ် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်များကဲ့သို့ ယူကရိန်း ဓာတ်အား ပေးစနစ်များနှင့် လူနေဒေသများကို တိုက်ခိုက်ရေး ရုရှားဘက်မှသုံးသော လက်နက်များကို ပစ်ချနိုင်စွမ်းရှိသည်။

ယနေ့တွင် ယူကရိန်း၏ လှပသော ကောင်းကင်သည် ပို၍ ဘေးကင်းသွားခဲ့ပြီဟု ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး အိုလက်စီ ရတ်ဇ်နီကော့ဗ်က တွစ်တာပို့စ် တစ်ခုတွင် ပြောခဲ့သည်။

အနောက်အုပ်စုသည် ထိုဒုံးကျည် စနစ်များအပြင် ယူကရိန်းသို့ တင့်ကားများ၊ အမြောက်များနှင့် တိုက်လေယာဉ် များ ပေးပို့ရန်လည်း ကတိပြုထားသည်။

ယူကရိန်တပ်ဖွဲ့များက တန်ပြန် ထိုးစစ်ဆင်မှုများအတွက် ပြင်ဆင်မှု တိုးမြှင့် လုပ်ဆောင်နေချိန်တွင် ဖြစ်သည်။

Patriot စနစ်သုံး ဒုံးကျည်ကိုတွေ့ရစဉ်

ဒုံးကျည်များနှင့်ပတ်သက်၍ ရတ်ဇ်နီကော့ဗ် (Reznikov) က အမေရိကန်၊ ဂျာမနီနှင့် နယ်သာလန်တို့ကို ကျေးဇူး တင်စကား ပြောကြားခဲ့သော်လည်း ဒုံးကျည် အရေအတွက် မည်မျှနှင့် မည်သည့် အချိန်တွင် ရောက်ရှိမည်ကို တော့ ပြောဆိုခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

Patriot ဒုံးကျည်စနစ်များ ပေးပို့ခြင်းက အထင်ကရ ဖြစ်ရပ်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်းနှင့် ယင်းတို့က ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့ဝင် များအတွက် ပို၍ဝေးသော နေရာမှ ရုရှားပစ်မှတ်များကို တိုက်ခိုက်နိုင်မည် ဖြစ်ကြောင်းလည်း ယူကရိန်းလေတပ် ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်က ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်အတွင်း ယူကရိန်းသို့ ပေးပို့ခဲ့သော လက်နက်စာရင်းတွင် Patriot စနစ်များ ပါဝင်သည်ဟု ဂျာမနီဖက်ဒရယ်အစိုးရ ဝဘ်ဆိုဒ်တွင် အင်္ဂါနေ့က ဖော်ပြထားသည်။ လက်နက်များ ပေးပို့လိုက်ပြီဟုလည်း ဂျာမနီ ဝန်ကြီးချုပ်က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် လွှတ်တော်အမတ်များကို အတည်ပြု ပြောဆိုခဲ့သည်။

ဂျာမနီသည် တာလတ်ပစ် IRIS-T လေကြောင်း ကာကွယ်ရေးစနစ် ဒုတိယအသုတ်ကို ပေးပို့ခဲ့ပြီဟုလည်း ဝန်ကြီး က ပြောသည်။

ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်းမှာ တွေ့ရသည့် လက်နက်ကြီး တစ်လုံး

ယူကရိန်းသို့ Patriot စနစ်များ ထောက်ပံ့ပေးရန် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ ကတည်းက အမေရိကန်ကို တောင်းဆိုခဲ့ ဖူးကြောင်း ရတ်ဇ်နီကော့ဗ်က ပြောသည်။

ထိုစနစ်များကို ပိုင်ဆိုင်ရန်မှာ အိမ်မက်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ပြောသော်လည်း ထိုစဉ်က တောင်းဆိုမှုကို အမေရိကန် က ငြင်းဆိုခဲ့သည်ဟု ပြောသည်။

ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် Patriot စနစ်အား အသုံးပြုခြင်းနှင့် ထိန်းသိမ်းခြင်းတို့အတွက် လေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်လျက်ရှိရာ အများဆုံး တပ်ဖွဲ့ဝင် ၉၀ ခန့် လိုအပ်သည်ဟု သိရသည်။

အင်အားကြီးမားသော ရန်ဘက် ရုရှား၏ ကျူးကျော်မှုကို ခုခံနေရသည့် ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့ဝင်များအတွက် Patriot ဒုံးကျည်စနစ်များ ရရှိခြင်းက တိုးတက်မှု တစ်ခုဖြစ်သော်လည်း ဒုံးကျည်စနစ်၏ ထိရောက်မှုမှာ အကန့်အသတ် ရှိကြောင်း၊ ယင်းတို့က လက်ရှိစစ်ပွဲ၏ ပုံစံကို သိသိသာသာ ပြောင်းလဲမှု ဖြစ်လာနိုင်ဖွယ် မရှိကြောင်း ကျွမ်းကျင် သူများက သုံးသပ်သည်။

Source: AP

CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဧပြီ ၂၀

တောင်ကိုရီးယားကသာ ယူကရိန်းကို စစ်ရေး အကူအညီများပေးလျှင် ရုရှားအနေဖြင့် မြောက်ကိုရီးယားသို့ ခေတ်မီ လက်နက်များပေးခြင်းဖြင့် တုံ့ပြန်သင့်သည်ဟု ရုရှားသမ္မတဟောင်း ဒီမီထရီမက်ဗီဒက်ဗ် (Dmitry Medvedev) က အကြံပြုခဲ့ကြောင်း အာတီသတင်းမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က Reuters သတင်းဌာနနှင့် အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် ယူကရိန်းပဋိပက္ခနှင့်ပတ်သက်၍ မူဝဒါပိုင်းဆိုင်ရာ ဖြစ်နိုင်ဖွယ် ပြောင်းလဲမှုတစ်ခု အကြောင်းကို တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်ဆော့ရွဲ(Yoon Suk-yeol) က ဖြေကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန် ခရီးစဉ်မတိုင်ခင် ဖြစ်သည်။ အရပ်သားများအပေါ် အကြီးအကျယ် တိုက်ခိုက်ခြင်း၊ အစုလိုက် အပြုံ လိုက် သတ်ဖြတ်ခြင်း သို့မဟုတ် စစ်ဥပဒေများကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ချိုးဖောက်ခြင်းတို့ကဲ့သို့ နိုင်ငံတကာ အသိုင်း အဝိုင်းမှ လျစ်လျူမရှုနိုင်သော အခြေအနေများ ရှိလာလျှင် လူသားချင်းစာနာမှု သို့မဟုတ် ဘဏ္ဍာရေး အကူအညီပဲ သက်သက်ပေးရန်မှာ ခက်ခဲသည်ဟု ယွန်က ပြောသည်။

စစ်အတွင်း ပါဝင်သည့် နိုင်ငံများနှင့် ဆက်ဆံရေးအပြင် တိုက်ပွဲ အခြေအနေများကို ထည့်သွင်း စဉ်းစားခြင်းဖြင့် သင့်တော်သော လုပ်ဆောင်ချက်များကို ချမှတ်ဆောင်ရွက် သွားမည်ဟုလည်း သမ္မတက ပြောခဲ့သည်။

ရုရှားသမ္မတဟောင်း ဒီမီထရီမက်ဗီဒက်ဗ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုပြောဆိုမှုကို ရုရှားအမျိုးသား လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သူ မက်ဗီဒက်ဗ်က တုံ့ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကာ မြောက်ကိုရီးယားတွင် ရုရှားလုပ် လက်နက်များ ပိုင်ဆိုင်ထားလျှင် တောင်ကိုရီးယားပြည်သူများ အနေဖြင့် မည်သို့ ပြောဆိုမည်လည်း စဉ်းစားမိသည်ဟု လူမှုကွန်ယက်တွင် ရေးသားခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယားကို ဟန့်တားရေး ခိုင်မာသည့် ရလဒ်များရရှိရန် အမေရိကန်သမ္မတနှင့် ဆွေးနွေးသွားမည်ဟု ယွန်က ပြောသည်။

တောင်ကိုရီးယားသည် မြောက်ကိုရီးယားထံမှ ခြိမ်းခြောက်မှုများကို ကာကွယ်ရန် ခေတ်မီ စွမ်အားမြင့် လက်နက် များ ဖန်တီးနေသည်ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။

မြောက်ကိုရီးယားသည် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်တွင် ၎င်းတို့၏ ပထမဆုံးသော အစိုင်အခဲ စွမ်းအင်သုံး တိုက်ချင်း ပစ် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်ကို ပစ်ခတ် စမ်းသပ်မှု လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယားသည် လက်နက် ထုတ်လုပ်သည့် ပင်မနိုင်ငံများမှ တစ်ခု အပါအဝင်ဖြစ်ကာ စစ်ဇုန်များသို့ လက်နက်များ ထောက်ပံ့ခြင်းကို တားမြစ်သည့် မူဝါဒကြောင့် ယူကရိန်းသို့ စစ်လက်နက် အကူအညီများ ပေးပို့ရန် ရှောင်ကျဉ်ထားသည်။

တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်ဆော့ရွဲကိုတွေ့ရစဉ်

သမ္မတ၏ ပြောဆိုမှုသည် မူဝါဒပိုင်းဆိုင်ရာ ပြောင်းလဲမှု မဟုတ်ကြောင်းလည်း သမ္မတ ရုံးဘက်မှ တုံ့ပြန်ထား သည်။

သို့သော် တောင်ကိုရီးယား အစိုးရသည် ၁၅၅ မမ အမြောက်များအတွက် ကျည်ပေါင်း ၅၀၀,၀၀၀ ခန့်ကို အမေရိကန်သို့ ချေးငှားရန် စဉ်းစားနေသည်ဟု တောင်ကိုရီးယား မီဒီယာများက ဖော်ပြခဲ့ကြသည်။

ယင်းက ရုရှားနှင့် စစ်ပွဲတွင် ယူကရိန်းတပ်များ လိုအပ်နေသော ခဲယမ်း အမျိုးအစားလည်း ဖြစ်သည်။

ထိုအကြောင်းအရာနှင့် ပတ်သက်၍ ယင်းသည် တောင်ကိုရီးယား အစိုးရအတွက် ရုရှားအား ရန်စခြင်းကို မဖြစ်စေ ဘဲ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်း၏ တာဝန်ယူမှုရှိသော အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦး ဖြစ်သည်ကို ဖော်ပြသည့် ယူကရိန်းအတွက် တိုက်ရိုက် မဟုတ်သော အကူအညီပေးမှု ဖြစ်သည်ဟုလည်း တောင်ကိုရီးယားအစိုးရ အရာရှိတစ်ဦးက Dong-A Ilbo သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

Source: အာတီ

CNI International News

မနီလာ၊ ဧပြီ ၂၀

ကာကွယ်ရေးပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှု သဘောတူညီချက် (EDCA) အရ ဝင်ရောက်ခွင့်ရှိသော စစ်စခန်းများတွင် အမေရိကန်တို့အနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်ကို ကာကွယ်ရေးအတွက် အသုံးပြုဖွယ်ရှိသော လက်နက်များအား သိုလှောင်ခွင့် ပေးသွားမည်မဟုတ်ဟု ဖိလစ်ပိုင်ဘက်က ငြင်းဆိုခဲ့ကြောင်း South China Morning Post သတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။

အမေရိကန်အနေဖြင့် ၂၀၁၄ ခုနှစ် သဘောတူညီချက်တွင် မပါဝင်သော အရာများကို လုပ်ဆောင်ခွင့်ရှိမည် မဟုတ် ဟုလည်း ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အင်းနရစ် မာနာလို(Enrique Manalo) က ပြောသည်။

EDCA အား မသက်ဆိုင်သော နိုင်ငံတစ်ခုမှ ဖိလစ်ပိုင်အား အသုံးပြုသွားရန် ရည်ရွယ်ထားခြင်း မရှိဟု ရှုမြင် ကြောင်း မာနာလိုက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ လွှတ်တော်ကြားနာမှု တစ်ခုတွင် ပြောခဲ့သည်။

အစိုးရ၏ ပင်မနိုင်ငံခြားရေး မူဝါဒများသည် အားလုံးနှင့် မိတ်ဆွေဖြစ်ရန်အတွက်သာ ဖြစ်ကြောင်း ပြောကာ လုံခြုံရေး သဘောတူညီချက်သည် အစိုးရ၏ သဘောထားကို ထင်ဟပ်နေစေမည်ဟုလည်း ကတိပေးသည်။

ဖိလစ်ပိုင်အစိုးရအနေဖြင့် EDCA စစ်စခန်းများတွင် အမေရိကန်တပ်များကို လောင်စာဖြည့်ခြင်း၊ ပြုပြင်ခြင်းနှင့် အင်အား ဖြည့်တင်းခြင်းတို့ လုပ်ဆောင်ခွင့် ပြုသွားမည် မဟုတ်ကြောင်းလည်း ဖိလစ်ပိုင်ဝန်ကြီးက ပြောသည်။

ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ၏ မောင်နှမ တစ်ဖြစ်လဲ လွှတ်တော်အမတ်တစ်ဦးဖြစ်သူ အီမီ မားကို့စ် (Imee Marcos) က ကြားနာမှုအတွင်း တပ်စခန်းနေရာများ ရွေးချယ်မှုနှင့် ပတ်သက်သည့် အဓိက အကြောင်းအရင်းများကို မေးမြန်းခဲ့ သည်။

 ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အင်းနရစ် မာနာလို

ယခုလ အစောပိုင်းတွင် ဖိလစ်ပိုင်အစိုးရသည် ထိုင်ဝမ် ရေလက်ကြားနှင့် အငြင်းပွား တောင်တရုတ် ပင်လယ်အနီး ရှိ စစ်စခန်း နောက်ထပ် လေးခုထံ အမေရိကန်တပ်များ ဝင်ရောက် အသုံးပြုခွင့် ပေးခဲ့ခြင်းကြောင့် အမေရိကန်တို့ အသုံးပြုနိုင်သည့် ဖိလစ်ပိုင်မှ တပ်စခန်း အရေအတွက်မှာ ကိုးခုအထိ မြင့်တက်လာသည်။

EDCA သဘောတူညီချက်အရ အမေရိကန်တပ်များသည် ကာလရှည် တပ်စွဲရန် တပ်များ ရွှေ့ပြောင်းခြင်းနှင့် စခန်းများတွင် အဆောက်အဦများ တည်ဆောက် အသုံးပြုခွင့် ရှိသည်။

မားကို့စ်၏ မေးခွန်းကို ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ကာလီတို ဂါဗတ်ဇ်ဂျူနီယာ (Carlito Galvez Jnr)က ထိုစခန်းများ အား ဖိလစ်ပိုင်၏ အားနည်းသော မြောက်ပိုင်းနှင့် အနောက် ဖိလစ်ပိုင် ပင်လယ်မှ ရေကြောင်း အကျိုးစီးပွားကို ကာကွယ်ရန် ရွေးချယ်ခဲ့သည်ဟု ပြန်လည် ဖြေကြားခဲ့သည်။

ထိုအဖြေကို သဘောမကျသော မားကို့စ်က သူမနှင့် နိုင်ငံမြောက်ပိုင်းမှ တံငါသည်များ အနေဖြင့် မြောက်ပိုင်း ဒေသသည် အန္တရာယ်ရှိနေသည်ဟု မထင်ကြောင်း ပြန်တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။

ဖိလစ်ပိုင်အစိုးရသည် အထူးစီးပွားရေးဇုန်နှင့် ရေပိုင်နက် တည်ရှိရာ တောင်တရုတ်ပင်လယ် အရှေ့ဘက် အစိတ် အပိုင်းများကို ရည်ရွယ်၍ အနောက်ဖိလစ်ပိုင် ပင်လယ်ဟု ရည်ညွှန်း ပြောဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

မားကို့စ်က ဖိလစ်ပိုင်၏ စစ်ဘက်သုံး ပစ္စည်းများကို အဆင့်မြှင့်တင်ရေးတွင် EDCA ၏ အခန်းကဏ္ဍအပြင် ပြင်ပ ကာကွယ်မှုအတွက် အဘယ့်ကြောင့် နိုင်ငံခြားသားများအပေါ် မှီခိုနေရပါသလဲဟု ထပ်မံ မေးခွန်းထုတ်ခဲ့ရာတွင် EDCA ၏ အဆင့်မြှင့်တင်ရေး လုပ်ငန်းများသည် မဟာမိတ်များနှင့် စုပေါင်းအင်အားဖြင့် တိုင်းပြည်ကို ကာကွယ် ရေး ပြင်ဆင်ရန် ရည်ရွယ်သည်ဟု ဂါဗတ်ဇ်က ပြန်လည် ဖြေကြားခဲ့သည်။

ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ကာလီတို ဂါဗတ်ဇ်ဂျူနီယာ

စစ်စခန်း အသစ်များထံ အမေရိကန်တပ်များ ဝင်ရောက်ခွင့် ပေးခြင်းသည် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံအတွင်း လူသားချင်း စာနာမှုနှင့် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ တုံ့ပြန်မှုများ ပြုလုပ်ရန် ရည်ရွယ်ခြင်းသာ ဖြစ်သည်ဟု ဖိလစ်ပိုင်နှင့် အမေရိကန်တို့က ပြောဆိုထားသည်။

သို့သော် ထိုဖြေရှင်းမှုအပေါ် တရုတ်ဘက်က လက်ခံနိုင်ခြင်းမရှိဘဲ EDCA သဘောတူညီချက်ကို ပြင်းပြင်း ထန်ထန် ဝေဖန်ခဲ့ကာ ယင်းသည် အမေရိကန်အား ၎င်းတို့၏ အကျိုးစီးပွားအတွက် ထိုင်ဝမ် ရေလက်ကြား တစ်လျှောက် အခြေအနေများကို ဝင်ရောက် စွက်ဖက်ရေး အားသာချက် ဖြစ်စေသည်ဟုလည်း စွပ်စွဲထားသည်။

Source: CMSN

CNI International News

ခါတွမ်၊ ဧပြီ ၂၀

ဆူဒန်နိုင်ငံ၏ မြို့တော် ခါတွမ်(Khartoum) တွင် တိုက်ပွဲများ ပေါ်ပေါက်ချိန်တွင် မိုရိုဝီ (Merowe) လေဆိပ်၌ ဖမ်းမိခဲ့သော အီဂျစ်တပ်ဖွဲ့ဝင်များကို ပြန်လည်လွှဲပြောင်း ပေးသွားမည်ဟု ဆူဒန်နိုင်ငံ၏ RSF လက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့က ပြောကြောင်း Al Jazeera သတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။

အခြေအနေများ ပေးချိန်တွင် အီဂျစ်တပ်ဖွဲ့များကို ကိုင်ရိုသို့ ပြန်လည် လွှဲပြောင်းပေးသွားမည်ဟု RSF ဘက်မှ ထုတ်ပြန်သည့် ကြေညာချက် တစ်စောင်တွင် ဖော်ပြသည်။

ဆူဒန်စစ်တပ်နှင့် RSF တို့အကြား စနေနေ့က စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သော တိုက်ပွဲများနောက် RSF အဖွဲ့မှ ဗွီဒီယိုဖိုင် တစ်ခုကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ရာ ယင်းတွင် မြောက်ပိုင်း မိုရီုဝီမြို့ ၌ လက်နက်ချ အဖမ်းခံခဲ့သော အီဂျစ်တပ်ဖွဲ့ဝင်များကို မြင်တွေ့ရသည်။

မိုရီုဝီမြို့သည် မြို့တော် ခါတွမ်နှင့် အီဂျစ်နယ်စပ် ကြားတွင် ရှိသည်။

ဆူဒန် စစ်တပ် ခေါင်းဆောင်ကိုတွေ့ရစဉ်

မြေပြင်တွင် ဆောင့်ကြောင့် ထိုင်နေသည့် စစ်ဝတ်စုံဝတ် အမျိုးသားများ RSF တပ်ဖွဲ့များကို အာရပ်ဘာသာစကား ဖြင့် ပြောဆိုနေသည်ကိုလည်း မြင်တွေ့ရသည်။

ဆူဒန်တွင် အဖမ်းခံထားရသည့် အီဂျစ်တပ်ဖွဲ့ဝင်များမှာ ဆူဒန်တပ်ဖွဲ့များနှင့် လေ့ကျင့်ရေး ပြုလုပ်ရန် ရောက်ရှိ နေသူများဖြစ်ကာ စစ်ပွဲနှင့်လုံးဝ ပတ်သက်ခြင်း မရှိဟု အီဂျစ်သမ္မတ အဗ္ဗဒဲလ်ဖာတက် အယ်လ်-စီစီ (Abdel Fattah al-Sisi) က ပြောသည်။

အီဂျစ်နိုင်ငံပိုင် ရုပ်သံတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် မိန့်ခွန်းတစ်ခုတွင်လည်း ဆူဒန်၌ အဖမ်းခံထားရသော အီဂျစ်တပ်ဖွဲ့ ဝင်များ၏ ဘေးကင်းရေးအတွက် RSF နှင့် အဆက်အသွယ်ရှိသည်ဟု အီဂျစ်သမ္မတက ပြောခဲ့သည်။

ဆူဒန်စစ်တပ်နှင့် RSF တို့၏ တိုက်ပွဲများသည် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ငါးရက်မြောက်အဖြစ် ရှိလာပြီဖြစ်ကာ အမေရိကန်မှ ကြားဝင် ဆောင်ရွက်ပေးသည့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးသည်လည်း ပျက်စီးသွားခဲ့သည်။

ဖမ်းခံထားရတဲ့ အီဂျစ်တပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

မြို့တော်ခါတွမ်တွင် လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများ၊ အမြောက်ဖြင့် ပစ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိကာ နှစ်ဖက်စလုံးက အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ပျက်စီးမှုအပေါ် အပြန်အလှန် အပြစ်ပုံချလျက် ရှိသည်။ ညနေ ၆ နာရီမှ စတင်ကာ ၂၄ နာရီ ကြာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးစမည်ဟု RSF အဖွဲ့က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ နှောင်းပိုင်းတွင် ပြောခဲ့သော်လည်း ဆူဒန်စစ်တပ် ဘက်က ၎င်းတို့၏ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို မည်သည့် အချိန်၌ စတင်မည်လည်း မသိရသေးပေ။

၂၀၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းမှုတွင် ပါဝင်ခဲ့သည့် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနှစ်ဦး၏ တပ်ဖွဲ့များအကြား တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဆူဒန်နိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံး၌ အကြမ်းဖက်မှုများ ပေါ်ပေါက်လျက်ရှိသည်။

တိုက်ပွဲများကြောင့် အနည်းဆုံး လူ ၂၇၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ကာ ၁၂၆၀၀ ကျော် ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်ဟု ကမ္ဘာ့ ကျန်းမာ ရေးအဖွဲ့က ပြောသည်။ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ပြတ်တောက်မှုများနှင့် ရေရှားပါးမှုများကြောင့် ဆေးရုံပေါင်းများစွာ တွင် လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများ ရပ်တန့်ကုန်ကာ ဒေသခံ ထောင်ပေါင်းများစွာလည်း မြို့တော်ခါတွမ်မှ နေရပ် စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရလျက် ရှိသည်။

Source: Aljazeera

CNI International News

ဘဲလ်ဖတ်စ်၊ ဧပြီ ၁၉

မြောက်အိုင်ယာလန်၏ ပင်မနိုင်ငံရေးပါတီ တစ်ခုအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ သပိတ်မှောက်မှုကို မကြာမီအချိန်တွင် အဆုံးသတ်သွားမည်ဟု ယုံကြည်မှုရှိကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဘီလ်ကလင်တန် (Bill Clinton)က အင်္ဂါနေ့တွင် ပြောခဲ့သည်ဟု အေပီသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထိုသပိတ်မှောက်မှုကြောင့် ဒေသတွင်း အစိုးရသည် နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းအတွင်းသို့ တစ်နှစ်ကျော်ကြာ ရောက်ရှိခဲ့ပြီးလည်း ဖြစ်သည်။

Democratic Unionist ပါတီခေါင်းဆောင် ဂျက်ဖရီ ဒေါ်နယ်ဆန် (Jeffery Donaldson) နှင့် တနင်္လာနေ့တွင် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း ဆွေးနွေးပွဲအပြီးတွင် ယခင်ကထက် ပို၍ ယုံကြည်မှု ခိုင်မာလာခဲ့ကြောင်း ကလင်တန် က ပြောသည်။

ကလင်တန်သည် ဆယ်စုနှစ်ချီကြာ သွေးထွက်သံယိုမှုများကို အဆုံးသတ် သွားစေခဲ့သည့် Good Friday သဘော တူချက် ၂၅ နှစ်ပြည့် အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ဘဲလ်ဖတ်စ် (Belfast) မြို့သို့ ရောက်ရှိနေခြင်း ဖြစ်သည်။

ဘီလ်ကလင်တန်နဲ့ မြောက်အိုင်ယာလန်က ခေါင်းဆောင်များကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုသဘောတူချက်သည် ဗြိတိန်တွင် ဆက်နေလိုသူများနှင့် မြောက်အိုင်ယာလန် မျိုးချစ်ပါတီများကြား အာဏာ ခွဲဝေမှု ဖြစ်စေခြင်းဖြင့် မြောက်အိုင်ယာလန်တွင် အစိုးရတစ်ရပ် ပေါ်ပေါက်လာစေခဲ့သည်။

သို့သော် DUP ပါတီသည် မြောက်အိုင်ယာလန်နှင့် ကျန်ဗြိတိန် အစိတ်အပိုင်းတို့အကြား နယ်စပ် အခွန်ကောက်ယူ ရန် သတ်မှတ်ခဲ့သည့် Brexit နှောင်းပိုင်း ကုန်သွယ်ရေး သတ်မှတ်ချက်များကြောင့် ပြီးခဲ့သည့် တစ်နှစ်ကျော်ကြာ ကာလအတွင်း အစိုးရအဖွဲ့တွင်းမှ ထွက်ခွာသွားခဲ့သည်။

ဗြိတိန်နှင့် အီးယူတို့အကြား နယ်စပ် စစ်ဆေးရေးဂိတ်များ ဖျက်သိမ်းရန် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့ သော်လည်း DUP ဘက်မှ အစိုးရဖွဲ့တွင်းသို့ ပြန်လည် ဝင်ရောက်ရန် ငြင်းဆိုထားသည်။

Windsor Framework ဟု ထင်ရှားသည့် သဘောတူညီချက်သည် နိုင်ငံရေးအရ ချောင်ပိတ်နေမှုကို ဖြေရှင်းရန် များစွာ အလုပ်ဖြစ်ခဲ့သည်ဟု ကလင်တန်က ပြောသည်။

မကြာမီ အချိန်ကာလအတွင်း အစိုးရတစ်ရပ် ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းရန် အတားအဆီးများကို ဖယ်ရှားနိုင်မည်ဟု မျှော် လင့်ကြောင်း၊ ယခုအတိုင်း ဆက်နေလျှင် စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးနှင့် နိုင်ငံရေး အခြေအနေများအရ ပိုမို ဆိုးရွား လာမည်ဆိုသည်ကို အားလုံးက သိရှိထားကြောင်း ကလင်တန်က BBC သတင်းကို ပြောသည်။

မြောက်အိုင်ယာလန်က နိုင်ငံရေးသမားများကိုတွေ့ရစဉ်

ဗြိတိန်၏ မြောက်အိုင်ယာလန် ရေးရာဝန်ကြီးဖြစ်သူ ခရစ်ဟီတန်-ဟားရစ် (Chris Heaton-Harris) ကလည်း DUP အား အစိုးရအဖွဲ့အတွင်းသို့ ပြန်လည် ဝင်ရောက်လာရန် တိုက်တွန်းသည်။

ယခုကဲ့သို့ နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကြောင့် မြောက်အိုင်ယာလန် အစိုးရဝန်ထမ်းများ အနေဖြင့် ဦးဆောင်သူ ကင်းမဲ့နေသော အစိုးရအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေရကာ နိုင်ငံတွင်း၌ လူနေမှု ကုန်ကျစရိတ်နှင့် ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုဆိုင်ရာ ပြဿနာများ ရှိနေချိန်တွင် အရေးပါသော ဆုံးဖြတ်ချက်များကို ချမှတ်ပေးမည့် နိုင်ငံရေးသမား မရှိသည့် အခြေအနေကို ဖြစ်စေသည်။

ထိုအခြေအနေအပေါ် မြောက်အိုင်ယာလန် လွှတ်တော်အတွင်းရှိ တခြားသော နိုင်ငံရေးပါတီများက ဒေါသဖြစ် ကြောင်း ထုတ်ဖော် ပြသခဲ့သော်လည်း ပါတီအနေဖြင့် လွယ်လင့်တကူ အလျှော့ပေးသွားမည် မဟုတ်ကြောင်း DUP ပါတီခေါင်းဆောင် ဒေါ်နယ်ဆန်က အင်္ဂါနေ့တွင် ပြောခဲ့သည်။

DUP ပါတီအား အပြင်းအထန် ဖိအားပေးခြင်းဖြင့် မမျှော်လင့်ထားသော ရလဒ်ကို ထွက်ပေါ်လာစေမည်ဟုလည်း Ulster Unionist ပါတီခေါင်းဆောင် ဒေါက်ဘိတီ (Doug Beattie) က သတိပေးထားသည်။

Source: AP

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ ဧပြီ ၁၉

G-7 အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများ၏ ဂျပန်ဆွေးနွေးပွဲအပြီး တရုတ်နိုင်ငံ၏ မူဝါဒများအပေါ် ဝေဖန်မှုသည် တရုတ်နိုင်ငံအား မလိုမုန်းတီး၍ သွားပုတ်လေလွင့်ပြောကာ အရှက်ခွဲမှုဖြစ်ကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံက အင်္ဂါနေ့တွင် တုံ့ပြန် ပြောကြား ခဲ့သည်ဟု CNA သတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။

G-7 နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ၏ အစည်းအဝေးသည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ တည်ကြည်၍ ဂုဏ်သိက္ခာရှိသော ရပ်တည် မှုနှင့် မှန်ကန်သော အရှိတရားအပေါ် အလေးမထားမှုဖြစ်ကြောင်း၊ တရုတ်၏ ပြည်တွင်းရေးကို ရုန်းရင်း ကြမ်းတမ်းစွာ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ကာ သွားပုတ်လေလွင့် ပြောဆို အရှက်ခွဲမှုသာဖြစ်ကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံခြား ရေးဌာန ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် ဝမ်ဝန်ဘင်း (Wang Wenbin) က သတင်းထောက်များကို ပြောခဲ့သည်။

G-7 သံတမန်များမှ ပူးတွဲ ထုတ်ပြန်ချက်ပါ ထိုင်ဝမ်၊ အရှေ့တရုတ်ပင်လယ်၊ တောင်တရုတ်ပင်လယ်၊ ရှင်ကျန်း ဒေသနှင့် တိဗက်ဒေသတို့အပေါ် စိုးရိမ်ကြောင်း ပြောဆိုမှုများနှင့် ပတ်သက်၍ မေးမြန်းခဲ့ရာတွင် ဝမ်က အိမ်ရှင် ဂျပန်နိုင်ငံအား ထောက်ပြကာ ထုတ်ပြန်ချက်ကို ရှုတ်ချခဲ့သည်။

အဆိုပါ ထုတ်ပြန်ချက်သည် တရုတ်အား ဆန့်ကျင်၊ ဖိနှိပ်ရန်အတွက် အထက်စီးဆန် ဘက်လိုက်၍ မကောင်းသော ရည်ရွယ်ချက် ရှိနေသည်ဟု ဝမ်က ပြောသည်။

G-7 အဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

တရုတ်အစိုးရအနေဖြင့် ထိုထုတ်ပြန်ချက်နှင့် ပတ်သက်သည့် မကျေနပ်မှု၊ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ကန့်ကွက်မှု တို့ကို လည်း ဂျပန်ကိုယ်စားလှယ်ထံသို့ ဖော်ပြခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။

တရုတ်၏ ထိုင်ဝမ်အနီး သုံးရက်ကြာ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုသည် မကြာသေးခင်က အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။ ထိုလုပ်ရပ်က ထိုင်ဝမ်အား သိမ်းပိုက်ရန် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှု တစ်ခုအဖြစ် မှတ်ယူထားသည်။

တရုတ်နှင့် ထိုင်ဝမ်တို့သည် လွန်ခဲ့သော နှစ် ၇၀ ကျော်ခန့်မှ သီးခြားရပ်တည်နေသည့် နိုင်ငံများ ဖြစ်သော်လည်း တရုတ်အစိုးရသည် ထိုင်ဝမ်အား ၎င်းတို့ပိုင်အဖြစ် သတ်မှတ်ထားကာ လိုအပ်ပါက ထိုင်ဝမ်အား အင်အားသုံး သိမ်းပိုက်သွားမည်ဟုလည်း ထုတ်ဖော်ပြောဆိုထားသည်။

ထိုင်ဝမ်သည် ငြင်းဆို၍မရသော တရုတ်ပိုင်နက် တစ်ခုဖြစ်ကာ တရုတ်တစ်နိုင်ငံတည်း မူဝါဒသာလျှင် ထိုင်ဝမ် ရေလက်ကြား၏ တည်ငြိမ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးတို့အတွက် အားထားရာဖြစ်ကြောင်း၊ ငြိမ်းချမ်းရေးကို အမှန်တ ကယ် ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် ထိုင်ဝမ်လွှတ်လပ်ရေးဆီသို့ ဦးတည်သော လုပ်ဆောင်မှုတိုင်းကို ဆန့်ကျင်၊ အဆုံး သတ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ဝမ်က ပြောသည်။

Taiwan ကိုတွေ့ရစဉ်

ဟောင်ကောင်၊ ရှင်ကျန်း၊ တိဗက်ဒေသတို့နှင့် ပတ်သက်၍လည်း ထိုအကြောင်းအရာများသည် တရုတ်၏ ပြည် တွင်းရေးနှင့် လုံးဝသက်ဆိုင်သည့် အကြောင်းအရာများသာ ဖြစ်ကြောင်း၊ တရုတ်အစိုးရအနေဖြင့် ပြည်တွင်းရေး အပေါ် ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှု ပုံစံတိုင်းကို လုံးဝ လက်ခံသွားမည် မဟုတ်ကြောင်းလည်း ဝမ်က ပြောသည်။

အရှေ့နှင့်တောင်တရုတ် ပင်လယ်တို့မှ အခြေအနေများသည်လည်း လုံးဝ တည်ငြိမ်နေသည့် အနေအထားတွင် ရှိနေသည်ဟု ၎င်းက ထပ်လောင်း ပြောဆိုသည်။

Source: CNA

CNI International News

မော်စကို၊ ဧပြီ ၁၉

ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင် (Vladimir Putin) သည် ၎င်းတို့ကျူးကျော်ထားသော ယူကရိန်းရှိဒေသနှစ်ခုမှ ရုရှားတပ်မှူးများနှင့် သွားရောက်တွေ့ဆုံခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာသတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။

တဖက်တွင်လည်း ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမီယာ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskiy) သည် နိုင်ငံအရှေ့ပိုင်းရှိ ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် သွားရောက်တွေ့ဆုံခဲ့ကာ တိုက်ပွဲအခြေအနေများနှင့် ပတ်သက်၍ အကျဉ်းရုံး ပြောဆို ခဲ့သည်ဟု ယူကရိန်းသမ္မတရုံးမှ ထုတ်ပြန်သည်။

ရုရှားသမ္မတရုံးမှ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပူတင်သည် တနင်္လာနေ့က ယူကရိန်းတောင်ပိုင်း ခါဆွန် (Kherson) ဒေသမှ စစ်ဘက်ညွှန်ကြားရေးအစည်းအဝေးတစ်ခုသို့ တက်ရောက်ခဲ့ကာ အရှေ့ပိုင်း လူဟန့်ခ် (Luhansk)ဒေသရှိ အမျိုးသားအစောင့်တပ်ဖွဲ့ရုံးချုပ်သို့လည်း သွားရောက်ခဲ့သည်ဟု သိရသည်။ ပူတင်သည် တောင်ပိုင်းရှိ ခါဆွန်နှင့် ဇာပိုရေးဇီးယား (Zaporizhzhia) တို့ရှိ အခြေအနေများနှင့်ပတ်သက်၍ ရုရှားတပ်မှူးများ၏ အစီရင်ခံမှုများကို နားထောင်ခဲ့သည်။

လုံခြုံရေးအရ ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုများအဖြစ် ယခုခရီးစဉ်သို့ ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးနှင့် စစ်ဦးစီးချုပ်တို့ လိုက်ပါ ခဲ့ခြင်းမရှိကြောင်းလည်း ကရင်မလင်၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင်ဖော်ပြထားသည်။ ပူတင်၏ခရီးစဉ်အပေါ် ယူကရိန်း သမ္မတအကြံပေးတစ်ဦးဖြစ်သူက နောက်လိုက်များ၏ ရာဇဝတ်မှုများကို ကြည့်ရှုခံစားရန်အတွက် အစုလိုက် အပြုံ လိုက် လူသတ်မှုတရားခံ၏ သိမ်းပိုက်ခံထားရသော၊ ပျက်စီးနေသောဒေသများသို့ နောက်ဆုံးအထူးခရီးစဉ် ဟု တွစ်တာတွင် ရေးသားလှောင်ပြောင်ခဲ့သည်။

ရုရှားထိန်းချုပ်ထားသော ယူကရိန်းနိုင်ငံ Kherson ဒေသရှိ "Dnieper" တပ်ဌာနချုပ်သို့ သွားရောက် လည်ပတ်  စဉ် Dnieper တပ်ဖွဲ့၏တပ်မှူးမှ ရုရှားသမ္မတ ပူတင်အား အလေးပြုနှုတ်ဆက်စဉ်(ဓါတ်ပုံ-ရိုက်တာ)

ရုရှားတပ်များသည် ၎င်းတို့သိမ်းပိုက်ထားရာ ယူကရိန်းနယ်မြေများတွင် စစ်ရာဇဝတ်မှုများ ကျူးလွန်နေသည်ဟု ယူကရိန်းနှင့်အနောက်အုပ်စုတို့က စွပ်စွဲထားသော်လည်း ရုရှားဘက်က ငြင်းဆိုသည်။ ခါဆွန်၊ ဇာပိုရေးဇီးယား၊ လူဟန့်ခ် နှင့် ဒွန်းနက်ခ်ဒေသတို့သည် ပြီးခဲ့သည့် စက်တင်ဘာလ လူထူဆန္ဒခံယူပွဲပြီးနောက် ရုရှားတို့ သိမ်းပိုက်ခဲ့ သည့်ဒေသလေးခုဖြစ်ပြီး ထို ဆန္ဒခံယူပွဲကိုအတုအယောင်ဟု ယူကရိန်းဘက်က ပြောသည်။ ယင်းဒေသများတွင် ရုရှားတပ်များသည် အပြည့်အဝထိန်းချုပ်ထားနိုင်ခြင်းလည်း မရှိသေးပေ။

ရုရှားတပ်ဖွဲ့များသည် ခါဆွန်မြို့မှ ပြီးခဲ့သည့်နိုဝင်ဘာလတွင် ဆုတ်ခွာခဲ့ရပြီး ယူကရိန်း၏ နွေဦးထိုးစစ်ဆင်မှုများ အပေါ် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားမှုအနေဖြင့် တစ်ဖက်ရှိ ဒီနီပရို (Dnipro) မြစ်ကမ်းတွင် အင်အားဖြည့်တင်းမှုများ လုပ်ဆောင်ထားသည်။

ယူကရိန်းကျူးကျော်စစ်ဖြစ်ပွားပြီး ၁၄ လကြာချိန်တွင် အနောက်အုပ်စုခေါင်းဆောင်များစွာက ကိယက်ဗ်(Kyiv) သို့ လာကာ ဇာလန်းစကီးနှင့်တွေ့ဆုံခဲ့သော်လည်း ပူတင်အနေဖြင့် ရုရှားတို့ ထိန်းချုပ်ထားသော ယူကရိန်း နယ်မြေများသို့ သွားရောက်မှုနည်းပါးခဲ့သည်။ ပြီးခဲ့သည့်လတွင် ပူတင်သည် ခရိုင်းမီးယား (Crimea) နှင့် ဒွန်းနက်ခ် (Donetsk) ဒေသရှိ မာရီယူပေါလ် (Mariupol) မြို့သို့ သွားရောက်လည်ပတ်ခဲ့သည်။

Source:Reuters

CNI International News

ခါတွမ်၊ ဧပြီ ၁၉

ဆူဒန်နိုင်ငံအတွင်းမှာ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး နှစ်ဦးကြား သဘောထားကွဲလွဲမှုကနေ ဖြစ်ပေါ်လာသော တိုက်ပွဲများကြောင့် သေဆုံးသူ ၂၀၀ ကျော်ရှိလာခဲ့ပြီးဖြစ်သလို အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး အခြေအနေမှာလည်း မျှော်လင့်ချက် နည်းပါးနေ ကြောင်း သိရသည်။

အပြင်းအထန် ပစ်ခတ်တိုက်ခတ်မှုများ၊ စစ်လေယာဉ်များ၏ အသံများက မကြာမီ စတင်တော့မည့် ဆူဒန်နိုင်ငံ၏ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး အစီအစဉ်နှင့် ပတ်သက်သည့် မျှော်လင့်ချက်များကို ပျက်စီးစေလျက်ရှိသည်ဟု ဘီဘီစီ အင်္ဂလိပ်သတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။

ဆူဒန်မြို့တော် ခါတွမ် (Khartoum) မြို့ လေဆိပ်အနီး စစ်ဌာနချုပ်များ တစ်ဝိုက်တွင် တိုက်ပွဲများ ဆက်လက် ပြင်းထန်နေဆဲ ဖြစ်သည်။

ထိုနေရာ၏ ပတ်ပတ်လည်တွင် လူနေဧရိယာများ ရှိသည်။ ရန်ဘက် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနှစ်ဦး၏ တိုင်းပြည်အား ထိန်းချုပ်ရန် အားပြိုင်မှုကြောင့် စနေနေ့တွင် တိုက်ပွဲများ စတင် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

လူနေထူထပ်သော ဧရိယာများ၌ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသော တိုက်ပွဲများတွင် တင့်ကားများ၊ အမြောက်များအပြင် တခြား သော လက်နက်ကြီးများကို အသုံးပြုလျက်ရှိပြီး စစ်လေယာဉ်များနှင့် လေယာဉ်ပစ် အမြောက်များပါ ပါဝင်မှု ကြောင့် သုံးရက်အတွင်း သေဆုံးသူ အရေအတွက်မှာ ၂၀၀ ကျော်ခဲ့ပြီလည်း ဖြစ်သည်။

ဆူဒန်နိုင်ငံအတွင်း တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေစဉ်

မြို့တော်နှင့် တခြားသော ဒေသများရှိ လမ်းမများပေါ်မှ တိုက်ပွဲများကြောင့် ပြည်သူများစွာသည် ၎င်းတို့နေအိမ် သို့မဟုတ် ပုန်းခိုရာဒေသများတွင် ပိတ်မိလျက်ရှိပြီး လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီပေးရေး အတွက် ၂၄ နာရီကြာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရန် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး နှစ်ဦးအကြား သဘောတူညီချက် ရရှိခဲ့သည်ဟုလည်း သိရသည်။

ဆူဒန်စစ်တပ်နှင့် RSF လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တို့အကြား တိုက်ပွဲများကြောင့် ဒေသခံများစွာသည် အစားအစာ၊ ရေပြတ်လပ်မှုနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

ခါတွမ်နှင့် တခြားသော နေရာများ အပါအဝင် ဆူဒန်ရှိ တိုက်ပွဲများသည် ဆက်လက် ဖြစ်ပွားနေကာ တိုက်ခိုက်မှု များ ရပ်တန့်သွားမည့် အရိပ်အယောင် မမြင်တွေ့ရဟု ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် အန်တိုနီယို ဂူတာရတ်စ် (Antonio Guterres) ၏ ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်က အင်္ဂါနေ့တွင် ပြောသည်။

နောက်လာမည့် ၂၄ နာရီအတွင်း တိုက်ခိုက်မှုများ ရပ်တန့်သွားလျှင်ပင် ယင်းက အကူအညီ လိုအပ်နေသော အရပ် သားများကို ကူညီပေးရေးအတွက် လုံလောက်မှု ရှိနိုင်ဖွယ် မရှိပေ။

တိုက်ပွဲများကြောင့် နိုင်ငံ၏ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု စနစ်များသည်လည်း ပြိုလဲတော့မည့် အခြေအနေတွင် ရှိနေသည်ဟု ကြက်ခြေနီအဖွဲ့က ပြောသည်။ ဒေသခံ ၁၀ သန်းခန့်ရှိသော ခါတွမ်မြို့ရှိ နေအိမ်များတွင် ပိတ်မိနေ သူများထံမှ အကူအညီ တောင်းခံမှုများစွာ ရရှိထားသည်ဟု အကူအညီပေးရေးအဖွဲ့များက ပြောသည်။

ဆူဒန် စစ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီး နှစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် ဒေသခံအများစု အနေဖြင့် လျှပ်စစ်မီး မရှိသော အခြေအနေကို ခက်ခဲစွာ ရင်ဆိုင်နေရသည်။

ဒါဖာဒေသ (Darfur) အပါအဝင် တစ်နိုင်ငံလုံးနီးပါးတွင် ဖြစ်ပွားနေသော တိုက်ခိုက်မှုများ၌ လူသားချင်း စာနာမှု ဆိုင်ရာ ဝန်ထမ်များပါ အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှု၊ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်ဟု သိရသည်။

ထိုသတင်းများနှင့် ပတ်သက်၍ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့မှ သတိပေးမှု ထုတ်ပြန်ထားသည်။ တိုက်ခိုက်မှုများသည် ဆူဒန် ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အဗ္ဗဒဲလ် ဖာတက်ရှ် အယ်လ်ဘာဟာ (Abdel Fattah al-Burhan)ကို သစ္စာခံသော တပ်ဖွဲ့များနှင့် ဆူဒန်ဒုတိယခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မိုဟာမက် ဟမ်ဒန်ဒါဂါလို (Mohamed Hamdan Dagalo) တို့၏ နာမည်ဆိုးဖြင့် ကျော်ကြားသော RSF အဖွဲ့တို့အကြား ဖြစ်ပွားနေခြင်းဖြစ်သည်။

Source: BBC

CNI International News

ကာရိုင်ဇာဝါ၊ ဧပြီ ၁၈

တရုတ်၊ မြောက်ကိုရီးယားနှင့် ရုရှားတို့၏ ရန်လိုမှုများကို G-7 ကိုယ်စားလှယ်များက ပြင်းပြင်းထန်ထန် ကန့်ကွက် ရှုတ်ချခဲ့ကြသည်။

တရုတ်၏ ထိုင်ဝမ်အပေါ် ခြိမ်းခြောက်မှု၊ မြောက်ကိုရီးယား၏ တာဝေးပစ် ဒုံးကျည်များ စမ်းသပ်မှုတို့ အပေါ် ပြင်းထန်စွာ တုံ့ပြန်ရန်၊ ယူကရိန်းအတွက် ကူညီမှုများကို မြှင့်တင် ဆောင်ရွက်သွားရန်၊ ရုရှား၏ ကျူးကျော်မှု အတွက် အပြစ်ပေးရန် G-7 ကိုယ်စားလှယ်များက ကတိပြုခဲ့ကြသည်ဟု အေပီက ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။

ဂျပန်နိုင်ငံ အားလပ်ရက် အပန်းဖြေ စခန်းမြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သော တနင်္လာနေ့ အစည်းအဝေးကို ရုရှား၏ ယူကရိန်း ကျူးကျော်စစ် အကြောင်းအရာများက အဓိက စိုးမိုးထားခဲ့သည်။

ထိုအခြေအနေက လာမည့် ဟီရိုရှီးမား (Hiroshima) မြို့တွင် ကျင်းပမည့် G-7 ခေါင်းဆောင်များ အစည်းအဝေး အတွက် လုပ်ငန်းစဉ်များကိုလည်း လမ်းပွင့်စေခဲ့သည်။

ယူကရိန်းအရေးကြောင့် ကမ္ဘာကြီးသည် အလှည့်အပြောင်း ကာလတစ်ခုသို့ ရောက်နေကြောင်း၊ စစ်အင်အား အ သုံးပြုမှု၊ ရုရှား၏ ယူကရိန်းအပေါ် ရန်လိုမှုများနှင့် နျူကလီးယား လက်နက်သုံးရန် ခြိမ်းခြောက်မှုများကို ပြင်းပြင်း ထန်ထန် ကန့်ကွက်ကြောင်း ဂျပန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ယိုရှီမာဆာ ဟာယာရှီ (Yoshimasa Hayashi) ပြောခဲ့ ကြောင်း ဂျပန်ဘက်က ထုတ်ပြန်ချက် တစ်စောင်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ရှီကျင့်ဖျင်နဲ့ ပူတင်ကိုတွေ့ရစဉ်

အမေရိကန် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့အတွက် ယခု အစည်းအဝေးသည် ယူကရိန်းအပေါ် ရုရှား၏ ကျူးကျော်မှုအား တုံ့ပြန်ရန်နှင့် တရုတ်နှင့် ကူးလူး ဆက်ဆံရန် အရေးပါသည့် အချိန်အခါတွင် ပေါ်ပေါက်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုအကြောင်းအရာ နှစ်ခုကို ဂျပန်၊ အမေရိကန်၊ ဗြိတိန်၊ ပြင်သစ်၊ ကနေဒါ၊ ဂျာမနီနှင့်အီတလီ စသော G-7 အဖွဲ့ဝင် ၇ နိုင်ငံမှ ဝန်ကြီးများက ဒုတိယကမ္ဘာစစ် ပြီးနောက်ပိုင်း စည်းမျဉ်း၊ စည်းကမ်းကို အခြေခံသည့် နိုင်ငံတကာ သမ္မာစဉ်အား ခြိမ်းခြောက်မှု နှစ်ခုအဖြစ်လည်း သတ်မှတ်ထားသည်။

ယခု အစည်းအဝေးနှင့် ပတ်သက်၍ အမေရိကန် အစိုးရ၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ ယူကရိန်းအား ကူညီထောက်ပံ့မှုများ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်သွားရန်၊ ယူကရိန်းသို့ စစ်ရေး အကူအညီများ ဆက်ပေးသွားရန် ဖြစ်သည်ဟု အစည်း အဝေးသို့ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့် အတူ တက်ရောက်ခဲ့သည့် အရာရှိတစ်ဦးက ပြောသည်။

ရုရှားသို့ စီးပွားရေး၊ ဘဏ္ဍာရေး စသော ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုများဖြင့် ပြစ်ဒဏ် ပေးရေးသည်လည်း အမေရိကန် အစိုးရဘက်မှ ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်သွားမည့် အရာဖြစ်သည်။

ရှီကျင့်ဖျင်နဲ့ ကင်မ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ဂျပန်သည် G-7 အဖွဲ့၏ တစ်ခုတည်းသော အာရှအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ယခုနှစ် အစည်းအဝေး၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်ကာ တရုတ်နှင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေးနှင့် သက်ဆိုင်သည့် အကြောင်းအရာများကို ဆွေးနွေးရန် ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။

အဖွဲ့ဝင် ခေါင်းဆောင်များနှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများသည် ယူကရိန်း၊ မြောက်ကိုရီးယားနှင့် ထိုင်ဝမ်အရေးတို့ အပါအဝင် အကြောင်းအရာ များစွာတွင် တရုတ်၏ ရပ်တည်ချက်နှင့်ပတ်သက်၍ ဆွေးနွေးသွားမည်ဟုလည်း ခန့်မှန်းရသည်။

တနင်္ဂနွေနေ့ညတွင် ပြုလုပ်ခဲ့သော သီးသန့် ညစာစားပွဲ တစ်ခု၌ တရုတ်၏ ပါဝင်မှုက အရေးကြီးသည်ဟု သတ်မှတ်၍ရသော ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများတွင် တရုတ်နှင့် ဆွေးနွေးမှုများကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင် သွားရန် ဟာယာရှီက တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟုလည်း သိရသည်။

Source: AP