CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ နိုဝင်ဘာ ၄

ရုရှားသည် အောက်တိုဘာ ၃ ရက် နံနက်အစောပိုင်းက အကြီးမားဆုံး ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုများကို ပြုလုပ်ခဲ့သဖြင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံ အနောက်ပိုင်းနှင့် တောင်ပိုင်းရှိ အဓိက အခြေခံအဆောက်အအုံများကို ထိမှန်ခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ယူကရိန်း၏ ဒုတိယအကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်သည့် ခါကိဗ် (Kharkiv) မြို့ရှိ လူနေအိမ်ရာများ၊ စီးပွားရေး အဆောက်အအုံများလည်း ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့သည်ဟု ယူကရိန်းအရာရှိများက ပြောကြားခဲ့သည်။

သီတင်းပတ်များစွာအတွင်း အပြင်းထန်ဆုံး ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုအဖြစ် ယူကရိန်း အရှေ့မြောက်ပိုင်း ခါကိဗ်၊ တောင်ပိုင်းရှိ အိုဒက်ဆာ (Odesa) နှင့် ခါဆွန် (Kherson)၊ အနောက်ပိုင်းရှိ ပိုလန်နယ်စပ်အနီး လီဗစ် (Lviv) မြို့တို့ကို ရုရှားက Shahed ဒရုန်း အစင်း ၄၀ ဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်းက အဆောက်အအုံများ တိုက်ခိုက်ခံရစဉ်

ထိုဒရုန်းများထဲမှ ဒရုန်း ၂၄ စင်းနှင့် X-59 ဒုံးကျည်တစ်စင်းကို ပစ်ချနိုင်ခဲ့သည်ဟု ယူကရိန်းလေတပ်က ပြောကြား ခဲ့သည်။

"ဆောင်းရာသီ ရောက်ကာနီးအချိန်မှာ ရုရှားတပ်ဖွဲ့တွေဟာ ကျနော်တို့ရဲ့ အခြေခံ အဆောက်အအုံတွေကို ပိုပြီး တိုက်ခိုက်လာပါလိမ့်မယ်။ ကျနော်တို့ဘက်ကလည်း ရန်သူကို တုန့်ပြန်တိုက်ခိုက်သွားမှာပါ"ဟု ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskiy) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ယူကရိန်းစစ်တပ်သည် မတူကွဲပြားသည့် ဒေသ ၁၀ ခုတွင် လေကြောင်းကာကွယ်ရေးစနစ်များကို ဖြန့်ကြက်ချထားသည်ဟု ဇာလန်းစကီးက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားနှင့် ဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲအတွင်း ဒုတိယမြောက် ဆောင်းရာသီသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ချိန်တွင် မိမိတို့၏ စွမ်းအင် အခြေခံ အဆောက်အအုံများကို ရုရှားက လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်လာနိုင်သော အခြေအနေအတွက် ကြိုတင် ပြင်ဆင်ထားသည်ဟုလည်း ယူကရိန်းအာဏာပိုင်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်းက အဆောက်အအုံများ တိုက်ခိုက်ခံရစဉ်

လီဗစ်မြို့တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တိုက်ခိုက်မှုများအတွင်း အခြေခံ အဆောက်အအုံများသည် ယခင်ကထက် ၅ ဆ ပိုပြီး တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရသည်ဟု လီဗစ်မြို့ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး မက်ဆင်မ် ကိုဇက်စကီး (Maksym Kozytskiy) က ပြောကြားခဲ့သော်လည်း ထိခိုက်ပျက်စီးမှု အသေးစိတ် အချက်အလက်ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

ရုရှား၏ နောက်ဆုံးအကြိမ် ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုများကြာင့် ခါကိဗ်မြို့တွင် လူနေအိမ် ၈ လုံး၊ ၃ ထပ်တိုက် အဆောက်အအုံ ၁ လုံး၊ ကားအချို့နှင့် ကားဝပ်ရှော့ရုံ တစ်ရုံတို့ ထိခိုက် ပျက်စီးခဲ့သည်ဟု ယူကရိန်း ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး အိုင်ဟော် ကလီမန်ကို (Ihor Klymenko) က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ နိုဝင်ဘာ ၄

အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော်သည် အစ္စရေးအတွက် ဒေါ်လာ ၁၄ ဒသမ ၅ ဘီလျံတန်ကြေးရှိ စစ်ရေးအကူအညီ ထောက်ပံ့ပေးမည့် အစီအစဉ်ကို အတည်ပြုပေးခဲ့သည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် မဟာမိတ်ဖြစ်သည့် အစ္စရေးအပေါ် အမေရိကန်၏ ရပ်တည်ချက်နှင့် ပတ်သက်ပြီး ဒီမိုကရက်တစ်နှင့် ရီပတ်ဘလစ်ကန်ပါတီအကြား သဘောထားကွဲလွဲမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

ပြည်တွင်း အခွန်ဘဏ္ဍာဌာနက ထောက်ပံ့ပေးထားသည့် ထိုအစီအစဉ်ကို နိုဝင်ဘာ ၂ ရက်က အောက်လွှတ်တော် တွင် မဲခွဲဆုံးဖြတ်ခဲ့ရာ ထောက်ခံမဲ ၂၂၆ မဲနှင့် ကန့်ကွက်မဲ ၁၉၆ မဲ ရှိခဲ့သည်။

ထိုအစီအစဉ်သည် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ရွေးကောက်ခံခဲ့ရသည့် အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌသစ် မိုက် ဂျွန်ဆင် (Mike Johnson)၏ လက်ထက်တွင် ပထမဆုံးနှင့် အထင်ရှားဆုံး ဥပဒေမူကြမ်းတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။

အစ္စရေးကို ကူညီပေးမည့် စစ်ရေးအထောက်အပံ့ထဲတွင် ဒေါ်လာ ၄ ဘီလျံ တန်ကြေးရှိသည့် အစ္စရေး၏ Iron Dome ဒုံးကျည် ကာကွယ်ရေးစနစ်ကို ထပ်မံဖြည့်သွင်းပေးရေး အစီအစဉ်နှင့် David's Sling ဒုံးကျည် ကာကွယ် ရေး စနစ်များ၊ အမေရိကန် လက်နက်တိုက်မှ စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများကို လွှဲပြောင်းပေးပို့ရေးတို့ ပါဝင်ခဲ့သည်။

အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ ဂျွန်ဆင်ကမူ ထိုအစီအစဉ်ကို ဥပဒေအဖြစ် အတည်ပြုပေးရန် အထက်လွှတ်တော်နှင့် အိမ်ဖြူတော်ကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

"အခုအချိန်အထိတော့ အထက်လွှတ်တော်နဲ့ အိမ်ဖြူတော်က ဒီအစီအစဉ်ကို အတည်မပြုသေးပါဘူး။ အဲဒါကြောင့် ဒီအစီအစဉ်ကို ဥပဒေတစ်ရပ်အဖြစ် ပြဋ္ဌာန်းပေးဖို့ အထက်လွှတ်တော်နဲ့ အိမ်ဖြူတော်ကို ကျနော် တိုက်တွန်းပါ တယ်" ဟု ဂျွန်ဆင်က X လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ အစ္စရေးကို စစ်ရေး အထောက်အပံ့ပေးမည့် ထိုအစီအစဉ်သည် ဥပဒေတစ်ရပ်အဖြစ် ထုတ်ပြန် ကြေညာရန် အလားအလာသည် နည်းပါးနေသည်။

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) နှင့် အထက်လွှတ်တော်မှ ဒီမိုကရက်များ သည် ယခုတင်သွင်းသည့် အစီအစဉ်၌ ယူကရိန်းအတွက် စစ်ရေး အကူအညီများ မပါသည့်အတွက် ဥပဒေအဖြစ် ပြဋ္ဌာန်းရန် ဆန့်ကျင်သည့် သဘောထားများကို ပြသခဲ့ကြသည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

မော်စကို၊ နိုဝင်ဘာ ၄

ပိုလန်၏ လုပ်ဆောင်ချက်များသည် ရုရှား၊ ဘယ်လာရုစ် နိုင်ငံများနှင့် တိုက်ရိုက် ထိပ်တိုက်တွေ့မည့် အခြေအနေ ကို ဖြစ်စေနိုင်ကြောင်းသလို တတိယကမ္ဘာစစ်ကိုလည်း ဖြစ်စေနိုင်ကြောင်း ရုရှားသမ္မတဟောင်းဖြစ်ပြီး လက်ရှိ ရုရှား လုံခြုံရေးကောင်စီ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဒီမီထရီ မက်ဗီးဒက်ဗ် (Dmitry Medvedev) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု တာ့စ် သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

"ပိုလန်နိုင်ငံရဲ့ စစ်တပ် တည်ဆောက်မှုနဲ့ ယူကရိန်းမှာ ပိုလန်ရဲ့ စစ်အင်အားတည်ရှိမှုဟာ ပိုလန်နဲ့ ရုရှား၊ ဘယ်လာရုစ် နိုင်ငံတွေအကြား တိုက်ရိုက် ထိပ်တိုက်တွေ့မှုကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်" ဟု မက်ဗီးဒက်ဗ်က Rossiyskaya Gazeta သတင်းစာ၏ ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်တွင် ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။

"ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာ ပိုလန်ရဲ့ ဆိုးယုတ်တဲ့ ရည်မှန်းချက်ကတစ်ဆင့် ဖြစ်ပေါ်လာမယ့် ခြိမ်းခြောက်မှုတွေကို မိမိတို့ မဟာမိတ် အုပ်စုတွေက သင့်တော်သလို တုန့်ပြန်သွားမှာပါ" ဟု မက်ဗီးဒက်ဗ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ပိုလန်၏ အဆင်အခြင်မဲ့ လုပ်ရပ်များနှင့် နေတိုးမဟာမိတ်များက ပိုလန်ကို ထောက်ခံမှုများသည် တစ် ကမ္ဘာလုံးအတွက် အန္တရာယ်ဖြစ်စေနိုင်သည့် အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို ပေါ်ပေါက်စေနိုင်ကြောင်း မက်ဗီးဒက်ဗ် က ပြောသည်။

ထို့နောက် ပိုလန်သည် တတိယကမ္ဘာစစ်ကို ဖြစ်ပွားစေနိုင်မည့် အခန်းကဏ္ဍတွင် ပါဝင်လာလိမ့်မည်ဟုလည်း မက်ဗီးဒက်ဗ်က Rossiyskaya Gazeta သတင်းစာ၏ အတွေးအမြင်ကဏ္ဍ ဆောင်းပါးထဲတွင် ရေးသားဖော်ပြခဲ့ သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ နိုဝင်ဘာ ၃

တရုတ်နိုင်ငံတွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့သည့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း လီခဲကျင်း (Li Keqiang) အား မီးသဂြိုဟ်သည့် အခမ်းအနားကို ဘေဂျင်းမြို့တော်ရှိ တီအန်မင် (Tiananmen) ရင်ပြင်၌ နိုဝင်ဘာ ၂ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု CNA မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ပြည်သူ့ ဝန်ကြီးချုပ် (the people's premier) ဟု လူသိများထင်ရှားသည့် လီအား မီးသဂြိၤုဟ်သည့် အခမ်းအနားအတွင်း နိုင်ငံတော်အလံကို တစ်ဝက်လွှင့်ထူပြီး ဝမ်းနည်းကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ကြသည်။ 

စီးပွားရေးပညာရှင်ဟောင်း တစ်ဦးဖြစ်ပြီး ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး လိုလားသည့် လီသည် ယခုနှစ် မတ်လက ရာထူးမှ အနားမယူမီ အချိန်အထိ တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ၁၀ နှစ်ကြာ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။

လီသည် အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်က ရှန်ဟိုင်းမြို့တွင် ရုတ်တရက် နှလုံးဖောက်ပြီး ကွယ်လွန်သွားခဲ့ခြင်းဖြစ်ကာ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက် ၆၈ နှစ်ရှိပြီဖြစ်သည်။ 

တရားစွဲဆိုမှုများကိုလည်း ရှောင်ရှားခဲ့သည်

ထိပ်သီးအရာရှိများနှင့် နိုင်ငံသူရဲကောင်းများကို မြှုပ်နှံသည့် ဘေဂျင်းသုသာန် (Beijing cemetery) တွင် ပြုလုပ်သည့် လီ၏ ဈာပနကို တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) ၊ ၎င်း၏ ဇနီးသည် နှင့်အတူ တရုတ်၏ နိုင်ငံရေး အာဏာအမြင့်ဆုံးဖြစ်သည့် ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ ပေါ်လစ်ဗျူရို အမြဲတမ်းကော်မတီ အဖွဲ့ဝင် ၆ ဦး အပါအဝင် ဒုတိယသမ္မတ ဟန်ကျန်း (Han Zheng) လည်း တက်ရောက်ခဲ့သည်။

ရှီနှင့် ထိပ်သီး အရာရှိများသည် လီ၏ ဈာပနတွင် ငြိမ်သက်ပြီး သုံးကြိမ် ဂါရဝပြုခဲ့ကြသည်ဟု နိုင်ငံပိုင် စင်ဟွာ သတင်းအေဂျင်စီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် လီ၏ ဈာပနအခမ်းအနားသို့ တရုတ်သမ္မတ ဟူကျင်တောင်း (Hu Jintao) ကလည်း လွှမ်းသူပန်းခွေ ပေးပို့ခဲ့သည်ဟု စင်ဟွာက ဖော်ပြခဲ့သည်။  

တရုတ်၏ လူမှုကွန်ယက်ဖြစ်သည့် Weibo တွင်လည်း လီ၏ ဈာပနအခမ်းအနား ပြုလုပ်သည့်် အကြောင်းအရာ များက လွှမ်းမိုးခဲ့သည်။ 

တစ်ချိန်က ကွန်မြူနစ်ပါတီ ခေါင်းဆောင်နေရာအတွက် ယှဉ်ပြိုင်မည့်သူအဖြစ် ယူဆခံခဲ့ရသည့် လီသည် မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း ချောင်ထိုးခံခဲ့ရသည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများနှင့် သံတမန်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: CAN

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ နိုဝင်ဘာ ၃

အမေရိကန်နှင့် ကနေဒါ စစ်သင်္ဘောများသည် ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားကို ဖြတ်သန်းမောင်းနှင်ခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်ကလည်း နိုဝင်ဘာ ၂ ရက်က ၎င်း၏ တပ်ဖွဲ့များကို အသင့်အနေအထားတွင် ရှိစေရန် တပ်လှန့်နှိုးဆော် ခဲ့ကြောင်း CNA မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုဖြစ်စဉ်သည် နှစ်လအတွင်း အမေရိကန်နှင့် ကနေဒါ စစ်သင်္ဘောများ ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားမှ ဒုတိယအကြိမ် မြောက် ဖြတ်သန်းမောင်းနှင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

အမေရိကန်၏ Arleigh Burke အမျိုးအစား ဖျက်သင်္ဘောဖြစ်သည့် USS Rafael Peralta နှင့် ကနေဒါ တော်ဝင် ရေတပ်မှ Halifax အမျိုးအစား ဖရီးဂိတ်စစ်သင်္ဘော HMCS Ottawa တို့သည် နိုဝင်ဘာ ၁ ရက်က ထိုင်ဝမ် ရေလက်ကြားကို ပုံမှန်လုပ်ငန်းစဉ်အတိုင်း ဖြတ်သန်းမောင်းနှင် ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု အမေရိကန် ရေတပ်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ 

ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားအနီးရှိ စစ်နယ်ဝန်းတွင် ရှိနေသည့် တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် အမြဲမပြတ် နိုးကြားမှုရှိနေပြီး တရုတ်နိုင်ငံ၏ အချုပ်အခြာအာဏာ၊ လုံခြုံရေးနှင့် ဒေသတွင်း တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးကို ပြတ်သားစွာ ကာကွယ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်၏ အရှေ့ပိုင်း စစ်နယ်ဝန်း ကွပ်ကွဲမှု ဌာနချုပ် (Eastern Theatre Command) ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ရှီယိ (Shi Yi) က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ဟစ်ဘိုလာ အဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုကဲ့သို့ ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားမှ အမေရိကန်နှင့် ကနေဒါ စစ်သင်္ဘောများ ဖြတ်သန်းမှုကို ရှီက ပြင်းထန်စွာ ဝေဖန်ခဲ့ပြီး တရုတ်ရေတပ်နှင့် လေတပ်သည် ထိုသင်္ဘောများ ဖြတ်သန်းမောင်းနှင်ခဲ့သည့် လမ်းကြောင်းကို ခြေရာခံစောင့်ကြည့်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

စက်တင်ဘာ ၉ ရက်ကလည်း အမေရိကန်နှင့် ကနေဒါစစ်သင်္ဘော နှစ်စင်းသည် တရုတ်နှင့် ထိုင်ဝမ် ရေလက် ကြားကို ပိုင်းခြားထားသည့် ကျဉ်းမြောင်းသော ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားမှ ဖြတ်သန်းမောင်းနှင်ခဲ့ပြီးနောက် ယခုဖြစ်စဉ် ထပ်မံဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ 

အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏မဟာမိတ် အနောက်နိုင်ငံများသည် ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားနှင့် ရေပြင်ပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွား နေသည့် တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် သင်္ဘောများ ဖြတ်သန်း မောင်းနှင်မှုကို တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်နေသဖြင့် တရုတ်ကို ဒေါသထွက်စေခဲ့သည်။

အမေရိကန်၏ အမှတ် ၇ စစ်သင်္ဘောကမူ ထိုကဲ့သို့ သင်္ဘောများ ဖြတ်သန်းမောင်းနှင်မှုသည် နိုင်ငံတကာ ဥပဒေနှင့်အညီ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ မည်သည့်နိုင်ငံ၏ ပင်လယ်ပြင် နယ်နိမိတ်ထဲတွင်မှ မပါဝင်သည့် ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြား၏ စင်္ကြံလမ်းတစ်ခုမှ ဖြတ်သန်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကလည်း ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားအတွင်း အမေရိကန်နှင့် ကနေဒါစစ်သင်္ဘောများ ဖြတ်သန်းမောင်းနှင်မှုကို စောင့်ကြည့်ခဲ့ကြောင်းနှင့် ထိုဖြစ်စဉ်သည် ပုံမှန်ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ်သာ ဖြစ်သည်ဟု ထုတ်ပြန် ခဲ့သည်။

Source: CAN

CNI International News

နယူးယောက်၊ နိုဝင်ဘာ ၃

အစ္စရေးနှင့် ဟားမာ့စ် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အကြား ဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲတွင် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ အင်အားနည်းသွားခဲ့ မည်ဆိုပါက ရှီးယိုက် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဖြစ်သော ဟစ်ဇ်ဘိုလာ (Hezbollah) အဖွဲ့သည် စစ်ပွဲအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာနိုင်သည်ဟု တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ကို ချေမှုန်းမည့် အစ္စရေး၏ ခြိမ်းခြောက်မှုသည် ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့အား စစ်ပွဲအတွင်းသို့ ဝင်ရောက် လာစေနိုင်သည့် နောက်ဆုံးစည်းတစ်ခု ဖြစ်လာလိမ့်မည်ဟု အမေရိကန်၏ New York Times သတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့သည်။

လက်ဘနွန်နိုင်ငံရှိ ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့သည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတွင် ကြီးမားကျယ်ပြန့်သည့် စစ်ပွဲကြီးတစ်ခု ဖြစ်ပွားလာနိုင်ခြေရှိသော အခြေအနေကို ရှောင်လွှဲရန်အတွက် အစ္စရေး-ဟားမာ့စ် စစ်ပွဲအတွင်းသို့ တိုက်ရိုက် ပါဝင်လာခြင်း မရှိသေးခြင်းဖြစ်နိုင်သည်ဟု အမည်မဖော်လိုသည့် လက်ဘနွန်အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိအချိန်တွင် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့သည် ပြင်ပမှ အကူအညီ မလိုအပ်သေးကြောင်း ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့က ယူဆထား သည်ဟု ထိုအရာရှိက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က ဂါဇာကမ်းမြောင် ဒေသအတွင်းမှ ဟားမာ့စ်အဖွဲ့သည် အစ္စရေးနယ်မြေထဲသို့ ရုတ်တရက် ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး အစ္စရေးနယ်စပ်ရှိ ဒေသခံ ၁၄၀၀ ခန့်ကို သတ်ဖြတ်ကာ ၂၄၀ ကျော်အား ပြန်ပေးဆွဲ ဖမ်းဆီးသွားခဲ့သည်။ 

ထို့နောက် အစ္စရေးစစ်တပ်က လက်တုန့်ပြန်သည့် အနေဖြင့် ဂါဇာဒေသတွင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သဖြင့် ဂါဇာ၌ ဒေသခံ ၉၀၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ပြီး အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှာ တင်းမာမှုများ ပိုမိုမြင့်တက် လာခဲ့သည်။ 

ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ကမူ အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က ၎င်းတို့၏ တိုက်ခိုက်မှုသည် ဂျေရုဆလင် (Jerusalem) မြို့၏ မြို့ဟောင်း (Old City) ရှိ Temple Mount တောင်ပေါ်ရှိ Al-Aqsa ဗလီကို ဆန့်ကျင်သည့် အစ္စရေးအာဏာပိုင် များ၏ ရန်လိုသော လုပ်ဆောင်ချက်များကို တုန့်ပြန်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ဟားမာ့စ်အဖွဲ့၏ တိုက်ခိုက်မှုကို တုန့်ပြန်သည့်အနေဖြင့် အစ္စရေးသည် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသအား အလုံးစုံ ပိတ်ဆို့ပြီး လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြင်းထန်စွာ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် လက်ဘနွန်နှင့် ဆီးရီးယားနိုင်ငံတို့ရှိ နေရာဒေသအချို့ကိုပါ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ 

ထို့ပြင် အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသ (West Bank) တွင်လည်း အစ္စရေးနှင့် အခြား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များအကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

လန်ဆင်း၊ နိုဝင်ဘာ ၃ 

အစ္စရေး-ဟားမာ့စ်စစ်ပွဲတွင် အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) ၏ ရပ်တည်ချက်ကြောင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲ၌ မဲဆန္ဒရှင်များ၏ ထောက်ခံမဲများ ဆုံးရှုံးနိုင်မည့်အရေးကို ဒီမိုကရက်များက စိုးရိမ်နေကြသည် ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

အထူးသဖြင့် မီချီဂန် (Michigan) ပြည်နယ်မှ ဒီမိုကရက်များက ၂၀၂၄ ခုနှစ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် ထိုပြည်နယ် အတွင်း၌ နေထိုင်သည့် အာရပ်-အမေရိကန် အသိုင်းအဝိုင်းသည် အစ္စရေးဘက်မှ ရပ်တည်နေသော ဘိုင်ဒန်ကို ထောက်ခံမဲများ ပေးဖွယ်မရှိသည့်အခြေအနေကို အိမ်ဖြူတော်အား သတိပေးခဲ့ကြသည်။

ထို့ကြောင့် အိမ်ဖြူတော်သည် မီချီဂန်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ လူသိများထင်ရှားသည် ဒီမိုကရက်အချို့နှင့် တင်းမာမှု များ မြင့်တက်မည့် အခြေအနေကို ရှောင်လွှဲနိုင်ရန် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်လျက်ရှိသည်။ 

မီချီဂန်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ ဒီမိုကရက်ခေါင်းဆောင် အချို့သည် အစ္စရေး-ဟားမာ့စ်စစ်ပွဲတွင် ဘိုင်ဒန်၏ ရပ်တည် ချက်ကို ဝေဖန်ခဲ့ကြသူများ ဖြစ်သည်။ 

အမေရိကန်နိုင်ငံသားတွေကိုတွေ့ရစဉ်

မီချီဂန်ပြည်နယ်သည် ဝစ္စကွန်ဆင် (Wisconsin) နှင့် ပင်ဆယ်လ်ဗေးနီးယား (Pennsylvania) ပြည်နယ်တို့ အပါအဝင် "အပြာရောင် တံတိုင်း ပြည်နယ်များ" (Blue Wall states -ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီကို ထောက်ခံသည့် အမာခံ ပြည်နယ်များ) ထဲတွင် ပါဝင်ပြီး ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်က ဘိုင်ဒန်ကို အနိုင်ရရှိစေရန် အဆုံးအဖြတ် ပေးနိုင်ခဲ့သည့် ပြည်နယ်များ ဖြစ်သည်။

သို့သော်လည်း လက်ရှိ အခြေအနေများအရ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲအတွက် လုံလောက်သည့် ထောက်ခံမဲများရရန် စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

မကြာသေးမီ လများအတွင်းကလည်း မီချီဂန်ပြည်နယ်တွင် မော်တော်ယာဉ်လုပ်သားသမဂ္ဂက ဘိုင်ဒန်၏ ရွေးကောက်ပွဲ ကတိကဝတ်များ အကောင်အထည် မဖော်ခဲ့သည့်် အခြေအနေကို ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြခဲ့ကြပြီး ထရမ့်သည် ထိုဆန္ဒပြမှုကို အခွင့်ကောင်းယူ၍ ဘိုင်ဒန်ကို ထိုးနှက်ခဲ့သည်။ 

မော်တော်ယာဉ်လုပ်သားများ ဆန္ဒပြစဉ်

လက်ရှိတွင် မော်တော်ယာဉ်လုပ်သားများ၏ ဆန္ဒပြမှုသည် ပြေလည်စွာ ညှိနှိုင်းနိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်ပြီး အစ္စရေး-ဟားမာ့စ် စစ်ပွဲသည် ဘိုင်ဒန်အတွက် နောက်ထပ် နိုင်ငံရေး စိန်ခေါ်မှုတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ 

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲအတွင်း အမေရိကန်ရှိ မွတ်ဆလင် မဲဆန္ဒရှင်များသည် ထရမ့်ထက် ဘိုင်ဒန်ကို ပိုပြီး ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။ ထိုအချိန်က မွတ်ဆလင် မဲဆန္ဒရှင်များ၏ ဆန္ဒမဲပေးမှု ရာခိုင်နှုန်းအရ ဘိုင်ဒန်သည် ၆၄ ရာခိုင်နှုန်းရရှိခဲ့ပြီး ထရမ့်သည် ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းသာ ရရှိခဲ့သည်။ 

Source: အေပီ

CNI International News

ဂျေရုဆလင်၊ နိုဝင်ဘာ ၂ 

အစ္စရေးစစ်တပ်သည် အောက်တိုဘာ ၁ ရက်က ပင်လယ်နီ (Red Sea) တွင် စစ်သင်္ဘောများ ဖြန့်ကြက်ချထားပြီး စစ်အင်အားကို တိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အီရန်က ကျောထောက်နောက်ခံ ပေးထားသည့်် ဟူရ်သီ (Houthi) လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့က ၎င်းတို့သည် အစ္စရေးကို ဒုံးကျည်များ၊ ဒရုန်းများဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်းနှင့် နောက်ထပ် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်မည်ဟု ကြေညာခဲ့ပြီး နောက် တစ်ရက်အကြာတွင် အစ္စရေးစစ်တပ်က ပင်လယ်နီ၌ စစ်အင်အားများ တိုးမြှင့်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ပင်လယ်နီရှိ အီလက် (Eilat) ဆိပ်ကမ်းအနီးတွင် ဆား (Saar-class) အမျိုးအစား စစ်သင်္ဘောငယ်များ ကင်းလှည့် နေသည့် ဓာတ်ပုံများကို အစ္စရေး စစ်တပ်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ 

အစ္စရေးသည် အီရန်က ကျောထောက်နောက်ခံ ပေးထားသည့် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့နှင့် ဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲအတွင်း ပင်လယ်နီကို စစ်မြေပြင် အသစ်တစ်ခုအဖြစ် ရှုမြင်ထားသည်။

ဟူရ်သီလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့က ၎င်းတို့အဖွဲ့သည် အောက်တိုဘာ ၇ ရက်တွင် ဟားမာ့စ်-အစ္စရေးစစ်ပွဲ စတင် ဖြစ်ပွားခဲ့ချိန်ကတည်းက ဒရုန်းသုံးစင်းနှင့် ဒုံးကျည်တိုက်ခိုက်မှုများကို ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း အောက်တိုဘာ ၃၁ က်က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အောက်တိုဘာ ၃၁ ရက် ညပိုင်းက တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်စဉ်တစ်ခုတွင် ပင်လယ်နီပေါ်၌ လေကြောင်း ခြိမ်းခြောက်မှု တစ်ခုကို ကြားဖြတ်ပစ်ချခဲ့ကြောင်း အစ္စရေးစစ်တပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟူရ်သီသူပုန်ကိုတွေ့ရစဉ်

အစ္စရေးအမျိုးသားလုံခြုံရေး အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် ဇာက်ချီ ဟာနစ်ဘီ (Tzachi Hanegbi) က ဟူရ်သီ၏ တိုက်ခိုက်မှု များသည် သည်းခံနိုင်စရာမရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သော်လည်း အစ္စရေးအနေနှင့် မည်ကဲ့သို့ လက်တုန့်ပြန် သွားမည်ဆိုခြင်းကို အသေးစိတ်ပြောကြားရန် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ဟူရ်သီ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့သည် အစ္စရေးနှင့် အမေရိကန်ကို ရန်လိုသည့် လက်ဘနွန်နိုင်ငံရှိ ဟစ်ဇ်ဘိုလာ (Hezbollah) အဖွဲ့နှင့် အီရတ်ရှိ အီရန်က ထောက်ခံပေးထားသည့် ပြည်သူ့စစ်များကို ရန်လိုတိုက်ခိုက်နေသည့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဖြစ်သည်။ 

ဟူရ်သီ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့သည် အစ္စရေးနှင့် မိုင်ပေါင်း ၁၀၀၀ ကျော် ကွာဝေးသည့် ယီမင်နိုင်ငံ၏ ဆန်နာမြို့တော် အပါအဝင် ယီမင်၏ နေရာ ဒေသအများအပြားကို ထိန်းချုပ်ထားသည်။ 

အောက်တိုဘာ ၇ ရက်ကစပြီး ပင်လယ်နီဒေသမှ အစ္စရေးသို့ ပစ်လွှတ်ခဲ့သည့် ဒုံးကျည်များနှင့် ဒရုန်းတိုက်ခိုက် မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ထိုဒရုန်းများနှင့် ဒုံးကျည်များသည် အစ္စရေးကို ရောက်ရှိခြင်းမရှိဘဲ အချို့မှာ ပစ်ချခံခဲ့ရသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ နိုဝင်ဘာ ၂

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နှင့် အိန္ဒိယတို့သည် ရထားလမ်းကွန်ရက် ချိတ်ဆက်မှုနှစ်ခုနှင့် အပူစွမ်းအင်သုံး ဓာတ်အားပေးစက်ရုံ တစ်ခု တည်ဆောက်ရေး စီမံကိန်းများကို နိုဝင်ဘာ ၁ ရက်က စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် ခိုင်မာအားကောင်းသည့် အတိုက်အခံများ၏ ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားနေသည့် အချိန်မှာပဲ ဒေသ တွင်း ဆက်သွယ်မှုများနှင့် စွမ်းအင်လုံခြုံရေးတို့ကို မြှင့်တင်ရန် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နှင့် အိန္ဒိယတို့က လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Narendra Modi) နှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဝန်ကြီးချုပ် ရှိတ်ဟာစီနာ (Sheikh Hasina) တို့သည် အိန္ဒိယက ထောက်ပံ့ပေးထားသည့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးစီမံကိန်း ၃ ခုကို ဗွီဒီယို ဆက်သွယ်မှုမှတစ်ဆင့် ပူးတွဲ ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။

အိန္ဒိယသည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် ခူလ်နာမြို့နှင့် မွန်ဂလာ ဆိပ်ကမ်းကို ဆက်သွယ်ဖောက်လုပ်မည့် (Khula-Mongla) ရထားလမ်းအတွက် ဒေါ်လာ ၃၈၈ ဒသမ ၉၂ သန်း ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဝန်ကြီးချုပ် ရှိတ်ဟာစီနာ ရထားလမ်း အချက်ပြနေစဉ်

ထို့ပြင် အိန္ဒိယသည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အတွက် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ၁၃၂၀ မဂ္ဂါဝပ်ရှိသည့် အပူစွမ်းအင်သုံး လျှပ်စစ် ဓာတ်အားပေးစက်ရုံ စီမံကိန်းအတွက်လည်း ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၆ ဘီလျံ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်ဟု အိန္ဒိယ၏ ပြည်ပရေးရာ ဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၌ ဝန်ကြီးချုပ် ရှိတ်ဟာစီနာ ဦးဆောင်သည့် အစိုးရအဖွဲ့ကို နုတ်ထွက်ရန်နှင့် ကြားဖြတ် အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းပြီး အာဏာလွှဲပြောင်းပေးရန် တောင်းဆိုသည့် ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားနေသည်။

အောက်တိုဘာ ၂၈ ရက်က စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဆန္ဒပြမှုများအတွင်း လူ ၆ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးကာ လူပေါင်း ဒါဇင်ချီ ဒဏ်ရာရခဲ့သည်ဟု အရာရှိများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဝန်ကြီးချုပ် ရှိတ်ဟာစီနာနဲ့ အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီကို တွေ့ရစဉ်

ရှိတ်ဟာစီနာသည် ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် အိန္ဒိယနှင့် နိုင်ငံရေးအရ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုများ ပြုလုပ်နေသော်လည်း အိန္ဒိယသည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့်် ဆူပူအုံကြွမှုများ နှင့်ပတ်သက်ပြီး တိုက်ရိုက် မှတ်ချက်ပေးခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၊ ဒါကာ (Dhaka) မြို့တော် အခြေစိုက် အမေရိကန်နှင့် အနောက်နိုင်ငံများမှ အစိုးရများက တော့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရနှင့် အတိုက်အခံများကို ပြေလည်မှုရရှိအောင် ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း ဆောင်ရွက်ကြရန် နှင့် လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတမှုရှိသည့် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။ 

တရုတ်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့ကမူ အမေရိကန်သည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၏ ပြည်တွင်းရေးနှင့် နိုင်ငံရေးကိစ္စများကို ကြားဝင် စွက်ဖက်နေသည်ဟု မကြာသေးမီလများအတွင်းက စွပ်စွဲခဲ့ပြီး လာမည့်နှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် ပြုလုပ်မည့်် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် အစိုးရနှင့် အတိုက်အခံများကြား ဆွေးနွေးကြရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။ 

Source: အေပီ