CNI Article

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၆

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့မှာ ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့တဲ့ နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်း အပြောင်းအလဲကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံဟာ အဖက်ဖက်က ယိုယွင်းကျဆင်းလာနေတာကို တွေ့လာရပါတယ်။ ဒီအပေါ်ကို ဘယ်လိုကုစား ကြမလဲဆိုတဲ့ အဖြေကိုလည်း ရှာဖွေနေသည့်တိုင် ယနေ့ထိ မတွေ့သေးပါဘူး။

ဒီလို အခြေအနေမှာပဲ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အိမ်နီးချင်းတွေဟာလည်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်း အတွင်းမှာ တစ်နည်းတစ်ဖုံနဲ့ မတူညီသော အနေအထားတွေကနေ ပါဝင် ပတ်သက်လာနေတာကို တွေ့လာရပါတယ်။

ဒါကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်ဝန်းကျင် အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံတွေရဲ့ အနေအထားတွေကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာကြည့်ရအောင် ပါ။

တရုတ်

*******

၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးနဲ့ ကျားဖြန့်ကို ပြပြီး တရုတ်က မြန်မာထဲကို အတွင်းထိ ထိုးဖောက်တယ်။ ပြီးတာနဲ့ တရုတ် ကုမ္ပဏီ၊ တရုတ်ဝန်ထမ်းနဲ့ တရုတ် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု-စီမံကိန်းတွေ ကာကွယ်နိုင်ရေး ပုဂ္ဂလိကလုံခြုံရေးဆိုင်ရာဥပဒေ ကို မြန်မာကထုတ်လာအောင် တရုတ်က တောင်းဆိုခဲ့ပြီးတော့ ကိုယ့်ဘာသာ ကာကွယ်နိုင်ဖို့ ကြိုးပမ်းလာတယ်။

ဒီနောက်မှာတော့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆိုတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်မှာ ထည်ထည်ဝင်ဝင် ပါဝင်လာတယ်။ ယခင် ဦးသိန်းစိန်နဲ့ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အစိုးရ လက်ထက်တုန်းက ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်မှာ ပြည်ပနိုင်ငံတွေကို အသိသက်သေ (သို့မဟုတ်) လေ့လာသူ အဆင့်ပဲပေးတယ်။

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ် လီချင်ကို တွေ့ရစဉ်

အခု မြောက်ပိုင်းသုံးဖွဲ့နဲ့ ဆွေးနွေးပွဲတွေမှာတော့ တရုတ်က ကြားဝင်စေ့စပ်ညှိနှိုင်းသူဆိုတဲ့ အဆင့်နဲ့ ဆွေးနွေးပွဲထဲ ဝင်ထိုင်လာတယ်။ မဆွေးနွေးချင်ဘူးဆိုလည်း တရုတ်က ဆွေးနွေးဖို့ပြောရင် ဆွေးနွေးကြရတဲ့ အနေအထားကို တွေ့လာရတယ်။

အိန္ဒိယ

********

အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့ အရှေ့မြောက်ဒေသတွေဖြစ်တဲ့ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်၊ မဏိပူရပြည်နယ်တို့နဲ့ထိစပ်နေတဲ့ မြန်မာပိုင် နယ်မြေတွေကို အိန္ဒိယနိုင်ငံထဲ ပေါင်းစည်းဖို့ လွှတ်တ်ောအမတ် တချို့က ဆွေးနွေးလာသလို လက်နက်ကိုင်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးတာတွေလည်း ရှိလာပါတယ်။

ချင်းပြည်နယ်ကို မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ထဲ ထည့်သွင်း ပေါင်းစည်းဖို့၊ တမူး-ကဘော်ချိုင့်ဝှမ်း (ကလေး-မင်းကင်း) ကို မဏိပူရပြည်နယ်ထဲ ထည့်သွင်းပေါင်းစည်းဖို့ တရားဝင် ထုတ်ပြောလာသလို မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် အမေရိကန်ခရီးစဉ်မှာလည်း ချင်းပြည်နယ်နဲ့ မီဇိုရမ်ပြည်နယ် ပေါင်းစည်းရေးကို ထုတ်ပြောသွားတာလည်း ကြားမိလိုက်ပါ သေးတယ်။

အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်ပြည်နယ် ဝင်ရောက်လာတဲ့ နိုင်ငံခြားသား ၂၀၀၀ ကျော်ရှိတယ်။ အဲဒီလူတွေ ပျောက်နေပြီး တော့ မြန်မာနိုင်ငံထဲ ဝင်သွားတယ်။ ပြီးတော့ ချင်းတောင်တန်းပေါ်မှာ လက်နက်ကိုင်အင်အားစုတွေကို စစ်သင်တန်းတွေ ပေးနေတယ်လို့ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် လာဒူဟိုမာက ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၀ ရက်မှာ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်လွှတ်တော်အစည်းအဝေးမှာ ထုတ်ပြောသွားတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံက ချင်းသူပုန် ၂ ဖွဲ့ ပေါင်းစည်းရေး သဘောတူညီမှုကို အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဖိုရမ်ဝန်ကြီးချုပ်က သက်သေအနေဖြင့် ပါဝင်စဉ်

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်

*************

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဝန်ကြီးချုပ်‌ဟောင်း ရှိတ်ဟာစီနာက မြန်မာ-ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နှစ်နိုင်ငံအနီးမှာ ခရစ်ယာန်နိုင်ငံတစ်ခု ထူထောင်ဖို့ လူဖြူနိုင်ငံကြီး တစ်နိုင်ငံက သူ့ကိုလာရောက် ဆွေးနွေးခဲ့တယ်လို့ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၂၆ ရက်က ထုတ်ပြောထားတယ်။ ဒီပြောကြားချက်ကို အိန္ဒိယသတင်းဌာန  The Print က ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၂၈ ရက်မှာ ဖော်ပြခဲ့တယ်။

သူ့ကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ပြည်သူတွေက ဆန္ဒပြပြီးတော့ ဖြုတ်ချခံခဲ့ရတဲ့ အဓိက အကြောင်းအရင်းကလည်း မြန်မာ-ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံအနီး နိုင်ငံတစ်ခုထူထောင်ဖို့ လူဖြူနိုင်ငံကြီး တစ်နိုင်ငံက ဆွေးနွေးမှုကို သူလက်မခံခဲ့လို့လို့ ရှိတ်ဟာစီနာက ပြောခဲ့တယ်။

ဒီနောက် အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ သူနိုင်ငံရေး ခိုလှုံခဲ့တယ်။

ရှိတ်ဟာစီနာ ဖြုတ်ချခံရပြီးနောက်မှာတော့ အမေရိကန်လိုလားသည့် ယူနွတ်က ကြားဖြတ်အစိုးရကို ဦးဆောင် လာခဲ့ပါတယ်။ ဒီအခြေအနေမှာပဲ ပါကစ္စတန်ထောက်လှမ်းရေးက ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံအတွင်း ရောက်ရှိနေတဲ့ ဘင်္ဂါလီ ဒုက္ခသည်တွေကို ပြောက်ကျားစစ်သင်တန်းတွေ ပေးနေတယ်ဆိုပြီး သတင်းတွေလည်း ကျယ်ကျယ်ပြန့် ပြန့်ထွက်ပေါ်လာပါတယ်။

တချိန်တည်းမှာပဲ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံနယ် ထိစပ်နေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ၊ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက ရသေ့တောင်၊ ဘူးသီးတောင်၊ မောင်းတော စတဲ့ မြို့နယ် ၃ ခုကို လွတ်မြောက်စေဖို့အတွက်ဆိုပြီးတော့ ARSA၊ RSO၊ ARA တို့ ပေါင်းစည်းပြီးတော့ တိုက်ပွဲတွေ ဖော်ဆောင်လာခဲ့ပါတယ်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ရှိတ်ဟာစီနာကို တွေ့ရစဉ်

ဒီအခြေအနေတွေကြောင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံကလည်း မြန်မာ-ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်- အိန္ဒိယ သုံးနိုင်ငံအနီးမှာ နိုင်ငံတစ်ခု ပေါ်ပေါက်လာနိုင်ခြေ အန္တရာယ်ကို သတိထားစောင့်ကြည့်နေမယ် ထင်ပါတယ်။

ဒါကြောင့်လည်း တချို့ နယ်မြေတွေကို အိန္ဒိယနဲ့ ပေါင်းစည်းဖို့ စည်းရုံးတာတွေ လုပ်နေတာလည်း ဖြစ်နိုင်သလို ကြိုတင် ကာကွယ်နေတဲ့ အနေအထားလည်း ဖြစ်မယ်ထင်ပါတယ်။

ထိုင်း

******

မြန်မာနိုင်ငံက တော်လှန်ရေး အင်အားစုတွေကို လက်ခံထားသလို တစ်ဖက်မှာလည်း နိုင်ငံတော်အာဏာကို ရယူထားသူများနဲ့ ဆက်ဆံလျက်ရှိပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံကနေ ထွက်လာတဲ့ လူသားအရင်းအမြစ်ကို စျေးသက်သက်သာသာနဲ့ ရရှိပြီးတော့ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်း အပါအဝင် တခြားသော စက်ရုံ-အလုပ်ရုံတွေကို လည်ပတ်ပြီးတော့ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့ လျှောက်လှမ်းနေပါတယ်။

ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် အနီးက ဒေသတချို့ကို ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ အင်အားစုတွေဟာ ထိုင်းအစိုးရရဲ့ ဩဇာသက်ရောက်မှုတွေ ရှိတယ်ဆိုတာကို ကျားဖြန့်နှိမ်နင်းရေး လုပ်တဲ့အခါမှာ ပေါ်ပေါ်ထင်ထင် မြင်တွေ့လာရပါတယ်။

တရုတ်နိုင်ငံက ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းတွေ အကုန်နီးပါး ပိတ်သွားတဲ့အတွက် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းမှာ ထိုင်း ကုန်ပစ္စည်းတွေက နေရာဝင်ယူလာပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း တရုတ်က သူ့ရဲ့ ဈေးကွက်ကို ထိုင်းက အစားထိုး ဝင်ယူမှာကို စိတ်ပူနေနိုင်ပါတယ်(နိုင်ငံတကာ ဈေးကွက်နဲ့ ရင်လိုက်ရင်‌တော့ တရုတ်အတွက် မြန်မာဈေးကွက်က မပြောပလောက်ပါဘူး)။

နစကဥက္ကဋ္ဌနဲ့ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်ကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာ

******

မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ UWSA နဲ့ NDAA က ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်းအဆင့် ရထားတဲ့အတွက် ပြည်ပနိုင်ငံတွေက မြန်မာနိုင်ငံထဲက နိုင်ငံငယ်လေးတစ်ခုလို့တောင် တင်စားကြတယ်။

ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)က ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးဂွမ်မော်က "တိုင်းရင်းသားများသည် ၂၀၂၅ ရောက်လာသည့်အခါမှာ ဖက်ဒရယ်ထက် ကျော်လွန်သည့် စဉ်းစားချက်များ ရှိလာမည်ဖြစ်၍ မြန်မြန် ယခုကာလမှာ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုကို တည်ဆောက်သင့်ကြောင်း" ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်၊  ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့နဲ့ ၂၀၁၈ ခုနှစ်က တွေ့ဆုံစဉ် ပြောကြားခဲ့တယ်လို့ အင်တာဗျူး တစ်ခုမှာ ပြန်ပြော ပြခဲ့တယ်။

တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်(TNLA) အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်ချုပ် တားဘုန်းကျော် ကလည်း နိုင်ငံတစ်ခုအထိ တည်ထောင်ရန် အခြေအနေဖြစ်လာပါက အဆင်သင့်ဖြစ်အောင် ပလောင်လူမျိုးတွေ လုပ်ထားရမယ်လို့ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၈ ရက်က ပြောခဲ့ပါတယ်။

ဗိုလ်ချုပ်တားဘုန်းကျော်က “ နိုင်ငံရေး ရေချိန်အရ မြှင့်တက်လာမယ်၊ ပထဝီနိုင်ငံရေး အခြေအနေ၊ လက်ရှိ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေး အခြေအနေတွေအပေါ် မူတည် သွားပြီးတော့ ဒီနိုင်ငံဟာ ပြည်ထောင်စုတောင် မတည်ဆောက် နိုင်တော့ဘူးဆိုရင် အစိတ်စိတ် အမွာမွာကွဲပြီးတော့ နိုင်ငံငယ်တွေလည်း အများကြီး ထွက်သွားနိုင်တယ်။ ဒါကြောင့်မလို့ ကျနော်တို့လူထုတွေ ကျနော်တို့ တအာင်း (ပလောင်)လူထုတွေလည်း ဒါသေချာ စဉ်းစားဖို့လို တယ်။ ကျနော်တို့ကို ကျနော်တို့ သေချာ ပြင်ဆင်နိုင်ဖို့ လိုတယ်။ ဒီပြည်ထောင်စုနိုင်ငံ တကယ် တည်ဆောက် တဲ့အချိန်မှာ ကျနော်တို့လည်း ပြည်နယ်တစ်ခုအနေနဲ့ ကျနော်တို့လူမျိုး ကျနော်တို့ ကာကွယ်သွားဖို့ ၊ တည် ဆောက် နိုင်ဖို့အတွက် အဆင်သင့် ကျနော်တို့ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက် သွားဖို့လိုတယ်။ အဲလိုမှ မဟုတ်ဘူး ပြည် ထောင်စု တည်ဆောက်လို့ မရဘူး၊ ပထဝီနိုင်ငံရေး၊ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေး တစ်ခုကြောင့် လိုအပ်ချက်ကြောင့် တော် လှန်ရေးတွေ သိပ်အရှိန်မြင့်လာလို့ နိုင်ငံတွေ ထွက်လာမယ်ဆိုလည်း ကျနော်တို့ နိုင်ငံတည်ဆောက်နိုင်ဖို့ အဆင့် လည်း ကျနော်တို့ ပြင်ဆင်သွားဖို့လိုပါတယ်”လို့ ပြောခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

အာရက္ခတပ်တော်(AA)ရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ/တပ်မှူးချုပ် ဖြစ်တဲ့ ဗိုလ်ချုပ်ထွန်းမြတ်နိုင်ကလည်း ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း အဆင့်ကို အနိမ့်ဆုံး ရယူလိုကြောင်းနဲ့ လိုအပ်ပါက ဒါထက် ကျော်လွန်းစဉ်းစားနိုင်တယ်လို့ ပြောထားပါတယ်။

TNLA-AA- MNDAA ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

ဒါတွေက မြန်မာ့တပ်မတော်နဲ့ တစ်နိုင်ငံလုံးအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ်(NCA) မထိုးရသေးတဲ့ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တွေရဲ့ အနေအထားနဲ့ သဘောထား ရပ်တည်ချက်တွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

NCA ထိုးထားတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း(EAOs) တွေရဲ့ အနေအထားနဲ့ သ‌ဘောထား ရပ်တည် ချက်တွေကလည်း စောင့်ကြည့်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

NCA ထိုးထားတဲ့ ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ကောင်စီ(RCSS)ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးယွက်စစ်က “ မိမိတို့ ၇ ဖွဲ့ ရဲ့ ထိန်းချုပ်တဲ့ နယ်မြေအသီးသီးတွေမှာ မိမိတို့ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်နဲ့ စတင် အုပ်ချုပ်သွားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မိမိတို့ ဒေသမှာ ရှိနေကြတဲ့ လူထုတွေအတွက် အုပ်ချုပ်ရေး၊ လုံခြုံရေး၊ စီးပွါးရေး၊ ပညာ ရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ စားဝတ်နေရေး အပါအဝင် အခြားဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းတွေကို ဆောင်ရွက်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု ကို တဆင့်ပြီးတဆင့် တည်ဆောက်သွားရမှာဖြစ်ပါတယ်။ တဖက်တွင်လည်း မိမိတို့ ၇ ဖွဲ့ကြား မှာ တူတာတွဲလုပ် မတူတာခွဲလုပ်ဆိုတဲ့မူအတိုင်း ဆောင်ရွက်သွားဖို့ လိုပါ တယ်”လို့  ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၇ ရက်မှ ၁၉ ရက်နေ့ထိ ကျင်းပသည့် အပစ်ရပ် ၇ ဖွဲ့၏ အစည်းအဝေးမှာ ပြောသွားခဲ့ပါတယ်။

အခုဆိုရင် မြန်မာ့တပ်မတော်ဟာ အရှေ့မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်(ရမခ)နဲ့ အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် (နပခ) ဆိုတဲ့ စစ်တိုင်း ၂ ခုကို လက်လွတ်ထားရသလို မြို့နယ် ၉၀ ကျော်ကိုလည်း လက်လွတ်ထားရတယ်လို့ စစ်တမ်းတွေကနေ ဖော်ပြထားပါတယ်။

နိုင်ငံရေးပါတီများနဲ့ NSPNC တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးစဉ်

မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေကလည်း သေချာရေရာမှုမရှိဘဲ ဖြစ်နေသလို နိုင်ငံရေးကစားပွဲ တစ်ခု အနေနဲ့ပဲ တည်ဆောက်နေတယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေ မအောင်မြင် သရွေ့ ပြည်သူလူထုဟာ ဒုက္ခပေါင်းစုံကို ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရအုံးမယ့် အခြေအနေမှာ ရှိနေပါတယ်။

အထက်ပါ အခြေအနေတွေကတော့ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ သူ့ရဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ဖြစ်တည်နေတဲ့ အနေအထားတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအနေအထားဟာ မကိုင်တွယ်တက်ရင်တော့ နိုင်ငံပြိုကွဲသွားနိုင်သလို ကျရှုံးနိုင်ငံအဖြစ်လည်း ဦးတည်သွားနိုင်ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံ ကျရှုံးနိုင်ငံဖြစ်သွားပြီးဆိုရင်တော့ ပြန်လည်ထူထောင်ရေး လုပ်ငန်းစဉ် (သို့မဟုတ်) ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည် အားကောင်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေဟာ နှစ် ၂၀-၃၀ ကြာနိုင်တယ်လို့လည်း ပညာရှင်တွေက ဒီမိုကရေစီ ကျရှုံးနိုင်ငံတွေကို လေ့လာတွေ့ရှိထားပုံကို ရှင်းပြလျက်ရှိပါတယ်။

ဒီအနေအထားတွေကို မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းမှာရှိတဲ့ အင်အားစုတွေ ဘယ်လို ကိုင်တွယ် ဖြေရှင်းကြမလဲ၊ ဘယ်လို နည်းလမ်းနဲ့ ထွက်ပေါက်ကို ရှာကြမလဲ......?

CNI Article

၂၀၂၅ ခုနှစ် ၊ မတ်လ ၁၆

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်(Paetongtarn Shinawatra) ၏ အစိုးရအပေါ် ပထမဆုံးအကြိမ် အယုံအကြည်မရှိ အဆို စကားစစ်ထိုးပွဲကို မတ်လကုန်ပိုင်းတွင် ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားသည်။

သို့သော် အာဏာရ ဖြူးထိုင်းပါတီသည် ပေတုန်တန်၏ အစိုးရအဖွဲ့အား စေ့စေ့စပ်စပ် စစ်ဆေးမည့် အတိုက်အခံ ပါတီများကို ထိန်းချုပ်ကန့်သတ်မှုများ ပြုလုပ်ရန် ကြိုးပမ်းနေသည်ဟု ယူဆနိုင်သည်။

ပြည်သူ့ပါတီက ဦးဆောင်သည့် အတိုက်အခံ အင်အားစုက ပေတုန်တန် တစ်ဦးတည်းကိုသာ အယုံအကြည်မရှိ အဆိုတင်သွင်းခဲ့ပြီး အစိုးရ၏ ပျက်ကွက်မှုအတွက် ပေတုန်တန် တစ်ဦးတည်းသာ တာဝန်ရှိသည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ဝန်ကြီးချုပ်သည် အစိုးရကို ဦးဆောင်ရန် လိုအပ်သော အတွေ့အကြုံများ ကင်းမဲ့ပြီး ပြည်သူများ၏ စိုးရိမ်မှုများကို ဖြေရှင်းဖို့ ပျက်ကွက်ခဲ့သည်ဟု အတိုက်အခံများက စွပ်စွဲထားသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ဂျီဒီပီ တိုးတက်မှုနှုန်းသည် အာဆီယံများနောက်တွင် နောက်ကောက်ကျ ကျန်ခဲ့ခြင်းသည် ပေတုန်တန်၏ စီးပွားရေးမူဝါဒများ မှားယွင်းစွာ စီမံခန့်ခွဲခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု အတိုက်အခံများက စွပ်စွဲ ပြစ်တင်ရန် စီစဉ်ထားသည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်ကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော် အကြီးမားဆုံး စွပ်စွဲချက်မှာ ပေတုန်တန်သည် ဖခင်ဖြစ်သူ သက်ဆင်(Thaksin Shinawatra) ၏ ကြီးမားသည့် သြဇာလွှမ်းမိုးမှု အောက်တွင်ရှိနေသည်။ သက်ဆင်သည် အစိုးရ၏ နောက်ကွယ်မှ ကြိုးကိုင် ထားသည်ဆိုသည့် စွပ်စွဲချက်ဖြစ်သည်။

ထိုစကားစစ်ထိုးပွဲကို မတ်လ ၂၄ ရက်တွင် ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ခဲ့သော်လည်း လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များက ထိုရက်တွင် ပြုလုပ်ရန် အစီအစဉ်နှင့် စကားစစ်ထိုးပွဲ၌ ပြောကြားမည့် အကြောင်းအရာများကို သဘော မတူခဲ့သဖြင့် ရက်ရွှေ့ဆိုင်းခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်။

စကားစစ်ထိုးပွဲ ပြုလုပ်မည့် ကာလအပိုင်းအခြား၊ စည်းမျဉ်းများနှင့် ပတ်သက်ပြီးလည်း သဘောထားကွဲလွဲမှုများ ရှိနေသည်။

အစိုးရအကြီးအကဲ ဝီဆွတ် ချိုင်နာရန် (Wisut Chainarun) က စကားစစ်ထိုးပွဲကို ၁ ရက်အတွင်း အပြီးသတ် လုပ်ဆောင်ရန် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ပုံမှန်အားဖြင့် ၄ ရက်မှ ၅ ရက်အထိ ပြုလုပ်လေ့ရှိသည့် အယုံအကြည်မရှိအဆို စကားစစ်ထိုးပွဲ များထက် အချိန်ကာလ အလွန်တိုတောင်းနေသည်ကို တွေ့ရသည်။

အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ ဝမ် မိုဟာမက် နျူအာ မာသာ (Wan Muhamad Noor Matha) ကလည်း အယုံအကြည် မရှိအဆို စကားစစ်ထိုးပွဲတွင် သက်ဆင်၏ အမည်ကို ထည့်သွင်းပြောဆိုခြင်း မပြုရန် အတိုက်အခံများကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန် ဦးဆောင်တဲ့ အစိုးရအဖွဲ့ အစည်းအဝေးကျင်းပနေစဉ်

လွှတ်တော်တွင်း ပြုလုပ်သည့် စကားစစ်ထိုးပွဲများတွင် ဝင်ေရာက် ပြောဆိုခွင့် မရှိသည့် ပြင်ပပုဂ္ဂိုလ်များကို ကိုးကားခြင်းမှာ တရားမျှတမှု မရှိသည့်အချက်အား ဝမ်က ထောက်ပြခဲ့သည်။

ကျွမ်းကျင်သူများကမူ အစိုးရအဖွဲ့အနေဖြင့် လွှတ်တော်တွင်း စကားစစ်ထိုးပွဲကို ထိန်းချုပ်ကန့်သတ်ရန် ကြိုးပမ်း မည်ဆိုပါက ဒီမိုကရေစီ၏ အခြေခံမူများအား လျော့ပါးစေသည့် အချက်ကို သိရှိနားလည်ရမည်ဟု ပြောကြား ခဲ့သည်။

အစိုးရအဖွဲ့အနေဖြင့် မိမိကိုယ်ကိုယ် ယုံကြည်မှု ရှိမည်ဆိုပါက လွှတ်တော်တွင် အတိုက်အခံများ၏ စွပ်စွဲချက် များကို ခုခံချေပနိုင်မည့် အခွင့်အရေးအား လက်ခံရမည်ဟုလည်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောသည်။

စစ်စစ်အားဖြင့် အစိုးရပြင်ပမှ ပုဂ္ဂိုလ်များကို အယုံအကြည်မရှိအဆို စကားစစ်ထိုးပွဲများတွင် ထည့်သွင်း ပြောကြားခြင်းသည် ထူးဆန်းသည့် ကိစ္စတော့မဟုတ်ပေ။

ဖြူးထိုင်းပါတီသည် အတိုက်အခံအဖြစ် ရပ်တည်ခဲ့ချိန်ကလည်း အစိုးရပြင်ပမှ လူပုဂ္ဂိုလ်များကို အယုံအကြည်မရှိ အဆို စကားစစ်ထိုးပွဲများတွင် ထည့်သွင်း ပြောဆိုခဲ့ဖူးသည်။

လွှတ်တော်အမတ်များ အနေဖြင့်လည်း စွပ်စွဲမှုများ ပြုလုပ်ရာတွင် တရားရေး စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကို ကျော်လွန်ခြင်း မရှိစေရန် ဂရုစိုက်ရမည်ဖြစ်သည်။

အစိုးရ၏ မူဝါဒများအပေါ် သက်ဆင်၏ သြဇာလွှမ်းမိုးမှုကို ငြင်းဆိုရန် ခက်ခဲလိမ့်မည်ဖြစ်ပြီး အစိုးရအဖွဲ့ဝင် ဝန်ကြီးများကလည်း သက်ဆင်၏ ပြောဆိုမှုများအတိုင်း လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြသည်။

ထို့ကြောင့် သက်ဆင်သည် အစိုးရအဖွဲ့ နောက်ကွယ်တွင် စစ်မှန်သည့် အာဏာကို ကိုင်ဆွဲထားသည်ဆိုသည့် ထင်ကြေးပေးမှုများကို ပိုမိုအားကောင်းလာစေခဲ့သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်ကို တွေ့ရစဉ်

သက်ဆင် ကိုယ်တိုင်ကလည်း ၎င်း၏ ပါဝင်ပတ်သက်မှုကို ဝန်ခံခဲ့ပြီး၊ သူသည် ထိုင်းဘာသာစကားဖြင့် Sor Tor Ror ( မြန်မာလို ဘာသာပြန်ရမည်ဆိုပါက ပါလေရာ ငါးပိချက်) ဖြစ်ကြောင်း ဟာသနှောကာ ပြောဆိုခဲ့သည်။

သက်ဆင် အနေဖြင့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းတစ်ဦး၏ အမြင်များကို မျှဝေခြင်းသည် သဘာဝကျသော်လည်း ဖြူးထိုင်းပါတီသည် သက်ဆင်၏ အခန်းကဏ္ဍနှင့်ပတ်သက်ပြီး လွှတ်တော်တွင် စိစစ်မေးမြန်းခံရချိန်၌ ခုခံကာကွယ်ရန် အခက်တွေ့လိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

အာဏာရပါတီသည် စကားစစ်ထိုးပွဲကို ကန့်သတ်ချက်များ မထားဘဲ ခိုင်လုံသော အချေအတင် ဆွေးနွေးမှုကို ခွင့်ပြုခြင်းဖြင့် ၎င်း၏ ဒီမိုကရေစီ ခံယူချက်အား ပြသသင့်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများ ပြောသည်။

ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် တာဝန်ခံမှုတို့သည် ဒီမိုကရေစီ အစိုးရတိုင်း၏ အခြေခံအုတ်မြစ်ဖြစ်သည်။

ပေတုန်တန်နှင့် ၎င်း၏ အစိုးရအဖွဲ့သည် ၎င်းတို့၏ ခေါင်းဆောင်မှု စွမ်းဆောင်ရည်အပေါ် ယုံကြည်မှု ရှိမည်ဆိုပါ က ၎င်းတို့၏ မူဝါဒများကို ရှင်းလင်းရန်နှင့် သံသယများအား ပြေပျောက်စေရန် အယုံအကြည်မရှိအဆို စကား စစ်ထိုးပွဲကို အခွင့်အရေး တစ်ခုအဖြစ် လက်ခံသင့်သည်။

သို့မဟုတ်ဘဲ စကားစစ်ထိုးပွဲကို စိစစ်ကန့်သတ်ရန် ကြိုးပမ်းမည်ဆိုပါက ထင်ကြေးပေးမှုများကို ပိုမိုဆိုးရွား စေနိုင်ပြီး လူထု၏ ယုံကြည်မှုကို ပျက်ပြားစေမည်သာဖြစ်သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI Sport Article

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၄

ဒီရာသီမှာ လီဗာပူးလ်အသင်းအတွက် ပြသနေတဲ့ ဆာလက်ရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်ဟာ Ballon d'Or ဆုကို ရယူနိုင်ဖို့ လုံလောက်တဲ့ အခြေအနေမှာ ရှိတယ်ဆိုတာ အများအပြားက လက်ခံထားကြပါတယ်။ 

အသက် ၃၂ နှစ် အရွယ်ရှိပြီဖြစ်တဲ့ ဆာလက်ဟာ ဒီရာသီမှာ လီဗာပူးလ်အသင်းအတွက် ၄၂ ပွဲ ကစားထားပြီး ၃၂ ဂိုး သွင်းယူကာ ဂိုးဖန်တီးမှု ၂၂ ကြိမ် ပြုလုပ်ထားတာပါ။ 

ဒါဟာ ဆာလက်ရဲ့ ကစားသမားဘဝမှာ အကောင်းဆုံး စွမ်းဆောင်ရည်တွေထဲက တစ်ခုဖြစ်သလို လီဗာပူးလ် အသင်းရဲ့ ရလဒ်ကောင်းမွန်မှုတွေကြောင့် ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံး ကစားသမားဆိုတဲ့ ဂုဏ်ပုဒ်ကို မျှော်လင့်ခွင့် ရှိလာခဲ့ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ဒီရာသီ ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲနဲ့ ချန်ပီယံလိဂ်အုပ်စုအဆင့်မှာ ထိပ်ဆုံးနေရာ ရပ်တည်ခဲ့တဲ့ လီဗာပူးလ် အသင်းဟာ ချန်ပီယံလိဂ် ၁၆ သင်းအဆင့်မှာ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းကို ပင်နယ်တီနဲ့ အရေးနိမ့်ပြီး ထွက်ခွာခဲ့ရပါတယ်။ 

ဆာလက်ဟာ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းနဲ့ ကစားခဲ့တဲ့ နှစ်ကျော့စလုံးမှာ အကောင်းဆုံး ခြေစွမ်းပြသနိုင်ဖို့ ရုန်းကန်ခဲ့ ရတာပါ။ 

ဆာလက်ကို တွေ့ရစဉ်

ချန်ပီယံလိဂ် ပြိုင်ပွဲကနေ လီဗာပူးလ်အသင်း စောစီးစွာ ထွက်ခွာခဲ့ရတာကြောင့် Ballon d'Or ဆုရဖို့ ဆာလက်ရဲ့ ရေပန်းစားမှုဟာ လျော့ကျသွားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

အစောပိုင်းက Ballon d'Or ဆုရဖို့ ရေပန်းစားနေတဲ့ သူတွေထဲမှာ ဆာလက်က ထိပ်ဆုံးနေရာ ရပ်တည်နိုင်ခဲ့ ပေမယ့် ချန်ပီယံလိဂ်ကနေ ထွက်ခွာရမှုက သက်ရောက်မှုတွေ ရှိလာခဲ့တာပါ။ 

အာဆင်နယ်အသင်း ဂန္ထဝင်ဖြစ်တဲ့ အွန်နရီက လက်ရှိအချိန်မှာ ဘာစီလိုနာအသင်း တောင်ပံကစားသမား ရာဖင်ညာက ဆာလက်ထက် Ballon d'Or ရဖို့ ပိုပြီးပြည့်စုံတဲ့သူလို့ သုံးသပ်သွားခဲ့ပါတယ်။

Ballon d'Or ဆုကို နိုင်ငံအသင်းနဲ့ ဒါမှမဟုတ် ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အောင်မြင်မှု ရယူတဲ့သူတွေသာ အများဆုံး ရရှိခဲ့လို့ ဆာလက်အတွက် မျှော်လင့်ချက်နည်းလာခဲ့တာပါ။

ဒါပေမယ့် ဘောလုံးရာသီပြီးဆုံးဖို့ လိုအပ်နေသေးတာကြောင့် အခြေအနေတွေဟာ အများကြီး ပြောင်းလဲသွားနိုင် တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ချန်ပီယံလိဂ် ကွာတားဖိုင်နယ်တက်ခဲ့တဲ့ အသင်းတွေထဲမှာ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းက ဒမ်ဘီလီ၊ ရီးရယ်လ်အသင်းက ဘတ်ပီနဲ့ ဗီနီစီးယက်စ်၊ ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းက ဟာရီကိန်းတို့ဟာ Ballon d'Or ရနိုင်တဲ့ စာရင်းထဲမှာ ပါဝင်နေ ကြတာပါ။ 

ဒါပေမယ့် သူတို့တွေဟာ ဆာလက်လို တစ်ရာသီလုံး တည်ငြိမ်တဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်မျိုးကို ပြသနိုင်ခြင်းမရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဆာလက်နဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ဘက်ကို တွေ့ရစဉ်

ဒမ်ဘီလီကတော့ ၂၀၂၅ ခုနှစ်ထဲမှာ အားလုံးထက်သာတဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်မျိုးကို ပြသထားပေမယ့် Ballon d'Or ဆု အတွက် ဆာလာ အဓိကယှဉ်ပြိုင်ရမယ့်သူက ဘာစီလိုနာအသင်း တောင်ပံကစားသမား ရာဖင်ညာပါ။ 

ဘရာဇီးလ်တောင်ပံ ကစားသမား ရာဖင်ညာဟာ ဒီရာသီမှာ ဘာစီလိုနာအသင်းအတွက် ၄၁ ပွဲ ကစားထားပြီး ၂၇ ဂိုး သွင်းယူကာ ဂိုးဖန်တီးမှု ၁၉ ကြိမ် ပြုလုပ်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဒီစွမ်းဆောင်ရည်ဟာ ရာဖင်ညာရဲ့ ကစားသမားဘဝမှာ အကောင်းဆုံးစွမ်းဆောင်ရည်ပါ။ 

ရာဖင်ညာရဲ့ဒီရာသီ ဘာစီလိုနာအသင်းအတွက် သွင်းယူထားတဲ့ ဂိုးတွေထဲမှာ ပင်နယ်တီ သွင်းဂိုးနည်းပါးခဲ့ပြီး ဆာလက်က ပင်နယ်တီ သွင်းဂိုးများနေတာကလည်း Ballon d'Or ဆုအတွက် အချက်တစ်ချက်အနေနဲ့ ရှိနေနိုင်တယ်လို့ အွန်နရီက မှတ်ချက်ပေးထားပါတယ်။

ဆာလက်ကို တွေ့ရစဉ်

ဘာစီလိုနာအသင်းဟာ ဒီရာသီမှာ ဆုဖလား ၃ လုံး ရယူနိုင်မယ့် လမ်းကြောင်းပေါ်မှာရှိနေပြီး လီဗာပူးလ် အသင်းက ဆုဖလား ၂ လုံးရယူနိုင်မယ့် လမ်းကြောင်းပေါ်မှာ ရှိနေတာပါ။ 

Ballon d'Or ဆု ရဖို့အတွက်ဆိုရင် ဆုဖလားနဲ့ အချက်အလက်တွေက အလွန်အရေးပါနေတာကြောင့် ရာသီ မကုန်ခင်အထိ ဆာလက်နဲ့ ရာဖင်ညာတို့ရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်ကို ဆက်ပြီး စောင့်ကြည့်ရဖို့ ရှိနေပါတယ်။

ဆာလက်အတွက် လက်ရှိအချိန်မှာ ပြုလုပ်ရမယ့်အရာက လီဗာပူးလ်အသင်းကို ကာရာဘောင်းဖလားနဲ့ ပရီးမီးယားလိဂ်ဖလား ရယူပေးဖို့ ဖြစ်ပြီး သူ့ရဲ့စွမ်းဆောင်ရည်ကို ရာသီအကုန်ထိ ဆက်ထိန်းရမှာပါ။ 

အဲဒါကြောင့် Ballon d'Or ဆုကို ဆာလက်ရဖို့ ထိုက်တန်ခြင်း ရှိ/မရှိဆိုတာ ရာသီကုန်ချိန်အထိ ပြသမယ့် စွမ်းဆောင်ရည်အပေါ် မူတည်နေမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ 

CNI Article

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၉

တရုတ်ဗဟိုဘဏ်သည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် နွေဦးရာသီက ဟန်ကျိုး (Hangzhou) မြို့တွင် နိုင်ငံတကာ ငွေကြေး လဲလှယ်မှုနှင့် ပတ်သက်သည့် Bretton Woods သဘောတူညီချက်၏ နှစ်ပေါင်း ၈၀ ပြည့် အထိန်းအမှတ် အခမ်းအနား ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

Bretton Woods သဘောတူညီချက်သည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီး နိုင်ငံတကာ ငွေကြေးမူဘောင်တစ်ခုကို ဖော်ဆောင်နိုင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတကာငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (IMF) ကဲ့သို့ အင်စတီကျူးရှင်းများသည် အနောက်နိုင်ငံများ၏ အကျိုးစီးပွားများ ကိုသာ ကိုယ်ကျိုးပြုသည့် အဖွဲ့များဖြစ်သည်ဟု တရုတ်ဗဟိုဘဏ်၏ လက်အောက်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ရှူအန် ချန်နန် (Xuan Changneng) လို ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကမ္ဘာ့တောင်ခြမ်းသည် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး၏ ထက်ဝက်ကျော် ရှိနေမှုနှင့်အတူ မဲပေးပိုင်ခွင့်များသည် မျက်မှောက် ခေတ်ကမ္ဘာ၏ အရှိတရားကို ထင်ဟပ်စေခြင်း မရှိတော့ကြောင်း ရှူအန်က ပြောသည်။

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီနဲ့ တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်ကို တွေ့ရစဉ်

နိုင်ငံတကာ ဆွေးနွေးပွဲများ၊ အစည်းအဝေးပွဲများတွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အက်စ် ဂျိုင်ရှန်ကာ (S. Jaishankar) သည် ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံများသာ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံများ ဖြစ်သည်ဆိုသည့် အနောက်အုပ်စု၏ ယူဆချက် သို့မဟုတ် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများ၏ ချက်ချင်းဖြေရှင်းရမည့် ပြဿနာများကို အနောက်အုပ်စုက အာရုံစူးစိုက်မှုနည်းပါး ခြင်း အစရှိသည့် အခြေအနေများကို ဆန့်ကျင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ဖူးသည်။

ဂျိုင်ရှန်ကာ၏ ထိုအတွေးအမြင်များသည် ဖွံ့ဖြိုးမှုနည်းပါးသည့် နိုင်ငံများ၏ အသံကို ကျယ်လောင်စွာ ထွက်ပေါ် စေခဲ့သည်။

အာရှ အင်အားကြီး နိုင်ငံများဖြစ်သည့် တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယအကြားသည် ကမ္ဘာ့တောင်ခြမ်းဒေသ၏ နှလုံးသည်းပွတ်၊ ဒေသခံများ၏ ထောက်ခံမှုနှင့် ခေါင်းဆောင်မှုကဏ္ဍအတွက် ယှဉ်ပြိုင်နေခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုသို့ ယှဉ်ပြိုင်နေရင်းမှ အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်တို့သည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် မတူကွဲပြားသည့် အင်အားများနှင့် မတူညီသော ပုံစံများကို ဆောင်ကြဉ်းနိုင်ခဲ့ကြသည်။

အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်တို့သည့် COVID-19  ကပ်ရောဂါ ကာလက အလွန်ထိရောက်သော mRNA ကာကွယ်ဆေးများ ဖြန့်ချိမှု မမျှတခဲ့သည့် အခြေအနေကို တူညီစွာ မကျေနပ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း ၎င်းတို့၏ မကျေနပ်ကြောင်း ဖော်ပြချက်များမှာ တူညီခဲ့ခြင်းမရှိပေ။ ဥပမာ ပြရမည်ဆိုပါက အခြေအနေ တစ်ရပ်ကို သဘောထားချင်းတူညီစွာ ဆန့်ကျင်ခဲ့သော်လည်း ဆန့်ကျင်ပုံ ဆန့်ကျင်နည်းမှာ ကိုယ့်နည်းကိုယ့်ဟန်ဖြင့် တူညီခြင်းမရှိပေ။

တရုတ်က ကျင့်သုံးခဲ့သည့် စနစ်သည် အလွန်စိတ်ဝင်စားဖွယ်ကောင်းသည်ကို လက်ခံရမည်ဖြစ်သည်။ 

တရုတ်နိုင်ငံကဲ့သို့ ဆင်းရဲတွင်းထဲမှ လျှင်မြန်စွာ ရုန်းထွက်နိုင်ခဲ့ဖူးသည့်နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံမှ မရှိခဲ့ဖူးပေ။

အိန္ဒိယနဲ့တရုတ် ကုန်သွယ်မှုကိုပြထားစဉ်

၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်ကတည်းက တရုတ်၏ ကျေးလက်ဒေသနေ လူအများစုသည် လယ်ယာမြေများကို စွန့်ခွာပြီး မြို့ပြစက်မှု လုပ်ငန်းများတွင် လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြသည်။

သိန်းနှင့်ချီသည့် စက်မှုလုပ်သားများသည် ပြည်တွင်း စျေးကွက်များသာမက နိုင်ငံတကာ စျေးကွက်များအတွက်ပါ ရောင်းချသည့် ကုန်စည်များကို ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့သည်။

တရုတ်စက်ရုံများသည် အရည်အသွေးမြင့် ထုတ်ကုန်များကို စတင်ထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှ ချမ်းသာသည့် ဝယ်သူများကို ဆွဲဆောင်နိုင်ခဲ့သည်။ 

အထူးသဖြင့် အရည်အသွေးကောင်းသည့် ကုန်ပစ္စည်းများကို စျေးနှုန်းချိုသာစွာဖြင့် ဝယ်ယူနိုင်ရန် တရုတ်က လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ကုန်စည်အများအပြား ထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်းတွင်လည်း တရုတ်ကို မည်သည့် နိုင်ငံကမျှ မယှဉ်နိုင်ပေ။

မျက်မှောက်ခေတ်တွင် တစ်ကမ္ဘာလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် မနက်ဖြန် ရောင်းချမည့် ကုန်ပစ္စည်းများကို ယနေ့တွင် နေ့ချင်းပြီး ထုတ်လုပ်နိုင်မည့်နိုင်ငံမှာ တရုတ်နိုင်ငံသာ ရှိသည်ဟု ပြောရမလိုဖြစ်နေသည်။

စက်သုံးဆီ အသုံးပြုသည့်ကားထက် လျှပ်စစ်ကားများက ခေတ်စားလာမှုနှင့်အတူ  တရုတ်ကုမ္ပဏီများသည် လျှပ်စစ်ကားများအတွက် လိုအပ်သော ဘက်ထရီများကို ထုတ်လုပ်နိုင်သည့် နည်းပညာရှိနေပြီဖြစ်သည်။

နည်းပညာသည် အချိန်နှင့်အမျှ အလုပ်အကိုင် တိုးတက်မှုနှုန်း နှေးကွေးလာမည်ဆိုသည့်တိုင် တရုတ်နိုင်ငံ၏ စက်ရုံအခြေပြု စီးပွားရေးသည် အခြားစီးပွားရေး မော်ဒယ်များထက် ကောင်းမွန်နေဆဲဖြစ်သည်။

ဥပမာ ပြရမည်ဆိုပါက ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် ပုဂ္ဂလိက အလုပ်အကိုင်များ၏ အကြီးမားဆုံး ရင်းမြစ်မှာ တောင်ကိုရီးယား၏ ဆိုးလ်မြို့တော် အခြေစိုက် Youngone ကုမ္ပဏီဖြစ်ပြီး Patagonia နှင့် The North Face ကဲ့သို့သော အမှတ်တံဆိပ်များအတွက် တန်ဖိုးအမြင့်ဆုံး ဆောင်းရာသီ အဝတ်အထည်များကို အထည်ချုပ် ဝန်ထမ်းပေါင်း ၇၀,၀၀၀ ကျော်ဖြင့် ချုပ်လုပ်နေသည်။

သို့သော် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အထည်ချုပ်ဝန်ထမ်းများ၏ သားသမီးများသည် ဆေးကျောင်းတက်ရန် စီစဉ်ထားကြ သည်။

Youngone ကုမ္ပဏီနှင့် ၎င်း၏ လုပ်ငန်းများကြောင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သည် ၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် ဝင်ငွေ အလယ်အလတ် ရှိသော နိုင်ငံဖြစ်လာလိမ့်မည်ဟု ကမ္ဘာ့ဘဏ်က တွက်ချက်ထားသည်။

ထိုအချိန်အတောအတွင်း အိန္ဒိယသည် ၎င်း၏ စီးပွားရေးကို ဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းများအပေါ် အခြေတည်ပြီး ထူထောင်ခဲ့သည်။

အိန္ဒိယနဲ့တရုတ် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကို တွေ့ရစဉ်

နည်းပညာသည် ကုန်ထုတ်စွမ်းအားကို မြှင့်တင်နိုင်ပြီး အလုပ်အကိုင်များကို ရှားပါးစေသည့် အချက်အရ အိန္ဒိယ အတွက် ၎င်း၏ စီးပွားရေးမော်ဒယ်ကို အသွင်ကူးပြောင်းရန် နောက်ကျသွားပြီဟု ပြောနိုင်သည်။

ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး လျှပ်စစ်ပစ္စည်များ ထုတ်လုပ်သည့်  Foxconn ကုမ္ပဏီသည် တရုတ်တွင် ဝန်ထမ်းပေါင်း ၃၀၀,၀၀၀ ဖြင့် စက်ရုံများ တည်ဆောက်ခဲ့သကဲ့သို့ အိန္ဒိယတွင် စက်ရုံများ တည်ဆောက်လိမ့်မည် မဟုတ်ပေ။

မျက်မှောက်ခေတ်တွင် အိန္ဒိယသည် ကုန်ထုတ်စွမ်းအားပိုင်း အားနည်းသဖြင့် မနက်ဖြန်အတွက် လိုအပ်သည့် ပစ္စည်းများကို ယနေ့ ထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်းတွင် တရုတ်နှင့် မယှဉ်နိုင်ပေ။ တချို့ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများသည် အိန္ဒိယ အတွက် စမ်းကြည့်၍ပင် မသင့်တော်သည့် လုပ်ငန်းများရှိသည်။

ဥပမာအားဖြင့် ဆိုလာပြားများ ပြုလုပ်ရာတွင် လုပ်သား အနည်းငယ် လိုအပ်သော်လည်း ငွေအမြောက်အမြား လိုအပ်သည်။ အိန္ဒိယတွင် အရင်းအနှီး များပြားသောကြောင့် ဆိုလာပြားများ ထုတ်လုပ်ခြင်းသည် အကောင်းဆုံး ရွေးချယ်မှု မဟုတ်ပေ။

ထိုသို့ လုပ်ဆောင်မည့်အစား အိန္ဒိယသည် ၎င်း၏ ကျွမ်းကျင်မှုမရှိသော လူငယ် အများအပြားအတွက် အလုပ် အကိုင်ဖန်တီးရန် ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်သင့်သည်။

ကမ္ဘာက သတိမထားမိသော်လည်း အိန္ဒိယလူမျိုး အများစုက သတိထားမိသည့် အချက်ရှိသည်။

ထိုအချက်မှာ ဇန်နဝါရီလက အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဂျိုင်ရှန်ကာ (Jaishankar) သည် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆိုပွဲတွင် ရှေ့ဆုံးတန်းထိုင်ခုံတွင် ထိုင်နေခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

သူသည် ထိုထိုင်ခုံနေရာတွင် ထိုင်ရမည် မဟုတ်သော်လည်း ဂျိုင်ရှန်ကာက နေရာရွှေ့ပြောင်းရန် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။ 

ဆန့်ကျင်ဘက် အနေဖြင့် တရုတ်၏ ဒုသမ္မတသည် ဂျိုင်ရှန်ကာ၏ အနောက်တွင် ထိုင်နေသည့် အချက်ကို အိန္ဒိယနိုင်ငံသား အများစုက သတိထားမိခဲ့သည်။

ထို့ပြင် အိန္ဒိယ၏ ဘောလိဝုဒ် ရုပ်ရှင်များနှင့် ဂီတများကို ကမ္ဘာတစ်ဝန်းက အားပေးနှစ်သက်မှုနှင့်အတူ အိန္ဒိယ သည် ပါဝါအပျော့ကို နားလည်နိုင်သည့်အတွက် ကြီးမားသော အားသာချက်တစ်ခု ဖြစ်သည်။

တရုတ်ကမူ ရုပ်ရှင်ကားများကို ဆင်ဆာ ဖြတ်ထားမှုနှင့်အတူ အာဏာအပျော့ ကျင့်သုံးမှုတွင် အိန္ဒိယလောက် အားကောင်းခြင်းမရှိပေ။

အချုပ်ဆိုရပါမူ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ နိုင်ငံရေး အခြေအနေနှင့် ပြည်တွင်း စျေးကွက်ကို ပြည်ပ၏ ယှဉ်ပြိုင်မှုမှ ကာကွယ်ရေးဝါဒအရ တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယသည် ကမ္ဘာ့တောင်ခြမ်းကို တစ်နိုင်ငံချင်းစီ ဦးဆောင်နိုင်ရန် ခက်ခဲလှ သည်။

ထို့ကြောင့် တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယတို့သည် အပြန်အလှန် မှီခိုအားထားခြင်းသည်သာ လက်တွေ့ကျသည့် ချဉ်းကပ်မှု ဖြစ်ပေသည်။

Source: Nikkei Asia

CNI Sport Article

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၇

ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်သတ္တပတ်တွေအတွင်းမှာ ဖီနာဘာချီအသင်းနည်းပြ မော်ရင်ဟိုက သူတို့ကို လူမျိုးရေး ခွဲခြားတယ် ဆိုပြီး ဂါလာတာစာရေးအသင်းက စွပ်စွဲမှုပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ သတင်းဟာ မီဒီယာတွေရဲ့ အထက်မှာ ခေါင်းကြီးပိုင်းအဖြစ် နေရာယူထားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဖီနာဘာချီအသင်းနဲ့ ဂါလာတာစာရေးအသင်းတို့ ကစားခဲ့တဲ့ အစ္စတန်ဘူလ် ဒါဘီပွဲစဉ်အပြီးမှာ ဂါလာတာစာရေး အသင်းရဲ့ အရန်ခုံတန်းဟာ "မျောက်တွေလို ခုန်ပေါက်နေတယ်"လို့ မော်ရင်ဟိုက မှတ်ချက်ပေးခဲ့တာပါ။ 

မော်ရင်ဟိုရဲ့ မှတ်ချက်စကားအပေါ် ဂါလာတာစာရေးအသင်းက ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာ အရေးယူမှုတွေ ပြုလုပ်မယ် ဆိုပြီး ထုတ်ပြန်ခဲ့သလို မော်ရင်ဟိုနဲ့ ဖီနာဘာချီအသင်းတို့ကလည်း ဂါလာတာစာရေးအသင်းကို တရားစွဲဆိုမှုတွေ ပြန်လည်ပြုလုပ်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

တူရကီလိဂ်မှာ ပြိုင်ဆိုင်မှုပြင်းထန်တဲ့ ဂါလာတာစာရေးအသင်းနဲ့ ဖီနာဘာချီအသင်းတို့ဟာ မော်ရင်ဟိုရဲ့ ဖြစ်ရပ် အတွက်လည်း အပြိုင်အဆိုင် ဖြစ်ခဲ့ကြတာပါ။ 

မော်ရင်ဟိုကို တွေ့ရစဉ်

လူမျိုးရေး ခွဲခြားတယ်လို့ စွပ်စွဲခြင်းခံထားရတဲ့ မော်ရင်ဟိုဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းက Sky Sports နဲ့ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ အင်တာဗျူးမှာ သူဟာ လူမျိုးရေးခွဲခြားမှုနဲ့ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်တယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

မော်ရင်ဟိုက "ဂါလာတာစာရေးအသင်းက ကျနော့်ကို တိုက်ခိုက်တဲ့ နည်းလမ်းမှာ လိမ္မာပါးနပ်မှု မရှိပါဘူး။ သူတို့ဟာ ကျနော့်ရဲ့အတိတ်ကို မသိခဲ့ပါဘူး။ အာဖရိကလူမျိုးတွေ၊ အာဖရိက ကစားသမားတွေ၊ အာဖရိက ပရဟိတ အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့အတူ အာဖရိကနဲ့ ကျနော့်ရဲ့ ဆက်နွယ်မှုကို သူတို့မသိခဲ့ကြပါဘူး"လို့ ပြောခဲ့တာပါ။ 

တကယ်လည်း မော်ရင်ဟိုဟာ သူကိုင်တွယ်ခဲ့တဲ့ အသင်းတိုင်းမှာ အာဖရိက ကစားသမားတွေနဲ့ အလွန် ရင်းနှီး ကျွမ်းဝင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ချယ်လ်ဆီးအသင်းကို ကိုင်တွယ်ခဲ့ချိန်က ဒရော့ဘာ၊ အက်ဆီယန်၊ ကာလူး၊ မီခေးလ်တို့နဲ့ မော်ရင်ဟိုရဲ့ ဆက်ဆံရေးကို မြင်တွေ့ခဲ့ရမယ်ဆိုရင် မော်ရင်ဟိုက လူမျိုးရေးခွဲခြားတဲ့ သူမဟုတ်ဘူးဆိုတာ မြင်တွေ့ရမှာပါ။ 

မော်ရင်ဟိုနဲ့ ဒရော့ဘာကို တွေ့ရစဉ်

မော်ရင်ဟိုကို ဂါလာတာစာရေးအသင်းက စွပ်စွဲခဲ့ချိန်မှာ ဒရော့ဘာနဲ့ အက်ဆီယန်တို့ဟာ သူတို့ရဲ့နည်းပြ ဘက်ကနေ ရပ်တည်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ 

မော်ရင်ဟိုက သူ့ကစားသမားဟောင်းတွေရဲ့ အသံဟာ အလွန်အရေးကြီးတဲ့ အသံဖြစ်တယ်လို့ ပြောခဲ့တာပါ။ 

ဒါအပြင် မော်ရင်ဟိုက သူ့ဆီမှာ မကောင်းတဲ့ အရည်အချင်းတွေရှိပေမယ့် လူမျိုးရေးခွဲခြားမှုတော့ မပါဝင်ဘူးလို့ အင်တာဗျူးမှာ ထည့်သွင်းပြောခဲ့ပါတယ်။ 

မော်ရင်ဟိုက "လူတစ်ဦးအနေနဲ့ ကျနော်က ဘယ်သူလဲဆိုတာကို လူတိုင်းသိပါတယ်။ ကျနော့်ရဲ့ မကောင်းတဲ့ အရည်အချင်းကိုလည်း လူတိုင်းသိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လူမျိုးရေးခွဲခြားတာက ကျနော့်ရဲ့ မကောင်းတဲ့ အရည်အချင်းတွေထဲက တစ်ခုမဟုတ်ပါဘူး။ လုံးဝကို ဆန့်ကျင်ဘက်ပါ။ အရေးကြီးဆုံးက ကျနော်က ဘယ်သူလဲဆိုတာ ကျနော်သိပါတယ်။ လူမျိုးရေးခွဲခြားတယ်လို့ စွပ်စွဲတဲ့ တိုက်ခိုက်မှုဟာ ဆိုးရွားတဲ့ ရွေးချယ်မှုတစ်ခုပါ"လို့ ပြောခဲ့တာပါ။ 

မော်ရင်ဟိုကို တွေ့ရစဉ်

မော်ရင်ဟိုဟာ ဖီနာဘာချီအသင်းကို ရောက်ရှိလာပြီးကတည်းက အဖြစ်အပျက် အများအပြားဖြစ်ခဲ့ပြီး လူမျိုးရေး ခွဲခြားတယ်လို့ စွပ်စွဲမှုဟာ နောက်ဆုံးဖြစ်ခဲ့တဲ့ အရာဖြစ်ပါတယ်။ 

မော်ရင်ဟိုဟာ ဒီမတိုင်ခင်က တူရကီဒိုင်တွေနဲ့ ဘောလုံးတာဝန်ရှိသူတွေရဲ့ စံနှုန်းတွေကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဝေဖန်ခဲ့တာကြောင့် ပွဲပယ်နဲ့ ဒဏ်ကြေးငွေတွေ ချမှတ်ခြင်းခံခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

မော်ရင်ဟို အနေနဲ့ လက်ရှိဖြစ်နေတဲ့ လူမျိုးရေး ခွဲခြားမှုပြဿနာကို ထပ်ပြီး ဖြေရှင်းရဖို့ ရှိနေတာပါ။ 

မော်ရင်ဟိုဟာ ဖီနာဘာချီအသင်းကို အောင်မြင်မှုတွေ ရယူပေးဖို့ တူရကီကို ရောက်လာခဲ့ပေမယ့် အဖြစ်အပျက် အများကြီးကို ရင်ဆိုင်နေရပြီး ဒါတွေကို ကြံ့ကြံ့ခံ ရင်ဆိုင်နိုင်မလား ဒါမှမဟုတ် ရာသီအကုန်မှာ ထွက်ခွာသွား မလား ဆိုတာတော့ စောင့်ကြည့်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ 

CNI International Article

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂

ထိုင်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်(Thaksin Shinawatra) သည် မကြာသေးမီက နိုင်ငံတောင်ပိုင်းသို့ သွားရောက် သည့် ခရီးစဉ်အတွင်း ဆယ်စုနှစ် ၂ စုနီးပါးကြာ ဖြစ်ပွားနေသော ထိုဒေသ၏ အကြမ်းဖက်မှုများကို အဆုံးသတ်ရန် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။

မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါ အီဘရာဟင် (Anwar Ibrahim) နှင့် ရင်းနှီးသည့် ဆက်ဆံရေးရှိမှုက သက်ဆင် အတွက် ထိုကဲ့သို့ ယုံကြည်ချက်များ မြင့်တက်လာခြင်းဖြစ်နိုင်သည်။

အန်ဝါသည် မကြာသေးမီက သက်ဆင်ကို ၎င်း၏ အာဆီယံရေးရာ အလွတ်သဘော အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။

၎င်းတို့ ၂ ဦး၏ ခိုင်မာသည့် ဆက်ဆံရေးသည် ထိုင်းအစိုးရနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်းတွင် ခွဲထွက်ရန် ကြိုးပမ်းနေ သည့် အစ္စလာမ်မစ်အဖွဲ့ (Barisan Revolusi National) တို့ကြား ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှု အလားအလာကို မြင့်တက်စေနိုင်သည်။

Barisan Revolusi National အဖွဲ့သည် တရားစီရင်ခံရမည့် အရေးမှ ရှောင်လွှဲရန် ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်းမှ မလေးရှားနိုင်ငံအတွင်းသို့ ထွက်ပြေးသွားခဲ့သည့် လက်နက်ကိုင်များကို ပြန်လည်လွှဲပြောင်းရယူရန် လွတ်လပ်သော နိုင်ငံအဖြစ် သီးခြားခွဲထွက်ရန် ကြိုးပမ်းနေခြင်းဖြစ်သည်။

သက်ဆင်၏ နိုင်ငံတောင်ပိုင်း ခရီးစဉ်မတိုင်မီ ၁ ရက်အလိုက ယာလာ (Yala) ပြည်နယ်တွင် ဗုံးပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်ပွားပြီး လူ ၁ ဦးသေဆုံးကာ ၇ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့သည်။

ပုံစာ- ထိုင်းတောင်ပိုင်း ကားဗုံးပေါက်ကွဲစဉ်

ထို့ပြင် နာရာသီဝတ် (Narathiwat) ပြည်နယ်သို့ သက်ဆင်တို့ လေယာဉ် ရောက်မလာမီ နာရီပိုင်းအလိုကလည်း လေဆိပ်ရှိ လေကြောင်းထိန်းချုပ်ရေး တာဝါအနီးတွင် ဗုံးပေါက်ကွဲခဲ့သည်။

သက်ဆင်ကမူ ထိုဗုံးပေါက်ကွဲမှုများသည် ၎င်းအား ကြောက်လန့်စေခဲ့ခြင်း အလျဉ်းမရှိကြောင်း ရဲဝံ့သည့် မျက်နှာ ထားဖြင့် ပြောကြားခဲ့သည်။

“ကျနော်ဟာ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံရမှု ၄ ကြိမ်ကနေ အသက်ရှင်လျက် လွတ်မြောက်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ ဘာဖြစ်ဖြစ် ကိစ္စမရှိပါဘူး” ဟု သက်ဆင်က တောင်ပိုင်းခရီးစဉ်မှ ဘန်ကောက်သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိချိန်တွင် မီဒီယာများကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုဗုံးပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်စဉ်များကို ထောက်ရှုခြင်းဖြင့် အစိုးရသည် နိုင်ငံတောင်ပိုင်းတွင် ဖြစ်ပွားနေသည့် အကြမ်းဖက် မှုများအား အဆုံးသတ်လိုသော ၎င်းတို့၏ ရည်မှန်းချက်နှင့် အလှမ်းကွာဝေးနေဆဲ ဖြစ်သည်ကို သုံးသပ်ရနိုင်သည်။

အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ(NSC)က ပြင်ဆင်ခဲ့သည့် ငြိမ်းချမ်းရေး အစီအစဉ် အသစ်သည် မြေပြင်ရှိ ပကတိ အရှိတရားနှင့် သဟဇာတ ဖြစ်/မဖြစ် ဆိုခြင်းကို မေးခွန်းထုတ်ရမည်ဖြစ်သည်။

ယခုနှစ် အစောပိုင်းက ဒုဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး တာဝန်ယူထားသူ ဖွမ်သမ် ဝီချာယာချိုင်း (Phumtham Wechayachai) သည် နိုင်ငံတောင်ပိုင်းတွင် အမြစ်တွယ်နေသည့် အကျပ်အတည်းကို ဖြေရှင်းရန် NSC အား ညွှန်ကြားခဲ့သည်။

ပုံစာ- ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်နဲ့ မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါကိုတွေ့ရစဉ်

NSC ၏ ယခင် အစီအစဉ်သည် နိုင်ငံတောင်ပိုင်းဒေသတွင် ငြိမ်းချမ်းရေးကို ထိန်းသိမ်းရန် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များ အား ဖြန့်ကြက်ချထားရေးအပေါ် အလွန်အကျူး အာရုံစိုက်ထားကြောင်း ဝေဖန်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

NSC ၏ အစီအစဉ် အသစ်သည်လည်း ထူးမခြားနားပင် ဖြစ်သည်။ ထိုအစီအစဉ်သစ်သည် Order 66/23 ဟု လူသိများသည့် နှစ်ပေါင်း ၄၀ ကြာမြင့်နေပြီဖြစ်သည့် လွတ်ငြိမ်းခွင့် မူဝါဒကို ပြန်လည်ဆန်းသစ် ထားခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုလမ်းညွှန်ချက် မူဝါဒကို ၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်က ဝန်ကြီးချုပ် ပရမ် တင်ဆူလာနွန်ဒါ (Prem Tinsulanonda) ၏ အစိုးရအဖွဲ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး လက်ဝဲယိမ်း ကျောင်းသားများနှင့် နိုင်ငံရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများကို လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်း ပြန်လည်ခေါ်ယူရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ ၁၉၇၀ ပြည့်နှစ် ကာလများက လက်ဝဲယိမ်း ကျောင်းသားများ၏ ဆန္ဒပြမှုများသည် နိုင်ငံတောင်ပိုင်းတွင် အမြစ်တွယ်နေသည့် သောင်းကျန်းမှု အခြေအနေနှင့် နှိုင်းယှဉ်၍မရနိုင်ပေ။

အထူးသဖြင့် သောင်းကျန်းသူများသည် အစိုးရလက်အောက်မှ ခွဲထွက်ရန်အတွက် လက်နက်စွဲကိုင် တိုက်ခိုက် နေခြင်းဖြစ်သည်။ ကျောင်းသားများမှာမူ အစိုးရအဖွဲ့၏ သဘောတရားရေးရာများ အပြောင်းအလဲ ပြုလုပ်ရန်သာ တောင်းဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ယခင်အစိုးရများကလည်း အလားတူ မူဝါဒများကို ကျင့်သုံးခဲ့သော်လည်း အောင်မြင်မှုသည် အကန့်အသတ်သာ ရှိခဲ့သည်။

အနီးစပ်ဆုံးဖြစ်ရပ်မှာ ၂၀၁၈ ခုနှစ်က ထိုင်းတော်ဝင် စစ်တပ်၏ Bring People Home အစီအစဉ်ဖြစ်သည်။

ပုံစာ- ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်ကို တွေ့ရစဉ်

ခြောက်လကြာမြင့်ခဲ့သည့် ထိုပညာပေး အစီအစဉ်တွင် လူပေါင်း ၃၀၀ ပါဝင်ခဲ့ပြီး ၎င်းတို့အနက် ၃၉ ဦးသည် သောင်းကျန်းသူများအဖွဲ့၌ ရာထူးကြီး ပုဂ္ဂိုလ်များဖြစ်ကာ ကျန်ရှိသူအားလုံးသည် သာမာန် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ဝင်များသာ ဖြစ်သည်။

မည်သည့် သောင်းကျန်းသူကမျှ ၎င်းတို့ သဘောဆန္ဒဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုများတွင် ပါဝင်လာမည် မဟုတ်၍ အစိုးရအနေဖြင့် လွတ်ငြိမ်းခွင့်ပေးမည့် ကတိကဝတ်များနှင့် အလုပ်အကိုင် လေ့ကျင့်သင်ကြားမှုများဖြင့် ကမ်းလှမ်းရမည်ဖြစ်သည်။ 

ထို့ပြင် ပြည်သူလူထု မပါဘဲ မည်သည့် ငြိမ်းချမ်းရေး အစီအစဉ်ကမျှ အောင်မြင်မည် မဟုတ်ဆိုသည့် အချက်ကို လည်း အစိုးရအနေဖြင့် သတိချပ်ရမည်ဖြစ်သည်။

အာဏာပိုင်များ အနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုများကို အကျိုးလို၍ ညောင်ရေလောင်းသည့် ပုံစံမျိုဖြင့် ရှုမြင် နေခြင်းကို ရပ်တန့်ရမည်ဖြစ်သည်။

ထိုင်းအစိုးရအနေဖြင့် နိုင်ငံတောင်ပိုင်းတွင် နေထိုင်သူများ၏ ခိုင်မာသည့် အားပေးထောက်ခံမှုကို ရရှိရန် လိုအပ် သည်။

လူထု၏ ယုံကြည်မှုကို မြှင့်တင်ခြင်းမပြုဘဲ နိုင်ငံတောင်ပိုင်းဒေသမှ မတည်ငြိမ်မှုများကို ဖြေရှင်းမည့် အစိုးရ၏ အစီအစဉ်များသည် အလှမ်းကွာဝေးနေဦးမည်သာဖြစ်သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်