CNI International Article

၂၀၂၄ ခုနှစ် ၊ မေလ ၁၂

အိန္ဒိယတွင် ယခုနှစ်အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲများကို ဆက်လက် ကျင်းပနေချိန်၌  လူနည်းစု အသိုင်းအဝိုင်းက ပေးသည့် မဲများသည် ဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Narendra Modi) ၏ အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ် (NDA) ညွန့်ပေါင်းအတွင်း အောက်လွှတ်တော်မှ နေရာ ၄၀၀ ကျော်ကို ရရှိစေရန် အထောက်အကူ ဖြစ်စေမည် ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် မိုဒီသည် ဟိန္ဒူအမျိုးသားရေးအဖွဲ့ Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS) အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ကြောင်း ဝန်ခံခဲ့သည့်တိုင် အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် နေထိုင်သည့် မွတ်ဆလင်ဘာသာဝင် သန်း ၂၀၀ နီးပါး၏ ထောက်ခံမှုကို ရရှိရန် ကြိုးပမ်းရမည်ဖြစ်သည်။

မိုဒီ၏ အခွင့်အရေးများကို အကူအညီ ဖြစ်စေသည့်အချက်မှာ အိန္ဒိယ၏ လူနည်းစု အသိုင်းအဝိုင်းများသည် မဲမပေးတော့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဟိန္ဒူဘာသာဝင် အများစုပါဝင်သည့် ပါတီများသည် ထိုပြဿနာကို Hindutva 2.0 ဟူသည့် ဟိန္ဒူကြီးစိုးရေး နိုင်ငံရေးအယူဝါဒဖြင့် ထောက်ခံမဲပေးသည့် အုပ်စုဖြင့် အသာစီးရယူကာ ဖြေရှင်းခဲ့သည်။

Hindutva သည် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ အမျိုးသားရေးဝါဒ ပုံစံတစ်ခုဖြစ်ပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံသားများ၏ ကိုယ်ပိုင် လက္ခဏာကို ပေါင်းစည်းသည့် ချဉ်းကပ်မှုအပေါ် ဗဟိုပြုထားသော်လည်း လက်ရှိတွင် ဒုတိယမြောက် အာရုံစိုက်စရာ တစ်ခုအဖြစ် အိန္ဒိယ၏ စီးပွားရေးအပေါ် အလွန်အမင်း အလေးထားလာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အိန္ဒိယရွေးကောက်ပွဲ မဲပေးရန် လှုံ့ဆော်နေစဉ်

သို့သော် လေ့လာစောင့်ကြည်သူများ၏ တူညီသည့် ရှုထောင့်တစ်ခုမှာ  မဟာမိတ်ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့အနေဖြင့် ၂၀၁၉ ရွေးကောက်ပွဲကာလက စွမ်းဆောင်ရည်များကို ယခုရွေးကောက်ပွဲတွင်လည်း ပြသနိုင်ရန် အလုပ်ပိုလုပ်ရန် လိုအပ်သည်ဟု BJP ပါတီ၏ မဟာဗျူဟာရေးဆွဲသူများက ကောက်ချက်ချခဲ့သည်ဆိုသည့် အချက်ဖြစ်သည်။

မဟာမိတ်ညွန့်ပေါင်း အနေဖြင့် တမီလ်နာဒူး (Tamil Nadu) ၊ ကီရာလာ (Kerala) နှင့် အန်ဒရာ ပရာဒေ့ရှ် (Andhra Pardesh) ကဲ့သို့ တောင်ပိုင်းပြည်နယ်များတွင် အသာစီးရရန်လိုအပ်သည်။ 

အတိတ်ကာလက BJP ပါတီသည် ထိုပြည်နယ်များတွင် အကန့်အသတ်ဖြင့်သာ အောင်မြင်မှုရရှိခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် မဟာမိတ်ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့သည် အိန္ဒိယမှကြီးမားသည့် မွတ်ဆလင် အသိုင်းအဝိုင်း၏ ထောက်ခံမှုကို ရရှိရန် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရမည့် သဘောဖြစ်သည်။ 

ထိုသို့ လုပ်ဆောင်မည်ဆိုပါက BJP ပါတီသည် မဲဆန္ဒနယ်များတွင် ထောက်ခံမှုများရရှိရန် အားထုတ်ကြိုးပမ်း မှုများ၌ ရင်ဆိုင်နေရသည့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ပြဿနာများနှင့် စီးပွားရေးပြဿနာများကို ဟန်ချက်ညီစွာ ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ကီရာလာပြည်နယ်ကို ဥပမာပြရမည်ဖြစ်သည်။ The Economic Times ၏ သတင်းထုတ်ပြန်ချက် တစ်ခုတွင် အိန္ဒိယ၌ BJP ပါတီ၏ တစ်ဦးတည်းသော် မွတ်ဆလင်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းဖြစ်သူ အမ် အဗ္ဗဒူလ် ဆာလမ် (M Abdul Salam) သည် မွတ်ဆလင် မဲဆန္ဒရှင်များနှင့် ချိတ်ဆက်မှုပြုလုပ်ရန် အခက်တွေ့ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ 

အထူးသဖြင့် ၎င်းယှဉ်ပြိုင်မည့် မဲဆန္ဒနယ်တွင် နေထိုင်သူ ၄ သန်း၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းမှာ မွတ်ဆလင်များဖြစ်ပြီး ထိုမဲဆန္ဒနယ်၌ အိန္ဒိယပြည်ထောင်စု မွတ်ဆလင်အဖွဲ့ချုပ်က အလွန်ရေပန်းစားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ယဉ်ကျေးမှုနှင့် စီးပွားရေး ဒွေးရောယှက်တင်မှုကို ကောင်းမွန်စွာ စီမံခန့်ခွဲနိုင်ခဲ့သဖြင့် BJP သည် ၎င်းတို့ပါတီ၏ လူထူထောက်ခံမှု အင်အားကို ချဲ့ထွင်နိုင်ဖွယ်ရှိနေသည်။

ဆာလမ်သည် ဝန်ကြီးချုပ်မိုဒီ လက်အောက်တွင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများကို အမွှမ်းတင်ခဲ့ပြီး မိုဒီသည် မွတ်ဆလင် အမျိုးသမီးများအတွက် တရားမျှတမှုမရှိသည့် အိမ်ထောင်ရေး ချက်ချင်းကွာရှင်းမှုကို တားမြစ်သည့်ဘက်မှ ရပ်တည်ခဲ့သဖြင့် ဆာလမ်ကို အမျိုးသမီးများက ထောက်ခံကြောင်း ပြသခဲ့သည်။

သို့သော် အိန္ဒိယမွတ်ဆလင်များအနေဖြင့် ထိုနိုင်ငံရေး မဟာဗျူဟာကို သတိထားသင့်သည်။ အဘယ်ကြောင့် ဆိုသော် ၂၀၁၉ ခုနှစ် အောက်လွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီနှင့် ယနေ့အချိန်အထိ ဆက်လက် တည်ရှိနေ သည့် မွတ်ဆလင်ဆန့်ကျင်ရေး သဘောထားနှင့် ဟိန္ဒူအမျိုးသားရေး အယူဝါဒကို မြှင့်တင်မှု ဂယက်လှိုင်းများ အကြား BJP ပါတီ၏ နိုင်ငံရေးမဟာဗျူဟာ ပေါ်ထွက်လာခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

 မိုဒီနဲ့ မွတ်ဆလင် အမျိုးသားတစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

မွတ်ဆလင်ဆန့်ကျင်ရေး သဘောထားများ အားကောင်းခဲ့သည့် ဂျမူးနှင့် ကက်ရှ်မီးယား (Jammu and Kashmir) တွင် အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် လက်ယာယိမ်း BJP လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များက အမျိုးသားရေးကို အလွန်းအမင်း စန်းတင်ပြောကြားခဲ့မှုသည် ထင်ရှားသည့် သာဓကတစ်ခုဖြစ်သည်။

ထို BJP လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များထဲတွင် သရုပ်ဆောင်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး လွှတ်တော်အမတ်ဟောင်းဖြစ်သည့် ပါရက်ရှ် ရာဝယ်လ် (Paresh Rawal) လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။

ထိုအချိန်က ရာဝယ်လ်သည် အိန္ဒိယ အကြမ်းဖက် အားပေးများကို မိမိတို့ အမိမြေအား ထိခိုက်စေသည့် အဆိပ်များကို အန်ထုတ်ခွင့်မပြုရန်၊ ထိုလောက်ကောင်များကို ၎င်းတို့၏ အညစ်အကြေးများအတွင်း သေဆုံး ခွင့်ပေးရန် သတင်းမီဒီယာများကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ အလွန်ပြင်းထန်သည့် အမျိုးသားရေး အယူဝါဒသည် တစ်ဖြည်းဖြည်း ပျော့ပြောင်းလာခဲ့ကာ လက်ရှိတွင် Hindutva 2.0 ဟူသည့် အမည်ဖြင့် အယူဝါဒကို ပြုပြင်မွန်းမံခဲ့သည်။

မိုဒီ၏ မွတ်ဆလင်များအပေါ် မေတ္တာရပ်ခံမှုသည် ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ နိုင်ငံရေး ကြိုးကိုင်ချယ်လှယ်မှု ဖြစ်သည် ဟု တန်ပြန်ယူဆချက်များလည်း ရှိနေသည်။

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် နေရာ ၂၅ နေရာစလုံးကို အနိုင်ရခဲ့သည့် အိန္ဒိယအနောက်ပိုင်း ရာဂျက်စ်သန် (Rajasthan) ပြည်နယ်တွင် မိုဒီက မွတ်ဆလင်များကို စိမ့်ဝင်ထိုးဖောက်သူများဟု တံဆိပ်ကပ်ခဲ့ခြင်ဖြင့် မွတ်ဆလင်ဆန့်ကျင်ရေး အသုံးအနှုန်းများကို ပြောဆိုခဲ့ကြောင်း စွပ်စွဲခံခဲ့ရသည်။

ထို့ပြင် BJP ပါတီနှင့် မိုဒီသည် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း မန်မိုဟန်ဆင်း (Manmohan Singh) နှင့် အတိုက်အခံ အိန္ဒိယကွန်ဂရက်ပါတီတို့အား မွတ်ဆလင်များကို အလွန်မျက်နှာသာပေးနေကြောင်း ကာလကြာရှည် စွပ်စွဲခဲ့သည်။

အဆင်းရဲဆုံး အိမ်ထောင်စုများ၏ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းကို အခြေခံဝင်ငွေ ရူပီး ၆၀၀၀ သတ်မှတ်သည့် အိုင်ဒီယာသည် မိုဒီ ပြောခဲ့သည့် ကြီးမားသော ဓနဥစ္စာ ပြင်ဆင်ခွဲဝေမှု အစီအစဉ်ကို ဖြစ်မြောက်စေရန် ခက်ခဲစေလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

မိုဒီ၏ အစိုးရအဖွဲ့သည် ဂျမူးနှင့်ကက်ရှ်မီးယားဒေသတွင် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ကို ရုပ်သိမ်းခဲ့သည့် အချိန်ကစပြီး ခုတ်ရာတစ်ခြား ရှရာတစ်လွဲဖြစ်သည့် ဖြစ်စဉ်များနှင့် ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။

ထို့နောက် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများဖြစ်သည့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ ပါကစ္စတန်နှင့် အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံတို့မှ အိန္ဒိယနိုင်ငံ အတွင်းသို့ ၂၀၁၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလမတိုင်မီ ဝင်ရောက်လာသည့် ဘာသာရေး လူနည်းစုများကို နိုင်ငံသား ဖြစ်ခွင့်ပေးသည့် နိုင်ငံသားဖြစ်မှုဆိုင်ရာ ပြင်ဆင်ချက်ဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။

 မွတ်ဆလင် အမျိုးသမီးများ မဲထည့်ရန်လုပ်နေကြစဉ်

ထိုဥပဒေ၏ အကျိုးအမြတ်များကို ခံစားရမည့် သူများထဲတွင် မွတ်ဆလင်များအား ချန်လှပ်ထားခဲ့သဖြင့် ထိုဥပဒေသည် ခွဲခြားဆက်ဆံသည့် ဥပဒေဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံတကာလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့များက ရှုတ်ချခဲ့သည်။

အစ္စရေး-ဟားမာ့စ်စစ်ပွဲ စတင်ခဲ့သည့် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် အောက်တိုဘာ ၇ ရက် နောက်ပိုင်းတွင်  မိုဒီသည် အစ္စရေးကို ဦးတည်သော နိုင်ငံရေးမူဝါဒကို ပြောင်းလဲခဲ့သဖြင့် မွတ်ဆလင် ဆန့်ကျင်ရေး သဘောထားများ မြင့်တက်လာခဲ့ကာ လူမှုမီဒီယာများပေါ်၌ ဟိန္ဒိူအမျိုးသားရေးဝါဒီများ၏ အမုန်းစကားများ ပြန့်နှံ့ခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ မတူကွဲပြားမှု၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ အမျိုးသားရေးနှင့် ခွဲခြားမှုများသည် လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲ ပြီးဆုံးသည့် အချိန်အထိ ဆက်လက် တည်ရှိနေမည်ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် BJP ပါတီအနေဖြင့် ရာဂျက်စ်သန်ကဲ့သို့ ပြိုင်ဆိုင်မှု ပြင်းထန်သည့် မဲဆန္ဒနယ်များတွင် လွှတ်တော် နေရာများကို အနိုင်ရရှိရန် ထိုအရေးကိစ္စများက အဓိကကျသည့် အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နေမည်ဖြစ်သည်။

Source: Asia Times

CNI Sport Article 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၀

၂၀၂၃-၂၄ ရာသီကတော့ ယူနိုက်တက်အသင်းအတွက် အလွန်ဆိုးရွားတဲ့ ရာသီအဖြစ်ရှိနေပြီး ရာသီအဆုံးသတ်ဖို့ ပွဲစဉ် ၄ ပွဲ ကျန်ရှိသေးတဲ့ အချိန်မှာ စံချိန်ဆိုးတွေကို ဆက်တိုက် တင်ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

နောက်ဆုံးကစားခဲ့တဲ့ ပဲလေ့စ်အသင်းကို ၄ ဂိုး- ဂိုးမရှိနဲ့ အရေးနိမ့်ခဲ့တဲ့ ပွဲစဉ်မှာဆိုရင် ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ဒီရာသီ ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ရှုံးပွဲ ၁၃ ပွဲအထိ ကြုံတွေ့ခဲ့တာပါ။ 

ဒီပမာဏဟာ ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲ သမိုင်းတစ်လျှောက် တစ်ရာသီတည်းမှာ ယူနိုက်တက်အသင်းရဲ့ စံချိန်တင်ရှုံးပွဲလည်း ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့ ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ဒီရာသီပြိုင်ပွဲစုံ ပေးဂိုး ၈၁ ဂိုးအထိ ခွင့်ပြုခဲ့ရပြီး ၁၉၇၆ ခုနှစ် နောက်ပိုင်း ပေးဂိုးအများဆုံး ခွင့်ပြုခဲ့ရတာလည်း ဖြစ်တာပါ။ 

ဂန္ထဝင်နည်းပြကြီး ဆာအဲလက်စ်ဖာဂူဆန် ကိုင်တွယ်ခဲ့တုန်းက အသင်းတိုင်း လေးစားပြီး ကြောက်ရွံ့တဲ့အသင်း ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ အခုဆိုရင် ဘယ်အသင်းနဲ့ပဲ ကစားကစား အောက်အသင်းဖြစ်နေတာကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ 

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ အောင်မြင်မှုတွေ ပြန်ပြီးရယူနိုင်ဖို့အတွက် ကစားသမားတွေကို ပေါင်သန်း အများကြီး ပေးပြီး ခေါ်ယူခဲ့ပေမယ့် ထင်သလို ဖြစ်လာခဲ့ခြင်းမရှိသေးပါဘူး။ 

အဲရစ်တန်ဟတ်ကို တွေ့ရစဉ်

ဒီရာသီမှာဆိုရင် ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ တစ်ရာသီလုံး ဒဏ်ရာနှိပ်စက်မှုတွေကြောင့် ရလဒ်တွေ ဆိုးနေတာကို နည်းပြ အဲရစ်တန်ဟတ်အနေနဲ့ အကြောင်းပြချက် ပေးကောင်းပေးလို့ရပေမယ့် လူစုံချိန်မှာတောင် ပြိုင်ဘက်ကို အသာစီးနဲ့ ကစားနိုင်တဲ့ပွဲ ဘယ်နှစ်ပွဲရှိလဲဆိုတာ မေးခွန်းပြန်ပြီးထုတ်လို့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲရစ်တန်ဟတ်ဟာ သူ့ရဲ့ ယူနိုက်တက်နည်းပြဘဝ ပထမရာသီမှာ ကာရာဘောင်းဖလား ရယူပေးပြီး ချန်ပီယံလိဂ် ဝင်ခွင့်ရအောင် ကိုင်တွယ်ပေးနိုင်ခဲ့ပေမယ့် ဒီရာသီမှာ ရလဒ်တွေ ဆိုးတာနဲ့အတူ ပရီးမီးယားလိဂ်ကနေ ဥရောပ ဝင်ခွင့်ရဖို့တောင် ခက်ခဲနေတာပါ။

အဲဒါကြောင့် အဲရစ်တန်ဟတ်ဟာ ရာသီအကုန်မှာ ထုတ်ပယ်ခံရမယ့် အလေးပေးမှုတွေ ပိုပြီးမြင့်တက်လာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲရစ်တန်ဟတ်ကို ထုတ်ပယ်ပြီး နည်းပြသစ် ခန့်မယ်ဆိုရင်လည်း ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ သိသိသာသာ ပြောင်းလဲသွားနိုင်မယ့် အခြေအနေမှာ ရှိမနေပါဘူး။ 

နည်းပြသစ်ကို ခန့်အပ်ရင် ပထမရာသီမှာ ကောင်းနိုင်ပေမယ့် နောက်ရာသီမှာ ဒီလိုပုံစံအတိုင်း ပြန်ဖြစ်သွားနိုင် တာပါ။ 

ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် အဲရစ်တန်ဟတ် မတိုင်ခင် ကိုင်တွယ်ခဲ့တဲ့ ဗန်ဟားလ်၊ မော်ရင်ဟို၊ ဆိုးလ်ရှားတို့လည်း အများဆုံး ၂ နှစ်ကျော်ပဲ ကိုင်တွယ်ပြီး ထုတ်ပယ်ခံရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဆာဂျင်ရက်ကလစ်ဖ်ကို တွေ့ရစဉ်

ယူနိုက်တက်အသင်းအနေနဲ့ အောင်မြင်မှုတွေ ပြန်ပြီးရယူချင်ရင် ကစားသမားတွေကိုလည်း ရှင်းထုတ်ဖို့ လိုအပ်နေတာပါ။

အရင်ခေတ်က ကစားသမားတွေဟာ နည်းပြတွေ ပြောတာကို နားထောင်ပြီး ကြောက်ကြပေမယ့် ဒီဘတ်ခေတ် ကစားသမားတွေကတော့ နည်းပြကို ပညာပေးကာ ထုတ်ပယ်တဲ့အထိ လုပ်ဆောင်တက်ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အဲဒါကြောင့် ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ အသင်းရဲ့ အဝတ်လဲခန်းကို ပြဿနာဖြစ်အောင်လုပ်တဲ့ ကစားသမားအချို့ ကို ရောင်းချ ဒါမှမဟုတ် ထွက်ခွာခွင့်ပြုရမှာပါ။ 

ဒီရာသီအပြင် ပြီးခဲ့တဲ့ ရာသီတွေမှာလည်း ယူနိုက်တက်အသင်း အောင်မြင်မှုမရရှိတဲ့ အကြောင်းအရင်း တစ်ခုက တော့ အသင်းရဲ့ စီမံခန့်ခွဲမှုအပိုင်းလုံးဝ အားနည်းခဲ့တာလို့ပဲ ပြောရမှာဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် ယူနိုက်တက်အသင်းရဲ့ ပူးတွဲပိုင်ရှင်ဖြစ်လာတဲ့ ဆာဂျင်ရက်ကလစ်ဖ်ရဲ့ INEOS အစုအဖွဲ့ဟာ ဒီအချက် တွေကို ပြုပြင်နိုင်ဖို့ အခုကတည်းက စပြီးလုပ်ဆောင်နေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

ဆာဂျင်ရက်ကလစ်ဖ်ဟာ ပြင်သစ်ကလပ် နိုက်စ်အသင်းကိုလည်း ပိုင်ဆိုင်ထားတာကြောင့် ဘောလုံးအသင်း တစ်သင်းရဲ့ လည်ပတ်မှုတွေ အကြောင်းကို သိရှိနားလည်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲရစ်တန်ဟတ်နဲ့ ယူနိုက်တက်ကစားသမားကိုတွေ့ရစဉ်

အဲဒါကြောင့်လည်း ယူနိုက်တက်အသင်းရဲ့ အထက်ပိုင်း တာဝန်ရှိသူအချို့ကို ပြောင်းလဲပြီး လာမယ့်ရာသီတွေမှာ ပြောင်းလဲလိုက်တဲ့ သူတွေရဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေကို မြင်တွေ့ရတော့မှာပါ။

ဆာဂျင်ရက်ကလစ်ဖ်ဟာ ယူနိုက်တက်အသင်း ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ပြန်ပြီးအောင်မြင်မှု ရရှိတာကို မြင်တွေ့ ချင်နေပေမယ့် စိတ်ရှည်ရမယ်ဆိုတာ သိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ယူနိုက်တက်အသင်း ပရိသတ်တွေကတော့ စိတ်ပျက်စရာတွေ ကြုံတွေ့နေရတဲ့ ဒီရာသီကို အမြန်ဆုံး အဆုံးသတ် နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်နေတာပါ။ 

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ဒီရာသီမှာ ဆုဖလားရယူနိုင်မယ့် တစ်ခုတည်းသော မျှော်လင့်ချက်ဖြစ်တဲ့ FA ဖလား ဗိုလ်လုပွဲ ယှဉ်ပြိုင်ဖို့ ရှိနေပြီး မန်စီးတီးအသင်းနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ရမှာဖြစ်လို့ လွယ်ကူမှာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ 

FA ဖလားသာ ရယူနိုင်ခဲ့ရင် ယူနိုက်တက်အသင်းအတွက် ဒီရာသီ စိတ်ပျက်စရာတွေကို အနည်းငယ် ဖြေလျှော့နိုင် မှာ ဖြစ်ပေမယ့် စိတ်ပျက်စရာကောင်းတဲ့ ခြေစွမ်းတွေ၊ စံချိန်မှတ်တမ်းဆိုးတွေကတော့ မေ့ပျောက်စရာအဖြစ် ရှိနေမှာ မဟုတ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

CNI International Article 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၆

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ယခုနှစ်အစောပိုင်းက အစိုးရဆန့်ကျင်သည့် တပ်ဖွဲ့များက လောက်ကိုင်(ကိုးကန့်ဒေသ)ကို ထိန်းချုပ်ခဲ့သည်။ ထိုသို့ ထိန်းချုပ်ခဲ့ပြီးနောက် မြန်မာ့တပ်မတော်သည် အနီးနားရှိဒေသမှ စစ်စခန်း ၅၀ ကျော်ကို လက်လွတ်ခဲ့သည်။

လောက်ကိုင်သည် ကိုးကန့်ဒေသ၏ မြို့တော်ြဖစ်သလို တရုတ်၏ ယူနန်ပြည်နယ်နှင့် နယ်စပ်ချင်း ထိစပ်နေသည့် မြို့ဖြစ်သည်။

ကိုးကန့်တရုတ်လူဉီးရေ အများအပြားနေထိုင်သည့် ထိုမြို့ကို မြောက်ပိုင်းညီနောင်သုံးဖွဲ့(TNLA-AA-MNDAA) အမည်ရှိ လက်နက်ကိုင်မဟာမိတ်အဖွဲ့က ထိန်းချုပ်လိုက်ခြင်းသည် ထိုဒေသတွင် တရုတ်၏ လွှမ်းမိုးမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး မေးခွန်းများ ထွက်ပေါ်လာစေခဲ့သည်။

ယခင်က မြန်မာ့တပ်မတော်ကို ကာလကြာရှည် ထောက်ခံပေးလာခဲ့သည့် တရုတ်သည် လက်ရှိတွင် နှစ်ဖက်စလုံး ၌ ပါဝင်ပြီး နိုင်ငံရေးကစားလျက်ရှိသည်။ မြောက်ပိုင်းညီနောင်သုံးဖွဲ့သည် တရုတ်၏ ထောက်ပံ့မှုကိုမရဘဲ လောက်ကိုင်ကို ထိန်းချုပ်ရန် မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူအများစုက ယူဆကြသည်။

ထို့ကြောင့် တရုတ်သည် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် အင်အားချိန်ခွင်လျှာညှိရန် ထိုလက်နက်ကိုင်သုံးဖွဲ့ကို ပေါင်းစည်း စေဖို့ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ယူဆချက်များ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။

တစ်ဖက်တွင်လည်း တရုတ်သည် မြန်မာ့တပ်မတော်ကို စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများနှင့် လေယာဉ်များ ထောက်ပံ့ပေး နေပြီး အခြားတစ်ဖက်တွင် AA၊ MNDAA နှင့် TNLA တို့ကို လက်နက်တပ်ဆင်ပေးနေသည်ဟု ထင်‌ကြေးပေးမှုများ ထွက်ပေါ်နေသည်။

မကြာသေးမီက ထိုမြောက်ပိုင်းသုံးဖွဲ့သည်  မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်း၏ နယ်‌မြေ အများအပြားကို သိမ်းယူခဲ့သည်။ 

တရုတ်ရဲတပ်ဖွဲ့က ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းခေါင်းဆောင်တွေကို ဖမ်းဆီးနေစဉ်

ထိုအချိန်က တရုတ်သည် နယ်စပ်ဒေသတွင် ကျားဖြန့် လုပ်ငန်းများ၊ ကာစီနိုရုံများ၊ ဆိုက်ဘာ လိမ်လည်မှု လုပ်ငန်း များကို မြန်မာပြည်မြောက်ပိုင်းတွင် နှိမ်နင်းနေရချိန်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံရေးအရ တိုက်ဆိုင်သည်ဆိုသည်မှာ မရှိဟူ သည့် စကားကို ထိုဖြစ်စဉ်တွင် မြင်တွေ့နိုင်သည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က မြန်မာ့တပ်မတော်သည် ထိုလူဆိုးဂိုဏ်းများကို လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဖြင့် နှိမ်နင်းမှုကို အရှိန်မြှင့်တင်ခဲ့ သည်။ 

ထိုတရုတ်လူဆိုးဂိုဏ်းများနှင့် ကျားဖြန့် လုပ်ငန်းများသည် တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ(CCP)မှ ပါတီဝင်အများစုနှင့် တိုက်ရိုက်သော်လည်းကောင်း သွယ်ဝိုက်၍သော်လည်းကောင်း ဆက်နွှယ်မှု  ရှိခဲ့သည်။

ယူနန်နှင့် စီချွန်ပြည်နယ်ကဲ့သို့ ပြည်နယ်များမှ CCP ပါတီဝင်များထဲမှ ဒေသခံ ပါတီဝင်များသည် မြန်မာပြည် မြောက်ပိုင်းနယ်စပ်ရှိ တရားမဝင် ကာစီနိုလုပ်ငန်းများနှင့် အွန်လိုင်းမှ လိမ်ညာမှုများကို ပါဝင်ပတ်သက်နေသည်။

ထို့ကြောင့် ဒေသခံလူများသည် ၎င်းတို့အတွက် မိမိတို့၏ သဘောဆန္ဒမပါဘဲ အလုပ်လုပ်ရမည့် အခြေအနေသို့ ဖိအားပေးခံခဲ့ရသည်။

နောက်ထပ် စီးပွားရေးတစ်ခုမှာ CCP ပါတီဝင် အများစုသည် မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှုတွင် ပါဝင်ပတ်သက် နေခြင်း ဖြစ်သည်။ အရှေ့တောင် အာရှနှင့် ပစိဖိတ်ဒေသသို့ မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှု စုစုပေါင်း၏ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ဖြစ်သည့် ရွှေတြိဂံဒေသ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း အနေဖြင့် အသုံးချခြင်း ဖြစ်သည်။

 MNDAA က မြန်မာ့တပ်မတော်စစ်စခန်းကို သိမ်းပိုက်ခဲ့စဉ်

ကုလသမဂ္ဂ၏ မူးယစ်ဆေးဝါးနှင့် ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာရုံး၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဘိန်းထုတ်လုပ်သည့် နိုင်ငံအဖြစ် ဖော်ပြခဲ့သည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဘိန်းထုတ်လုပ်မှုသည် တန်ချိန် ၁၀၀ ကျော်ရှိသည်ဟု ကုလသမဂ္ဂက ခန့်မှန်းခဲ့ သည်။

မြန်မာနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်းနှင့် အရှေ့မြောက်ပိုင်းဒေသတွင် နေထိုင်သူများအတွက် ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှုသည် အဓိက ဝင်ငွေအရင်းအမြစ် ဖြစ်သည်။

ထိုဘိန်းစိုက်ပျိုးမှု၊ ထုတ်လုပ်မှု ၊ မှောင်ခိုကူးမှုသည် မြန်မာနိုင်ငံအခြေစိုက် တရုတ်လူဆိုးဂိုဏ်းများနှင့် CCP ၏ ပါဝင်ပတ်သက်မှု ရှိနေသည်ဆိုသည့် သတင်းများလည်း ရှိနေသည်။  

ထိုအခြေအနေမျိုးတွင် တရုတ်အစိုးရအနေဖြင့် ကွန်မြူနစ်ပါတီဝင်များ ပါဝင်ပတ်သက်မှုကို မသိ၍လောဟူသည့် မေးခွန်းထုတ်စရာရှိသည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာ့တပ်မတော်သည် လက်နက်ကိုင်သူပုန်များက လက်နက်များဝယ်ယူရန် ထိုမူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှုများမှ ရရှိသည့် ငွေများကို အသုံးပြုမည့် အ‌ရေးကို စိုးရိမ်ခဲ့ပြီး နှိမ်နင်းမှုများကို အရှိန်မြှင့်တင်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ အချိန်တွင် တရုတ်လူဆိုးဂိုဏ်းများသည် ဘိန်းစိုက်ခင်းများကို ကာကွယ်ရန် ထိုဒေသရှိ လက်နက်ကိုင် သူပုန်များကို လက်နက်များ၊ ငွေကြေးများ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။

တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်နဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုဒေသတွင် ပြိုင်ဘက် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို ထောက်ပံ့ပေးနေသည့် တရုတ်၏ နောက်ထပ် အကြောင်း ပြချက်တစ်ခုမှာ မြေရှားသတ္တုများ ပေါကြွယ်ဝခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် မြေရှားသတ္တု ထုတ်လုပ်မှုသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ မြေရှားသတ္တု ထုတ်လုပ်မှု၏ ၉ ရာခိုင်နှုန်းရှိ သည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြိုင်ဘက် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို ထောက်ပံ့ပေးနေမည်ဆိုပါက တရုတ် သတ္တုတွင်း ဂိုဏ်းများအတွက် ဒေါ်လာ ဘီလျံချီ ဝင်ငွေများရရှိနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ထိုအခြေအနေကို မြန်မာ့တပ်မတော်ကလည်း စိုးရိမ်မှု ရှိနေနိုင်သည်။ မြန်မာ့တပ်မတော်အနေဖြင့် ပြိုင်ဘက် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို တရုတ်က ထောက်ပံ့ပေးနေသည့် အခြေအနေဖြင့် အကျပ်ကိုင်ခံရမည့် အနေအထားကို စိုးရိမ်မှု ရှိနေနိုင်သည်။

နောက်ထပ် အကြောင်းပြချက်တစ်ခုမှာ ရှမ်းပြည်နယ်အရေး ဖြစ်သည်။ မြောက်ပိုင်းညီနောင်သုံးဖွဲ့က ရှမ်းပြည်နယ်၏ နယ်မြေ အများအပြားကို ထိန်းချုပ်ခဲ့ပြီးကတည်းက တရုတ်၏ ယူနန်ပြည်နယ်ထဲသို့ တရားမဝင် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ ဝင်ရောက်လာခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် တရုတ်အနေဖြင့် ထိုကဲ့သို့ ရွှေ့ပြောင်းများ ဝင်ရောက်မှု အခြေအနေကို ကိုင်တွယ်ထိန်းသိမ်းရန် ထိုလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များကို  မျက်နှာသာပေး ဆက်ဆံနေခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ယူဆချက်များ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။

မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်သုံးဖွဲ့က ဒုတိယခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

တရုတ်သည် နယ်မြေချင်း ထိစပ်နေသည့် ယူနန်ပြည်နယ်၏ နယ်စပ်ဒေသများမှ လူနည်းစုများကို မြန်မာနယ်စပ် မှ  လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များက လွှမ်းမိုးမည့် အရေးကိုလည်း အထူးစိုးရိမ်နေဆဲဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံမှ လက်နက်ကိုင်သူပုန်များ၏ လှုပ်ရှားမှုကို တရုတ်က တစ်နည်းတစ်ဖုံဖြင့် စိုးရိမ်နေသည်။ တိဘက် ဒေသအရေး၊ မွန်ဂိုးလီးယားဒေသအရေး၊ ဝီဂါအရေးတို့ကြောင့် ဖြစ်သည်။

ထိုအချက်အလက်များကို ခြုံငုံသုံးသပ်ရမည်ဆိုပါက တရုတ်၏ Check and Balance ဟူသည့် စောင့်ကြည့် ထိန်းညှိ မူဝါဒနှင့် ပထဝီနိုင်ငံရေး ကစားပွဲကို တွေ့မြင် ရမည်ဖြစ်သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်ကတည်းက မြန်မာပြည်သူ တစ်သန်းခန့်သည် အိမ်ပစ်ရာပစ် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ရပြီ ဖြစ်သည်။ 

ထိုအချိန်မျိုးတွင် တရုတ်အနေဖြင့် မြန်မာပြည်သူများကို အရှုံး/အနိုင် ခွဲခြားသတ်မှတ်သည့် Zero Sum game မျိုးအပါအဝင် ၎င်း၏ ပထဝီနိုင်ငံရေး လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်မည့် အထောက်အပံ့များပေးရန် လိုအပ်လှပေသည်။

CNI Article
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၅

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavisin) သည် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် စတင်ရုံးထိုင်ခဲ့သည့် အချိန်မှစပြီး ၈ လပင် မပြည့်သေးသည့်အချိန်တွင် “လူမှန်၊ နေရာမှန် ခန့်ထားခြင်း” ဆိုသည့် စကားနှင့်အတူ အစိုးရအဖွဲ့ကို ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။

ထိုအစိုးရအဖွဲ့ ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းမှုတွင် လူသိများသည့် အစိုးရအဖွဲ့ဝင် ဝန်ကြီးတစ်ဦး ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခံရခြင်းက လေ့လာစောင့်ကြည့်သူများကို အံ့အားသင့်စေခဲ့သည်။

နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ပန်ပရီ ဘာဟီဒါ နျူကရာ ကလည်း အစိုးရအဖွဲ့ ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းမှုတွင် ဒုဝန်ကြီးချုပ် နေရာမှ ဖယ်ရှားခံရမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး စိတ်ပျက်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ပန်ပရီကို ဒုဝန်ကြီးချုပ်နေရာမှ ဖယ်ရှားခြင်းသည် ရာထူးနေရာ ခွဲတမ်းချသည့် အဝေမတည့်သည့် ပြဿနာတစ်ခု မဟုတ်ဘဲ လူထု၏ ထောက်ခံမှုကို အသည်းအသန် လိုအပ်နေသော ဆရီသာ၏ အစိုးရအဖွဲ့အတွက် မကောင်း သည့် အတိတ်နိမိတ်တစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သည်။

ပန်ပရီသည် ဒုဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်မှ ဖယ်ရှားခံရပြီးနောက် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးရာထူးမှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။

မစ္စတာ ပန်ပရီသည် အစိုးရအဖွဲ့အား ဝေဖန်သည့် ဝေဖန်ရေးသမားများကပင် ချီးကျူးခံခဲ့ရသည့် အနည်းငယ်သော ထိုင်းဝန်ကြီးများထဲတွင် တစ်ဦး အပါအဝင် ဖြစ်ခဲ့သည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ကြောင့် အစိုးရအဖွဲ့ ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခြင်းသည် လူမှန် နေရာမှန် ထားရှိရန်ဆိုသည့် ဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ၏ အကြောင်းပြချက်ကို ကျွမ်းကျင်သူများက လက်ခံယုံကြည်ကြခြင်းမရှိပေ။

အချို့ကလည်း အာဏာရ ဖြူးထိုင်းပါတီ၏ ခေါင်းဆောင်ပိုင်းအကြား စည်းလုံးညီညွတ်မှု ပြိုကွဲနေသည်ဟု ယူဆခဲ့ကြသည်။

ပန်ပရီ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ရာထူးနေရာကို ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) နှင့် နီးစပ်သည့် သံတမန်ဟောင်းဖြစ်သူ မာရစ် ဆန်ဂီယာစွန်ဆာ (Maris Sangiampongsa) နှင့် အစားထိုး ခန့်အပ်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် သက်ဆင်၏ ရှေ့နေတစ်ဦးလည်းဖြစ်၊ ဆရီသာ၏ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်လည်းဖြစ်သည့် ပီချစ် ချူအန်ဘန် (Pichit Chuenban) သည် ဝန်ကြီးချုပ်ရုံး ဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံခဲ့ရသည်။

မစ္စတာပီချစ်သည် အငြင်းပွားစရာကောင်းသည့် ဖြစ်စဉ်များတွင် ပါဝင်ပတ်သက်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ 

၂၀၀၈ ခုနှစ်က သူသည် အခြားလုပ်ဖော်ကိုင်ဘက် ၂ ဦးနှင့်အတူ တရားရုံးချုပ်တွင် ငွေသား ဘတ် ၂ သန်း ထည့်ထားသည့် မုန့်ပုံးတစ်ပုံး ပြုတ်ကျခဲ့သဖြင့် ထိုလုပ်ရပ်သည် လာဘ်ထိုးသည့် ကြိုးပမ်းမှုအဖြစ် ရှုမြင်ခံခဲ့ရကာ တရားရုံးကို မထီမဲ့မြင်ပြုမှုဖြင့် ထောင်ဒဏ် ခြောက်လ  ချမှတ်ခံခဲ့ရသူဖြစ်သည်။ 

သံတမန်ဟောင်းဖြစ်သူ မာရစ် ဆန်ဂီယာစွန်ဆာကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် ပီချစ်သည် သက်ဆင်နှင့် သက်ဆင်၏ ဇနီးသည် ခွန်ယင်  ပေါ့ဂျာမန် နာ ပွမ်ဘီရာ (Khunying Potjaman na Pombejra) တို့၏ အငြင်းပွားဖွယ် မြေဝယ်ယူမှုတွင် ရှေ့နေလိုက်ပေးခဲ့သူဖြစ်သည်။

ထိုအမှုကြောင့် သက်ဆင်သည် ထောင်ဒဏ် ၂ နှစ် ချမှတ်ခံခဲ့ရပြီး ပီချစ်သည်လည်း ရှေ့နေလိုင်စင်ကို ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်။ 

ထို့နောက် ပီချစ်သည် ရှေ့နေလိုင်စင်ကို ပြန်လည်လျှောက်ထားခဲ့သော်လည်း ငြင်းပယ်ခံခဲ့ရသည်။

ထိုဖြစ်စဉ်များကြောင့် ပီချစ်ကို ဝန်ကြီးချုပ်ရုံး ဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်မှုအပေါ် နိုင်ငံရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ အကြား ဒေါသထွက်ခဲ့ကြသည်။

ထို့ပြင် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ ကွန်ရက်သည် ပီချစ်အား ဝန်ကြီးအဖြစ် ရာထူးခန့်အပ်မှုကို တရားဝင်ခြင်း ရှိ/မရှိ စုံစမ်းစစ်ဆေးရန် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သို့ အသနားခံစာ တင်သွင်းခဲ့ကြသည်။

ဝန်ကြီးတစ်ဦးဖြစ်ရန် အကျင့်စာရိတ္တများကို လွှမ်းခြုံဖော်ပြထားသည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ၏ ပိုဒ်ခွဲ ၁၆၀ အရ ပီချစ်သည် ဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ရန် အရည်အချင်းမပြည့်မီကြောင်း တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများက ယူဆခဲ့ကြသည်။

သက်ဆင်နဲ့ ပီချစ် ချူအန်ဘန်ကို တွေ့ရစဉ်

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများသည် ဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာအား အရည်အချင်း ပြည့်မီသည့် ဝန်ကြီးများ ရွေးချယ်ခန့်အပ်ရန် ပျက်ကွက်မှုအတွက် စုံစမ်းစစ်ဆေးပေးရန် အမျိုးသား အကျင့်ပျက်ခြစားမှု တိုက်ဖျက်ရေးကော်မရှင်ထံ အသနားခံစာတင်သွင်းရန် ပြင်ဆင်နေကြသည်။

မစ္စတာ ဆရီသာသည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ဩဂုတ်လက ပထမအကြိမ် အစိုးရအဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းချိန်က ပီချစ်သည် အစိုးရအဖွဲ့ဝင် ဝန်ကြီးတစ်ဦးအဖြစ် ပါဝင်လာလိမ့်မည်ဟု အများစုက ယူဆခဲ့ကြသည်။

သို့သော် ထိုအချိန်က ပြည်သူလူထု၏ စိတ်ပျက်မှုများကို စိုးရိမ်ရသည့်အတွက် ပီချစ်ကို ဦးစားပေးခန့်အပ်မည့် ဝန်ကြီးစာရင်းမှ ချန်လှပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် လက်ရှိတွင် ပီချစ်အား အစိုးရအဖွဲ့အတွင်း ထည့်သွင်းမှုကို တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများက ကန့်ကွက် ကြောင်း အသနားခံစာများ တင်သွင်းနေချိန်တွင် ဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ အနေဖြင့် ထိုပြဿနာကို ဖြေရှင်းရန် နည်းလမ်းများ ရှာဖွေရမည်ဖြစ်သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI Sport Article 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၃

၂၀၂၃-၂၄ ရာသီ ဥရောပချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲကတော့ ဗိုလ်လုပွဲကို ရောက်ရှိဖို့ တစ်ပွဲသာကစားဖို့ ကျန်ရှိတော့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ချန်ပီယံလိဂ် ဆီမီးဖိုင်နယ် ပထမအကျော့ ပွဲစဉ်တွေ အပြီးမှာတော့ ဗိုလ်လုပွဲကို ဘယ်အသင်း တက်နိုင်မလဲဆိုတာ ယတိပြတ်ပြောလို့ မရသေးပါဘူး။ 

အဲဒါကြောင့်လည်း ဒုတိယအကျော့ ပွဲစဉ်တွေအပြီးမှသာ ဗိုလ်လုပွဲကို ဘယ်အသင်းတွေ တက်မလဲဆိုတာ မျက်ဝါး ထင်ထင် မြင်တွေ့ရဖို့ရှိနေတာပါ။

လက်ရှိ အနေအထားအရတော့ ၄ သင်းစလုံးဟာ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲရဲ့ ဗိုလ်လုပွဲကို တက်နိုင်ဖို့ ကိုယ်စီ အခွင့်အရေးတွေကို ပိုင်ဆိုင်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရီးရယ်လ်နဲ့ ဘိုင်ယန်မြူးနစ် အသင်းတို့ရဲ့ ပထမအကျော့ပွဲစဉ်ကတော့ ၂ ဂိုးစီ သရေကျခဲ့တာပါ။ 

ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲရဲ့ အအောင်မြင်ဆုံး ထိပ်သီးအသင်း အချင်းချင်း တွေ့ဆုံတဲ့ပွဲကတော့ အပြန်အလှန် သွင်းဂိုးတွေနဲ့ ပရိသတ်အကြိုက် ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ 

တိုနီကရူးစ်ရဲ့ အကွက်မြင်မြင် ဖန်တီးမှုနဲ့ ဗီနီစီးယက်စ်ရဲ့ သွင်းဂိုး၊ ဟာရီကိန်း ပင်နယ်တီ ကန်သွင်းတဲ့အချိန်မှာ ဘယ်လင်ဂမ်က စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်အောင် လုပ်ခဲ့တာတွေက ချန်ပီယံလိဂ် ပြိုင်ပွဲကြီးရဲ့အရှိန်အဟုန်ကို ပိုကောင်းအောင်လုပ်ခဲ့တဲ့ မြင်ကွင်းတွေ ဖြစ်ခဲ့တာပါ။

ဒီပွဲမှာ ပိုကောင်းခဲ့တာက ဘိုင်ယန်မြူးနစ်ဖြစ်ပေမယ့် ချန်ပီယံလိဂ်မှာဆိုရင် အထာနပ်နေတဲ့ ရီးရယ်လ်အသင်းကို အနိုင်မယူနိုင်ခဲ့ပါဘူး။

အဲဒါကြောင့် ဘာနေဗျူးမှာ ကစားရမယ့်ပွဲစဉ်က ၂ သင်းစလုံးအတွက် အရေးကြီးနေပါတယ်။ 

 ပီအက်စ်ဂျီနဲ့ဒေါ့မွန် ယှဉ်ပြိုင်နေစဉ်

ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အအောင်မြင်ဆုံး အသင်းဖြစ်နေတဲ့ ရီးရယ်လ်အသင်းဟာ လာလီဂါပြိုင်ပွဲမှာလည်း ချန်ပီယံဆုကို ရယူနိုင်ဖို့ သေချာနေတဲ့အတွက် ဒီပွဲကို အပြည့်အဝ အာရုံစိုက်ထားနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။  

ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းကလည်း ဒီရာသီသူတို့ရဲ့ တစ်လုံးတည်းသော ဆုဖလား မျှော်လင့်ချက်ဖြစ်တဲ့ ချန်ပီယံလိဂ် ဖလားကို ရယူနိုင်ဖို့ ပစ်မှတ်ထားနေတာပါ။ 

ဗိုလ်လုပွဲကို တက်ဖို့ အဆုံးအဖြတ် ကစားရမယ့်ပွဲဖြစ်တာကြောင့် ၂ သင်းစလုံး အမှားအယွင်းနည်းအောင် ကစားကြမှာဖြစ်ပေမယ့် ဘာနေဗျူးကွင်းမှာ ကစားရမယ့်ပွဲ ဖြစ်တာကြောင့် ရီးရယ်လ်အသင်း ဗိုလ်လုပွဲ တက်သွားမယ်လို့ ထင်မြင်မိပါတယ်။

ဒေါ့မွန်အသင်းနဲ့ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းတို့ရဲ့ ပထမအကျော့ ပွဲစဉ်မှာတော့ ဒေါ့မွန်အသင်းက ၁ ဂိုး- ဂိုးမရှိနဲ့ အနိုင်ရရှိခဲ့ ပါတယ်။ 

ကွင်းလုံးပြည့် နေရာလွတ်တောင် မရှိတဲ့အထိ အားပေးကြမ်းခဲ့တဲ့ ဒေါ့မွန်အသင်း ပရိသတ်တွေကြောင့် သူတို့ အသင်းဟာ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းကို နိုင်ပွဲရယူနိုင်ခဲ့တာပါ။

ယူနိုက်တက်အသင်းမှာ ရှိခဲ့ချိန်တုန်းက အကောင်းဆုံး ခြေစွမ်းပြသ နိုင်ခဲ့ခြင်းမရှိတဲ့ ဆန်ချိုဆိုရင် ဒီပွဲမှာ လိမ်ခေါက်ဖြတ်ကျော်မှု ၁ ၂ ကြိမ်အထိ ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့ပြီး စံချိန်သစ်တင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ 

ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံး စာရင်းဝင် ဘတ်ပီကတော့ ဒေါ့မွန်အသင်းရဲ့ ခံစစ်ကျောက်ဆောင်ကို ကျော်ဖြတ်ဖို့ ခက်ခဲခဲ့ပြီး ဂိုးပေါက်တည့်မှု ၁ ကြိမ်သာရှိခဲ့တဲ့အထိ ဆိုးရွားခဲ့တာပါ။

ဘတ်ပီကို တွေ့ရစဉ်

ဒါပေမယ့် နှစ်ကျော့ကစားရတဲ့ ဒီလိုအဆင့်တွေမှာ ဒုတိယပိုင်းကစားဖို့ ကျန်ရှိနေသေးတာကြောင့် ၁ ဂိုး- ဂိုးမရှိ ရလဒ်ဟာ အပြောင်းအလဲတွေ အများကြီး ဖြစ်သွားနိုင်ပါသေးတယ်။ 

ပထမအကျော့မှာ ဒေါ့မွန်အသင်းက ကောင်းမွန်ခဲ့သလို ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ ဂိုးရသင့်တဲ့ အခွင့်အရေး အများအပြားကို ဖြုန်းတီးခဲ့တာကြောင့် ပရိသတ်တွေဟာ ဂိုးအများအပြား မြင်တွေ့ခဲ့ရခြင်းမရှိပါဘူး။ 

ဒုတိယအကျော့မှာတော့ ပထမအကျော့ကလို မဟုတ်ဘဲ သွင်းဂိုးတွေကို မြင်တွေ့ရဖို့ ရှိနေပြီး ပီအက်စ်ဂျီအသင်း အနိုင်ရယူသွားနိုင်မယ်လို့ ထင်မြင်မိပါတယ်။ 

ဒါတွေက ထင်မြင်ချက်ကို ပြောခဲ့တာဖြစ်ပြီး ၂၀၁၃ ချန်ပီယံလိဂ်ကလို ဘိုင်ယန်မြူးနစ်နဲ့ ဒေါ့မွန်အသင်းတို့ ဗိုလ်လုပွဲမှာ တွေ့ဆုံနိုင်သလို အစောကပြောခဲ့သလိုမျိုး ရီးရယ်လ်နဲ့ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းတို့ တွေ့ဆုံရမယ့် ဗိုလ်လုပွဲ လည်း ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။ 

ဒီရာသီ ချန်ပီယံလိဂ်ဗိုလ်လုပွဲကို လန်ဒန်မြို့မှာရှိတဲ့ ဝင်ဘာလေ အားကစားကွင်းကြီးထဲမှာ ကျင်းပသွားမှာဖြစ်ပြီး ၂၀၁၃ ကလည်း ဗိုလ်လုပွဲကို ဝင်ဘာလေကွင်းကြီးထဲမှာပဲ ကျင်းပခဲ့တာပါ။

အဲဒါကြောင့် ဘိုင်ယန်မြူးနစ်နဲ့ ဒေါ့မွန်အသင်းတို့ ဝင်ဘာလေကွင်းကြီးထဲမှာ ချန်ပီယံလိဂ်ဗိုလ်လုပွဲ ထပ်မံ ယှဉ်ပြိုင်ရမယ်ဆိုရင် အတော်လေး ထူးခြားတဲ့ တိုက်ဆိုင်မှုလို့ ပြောရမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ဘာတွေ ဖြစ်မလာမလဲဆိုတာကို လာမယ့် ရက်ပိုင်းအတွင်း မြင်တွေ့ရတော့မှာဖြစ်ပြီး ဝင်ဘာလေ ဝင်ခွင့် လက်မှတ် ၂ စောင်ကို ဘယ်အသင်းတွေ ရယူသွားမလဲဆိုတာ စိတ်ဝင်စားဖွယ် စောင့်ကြည့်ရမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

CNI Article 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၂

ကရင်ပြည်နယ်အတွင်းက လှပသော မြဝတီမြို့လေးသည် ပြီးခဲ့သည့်လအတွင်းက လှပသော အိပ်မက်လား ၊ ကြောက်စရာကောင်းသော အိပ်မက်လား မသိသော်လည်း စစ်ပွဲ၏ သရုပ်သဏ္ဍန်ကို အိပ်မက်မက်ခဲ့ကြရသည်။

ထိုအိပ်မက်ထဲတွင် မြဝတီမြို့အတွင်းနှင့် မြဝတီမြို့အနီးမှာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် အတိုက်အခံတို့၏ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကြား တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားခဲ့ကြသည်။

ထို့နောက် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ မြဝတီမြို့အနီးက သင်္ဃန်းညီနောင် တပ်စခန်း သိမ်းပိုက်ခံလိုက်ရပြီး မြဝတီကို ဆက်လက်သိမ်းပိုက်နိုင်ရေးအတွက် အတိုက်အခံတို့၏ လက်နက်ကိုင်များက ထိုးစစ်ဆင်လာခဲ့ရာ မြဝတီ မြို့စောင့်တပ် ဖြစ်သည့် ခလရ ၂၇၅ လည်း ဆုတ်ခွာရင် ထိုင်း-မြန်မာ အမှတ်(၂) တံတားအနီးသို့ ရောက်သွား ခဲ့သည်။

တခြားတစ်ဖက်မှာတော့ မြဝတီမြို့မှာ နေထိုင်ကြသည့် အရပ်သားများသည် သောကအပူမီးများ တောက် လောင်နေပြီး ကလေးများကို ချီပိုးကာ မြစ်ကိုဖြတ်ကူးရင် စစ်ပွဲ၏ ဘေးလွတ်ရာ ထိုင်းနိုင်ငံဘက်ကို ထွက်ပြေး နေကြရသည်။

အဆိုပါ အဖြစ်အပျက်များကို ထိုင်းသတင်းဌာန တစ်ခုဖြစ်သည့် The Reporters သတင်းဌာနကလည်း အဆက်မဖြတ် တင်ဆက်နေသလို မြဝတီမြို့အတွင်းမှာ မြန်မာ့တပ်မတော်၏ လုံခြုံရေးအဖွဲ့များ မရှိတော့ဘဲ အတိုက်အခံအင်အားစုများက မြို့အတွင်း ဝင်ရောက်ကာ ထိန်းချုပ်၍ လုံခြုံရေး ကင်းလှည့်နေသည်ဟုလည်း တင်ဆက်ခဲ့သည်။

 မြဝတီရှိ တပ်မတော် စစ်စခန်းတစ်ခုကို အတိုက်အခံ လက်နက်ကိုင်များ ဝင်ရောက်နိုင်ခဲ့စဉ်

အလားတူ ခလရ ၂၇၅ ၏ တပ်ဌာနချုပ်ကို အတိုက်အခံတို့၏ လက်နက်ကိုင်အင်အားစုများက ထိန်းချုပ် လိုက်ပြီးနောက် The Reporters ၏ သတင်းထောက် Mr.Thapanee Eadsrichai ကိုယ်တိုင် ခလရ ၂၇၅ တပ်ဌာနချုပ်ကို လုံခြုံရေး အစောင့်အရှောက်နှင့်အတူ သွားရောက်ခဲ့ပြီး အမှတ်တရ ဓာတ်ပုံများ ရိုက်၍ တင်ခဲ့သလို KNU အလံကိုပါ လွှင့်တင်နေသော ဓာတ်ပုံများကိုလည်း ထုတ်လွှင့်သည်။

ထိုပုံရိပ်လွှာများကို အွန်လိုင်း စာမျက်နှာပေါ်ကနေ စောင့်ကြည့်နေကြရသူများက မြဝတီမြို့ကို အတိုက်အခံများ ထိန်းချုပ် သွားနိုင်ခဲ့ပြီးဟု ယုံကြည်ခဲ့ကြသည်။ ထိုသို့ ယုံကြည်ခဲ့ကြရခြင်းကလည်း အတိုက်အခံများသည် သတင်းမီဒီယာကို အသုံးချ၍ ဝါဒဖြန့်ချီရေးကို စစ်ပွဲနှင့်အတူ ဆင်နွှဲကာ လူထု၏စိတ်ကို ဖမ်းစားခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

မြဝတီမြို့ကို အတိုက်အခံများ ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်ဟု အွန်လိုင်းစာမျက်နှာပေါ်က လူထုကြီး မြင်တွေ့ခဲ့ရသော နေ့က ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၅ ရက်နေ့ဖြစ်သည်။ ထိုနေ့သည် မြဝတီမြို့ကို အတိုက်အခံများက ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ပြီ ဟု ရေးသားထုတ်လွှင့်ခဲ့ကြသော အိပ်မက်နေ့စွဲလေး တစ်ခုဖြစ်သည်။

ဤသို့ လှပသော အိပ်မက်လေးကနေ လှန့်နိုးသွားခဲ့ပြီး အိပ်ယာကနေထ၍ အပြင်ကို ကြည့်လိုက်သည့် အချိန်မှာတော့ မြန်မာ့တပ်မတော်က မြဝတီမြို့ ထိန်းချုပ်နိုင်ရေး၊ သင်္ဃန်းညီနောင် ပြန်လည်ရရှိရေး၊ ခလရ ၂၇၅ ကို တပ်ကူစေလွှတ်ရေး စသည့် အခြေအနေများအတွက် ဒုတပ်ချုပ် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုးဝင်း ဦးဆောင်ပြီး ဦးအောင်ဇေယျ စစ်ဆင်ရေးတစ်ရပ်ကို ဖော်ဆောင်နေသည်ကို ကြားလိုက်ရပြန်သည်။

ခလရ ၂၇၅ ထဲသို့ The Reporters ၏ သတင်းထောက် Mr.Thapanee Eadsrichai ရောက်ပြီး အမှတ်တရ ဓာတ်ပုံရိုက်နေစဉ်

ထို့နောက် မြဝတီမြို့၏ အတွင်း/အပြင် အပါအဝင် မြဝတီမြို့ကို သွားရောက်မည့် ကော့ကရိတ်လမ်းတစ် လျှောက်မှာ တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားခဲ့ကြပြီး ဧပြီ ၂၁ ရက်နေ့မှာပဲ KNU- PDF ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့ နောက်ပြန်ဆုတ်သွားကာ မြန်မာ့တပ်မတော်က မြဝတီမြို့စောင့်တပ် ခလရ ၂၇၅ မှာ နိုင်ငံတော်အလံပြန်လည် လွှင့်ထူ၍ မြဝတီမြို့ကို ထိန်းချုပ်လိုက်သည်။

မြဝတီမြို့ကို မြန်မာ့တပ်မတော် ပြန်လည် ထိန်းချုပ်လိုက်နိုင်ခြင်းက ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(KNU) ခေါင်းဆောင်ပိုင်းများကြား သဘောထား ကွဲလွဲခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်ဟု KNU ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးက ပြော သည်။

၎င်းက “ KNU ခေါင်းဆောင်အများစုရော၊ KNA ကရောက တည်ငြိမ်မှု ပျက်သွားမှာ စိုးရိမ်ကြတယ်။ ထိုင်းနဲ့ ချစ်ကြည်ရေး ပျက်သွားမှာလည်း စိတ်ပူကြတယ်။ တချို့ KNU ခေါင်းဆောင်ပိုင်းကတော့ မြဝတီကို သိမ်းချင် တယ်။ အဲမှာ သဘောထားကွဲကြတာပါ။ ဒေသခံတွေကလည်း မြို့ပျက်သွားမှာကို စိုးရိမ်ကြတယ်”ဟု ပြော သည်။

မြဝတီမြို့သည် ထိုင်း-မြန်မာ ကုန်သွယ်ရေး၏ အဓိက ထွက်ပေါက်ဖြစ်ပြီး နေ့စဉ် ဒေါ်လာသန်းနှင့်ချီ ကုန်သွယ် မှု ရှိနေခြင်းကြောင့် နှစ်နိုင်ငံအစိုးရအကြား ချစ်ကြည်ရေး ဖြတ်တောက်သွားမည်ကို KNU ခေါင်းဆောင်ပိုင်း တချို့က မလိုလားကြသည့်အတွက် မြဝတီမြို့ထိုးစစ်ကနေ နောက်ပြန်ဆုတ်သွားခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။

ထို့အပြင် KNU ခေါင်းဆောင်ပိုင်း တချို့က တစ်ချိန်ချိန်မှာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှု ပြန်လုပ်ကို လုပ်ရမည်ဟု နားလည်ထားခြင်းကြောင့်လည်း မြဝတီမြို့ ထိန်းချုပ်နိုင်ရေး စစ်ဆင်ရေးကို နောက် ပြန်ဆုတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု KNU နှင့် နီးစပ်သူ တစ်ဦးက ရှင်းပြသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်က ခလရ ၂၇၅ မှာ မြန်မာနိုင်ငံအလံ ပြန်လည် လွှင့်တင်နေစဉ်

သို့သော် NUG နှင့် PDF တို့သည် အတိုက်အခံ အင်အားစုများဖြစ်သည့်အတွက် မြဝတီမြို့ကို ထိန်းချုပ်ပြီး လွတ်မြောက်ရေး ကြေညာကာ တခြားသော ဒေသများကို ဆက်လက် ထိန်းချုပ်ရေး ကြိုးပမ်းသွားလိုကြရာမှာ လည်း စဉ်းစားပုံခြင်း မတူညီကြသည်ကို တွေ့ရသည်ဟု ၎င်းက ရှင်းပြသည်။

မြဝတီမြို့ ထိန်းချုပ်ရေး စိတ်အားထက်သန်ကြသည့် တချို့သော KNU ခေါင်းဆောင်ပိုင်းများကတော့ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် AA-TNLA-MNDAA တို့၏ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး အောင်မြင်မှုနှင့် ကိုယ်ရကိုယ်ယူ နယ်မြေသိမ်း စစ်ပွဲအပေါ် အားကျနေပြီး မြဝတီမြို့ကို ထိန်းချုပ်ရန် စိတ်ဆန္ဒများ ပြင်းပြလျက်ရှိနေသည်ဟု ထိုင်းနယ်စပ်တွင် ရောက်ရှိနေသော အတိုက်အခံတစ်ဦးက ပြောသည်။

၎င်းက “ မြောက်ပိုင်းက ကိုယ်ရကိုယ်ယူပုံစံကို တောင်ပိုင်းက EAO တွေနဲ့ အတိုက်အခံ (NUG)တွေက သဘောကျသွားတယ်။ သူတို့လည်း အားတက်သွားတယ်။ အဲမှာ မြဝတီမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲကို ဖော်ဆောင်တာ ဒီလို ဖော်ဆောင်နိုင်ဖို့အတွက်ကိုလည်း နိုင်ငံကြီးတစ်နိုင်ငံက ထောက်ပံ့ပေးတယ်။ အဲဒီနိုင်ငံကြီး တစ်နိုင်ငံက ပေးတဲ့ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု ငွေကြေးအကူအညီက လက်နက်တွေ ဖြစ်သွားတယ်။ ဒီအချိန်မှာ KNU ခေါင်းဆောင် တချို့က မြောက်ပိုင်း EAO တွေလိုမျိုး စိတ်ကူးယဉ်လိုက်တာ။ အတိုက်အခံတွေကလည်း အားတက်နေတာပေါ့။ အဲဒီမှာ သတင်းသမားတွေကိုတောင် ခေါ်လာပြီးတော့ မြဝတီမြို့ သိမ်းလိုက်ပြီဆိုပြီး တော့ သတင်းတွေ ထုတ်လွှင့်ခဲ့သေးတယ်။ ဒါပေမယ့် ကရင်ပြည်နယ်က ရှမ်းမြောက်လို ပထဝီအနေအထားက မတူညီဘူးလေ။ ပြီးတော့ KNU ခေါင်းဆောင်တွေကြားမှာ စဉ်းစားပုံချင်းလည်း မတူညီဘဲ ကွဲလွဲနေကြတယ်လို့ လည်း သိရတယ်။ ဒါကြောင့် နောက်ပြန်ဆုတ်သွားရတာ”ဟု ပြောသည်။

မြဝတီမြို့ ထိန်းချုပ်နိုင်ရေး တိုက်ပွဲသည် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့် အတိုက်အခံများအတွက် ရည်မှန်း ချက် ပန်းတိုင်ကြီး တစ်ခုဖြစ်သည်။ အလားတူ လှပသော အနာဂတ် အိပ်မက်ကြီးတစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။

 မြန်မာနိုင်ငံအလံကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာ့တပ်မတော် အတွက်ကလည်း မြဝတီမြို့သည် တိုင်းပြည်၏ အဆုံးအဖြတ် တစ်ခုဖြစ်သွားနိုင်သည်ဟု နားလည်ထား၍ နည်းလမ်းပေါင်းစုံဖြင့် မြဝတီမြို့ကို ဆက်လက် ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းနိုင်ကြောင်း မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့်နီးစပ်သူ တစ်ဦးက ရှင်းပြသည်။

ထို့နောက် တိုင်းပြည်၏ အဆုံးအဖြတ်ကို ထိုင်း-မြန်မာ အမှတ်(၂)ချစ်ကြည်ရေးတံတားက အဆုံးအဖြတ်ပေး သွားခဲ့သည်။

ထိုအဆုံးအဖြတ်မှာ ကရင်နယ်ခြားစောင့်တပ် (BGF)ကနေ အသွင်ပြောင်းသွားသည့် ကရင်အမျိုးသားတပ်မ တော်(KNA)၏ အခန်းကဏ္ဍကလည်း အလွန်အရေးပါခဲ့သည်ဟု အတိုက်အခံတစ်ဦးက ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဒီမိုကရေစီလှုပ်ရှားမှု ကျိုးပဲ့ပြီး အစိတ်စိတ် အမွာမွာကွဲနေလျှင် နိုင်ငံခြားစီးပွားရေး ပိတ်ဆို့မှု တစ်ခုတည်းက အုပ်ချုပ်ရေးကို ပြိုကွဲအောင် မလုပ်နိုင်သလို သူ့ဟာနှင့်သူ စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းဖြစ်ခြင်း ကလည်း အုပ်ချုပ်ရေးကို ပြိုကွဲအောင် မလုပ်နိုင်ပေ။

 မြဝတီမြို့ ကုန်သွယ်ရေးဇုန်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့အပြင် အတိုက်အခံများ၏ ဒီမိုကရေစီအင်အားစု ကြီးထားမှုမရှိလျှင် အတိုက်အခံများသည် ဘေဂျင်းဖြစ်ဖြစ်၊ ဝါရှင်တန်ဖြစ်ဖြစ် အင်အားကြီးအစိုးရ တစ်ရပ်အပေါ် အမြဲတမ်း မှီခိုအားထားနေရပြီး ၎င်းတို့ပြုသမျှ နုရလိမ့် မည်။ 

ထို့နောက် အင်အားကြီး နှစ်နိုင်ငံ၏ ပဋိပက္ခကြားမှာ မြန်မာနိုင်ငံ ပိတ်မိသွားမည်ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး မတည်ငြိမ်သော တိုင်းပြည်တစ်ပြည်ထက် ပိုမိုဆိုးဝါးသွားနိုင်သည်ကို အားလုံး သတိချပ်သင့်သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ လက်ရှိမှာတော့ မြဝတီမြို့ကို တိုက်ပွဲကင်းပြီး စီးပွားရေးဇုန်အဖြစ်ထားရန်၊ ခလရ ၂၇၅ ကို မူလ တပ်စခန်းမှာ ပြန်လည် အခြေစိုက်ခွင့်ပြုရန်၊ အကောက်ခွန်နှင့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဝန်ထမ်းများ မူလ လုပ်ငန်းစဉ်များ ပြန်လည် လုပ်ကိုင်ရန်၊ ကုန်သွယ်ရေး ပြန်လည်စတင်ရန် စသဖြင့် သဘောတူညီမှုများ ရယူခဲ့ ကြပြီးဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် မြဝတီသည် အတိုက်အခံတို့၏ မျှော်လင့်ချက် သို့မဟုတ် အတိုက်အခံတို့၏ ပျက်စီးသွားသော အိပ် မက်မြို့လေး တစ်မြို့အဖြစ်သာ ကျန်ရှိခဲ့တော့သည်ဟု နယ်စပ်ရောက် အတိုက်အခံများက မှတ်ချက်ပြုခဲ့ကြ သည်။