CNI Article
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၈

ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုနှင့် အကြင်နာတရားရှိစွာ တုန့်ပြန်မှုတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံမှ အစုလိုက်အပြုံလိုက် ဝင်ရောက်လာ သူများအရေးကို စီမံကိုင်တွယ်နိုင်ရန်အတွက် အဓိက စကားလုံးများဖြစ်သည်။

ထိုကဲ့သို့ အစုလိုက်အပြုံလိုက် ဝင်ရောက်လာသူများထဲတွင် အရပ်သားများမှအစ တိုက်ပွဲများအတွင်း ဘေးလွတ်ရာ တိမ်းရှောင်လိုကြသည့် တိုက်ခိုက်ရေးသမားများအထိ ပါဝင်သည်။

အတိတ်ကို ပြန်လည်ကြည့်ရှုမည်ဆိုပါက ထိုင်းနိုင်ငံသည် ထိုကဲ့သို့ လူအစုလိုက်အပြုံလိုက် ဝင်ရောက်လာသည့် အခြေအနများနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဆောင်ရန်/ရှောင်ရန် အချက်များကို အတွေ့အကြုံ အများကြီးရှိခဲ့ပြီး အတိတ် ကာလက ဖြစ်ရပ်များကို သင်ခန်းစာယူကာ အနာဂတ်တွင် ပိုမိုကောင်းမွန်စွာ ဦးဆောင်လမ်းပြ  ပြုလုပ်နိုင်သည်။

ဥပမာပြရမည်ဆိုပါက ထိုင်းအာဏာပိုင်များသည် နိုင်ငံအတွင်း စုပြုံဝင်ရောက် လာသူများကို ဒုက္ခသည်များဟူ သည့် စကားလုံးကို အသုံးမပြုခြင်းဖြစ်သည်။

ဒုက္ခသည်ဟူသည့် ဝေါဟာရသည် မိမိတို့၏ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံများတွင် ဖိနှိပ်ညှင်းပန်းခံရမည်ကို စိုးရိမ်မှုကြောင့် အမိမြေမှ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်လာသူများအဖြစ် နိုင်ငံတကာက သိရှိနားလည်ထားကြသည်။

သဘောတရားအရ ထိုသတ်မှတ်ချက်သည် စစ်ဘေးမှထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်လာသူများအားလုံး လွှမ်းခြုံပါဝင်သည်။

အဓိက နိုင်ငံတကာ စည်းကမ်း သတ်မှတ်ချက်တွင် ထိုဒုက္ခသည်များကို ၎င်းတို့အတွက် အန္တရာယ်ရှိသည့် နေရပ် ဒေသများသို့ ပြန်လည်ပို့ဆောင်ခြင်း မပြုသင့်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

ထို့ပြင် ထိုဒုက္ခသည်များကို နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်း၏ ကာကွယ်မှုအောက်တွင် ထားရှိခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိနေသူများကို အုပ်စု ၅ စု ခွဲ ပြီး သတ်မှတ်ဖော်ပြနိုင်သည်။

ပထမအုပ်စုမှာ လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ် သုံးစုကတည်းက မြန်မာနိုင်ငံမှ ရောက်ရှိလာသည့် ဒုက္ခသည် ၉၀,၀၀၀ ဖြစ်သည်။

၎င်းတို့အနက် အများစုမှာ ပဋိပက္ခများရန်မှ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာသည့် တိုင်းရင်းသားများဖြစ်ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အနောက်ဘက် နယ်စပ်တစ်လျောက်ရှိ ဒုက္ခသည်စခန်း ၉ ခုတွင် နေထိုင်လျက်ရှိသည်။

ယေဘုယျအားဖြင့် ၎င်းတို့ကို  ဖိနှိပ်ခံရနိုင်သည့် နေရပ်သို့ ပြန်မပို့ဘဲ ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းမှာပင် နေထိုင်ခွင့် ပေးထားသည်။

ထိုအုပ်စုသည် ဒုက္ခသည်စခန်းများတွင် အထောက်အထားဖြင့် နေထိုင်သူများဖြစ်သဖြင့် ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် ကာကွယ်မှုများကို အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ရရှိထားသည်။

၎င်းတို့သည် ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ ဒုက္ခသည်စခန်းများအပြင်သို့ မထွက်ပါက တရားမဝင် ရွှေ့ပြောင်းများကဲ့သို့ ဖမ်းဆီးခံရမည်မဟုတ်ပေ။ မည်သို့ပင်ဆိုစေ ၎င်းတို့သည် အလုပ်လုပ်ခွင့် မရှိသေးပေ။

ဒုတိယအုပ်စုမှာ ဘင်္ဂါလီ (မူရင်းတွင်- ရိုဟင်ဂျာဟု ဖော်ပြ) ဒုက္ခသည်များဖြစ်သည်။ ထိုအုပ်စုတွင် အများစုမှာ မြန်မာနိုင်ငံ၊ ရခိုင်ပြည်နယ်မှ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာ ကြသူများဖြစ်သည်။

၎င်းတို့၏ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်မှုတွင် အများစုမှာ လူမှောင်ခိုကူးခံရ သူများဖြစ်သည်။

ထို့အပြင် ၎င်းတို့ထဲမှ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်သူ အများစု ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး အနည်းစုမှာ ထိုင်းနိုင်ငံ သို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။

မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း  ပင်လယ်ရေလမ်းကြောင်းမှ ရောက်ရှိလာသူများသည် ပြန်လည်နှင်ထုတ်ခံခဲ့ရပြီး လက်ရှိတွင် ကလေးသူငယ်များ အပါအဝင် လူပေါင်းရာချီသည် ထိန်းသိမ်းခံထားရသည်။

တတိယအုပ်စုမှာ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ် အစောပိုင်းက တပ်မတော်က အာဏာရယူခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၃ ခုနှစ်အကြား ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ခိုလှုံရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ကြသူများဖြစ်သည်။

အများစုမှာ တိုက်ပွဲများကြောင့် အိမ်ပစ်ရာပစ် စွန့်ခွာထွက်ပြေးခဲ့ရသည့် တိုင်းရင်းသားများ ဖြစ်သည်။

၎င်းတို့သည် ထိုင်းလုံခြုံရေးအဖွဲ့များ ဦးစီးသည့် ယာယီလုံခြုံရေး ဒေသ ၁၅ ခုတွင် နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေ ၎င်းတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လည်ပို့ဆောင်ခံခဲ့ရသည်။

စတုတ္ထအုပ်စုမှာ မြန်မာနိုင်ငံတွင် တိုက်ပွဲများပြင်းထန်ခဲ့သည့် ယခုနှစ်အစောပိုင်းက ထိုင်းသို့ ရောက်ရှိလာကြ သူများဖြစ်သည်။ 

မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ပဋိပက္ခများကြောင့် ပြည်တွင်းမှာပင် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်ခဲ့ရသူ ၃ သန်းနီးပါးအထိရှိပြီး ၎င်းတို့ထဲမှ အချို့မှာ လုံခြုံရေးအတွက် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ရန် လိုအပ်နေသူများဖြစ်သည်။

ကြိုတင်ကာကွယ်မှုနှင့် အကြင်နာတရားရှိစွာ တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်မှုသည် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာသူများအား အတင်းအကျပ် ပြန်လည်မပို့ဆောင်ရေး၊ လုံခြုံရေး အကာအကွယ်၊ အချက်အလက် စာရင်းသွင်းမှု၊ ထောက်ပံ့ရေး နှင့် ယာယီခိုလှုံခွင့်ပေးရေး အစရှိသည့် မူဝါဒများကို လိုက်နာကျင့်သုံးသင့်သည်။

ထိုအုပ်စုကို စောင့်ရှောက်ရန်အတွက် နိုင်ငံတကာ အကူအညီပေးရေး အေဂျင်စီများ အချင်းချင်း ပွင့်လင်းမြင်သာမှု ရှိစွာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်လှသည်။

နောက်ဆုံးအုပ်စုမှာ မြန်မာနနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားနေသည့် တိုက်ပွဲများအတွင်း ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာသည့် မတူညီသော အဖွဲ့ပေါင်းစုံမှ လက်နက်ကိုင်များဖြစ်သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံသည် ကြားနေနိုင်ငံ ဖြစ်သည်နှင့်အညီ နိုင်ငံတကာက သတ်မှတ်ကျင့်သုံးသည့် ကြားနေ သဘောထား ရပ်တည်ချက်မျိုးကို ပြသရမည်ဖြစ်သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာသည့် လက်နက်ကိုင်များအနေဖြင့် ထိုင်းနယ်နိမိတ်အတွင်း ရောက်ရှိချိန်တွင် လက်နက်ချရမည်ဖြစ်သည်။ 

လက်နက်ချထားသည့် ဒဏ်ရာရသူများ၊ ဖျားနာသူများသည်လည်း တိုက်ခိုက်မှုများရန်မှ အကာအကွယ် ရရှိသင့်သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံမှ လက်နက်ခဲယမ်းများသည်လည်း ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားနေသည့် အုပ်စုများအကြား ထောက်ပံ့မှုတစ်ခု မဖြစ်စေရန် အရေးတကြီး ဆောင်ရွက်ရန်လိုသည်။

ခြုံငုံပြောရမည်ဆိုပါက ထိုင်းနိုင်ငံအနေဖြင့် မြန်မာနှင့်ထိစပ်နေသည့် နယ်စပ်ဒေသတွင် ဖြစ်ပွားနေသည့် အရေးကိစ္စတွင် လိမ္မာပါးနပ်စွာ ကိုင်တွယ်ရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI Sport Article 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၈

၂၀၁၅ ခုနှစ်က လီဗာပူးလ်အသင်းကို စတင်ကိုင်တွယ်ခဲ့တဲ့ ကလော့ပ်ဟာ ဒီရာသီအကုန်မှာ ၉ နှစ်ကြာ ကိုင်တွယ် ခဲ့တဲ့ အသင်းကနေ ထွက်ခွာတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

လီဗာပူးလ်အသင်းကနေ ထွက်ခွာမယ်လို့ ကလော့ပ် ကြေညာချိန်မှာ အသင်းဟာ ဆုဖလား ၄ လုံး ရယူနိုင်မယ့် လမ်းကြောင်းပေါ်မှာရှိနေခဲ့ပြီး ခြေစွမ်းပိုင်းကလည်း အကောင်းဆုံးဖြစ်နေတာပါ။

အဲဒါကြောင့်လည်း လီဗာပူးလ်အသင်း ကစားသမားတွေဟာ သူတို့ရဲ့နည်းပြကြီးကို ဆုဖလား ၄ လုံးစလုံး ရယူပေးပြီး နှုတ်ဆက်နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်ခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

လီဗာပူးလ်အသင်း ကစားသမားတွေဟာ နည်းပြ ကလော့ပ်အတွက် ဒီရာသီရဲ့ ပထမဆုံး ဆုဖလားဖြစ်တဲ့ ကာရာဘောင်းဖလား ရယူပေးခဲ့အပြီးမှာ နောက်ထပ်ဆုဖလား ၃ လုံးအတွက် ဆက်ပြီးတိုက်ပွဲဝင်ဖို့ ပြင်ဆင်ခဲ့ ကြတာပါ။

ဒါပေမယ့် လီဗာပူးလ်အသင်းရဲ့ ခြေချော်မှုတွေဟာ တဖြေးဖြေးချင်း စတင်လာခဲ့ပြီး FA ဖလားပြိုင်ပွဲမှာ ယူနိုက်တက်အသင်းကို အချိန်ပိုမှာ အရေးနိမ့်ကာ ဆုဖလား ၁ လုံး စတင် လက်လွှတ်ခဲ့ရပါတယ်။ 

လီဗာပူးလ်အသင်းကို တွေ့ရစဉ်

လီဗာပူးလ်အသင်းကတော့ FA ဖလားက ထွက်ခွာခဲ့ရပေမယ့် ကျန်တဲ့ ပရီးမီးယားလိဂ်နဲ့ ယူရိုပါလိဂ်ဖလားကို မဖြစ်မနေ ရယူသွားမယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာပါ။ 

လီဗာပူးလ်အသင်းရဲ့ မျှော်လင့်ချက်ကို စတင်ထိခိုက်ခဲ့တာကတော့ ယူနိုက်တက်အသင်းနဲ့ ကစားခဲ့တဲ့ ပရီးမီးယားလိဂ်ပွဲစဉ်မှာ ၂ ဂိုးစီ သရေကျသွားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

လီဗာပူးလ်အသင်းဟာ ဒီပွဲစဉ်ပြီးကတည်းက သူတို့ရဲ့ခြေစွမ်းဟာ ကျဆင်းသွားခဲ့ပြီး တိုက်စစ်ပိုင်းကလည်း အလုပ် မဖြစ်တော့တာပါ။ 

အန်ဖီးလ်ကလပ်ဟာ နောက်ပိုင်းကစားခဲ့တဲ့ အတ္တလန်တာနဲ့ ယူရိုပါလိဂ်၊ ပဲလေ့စ်အသင်းနဲ့ ပရီးမီးယားလိဂ် အိမ်ကွင်း ၂ ပွဲဆက် အရေးနိမ့်ပြီး ကလော့ပ်ကို ဆုဖလားတွေ အများအပြားနဲ့ နှုတ်ဆက်ပေးချင်တဲ့ သူတို့ရဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေ ပျက်ပြယ်လာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

လီဗာပူးလ်အသင်းဟာ အတ္တလန်တာနဲ့ ယူရိုပါလိဂ် ဒုတိယအကျော့ပွဲစဉ်မှာ အနိုင်ရခဲ့ပေမယ့် ပထမအကျော့က အရှုံးရလဒ်ကြောင့် ယူရိုပါလိဂ်ကနေ ထွက်ခွာခဲ့ရပါတယ်။

လီဗာပူးလ်အသင်းဟာ ပြိုင်ပွဲတစ်ခုပြီး တစ်ခုထွက်ခဲ့ရပြီးနောက် အဲဗာတန်အသင်းကို ပရီးမီးယားလိဂ်မှာ ထပ်ပြီး အရေးနိမ့်သွားခဲ့ပြန်ပါတယ်။ 

လီဗာပူးလ်အသင်း အတွက်တော့ ဒီပွဲအရှုံးကြောင့် ဒီရာသီ ပရီးမီးယားလိဂ် ချန်ပီယံဆုကို လက်လွှတ်ရဖို့ အများစု သေချာသွားပြီလို့ ပြောရမှာပါ။ 

ပရီးမီးယားလိဂ် ပွဲစဉ်တွေ ကစားဖို့ အနည်းငယ် ကျန်သေးပေမယ့် အခွင့်အရေးက လီဗာပူးလ်အသင်းရဲ့ လက်ထဲ မှာ မရှိတော့ပါဘူး။ 

ကလော့ပ် ဆုဖလားကိုင် အောင်ပွဲခံနေစဉ်

အာဆင်နယ်နဲ့ မန်စီးတီးအသင်းရဲ့ အမှားကို စောင့်ရမယ့် အခြေအနေဖြစ်လို့ လီဗာပူးလ်အသင်း အတွက်တော့ ဒီရာသီကို ကာရာဘောင်းဖလား ဆုဖလား ၁ လုံးနဲ့သာ ကျေနပ်ရဖို့ ရှိနေပါတယ်။

ဆုဖလားတွေနဲ့အတူ မြို့ထဲကို အမိုးဖွင့်ကားနဲ့ လှည့်လှည်ပြီး နည်းပြ ကလော့ပ်ကို နှုတ်ဆက်ချင်တဲ့ လီဗာပူးလ် အသင်းရဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေဟာ ဆုဖလား ၁ လုံးနဲ့ပဲ အဆုံးသတ်သွားရပြီ ဖြစ်တာပါ။ 

လီဗာပူးလ်အသင်း ကစားသမားတွေဟာ နည်းပြ ကလော့ပ်ကို ဆုဖလား ၄ လုံး ရယူပေးပြီး နှုတ်ဆက်ချင်တဲ့ ဖိအားဒဏ်တွေကြောင့်လည်း နောက်ပိုင်းပွဲစဉ်တွေမှာ အမှားတွေလုပ်ခဲ့ပြီး ပြိုင်ဘက်အသင်းတွေကို လွယ်ကူ သွားစေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

လီဗာပူးလ်အသင်းရဲ့အဓိက တိုက်စစ်မှူး ဆာလက်ရဲ့ ခြေစွမ်းပိုင်းကျဆင်းမှု ဒါဝင်နူနက်စ်ရဲ့ ဂိုးဖြုန်းတီးမှုတွေက လီဗာပူးလ်အသင်းအပေါ် အနည်းနဲ့ အများသက်ရောက်မှု ရှိခဲ့တာပါ။ 

ပရီးမီးယားလိဂ်ဖလားကို လက်လွှတ်ရမှာက လီဗာပူးလ်အသင်းကို ပိုစိတ်ပျက်စေခဲ့ပြီး အသင်းခေါင်းဆောင် ဗန်ဒိုက်က အသင်းဖော်တွေအနေနဲ့ ဒီဖလားကို အမှန်တကယ် ရယူချင်ရဲ့လားဆိုပြီး မေးခွန်းထုတ်ခဲ့ပါတယ်။ 

ကလော့ပ်ဟာ လီဗာပူးလ်အသင်း နည်းပြဘဝမှာ ယူရိုပါလိဂ် ဆုဖလားကလွဲပြီး ဆုဖလားအားလုံး ရယူနိုင်ခဲ့တဲ့ အထိ အောင်မြင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

လီဗာပူးလ်အသင်းကို တွေ့ရစဉ်

ဒါပေမယ့် ကလော့ပ်ဟာ မန်စီးတီးအသင်းကို ကိုင်တွယ်နေတဲ့ ဂွာဒီယိုလာကြောင့် ပရီးမီးယားလိဂ်ဖလားကို ရယူဖို့ထိုက်တန်တာထက် ၁ ကြိမ်သာ ရယူနိုင်ခဲ့တာပါ။ 

အဲဒါကြောင့် ကလော့ပ်ဟာ သူ့ရဲ့ လီဗာပူးလ်အသင်း နည်းပြဘဝ နောက်ဆုံးရာသီမှာ ပရီးမီးယားလိဂ် ဆုဖလားကို နောက်ထပ်တစ်ကြိမ် ကိုင်မြှောက်ချင်ခဲ့ပေမယ့်လည်း ဖြစ်မလာဖို့က ရာခိုင်နှုန်းများနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

လီဗာပူးလ်အသင်းအနေနဲ့ ပရီးမီးယားလိဂ် လက်ကျန်ပွဲစဉ်တွေမှာ အကောင်းဆုံးလုပ်ပြီး မန်စီးတီးနဲ့ အာဆင်နယ် အသင်းတို့ရဲ့ အမှားတွေကိုစောင့်ကာ နည်းပြ ကလော့ပ်အတွက် အကောင်းဆုံးရလဒ်တွေ ရယူပေးဖို့ပဲ ရှိတော့တာ ပါ။ 

ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် နည်းပြ ကလော့ပ်ကို လီဗာပူးလ်အသင်းရဲ့ နှုတ်ဆက်မှုဟာ လှပမှုမရှိတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ 

CNI Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၄

ထိုင်းနိုင်ငံသည် လိင်တူစုံမက်သူများ၊ လိင်တူလိင်ကွဲ စုံမက်သူများ၊ လိင်ပြောင်းထားသူများ အစရှိသည့် LGBTQ အသိုင်းအဝိုင်းနှင့်မစိမ်းသည့် နေရာတစ်ခုဖြစ်သော်လည်း ထိုင်း၏ အမျိုးသားဥပ‌ဒေများနှင့် မူဝါဒများသည် LGBTQ အသိုင်းအဝိုင်းအတွက် လိုက်လျောညီထွေ သိပ်မရှိသည်ကို တွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် ထိုင်းလွှတ်တော်သည် လိင်တူလက်ထပ်ခွင့်ကို တရားဝင်အတည်ပြုရန် ဆုံးဖြတ်ချက်ချတော့မည့် အနေအထားသို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

လိင်တူလက်ထပ်ခွင့်ကိုသာ တရားဝင် အတည်ပြုခဲ့မည်ဆိုပါက ထိုင်းနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးအတွက် တစ်ဖက် တစ်လမ်းမှ အထောက်အပံ့ ဖြစ်စေလိမ့်မည် ဖြစ်သည်။

 အထူးသဖြင့် လိင်တူချင်း လက်ထပ်သည့် မင်္ဂလာဆောင် များမှ ဒေါ်လာများ သန်းချီရရှိနိုင်မည် ဖြစ်သည်။

သာတူညီမျှလက်ထပ်ခွင့် အက်ဥပဒေကို အတည်ပြုခြင်းသည် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ LGBTQ+ အသိုင်းအဝိုင်းအတွက် သာမကဘဲ ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်း စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများလုပ်ရန် ကြိုးပမ်းနေသည့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စီးပွားရေး အသိုင်းအဝိုင်းအတွက်လည်း သတင်းကောင်းတစ်ခု ဖြစ်လာလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင်နဲ့ LGBTQ ကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့မည်ဆိုပါက ထိုင်းတွင် စီးပွားရေးနှင့် သက်ဆိုင်ရာ နယ်ပယ်များတွင် ပါရမီရှိသူများကို လျင်မြန်စွာ စုဆောင်းနိုင်ခြင်းမှ အကျိုးကျေးဇူးများ ရရှိမည့် အခြေအနေကို တစ်ကမ္ဘာလုံးက မြင်တွေ့နိုင်မည် ဖြစ်သည်။

ထိုအချက်သည် ထိုင်း၏ မူဝါဒရေးဆွဲသူများအတွက် အဓိကထား စဥ်းစားရမည့် အချက်ဖြစ်သည်။

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာကုမ္ပဏီကြီးများသည်  LGBTQ အသိုင်းအဝိုင်းအား ခွဲခြားဆက်ဆံမှုအပေါ် အလွန်အမင်း အလေးအနက်ထားပြီး ကိုင်တွယ်လျက်ရှိသည်။ 

LGBTQ များကို ခွဲခြားဆက်ဆံမှုသည် စွမ်းဆောင်ရည်မြင့်မားပြီး ပါရမီရှိသည့် ဝန်ထမ်းများကို စုဆောင်းရာတွင် ဆိုးကျိုးသက်ရောက်စေနိုင်သလို နိုင်ငံအတွင်း  LGBTQ များကို မုန်းတီးသည့် ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ပါရမီရှင်  LGBTQ များအား ဝန်ထမ်းအဖြစ် ခေါ်ယူရာတွင် အဟန့်အတား ဖြစ်စေနိုင်သည်။

ထိုအချက်သည်  LGBTQ များကိုသာ သက်ရောက်စေမည် မဟုတ်ဘဲ  LGBTQ အသိုင်းအဝိုင်းနှင့် ရင်းနှီးကျွမ်းဝင် သည့် လုပ်ငန်းခွင်တွင် အလုပ်လုပ်ရန် ကြိုးပမ်းနေသော  LGBTQ  များ၏ မိတ်ဆွေများ၊ မိဘများ၊ မိသားစုဝင်များ ကိုလည်း သက်ရောက်စေမည်ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် အမေရိကန်၏ အကြီးဆုံးကုမ္ပဏီ ၅၀၀ စာရင်းကို နှစ်စဥ် စစ်တမ်းကောက်ယူ ဖော်ပြနေသည့် Fortune 500 စာရင်းတွင် ပါဝင်သည့် ကုမ္ပဏီ ၉၆ ရာခိုင်နှုန်းက လိင်အပေါ် အခြေခံသည့် ခွဲခြားဆက်ဆံမှုမျိုးကို တားမြစ် ထားသည်။

အမေရိကန် စီးပွားရေး ပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်သည့် လီဘက်ဂတ်ကို တွေ့ရစဉ်

နိုင်ငံ၏ ထိပ်သီး အရောင်းဝန်ထမ်းအဖြစ် တင်စားခံထားရသည့် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavisin) ကလည်း လက်ရှိတွင် ထိုင်း၌ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ဖွင့်လှစ်လုပ်ကိုင်ရန် အချိန်အခါကောင်းဖြစ် ကြောင်း၊ ထိုင်းတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် လက်ရှိအချိန်ထက် ကောင်းမွန်သည့် အချိန်မရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွင်  ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် ပွင့်လင်းမှုအတွက် LGBTQ များနှင့် ပွင့်လင်းစွာ လက်တွဲဆောင်ရွက် ရမည် ဖြစ်သည်။ 

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော်  LGBTQ များသည် သာတူညီမျှမှုရှိသည့် တရားရေး အကာအကွယ်အောက်တွင် ရှိလာခဲ့မည်ဆိုပါက အစိုးရနှင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများသည်  LGBTQ များထံမှ အကျိုးအမြတ်များကို မျှော်လင့် နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

လိင်တူလက်ထပ်ခွင့်ကို တရားဝင် အတည်ပြုခြင်းအားဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းရှိ ကုမ္ပဏီများသည် ၎င်းတို့၏ လုပ်ငန်း လည်ပတ်မှုများကို ချဲ့ထွင်မှု၊ လစာငွေ ကောင်းမွန်သည့် အလုပ်အကိုင်များ ပေါ်ထွက်လာမှု၊ ဆန်းသစ် တီထွင်မှု အပိုင်းတွင် အားကောင်းလာမှုနှင့် ထိုင်းပြည်သူများအတွက် အကျိုးရှိစေမည့် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု များကို ဆွဲဆောင်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်များအတွင်း  ပြုလုပ်ခဲ့သည့် လေ့လာမှုများတွင် ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းရှိ LGBTQ များ၏ ရေရာမှုမရှိသည့် စီးပွားရေး ကောင်းကျိုးချမ်းသာ အခြေအနေကို အလေးထားဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့နောက် သာတူညီမျှမှု မရှိသော အခြေအနေက LGBTQ များအား နိုင်ငံစီးပွားရေးအတွင်းသို့ အပြည့်အဝ ပါဝင် ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်း မရှိစေရန် ဟန့်တားရာ ရောက်ခဲ့သဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အစိုးရနှင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများသည် ၎င်းတို့ ကြိုးပမ်းအားထုတ်သလောက် တူညီသည့် အကျိုးကျေးဇူးကို မခံစားခဲ့ရကြောင်း လေ့လာသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သုတေသနတစ်ခုတွင် သက်ဆိုင်ရာ နယ်ပယ်များ၌ ပရော်ဖက်ရှင်နယ်များအဖြစ် လုပ်ကိုင်နေ သည့်  LGBTQ+ စုစုပေါင်း၏ ၆၆ ရာခိုင်နှုန်းက ၎င်းတို့၏ လိင်စိတ်ခံယူမှုကို ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခြင်းဖြင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ လုပ်ဆောင်သည့် ၎င်းတို့၏ လုပ်နိုင်စွမ်း အပြင် ဖောက်သည်များနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုများအပေါ် အပြုသဘောဆောင်သည့် သက်ရောက်မှုရှိခဲ့သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် LGBTQ+ များ ပါဝင်မှုသည် နိုင်ငံပေါင်းစုံ ပါဝင်သည့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းစုများနှင့် ကော်ပိုရေးရှင်းများ အတွက် ပိုမိုအောင်မြင်မှုများလည်း ရရှိစေသည်ဟု လေ့လာသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ချစ်သူ စုံတစ် တစ်တွဲကို တွေ့ရစဉ်

၂၀၁၆ ခုနှစ်က Credit Suisse ဘဏ္ဍာရေး ဝန်ဆောင်မှုကုမ္ပဏီ၏ လေ့လာချက်တစ်ရပ်တွင်  LGBTQ များနှင့် ရင်းနှီးကျွမ်းဝင်မှုရှိသည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စတော့လှုပ်ရှားမှုများကို တိုင်းတာသော MSCI All Country World Index အမည်ရှိ ညွှန်းကိန်း၌ ပျမ်းမျှ ၃ ရာခိုင်နှုန်း ပိုမိုသာလွန်နေကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ သည်။

သာတူညီမျှ လက်ထပ်ခွင့် မရှိပါက ဆုံးရှုံးနစ်နာရမည့် အရာများကို ရေတွက်နိုင်မည် မဟုတ်ဘဲ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ ကုမ္ပဏီများနှင့် အစိုးရများသည်  LGBTQ+ အသိုင်းအဝိုင်းအတွက် လက်ထပ်မှုဆိုင်ရာ အစီအစဥ်များကို ဖော်ဆောင်ပေးနိုင်ခြင်းမရှိပါက ဒေါ်လာဘီလျံချီ နစ်နာလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

၂၀၁၈ ခုနှစ်က ထိုင်း၏ စီးပွားရေးနှင့် LGBTQ များ၏ အခွင့်အရေးများအကြား ဆက်နွှယ်မှုကို လေ့လာသည့် ထုတ်ပြန်ချက်တစ်ခုတွင် လိင်တူစုံမက်မှုနှင့် ၎င်းတို့၏ မိသားစုများကို အသိအမှတ်ပြုသည့် လက်ထပ်ထိမ်းမြား ခြင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေများ၊ လိင်တူလက်ထပ်ခွင့်ပြုသည့် ဥပဒေများကိုပြဋ္ဌာန်းရန် ကမ္ဘာ့ဘဏ်က အကြံပြုခဲ့သည်။

ကမ္ဘာ့ဘဏ်သည် အမေရိကန်အခြေစိုက် သုတေသနအဖွဲ့ဖြစ်သည့် Williams Institute နှင့် လေ့လာမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ရာတွင်  LGBTQ များကို ဖယ်ကြဥ်ထားမှုသည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ စီးပွားရေးအပေါ် မည်ကဲ့သို့ သက်ရောက်မှု ရှိခဲ့သည်ဆိုသည့်အချက်ကို လေ့လာခဲ့ကြသည်

လွန်ခဲ့သည့် ၁၀ နှစ်အတွင်း အိန္ဒိယတွင် လိင်တူစုံမက်သူများကို ဖယ်ကြဥ်မှုကြောင့် စီးပွားရေးအရ ဆုံးရှုံးနစ်နာမှု သည် နိုင်ငံ့ ဂျီဒီပီ၏ ၁ ဒသမ ၇ ရာခိုင်နှုန်း၊ ငွေကြေးအားဖြင့် ဒေါ်လာ ၇ ဒသမ ၇ ဘီလျံရှိခဲ့ကြောင်း အမေရိကန် စီးပွားရေး ပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်သည့် လီဘက်ဂတ် (Lee Badgett) က လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့သည်။

ထိုပမာဏမှာ လွန်ခဲ့သည့် ၁၀ နှစ်က ဒေါ်လာစျေးဖြစ်ပြီး လက်ရှိ ဒေါ်လာစျေးနှင့်ဆိုလျှင် နစ်နာမှုမှာ ပိုမိုများပြား နိုင်ခြေရှိသည်။

ထိုင်း၏ အမျိုးသား ခရီးသွားလုပ်ငန်း အာဏာပိုင်အဖွဲ့ကလည်း ထိုင်းနိုင်ငံကို အာရှတွင်  LGBTQ များ လက်ခံ ကြိုဆိုမှုအရှိဆုံး နိုင်ငံဖြစ်စေရန်အတွက်  "Go Thai, Be Free" လှုပ်ရှားမှုကို လက်ခံကြောင်း အရိပ်လက္ခဏာ ပြသခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ 

LGBTQ+ ခရီးသွားများသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ခရီးသွားများ၏ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းရှိသဖြင့် ၂၀၃၂ ခုနှစ်တွင် LGBTQ+ ခရီးသွားစျေးကွက်သည် ဒေါ်လာ ၆၂၀ ဘီလျံအထိ မြင့်တက်လာနိုင်ခြေရှိကာ ထိုင်းနိုင်ငံသည် အရှေ့တောင် အာရှတွင် လိင်တူလက်ထပ်ခွင့်ကို တရားဝင် အတည်ပြုပေးခြင်းအားဖြင့်   LGBTQ+ ခရီးသွားကဏ္ဍကို ပိုမို ခိုင်မာစေမည့် အခွင့်အလမ်းကို ရရှိထားပြီဖြစ်သည်။

အရေးကြီးသည့် ထိုအခွင့်အလမ်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး လွှတ်တော်အမတ်များက စဥ်းစားနေကာ ထိုအခွင့်အလမ်းကို ရာနှင့်ချီသည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများမှ စီအီးအိုများ၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကော်ပိုရေးရှင်းများက အာရုံစိုက်နေသည်ကို လွှတ်တော်အမတ်များက သိထားသင့်သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံအနေဖြင့် ထိုအခွင့်အလမ်းကို အကောင်အထည်ဖော်မည် ဆိုပါက သာတူညီမျှ လက်ထပ်ခွင့်မှတစ်ဆင့် ဒေါ်လာ ထရီလျံကျော် ဝင်ငွေများကို မျှော်လင့်နိုင်ပြီး နိုင်ငံတကာ ကုမ္ပဏီများကလည်း ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်း သက်ဆိုင်ရာ နယ်ပယ်အသီးသီးတွင် ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များနှင့် ပါရမီရှင်များကို လွယ်ကူလျင်မြန်စွာ

စုဆောင်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ထိုအခြေအနေမျိုးကို မလိုချင်သူ မရှိဟု ကောက်ချက်ချ ရမည်ဆိုပါက မှားမည် မထင်ပေ။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI Sport Article 

 ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၂

ဒီရာသီ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲရဲ့ ကွာတားဖိုင်နယ် ပထမအကျော့ ပွဲစဉ်တွေကို ပြီးခဲ့တဲ့ ကြားရက်ထဲမှာ ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ ပြီးပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ကမ္ဘာပေါ်မှာရှိတဲ့ ဘောလုံးပရိသတ်တိုင်း စိတ်ဝင်စားမှု အရှိဆုံး ပြိုင်ပွဲဖြစ်တဲ့ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲရဲ့ ကွာတား ဖိုင်နယ် ပထမအကျော့ ပွဲစဉ်တွေဟာ ဘယ်လောက်ထိ ပြိုင်ဆိုင်မှု ပြင်းထန်ခဲ့လဲဆိုတာ ရလဒ်တွေကို ကြည့်ရင် သိနိုင်တာပါ။

ဒီပွဲတွေကို ကြည့်တဲ့သူတိုင်း အိပ်ငိုက်လို့တောင် မရတဲ့အထိ အပြန်အလှန် သွင်းဂိုးတွေကို မြင်ခဲ့ရပြီး ကွာတားဖိုင် နယ် ပထမအကျော့ပွဲစဉ် ၄ ပွဲမှာ သွင်းယူခဲ့တဲ့သွင်းဂိုးက ၁၈ ဂိုးအထိရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီပွဲစဉ်တွေမှာ အနိုင်အရှုံးရလဒ်က ၂ ပွဲထွက်ပေါ်ခဲ့ပြီး သရေရလဒ်က ၂ ပွဲထွက်ပေါ်ခဲ့တာပါ။ သရေရလဒ်တွေက အာဆင်နယ်နဲ့ ဘိုင်ယန်မြူးနစ် အသင်းပွဲစဉ်မှာ ၂ ဂိုးစီသရေနဲ့ ရီးရယ်လ်နဲ့မန်စီးတီးအသင်းတို့ပွဲမှာ ၃ ဂိုးစီ သရေကျခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ကျန် ၂ ပွဲမှာ ဘာစီလိုနာအသင်းက ပီအက်စ်ဂျီအသင်းကို ၃ ဂိုး- ၂ ဂိုးနဲ့ အနိုင်ရခဲ့ပြီး အသလက်တီကိုအသင်းက ဒေါ့မွန်အသင်းကို ၂ ဂိုး-၁ ဂိုးနဲ့ အနိုင်ရရှိခဲ့တာပါ။ ဒီ ၄ ပွဲစလုံးဟာ ရလဒ်တွေပြတ်သားခဲ့ခြင်းမရှိတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် ဆီမီးဖိုင်နယ်တက်ဖို့ အသင်း ၈ သင်းစလုံးမှာ မျှော်လင့်ချက် ရှိနေတဲ့အတွက် ဒုတိယအကျော့ ပွဲစဉ် တွေဟာ ပြိုင်ဆိုင်မှုပြင်းထန်ပြီး အကြိတ်အနယ်ရှိမယ်ဆိုတာ သေချာနေတာပါ။ 

ဘာစီလိုနာနဲ့ ပီအက်ဂျီအသင်း ယှဉ်ပြိုင်နေစဉ်

ပြီးတော့ အဝေးဂိုး စည်းမျဉ်းမရှိတော့တာကြောင့်လည်း အဝေးဂိုး ရထားတယ်ဆိုတဲ့ အားသာချက် မရှိတော့လို့ အသင်းတိုင်းအတွက် အခွင့်အရေးရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဘိုင်ယန်မြူးနစ်နဲ့ အာဆင်နယ်အသင်းတို့ရဲ့ ဒုတိယအကျော့ပွဲစဉ်မှာတော့ နောက်တစ်ဆင့်တက်ဖို့ အားသာနေတဲ့ အသင်းကတော့ ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းလို့ ပြောရမှာပါ။

ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းဟာ ဒီရာသီ ပြည်တွင်းပြိုင်ပွဲတွေမှာ ရလဒ်တွေဆိုးရွားပြီး ဆုဖလား လက်လွှတ်ခဲ့ရလို့ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အောင်မြင်မှု ရယူနိုင်ဖို့ အပြည့်အဝ အာရုံစိုက်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပြီးတော့ ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းဟာ အိမ်ကွင်းမှာကစားခဲ့တဲ့ ချန်ပီယံလိဂ် ပွဲစဉ်တွေမှာ ရလဒ်ကောင်းတွေရရှိခဲ့ပြီး အာဆင်နယ်အသင်းနဲ့ ထိပ်တိုက် တွေ့ဆုံခဲတဲ့ ရလဒ်တွေကလည်း ကောင်းခဲ့တာကြောင့် ချန်ပီယံလိဂ် ဆီမီးဖိုင်နယ်တက်ဖို့ ရေပန်းစားနေတာပါ။

နောက်တစ်ပွဲဖြစ်တဲ့ လက်ရှိချန်ပီယံ မန်စီးတီးနဲ့ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲရဲ့ အအောင်မြင်ဆုံး ရီးရယ်လ်အသင်း တို့ပွဲကတော့ အမှားအယွင်း အများဆုံးလုပ်တဲ့ အသင်းက ပြိုင်ပွဲကနေ ထွက်ခွာရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ချန်ပီယံလိဂ်ဖလားကိုတွေ့ရစဉ်

ရီးရယ်လ်အသင်းဟာ ဘာနေဗျူးမှာ မန်စီးတီးအသင်းကို အနိုင်မရရှိခဲ့တာက သူတို့အတွက် စိတ်ပျက်စရာ ဖြစ်ခဲ့ရပြီး မနှစ်ကရာသီ ချန်ပီယံလိဂ် ဆီမီးဖိုင်နယ်အဆင့်မှာ တွေ့ဆုံခဲ့တုန်းက မန်စီးတီးအသင်းက အိမ်ကွင်းမှာ ရီးရယ်လ်အသင်းကို ဂိုးပြတ်အနိုင်ယူခဲ့တာပါ။ 

အဲဒါကြောင့် ဒီပွဲမှာ မန်စီးတီးအသင်းက ဆီမီးဖိုင်နယ်တက်ဖို့ အားသာနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

နောက်တစ်ပွဲကတော့ အပြန်အလှန် သွင်းဂိုးတွေနဲ့ ကြည့်ကောင်းခဲ့ပြီး အရှုံးအနိုင် အဖြေထွက်ခဲ့တဲ့ ဘာစီလိုနာနဲ့ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းတို့ရဲ့ပွဲပါ။ 

ပထမအကျော့အဖြစ် ကစားခဲ့တုန်းက အဝေးကွင်းပွဲစဉ်မှာ ဘာစီလိုနာအသင်း အနိုင်ရခဲ့တာကြောင့် ဒုတိယ အကျော့ အိမ်ကွင်းကစားရမယ့်ပွဲမှာ ဘာစီလိုနာအသင်းက အသာစီးနဲ့ ကစားလို့ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ချန်ပီယံလိဂ် ဆီမီးဖိုင်နယ် တက်နိုင်ခွင့်ရှိနေသာ အသင်းများကိုတွေ့ရစဉ်

ဒါပေမယ့် ပထမအကျော့က ခြေစွမ်းမပြနိုင်တဲ့ ဘတ်ပီသာ ပီအက်စ်ဂျီအတွက် ခြေစွမ်းပြနိုင်ရင် ပွဲက အလှည့်အပြောင်း ပြန်ဖြစ်သွားနိုင်ပြီး ပီအက်စ်ဂျီအသင်းအတွက် ဆီမီးဖိုင်နယ်တက်ဖို့ မျှော်လင့်ချက်ရှိလာ နိုင်တာပါ။

နောက်ဆုံးပွဲကတော့ ဒေါ့မွန်နဲ့ အသလက်တီကို အသင်းတို့ရဲ့ ပွဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီပွဲရဲ့ ပထမအကျော့မှာ အသလက်တီကိုအသင်း အနိုင်ရထားပေမယ့် ဒေါ့မွန်အသင်းဟာ အိမ်ကွင်းမှာ ရလဒ်ကောင်းတဲ့ အသင်းဖြစ်လို့ အသလက်တီကိုအသင်းအတွက် လွယ်ကူမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

ဒါပေမယ့် ခံစစ်ပိုင်းကျစ်လစ်တဲ့ အသလက်တီကိုအသင်းဟာ ဒေါ့မွန်အသင်းကို တန်ပြန်တိုက်စစ်နဲ့ ကစားပြီး ဆီမီးဖိုင်နယ်ကို တက်သွားနိုင်ပါတယ်။

လက်ရှိအချိန်မှာ အသင်းတိုင်းဟာ ကွာတားဖိုင်နယ် ဒုတိယအကျော့အတွက် အကောင်းဆုံး ပြင်ဆင်နေကြလို့ ချန်ပီယံလိဂ် ဆီမီးဖိုင်နယ်ကို ဘယ်အသင်း ၄ သင်း တက်နိုင်မလဲဆိုတာကို ဧပြီ ၁၇ နဲ့ ၁၈ ရက်တွေမှာ သိရှိ ရတော့မှာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

CNI Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၆

ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၊ ဟနွိုင်း (Hanoi) မြို့တော် ခန်းမအတွင်းရှိ တိတ်ဆိတ်သည့် ပုဂ္ဂလိကနေရာတစ်ခုတွင် လူပေါင်း ၂၀ ကျော် ပါဝင်သည့် အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့သည် သြဇာတိက္ကမကြီးမားပြီး ဗီယက်နမ်ဘာသာစကားကို ကျွမ်းကျင်ပိုင်နိုင်စွာ ပြောတတ်သော အသက် ၃၀ အရွယ် ပါလက်စတိုင်း အမျိုးသားတစ်ဦးဖြစ်သူ ဆာလမ် ဟမ်မက် (Saleem Hammad) ၏ စကားများကို အာရုံစိုက် နားထောက်လျက်ရှိသည်။

ဗီယက်နမ်တွင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခု ပိုင်ဆိုင်ထားသည့် ဟမ်မက်က အစ္စရေးတို့ သိမ်းပိုက်ထားသည့် ဂျော်ဒန်မြစ် အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသရှိ ဂျီနင် (Jenin) မြို့၌ သူကလေးဘဝက ကြုံတွေ့ခဲ့ရသော ဖြစ်စဉ် တစ်ခုကို ပြန်လည် ပြောပြနေခြင်းဖြစ်သည်။

သူကလေးဘဝက ညတစ်ညတွင် အစ္စရေးစစ်သားများက သူတို့ မိသားစု၏ နေအိမ်ကို ဝိုင်းပြီး ဝင်ရောက် စီးနင်းခဲ့သည့် အကြောင်းကို ပြောကြားနေချိန်၌ နားထောင်သူများသည် စိတ်ဝင်တစားဖြင့် အံ့သြနေကြသည်။

ထိုဆွေးနွေးပွဲ စကားဝိုင်း၏ အစောပိုင်းတွင် ဟမ်မက်က အမေရိကန်ကို ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်ပြီး လွတ်လပ်ရေး အတွက် တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့သည့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ သမိုင်းကြောင်းသည် အစ္စရေး၏ သိမ်းပိုက်မှုကို ဆန့်ကျင်ရန် ရုန်းကန်နေရသော ပါလက်စတိုင်းများအတွက် စိတ်အားတက်ကြွစရာ ဖြစ်စဉ်တစ်ခုဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့ သည်။

ပါလက်စတိုင်းထောက်ခံ စုရုံးပွဲကိုတွေ့ရစဉ်

"ဗီယက်နမ်ပြည်သူတွေရဲ့ နာကျင်ခံစားရမှုတွေနဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကြီးမားတဲ့ သမိုင်းအစဉ်အလာဟာ တရားမျှတရေး အတွက် ရုန်းကန်နေရတဲ့ ပါလက်စတိုင်းတွေအတွက် စိတ်ခွန်အားတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ကျနော်တို့က သင်တို့ကို အမြဲတမ်း စံပြအဖြစ် သတ်မှတ်ထားပါတယ်” ဟု ဟမ်မက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂါဇာတွင် အစ္စရေး၏ ထိတ်လန့်ကြောက်မက်ဖွယ် စစ်ပွဲကြောင့် သေဆုံးသူ အရေအတွက် တစ်နေ့ထက်တစ်နေ့ ပိုမိုမြင့်တက်နေပြီး ဗီယက်နမ်လူငယ်များကမူ ပါလက်စတိုင်းများကို ထောက်ခံသည့် ၎င်းတို့၏ အသံများကို ပိုမိုမြှင့်တင်ခဲ့ကြသည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ဗီယက်နမ်နှင့် ပါလက်စတိုင်းအကြား အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအတွက် တိုက်ပွဲဝင် နေရသည့် သမိုင်းဝင် ဆက်ဆံရေးများကို ဗီယက်နမ်လူငယ်များက ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။

သို့သော် မကြာသေးမီက ဗီယက်နမ် မျိုးဆက်သစ် လူငယ်များအတွက် အစ္စရေးက စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို မြှင့်တင်ပေးမှုကြောင့် ဗီယက်နမ်နှင့် ပါလက်စတိုင်းအကြား ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာမြင့်ခဲ့သည့် ဆက်ဆံရေးအပေါ် အရိပ်မည်း ကျရောက်ခဲ့သည်။

ဗီယက်နမ်၏ လျင်မြန်စွာ တိုးတက်လာသည့် လွတ်လပ်သော ဈေးကွက် စီးပွားရေးတွင် အောင်မြင်မှုများ ရရှိနေခြင်းကြောင့် ဗီယက်နမ် လူငယ်အများစုသည် အစ္စရေး၏ startup စီးပွားရေး လုပ်ငန်းယဉ်ကျေးမှုကို စိတ်ပါဝင်စားလာခဲ့သည်။

ထိုလူငယ် အများစုသည် အစ္စရေး၏ အောင်မြင်မှု အခြားတစ်ဖက်တွင် ပါလက်စတိုင်း နယ်မြေများကို ကာလကြာရှည် သိမ်းယူထားသည့် အမှောင်ခြမ်းကို မသိကြပေ။

 အမေရိကန်သမ္မတ ဘိုင်ဒန်နဲ့ ဗီယက်နမ်သမ္မတကို တွေ့ရစဉ်

Trinh နှင့် Vuong အမည်ရှိ ပါလက်စတိုင်း တက်ကြွလှုပ်ရှားသူနှစ်ဦးက ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် စုရုံးတွေ့ဆုံမှု၌ ဟမ်မက်လည်း ပါဝင်ခဲ့ပြီး အမှာစကား ပြောကြားခဲ့သည်။ 

Trinh နှင့် Vuong တို့သည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် အောက်တိုဘာလက ဂါဇာတွင် စစ်ပွဲ စတင်ခဲ့ပြီးနောက် ပါလက်စတိုင်း တို့၏ ဆင်းရဲဒုက္ခများကို သိရှိနားလည်လာခဲ့သည့် ဗီယက်နမ်လူငယ်များအကြား လျင်မြန်စွာ ကြီးထွားလာသော အခြေခံ တက်ကြွလှုပ်ရှားမှုတွင် ပါဝင်သူများဖြစ်သည်။ 

သို့သော် အများပြည်သူပိုင် နေရာများတွင် လူစုဝေးခြင်းနှင့် နိုင်ငံရေး လှုပ်ရှားမှုများကို တင်းကျပ်စွာ တားမြစ်ထား သည့် ဗီယက်နမ်၏ မူဝါဒများကြောင့် ပါလက်စတိုင်းလိုလားသည့် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများသည် ပေါ်ပေါ်ထင်ထင် မနေကြဘဲ ဗီယက်နမ်အာဏာပိုင်များ အာရုံမစိုက်နိုင်စေရန် ဆွေးနွေးပွဲ စကားဝိုင်းများကဲ့သို့ စုရုံးတွေ့ဆုံပွဲများကို ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။

ဟိုချီမင်းစီးတီး (Ho Chi Minh City) မြို့တွင် Trinh နှင့် သူငယ်ချင်းအချို့သည် ပါလက်စတိုင်းများနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးမှုများ ပါလက်စတိုင်း အငွေ့အသက် ပါဝင်သည့် ရုပ်ပုံရေးဆွဲမှုများကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ 

ဒီဇိုင်းနာတစ်ဦး၏ သင်ကြားပေးမှုဖြင် Trinh သည် အခြားမိတ်ဆွေများနှင့်အတူ ပါလက်စတိုင်း လိုလားသည့် ကုန်စည်များကို ဒီဇိုင်းရေးဆွဲခြင်း၊ နိုင်ငံရေးအနုပညာနှင့် အပျော်တမ်း မဂ္ဂဇင်းများတွင် ပုံများ ပါဝင်ရေးဆွဲခဲ့သည်။

နိုဝင်ဘာလကလည်း ပါလက်စတိုင်း မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်များ၊ Nakba လူမျိုးသုဉ်း သတ်ဖြတ်မှု၊ ပါလက်စတိုင်း နယ်မြေများကို အစ္စရေးက သိမ်းပိုက်သည့် သမိုင်းကြောင်းကို ဖော်ပြသည့် "လွတ်မြောက်ရေးအတွက် ရုပ်ရှင်များ- ထာဝရ ပါလက်စတိုင်း" ( Films for Liberation: Palestine Forever ) ဟူသည့် ခေါင်းစဉ်အောက်တွင် ပြသခဲ့ ကြသည်။

ပါလက်စတိုင်း ထောက်ခံမှုကို ပြသနေကြစဉ်

လူမှုမီဒီယာတွင်လည်း ဗီယက်နမ်ဘာသာဖြင့် တည်ထောင်ထားသည့် fan page များတွင် ပါလက်စတိုင်း ကဗျာ များကို ဘာသာပြန်ခြင်း၊ ပါလက်စတိုင်း လိုလားသော အနုပညာလက်ရာများကို ဖော်ပြခြင်းနှင့် ဗီယက်နမ်ရှိ ပါလက်စတိုင်သံရုံးသည် အမေရိကန်ကို ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် ဗီယက်နမ်စစ်ပြန်များ၊ ပညာရှင်များ၊ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများနှင့် ဂါဇာတွင် သေဆုံးခဲ့သူများအတွက် ဝမ်းနည်းအောင့်မေ့ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သူများကို ဖိတ်ကြားခဲ့သည့် သမိုင်းကြောင်းများကို လေ့လာလျက်ရှိသည်။

ဂါဇာတွင် အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးမှုများသည် ၁၉၇၂ ခုနှစ်က ဟနွိုင်းမြို့တော်၏ အိမ်နီးချင်း ခမ်သီယန် (Kham Thien) မြို့ကို အမေရိကန်ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်ကို အမှတ်ရစေခဲ့သည်။ 

လက်ရှိ အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနေရသည့် ဂါဇာသည် လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်း ၅၀ ကျော်က ခမ်သီယန်မြို့ ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်မှုနှင့် အလားသဏ္ဍန် တူညီနေသည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

၁၉၇၂ ခုနှစ်က အမေရိကန်သမ္မတ ရစ်ချက် နစ်ဆင် (Richard Nixon) သည် ခရစ္စမတ်ကာလတွင် မြောက်ဗီယက်နမ်၏ မြို့တော် ခမ်သီယန်ကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ရန် အမိန့်ပေးခဲ့ပြီး ဒီဇင်ဘာ ၁၈ ရက်မှ စတင်ပြီး ၁၂ ရက်ကြာ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်သည့် စစ်ဆင်ရေးတွင် ဗုံးပေါင်း တန်ချိန် ၂၀,၀၀၀ ခန့်ကို ကြဲချတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

"သမိုင်းက တစ်ပတ် ပြန်လည်လာပါပြီ။ ဂါဇာမှာ ဖြစ်ပျက်နေတာကို ကြည့်မယ်ဆိုရင် ကျနော့် အဖေကပြောပြခဲ့ တဲ့ ခမ်သီယန်မြို့ ဗုံးကြဲခံရတဲ့ ဖြစ်စဉ်တွေနဲ့ တူညီနေသလို ခံစားရပါတယ်"ဟု ပါလက်စတိုင်း ထောက်ခံသည့် အသက် ၂၀ အရွယ် ဗီယက်နမ် ကျောင်းသားတစ်ဦးဖြစ်သူ Hung က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Al Jazeera

CNI Sport Article 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၅

အင်တာမိုင်ယာမီအသင်း ခေါင်းဆောင် မက်ဆီဟာ ဒဏ်ရာတွေကြောင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ် အစပိုင်းမှာတင် ပွဲစဉ်အချို့ကို လွဲချော်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အသက် ၃၇ နှစ်ပြည့်ဖို့ နီးစပ်နေပြီဖြစ်သလို ကစားသမားဘဝ အဆုံးသတ်ဖို့လည်း တဖြေးဖြေး နီးလာပြီ ဖြစ်တဲ့ မက်ဆီဟာ ကစားသမားဘဝ အစပိုင်းကတည်းက ပြိုင်ဘက် ကစားသမားတွေရဲ့ ကြမ်းတမ်းစွာ ဖျက်ထုတ်မှု ခံရတဲ့ဒဏ်ကို အခုအချိန်မှာ ခံစားနေရပြီ ဖြစ်တာပါ။ 

မက်ဆီဟာ ကြွက်သားဒဏ်ရာကြောင့် အင်တာမိုင်ယာမီအသင်း နောက်ဆုံးကစားခဲ့တဲ့ ပွဲစဉ် ၄ ပွဲစလုံး မပါဝင်နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

Transfermarkt ရဲ့ အချက်အလက်တွေအရ မက်ဆီဟာ ဒဏ်ရာတွေကြောင့် ၂၀၂၃-၂၄ ရာသီမှာ ပွဲစဉ် ပေါင်း ၁၃ ပွဲအထိ လွဲချော်ထားတယ်လို့ ဖော်ပြထားတာပါ။ 

 မက်ဆီ ဒဏ်ရာရသွားစဉ်

မက်ဆီဟာ ပုံမှန်ဆိုရင် ဒဏ်ရာရ နေချိန်မှာတောင် အာဂျင်တီးနားအသင်း လူစာရင်းနဲ့ ပူးပေါင်းခဲ့ပေမယ့် ပြီးခဲ့တဲ့မတ်လက ကစားခဲ့တဲ့ နိုင်ငံတကာ ခြေစမ်းပွဲတွေမှာ မပါဝင်နိုင်ခဲ့တာပါ။ 

အင်တာမိုင်ယာမီအသင်းကတော့ မက်ဆီရဲ့ဒဏ်ရာကို နေ့တိုင်း အကဲဖြတ် စစ်ဆေးမှုတွေပြုလုပ်ပြီး စွန့်စွန့်စားစား အသုံးပြုဖို့ မရှိဘူးလို့ ပြောထားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

မက်ဆီဟာ ဒဏ်ရာတွေကြောင့် ပွဲအရေအတွက် အများအပြား လွဲချော်ခဲ့တာက ၂၀၀၆-၀၇ ရာသီက ဖြစ်ပြီး စုစုပေါင်း ပွဲစဉ် ၁၉ ပွဲအထိ လွဲချော်ခဲ့တာပါ။ 

ဒါက တစ်ရာသီလုံးမှာ လွဲချော်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး အခုက ၂၀၂၃ နဲ့ ၂၀၂၄ ခုနှစ် အစပိုင်းမှာတင် ၁၃ ပွဲ လွဲချော်ခဲ့ တာကြောင့် စံချိန်တင်နိုင်မယ့် အခြေအနေမှာရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အင်တာမိုင်ယာမီအသင်းဟာ မက်ဆီရဲ့ဒဏ်ရာ အခြေအနေ ထပ်ဆိုးမှာကို စိုးရိမ်နေတာကြောင့် အသုံးပြု ဖို့ စဉ်းစားနေရသလို မက်ဆီ ကိုယ်တိုင်ကလည်း သူ့ရဲ့ကစားသမားဘဝကို စောစီးစွာ အဆုံးသတ်သွား မှာကို စိုးရိမ်မှုတွေရှိနေတာပါ။

မက်ဆီနဲ့ ဘာစီလိုနာအသင်းဖော်ဟောင်းကိုတွေ့ရစဉ်

မက်ဆီဒဏ်ရာကြောင့် ပွဲတွေမကစားရတာဟာ အင်တာမိုင်ယာမီ အသင်းအပေါ် သက်ရောက်မှုတွေ အများကြီး ရှိနေတာဖြစ်ပါတယ်။ 

အင်တာမိုင်ယာမီအသင်းဟာ မက်ဆီရဲ့ ဘာစီလိုနာ အသင်းဖော်ဟောင်းတွေဖြစ်တဲ့ ဆွာရက်ဇ်၊ ဘတ်စကွက်စ်နဲ့ အယ်လ်ဘာတို့ကို ခေါ်ယူထားပေမယ့် ပရိသတ်တွေက မက်ဆီကစားတာကို ကြည့်ဖို့အတွက် လက်မှတ်တွေဝယ်ပြီး ကွင်းလုံးပြည့် အားပေးခဲ့ကြတာပါ။ 

၂၀၂၄ မေဂျာလိဂ် ရာသီသစ် မစတင်ခင် ဟောင်ကောင်မှာ ကစားခဲ့တဲ့ ရာသီကြို ခြေစမ်းပွဲမှာဆိုရင် အင်တာမိုင်ယာမီအသင်းဟာ မက်ဆီကို အသုံးပြုခဲ့ခြင်းမရှိလို့ ပရိသတ်တွေက သူတို့ရဲ့ လက်မှတ် ခတွေကို ပြန်ပေးဖို့ တောင်းဆိုခဲ့ကြတာကို အားလုံးသိရှိပြီး ဖြစ်ပါတယ်။

မက်ဆီဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီကလည်း အင်တာမိုင်ယာမီအသင်းရဲ့ ပွဲစဉ်အချို့ကို လွဲချော်ခဲ့တာကြောင့် သူပါဝင်တဲ့ ပွဲကိုကြည့်ဖို့ လက်မှတ်ခတွေ အများကြီးပေးပြီး ဝယ်ခဲ့ကြတဲ့ ပရိသတ်တွေဟာ အလွန် စိတ်ပျက်ခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဒီရာသီအစပိုင်းမှာ မက်ဆီ ဒဏ်ရာကြောင့် ပွဲတွေကို လွဲချော်နေတာက ပရိသတ်တွေအတွက် မသိသာပေမယ့် ကြာလာရင်တော့ သိသာလာတော့မှာပါ။ ပြီးတော့ မက်ဆီ မပါဝင်နိုင်တဲ့ပွဲတွေမှာ အင်တာမိုင်ယာမီအသင်းရဲ့ရလဒ်တွေက ကောင်းမွန်မှုမရှိတာဖြစ်ပါတယ်။ 

အင်တာမိုင်ယာမီအသင်းဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီက မက်ဆီရဲ့ ဦးဆောင်မှုနဲ့အတူ လိဂ်ဖလားကို ရယူနိုင်ခဲ့ပေ မယ့် ရာသီနောက်ဆုံးပွဲစဉ်တွေမှာ မက်ဆီ မပါဝင်နိုင်တာကြောင့် ရလဒ်တွေက ဆိုးပြီး မေဂျာလိဂ် ပလေးအော့ဖ် ဝင်ခွင့် ဆုံးရှုံးခဲ့တာပါ။ 

မက်ဆီကို တွေ့ရစဉ်

အနီးစပ်ဆုံး ပြောရမယ်ဆိုရင် ဒီရာသီ မက်ဆီ မပါဝင်ခဲ့တဲ့ နောက်ဆုံး ၄ ပွဲမှာ အင်တာမိုင်ယာမီအသင်း ဟာ ၁ ပွဲသာနိုင်ပြီး ၂ ပွဲရှုံး ၁ ပွဲသရေ ရလဒ်ထွက်ပေါ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ကွန်ကာကပ်ဖ် ချန်ပီယံဖလား ကွာတားဖိုင်နယ် ပထမအကျော့ အိမ်ကွင်းပွဲစဉ်မှာ မွန်တာရေးအသင်းကို အရေးနိမ့်ခဲ့တာက ဒီရာသီမှာ ဆုဖလား အများအပြားရယူဖို့ ရည်မှန်းထားတဲ့ အင်တာမိုင်ယာမီအသင်းရဲ့ မျှော်လင့်ချက်ကို ထိခိုက်စေခဲ့တာပါ။

ဒါပေမယ့် ဒုတိယအကျော့ ပွဲစဉ်ကစားဖို့ ကျန်ရှိနေသေးတာကြောင့် မက်ဆီသာ ပြန်ပါနိုင်ရင် အင်တာမိုင်ယာမီ အသင်းဟာ ရှုံးခဲ့တဲ့ရလဒ်ကို ပြန်ပြောင်းအောင်လုပ်နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်လို့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် အင်တာမိုင်ယာမီအသင်းဟာ မက်ဆီ ကြံ့ခိုင်မှု အပြည့်အဝ ပြန်ရအောင် စိတ်ရှည်ရှည်ထား စောင့်ဆိုင်းနေပြီး မွန်တာရေးအသင်းနဲ့ ဒုတိယအကျော့ ပွဲစဉ်မှာ ပါဝင်ပေးနိုင်ဖို့ အလိုရှိနေတာပါ။ 

မက်ဆီ ကိုယ်တိုင်ကလည်း သူမပါဝင်နိုင်တဲ့ ပွဲတွေမှာ အင်တာမိုင်ယာမီအသင်း ရလဒ်ဆိုးတာကို ကွင်းထဲမှာ ထိုင်ကြည့်နေရတာကနေ အမြန်ဆုံးကွင်းထဲပြန်ဝင်ပြီး အသင်းကို ရလဒ်ကောင်းတွေ ပြန်ရရှိအောင် လုပ်ပေးဖို့ စိတ်အားထက်သန်နေတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။